Professional Documents
Culture Documents
Las Ro3 H5Q4W1 2
Las Ro3 H5Q4W1 2
Department of Education
Regional Office III
5
Learning Activity Sheet
Health 5
Quarter 4 – Week 1-2
Katangian, Layunin at
Panuntunan ng Pangunang
Lunas
Office Address :
Telefax :
E-mail Address :
I. Alamin
Ang materyal na ito sa pag-aaral ay isinulat at idinisenyo upang
makapagbigay sa iyo bilang isang mag-aaral ng mga pagsasanay na makatutulong
sa iyong maipaliwanag ang konsepto ng pangunang lunas, ang katangian pati na rin
ang layunin nito.
Matapos mong basahin at sagutin ang Learning Activity Sheet na ito, narito
ang mga inaasahang layunin na dapat mong matutunan o makamit:
H5IS-Iva-34:
i. Naipaliliwanang ang kahulugan ng pangunang lunas
ii. Natutukoy ang mga katangian ng pangunang lunas
iii. Natutukoy at naipaliliwanang ang layunin ng pangunang lunas
H5IS-Ivb-35:
II. Subukin
Panuto: Tukuyin kung ang mga sumusunod na pangungusap ay konektado o may
kinalaman sa konsepto ng pangunang lunas. Lagyan ng tsek ( ) ang patlang kung
mayroon, at ekis ( X ) naman kung wala.
III. Balikan
Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay nagsasaad ng wastong kaalaman
tungkol sa Drogang Gateway at MALI naman kung hindi.
_______4. Ang Batas Republika 9211, Tobacco regulation Act of 2003 ay nauukol
sa pagkontrol sa paggamit ng produktong tobako.
_______8. May mabuting epekto ang gateway drugs sa taong gumagamit ng mga
ito.
Aray,Naku!
V. Suriin
Ano ang pangunang lunas o first aid? Bakit mahalagang malaman ang
tamang panuntunan at pamamaraan ng pangunang lunas sa mga pangkaraniwang
pinsala at karamdaman?
Suriin ang biktima bago lapatan ng paunang tulong-lunas. Unahin ang may
kaugnayan sa daanan ng hininga. Isunod kaagad ang pinsala na may kinalaman sa
sirkulasyon o pagdaloy ng dugo sa katawan. Alamin kung kailangan ng biktima ng
resusitasyong kardyopulmonaryo o CPR (Cardiopulmonary Resuscitation).
Kumilos kaagad at unahin ang nararapat gawin. Kung mahigit sa isa ang mga
naapektuhan, unahin ang taong walang malay—ang mga tahimik ay maaaring hindi
na humihinga. Bilang tagapaglapat ng pangunang lunas, manatiling kalmado upang
makapag-isip nang maayos.
ABC:
3B:
5. Humingi ng tulong.
VI. Pagyamanin
Gawain 1. Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pangungusap na may
kinalaman sa panuntunan ng pangunang lunas. Isulat sa patlang bago ang bilang
ang:
Gawain 2. Panuto: Piliin ang letrang katumbas ng bawat numero upang mabuo ang
hinihinging salita ng bawat bilang
A – 01 B – 02 C – 03 D – 04 E – 05 F – 06
G – 07 H – 08 I – 09 J – 10 K – 11 L – 12
M – 13 N – 14 O – 15 P – 16 Q – 17 R – 18
S – 19 T – 20 U – 21 V – 22 W – 23 X – 24
Y – 25 Z – 26
1. 01 09 18 23 01 25
____ ____ ____ ____ ____ ____
-Daanan ng hangin
2. 02 18 05 01 20 08 09 14 07
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
-Paghinga
3. 02 12 05 05 04 09 14 07
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
-Balong ng dugo
4. 03 09 18 03 21 12 01 20 09 15 14
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
-Pagdaloy ng dugo sa katawan
5. 05 13 05 18 07 05 14 03 25
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
14 21 13 02 05 18 19
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
-Mga numerong maaring tawagan upang humingi ng tulong
_____1. Mahalaga ang pagbibigay ng paunang lunas upang mapahaba ang buhay
ng biktima.
_____2. Inilalapat ang paunang tulong-lunas sa tao pagkatapos itong mabigyan ng
medikal na atensyon ng doktor.
_____3. Maaaring maibsan ang pinsalang natamo ng biktima kung wasto ang
inilapat na pangunang lunas.
_____4. Ang first aid ay ibinibigay ng biktima sa isang first aider.
_____5. Second aid ang tawag sa pangunang tulong at pangangalaga sa taong
napinsala mula sa sakuna o karamdaman habang hinihintay ang pagresponda ng
isang doktor.
Gawain 3. Panuto: Ayusin ang mga letra na nasa loob ng panaklong upang
tumugma ang hinihinging salita ng bawat bilang. Isulat ang sagot sa patlang.
__________1. (P G U N G N A A N N A S U L) – Pagbibigay ng pangunang tulong
at pangangalaga sa taong napinsala mula sa sakuna o karamdaman.
__________2. (S W R I T) – Isang sa mga bahagi ng katawan na pinaghahanapan
ng pulso.
__________3. (I K B I T A M) – Taong nakatamo ng pinsala mula sa aksidente,
karamdaman, o sakuna.
