Time Character

0-5 Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ
Dr. Phương
5-10
 Hùng Võ

Dr. Phương
10-15
 Hùng Võ

Dr. Phương
15-20
Hùng Võ
Dr. Phương

Hùng Võ
Dr. Phương
20-25

Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương

Hùng Võ
Dr. Phương
Hùng Võ
 Dr. Phương

25 - 30
 Hùng Võ

Dr. Phương
30-35 Hùng Võ

Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
 Hùng Võ
Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương
40-45
 Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ
Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương
45-50
Hùng Võ
50-55

Dr. Phương
55-60 Hùng Võ
Dr. Phương

Hùng Võ
Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ
 Dr. Phương

60-65
 Hùng Võ
Dr. Phương
Hùng Võ
65-70
Dr. Phương
70-75
75-end
 Hùng Võ

Dr. Phương
Hùng Võ

Dr. Phương

Hùng Võ
Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương
 Hùng Võ

Dr. Phương

Hùng Võ

Dr. Phương

Hùng Võ
 Vie
Xin chào mọi người đã quay trở lại
với Edustation - trạm giáo dục từ Vietcetera.
Đây là trạm mà Hùng và các bạn có thể
có cơ hội được gặp gỡ với những cá nhân
rất là đam mê, rất là tâm huyết với giáo dục.
Và hôm nay Hùng rất cảm thấy vinh hạnh,
rất cảm thấy may mắn
khi nhận được lời đồng ý chia sẻ
một khách mời rất là đặc biệt
của Tiến sĩ Bùi Trân Phượng.
Em xin chào cô Phượng.
Chào Hùng và các bạn.
Hùng tin rằng những người mà quan tâm đến giáo dục
thì đều sẽ biết về Tiến sĩ Bùi Trân Phượng.
Và để cung cấp thông tin đầy đủ cho mọi người,
Hùng xin phép được chia sẻ
chút xíu thông tin về background của cô.
Tiến sĩ Bùi Trân Phượng là một nhà khoa học
của Quản lý giáo dục Việt Nam.
Nằm trong top 50 người phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam,
được bình chọn về Forbes trong hai năm liền liên tiếp
2016 và 2017.
Suốt từ năm 1975 cho tới nay,
cô vẫn luôn cần mẫn, suy tư với những hoạt động
và cống hiến của mình cho nền giáo dục nước nhà,
cũng như
nhằm nềnravăn
để tạo hoámôi
được trêntrường
thế giới
giáo dục tốt nhất cho những thế hệ tiếp
theo.
Và cô cũng từng là
Hiệu trưởng của trường Đại học Hoa Sen.
Một trong những trường đại học khá là nổi bật
của Việt Nam trong 10 năm gần đây.
Đó là những thông tin rất là cơ bản về cô Phượng.
Và Hùng
cho tin rằng
mọi người, buổi
cho nói chuyện
những hôm
bậc phụ nay cũng
huynh, sẽ có như
rất nhiều
nhữngchất
nhàliệu
hoạt động
giáo dục
để có thể có những cái góc nhìn đa chiều,
những cái góc nhìn mới
cũng như là góc nhìn chuyên sâu hơn trong buổi nói chuyện với cô.
Rõ ràng
thật mình ta
ra chúng thấy trong
chẳng một
biết tương
được 10 lai với20
năm, rấtnăm
nhiều bấtthế
nữa định phía
giới sẽ trước,
thay đổi
như thế nào,
và liệu rằng những gì chúng ta được học của ngày hôm qua,
thì liệu rằng nó còn có tính ứng dụng cao,
liệu rằng nó còn có hữu ích trong tương lai hay không.
Thì rõ ràng những kỹ năng phải tự học,
và không ngừng học mới là rất quan trọng.
Và trong buổi hôm nay, Hùng sẽ có cơ hội trao đổi với cô Phượng
với Tiến sĩ Bùi Trân Phượng về "Thế nào là tự học?".
Và từ "học" đó nó quan trọng như nào ở những giai đoạn khác nhau.
Giai đoạn từ 0-6 tuổi,
giai đoạn từ 6-10 tuổi,
và đặc biệt là giai đoạn mình gọi là mình có sự tự do lớn hơn,
sự chủ động lớn hơn đó là giai đoạn từ 18-22.
Cô ơi, cho em bắt đầu với câu hỏi là:
Mình hiểu như thế nào là tự học? cô nhỉ?
Mình hiểu như thế nào là tự học?
Thực ra thì
cái đó là thách thức đối với tất cả những nhà giáo đục
trên thế giới chứ không phải chỉ riêng Việt Nam.
Thì lý do Hùng đã nói rồi,
tức là tương lai bất định,
rồi đủ thứ tiến bộ của khoa học công nghệ.
Nhưng mà riêng Việt Nam thì
có hai trở ngại lớn khác.
Một cái trở ngại chúng ta chia sẻ chung
với các quốc gia Đông Á
là cái nghĩa của giáo dục
ở khu vực Đông Á này
thì nó có phần hơi khác với phương Tây một chút.
Tức là nếu chúng ta xét về từ riêng,
thì những từ như là "giáo dục",
giáo là gì, "dục" là gì,
học là gì
thì nghĩa từ nguyên của nó đều hàm ý
là người thầy, hay người lớn, người trên,
và chỉ bảo, đề ra khuôn khổ
dạy cho người dưới
và người dưới tiếp thu.
Tức là nghe theo, nghĩ theo, làm theo
thì gọi là học tốt.
Tất nhiên, là trong chữ "giáo dục" chúng ta cũng có chữ "dục",
có nghĩa là nuôi cho lớn lên.
Trong khi từ "education" trong tiếng Anh, tiếng Pháp
thì nó từ gốc tiếng Latinh "educere"
có nghĩa là nuôi cho lớn,
chăm sóc cho lớn.
Khi mà người ta nói người ta chăm sóc cho lớn
thì chủ thể lớn lên là người học
đúng không ạ?
Và chẳng những là hiệu quả được đo ở người học,
mà chủ thể lớn lên là người học.
Thành ra, bà Đạm Phương
là một nhà giáo dục Việt Nam
đồng thời là một nhà nữ quyền
tiên phong của nửa đầu thế kỷ 20.
Khi bà tiếp thu văn hoá phương Tây,
khi bà là một người đã thấm nhuần văn hoá Á Đông rồi,
nhưng mà khi bà tiếp thu văn hoá phương Tây
thì bà phải đưa ra một hình ảnh này
mà tôi rất muốn gửi gắm cho
tất cả các nhà giáo dục
dù là phụ huynh hay là thầy cô giáo.
Bà nói rằng
Bởi vì lúc đó bà là một trong những người tiếp thu rất sớm
cái lý thuyết của bà Maria Montessori
mà ngày nay trong chúng ta có lẽ ai cũng biết.
là một người làm việc trong ngành y khoa
Và từ cái ngành y khoa của mình
đã có những phát hiện rất là sâu sắc
và được ngành giáo dục trên toàn thế giới coi là quan trọng
về cái tuổi đầu đời
Thì bà
Mỗi đứa Maria Montessori
trẻ giống nóihạt
như một rằng:
mầm,
hạt mầm đó nó sẽ lớn lên.
Vậy thì giáo dục là tạo điều kiện tốt nhất
cho hạt mầm đó lớn lên,
đúng không ạ?
Thì bà Đạm phương có nhắc nhở gọi là đồng bào của mình
những người chia sẻ nền văn hoá Á Đông của mình là gì
là chúng ta hay nói
uốn măng từ thuở còn non
nhưng mà nhìn coi cái mụt măng
làm sao mà uốn nó được?
Nó cứng và nó thẳng đúng không?
Các bạn còn nhớ mụt măng
tức là cái mầm của cây tre
cây tre non đó
Thế thì mụt măng nó thẳng và nó cứng thì làm sao uốn nó được?
Chỉ có thể nhìn chung quanh nó
coi là có rào, gai, bụi, rậm gì
mà cản trở sự mọc lớn lên của cái mụt măng đó không?
Cho nên giáo dục là như vậy đó
Tức là tạo điều kiện môi trường xung quanh
Làm thế nào cho cái mụt măng lớn lên tự nhiên và tốt nhất có thể
Nếu xét về
Nếu mà hiểu theo nghĩa đó, hiểu sâu như vậy
thì tôi không cho đây là vấn đề Đông hay Tây
mà là vấn đề khi người ta hiểu rõ cơ chế
là con người học như thế nào
thì người ta sẽ càng ngày càng thấy ý tưởng đó là đúng
Tức là gì
tức là như bà Đạm Phương nói đó
dẹp những chướng ngại vật ở xung quanh
để cho bản thân cái cây đó lớn lên
giống như là đứa trẻ nó tự lớn lên
Nó có những tiềm năng, nó có những có cái sẵn để lớn lên
thì mình làm sao cho nó tự lớn lên
Cho nên cách nào đó là giáo dục
là tạo điều kiện, khuyến khích sư tự học
và học một cách hiểu sâu sắc ý nghĩa của chữ học
luôn luôn phải là tự học
dù có thầy hay không có thầy
dù trong trường hay ngoài trường
thì người ta chỉ học hiệu quả khi mà nó có cái sự tự học
Thì tôi hiểu tự học nó là nhu thế.
Dạ, cónhư
giống nghĩa
cáilàviệc
khi mà
mà giáo
nghedục
cô chia
nó cósẻcái
thìđiểm
em có cái sự
tương liênvới
đồng tưởng
ngành nông
nghiệp hữu cơ cô ha
Có nghĩa là mình xem mỗi cái hạt mầm cách trồng nó sẽ khác nhau
Rồi mình phải quan tâm tới cái mảnh đất nó cũng khác
Nhiệm vụ của mình trong nông nghiệp hữu cơ
là mình phải tạo ra môi trường tốt nhất
thuận lợi nhất để cái hạt mầm phát triển tự nhiên
Vì khi họ phát triển tự nhiên nghĩa là họ phát triển tốt nhất
Thì giáo dục nó là như vậy
Khoan, cho tôi nói thêm
xin lỗi cho tôi nói thêm một ý này
Hồi nãy giờ mình nói là bằng hình ảnh, đúng không?
như là mụt măng, như là công nghiệp hữu cơ
như là cái này như là cái nọ
Nhưng mà bây giờ mình nói thẳng vào sự việc đi
Là con người
con ai
Thì người
cũnghọc
hìnhbằng
dungcái là gì?
con người học bằng cái não của mình, đúng
không?
bằng trí óc của mình, bằng bộ não
Thì tiến bộ khoa học công nghệ về
hiểu cái bộ não con người
nó cũng củng cố cách hiểu này của giáo dục
tức là tự học có nghĩa là gì?
khi chúng
gọi là chúngta ta
quan sátsát
quan những
nhữgđộng
độngvật
vậtkhác
gần mình đi là những động vật có
vú ha
Con người là động vật có vú đúng không?
Thì khi chúng ta quan sát những động vật có vú chúng ta thấy con cá heo
nó vừa mới sinh ra nó đã bơi được như mẹ nó rồi
lọt lòng mẹ ra là nó bơi tự nhiên rồi, đúng không?
Con hưu cao cổ thấy nó to lớn, dềnh dàng, có cái cổ cao như thế
nhưng mà chỉ vài giờ đồng hồ sau khi sinh là nó đứng dậy được rồi
Con ngựa vằn
thì chỉ 45 phút sau sinh thì nó đã chạy băng băng rồi
Còn con người
sinh ra khóc oe oe
thì mình thấy phải trên dưới 1 năm thì mới bắt đầu đi được
đi chập chững thôi chứ chưa được đi vững nữa
còn phải canh chừng sợ nó té nữa đúng không?
Rồimình
thì là mớicóbắt
cảmđầu nóilànhững
giác tiếngthì
con người nóidường
đầu đời
như chậm hơn một số loài
động vật khác
trong quá trình học để lớn lên của mình, đúng không?
Nhưng thật ra không phải
Khi người ta nghiên cứu não bộ con người
thì người ta hiểu rằng
là những động vật mà làm nhanh được như thế
là tại vì trong não của nó có những kết nối tế bào não
mà đã được định sẵn từ khi nó ra đời
Cho nên người ta gọi nó là những kết nối cứng
tức là sinh ra là đã có rồi
thành ra con cá heo sinh ra nó đã biết bơi rồi đúng không?
Còn con người
thì là những cái đó nó chưa có, có rất ít
Ví dụ như nó chỉ có một số cái được gọi là kết nối cứng
như là một đứa trẻ sinh ra nó đã biết khóc
Mà nếu nó không khóc là phải làm sao cho nó khóc bởi vì
như là bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc đã giải thích nhiều lần
đó là hơi thể đầu tiền của đứa trẻ
Nó ở trong lòng, trong bụng mẹ có thở đâu
Nó ra nó khóc là hơi thở đầu tiên của nó
Vậy thì biết thở, biết khóc, biết bú
thì đó là những kết nối cứng mà đứa trẻ sinh ra đã biết
những đứa trẻ bình thường sinh ra đã biết
Nhưng mà bao nhiêu những việc khác
thì nó chưa biết
nó phải học
Nhưng mà chính nhờ sự nó phải học đó
Nó phải tự học đó
Cho nên các bạn hỏi phải tự học từ lúc nào
Tự học từ lúc sơ sinh
đúng không?
nó tự học đó
hãy hình dung rằng là
các nhà thần kinh học đã tìm ra
đứa trẻ sơ sinh mỗi một giây đã hình thành 2 triệu kết nối mới
tức là khoảng một giây đồng hồ
nó học 2 triệu điều mới
bởi vì mỗi lần hình thành một kết nối mới
là nó biết thêm một cái gì đó, đúng không?
thì mình thấy đứa trẻ nằm khóc
mình không tưởng tượng là nó đang
tự học ghê gớm như thế đúng không?
nhưng mà mỗi một giây nó học 2 triệu
và khi đứa trẻ 2 tuổi
thì nó có hơn 100 ngàn tỷ kết nối mới trong não
có nghĩa là gấp đôi số lượng kết nối trong não của người trưởng thành
tại vì nó không phải chỉ hình thành cái mới mà
tự mất đi khi những kết nối không có lợi cho nó
giống như những con đường mòn trong rừng vậy đó
tức là đi thì thành đường
nhưng mà con đường đó không ai đi
thì lâu ngày nó biến mất
nó không còn con đường nữa, đúng không?
những kết nối trong não người ta cũng vậy
thành ra điều đó cho mình thấy
tầm quan trọng vô cùng của môi trường sống và phát triển của đứa trẻ
ngay từ khi nó là đứa trẻ sơ sinh khóc tiếng khóc chào đời
người ta kiểm nghiệm và quan sát lại
người ta kiểm nghiệm, nghiên cứu hẳn hoi và có thống kê đàng hoàng
những đứa trẻ mồ côi sống trong trại cô nhi
thì vì trong trại cô nhi một người phải chăm sóc rất nhiều trẻ em
cho nên
người ta không thể đáp ứng nhu cầu bình thường tự nhiên của đứa trẻ
đứa trẻ sơ sinh mà bạn sinh ra ở nhà trong gia đình
thì chỉ cần hơi khóc hoặc cựa mình
là mẹ, là bà tập trung chăm sóc nó
thành ra nó biết là mỗi lần nó khóc thì chuyện gì sẽ xảy ra
những cái kết nối trong não được hình thành
để nó hiểu rằng là
khóc thì sau đó có nụ cười của người mẹ
sự chăm sóc của người mẹ
bầu sữa của người mẹ
có điều này điều khác
nó học nhiều thứ
còn trẻ trong cô nhi viện
thì nó không được như thế
cho nên các bạn nào có đi thăm các trại mồ côi
thì các bạn sẽ thấy là trẻ sẽ vồ vập khi các bạn đến
dù cho nó không quen
mà nó thích các bạn ôm ẵm
các bạn bồng bế nó
rồi các bạn rời ra thì nó khóc không ngừng
tức là người ta gọi
những cái biểu hiện đó bình thường trẻ cũng có
nhưng không ở mức nhiều vô độ như thế
nhiều quá như thế
nó có sự rối nhiễu ở đó
rồi nó có nhiều cái rối nhiễu khác không giống trẻ bình thường
ngôn ngữ phát triển không giống trẻ bình thường
và vân vân
thì từ đó người ta hiểu ra
nếu môi trường để cho những kết nối tự nhiên đó không thuận lợi
tức là chỉ có sơ đẳng: ăn, ngủ
mà không có yêu thương, không có chăm sóc, không có mời gọi
bởi vậy người ta nuôi trẻ sơ sinh người ta nói chuyện với nó
mình tưởng là nó không hiểu nhưng nó hiểu đó
thì đó là nó đồng thời học tiếng mẹ đẻ của nó
khi người lớn nói chuyện với nó
trẻ mà mình ít nói chuyện với nó
thì nó sẽ chậm phát triển hơn
tất cả những cái đó đều là quá trình tự học của trẻ
ngay khi trẻ chưa có bước chân đến nhà trường nào hết
cho nên người ta mới nói
6 năm đầu đời cực kỳ quan trọng là vì lẽ đó
Dạ
Khi mà nghe cô chia sẻ
thì em có thể hiểu là
khi mà trẻ sinh ra đã có rồi
và cái mình cần tạo ra
đúng định nghĩa giáo dục là tạo ra một môi trường
nó giúp cho trẻ cảm thấy an toàn
có nhiều kết nối hơn
để trẻ hay tự học
có vẻ là giáo dục của Đông Á
với cách hiểu về giáo dục Đông Á như cô chia sẻ lúc nãy
là người trên chỉ bảo người dưới
và đưa ra những khuôn khổ để người dưới phát triển
thì có vẻ nó đang là những cái cản trở
quá trình tự học của đứa trẻ, đúng không cô?
gọi "Con vào dạ, mạ đi tu" là vậy đó
Con vào dạ, mạ đi tu tức là đứa con đã hình thành trong dạ mình
tức là bắt đầu mang thai nó
là người mẹ phải sửa bản thân mình
tu ở đây là tu sửa bản thân mình
nghĩa là ăn như thế nào, nói như thế nào
quan hệ với người khác không được nóng nảy giận dữ
không được buồn rầu thất vọng
để không ảnh hưởng đến đứa trẻ trong bụng
lúc nãy tôi nói Việt Nam có hai điều bất lợi
cái thứ nhất quan hệ giáo dục là đưa ra khuôn mẫu
thì nó có mặt lợi như tôi vừa nói
tức là đưa ra những khuôn mẫu tốt
nếu như ta dạy cho trẻ ngay từ đầu
là ăn phải như thế nào
nói chuyện với người khác phải như thế nào
lễ độ, lịch sự hay là như thế nào
gặp người khác phải chào hỏi
nếu người ta dạy khuôn khổ đó một cách vừa phải
thì nó tốt chứ
nhưng mà tiêu cực ở chỗ
ở chỗ là anh dạy một cách quá đáng
quá đáng là tôi đề cập đến cái khó thứ hai của Việt Nam
cái tôi gọi là hội chứng hậu chiến
Tức là gì, trong chiến tranh
chúng ta đã trải qua thời gian chiến tranh kéo dài
trong chiến tranh, cha mẹ con cái chia lìa
gia đình không được sum họp
đi sơ tán rồi này kia kia nọ, đủ thứ khác đều khổ sở
mà ngay cả ở gần thì cũng thiếu thốn trăm bề
không có lo được cho con như mình mong muốn
Rồi bây giờ hòa bình
sau đó là phát triển thì mỗi nhà đều khá lên
sống tốt hơn trước đây
Tự nhiên có cái hội chứng hậu chiến
có nghĩa là chăm sóc cho con quá đáng
Bù đắp mà
phần nào bù đắp những thiếu thốn trong thời gian qua
Hồi nhỏ mình không được hưởng
thì bây giờ muốn con được hưởng đúng không?
Rồi cộng với cái nỗi lo âu
là tương lai bất định, xã hội phát triển
Sự cạnh tranh của thế giới ngày hôm nay
của xã hội ngày hôm nay
khiến cho làm cho con mình liệu nó có cạnh tranh nổi không?
Cho nên là cha mẹ bây giờ
Thì chăm chút con, bảo ban con
hay còn nói là úm con đó
càng quá đáng hơn là
trước khi chiến tranh kết thúc nữa
Thì cả hai xu hướng đó
xu hướng mà áp đặt khuôn mẫu
áp đặt khuôn mẫu nó có cái hại này
mà chúng ta chia sẻ chung với các nước Đông Á
là áp đặt khuôn mẫu thì chỉ có thể là khuôn mẫu của quá khứ thôi
Cùng lắm cha mẹ hiện đại lắm
thì khuôn mẫu của cha mẹ ngày hôm nay
của những gì cha mẹ hiểu về xã hội ngày hôm nay
Nhưng khốn khổ thay con mình nó nhỏ hơn mình
ít nhất là 30 tuổi
Nó sẽ lớn lên trong một xã hội
đang thay đổi cực nhanh
Do đó xã hội đó sẽ
không còn là xã hội ngày hôm nay nữa
Chính mình trong một đời người
15 năm 20 năm trở lại đây
chính mình có chứng kiến những sự thay đổi vô cùng lớn lao không?
Cái smartphone, internet cái này, cái nọ
