TRẢ LỜI CÂU HỎI PHẢN BIỆN

Nhóm 1: Tại sao dân chủ là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa, vừa là mục tiêu,
vừa là động lực của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội?
Trả lời:
-Thứ 1, “dân chủ là bản chất của chế độ XHCN” vì ở đó, nhân dân là chủ và làm chủ
trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội theo nguyên tắc Đảng Cộng sản – đội tiên phong
của giai cấp công nhân, nhân dân lao động lãnh đạo, thực hiện nhất nguyên về chính trị.
+ Nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình bằng các hình thức trực tiếp và
gián tiếp, thông qua các tổ chức trong hệ thống chính trị, trong đó nòng cốt là Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân
+Nhà nước “đại diện cho quyền làm chủ của nhân dân; đồng thời là người tổ chức
thực hiện đường lối của Đảng; có cơ chế để nhân dân thực hiện quyền làm chủ
trực tiếp và dân chủ đại diện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, tham gia quản
lý xã hội”
+ Khẳng định điều này, đồng chí Tổng Bí thư đã viết: “Chúng ta cần một xã hội,
mà trong đó, sự phát triển là thực sự vì con người, chứ không phải vì lợi nhuận mà
bóc lột và chà đạp lên phẩm giá con người”
-Thứ 2, dân chủ vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng chủ nghĩa XH
bởi
+không có dân chủ thì không có chủ nghĩa xã hội. dân chủ trở thành giá trị phổ
biến của xã hội, thâm nhập vào mọi quan hệ chính trị - xã hội, mọi lĩnh vực của đời sống
xã hội, bao quát mọi góc độ trong sự tồn tại của con người, tạo ra ngày càng đầy đủ
những điều kiện cho sự giải phóng mọi năng lực sáng tạo của con người. Đây cũng là căn
cứ để Đảng ta xác định, dân chủ là một trong những thành tố quan trọng trong hệ mục
tiêu của chủ nghĩa xã hội Việt Nam “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh”.
+Trên cơ sở những chỉ bảo của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ “dân là chủ” đến “dân
làm chủ” là một bước phát triển về chất, Đảng ta đã xác định bản chất của nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa là phải làm cho nhân dân được hưởng quyền làm chủ và có năng lực,
phương pháp, bản lĩnh làm chủ trên thực tế... khi đó, dân chủ trở thành động lực để xây
dựng, phát triển đất nước.

Nhóm 2: Những năm vừa qua Việt Nam phải trải qua đai dịch COVID-19 với nhiều
khó khăn, thách thức. Vậy bạn hãy cho biết Việt Nam | đã vận dụng vấn đề bản chất
của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa như thể nào trong dịch bệnh để vượt qua những
thách thức đó? Hãy đưa ra ví dụ để chứng minh luận điểm vừa nêu.
Trả lời:
Việt Nam đã vận dụng bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa để đối phó với thách
thức này bằng cách tập trung sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và tính chủ động
của nhân dân trong việc thực hiện các biện pháp phòng chống dịch
Một ví dụ điển hình là việc triển khai chương trình "5K" (Khẩu trang - Khử khuẩn -
Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế) được đưa ra từ giai đoạn đầu của dịch.
Chính quyền địa phương, Đảng ủy cơ sở và các tổ chức cộng đồng đã huy động lực lượng
từ cấp cao đến cấp cơ sở để thông qua các biện pháp này. Họ đã thành lập các đội ngũ
kiểm tra tuân thủ các quy định 5K, xử lý nhanh chóng những trường hợp vi phạm và tăng
cường sự giám sát toàn diện
Họ đã thành lập các đội ngũ kiểm tra tuân thủ các quy định 5K, xử lý nhanh chóng những
trường hợp vi phạm và tăng cường sự giám sát toàn diện. Việc sử dụng hệ thống y tế
công cộng rộng lớn cũng cho phép Việt Nam triển khai kiểm soát dịch tốt hơn. Việc đảm
bảo và nâng cao chất lượng y tế công cộng đã giúp phát hiện sớm, xét nghiệm và điều trị
các ca nhiễm COVID-19. Đồng thời, nhờ vào tính đoàn kết và lòng yêu nước của người
dân, việc thu thập thông tin y tế và tiếp tục duy trì các biện pháp phòng ngừa đã được
thực hiện một cách nghiêm túc. Thêm vào đó, sự linh hoạt và khả năng thích ứng của
chính phủ Việt Nam cũng đã góp phần quan trọng trong việc vượt qua thách thức. Chính
phủ đã áp dụng các biện pháp cách ly xã hội và đình chỉ các hoạt động không cần thiết để
kiểm soát dịch bệnh. Đồng thời, họ cũng đã xử lý nhanh chóng các điểm nóng và triển
khai các biện pháp cấm cách ly tại các khu vực có nguy cơ cao. Những ví dụ trên cho
thấy Việt Nam đã sử dụng hợp lý bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa để tập trung
lãnh đạo, tích cực tham gia và thích ứng linh hoạt trong cuộc chiến chống COVID-19. Sự
đoàn kết của nhân dân, sự quyết tâm của chính phủ và sự hợp tác giữa các cấp chính
quyền đã góp phần quan trọng trong việc vượt qua những thách thức đáng kể do dịch
bệnh này gây ra.