__________4. (L U T N G O) – Hinihingi kung wala nang sapat na kaalaman sa
paglapat ng pangunang lunas.
__________5. (I K O R T) – Ang nararamdaman ng taong napinsala na maaaring
maibsan sa paglalapat ng pangunang lunas.
Tasahin 3. Panuto: Isulat ang OO kung ang pahayag tungkol sa pangunang lunas
ay tama at HINDI naman kung mali.
_____1. Hindi basta-basta ibinibigay ang pangunang lunas sa isang biktima.
_____2. Nakatutulong din sa sarili ang pag-aaral ng pangunang lunas.
_____3. Naiibsan ang sakit na nararamdaman ng isang tao kung wasto ang
pangunang lunas na inilapat ng isang first aider.
_____4. Hinihikayat ang pagtawag sa mga emergency numbers para sa katuwaan.
_____5. Ang pagsunod sa panuntunan ng pangunang lunas ay hindi nakatutulong
upang maiwasan ang paglala ng pinsalang natamo ng biktima.
VII. Isaisip
Panuto: Piliin sa kahon sa ibaba ang tamang salita o parirala upang mabuo ang
mga talata tungkol sa katangian at kahalagahan ng pangunang lunas.
pinsalang biktima
tulong-lunas pagpapakalma
doktor sakuna
VIII. Isagawa
Gawain 1. Panuto: Sa tseklist na ito, suriin ang mga sitwasyon tungkol sa tamang
paglalapat ng pangunang lunas sa pamamagitan ng paglalagay ng tsek ( ) sa
angkop na kolum.
Gawain 2. Panuto: Basahin ang maikling sitwasyon sa ibaba. Gamit ang bilang 1-5,
pagsunud-sunurin ang mga pangyayari ayon sa tamang paglalapat ng pangunang
lunas sa isang biktima.
Sitwasyon:
Ikaw ay naatasang magbantay sa iyong nakababatang kapatid habang ang
iyong nanay ay nagtatrabaho. Habang kayong dalawa ay naglalaro,hindi
sinasadyang mabasag ng iyong kapatid ang baso, at siya ay nasugatan.
IX. Tayahin
Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pahayag tungkol sa pangunang lunas.
Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong sagutang papel.
1. Ang pangunang lunas ay ang pagbibigay ng pangunang tulong at
pangangalaga sa taong napinsala. Ito ay kilala rin sa tawag na _______.
a. First paid
b. First aid
c. First one
d. Aid one
10. Bakit hindi dapat tawagan ang mga emergency hotlines para sa katuwaan?
a. Dahil ang kanilang oras ay mahalaga sa pagtulong sa talagang
nangangailangan.
b. Dapat iniisip ang kapakanan ng ibang taong kailangan sila.
c. Dapat isinasaalang-alang ang mga taong mas may kailangan ng tulong
nila.
d. Lahat ng nabanggit
TAYAHIN
1. b. 6. a.
2. c. 7. c.
3. d. 8. d.
4. c. 9. a.
ISAGAWA Gawain 1 5. c. 10. d.
BILANG TAMA MALI
ISAISIP
1 1. Tulong-lunas
2. Doktor
Gawain 2 2
3. Pagpapakalma
51423 3 4. Pinsalang
5-6. Kaalaman at kasanayan
4
7. Sakuna
5 8. Basta-basta
9. Sibikong responsibilidad
10. Biktima
PAGYAMANIN Tasahin 3 Tasahin 2 Tasahin 1 BALIKAN
1. OO 1. Huwag 1. TAMA
1.
2. OO 2. Galanggalangan 2. MALI
2. 3. MALI
3. OO 3. Bibig at ilong
3. 4. TAMA
4. HINDI 4. Daanan ng hininga
5. HINDI 4. 5. Biktima 5. TAMA
5. 6. MALI
7. TAMA
Gawain 3 Gawain 2 Gawain 1
8. MALI
1. PANGUNANG LUNAS 1. AIRWAY 1. A. 9. TAMA
2. WRIST 2. BREATHING 2. C. 10. TAMA
3. BIKTIMA 3. BLEEDING 3. E.
4. TULONG 4. CIRCULATION 4. B.
5. KIROT 5. EMERGENCY 5. D.
NUMBERS SUBUKIN
1.
2. X
TUKLASIN 3. X
Batay sa sariling sagot ng 4.
mga mag-aaral 5.
X.
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
1. Masigla at Malusog na Katawan at Isipan, p. 200-202; 204-206
2. Enjoying Life Through Music, Arts, Physical Education and Health, p. 409-410;
414-418
3. https://www.canva.com/design/DAEYRrLA9CI/x9NOL5r4Funr2nXUUCLHig/edit#
brand:BADpu1nZ1yE
4. https://www.aspiretrainingteam.co.uk/wp-content/uploads/2020/08/First-Aid.jpg
5. https://www.canva.com/design/DAEYRrLA9CI/x9NOL5r4Funr2nXUUCLHig/edit#
brand:BAD5X7O_jMQ
6. https://www.canva.com/design/DAEYRrLA9CI/x9NOL5r4Funr2nXUUCLHig/edit#
brand:BADPSfoNnvM
7. https://engageinlearning.com/wp-content/uploads/What-Is-ABC-in-First-Aid.jpg