cách đây 20 năm nó có không?
Vậy thì con chúng ta, cháu chúng ta
nó sẽ lớn lên trong xã hội còn khác biệt hơn nữa
mà nếu nó chỉ có biết khuôn mẫu cũ
và khư khư giữ khuôn mẫu cũ mà không có
sáng tạo ra được cái gì mới không thích ứng được với cái mới
thì chúng ta thực sự có đang chuẩn bị
con chúng ta cho tương lai không?
Thì có một cái video clip trên mạng
về giáo dục của thế giới
chứ không phải nói riêng ngành giáo dục Việt Nam đâu
người ta chỉ cho mình thấy là cái xe ô tô
cách đây 20 năm nó như thế nào
cái điện thoại cách đây 100 năm nó như thế nào
bây giờ nó như thế nào
Còn cái lớp học hình như cách đây 100 năm nó như thế nào
thì bây giờ nó cũng y như thế
Thì người ta đặt câu hỏi đó
Và câu hỏi đó dưới dạng một phiên tòa
mà bị cáo rằng ngành giáo dục
người ta gọi đó là cái tội ác
không phải chỉ là sai lầm đâu mà là tội ác của ngành giáo dục
Là dạy cho quá khứ chứ không có chuẩn bị cho tương lai
Thì đó là cái cản trở
hai cái cản trở lớn mà người làm giáo dục Việt Nam
luôn luôn phải ý thức
đề phòng mình cũng cưỡng xu thế đó
Khi mà cô chia sẻ thì em nhớ một câu chuyện là
họ bảo là bây giờ giáo sư ở Harvard
phát hiện ra là sinh viên không biết sắp xếp
các file dữ liệu trong một thư mục
Ừm, tại mấy cái đó làm sẵn rồi
còn bây giờ thì tụi nhỏ nó có Siri
Nó kêu là nó chỉ cần kêu là Siri
tìm cho tôi cái cái file ABC nào đấy
là lập tức là nó sẽ hiện lên
nên dẫn tới là cái cách mà tụi nhỏ đã tiếp nhận thông tin
những chuyện học rất là khác
Nhưng mà em quay lại trọng tâm của mình
bây giờ mình sẽ xếp bàn một cái rất là thiết thực
Vậy những cái ảnh hưởng đó
nó cản trở sự tự học như thế nào?
Nó cản trở chứ, là bởi vì
khi bạn, cái thứ nhất
là bạn chỉ gieo khuôn mẫu
khuôn mẫu cũ mà bạn biết
hay là cha mẹ bạn để dạy cho bạn hay bạn mới biết gần đây
thì bạn thấy mình lớn hơn con kia là mình biết là con
thì mình gieo khuôn mẫu cũ
thì con nó học khuôn mẫu đó
và nó biết khuôn mẫu đó
Nhưng nó không thể hình dung một cái cách làm khác
Do đó nó không có kịp, nó không tạo điều kiện cho kết nối khác
Tôi lấy một ví dụ
hồi tôi còn nhỏ, tôi thích uống nước dừa
thì tự nhiên tôi nghĩ chứ
nếu mà người ta nấu cơm bằng nước dừa
thay nước lã thì chắc là nó ngon lắm
Thì tôi nhớ là tôi bị người lớn rày là nói điên nói khùng
Nhưng mà chỉ trong cuộc đời con nít của tôi thôi
Năm mười năm sau đó
tôi chứng kiến là nhà hàng
người ta nghĩ ra cái món cơm nấu nước dừa
và thấy nó ngon quá trời
mà có khi Ấn Độ là làm chuyện đó lâu rồi nữa
Dạ đúng rồi
Do đó, do đó cái mà người lớn nói là điên khùng
là tại vì nó không có giống cái xã hội mà người lớn quen thuộc
Thì trẻ em do cái cái sức kết nối
tự do của nó đó
và đứa trẻ khi mà mỗi lần nghĩ ra
cái gì khác khuôn khổ cũng đều bị dập hết
thì giờ nó sẽ không nghĩ nữa
Nó phải ngoan
tức là ngoan có nghĩa là nói giống người lớn
nghĩ theo làm theo người lớn
thì nó mất đi, nó thui chột đi
cái khả năng nghĩ khác, làm khác của nó
Mà xã hội ngày hôm nay là xã hội
cần chúng ta biết nghĩ khác làm khác
Chúng ta nhìn thấy rằng, khi mà robot biết nhiều đến như vậy rồi
Khi mà robot chơi cờ vây
và thắng được kỳ thủ cờ vây lừng danh của thế giới
Thì có nghĩa là, nếu con người mà không hơn được robot
Thì con người sẽ làm gì để sống đây ?
Cho nên là, xã hội bây giờ cần trẻ
Cần những thế hệ hôm nay và ngày mai
Biết nghĩ khác, làm khác
Nghĩ ra cái mới
Thi chúng ra lại làm thui chột khả năng đó
Nếu chúng ta cứ áp đặt khuôn mẫu cũ
Nếu chúng ta chăm lo cho trẻ quá nhiều
Thì trẻ không biết tự chăm lo
Thì làm sao có thể tự suy nghĩ nữa
Dạ
Em đúc kết như sau, thứ nhất là bởi vì
Sự cản trở đầu tiên
Khi đưa ra những khuôn mẫu thì chúng ta
Thứ nhất là giới hạn trẻ trong khuôn mẫu đó
Đúng
Thứ hai là về cách của người lớn
Người lớn hay áp đặt những đứa trẻ
Cái này là đúng, cái kia là sai
Dẫn tới việc điều đó sẽ cản trở suy nghĩ cá nhân
Cũng như là những suy nghĩ thử nghiệm của một đứa trẻ
Đúng vậy
Và khả năng sáng tạo của đứa trẻ
Thứ ba là chúng ta đã quá bảo bọc đứa trẻ
nên dẫn tới đứa trẻ mất đi tính tự lập
Đúng rồi
Và nó mất đi tính chủ động
Và cũng như là khi có vấn đề xảy ra thì nó cũng không biết ứng biến
Đúng rồi
Nó thật sự rất ảnh hưởng
Ngoài ra còn gì nữa không ạ?
Nó nhiều lắm.
Khi mà người ta đã không có tự học
chưa bao giờ được quyền tự chọn lựa trong đời mình
Tự chọn cái áo để mặc, màu mình thích
Chọn món đồ chơi muốn mua
Thậm chí bây giờ, những ba mẹ chăm con, muốn con đọc sách
chọn luôn sách cho con mình
Thì đến khi ba mẹ không chọn nữa
Và đến một lúc nào đó, cha mẹ không còn biết chọn sách cho con nữa
Con vào tuổi dậy thì
thì lúc đó ba mẹ có chọn sách cho con nữa không?
Mà liệu có chọn đi nữa, đứa trẻ có nghe lời nữa không?
Nó đâu có nghe nữa.
Cho nên lúc đó nó sẽ chọn bừa bãi
Bởi vì nó chưa được học chọn lựa từ khi nó còn nhỏ
Dạ
Mà thực ra khả năng chọn lựa đó
Nó có tự nhiên, tiềm ẩn trong đứa trẻ
Cô lấy ví dụ
Tôi có chứng kiến đứa trẻ trong nhà tôi
Nó mới chỉ 6 tháng tuổi thôi
Tức là nó chỉ mới bắt đầu ăn dặm
Ngoài uống sữa mẹ, nó ăn dặm nữa
Trong nhà cho nó hai loại bột ăn dặm
Hai vị khác nhau, một vị vani và một vị gì đó
mà trẻ mới chỉ 6 tháng thì cũng không có nhiều chọn lựa
Có hai vị thôi
Nhưng mà một vị thì đứa trẻ rất thích ăn
Nó thích thú
Nó tỏ ra rất là ngon lành đối với nó
Nhưng mà vị còn lại thì nó nhất quyết không ăn
Nó phun ra
Nó khóc, nó ói, nó làm đủ thứ
Thì có hai cách ứng xử của người lớn
Cách ứng xử thứ nhất
là cho rằng chúng ta biết nhiều hơn con cháu
Nó mới có 6 tháng tuổi
Chúng ta biết nhiều hơn nó
Chúng ta thấy vị này ngon
Chúng ta ăn chúng ta thấy ngon
Chúng ta thấy nhãn hiệu chúng ta tin dùng, chúng ta thấy nó ngon
Và chúng ta nghĩ rằng trẻ phải biết ăn đa dạng
Cho nên chúng ta ép trẻ
Thì cái đó sẽ làm cho đứa trẻ dần không chọn nữa
Nó sẽ thụ động ăn những cái gì mà người ta đưa cho nó ăn
Rồi nếu trẻ phải ra khỏi môi trường mà
hàng ngày căn tin nấu hay mẹ nấu
nó đi đến một vùng đất khác
Như từ Hà Nội vào Sài Gòn
Thì nó đã không biết ăn theo cách người ta chế biến ở địa phương
Nó đã khó sống rồi
Thì làm sao nó còn đi du học, đi nhiều nơi khác được
Từ những chuyện nhỏ nhất
Nếu mà chúng ta cản trở
luôn luôn áp đặt, chăm sóc quá đáng
Thì đứa trẻ nó không biết
Tôi có một ví dụ khác về một bạn sinh viên năm nhất
Được phỏng vấn để đi du học
Câu hỏi gì về kiến thức bạn ấy đều biết
Nhưng khi tôi bất ngờ hỏi bạn
Là nếu chiều nay em về nhà,
mà ở nhà không có mẹ, không có chị giúp việc
Thì em có biết tự nấu bữa cơm chiều không?
Bạn đó trả lời rằng: "Em sẽ làm điều đó.", nhưng mà
khi cô hỏi: "Em làm như thế nào?"
Thì bạn đó trả lời là sẽ nấu mì ăn liền
Vậy bây giờ em miêu tả cho tôi xem em nấu mì gói như thế nào?
Bạn đó nói là bắt nồi lên, nấu nước
Chúng ta bỏ mì vào rồi nấu
Vậy là chuẩn bị một chén mì gói bạn cũng không biết làm
Bởi vậy, còn nói gì đến tự học nữa
Cho nên là tất cả những điều mà tôi kể
đều là chuyện có thật
Chứng tỏ rằng, sự bao bọc con quá đáng
của ba mẹ Việt Nam là một điều đáng báo động
Như vậy thì đâu có thể tự học được nữa
Dạ đúng ạ!
Em nghĩ là mình sẽ quay đến một phần rất quan trọng
Đó là giai đoạn phát triển rất quan trọng của trẻ
Đó là từ 0 đến 6 tuổi
Thật ra em nghĩ là, vấn đề của người lớn chúng ta
là chúng ta cứ nghĩ mình thông minh hơn một đứa trẻ
Thật ra chưa chắc chúng ta thông minh hơn một đứa trẻ
Cái mình có là mình có nhiều thông tin hơn một đứa trẻ thôi
Nếu vậy thì khả năng tự học của một đứa trẻ
ở những độ tuổi từ 0 đến 6 tuổi
nó có những gì đặc biệt,
và một người làm bố làm mẹ
thì mình nên nuôi dưỡng khả năng tự học của con như thế nào?
Tôi nghĩ là thứ nhất là người làm bố làm mẹ
hay nói chung là người lớn đối với trẻ em
Đừng nhìn nó như là một đứa "con nít"
Mình hay dùng từ "con nít"
Giống như nó không phải con người vậy đó
Con nít mà biết cái gì?
nó là một con người, độc lập với mình
và hoàn toàn có khả năng tự chủ
ở cái trình độ, mức độ của nó
tức là nó là một con người đang trở thành
đang lớn lên
con người bé
một con người nhưng mà bé
thành ra có những cái mình phải giúp nó
ví dụ để cái gì trên cao
nó với không tới thì mình giúp, đúng không?
nhưng mà nếu nó với tới
thì tại sao mình phải giúp
cái gì trong tầm đứa trẻ làm được
thì để cho nó tự làm
một trong những cái mà
mà bà Maria Montessori cống hiến cho đời
chính là trường mẫu giáo
phải là nơi mà đứa trẻ cảm thấy
nó được tạo điều kiện để chủ động nhất
tức là toilet phải bé bằng cỡ nó
để nó tự leo lên ngồi được
không cần ai bế nó lên
3 tuổi nó mới đi mẫu giáo mà
cho nên ở tuổi nó đó phải tự ngồi lên toilet được
toilet phải bé
bàn ghế phải bé
để nó tự nhấc cái ghế
tự kéo cái ghế nó ngồi
tức là cái gì trẻ tự làm được
thì để cho trẻ tự làm
và ở bên cạnh nó
hướng dẫn, giúp đỡ khi nó sai lầm
mang giày cho đúng chân phải chân trái
là một điều đối với người lớn quá dễ
nhưng mà trẻ em nó mới
nó phải nhầm lẫn, nó phải này kia
nhiều khi mình mất thì giờ hơn
nhưng mà mình phải kiên nhẫn để cho trẻ tự lập
yêu thương con là dành thời gian cho con
chứ yêu thương con không phải là làm giùm con mọi thứ
vì mình làm giùm hết mọi thứ
sau này nó không biết làm
và nó phụ thuộc mình
lâu quá thì không tốt
cho nên cái thứ nhất
yêu thương là dành thời gian để lắng nghe con
để quan sát con
để hiểu con muốn gì
chiều theo những ý thích không có hại cùa trẻ
nhưng cũng phải cho trẻ những khuôn phép
chứ không phải để trẻ lớn lên như cỏ dại
thông thường thì cha mẹ
dạy con một cách văn minh hiện đại
người ta hay dùng cách thương lượng với con
có nghĩa là giải thích cho con hiểu tại sao phải như thế
và đề ra cho con những giới hạn hợp lý
giới hạn đó sẽ thay đổi với lứa tuổi của con
ví dụ là con 3 tuổi
thì con được xem
màn hình điện thoại, truyền hình
bao nhiêu phút/lần
và bao nhiêu lần/ngày
cha mẹ đã nói thì phải làm
và ở tuổi đó mình còn áp đặt được
có một số điều phải áp đặt
không phải cái gì cũng để tự do
nhưng mà đã nói thì phải làm
và phải làm gương
không phải làm cho trẻ mà còn làm cho chính mình
tại vì mình để trẻ tự do
thì nó sẽ suy nghĩ
và nó sẽ phản biện
nó sẽ hỏi
tôi nghe rất nhiều trẻ em trong gia đình hiện đại hỏi
vì sao con chỉ được xem TV 15 phút
mà mẹ xem phim dài như vậy?
nó phải được hỏi chứ?
thì phải giải thích với nó bằng thứ hợp lý hơn
là cái câu đơn giản
vì con là con nít còn mẹ là người lớn
và khoảng thời gian đó phải được nới ra
khi con lớn dần lên
và con chẳng những lớn hơn
mà phải tỏ ra là con biết chọn lựa
con biết chọn đúng chương trình phù hợp để xem
thì con sẽ được xem
mà chỗ này con chọn sai
thì rút kinh nghiệm cho con
chỗ này chọn sai như thế nào?
có nghĩa là nói chuyện với con
thương lượng, trao đổi, giải thích
để cho con hiểu
và tự giác làm những điều mình muốn nó làm
thay vì làm chỉ vì đó là lệnh
đó là cách mà tôi nghĩ rằng
mà tôi thấy một số cha mẹ trẻ ở VN hiện đại
họ rất biết làm điều đó
lưu ý là cha mẹ ngày xưa
ở dưới quê, không được học hành
nhưng mà vì nhu cầu cuộc sống
thì người ta cũng biết làm điều đó
tức là đứa trẻ còn nhỏ thì bồng bế
nhưng đứa trẻ lớn hơn rồi thì tự đi
bởi vì mẹ phải bế đứa khác
không thể bế hoài được, đúng không?
rồi nó lớn bằng chừng nào đó
thì phải biết tự làm một số việc
phải biết giúp cha mẹ
chăm em bé, hay làm gì đó
tất cả những điều đó cho đứa trẻ trách nhiệm
và học cách làm luôn
người ta học không phải chỉ trong sách vở
cái đó cũng là cái mà cha mẹ Việt Nam nên quan tâm
rằng học không phải chỉ trong sách vở
bởi người ta còn học trong cuộc sống
người ta học rất nhiều thứ
mà đứa trẻ có khả năng thích thú học rất nhiều thứ
nếu mình không cản trở những thích thú tự nhiên đó của trẻ
em học được rất nhiều từ phần chia sẻ của cô vừa rồi
em nghĩ là phụ huynh phải có sự thay đổi nhận thức rất quan trọng
đừng xem trẻ em là con nít
em rất thích từ cô dùng: con người bé
một con người nhỏ
có nghĩa là bố mẹ đang thể hiện sự tôn trọng với con
đang tôn trọng những quyền của con
và cách mà phụ huynh có thể tham gia vào
quá trình nuôi dưỡng con mình
là hãy dành thời gian cho con
đúng
Để yêu thương, để lắng nghe
thấu hiểu con
Mình phải cố gắng dành thời gian để giải thích cho con
tại sao mà con nên làm điều A
hay con làm điều B
Mình cần phải có sự đối thoại, sự trao đổi
Nhưng đồng thời cũng phải thông cảm
Những phụ huynh mà chịu nghe con nói đó,
thì tôi nghe rất nhiều đứa trẻ biết nói câu này
con biết chuyện đó rồi, nhưng mà con làm chưa có được
Mà cái điều đó rất nên khuyến khích
Tức là có nhiều đứa trẻ nó hay khóc
tại vì cách biểu cảm, xúc động của nó là khóc
Thì cha mẹ đừng có chê trách
là tại sao con khóc nhè
Nhất là nhìn thằng bé hàng xóm, con nhà người ta kìa
nó đâu có như con này kia, tức là mình làm nhục nó
Mình làm nó thấy thấp bé, kém cỏi hơn bạn khác
Tại sao? Đó chỉ là cá tính của nó thôi mà
Thì mình nói là: ''Ừ thì con hãy khóc,
con buồn con khóc, con cứ việc khóc đi''
Nhưng mà khóc lát rồi thôi,
làm chuyện khác, đúng không?
Thì tôn trọng cảm xúc của con
và để cho con bộc lộ những cảm xúc của nó
và nó sẽ tự hiểu rằng, làm chủ cảm xúc của mình
là một điều cần thiết trong cuộc sống
Không lẽ khóc hoài sao, khóc lát phải nín chứ
Đó, thì cha mẹ một lần nữa phải kiên nhẫn,
đừng có: ''Nó khóc nhức đầu, tôi chịu không nổi''
Thương con là chịu đựng những cái bất toàn,
chưa hoàn hảo của con, tại vì nó đang lớn lên
Chấp nhận là nó đang lớn lên
Mà mình cũng vậy chứ bộ, mình lớn rồi
cũng có lúc mình không làm chủ được cảm xúc của mình,
thì trẻ em cũng vậy thôi
Những cái 'tips' rất thiết thực là dành thời gian cho con,
thương lượng với con, từ thương lượng rất hay
Tại thông thường phụ huynh mình luôn nghĩ là
mình áp đặt lên con và mình luôn đúng
Rồi mình phải hiểu việc học của con là một thế giới rộng lớn
Đúng, cái gì cũng học hết chứ không phải sách mới học
Dạ đúng rồi, và một điều quan trọng mà phụ huynh cần biết,
một đứa trẻ học bằng cách 'Mirroring', nghĩa là nó bắt chước
Nó bắt chước, nó quan sát
Thì mình mà muốn... thật ra đó là sự cam kết của bố mẹ
Nếu bố mẹ muốn dạy con tốt, thì bố mẹ cũng phải tập từ phía bản thân
Để mà con nít nó thấy là,
con người nhỏ thấy là
À, bố mẹ mình cũng như vậy, ai cũng như vậy''
và mình cần học cách thích nghi
Đúng rồi, và kể cả cho phép con
nó thấy những điều chưa hoàn hảo của mình
Bởi vì cái đó làm cho con nó tự tin hơn,
tại vì rõ ràng con nó so nó với mình
Cực nhất là những đứa con đầu lòng
đứa con đầu lòng nó khó lớn lên vì nhiều lý do lắm
Thứ nhất nó là đứa đầu tiên, ai cũng vồ vập này kia
ai cũng quan sát từng bước nó đi, từng việc nó làm
Rồi nó thấy cả nhà là người lớn, có mình nó nhỏ à
thành ra nó thấy thiệt thòi, thất thế lắm
Cho nên mình làm sao để nó cảm thấy an toàn
Tôi có một cái trải nghiệm này
với cháu nội tôi khi nó còn bé
Nó hỏi tôi là: "Khi mà nội còn nhỏ đó",
nó nói rõ ràng khi nội còn nhỏ nha
Nội có hay khóc nhè không?''
Tại vì nó hay khóc nhè
Thì tôi nói không,
mà thiệt, sự thật mình cũng không nên nói dối trẻ
Mình nói dối với trẻ đừng nghĩ là nó không biết
Có một cái trực giác khiến cho nó
phát hiện sự dối trá của mình còn tinh tế hơn cả người lớn
Cho nên mình đừng nói dối nó
Tôi nói: Không, nội không khóc nhè"
Nội có hay nổi điên không?''
Tui nói: ""Không, nội cũng không hay nổi điên"
vì nó nói mẹ nó hay nổi điên
Thế là nó tức lên, nói liền một câu
mà tôi giật mình liền, nó nói
Nếu vậy thì sao mà nội vô hội của con được?''
Tức là cái gì nội cũng không có hết
Khóc nhè cũng không có, nổi điên cũng không có
Cái tôi lập tức hiểu ý của nó
lắng nghe là vậy đó, lắng nghe là thấu hiểu
Cho nên tôi nói: ''Nhưng mà nội có cái này dở lắm,
là nội rất hay đi lạc đường
nội mà ra khỏi là nội không biết phải quẹo tay trái
hay quẹo phải, nội rất hay lạc đường''
Cái nó nói: ''À vậy hả?'', rồi thôi
Tôi tưởng là nó quên
- Là xem xét vô hội ạ?\N- Không còn ai nhớ nữa
Là xem xét cho nội vô hội, đúng không cô?
Đó là nó cảm thấy yên tâm rồi
Nó nối nội cũng có cái gì đó trội, cái gì đó dở