Nhóm 3:

Nhóm 4: Vì sao Đảng ta khẳng định “Dân chủ là bản chất của chế độ XHCN vừa là
mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội”?
(Trùng nhóm 1)

Nhóm 5: Những năm vừa qua Việt Nam phải trải qua đại dịch COVID-19 với nhiều
khó khăn, thách thức. Vậy bạn hãy cho biết Việt Nam đã vận dụng vấn đề bản chất
của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa như thế nào trong dịch bệnh để vượt qua những
thách thức đó? Hãy đưa ra ví dụ để chứng minh luận điểm vừa nêu.
(Trùng câu hỏi với nhóm 2)

Nhóm 6: Đâu là căn cứ để Đảng ta xác định, dân chủ là một trong những thành tố
quan trọng trong hệ mục tiêu của chủ nghĩa xã hội Việt Nam “Dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”?
Trả lời:
Thấm nhuần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nước ta là một nước dân chủ. Bao
nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân. Công việc đổi mới là trách
nhiệm của dân... Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân”, trong thời kỳ đổi
mới, Đảng ta đã khẳng định, dân chủ là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam,
chế độ xã hội xã hội “do nhân dân làm chủ”, ở đó, quyền làm chủ trên mọi lĩnh vực của
đời sống xã hội thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ và làm chủ trên mọi lĩnh vực của đời
sống xã hội theo nguyên tắc Đảng Cộng sản – đội tiên phong của giai cấp công nhân,
nhân dân lao động lãnh đạo, thực hiện nhất nguyên về chính trị. Nhân dân thực hiện
quyền làm chủ của mình bằng các hình thức trực tiếp và gián tiếp, thông qua các tổ chức
trong hệ thống chính trị, trong đó nòng cốt là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của
dân, do dân và vì dân, trên cơ sở nền kinh tế xã hội chủ nghĩa với kinh tế nhà nước giữ
vai trò chủ đạo. Nhà nước “đại diện cho quyền làm chủ của nhân dân; đồng thời là người
tổ chức thực hiện đường lối của Đảng; có cơ chế để nhân dân thực hiện quyền làm chủ
trực tiếp và dân chủ đại diện trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, tham gia quản lý xã
hội.
Với bản chất và đặc điểm nêu trên, dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta là chế độ dân
chủ thực sự, không phải là dân chủ hình thức, cực đoan, vô chính phủ. Nó đối lập với
chuyên quyền độc đoán, đặc quyền, đặc lợi, tham nhũng, quan liêu. Nói một cách khác,
dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ thấm nhuần đầy đủ và sâu sắc nhất tính pháp lý
và tính nhân văn.
Trong những năm thực hiện đổi mới, Đảng đã nhận thức sâu sắc rằng để đi lên chủ
nghĩa xã hội, cùng với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nền văn hóa Việt
Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc..., nhất thiết phải xây dựng thành công nền dân chủ
xã hội chủ nghĩa. Bởi vì “dân chủ vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển”,
không có dân chủ thì không có chủ nghĩa xã hội. Với tư cách là đỉnh cao trong toàn bộ
lịch sử tiến hoá của dân chủ, dân chủ xã hội chủ nghĩa kết tinh trong bản thân mình toàn
bộ những giá trị dân chủ đạt được trong lịch sử và nảy sinh những giá trị dân chủ mới về
chất. Ở đây, dân chủ trở thành giá trị phổ biến của xã hội, thâm nhập vào mọi quan hệ
chính trị - xã hội, mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, bao quát mọi góc độ trong sự tồn tại
của con người, tạo ra ngày càng đầy đủ những điều kiện cho sự giải phóng mọi năng lực
sáng tạo của con người. Đây cũng là căn cứ để Đảng ta xác định, dân chủ là một trong
những thành tố quan trọng trong hệ mục tiêu của chủ nghĩa xã hội Việt Nam “Dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Trên cơ sở những chỉ báo của Chủ tịch Hồ
Chí Minh từ “dân là chủ” đến “dân làm chủ” là một bước phát triển về chất

Nhóm 7: Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói “Dân chủ là dân là chủ và dân làm chủ”.
Bạn hiểu như thế nào về câu nói này? Hãy giải thích để làm sáng tỏ câu nói trên. Và
hiện nay còn tình trạng lạm quyền, lộng quyền, quan liêu, cửa quyền gây phiền hà
cho nhân dân của một số cơ quan công quyền, cán bộ Đảng và nhà nước ta hiện nay
đã có những chính sách hay biện pháp gì để tránh xảy ra tình trạng đó.
Trả lời:
Câu nói "Dân chủ là dân là chủ và dân làm chủ" của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện tinh
thần căn bản của chế độ dân chủ, trong đó người dân có quyền tham gia vào việc quản lý
và ra quyết định về các vấn đề quan trọng trong xã hội.
Ý nghĩa của câu nói này là khẳng định vai trò tối quan trọng của người dân trong việc
hình thành và thực hiện chính sách, đảm bảo sự tham gia công bằng và tích cực của họ
trong quá trình quản lý và quyết định.
Tuy nhiên, trong thực tế, có thể xuất hiện tình trạng lạm quyền, lộng quyền, quan liêu và
cửa quyền trong một số cơ quan công quyền, cán bộ Đảng và nhà nước. Để tránh tình
trạng này, có thể áp dụng một số chính sách và biện pháp như:

1. Tăng cường kiểm tra, giám sát và trách nhiệm: Đảm bảo có cơ chế kiểm tra, giám sát
nghiêm ngặt đối với các cơ quan công quyền và cán bộ, đồng thời tăng cường trách
nhiệm cá nhân trong việc thực hiện quyền lực và ra quyết định.

