Chương 4

MẠNG MỘT CỬA (HAI CỰC)

1 Giới thiệu chung

2 Mạng một cửa không nguồn
3 Mạng một cửa có nguồn

1
 Chương 4 1 Giới thiệu chung

i i i

Mạng
u một cửa
u u

CV+CR

Phân loại mạng một cửa:

• Tuyến tính và Phi tuyến
• Có nguồn và Không nguồn
Điện áp u và dòng điện i trên cửa quy ước cùng chiều nhau.

2
 Mạng một cửa
Chương 4 2 không nguồn

Phương trình trạng thái

i

Uሶ = Zv Iሶ
u R, L, C
Zv Tổng trở vào nhìn từ cửa

Làm sao để tính Zv ?

U ሶ
ሶ ሶ
• Lập phương trình U = f I ⟹ Zv = ሶ
I
• Nếu mạch không có hỗ cảm, đơn giản nhất: Zv = Ztđ

3
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

Phương trình trạng thái

Giả sử Uሶ = AIሶ + B hoặc Iሶ = CUሶ + D.

Khi hở mạch cửa: Iሶ = 0 và Uሶ = Uሶ h , vậy:
i
B = Uሶ h (1)
Mạng CUሶ h + D = 0 (2)
u một cửa
có nguồn Khi ngắn mạch cửa: Uሶ = 0 và Iሶ = Iሶn , vậy:
AIሶn + B = 0 (3)
D = Iሶn (4)
Từ 4 phương trên, suy ra A, B, C và D.

4
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

Uሶ = Zv Iሶ + Uሶ h
Zv Tổng trở vào nhìn từ cửa của
mạng một cửa không nguồn
tương ứng
Uሶ h Điện áp Uሶ trên cửa khi hở mạch
cửa (Iሶ = 0) của mạng một cửa
có nguồn
hay Iሶ = Yv Uሶ + Iሶn
Yv Tổng dẫn vào nhìn từ cửa của
mạng một cửa không nguồn
tương ứng
Iሶn Dòng điện Iሶ trên cửa khi ngắn
mạch cửa ( Uሶ = 0) của mạng
một cửa có nguồn

1 Uሶ h
Zv = =−
Yv Iሶn

Mạng một cửa Ngắn mạch nguồn e Mạng một cửa

CÓ NGUỒN Hở mạch nguồn j KHÔNG NGUỒN (tương ứng)

5
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

Định lý và sơ đồ Thévenin

Định lý và sơ đồ

i Iሶ
Uሶ = Zv Iሶ + Uሶ h
Mạng Zv
u một cửa Uሶ
có nguồn Uሶ h

6
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

ƯD 1: Xác định dòng điện chạy trên một nhánh của mạch điện

1. Ngắt nhánh (có tổng trở phức Z) trên đó cần tính dòng điện ra khỏi
mạch và xem toàn bộ phần còn lại của mạch điện là một mạng một cửa
có nguồn.
2. Thành lập sơ đồ Thévenin cho mạng một cửa có nguồn (xác định Zv và
Uሶ h ).
3. Lắp trở lại nhánh Z vào mạch. Dòng điện Iሶ trên cửa chính là dòng điện
chạy qua nhánh:
Uሶ h
Iሶ = −
Z + Zv

7
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

Iሶ Z2
Z Z1
Eሶ

Iሶ Iሶ Iሶ

Z2 Zv Zv
Uሶ Z1 Uሶ Z
Eሶ Uሶ h Uሶ h

B1 B2 B3
8
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

ƯD 2: Xác định tải hòa hợp (hay điều kiện hòa hợp tải)
Tính tổng trở phức Z = R + jX của tải để nó nhận được Pmax từ
mạng một cửa có nguồn?
RU2h
Để công suất P mà tải nhận được P = RI2 = cực đại thì:
R+Rv 2 + X+Xv 2
a) X + X v = 0
RU2h dP R
b) Lúc đó P R = 2 và = 0 ⟹ R = Rv
R+Rv dR

Z = Zv∗ (Tải hòa hợp)

Uh2
Pmax =
4R v
RI2
với Zv = R v + jX v ηcung cấp = × 100 = 50% (thấp)
R+Rv I2

Nếu không có sự hòa hợp tải thì đưa thiết bị “phối hợp trở kháng” vào giữa tải và mạng.
9
 Chương 4 3 Mạng một cửa có nguồn

Định lý và sơ đồ Norton
i Iሶ
Iሶ = Yv Uሶ + Iሶn
Mạng
u một cửa Uሶ Yv Iሶn

≪
có nguồn

Các sơ đồ Thévenin và Norton tương đương nhau:

Uሶ h
Iሶn = −
Zv
1
Yn =
Zv
10