Nhưng mà cái bất ngờ đối với tôi và cả nhà
là nhiều tháng sau, cả nhà đi chơi ngoài biển,
thì ra khỏi khách sạn, quẹo qua trái chẳng hạn
là tới bãi tắm, chút xíu à, đi bộ mấy bước
Tới chừng đi về thì phải quẹo trở lại chứ
Nhưng mà đúng là tôi nhầm\Nkhi thật sự tôi nói nó tôi nhầm
và tôi định hướng rất dở là nói thật
Cho nên nó thấy ngay trong cuộc đời là tôi quay trở về
thay vì tôi quẹo hướng này, quẹo qua hướng kia
Cái nó kêu: ''Nội ơi nội, phải đi hướng này,con biết mà,
con biết mà, con biết nội sẽ nhầm, nên con canh chừng nội
À, tức là bình thường thì người lớn bảo vệ trẻ
nhưng mà đôi khi trẻ cũng bảo vệ được người lớn
Trẻ nó thấy nó ngang hàng
Nó thấy nó bộc lộ yêu thương bằng cách bảo vệ người lớn
Thì nó thấy nó. Đó
Nó cảm giác tự tin
Cảm giác thấy mình lớn, thấy mình ngang hàng là ở chỗ đó
Chứ không
Người phảiđối
lớn hay nóixửnăng hỗnbằng
với trẻ láo làcách
ngang hàng.
mình lớn Đúng khôngsóc
mình chăm nào?
nó, bảo vệ
nó
Thì lâu lâu cũng cho nó chăm sóc mình, nó bảo vệ mình
Nó cảm thấy như thế rất là yên tâm
Là một cái cách bày tỏ yêu thương
Đó. Thì cái đó cũng phải học
Cũng phải học yêu thương người khác và bày tỏ yêu thương người khác
Một cách nó đúng đắn. Đúng không?
Thì có rất nhiều thứ trẻ có thể tự học được
Miễn là cha mẹ
Lắng nghe, thấu hiểu, thông cảm, yêu thương
Và nhất là tôn trọng
Cái mà cha mẹ rất hay quên là tôn trọng
Mình sẽ đi qua một câu hỏi khó, một cái phần khó
Nếu mà bố mẹ mình làm tốt cái chuyện đó ở 0 - 6 tuổi
Nhưng mà, khi mà
Đứa con nó bắt đầu lớn lên, nó vào tiểu học
Em nhớ em đã đọc cuốn sách rất hay đó là
Bố mẹ hay quên đi cái khái niệm làm bạn bè với con
Khi mà con quá 6 tuổi
Lúc đó thế giới của con không phải là bố mẹ nữa, thế giới của con là bạn bè
Và bạn bè của đứa trẻ phải là một đứa trẻ
Đúng
Rồi, xong mình thấy là
À. Con mình nó bước vào một thế giới nó bắt đầu nó
- Giảm bớt cái kết nối với mình. Thế giới của nó là thầy cô \N - Là thầy cô
Đúng
Bạn bè của nó
Nhưng mà nó cũng có những tác nhân
Mà nó không có được như trước đây nữa
Thứ nhất là nó sẽ bị áp đặt
Phải học những thứ nó không thích. Nó phải hoàn thành một cái kết quả mà
Nhiều khi môn học nó chẳng quan tâm
Rồi nó cũng bị những ảnh hưởng bởi bạn bè nữa
Bởi vì có thể là những bạn bè của nó. Nó được
Đến từ những môi trường giáo dục, gia đình nó
- Khác nhau \N - Đúng rồi, khác nhau
Thì, lúc đó thì cái khả năng
Chuyện mà nuôi dưỡng, chuyện tự học của con
Nó sẽ như thế nào trong cái giai đoạn từ 6 - 10 tuổi
Khoan cho tôi nói trở lại một chút
Là trẻ nó bắt đầu được xã hội hóa
Từ khi nó đi mẫu giáo
Mẫu giáo?
- Em hiểu - Không phải từ lớp 1 đâu
Nếu như cái môi trường của bạn hiện đại quá
Hiện đại theo nghĩa mà chúng ta vừa mới nói đó
Nghĩa là cái bạn đọc sách hiểu nhiều
Và cởi mở không còn hội chứng hậu chiến gì hết
Các bạn nuôi con một cách bình tĩnh
Các bạn gần gũi chăm sóc thì luôn luôn nhớ
Là cha mẹ là người bạn nhưng mà là người bạn lớn của con
Chứ không phải người bạn ngang hàng
Người bạn lớn
Có nghĩa là có cái gì đó cha mẹ biết hơn
Đôi khi có những cái cha mẹ dở
Đó giống như bà nội dở
Không biết định hướng thì con giúp
Nhưng làm nhiều chuyện
Thì nó cũng phải có ai đó là một người bạn tin cậy
Mà nó. Đúng không?
Nhưng, nó bắt đầu đi mẫu giáo là đã khác rồi
Thậm chí đi nhà trẻ là đã khác rồi
Tôi thấy một cháu bé
Phản ứng với nhà trẻ rất là hay như thế này
May là nó đi một cái nhà trẻ
Gọi là nhà trẻ Montessori
Cho nên là
Cô giáo cũng đã nghiên cứu phương pháp giáo dục Montessori
Thì cô giáo đã phản ứng rất tốt
Cho nên đứa trẻ nó
Nó đến. Ngày đầu tiên nó đến nó nói
Cô ơi con muốn cô bế con
Tức là nó đã được cảm nhận cái môi trường gia đình
Ở nhà đó, là khi nó cần thì nó nói
Mẹ bế nó, bà bế nó
Tại vì đứa trẻ nó cần cái đó thực sự như cần ăn vậy
Nó cần mình ôm ấp, vuốt ve tỏ yêu thương
Thì nó
Yêu cầu là mẹ bế con, bà bế con
Thì lập tức sẽ có ai đó bế nó. Đúng không?
Như bây giờ nó đến cô giáo nó nói
Cô ơi, cô bế con một chút được không?
Thì cô bế nó
Tức là nó đã được giáo dục tốt
Tức là khi mình muốn cái gì thì mình nói cái mình muốn ra
Chứ mình không khóc nhè
Mình nói được mà, mình biết nói rồi
Thì nó nói cô bế con, thì cô bế nó
Nghĩa là cô chăm sóc nó như ở nhà để nó cảm thấy an toàn
Nhưng mà ngày hôm sau. Ngày thứ 2 nó đến trường
Nó cũng nói như vậy, cô bế con
Cô nói "Không, hôm nay cô không bế con nữa
Vì hôm nay có bạn mới đến cô phải bế bạn,
Còn con quen rồi, con đi chơi đi, con chơi đồ chơi này
Có đồ chơi đó, con thích chơi gì con chơi đi"
Thì lúc đó nó bình luận một câu "Cô không bế con thì thôi"
Thì thôi chứ sao giờ
Thì đó là cái xã hội hóa đầu tiên của đứa trẻ
Ở nhà không bao giờ bị từ chối cái đó
Nhưng mà bây giờ cô không bế con thì thôi
Thì đó là một phản ứng hòa bình với xã hội. Đúng không?
Và nó học thêm một cách quan hệ mới
Là mình đòi cô bế mà cô không bế thì thôi
Đó. Thì thành ra nó là những cái như vậy
Hay là tôi có một cái ví dụ khác
Đứa trẻ nó đi học lớp chồi
Đó là nó không học lớp mầm, nó vào thẳng lớp chồi
Tức là cũng là lần đầu tiên xã hội hóa của nó
Thì sau mấy tháng thôi
Sáng nó thức dậy, trước khi đi học nó đứng nó ngó cái kiếng
Cái tủ kiếng. Cái tủ quần áo mà có cái kiếng
Nó đứng trước kiếng nó hùng hổ lên, nó hầm hừ lên
Mặt nó hung dữ lên. Nó nói
Cô bữa nay mà cô còn đánh con nữa, thì con đánh lại cô đó
Nó nói như thế
Ok.
Bởi vì ở nhà nó, cha mẹ không bao giờ đánh nó
Cho nên cái việc mà cô giáo bắt nó
xòe tay ra và đánh hai cái
theo cô giáo đó là một cách giáo dục rất là sư phạm
tức là để dạy nó một điều gì đó
thì lập tức người mẹ rất là thông cảm
Người mẹ hỏi tại sao
cho mẹ biết tại sao cô giáo đánh con
nó chối liền
những cái đó là những cái không cần ai dạy
nhưng mà nó chối liền
nó cảm thấy điều bị cô đánh là điều xấu hổ, nhục nhã
cho nên nói với mẹ không tốt
nó không nói
Nó nói: "Dạ không có, cô không có đánh con"
thì bà mẹ ôn tồn nói
mẹ biết là cô có đánh con
mà mẹ biết là con không có lỗi gì
mẹ biết là con không làm gì sai
Cái hay của bà mẹ là ở chỗ đó
tức là an toàn cho con
con được mẹ tin rằng nó không làm gì sai
thì nó nói
Mẹ nói: " Mẹ biết con không làm gì sai
nhưng mà kể cho mẹ nghe đi
Tại sao cô giáo đánh con?
Nó nói: "Tại vì con quên đem cái áo gối"
Tức là nó đi nhà trẻ thì
cô giáo phát cho cái áo gối về nhà cho mẹ giặt
rồi đem lên lại cho cô
mà nó quên đem theo
thì cô đánh nó hai cái để nó nhớ
là lần sau nó phải đem theo
thì người mẹ nói là cô giáo nhầm rồi đó
Đó là lỗi của mẹ, không phải lỗi của con
Con không đem theo áo gối là vì mẹ không đưa cho con
sao con đem được
để mẹ vào mẹ nói lại với cô
là không phải lỗi của con
Thì đó là một cách xử lý tốt của người mẹ
Môi trường gia đình không có đánh trẻ
cho nên khi đến nơi trẻ bị đánh
trẻ thấy xấu hổ và tức giận
phản ứng tức giận đó là bình thường
phải được khuyến khích
sau này mình thấy người ta làm gì sai trong đời
mình phải tức giận chứ?
cho nên đứa trẻ tức giận là đúng
nhưng mà người mẹ đã làm dịu nỗi tức giận đó
bằng cách giải thích cho đứa trẻ hiểu nó không có lỗi
thì đó
Đó là cách bảo vệ con
trước những sự khác biệt của môi trường
gia đình và môi trường
Chứ nếu người mẹ đến hung dữ với cô giáo
và nói rằng: "Cô không được phép đánh con tôi"
thì là giải quyết sai rồi, đúng không?
Vì mỗi môi trường nó khác nhau
thì đó, cho nên là
người mẹ, cha mẹ là người đồng hành với con
suốt trong quá trình con đi học ở trường
Thật ra giống như Hùng nói lúc đầu
là đừng đổ thừa
đừng đổ thừa trường học thế này trường học thế kia
vậy cha mẹ còn đó để làm gì?
Nếu như cha mẹ, ngược lại
là thầy cô ở trường
thì cũng nên hiểu rằng bản thân họ cũng là phụ huynh
bản thân họ cũng có thể
cũng có thể ham thích đến với giáo dục
vì lòng yêu nghề, vì này nọ
Nếu cha mẹ nói chuyện với thầy cô
thiết lập một kênh trao đổi, thảo luận
thì biết đâu đi đến sự đồng cảm được
Và nếu như không đi đến sự đồng cảm được
thì cũng có cách bảo vệ trẻ
mà không có gây xung đột không cần thiết
thì đó đều là
ngầm dạy cho trẻ cách xử lý những xung đột sau này
Thì có vô số điều mà cha mẹ có thể tiếp tục dạy cho trẻ
khi trẻ đến trường và gặp những môi trường không phù hợp
Và môi trường thì nó
hổng có môi trường nào lí tưởng hết
mình không thể nhốt con mình trong một môi trường lý tưởng được
mình phải cho nó va chạm với đời
và trường học là môi trường đầu tiên mà trẻ va chạm
thực ra em cũng thấy là
đây đúng là một nỗi trăn trở của các vị phụ huynh
Đặc biệt một trong những cái áp lực của giáo dục ngày nay
đó là càng lúc trẻ đi học càng sớm
Đúng
Càng lúc trẻ đi học càng sớm
bởi vì phụ huynh thật sự là cũng ko có lựa chọn
bận rộn
bây giờ gia đình toàn là ở
một vợ, một chồng với con thôi
Thật ra là cuối cùng phải
cố gắng gửi con đi nhà trẻ sớm
để còn phải làm việc, làm những thứ khác
chứ không phải là gia đình kiểu 2-3 thế hệ
như trước đây
Đúng rồi
Mình còn dựa dẫm vào ông bà
Ừ
Rõ ràng là mình
bố mẹ cũng phải học cái kỹ năng đó
nhưng mà em muốn hỏi là
chuyện làm bạn với con, chia sẻ với con
rồi giúp con học cách giải quyết những mâu thuẫn
mà con phải đối mặt trong xã hội thu nhỏ của con
ở đây là trường học
vậy đam mê học hỏi thì sao cô?
Đam mê học hỏi và khám phá thì sao?
Cha mẹ cũng là người có ưu thế
để nuôi dưỡng cái đam mê học hỏi của con ngay từ nhỏ
nếu như từ nhỏ cái gì mình cũng
con có tiềm năng tự nhiên
bất kỳ đứa trẻ nào cũng có tiềm năng tự nhiên
là nó muốn biết
Các bạn thường thấy là trẻ hay hỏi
Cái gì vậy? "Tại sao?"
Tại sao nó chạy, tại sao nó bay?
Tại sao thế này, tại sao thế nọ
1001 câu hỏi tại sao, đúng không?
Thì nếu cha mẹ
kiên nhẫn trả lời những câu hỏi tại sao đó
nhưng mà không được trả lời sai
không được nói đại
tức là cái nào mình biết thì nói
cái nào mình không biết thì nói
cái này mẹ không biết, ba không biết
để ba hỏi
hay là "Để ba tra từ điển"
tôi thấy những ông bố
rất là giỏi chuyện đó
Để mình tra từ điển nha con
Thế là sau đó đứa trẻ lớn lên
nó biết tự tra từ điển
tự tìm hiểu
mỗi khi nó có một câu hỏi nào đó, đúng không?
Thì tập những thói quen tốt đó
Cái gì không biết
Thì tra từ điển, phải tra google nha
Tra từ điển là khác
Một từ không hiểu
Thì tra
Còn từ điển
google để làm gì thì bố mẹ phải biết hướng dẫn con dùng những công
cụ đó
Nhưng mà trả lời những câu hỏi con muốn biết là cái thứ nhất
Cái thứ hai là nêu ra nhiều việc để cho con ham muốn biết
Chỉ trong nhà cũng đã có rất nhiều chuyện cần biết
Mình làm bếp, làm này làm kia
Đềunhững
Và có thểtrò
chia sẻ của
chơi với con
con, mình phải chơi cùng để biết nó khám phá cái gì
trong những trò chơi đó
Nó làm gì với đồ chơi của nó
Mỗi đứa trẻ có cách chơi rất khác nhau
Cùng một đồ chơi
Nhưng cách chơi của những đứa trẻ là khác nhau
Và để cho nó tự chọn đồ chơi của nó
Tự tham gia chọn quần áo, chọn vật dụng
chọn hộp bút, hay một vài thứ gì đó... theo sở thích của nó
Thì nó sẽ học được cách
tìm hiểu thông tin, chọn lựa, ra quyết định
Chịu trách nhiệm về những quyết định của mình
Chọn mua một hộp bút như thế này
Nhưng mà sau đó thấy bạn mình có cái khác, thích hơn
Nhưng mà cái này là con đã chọn mà
Thì dùng nó đi, rồi năm sau sẽ mua cái khác
Ví dụ, phải có những hạn mức, những điều kiện
Nói chung, bố mẹ là người bạn
Và cho nó thấy nhiều điều
Mua sách cho con thì một mặt mình có thể gợi ý
Nhưng mà luôn luôn phải là quyết định của con
Nó đọc mà, sách của nó mà
Đại khái những cái như vậy
Thì đứa trẻ sẽ có thói quen là tự chọn, tự học
Và bằng sách, trẻ có thể học rất nhiều điều
Và trẻ có thể học, có một thứ này nữa
Những bố mẹ quan tâm đều làm
Đọc sách cho con
Tại vì cái ham muốn hiểu biết của trẻ
Lớn hơn khả năng đọc của nó
Đứa trẻ khi chưa biết đọc
Đã muốn biết trong sách có gì rồi
Thì mình phải đọc giúp nó
Nhưng mà đứa trẻ nó đã biết đọc rồi
Nó vẫn muốn đọc những sách cao hơn, khó hơn, dài hơn
Để biết nhiều chuyện hơn
Thì bố mẹ phải luôn luôn có thời gian đọc sách cho con
Đó là thương yêu con
Như vậy, đứa trẻ tự có sự ham thích hiểu biết
Tìm được trong sách, tìm được ở khắp nơi
Thì nó đi học, nó ham thích đi học
Bởi vì trường học đem lại cho nó những sự hiểu biết
Cái bấttrường
Nhiều hạnh ởhọc
chỗcủa chúng ta không thực sự đem lại sự hiểu biết mới cho
trẻ
Nói những điều mà hoặc trẻ biết rồi
Hoặc nó nhàm chán, nó không có gì thú vị với trẻ hết
Thì một mặt nó phải chịu đựng cái đó
Đúng không?
Nhưng mặt khác
Nó có thể quen với cái thức ăn dở đó
mà nó mất đi cái kết nối với những thức ăn ngon mà bố mẹ đã cho ở nhà
Vì vậy
Bố mẹ bên
phảicạnh
luôn cái
luônhọc củasát
quan trường học xem là trường học đang dạy con
theo dõi,
mình cái gì
Không phải để xem
Nó dạy ít hơn, hay nhiều hơn các nơi khác
Mà để xem con mình có thích những cái đó hay không
Nếu nó không thích, mà nó không thích vậy là đúng
Thì cho nó cái khác mà nó thích
Cho nó cái khả năng để nó học ngoài trường học
Bây giờmà
Nhưng conbên
bắtngoài
buộc cái
phảiđó,
họcmẹ đicho
vì hoàn
thêmcảnh, vì cái
cái này, nàycái
thêm cáikia
kiamà con
thích
Mà muốn như vậy đó
Thì đừng mong đợi thành tích ở nhà trường quá đáng
Bởi vì làm sao mà vừa học cái mình thích, vừa học cái ở trường
Mà đạt điểm cao mãi được
Vì vậy, đạt điểm vừa phải ở trường thôi
Nhưng mà được học cái mình thích ở bên ngoài nhà trường
Cái quan trọng nhất đúng như Hùng nói đó
Là nuôi dưỡng, gìn giữ, phát triển cái lòng ham học tự nhiên, vốn có của trẻ
Cái lòng ham học trẻ nào cũng có
Có điều nó thích học cái này hay học cái kia thôi
Có em thích học toán, có em thích học nhạc, hoặc một vài thứ khác
Thậm chí có em chỉ thích học thể thao
Vì sau này em ấy có thể làm nghề bóng đá, nghề cầu thủ
Do vậy, mình phải biết tạo điều kiện
Dung hòa giữa cái nhu cầu thích ứng với xã hội
và cái đeo đuổi đam mê của trẻ
Thì trẻ nó không mất đi cái hiếu học tự nhiên của trẻ
Hiếu học là một bản năng tự nhiên
Nó bị thui chột, bị làm mất vì những hành xử không khéo của người lớn
Dạ đúng rồi! Dạ
Trước khi mình chuyển qua một cái giai đoạn
mà em nghĩ là nhiều bạn trẻ theo dõi chương trình của mình quan tâm
Thì ngoài những bậc bố mẹ, những nhà giáo dục
Vietcetera· còn có một đối tượng rất đông đảo
Đó là những bạn trẻ rất quan tâm đến tri thức
Trước khi mình chuyển qua giai đoạn mà
quá trình tự học sau 18 tuổi
Thì em muốn hỏi một câu hỏi cuối
ở cái giai đoạn 6 đến 10 tuổi
Là 6 đến 10 tuổi việc nuôi dạy cũng rất là quan trọng
Thì nếu cô có lời khuyên cho những người làm bố làm mẹ
đâu sẽ ưu tiên cho sự tự học ở giai đoạn này ạ
cần phải tập trung vào những cái gì
rồi cô hiểu rồi cô hiểu rồi
6 đến 10 tuổi thực ra là lứa tuổi theo các nha tâm lý
là lứa tuổi ít nổi loạn
Trước đó giai đoạn 3 tuổi là giai đoạn nổi loạn của trẻ
là tức là nó bắt đầu nghĩ
tại sao mà có cách phản biện người lớn
tại sao con được xem nửa giờ
mà mẹ xem dài thế
rồi này nọ
Nhưng mà lứa tuổi 6 đến 10 tuổi
là lứa tuổi nó thích nghi với xã hội
cho nên hồi xưa ban đầu
chỉ bắt đầu đi học từ 6 tuổi là vậy đó
là vì lúc đó nó thích
nó muốn thích nghi
nó muốn nghe lời
nó muốn tiếp thu
nó muốn hòa hợp
cái xu thế rồi tâm lý xu thế
tâm lý đứa trẻ của giai đoạn đó
Nhưng đối với bây giờ
thứ nhất là trẻ bây giờ tự do hơn trẻ trước đây rất nhiều
rồi các phụ huynh trẻ đều nhận thấy điều đó
Cái thứ hai quan trọng hơn nữa
là đây là giai đoạn mà trẻ bắt đầu có tư duy lí tính
Tức là bắt đầu biết lí lẽ
biết suy luận biết lí lẽ
thì tôi nói 6 tuổi
mà có trẻ sớm hơn chút hoặc có trẻ muộn hơn một chút
Nói chung là tuổi tiểu học
là cái tuổi mà trẻ phát huy
bắt đầu sử dụng được tư duy lí tính của nó
Cho nên chúng ta phải khuyến khích cái đó
Vì vậy mà người ta dạy toán ở nhà trường
người ta dạy cái này cái nọ
Nhưng mà lí trí nó phải trị đạo toán
với lại học toán có nhiều kiểu học toán
Nếu mà chúng ta học toán mà vẫn là thuộc lòng
tức là thuộc
Hồi xưa tôi nhớ lúc tôi còn nhỏ
mà học thuộc cửu chương
là một cái cơn ác mộng của trẻ em
Tức là gặp người lớn gặp mặt thầy ở đâu cũng 7 lần 5 3 lần 8