2. Tạo môi trường minh bạch: Khuyến khích công khai thông tin về quyết định chính trị,
chính sách và tài chính, giúp người dân theo dõi và tham gia đóng góp ý kiến.

3. Phát triển cơ chế tham gia dân cử: Tạo điều kiện thuận lợi để người dân tham gia vào
việc bầu cử, bình chọn và tham gia các quyết định quan trọng trong xã hội.

4. Đào tạo và nâng cao nhận thức: Đào tạo cán bộ về lòng yêu nước, trách nhiệm với
nhân dân và ý thức về việc phục vụ cộng đồng.

5. Tạo cơ hội tham gia: Tạo cơ hội cho người dân, đặc biệt là các tầng lớp dân cư cơ sở,
để tham gia vào các hoạt động quyết định và góp ý xây dựng chính sách.

6. Xây dựng cơ chế xử lý vi phạm: Thiết lập cơ chế rõ ràng để xử lý các hành vi lạm
quyền, lộng quyền, và tham nhũng, đảm bảo sự trừng phạt và trách nhiệm.
Những biện pháp này có thể giúp bảo vệ và thúc đẩy tinh thần của câu nói "Dân chủ là
dân là chủ và dân làm chủ", đồng thời đảm bảo sự tham gia công bằng và tích cực của
người dân trong việc quản lý và quyết định trong xã hội.

Nhóm 8: Phân tích và chứng minh quan điểm " dân chủ xhcn là bản chất của chế độ
ta, vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển đất nước?"
Trả lời:
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung,
phát triển năm 2011) đã khẳng định: “Dân chủ xã hội chủ nghĩa (XHCN) là bản chất của
chế độ ta, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển đất nước”. Sự khẳng định
trên đây đã chỉ rõ: Nước ta đi theo con đường XHCN, vì vậy, xây dựng nền dân chủ
XHCN là vấn đề quan trọng xuyên suốt quá trình cách mạng của nước ta.
Ngay từ khi Đảng ra đời (1930) để lãnh đạo cách mạng; trong cương lĩnh chính trị
đầu tiên đã nhất quán chủ trương, đường lối trong giai đoạn cách mạng giải phóng dân
tộc phải xây dựng và phát triển chế độ dân chủ nhân dân mà mục tiêu cốt lõi của nó là
“Độc lập dân tộc, người cày có ruộng” và thực hiện quyền phổ thông đầu phiếu trong lĩnh
vực chính trị. Khi chuyển sang giai đoạn cách mạng XHCN dựa trên cơ sở kế thừa nền
dân chủ nhân dân đã có, phải tiến hành ngay việc xây dựng, phát triển nền dân chủ
XHCN mà mục tiêu xuyên suốt là:” Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
 Thực hiện Cương lĩnh và những điều quy định trong Hiến pháp, phát huy những
thành quả đã đạt được trong lĩnh vực mở rộng dân chủ, những năm qua, Đảng, Nhà nước
một mặt hoàn thiện những chính sách đã có, mặt khác tiếp tục đề ra nhiều chủ trương,
chính sách mới nhằm phát huy hơn nữa quyền làm chủ, bảo đảm lợi ích của nhân dân; đề
cao và cụ thể hóa vai trò giám sát của nhân dân trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội...
Các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đã tăng cường tiếp xúc, đối thoại với nhân dân,
ban hành cơ chế tiếp dân và nhiều nơi việc tiếp dân đã đi vào nền nếp để kịp thời giải
quyết những đơn từ khiếu nại, tố cáo của nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân...
Bên cạnh những thành tựu đạt được, vấn đề phát huy dân chủ trên thực tế vẫn
còn những hạn chế, khuyết điểm đáng quan tâm như: Nền dân chủ XHCN và sức mạnh
đại đoàn kết dân tộc chưa được phát huy đầy đủ; quyền làm chủ của nhân dân ở một số
nơi, trên một số lĩnh vực còn bị vi phạm; có tình trạng lợi dụng dân chủ gây chia rẽ
làm nội bộ mất đoàn kết, gây rối, ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội, an ninh quốc
gia; tình trạng tách rời, thậm chí đối lập giữa dân chủ và kỷ cương pháp luật trong xây
dựng và thực hiện dân chủ còn tồn tại ở nhiều nơi; có lúc, có nơi việc thực hiện dân
chủ còn bị hạn chế hoặc mang tính hình thức…