chính là như vậy đó
thì trẻ nó rất là bị ác mộng về cái đó
Nhưng mà bây giờ thì bây giờ có cách thuộc lòng khác
tinh vi hơn
tức là giải toán mẫu
Tức là cứ y cái kiểu mẫu đó thì phải giải như vậy
cứ cái kiểu mẫu đó mình phải giải như vậy
Thì chính là triệt tiêu tư duy lí luận của trẻ
cái khả năng sử dụng lí trí của trẻ
mà cái giai đoạn 6 đến 10 tuổi
là giai đoạn trẻ bắt đầu có tư duy
bắt đầu phát triển tư duy lí tính của nó
Cho nên lúc đó là lúc mà phải bàn luận với trẻ
tranh luận với tẻ cho trẻ hỏi những câu hỏi tại sao
và phân biệt đúng sai phải trái này kia
và bằng tranh luận thảo luận
chứ không phải bằng áp đặt
tôi nghĩ cái đó rất quan trọng
và cái thứ hai nữa là
là giai đoạn đó là giai đoạn trẻ nên biết rộng
nghĩa là không nên chỉ thích một môn
Nếu mà có những đứa trẻ nó biểu hiện
quá chăm chú vào một môn nào đó
thì tạo điều kiện cho nó khám phá vài ba cái gì đó lân cận
mở rộng dần ra mở rộng dần ra
thì có hai cái điều tôi quan tâm là điều đó
và tất nhiên có một cái chung của xã hội Việt Nam
là môi trường giáo dục Việt Nam ở nhiều nơi nhiều trường học
là môi trường áp đặt
thì phải nuôi dưỡng lòng ham thích tự do của trẻ
tự do có lí trí
Đó mà lúc mà bất cứ trẻ nào
cũng có thể hiểu hai nguyên lí cơ bản
tức là tự do mình muốn làm gì thì mình làm
đúng không
Nhưng mà, thứ nhất nó không được vi phạm tự do của người khác
nói cái đó thì dễ hiểu cho trẻ
và nó cảm thấy không bị áp đặt
con được tự do chơi được tư do la hét nếu con muốn
nhưng mà trong giờ nghỉ trưa
thì người khác cần nghỉ trưa con không la hét
Bởi vì nó vi phạm sự tự do nghỉ trưa của người khác
ví dụ như thế thì trẻ dễ hiểu
Cái thứ hai là nói vi phạm an toàn
của chính con và của người khác
Bây giờ có covid thì ai cũng hiểu
là đeo khẩu trang là bảo vệ mình và bảo vệ người khác
Thì cái đó không nên đòi tự do ở những chỗ như vậy
Thì như thế nó là tự do có điều kiện
mà không có điều kiện đủ thứ hết
chỉ có hai điều kiện đó thôi
Tức là, thì theo tôi là những cái ưu tiên
sự dụng lí trí
biết rộng ra
khoan có khép lại đã
nhiều lĩnh vực nhiều đối tượng tìm hiểu nhiều cách tìm hiểu khác nhau
Nhưng đồng thời nó thích tìm hiểu sâu
cũng là giai đoạn mà nó thích tìm hiểu sâu
và đứa trẻ nó mê khủng long
nó mê ô tô
nó mê thực vật
rồi cái cây nó lớn lên như thế nào
lá mọc như thế nào này kia
Thì đó là giai đoạn mà nó lên có nhiều lĩnh vực nó tiếp thu
nó rộng ra một chút
và nuôi dưỡng lòng yêu tự do
nhưng chịu trách nhiệm về những quyết định tự do của mình
và tự do đó bị giới hạn bởi cái gì
Dạ rồi, em cám ơn cô
Em nghĩ đó là những cái...
những cái cốt lõi rất là thiết thực
Tự nhiên khi mà cô chia sẻ vậy
thì em quyết định là
đổi lại cái 'flow' một chút
Em sẽ không hỏi tiếp sau mười tám
mà em muốn quay lại hỏi cô,
một câu hỏi rất cá nhân thôi
Hồi xưa đi học đó cô,
cô thích ngồi ở đâu? Cô thích ngồi đầu bàn
hay là cô thích ngồi ở cuối lớp,
hay cô thích ngồi ở kế bên cửa sổ
để nhìn ra sân trường giống như em đó
Hồi xưa em đi học, nếu mà em được xếp đó,
có sự lựa chọn, thì em rất thích ngồi bên cửa sổ
Bởi vì em cảm giác tâm hồn em hướng ra ngoài kia,
không có hướng trong lớp học
Em chỉ khao khát đến giờ đi chơi,
gặp bạn, rồi vui thôi
Đó
Thật ra thì... thứ nhất là hồi tôi còn nhỏ,
tôi không có được chọn chỗ ngồi
tiểu học hồi đó là học trò không có chọn chỗ ngồi
Cái thứ hai là
nếu đã là sở thích thì cái sở thích đó sẽ được riêng tư
Cho nên là ví dụ Hùng thích ngồi gần cửa sổ,
rồi ai đó sẽ thích ngồi gần thầy,
ai đó sẽ thích ngồi xa thầy này kia
Thì tôi nhớ là cái sung sướng của tôi
khi mà bắt đầu đi học trung học đó,
tại vì trung học, nhất là tôi học trường trung học Pháp
thì người ta không có chỉ định chỗ ngồi
Cho nên tôi nhớ cái tôi sướng nhất
khi bắt đầu đi học trung học là được chọn chỗ ngồi,
và nếu tôi được chọn, tôi sẽ chọn ngồi cuối lớp
Tại sao cô?
Có thể một phần là tại vì
hồi tiểu học tôi hay bị bắt ngồi bàn đầu,
tại tôi nhỏ con hơn bạn bè khác
Khi mình bị bắt ngồi bàn đầu lâu quá,
thì sau đó mình sẽ thích ngồi bàn xa
Và cái thứ hai nữa là
hồi đó, thời đó lúc mà tôi bắt đầu đi học tiểu học...
bắt đầu đi học trung học, nghĩa là cỡ 11 tuổi đó
thì tôi cực kỳ nhút nhát,
nhút nhát một cách bệnh hoạn
Nói bây giờ các bạn không tin đâu,
nhưng mà nó có thật
Thì sau này tôi lớn lên rồi,
tôi mới phân tích, tôi mới hiểu tại sao
lúc đó tôi nhút nhát như vậy
Nhưng mà nhút nhát đến bệnh hoạn,
nhút nhát một cách kỳ lạ, bất thường đó
Cho đến năm tôi hết lớp 12,
cho đến khi tôi đi du học,
thì tôi mới dần dần thoát khỏi sự nhút nhát đó
Thành ra là vì cái sự... có thể vì phản ứng hồi nhỏ
bị ngồi bàn đầu hoài tại mình nhỏ con,
rồi sau đó thì vì cái sự nhút nhát
cho nên hồi trung học tôi toàn thích ngồi bàn sau
Thật ra câu hỏi này của em
là câu hỏi thuộc về 'format' chương trình
Mà thật ra là tổ trợ lý của em,
các bạn chuẩn bị
Nhưng mà em vẫn chọn câu này để hỏi,
lý do bởi vì em thấy bản năng của con người
rất là cố gắng 'interpret' đó cô,
là cố gắng dịch ra một cái nghĩa gì đấy
Thì cũng sẽ có một số cái nghiên cứu
nói rằng, bạn thích ngồi đầu bàn,
bạn thích ngồi cuối bàn,
ngồi cuối lớp hoặc giữa lớp,
gần cửa sổ, thì nó nói một xíu về tính cách của bạn
Em nghĩ là nó chỉ đúng một phần thôi
Tại vì mình hoàn toàn không...
Đúng rồi, cái gì nó cũng chỉ đúng một phần,
tại vì nó có nhiều lý do lắm
Mỗi một cái quyết định của con người
đều có rất nhiều lý do
Thật ra phải biết hết cái trải nghiệm
Giống như nếu mà tôi tự nhìn tôi, thì tôi biết
ít nhất là có hai lý do đó, mà nếu kiếm sâu hơn nữa
có thể có lý do khác, nhưng ít nhất có hai lý do
Hồi nhỏ mình bị sao
thì bây giờ mình được tự do làm khác đi
Cái tính cách cũng không phải là
cái gì nhất thành bất biến
Khi mình sinh ra, mình có
định hướng một cái tính cách nào thôi
Định hướng có nghĩa là
nóng tính,
hay là trầm tính
Sôi nổi,
hay là hướng nội,
thì nó có một số hướng như thế thôi
Rồi nó sẽ trở thành cái gì
là tùy trải nghiệm của mình
Giống như nãy mình nói, là trong trải nghiệm nào đó
thì mình sẽ kết nối cái gì đó.
Mà những kết nối đó được đáp ứng thuận lợi,
thì nó tiếp tục vững chắc,
và nó sẽ giữ lại,
và không bị mất đi
Khi người ta trưởng thành, người ta mất đi phân nửa
kết nối đã hình thành lúc nhỏ của mình
Bởi vì cái đó ít dùng,
nó làm không hiệu quả, cho nên không dùng nữa
Thành ra tính cách của mình
nó có chịu ảnh hưởng môi trường một phần,
và nó thay đổi với thời gian
khi mình đổi môi trường, đổi trải nghiệm
Thì em thật ra... nói chung là
người thích khám phá
thích mơ mộng, nên thật ra thích hay ngồi cửa sổ
nhưng mà cũng tùy môn
Môn mà mình giỏi, muốn thể hiện
thì mình sẽ ngồi đầu lớp
để mà thầy cô dễ gọi
Còn môn nào mình tự ti
thì ngồi ở cuối lớp,
kiểu mong thầy cô né mình đi
Nó rất là cá nhân,
nó rất có yếu tố hoàn cảnh, bối cảnh nữa
Thật ra gần đây
em sắp có cơ hội được làm giáo dục tiểu học,
giáo dục mầm non
Xong rồi em có cơ hội
được thử nghiệm một cái mô hình giáo dục
mà em nghĩ rằng,
nó tốt
Dĩ nhiên là có thể em sai,
nhưng mà em nghĩ là tốt
Và em mới bắt đầu có niềm tin là
mình bắt đầu có thể có con,
con mình có thể đi học một con đường học vấn
mình cảm thấy yên tâm
Thì em muốn hỏi cô là
có bao giờ trong quá trình...
hành trình mà làm giáo dục tại Việt Nam,
có bao giờ cô nản không?
Có bao giờ cô cảm thấy tiêu cực không?
Cô có cảm thấy là
cô không còn muốn làm nữa không?
Nản thì có,
mệt mỏi,
nói đúng hơn là mệt mỏi
có những lúc mình thấy cái việc để làm ra
một kết quả tích cực nào đó
tốn nhiều công quá
gian nan vất vả quá
có một lần tôi có nói trong một diễn đàn nào đó
nhỏ thôi, một số bạn bè
nhưng trong đó không may lại có nhà báo
cho nên bữa sau họ tung lên bài báo
còn giật tít nữa
tôi có nói một câu thành thật như thế này
khi tôi đi ra nước ngoài
ra những nước phương Tây
tôi biết là họ giàu
nhưng mà tôi không ham cái giàu của họ
mặc dù tôi biết họ giàu hơn nước mình rất nhiều
tôi không ham
tôi biết là họ mạnh về khoa học hơn mình rất nhiều
họ có hàng mấy trăm năm phát triển khoa học
nhưng mà tôi cũng không thèm muốn điều đó
cái mà tôi quan tâm
là quyền tự do
để làm những điều bình thường với hiệu quả tốt
thì khi tôi nói câu đó
chắc là tôi đang trong tâm trạng mệt mỏi
nhưng mà không may bạn nhà báo
tung lên những tờ báo
giật tít bài báo
thì tôi không có ý định thách thức dư luận một câu như vậy
nhưng mà đó là một cảm nghĩ thành thật của tôi
vào một giai đoạn nào đó
trong một khoảng khắc nào đó của cuộc đời
sau này nhìn lại thì tôi thấy chắc là một lúc mệt mỏi
tại vì nói cho cùng
thì xã hội nào cũng có những ràng buộc
mà xã hội chúng ta hiện có quá nhiều ràng buộc
cho nên mình cảm giác là
chỉ để làm những điều bình thường tốt đẹp
thì phải tốn nhiều công quá
vậy động lực nào khiến cô kiên trì?
thứ nhất là vì tôi tin ở con người
con người nói chung
và đặc biệt là tôi tin ở con người Việt Nam
con người và thế hệ trẻ Việt Nam
tôi luôn luôn nhìn thấy những con người tử tế
có một số bạn trẻ nói với tôi
và tôi biết là khi nói điều đó thì bạn trẻ rất buồn
ai cũng phải có quyền buồn, đúng không?
trước chuyện không vui mình đừng có
tôi cũng nghe những trường phái
nói rằng cái gì mình cũng có thể nhìn tích cực
rồi một ly nước thay vì nhìn chỉ có nửa ly
nó được tới nửa ly lận
cái đó là lý thuyết
cái đó là lý thuyết
nhưng mà con người thì phải có lúc người ta buồn
phải có lúc người ta mệt
có lúc người ta thấy sao nặng nề mệt mỏi quá
khi mà bạn trẻ nói với tôi câu này
tôi biết là bạn trẻ đang buồn và mệt
bạn nói với tôi rằng là
con không phải chỉ mất lòng tin ở Chính phủ Việt Nam
mà con không còn tin ở con người Việt Nam nữa
con thấy có quá nhiều cái xấu ở xung quanh mình
đó
thì có bạn từng nói với tôi như thế
tôi biết đó là một lúc buồn và mệt của bạn đó
nhưng mà tôi thì có một cái may mắn
cái đó cũng có thể là do may mắn một phần
mà do mình chịu học một phần
tức là tôi rất ham học
tôi rất là thích học
tôi rất thích biết cái mới
đối với tôi học là biết cái mới
và tôi luôn luôn tìm biết cái mới hoài
mà hễ mình tìm thì mình gặp
cho nên là tôi có rất nhiều những trải nghiệm
về con người tử tế
ở trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, những con người rất bình thường
con người trí thức cao cũng có
nhưng mà con người ở vị trí chức vụ cao cũng có
tôi đã từng gặp những người chức vụ cao mà họ rất tử tế
nhưng mà tôi gặp nhiều nhất
là những con người bình thường tử tế xung quanh mình
cho nên tôi rất tin ở con người
và tôi rất tin vào con người Việt Nam
tôi rất tin ở bạn trẻ
cho nên làm giáo dục là gì?
là chia sẻ với con người
những triển vọng, hy vọng
đóng góp để làm cho xã hội con người tốt đẹp hơn
làm giáo dục thực chất là như vậy
đúng không?
là tin tưởng ở con người
tin tưởng rằng mình có thể góp phần làm gì đó
phát triển những tiềm năng tốt đẹp nhất của người học
của người ở trước mặt, xung quanh mình
và cùng với họ làm những điều tốt đẹp cho xã hội
thì tôi luôn luôn tin rằng đó là điều có thể
và do đó mà đối với giáo dục chỉ là những mệt mỏi thoáng qua
chứ chưa bao giờ tôi từ bỏ
niềm tin rằng làm giáo dục là làm điều tốt đẹp ở đời
em rất là cám ơn niềm tin và sự chia sẻ của cô
thật ra em cũng muốn nhân đây chia sẻ với các bạn
các khán thính giả có thể theo dõi podcast này
em tin là cô luôn gặp những người tử tế
vì khi mình tử tế
mình muốn đi giải một bài toán, vấn đề có ý nghĩa
tự nhiên mọi thứ sẽ kết nối cho mình những con người tử tế
cùng muốn giải bài toán đó giống mình
giống như khi em làm giáo dục
thật ra em nghĩ là ngày em muốn làm giáo dục
tự nhiên em lại gặp dự án của Harvard
sau đó em lại gặp Fulbright
em lại gặp Embassy
và sau đó em lại gặp những người giống như cô
thật ra là truyền động lực cho
bản thân em rất nhiều trong việc kiên trì
Truyền động lực cho bản thân em rất nhiều trong cái chuyện kiên trì
Và thật ra giáo dục rất có ý nghĩa cô ạ
Bởi vì, cái điều mà có thể là cá nhân em cảm nhận thôi
Tại vì em thì em mới chỉ có 8 - 9 năm có cái trạm giáo dục
Nhưng mà cái mà em cảm nhận được là
giáo dục nó ý nghĩa nhất đối với em
Cảm nhận của riêng em
Đó là thật sự phải rất yêu, thật sự phải rất kiên nhẫn
Vì giáo dục nó không thể là một kết quả ngắn hạn được
Nhiều khi là 10 năm, 20 năm chỉ thay đổi được một chút xíu thôi
Nhưng mà cái cảm giác tưởng thưởng và cái cảm giác hạnh phúc đó cô
Sau 9 năm 10 năm nhìn lại thì cực kỳ hạnh phúc luôn
Cái đó có, cái đó có
Nhưng mà tôi cũng vẫn phải nói thêm là
Những cái kết quả mà thấy liền, thấy ngắn hạn đó thì nó cũng có luôn
Nếu bạn làm là bạn thấy
Tôi có biết bao nhiêu cái kỷ niệm đẹp như vậy
Trong ngắn hạn, trong tức thì
Mình thấy được luôn cái kết quả thì nhiều lắm
Vấn đề là mình có thể thấy ra nó không
Rồi mình có biết nhớ ơn nó
Và nhớ lại nó khi mình mệt mỏi khó khăn không
Khi mình buồn bực, khó khăn thì mình nhớ lại đi
Là mình đã từng có những trải nghiệm đẹp đẽ như thế này này
Thì nhiều lắm, vô số
Cho nên là
Dạ
Không phải chỉ có trăm năm mới thấy kết quả đâu
Đúng như Hùng nói là
10 năm nhìn lại tự nhiên thấy những kết quả
mà mình không tưởng tượng được
Nhưng mà trong tức thì tập luyện cũng có thể thấy được kết quả
Thì cứ làm những điều mà mình nghĩ là nó nên làm
Lắng nghe người khác, thấu hiểu người ta
Giúp người ta sử dụng lý trí của họ
Giúp người ta sử dụng những tiềm năng tốt đẹp nhất mà người ta có
Đem lại cho người ta lòng tự tin mà người ta bị mất trong thoáng chốc
Thì tất cả những cái đó đều là những niềm vui trong giáo dục
Rồi mình sẽ qua tới cái phần cuối cũng của chương trình
Mình sẽ nói về cái chuyện mình tự học
Tại vì phổ thông 12 năm nghĩa là mình được sắp đặt
Mình được học theo một số cái quy định
Mình sẽ không bàn đúng sai ở đây
Khi mà bước vào đại học thì rõ ràng không gian rộng lớn hơn
Sau 18 tuổi không gian nó rộng lớn hơn
Vậy đâu là những cái cốt lõi quan trọng
Cho cái chuyện tự học ở giai đoạn sau 18 này
Trước khi nói cái đó cho tôi nói một câu này nữa thôi
Là việc học, việc dạy
Tức là việc tạo điều kiện cho sự tự học của con em mình
Nói thực chất là giáo dục là tạo điều kiện cho sự tự học của người khác
Thì mình càng bắt đầu nó sớm chừng nào thì nó càng hiệu quả
Cái đó đã nói rồi. Từ sơ sinh, sớm chừng nào hiệu quả chừng nấy
Mà nếu mình đã làm tốt cái giai đoạn trước đó
cái giai đoạn đầu đó
Thì về sau mình khỏe lắm
Nếu mà cái nhà giáo dục, cái người cha mẹ hay người thầy cô
Nếu cái đoạn đường tự học trước đó của đứa trẻ đã được tốt
Thì sau đó
cho dù nó có bị bất hạnh gì đó không còn được đến trường nữa
Hay là cho dù nó vào một môi trường trường học rất là tệ hại
Thì cái mình đã gieo cấy, mình đã trồng được cái gốc rễ vững chắc rồi
Thì sau đó mình thảnh thơi lắm
Cho nên cái giai đoạn tiểu học
Là giai đoạn mình dễ đưa vào những cái điều tốt đẹp
Bởi vì đó là giai đoạn xuôi thuận của quá trình tiếp thu của trẻ
Nhưng sau đó, cái giai đoạn trung học
Cái giai đoạn mà Hùng nói rằng là mọi sự sắp đặt hết rồi đó
Thực ra đó là giai đoạn rất khó khăn và thách thức của quá trình tự học
Tuổi dậy thì là cái tuổi rất khó khăn và thách thức
Nhưng đồng thời cũng đầy triển vọng
Thì đó là lúc người ta nghĩ ra những điều hay ho nhất, hấp dẫn nhất
Nhưng, cho nên nếu cái nền mà nó đã tốt rồi
Thì sau đó nó phát triển tự nhiên
và giông bão khó mà xô ngã được nó
Nhưng mà nếu như cái nền nó không vững
Thì cái tuổi 18 22 sẽ là khó khăn
Còn nếu trước đó nó tốt rồi thì thực ra
Nhưng mà ở Việt Nam thì đa phần cái người làm giáo dục đại học
Tức là tiếp xúc với đối tượng 18 - 22 đó
Thì thường phải kế thừa một cái
Cái gia tài không có hấp dẫn lắm từ giáo dục phổ thông
Cho nên là đáng lẽ ra đại học các nước
Thì người ta phải tập trung vào cái chuyện là cùng nhau khám phá thế giới
Và trở thành người hữu dụng
Người trưởng thành hữu dụng
Thì ở Việt Nam là phải làm lại, sửa lại
Hay là phải chịu đựng, khắc phục hậu quả
Của một cái nền giáo dục phổ thông bất cập
Thì cái đó là cái riêng của Việt Nam
Và có thể là của một số nước đang phát triển khác
Dạ. Rồi, em hiểu
Giờ mình quay lại cái câu hỏi đó là nếu vậy thì
18 -22 tuổi
thì mình nên tự học như thế nào
và nên tập trung vào cái gì cô nhỉ
Như tôi nói một cách bình yên
Tôi thấy hồi tôi, tôi nghĩ là
Tôi đã được trải qua một môi trường giáo dục phổ thông tốt
Tức là giáo dục gia đình hồi nhỏ thì đã tốt rồi
nhưng mà môi trường giáo dục phổ thông
tôi suy nghĩ là sau này tôi hết sức biết ơn
và nhất là trong khi chứng kiến thực tế Việt Nam mình
làm tôi càng biết ơn
cái tuổi thơ, tuổi trẻ mà tôi đã có về mặt giáo dục.
Thành ra đối với tôi,
đại học nhẹ nhàng lắm.
Bởi vì mọi thứ đã được chuẩn bị tốt rồi
nên mình vào đại học nó nhẹ nhàng lắm,
nó không có gì là va vấp hết.
Và mình phát hiện ra cái khác.
Mình phát hiện ra khoa học.
Đại học là thời điểm mà người ta
làm quen với khoa học,
và trở thành nhà khoa học
nếu như người ta muốn,
nếu như đó là sở thích của người ta.
Nhưng mà đối với Việt Nam,
thì là thách thức rất lớn
là làm sao để mình...
Nhưng đối với thách thức rất lớn đó,
là làm sao để sửa lại,
để khắc phục hậu quả
của một nền giáo dục phổ thông bất cập.
Thì đặt cược lớn nhất của tôi
là đặt cược vào cái tuổi
trưởng thành của người học.
Cho nên, khi mình làm giáo dục đại học,
thì điều tâm niệm sâu xa
mà nó đã giúp tôi đứng vững được
là tôi tin rằng
người học của tôi là những người học trưởng thành.
Mặc dù trên những biểu hiện, cư xử của họ
thì họ còn rất nhiều biểu hiện
chưa có đạt cái tuổi
cái tuổi trí tuệ của họ
chưa đạt đến tuổi 18.
Cái này không phải là nhận xét riêng,
mà là nhận xét của rất nhiều giảng viên
mà hồi đó chúng tôi mời từ nước ngoài.
Kể từ những giáo sư, những giảng viên có kinh nghiệm,
cho đến những bạn vừa mới tốt nghiệp
cao học ở nước ngoài
thì chúng tôi mời với tư cách là phụ giảng, trợ giảng.
Các bạn đó
nhất là các bạn đó lại càng nhận xét hơn là các giáo sư quốc tế.
Vì các giáo sư người ta có kinh nghiệm rồi,
người ta biết cách xử lý rồi.
Còn các bạn trẻ như vậy đó,
các bạn giảng viên trẻ đó,
và người nước ngoài, người phương Tây đó,
thì các bạn hay nhận xét với tôi
là sinh viên Việt Nam
rất thông minh và hiếu học,
tức là rất chịu học,
và không có lười học
không có hỗn láo với thầy.
Nghĩa là không có những biểu hiện nổi loạn
như là họ có thể gặp ở phương Tây.
Nhưng họ nói rằng cái họ thấy khó nhất
là họ thấy
các bạn không có đạt độ trưởng thành
mà đáng lẽ cái tuổi của các bạn phải đạt.
Thì đó là hệ quả
của một nền giáo dục phổ thông bất cập đó.
Tôi hiểu cái thách thức đó.
Cũng như có một số đồng nghiệp chia sẻ với tôi rằng
bây giờ chúng ta muốn làm chắc phải đi làm lại từ mầm non
chứ còn bây giờ
giống như mọi chuyện đều xong hết rồi,
nó đã được lập trình lung tung hết rồi,
bây giờ làm sao mình làm lại được.
Nhưng mà tôi lại rất tin ở cái tuổi 18.
Vì cái tuổi 18 là tuổi mà
muốn hay không muốn
dù cho gia đình, nhà trường, xã hội,...
thì đó đứng về mặt sinh học.
Đó là cái tuổi mà
con người cảm thấy là mình trưởng thành.
Và đó là lúc mà nếu 18 tuổi mà không làm,
thì không còn thời gian nào khác để làm.
Là để lấy cái quyền được là mình,
và sống là mình.
Cái ý thức của tuổi trẻ
rằng họ là người trưởng thành
thì trường đại học phải luôn luôn
nuôi dưỡng cái ý thức đó,
và dựa vào cái ý thức đó
để cùng với bạn trẻ làm giáo dục.
Tôi nghĩ là
cái đó là cái mà tôi rút ra được
từ những năm làm đại học.
Chúng ta phải đặt cược
rất mạnh mẽ vào cái tính trưởng thành.
Bởi vì dù cha mẹ thầy cô
có ép buộc cỡ nào, có bảo bọc đến đâu
thì 18 tuổi
người ta cũng trưởng thành rồi.
Thành ra người ta có quyền làm khác
và người ta muốn làm khác
cái người ta đã từng làm hồi trước.
Mặc dù người ta đã được rèn vào một nếp sống rồi,
nhưng mà đây là lúc người ta muốn làm khác.
Thành ra chúng ta tranh thủ cái chuyện muốn làm khác đó,
để chúng ta tạo điều kiện cho họ
học như những người trưởng thành.
Tôi nghĩ đó là điều quan trọng nhất.
Tức là điều đầu tiên là đừng đổ thừa nữa.
Đừng nói lỗi tại trường phổ thông.
Một trong những chuyện bạn trẻ rất hay đổ thừa
là trình độ tiếng Anh của em tệ hại.
Bởi vì rõ ràng là mình dạy sao nó không biết,
mà từ lớp 6 đến lớp 12 bạn đều có học tiếng Anh,
nhưng bạn vào năm nhất đại học giống như bắt đầu từ số 0 vậy,
mà thậm chí còn tệ hơn số 0,
vì bạn có những thói quen tệ hại.
Phát âm sai, quá câu nệ ngữ pháp,
không dám mở miệng ra nói,
nghe người ta nói không hiểu gì,
rồi đủ thứ.
Giống như mình phải làm lại từ đầu
mà còn tệ hơn là mình làm từ đầu.
Vậy thì nếu như bạn trẻ cứ ngồi đó đổ thừa
là tại trường phổ thông làm kém,
thì nó không giải quyết được vấn đề gì hết.
Vậy thì bây giờ với tư cách là người học 18 tuổi,
thì bạn sẽ làm sao
chứ đừng luyến tiếc rằng hồi 5-6 tuổi
bạn đã không được học tiếng Anh
một cách đúng đắn, đúng không?
Vì vậy bạn 18 tuổi bạn có khả năng làm cái gì
mà cái đứa nhỏ 5 6 tuổi không có khả năng làm
đúng không
và có vô số điều khác
đứa nhỏ 5 6 tuổi làm được mà bạn cũng làm đc vậy
Ví dụ lấy một chương trình online để tự học
đứa nhỏ 5 6 tuổi nó còn phải có cha mẹ nó giúp đỡ
để lấy một chương trình online
chứ còn bạn 18 tuổi
cái gì cản trở bạn lấy một chương trình online để học tiếng anh
không có gì cản trở hết
Đó thì đại khái là vậy
Tức là đặt cược vào tuổi trưởng thành
và cái ý trí muốn làm người lớn của các bạn trẻ
Dạ em cảm ơn cô
Phần chia sẻ của cô mở ra rất nhiều nội dung
và em nghĩ là nói cả ngày chắc cũng không hết được những nội dung này
Sau buổi của cô sẽ là buổi của cô Tôn Nữ Thị Ninh
sẽ nói về từ navigation
đó là một từ đó là một cái mà
e thấy là thật là một đứa trẻ
người tự học thì cần có những cái này
nó giống như một sự tiếp nối
trên phần của cô
Em rất là cảm ơn cô đã dành thời gian chia sẻ hôm nay
Em nghĩ là thông điệp rất là quan trọng mà cô đã chia sẻ
nhắc đi nhắc lại cho mọi người á
giáo dục thật sự tạo điều kiện tốt nhất
để cho người ta tự học
cho sự tự học
và cái sự tự học này nó nên bắt đầu càng sớm càng tốt
và đặt biệt là cái sự tự học này một đứa trẻ sinh ra là nó đã có
và giai đoạn không có xấu tuổi gì giai đoạn tuyệt vời nhất
nếu mà bố mẹ thực sự dành thời gian cho
cho con tôn trọng con giống như con người nhỏ
Thực ra em nghĩ là cuộc nói chuyện giữa em và cô
nếu mà người phụ huynh họ được nghe
và họ hiểu là họ có trách nghiệm rất là quan trọng
cái chuyện dành thời gian cho con
nuôi dưỡng cho con
Phụ huynh có quyền năng rất là lớn lao khi trẻ còn nhỏ
không có sử dụng đi
đến khi nó lớn lên rồi thì quyền năng đó không còn
dạ đúng rồi
Dưới 6 tuổi là trẻ tin cha mẹ
như là tin trời phật vậy đó
thì hãy làm những cha mẹ thông minh và sáng suốt
đừng có áp đặt
Thì lúc đó là lúc mình dễ
còn bây giờ mình lớn lên rồi
mình có thông minh sáng suốt đến đâu đi nữa
con cũng có cái đối tượng khác nó ngưỡng mộ
không phải là cha mẹ nữa rồi
không phải là cha mẹ
Em hiểu
và e nghĩ đó là thông điệp rất là
và cô Phượng rất là hi vọng các anh chị
Các bậc phụ huynh
có thể nghe được cái session
thì nhớ là
mình lên tin vào cái quyền năng rất lớn của mình
và mình có trách nhiệm vào việc nuôi dưỡng đứa con của mình
đừng có trông cậy và đổ lỗi cho hệ thống giáo dục
Bởi vì cái đó là
đặc biệt ở giai đoạn vàng của một đứa trẻ
không nói xấu thật sự thời gian hầu hết dành cho phụ huynh
Và cái phần thưởng của phụ huynh rất là lớn lao trong thời gian đó
tại vì mình nhìn thấy
giống như mình nhìn thấy nụ hoa vừa mới nở
Hồi xưa đó
em gái tôi hồi nó đi học
nó đi lớp mẫu giáo
thì lúc mẫu giáo nó có tên rất đẹp là Hàm Tím
Tức là hồi đó ta còn nói
chữ nho nhiều á
Hàm Tím tức là hoa vừa hé nở
thì đối tượng giáo dục của mình là những đứa trẻ
nó đang là những hoa vừa hé nở
nó đẹp nhất
Cho nên nếu các bạn tạo điều kiện
Hồi nãy chúng ta nói là phụ huynh có trách nhiệm lớn
có quyền năng lớn
thì hãy dùng cái trách nhiệm và quyền năng đó
giúp đứa trẻ củng cố ý thức rằng
nó là con người tự do
con người nhỏ nhưng mà con người tự do
Thì nó biết tự do một cách đúng nghĩa
có nghĩ là tôn trọng sự tự do của người khác
tôn trọng sự an toàn của mình và người khác
thì cái gốc rễ tự do
bạn đã vun đắp cho nó hồi nó còn nhỏ
Thì cho dù nó lớn lên
môi trường nhà trường xã hội kiểu gì
thì nó không mất cái gốc rễ đó từ đầu
bao giờ người ta còn là người tự do người ta mới học tốt được
Dạ vâng. Em cảm ơn cô rất là nhiều
Em cảm ơn cô đã dành thời gian cho Vietcetera
cho trạm giáo dục Edustation
và cho em ngày hôm nay
Rất là hi vọng là phần chia sẻ của cô
sẽ đến được rất là nhiều người
và đem lại ý nghĩa ch người làm phụ huynh và người làm giáo dục
và em cảm ơn cô rất nhiều
Cảm ơn Hùng
Cảm ơn Hùng và các bạn
cảm ơn ban tổ chức
Thì sau này các bạn hỏi tôi là
tại sao tôi tin ở giáo dục
là tại vì tôi có những cô hội như là hôm nay
cho nên là tôi rất cảm ơn sự quan tâm của các bạn
đã chịu chia sẻ niềm đam mê
Em cảm ơn cô rất là nhiều
Cảm ơn cô xin chào và hẹn gặp lại cô ạ
Chào Hùng
Chào các bạn
Chúng ta sẽ được chờ đợi trọng cái session tiếp theo
với cô Tôn Nữ Thi Ninh
ở session cô Tôn Nữ Thị Ninh
chúng ta sẽ cùng nhau bàn về chuyện
làm sao để xây dựng cái sự định hướng
navigation
cho trẻ em cho thanh thiếu niên và cũng như cho người trưởng thành
Hẹn gặp lại các bạn và mọi người ở tập 3 của Edustation
trạm giáo dục Vietcetera
 Eng
Hi everyone, you are back with
Embassy Education from Vietcetera.
This is a station where Hung and you guys
can have the opportunities to meet very
dedicated and passionate individuals.
And today, I feel very honored
and lucky
when receiving an offer to share
from a special guest
Doctor Bui Tran Phuong
Hi Mrs. Phuong
Hello Hung and all of you guys
I believe everyone who cares about education
can know well about Doctor Bui Tran Phuong.
And to provide enough information for you guys,
I want to share
a bit about her background.
Doctor Bui Tran Phuong is a scientist
of Vietnam Educational Management Department,
on top of 50 most influential women in Vietnam
organized by Forbes 2 years in a row
2016 and 2017.
From 1975 until now,
she was always diligent and thinking about
her activities and devotions for the national education,
international cultures in the world,
to develop the best education for the next generation.
And she used to be
the Principle of Hoa Sen University,
one of the outstanding universities
in Vietnam for 10 years.
That is some basic information about Mrs. Phuong.
And I believe the talk show today will have
materials for everyone, parents and educators
to have multiple view,
new and extensive view
in the talk show today.
Obviously, we can see lots of uncertain things in the future.
We cannot see how the world changes in 10 or 20 years.
Whether what we learned from yesterday
can highly adapt
and be useful or not.
Self-study skills
are very important.
Today, I have a chance to talk to Mrs. Phuong
Doctor Bui Tran Phuong, what is self-study?
And how important is self-study in different stages?
from 0 to 6 years old stage,
from 6 to 10 years old stage
and especially the stage when we have more freedom
with independence from 18 to 22 years old
Please let me begin with the question
How do we understand the word "self-study"?
To understand what is self-study,
actually
that is a challenge to all educators
in the world, not only in Vietnam.
The reason I had told before,
that is uncertain future.
When science and technology
but especially in Vietnam
has two big different obstacles.
Firstly, the common difficulty
we share with east Asian countries
about the meaning of education
in this east Asian region.
It is quite different from that of the west.
That is, if we consider each word,
some words like "giáo dục" (education in English)
what is "giáo" and "dục"?
what is "học" (study in English)
it all
means the teacher, adult or elder people
and guide and create the framework
for the youngsters.
And they have to absorb
that is, to follow what the older tell
It is called a good education.
Obviously, the word "dục"
means raise up
while "education" in English or French
is from the Latin origin.
That also means raise up
or care til grow up.
When someone say they care til grow up,
the main organ that grows up is learners.
Am I right?
Yes. And not only the effectiveness is measured
in the main organ, the learners.
Therefore, Mrs. Dam Phuong
is a Vietnamese educator
as well as a pioneer feminist
in the early 20th century.
When she absorbed western cultures
and accustomed to eastern cultures, too
But when she absorbed western cultures,
she delivered a message
that I really want to show
to every educators
whether parents or teacher,
she said
Because she was the one that early absorbed
the theory of Mrs. Maria Montessori
that not everyone nowadays knows about,
a person work in general medical
and from her work
she had some extensive findings
that general medical in the world see important.
In her early age,
Mrs. Maria Montessori said that
each child is like a seed, that grows up
because education created the best condition
for that seed to raise.
is that right?
then Mrs.Dam Phuong reminds her compatriot
who share our Asian culture
it has often been said that
young bamboo shoots are easy to bend
but let's look at the culms
how can we bend those?
They're stiff and straight, right?
You guys know the culms
are the sprouts of the bamboo shoots
the young bamboo shoots
So how can we bend that straight and still culms?
We can just look around
If there are any fences, thorns or bushes
that hinder the growth of that rotten bamboo shoots?
It's the same as education
That means we should create the environment
where the bamboo shoots can grow up naturally
So if
If we understand it in the deep way
I don't think it's about East or West education problem
The problem is when people understand the mechanism
of learning
people will find that idea correct
what does this mean?
This means, as Mrs. Dam Phuong said
Getting rid of the obstacles around
is to help the bamboo shoots grow up
just like how a child grows up on their own
They have available potentials to grow up by themselves
So we just let it happen
Thus, in some ways
education is about encouraging students to do self-taught
by understanding the meaning of the word "learning"
Self-taught is the priority
whether with or without a teacher
in or out of school time
people only learn effectively when it comes to self-taught
That's what I understand the word “self-taught”
When listening to your sharing, it comes to my mind
education has the similarities with organic agriculture
The way to plant each seed is different
We also pay attention to different lands for each seed
Our duty in organic agriculture
is to create the most favorable environment
for the seed to grow up naturally
Because growing up naturally is the best way
That's what education is
Wait, let me add
sorry let me add one more point
we said it through images, right?
Like the culms or organic agriculture
like this and that
now let's get straight to the point
about human beings
What do people learn by?
Everyone knows that people learn with their brains, right?
with their intellect, their brains
The development of science and technology
in the human brain
also supports this understanding of education
about self-taught
When we look at other animals,
which are close to human beings, are mammals
Humans are also mammals, right?
So when looking at mammals, especially the dolphins
with having been born, they can swim like their mother
With coming out of mother's womb, they can swim naturally
The giraffes with a large body and a tall neck
only a few hours after birth, they can stand up
About the zebras
are already running only 45 minutes after birth
As for people
who are born with crying
it takes nearly a year before we can start walking
They are just toddling, but can’t walk yet
We still have to keep an eye out for them
And about the first time the babies have babbled
humans seem to be slower than some other animals
in the growing up timing, right?
But it’s not true
When people study the human brains
it is found that
animals can do that fast
because there has cell connections in their brain
that have been predetermined since birth
That's why people call it tough connections
it's already since born
the dolphin knows how to swim since born, right?
As for humans
we have very few things like that
For example we only have some tough connections
The babies know how to cry
And if they don't cry, people will make them cry
as Dr.Do Hong Ngoc has explained many times
it's the babies' first breath
in mother's womb, the babies don't have to breath
When the baby is out, crying is their first breathe
So, knowing how to breathe, cry and suck
those are the tough connections that the babies are born with
normal babies are born with
But many other things
they don't know yet
They have to learn
Due to learning
Due to self-taught
People often ask when to start to do self-taught
right away when you were born,
right?
The babies are naturally self-learning!
Imagine that,
neurologists have found out that
in babies, every second, about 2 million neurons are formed,
it means, in just 1 second
the infants learn 2 million new things respectively
because each of the formations of neurons,
they comprehend one more thing, right?
so when we see they cry, is it true that
we obviously don't think
they are self-learning surprisingly?
But each second, there are 2 million and,
when the baby are 2 years old
they have 100 trillion new neurons existing in their brains,
twice as many as those in adults'
since neurons not only generated but also vanished
when some neurons don't bring benefits to the babies,
just like the road which is eroded,
if people still walk on it, it remains intact
otherwise,
that road gradually disappears,
it no longer be itself, right?
So are neurons in our brains,
create
the special
great thing toofmake
importance us realize that
the environment and development of
kids
when they're still newborns brought into the world
and the neurologists have tested, observated,
conducted research to report complete statistics.
Kids live in the orphanage where
people are busy taking care of those poor kids.
So that,
they aren't able to meet the demand of those child.
Babies who have their own immediate family,
if theymothers,
their just cry grandmas,...will
a little or wriggle,be surrounding them to
appease.
So they know if they cry, things will be happened,
those neurons generated in their brains in order to
make them understand that
after sobbing, they will see their mothers' smiles
their mothers' care,
their mothers' breasts, and
anything they want,
they gain a lot of things.
Contrast to those in the orphanage,
they don't have anything,
so anyone who visits the orphanage,
you'll see they welcome you so warmly,
they run towards to you,
enjoy your hug,
favor being held in your arms.
When you let them go, they will be crying immediately,
people say that
common expressions which normal kids have, too
but not in that intensive level,
not as much as that,
they have feeling disorders,
and others,..not similar to the normal, and
their language using isn't as the same as normal kids.
and so on.
Then,
the people recognize
environment for suchthat,
connections doesn't have favorable
conditions,
it means they just do basic things like: eating, sleeping,..
without family affection, care so that
people when nourish infants, they talk to their child
although they think infants don't understand, but they do!
at the same time, they learn their mother tongue too,
when adults talk to them.
That infant people seldom talk to
develop more slowly.
That's the self-learning process in infants,
and not go to any school yet.
So, it is said that
the first 6-year of kids is essential.
Yes,
when listening to your sharing,
I can understand that,
the babies are born with innate skills,
and what we need to create
true education, that environment
assist children with feeling safe,
have more connections
for self-learning process.
It looks like that
our East Asia education that you have shared to me,
the older people instruct,
and set the pattern for the younger
Is it a barrier to
self-learning process of the kids?
It's called embryo appears, mother must change
means that the baby has been formed,
as well as the mother begins to be pregnant,
and the mother must be ready to redeem herself.
Change means mending personality,
speaking properly,
contact with other people harmoniously,
do not be sad or disappointed
in order not to affect badly to child in womb.
Just earlier, I've said Vietnam had 2 disadvantages
The first one is a concept that education impose patterns
and it has positive side I said before,
means creating beneficial patterns,
if people teach kids from the outset
how to behave
how to speak to others
politely, properly,...
when meeting others, children must know about general
greeting
if they set the pattern for children with moderate level,
it's good,
however, the negative side is
that you teach them about those patterns so excessively,
also I've just told you about the second disadvantage
I call it Post-war Syndrome
What does this mean? During the war
we went through a long period of war
During the war, parents and children are separated
families are not be reunited
people are evacuated everywhere and other miserable things
Even staying near, people still lack of many things
They can't take care of their children as they want
Even now in peace
then in development, every family
live in a better life
Naturally, it appears post-war syndrome
which means taking too much care of children
To compensate
compensate for what is lacking in the past time
what we didn't have when we were a child
so now we give it to our children, right?
with the anxiety of
the uncertain future and the development of society
The competitiveness of modern world
of today's society
Is it possible for our child to be competitive with?
So nowadays parents
take care of and nourish children
"brew” them
even more outrageous
than before the war
Then both of tendencies
the tendency to impose the old stereotypes
imposing the stereotypes has this negative effect
that we share in common with East Asian countries
Stereotypes only mean old stereotypes
At least with modern parents
stereotypes mean stereotypes of parents on the current day
parents' understanding of today's society
Unfortunately our children are always younger than us
at least 30 years
Right? They will grow up
in a rapidly changing world
Hence their society
will not be the our today's society
Me in human life
15 years and 20 years back then
I myself can see tremendous changes
such as smartphone, internet, this and that
don't we have it 20 years ago?
Then our children and grandchildren
will grow up in an even more different society
that if they only know the old stereotypes
keep up the old stereotypes
without creating and adapting to new things
so do we actually
prepare the future world for our children?
There is a video clip on the Internet
about the world's education
not just the Vietnamese education
it is shown that what a car
20 years ago was like
what telephone 100 years ago was like
and how is it now
About education 100 years ago
was the same as now
Then people ask a question
A question in the form of a trial
where the defendant is the education industry
people call it a crime
not just a mistake, a crime of the education industry
It’s only teaching the past, not preparing for the future
That's the obstacle
the two big obstacles that Vietnamese educators
must always be aware of
not letting ourself into that tendency
Through your sharing, a story comes to my mind
professors at Harvard
found out that nowadays students
don't know how to arrange data files in a folder
Well, because technology has done that.
Nowadays students have Siri
They just needs to say Siri
find me file ABC
and this file will immediately appear
so it leads to the way children receive information
the way children learn is very different
Turning back to our main topic
we get straight to a practicle point
So how do those things
hinder self-taught?
Those things actually hinder
Because, first of all
people just impose the old stereotypes
that you know
or from your parents or you just found out recently
we're older than children then we're wiser then them
that is imposing the old stereotypes
your children learns that old stereotypes
they just knows that old stereotypes
But they couldn't figure out another way
It leads to lack of other connections
For an example
when I was younger, I used to like drinking coconut
incidently I thought that
if people cook rice with coconut
instead of water, it must be delicious
I remember that I was nagged by adults
But only in my childhood time
Five or ten years later
in a restaurant
people came up with a dish cooked with coconut
and it was so delicious
but maybe India did it a long time ago
Yeah, that's right
So what aldults say it crazy 'cause
it's not like the society adults are getting used to
due to the power of
free connection in children
every time children think of
something else outside of the box, is all crushed
they don't think anymore
they have to be obedient
that means they have to speak like an adult
think and do like an adult
they gradually loses their ability
to think differently and do differently
But today's society is
a society that needs us to think and do differently
We see, when robots can do a lot of things
they play "Go game"
they defeated the most famous Go player of the world,
which means if humans aren't superior to robots,
then what do humans need to do to live?
Therefore, contemporary society needs the young,
the present and next generation
knowing how to think and do differently, and
creating something new
while we always stamp those abilities out
If we still impose the former pattern,
take care of children too much,
they don't know how to be independent
And then they are unable to think on their own
Yes
I have concluded that,
The first barrier
When setting patterns for children,
We should limit them with those patterns
That's right
Secondly, about the adult's way
They tend to impose on children about
which is right or wrong thing,
result in inhibiting children's personal thinking
And also their experimental thinking
That's right
And the children's creativity
Thirdly, we cover the kids excessively,
lead to the kids' losing their ability to be independent
Right
And losing their proactiveness
When the problem occurs, they don't know how to improvise
Right
It really affects
Besides, is there anything else?
Uhm, there're a lot
When people don't learn by themselves
Never have the right of choice in their life
Choosing the own shirt or the favourite color
Choosing
Even now the toy that
parents theycare
taking wantofto purchase
their kids / want them to
read books
They choose books for their children
Until their parents no longer choose for them
Someday, their parents won't know which books to choose
When children reach the puberty
will their parents be willing to choose books for them?
And if they choose, will their kids still obey them?
The kids don't obey anymore
until then, they will choose indiscriminately
Because as a child, they haven't learned how to choose
Yes
Actually, the ability to choose
It's natural inside every child
For instance
I witnessed my grandchild
It's only 6 months old
Just have started weaning
Besides drinking breast milk, he also eats weaning food
My family let him use 2 types of weaning powder
2 different flavors, one is vanilla and the other flavor
the 6 months old baby doesn't have much options
Just only 2 flavors
One flavor the baby really likes to eat
He's cheerful
He shows that the flavor is very delicious
When turning to the other, he determines not to eat
He spits out
He cries, vomits and does all kinds of thing
There are 2 ways adults will behave
The first behavior
Is showing that you know more than children
It is only 6 months old
We know more
We think this flavor is delicious
We find it is mouth watering when eating
Find that the brand's products is trusted and tasty
And think the children can eat a variety of foods
so we obliged
Then the kids do not choose it anymore
They will be passive in eating what people give
If they has to be in environment that
Isn't available with foods cooked by mom and canteen
They go to other place
Like from Hanoi to Saigon
They won't eat the food with local cooking
They will find it hard to live there
As well as studying abroad, living in other strange places
From the simplest things
If we limit them
We always impose, take care too much
Then the child won't know how to do anything
Another example, a freshman
Was interviewed to study abroad
He could answer all questions about knowledge
But when I suddenly asked her
"If you come back home this afternoon
But mom and maid are not home
Do you know how to cook dinner by yourselves?"
That girl answered she would
Then I asked her how did she do
She said "Just cook instant noodles"
Describe how you cook instant noodles
She said: "Put the pot on stove then boil water"
Then put the noodles into the pot and cook"
So she didn't know how to cook noodles
Hence, what else to say about self-learning process
All the stories that I told you
Is true in daily life
Prove that the overly protection
Of Vietnamese parents is an alarming issue
So that children can't learn by themselves anymore
That's right
I think we will turn to an important part
It is the crucial stage of children's development
From the age of 0 to 6
I think that the adults' problem
To think that we are more clever than a child
Actually, I'm not sure that we are smarter than them
We just have more knowledge than a kid
The ability of self-learning process
From the age of 0 to 6
Is there anything special?
And people who are parents
How should we raise children's self-learning ability?
Firstly, I contemplate that people who play parental roles
or adults towards to children in general
Don't just consider him as a kid
We often use the word "kid"
Like he's not a human
a kid doesn't know anything
he's just a human, separated from us
and completely has self-controlled ability
in his extent
it means he tends to be a person who
grows up
a little human
a human but tiny
so there's something we have to assist him
for example, there's a item put in high place
he can't reach it so we must help him, right?
but if he's able to do,
so why do we have to help him?
What kids can do in their range of ability
let them do themselves
among things that
Mrs. Maria Montessori had devoted her life
is kindergarten
it must be a place where
kids feel satisfied with being facilitated to be initiative
as well as the toilets are designed for adapting their size
and they can sit on themselves
without adults' help
they're sent to kindergarten when they're 3 so
at their age, they can sit on the toilet themselves.
Toilets must be small
furniture must be tiny
so they can pull the chairs well
to sit on
also what they are able to do
let them do themselves
and we're always beside them
to instruct, help when they have trouble.
Wearing shoes properly
is a very easy thing for adults
but kids are new to this world
so they will be confused and have mistake;
therefore it's time consuming to us frequently.
However, we must be patient to make children self-sufficient.
Loving kids is spending time with them
but not doing everything for them.
Since when we do,
they won't know how to complete anything
and they will depend heavily on us
afterward, it's not good for kids
so the first point is
loving children is spending time listening,
observing,
understanding what they want.
Indulge kids with their harmless favorite
but also set patterns for them
in order not to let them grow wildly.
Usually parents
teach them in the modern way,
negotiate with kids,
it means to explain why it has to be that
and offer suitable limits.
Those limits will change their mindset in their age,
for example, in 3 years old
kids are allowed to use
phone and watch TV
how many minutes a time
and how many times a day.
They have to obey what parents order,
and in that age, we still can impose on them.
Something must be imposed,
not anything they can do freely,
just obey and implement the order.
and set an example to them,
not for kids but for us.
Because if we let children do whatever they want,
they'll think
and argue,
then they'll ask.
I hear many times that children in modern age ask:
why I just allowed to watch TV for 15 minutes
but you watch longer than me?
They have permission to ask
so we have to explain with suitable answer
that is an easy sentence:
"Because, you're still a little kid while I'm an adult
and the time watching TV will be loosen
when you grow up gradually
the more you grow up,
the smarter you know to choose
suitable TV shows to watch
then you can watch."
Kids are wrong in this,
we have to help them learn from experience.
How the kid choose wrong thing,
means we need to talk,
negotiate, explain
to make them comprehend
and carry out things we want kids to do
rather than do with a thought of orders.
It's a way I think of
and see modern Vietnamese parents that
they really know to do
Notice that parents in the past
lived in countrysides, weren't able to study
but, because of the demands for life
they also knew to do the same things
it means, they carried little babies in arms
when they became mature, kids had to go by own.
because their mothers would carry her other babies,
those kids no longer be held in arms,vright?
And then those kids grew up to some extent,
they had to do something such as
helping parents
do the housework, take care of babies,..
Children were brought responsibilities to learn
and they learned to work.
People learn not only in books,
which Vietnamese parents should be concerned
that learning is not only in those books
but also in real life.
People learn everything,
and children have possibility of learning many things
if we don't prevent them from their natural favourite .
I've learned many helpful things from your sharing
I think parents should have a important change in perception,
don't consider kids are just kids
I like your way of using "little human"
tiny human
that means parents show respect to their children,
respect their privileges
and how parents can participate in
nurture process .
Spend time with our children
yes
to love, listen
and understand them.
Parents should spend time on explaining
'Why you do this
or that?''
and we also need the conversations, dialogues,
along with sympathy.
Parents who patiently listen to their children,
their kids usually say this:
I knew it but i did not succeed
and this should be encouraged.
There are many children that usually cry
as they want to express emotion by crying
then parents should not criticize it:
Why do you cry so much?,
especially compare them with others,
make them feel ashamed.
Parents make them feel they are not good as peers.
Why did they do that? It is just their personalities.
Instead, parents can
say: "If you are sad, just cry,
but just for a moment,
you can do something else, can't you?"
Look up to kids' emotions
and let them express those feelings.
Then they will control their emotions
and do some other useful things.
They should not cry too much, just cry a bit.
Parents should be patient one more time,
love the kids and do not say bad things to them,
they should stand the imperfection of children
because children have not grown up yet,
accept the fact that they are growing up,
either the we
Although parents.
are mature, sometimes we cannot control our
emotions,
either kid.
There are useful tips such as
bargain with children, "bargain" is a nice word.
Usually, parents think that it is true
to impose
And we musttheir thoughts on
understand thekids.
children' enormous knowledge
world,
True, they learn from everything, not only books.
Correctly. And one more thing parents should know is that
children study by imitating method.
They observe then imitate\N- Correctly!
and it is a kind of commitment of parents,
parents should also practice themselves
in order to be seen by children
or "small human" that:
"My parents and everyone are similar
and I should learn to adapt to this."
True. Also let them see
the imperfection of parents
cause that makes children be more confident,
cause they compare it with us,
especially first-born children,
they are hard to grow due to numerous reasons.
Firstly, they are the first children, everyone care about them,
observe every single step
and they realize they are the only small guys
so they feel unfair.
We have to do something for them to feel safe.
I have this kind of experience
with my grandchild when he was young.
He asked: "Grandma, when you were a kid,
when you were young,
did you usually cry?"
cause he often cried,
and I said: "No",
we should not tell a lie with children,
do not think that they do not know,
they have a kind of intuition
so they can recognize it, even better than adults.
So that we should not tell a lie,
I said: "No, grandma did not usually cry."
He asked: "Did you usually get mad?"
then i said: "No, I also did not usually get mad."
Cause he sees his mom usually gets mad,
gets angry. Then he said one thing that shocked me,
he said:
Then how can you join my group?
means that grandma did not have anything,
no crying, no anger.
And I immediately got him.
That is listening and understanding,
then I said: "But I got 1 bad thing,
is that I usually got lost,
everytime I went out,
I don't know where to go and often got lost."
He said: "Ohhh",
but I thought he forgot about it,
no one remembered it.
Did he consider to let grandma join his group?
Yeah, he felt secure,
grandma also got something bad
but the unexpected thing with me and family is
in the next few months, we went to the beach,
we had to turn left to come to the beach,
just a few steps,
but when we came back,
I mistook it. I told the truth that
I had been bad at directing,
so that he recognized
I mistook the way back to the hotel,
then he shouted: "Grandma, you must go this way,
I know you will mistake, I keep eyes on you."
Usually, adults protect the kids
but sometimes, kids can protect adults too.
they feel they are equal to adults.
they believe they can express love by protecting adults
then they feel
they are more confident,
more matured,
not misbehaving.
Adults usually express love by protecting kids
but sometimes let kids protect us back.
They believe that it is a good way
to express their love to parents.
That is also a must-learn thing,
they must study how to love and express it
in a good way, don't they?
There are lots of things kids can self-study
as well as parents
listen, understand, sympathize and love them,
especially, respect.
Parents mostly forget to respect them.
We will go to difficult part with a difficult question.
Even parents are good at that from 6 to 10
then when
children grow up and go to primary school,
I remember I read an amusing book, it said:
Parents often forget to make friends with children,
when they grow up and their world
are no longer parents, but friends,
and friends of a kid are also kids.
Yes.
Then we realize that
children start
lessening connections with parents, their world are teachers,
Yes.
friends.
There are new factors
unlike before.
First, they will be imposed,
have to learn things they do not like
subjects they do not care,
be impacted by their friends,
who were brought up
in different environments
and different families,
then what will happen with
cultivating self-study ability of children
in the period from 6 to 10?
Wait, let me say this,
children start being socialized
when they go to kindergarten.
- Kindergarten?
- I get it\- Not from grade 1.
If your environments are too modern,
like we have just said,
means that, you know lots of things
and open-minded, no more fighting.
You bring your kids up patiently,
you are closed to kids then remember that,
parents are also friends but "big friends",
not normal friends,
Big friends means that
parents know more things than kids,
sometimes, parents are not good at something
like grandma,
she is not good at directing then grandchild help
but lots of things
make them believe parents are trustful friends,
isn't it?
But things change when they go to kindergarten,
even nursery garden.
I remembered I saw a kid
reacted well at the kindergarten,
fortunately, he went to
Montessori kindergarten,
therefore,
his teacher knew Motessori method
and had a good reaction
so that kid
first time went to kindergarten and said:
Teacher, I want you to carry me
means that he felt family environment.
When he was at home, if he want to be carried,
he will say: "Mom, please carry me."
as he truly needed that, like we need eating,
he wanted to feel love, wanted us express love,
so that he requested
to be carried by mom or grandma,
there would be someone carried him,
but in the kindergarten, he said:
Teacher, can you carry me for a moment?
so the teacher carried him.
Means that he was well-educated,
when he wanted something, just spoke out loud
and did not cry.
He could speak
and requested teacher to carry him
just like at home in order to feel safe.
But in the next day, he went to school
he said the same thing
but teacher said: "No
cause we have new friends, I need to carry them,
go out there and play toys,
play whatever you want."
then he replied: "You do not carry me then OK."
Of course, we had no choice.
That is the first socializing experience of the kids,
they were never refused to be carried,
but: "You do not carry me then Fine!"
and that is a peaceful reaction to the society
and they learned a new way to communicate.
If teacher does not want to carry then Fine!
That is things I want to say
Or I have another example,
kid studied 4-year-old class
instead of 3-year-old class,
and that was the first time he socialized.
After just a few months,
before going to school, he faced to the mirror
of the wardrobe,
he expressed angry emotion,
his face became furious, and said:
Teacher, if you beat me, I will hit you back.
That is what he said.
Ok.
Cause when he is at home, parents never beat him
So when teacher forced him to
show his hands and slightly beat him twice
and teacher believed it was ordinary educational way
in order to teach him something,
the mother immediately sympathized
and she asked why
the teacher had beat you,
he refused instantly.
These are non-teach things
but he denied it,
he felt shy and shameful when he got beat
so he did not tell his mother,
he did not tell.
He said: "No, teacher didn't do anything."
And the mother mildly said:
"I know she did beat you and
I know you don't have any mistake,
I know you didn't do anything wrong."
And that is the good point of the mother,
which is safety for her child,
he was believed that he did not do anything wrong,
So, he said
Mom said: "I know you didn't do anything
but please tell me
why the teacher beat you."
He said: "Cause I forgot to bring the pillowcase."
Means that when he went to kindergarten,
teacher gave him pillowcase to bring home and washed it,
then gave it back to the teacher,
but he forgot
so the teacher beat him twice to remember
that he must bring it next time.
and the mother said the teacher had mistook,
that was my mistake, not yours.
You didn't bring cause I didn't give it to you,
and how can I bring?
let me say to the teacher
that it was not your fault."
And that is a good way to tackle the situation.
Home environment does not beat children,
so when they got beat,
they felt shy and angry,
that emotional reaction is normal,
they must be encouraged,
if they see someone does wrong things in life,
they must be angry.
So that, it is true when the children got angry,
but the mother calmed him down
by explaining that he was not wrong.
So,
That is how we protect our kids
from the difference between environments,
environments and families.
And if the mother gets angry with the teacher
and says "you were not allowed to beat him"
it would be absolutely wrong.
Every environments are different
so
parents are children's partners
during their school lives.
Just like what Hung said at first,
do not blame
that kids studied from this or that,
then how about parents?
In opposite,
if parents were teachers,
they would know that they were also parents,
they
may also choose education
due to their passion.
If parents communicate with the teachers,
create a place to discuss,
they may sympathize with each other.
And if they did not sympathize,
they would still have ways to protect kids
without nonsense conflicts.
These are ways to
teach children how to deal with conflicts in the future.
There are numerous things that parents can teach their kids
when they come to unsuitable environments at school.
When it comes to environments,
there is no ideal environments,
we cannot put them in ideal environments.
We must let them collide more
and schools are the first place for that.
Actually, I agree that
this is also one of parents' anxiety.
Especially, one of the pressures in education nowadays
is that kids study earlier and earlier.
Oh yes!
They study sooner
because parents have no other choice
Yeah, busy
Most families are
nuclear families.
To be honest, after all,
children have to go to kindergarten early
in order to do other stuffs
unlike extended families
like before.
Yes.
They still have grandparents to help,
Yeah.
Obviously that
parents have to study those skills
but Hung want to ask about
making friends with kids, sharing,
helping them learn how to deal with conflicts
and face to a minimize society,
which is school,
then what about passion for studying?
Passion for studying and discovering?
Parents also have chances
to raise their studying passion when they were young.
When they were young,
they had natural potential,
every single kids have this potential,
which is wanting to know.
You realize that they always ask:
What is that? Why is that?
Why does it run? Why does it fly?
Why is this? Why is that?
1001 questions Why?
And if parents are
patiently answer all that questions
but do not answer incorrectly,
do not answer perfunctorily,
just answer when you are sure,
if you do not know then tell the truth,
just say: "I don't know,
let me ask."
or "Let me search for it."
I realize that
fathers are really good at that:
Let look up in dictionary!
Then, the kids will grow up
and look up by themselves,
self-research
everytime they have questions, is that right?
Training those good habits
If you don't know something
Look up in dictionary and google
Looking up dictionary is different from other ways
You don't know one word
look it up in the dictionary
And google, parents should guide their child how to use
The first is answer the children question
The second is expose things that children want to know
There are lots of things to know at home
If we cook or doing something else
We can share it to our kids
We have to play with them to know what they discover
What they do with their toys
Every child has a different style of playing
With the same toy
The kids may play in different ways
And let them choose their toys
Choose their own clothes, personal items
Choose their own bag or something according to its
preferences
they will learn how to
How to research, select information and make decisions
And take responsible for their own decisions
Choosing to buy a wallet
But their friend has another wallet that is more beautiful
But you have chosen that one
So keep using it and buy the other one next year
For example, there must be some conditions
Parents are children's big friend
And show them many things
When buying books for children, we can recommend
But the children will be decided
Because this is their book and they are the readers
Roughly like that
They will form the habit of elective and self-learning
Children can learn many things throughout a book
There is one more thing
Parents who care about their child will do this
That is reading books for their kid
Because the desire to know of the children
Is bigger than their ability of reading
The kids when they are don't know to read
They are willing to know the content in the books
So we need to read the book for them
When the children can read
They will want to read the book that is harder and longer
To know more
Parents should have time to read books for their children
That's the love for their children
Thus, children will desire to know
And found it in books or everywhere
When they go to school, they love it
Because school can give them understanding
Unfortunately
Several schools don't bring understanding to children
Teach something that they already knows
Or it is boring, not interesting for children
On the one hand, they have to endure it
Right?
But on the other hand,
It could get used to that bad food
And they can't eat the delicious foods that parents make
Besides the way of learning at school
Parents should look over what school teaches their kid
Not in order to see
Does it teach less than other school or the neighbors
It's to see if our child likes it or not
If they don't like and this is true
Then give them the things that they like
Give them the ability to learn outside the school
Now you have to study because of the situation..
Besides, I will give you the thing that you like
If you want to be like that
Soisdon't
It expectto
impossible too much
study success
what in school
you like parallel to study in
school
and always gets high score
Just get a reasonable score in school
But they can learn what they like
As Hung said,
Nurturing, the most
preserving andcrucial thing ischildren's inherent
developing
desire to learn
Every child also has a passion of learning
But it depends on what they like to learn
Some like math, the others like studying music
There are some students who just like sport
They will be a football player in the future
Actually, We must know how to make condition
Harmonizing between the need of adapting with society
And the pursuit of children's passions
Then the natural studiousness of children won't be lost
Studiousness is a natural instinct
Leading to the loss of adults shrewdness
That's right
Before turning to a stage that
I think several youngsters interested when watching this show
In addition to parents and educators
Vietcetera also has a massive audience
Is the youngsters who care about knowledge
Before turning to a stage that
The self-learning process after 18 years old
I want to ask you the last question
At the stage of 6 to 10 years old
Because this is an important stage
What are
What will you advise forforthose
the priorities who are
nurturing parents? in this
self-learning
stage?
What will we concentrate on?
I understood
Actually, from 6 to 10 years old, according to psychologists
is the age group that is less rebellious.
Previously, the 3-year stage was the first time of upheaval
It means they start to think
Why?, a way of responding to adults
Why can't I watch half an hour
but you watch it for so long?
and other things like this
From 6-10 years old is the period
that children want to adapt to the society.
That's why the ancients
started going to school at the age of 6
Because it's when
they want to adapt
they want to obey
they want to absorb
they want to harmonize
the tendency
of a child's psychology at that period
However, now
children today are freer than before, right?
young parents also realize this state
the second thing which is more important
is the stage when children begin to have rational thinking
That is to begin to know reason
know the reasoning
I say that it's about 6 years old
But maybe a little earlier or a little later
Generally, elementary school age
is the time that children develop,
start to use their rational thinking
Therefore, we have to encourage that characteristic
That's why when people teach Math at school,
they teach many things
However, reason is not Math
and there are many types of studying Math
If we study Math but still learn by heart,
it means
I remember that when I was a child,
I learned multiplication tables by heart
and it became a nightmare of many children
Every time we meet teacher, he will ask nine fives
nine times ten
Children would be afraid when hearing about it
However, there's now another way to memorize
more sophisticated
That is, the solution has a sample
It means that pattern must be solved like this
that pattern must be solved like this
which destroy the child's logical thinking
and their ability to use reason.
That is the stage of a child from 6 to 10 years old,
starting to have the reasoning
and develope their rational thinking
So it's time to discuss it with the children
debate with the children and let them ask "why?"
distinguish between right and wrong
by debate and discussion
Not by imposition
I think it's incredibly crucial
And the second thing is
that children should know widely
That is, they shouldn't only like one subject
If there are children who present
too focus on a particular subject
It should facilitate for them to many related things
gradually expand
And those are 2 things I think should be concerned
and
is there
that the is one thing in
educational common ofinVietnamese
environment society
many places and
schools
is imposing environment
Then nurture the child's love of freedom
Freedom has reason
That's the time any child
can also understand 2 basic principle of freedom
Freedom means you can do whatever you want
That's right
But first, it mustn't infringe on the freedom of others
It's easy for children to understand
and they don't feel forced
They are free to play and scream If they want
However, in the lunch break
other people need to break, so they mustn't yell
because it violates other people's freedom to take a break
for instance, so the children can understand easily
the second one is to violate the safety
of themselves and other people
Now, COVID 19 pandemic is happening, everyone knows
to wear masks for protecting ourselves and other people
it's not called "freedom" in such situations
it is conditional freedom
but there aren't many condition
It only has those 2 conditions
For me, the priorities
are to use reason
know widely
wait to close
many fields, objects of study and different ways to learn
and simultaneously, they like to explore in depth
It's also time they explore in depth
Kids loves dinosaurs
like cars
like plants
watch how a tree grows
how flowers or leaves develop, and so on
that's the period they should have many areas of interest
It's larger
and nurture the love of freedom
However,they are responsible for their freedom
and that freedom is limited.
Yes, i got it, thank you very much!
I think these are
truly practical cores.
Accidentally, when you share about that,
I decided
to change the flow,
I will not ask after 18
but I want to ask you
a small personal question:
When you were student,
where did you want to sit?
First or last table?
Or next to the window
to look at the school yard like me?
During my school life, if I had had a chance,
I would have chosen to sit next to windows
cause I felt like my mind was on school yard,
not on class.
I just wait for break times
to meet friends, have fun.
Yep, that is.
Actually, first, when I was young,
I could not choose the seat.
Pupils in primary school were not allowed to choose seats.
Secondly,
If it was a favorite, it would be private.
For example like Hung, you like sitting near windows
or someone likes to sit near teachers
or far from teachers.
To my best recollection, my best favourite
when started study secondary school,
I studied at Phap secondary school
so I could not choose seats.
I remember the thing I liked most
when studied at secondary school is choosing where to sit
and everytime I could choose, it was always the last row.
Why is that?
Maybe part of the reasons is
that I must sit in the first table during primary life
as I was smaller than the others,
when I was forced to sit there too long,
I would want to sit in last row.
Secondly,
When I started going to secondary school,
about eleven years old,
I was really shy,
pathologically shy.
You will not believe this
but it was the truth.
After growing up,
I began to analyze
why I was shy at that time.
pathologically shy,
unusual shyness.
Until the end of grade 12,
until I went study abroad,
I gradually escape from that shyness.
Maybe due to kid's normal reaction,
sitting too long at the first row,
along with the shyness,
so in secondary school, I wanted to sit behind.
Actually, this question
belongs to this interview,
my assistant team,
they prepared it
but I still chose it to ask,
because I think human's instinct
try to interpret it
to any meanings.
Thus, there will also have some surveys
reported if you want to sit at first or last
or in the middle rows
of the class,
it will show some of your personalities.
I think it is just partially correct,
because we are absolutely not.
Yeah, everything is just partially true
due to many reasons.
Every single decision
has at least one reason.
So that we must try all that experience,
just like I know after looking at myself
that this has only 2 reasons, do not find more.
It may has others but at least two reasons.
Any problems I got when I was young,
now I am free so I will do oppositely things.
Personality is not
stable, unchanged.
When we born and had
personality orientation,
orientation means
bad-tempered
or quiet,
enthusiastic
or introverted.
That is some orientations for kids
and what it will become
depends on our experience,
like we have just said,
we will connect many things,
and if those connections benefit us,
it will strengthen,
be kept
and never lose it.
When people were matured, they lost
half of that connection
cause it was rarely used,
they think it is useless, something like that.
So that our personalities are
partially impacted by the environments
and it changed by time
when we changed environments or experience.
Actually, I am
a kind of exploring-enthusiast
and dreaming person so I loved sitting near windows
but it also depended on subjects,
for subjects that I was good at, wanted to
showed it off then I sit at first row,
for subjects that I was bad at, I would
sit at final row
in the class
in order not to be called.
- It was really private\N- Yes
it depended on circumstances too.
To be honest,
I have chance to do primary education,
kindergarten education
and I have chance to
try an educational model
that I think
it would be good,
of course I may be wrong
but I think it would be good
and I started holding a firm belief that
I would have kids
then they would choose an educational path
that I can feel assured.
So I want to ask you that:
"Have you ever feel discouraged
in the time you did education
in Viet Nam?
Have you ever feel negative,
feel that
you did not want to do anymore?"
Discourage then yes, I have.
Exhaustion,
to be more exact, it was exhaustion.
Sometimes I recognize things I generate
a positive sequence
takes a lot of efforts
it's too hard and arduous
Once I talked in a forum
just a small one, with some of my friends
unfortunately, there was a press and
so the after day, they published the newspaper
they even used shocking title
I had a genuine sentence that
when I went abroad,
in Western countries
I knew they were wealthy
but I wasn't greedy for their wealth
though I knew they were much richer than my country
I wasn't greedy
I knew they had more potential in science than us
since they have developed science for hundreds years
but I didn't even want that.
Things that make me concerned about
is liberty
to conduct normal things with highest results.
And when I said that
I might have been in exhausted feeling
woefully the press
wrote such bad article
used shocking title
I didn't intend to challenge public opinion
but that's my actual thought
In any stage,
in any moment of life
when looking back, I may seem to be tired
because after all,
every society has its constraint
so is our society, has too much reluctance
so I have a feeling that
conducting such good things
takes too much efforts
So what motivates you to make you patient?
firstly, I believe in people
people in general
and especially I believe in Vietnamese people
and next generation
I always meet polite and nice people,
some young people told me
I know when saying those things, the young seem unhappy
everyone has a privilege to be sad, right?
towards sorrows, we mustn't...
I've heard about some schools of thought that
anything can be seen in positive side like
a full glass of water rather than a half one
that a half glass of water is added to
it's a theory
just a theory
but people have moment when they are unhappy,
exhausted,
and extremely depressed.
When the young told me that -
I knew they was so sad and tired
and they said
"I didn't only lose faith in Vietnamese Government
but also in Vietnamese people
I see too many unpleasant things surrounding me."
See,
they used to tell me like that
I knew it was a sad and exhausted time
but I have a good luck
It might be by luck partly
that I am willing to study
it means I am always eager to study
I love learning
I enjoy understand one more thing
to me, learning is knowing new thing
and I always find something new
whenever I find, I see it
therefore, I've experience so many times
about kind people
in different circumstances such as: normal people
intellectual people,
or people who have high status
I've met people attaining high position are very nice
but the most kind of person I've met
is common but pleasant one
hence, I really trust people
and in Vietnamese people
I truly faith in young people
so, what educational job is
sharing with people
about potential, hopes
contribution to make society and people better
education is basically like that,
right?
believe in people
believe that we can contribute something
improve great potential of the learners
of people in front of and surrounding us
together with them, do nice things for society
so I always believe that, things can happen
therefore, for education, it's just temporary enervation
and I've never given up
belief that educational job is doing good things for life
I truly appreciate your belief and sharing
Actually, as an opportunity, I want to share to you
-audience watching this podcast that
I believe that you always meet kind people
since when we're kind
we want to solve meaningful problems
surprisingly, everything matches us to other nice people
who also want to solve the same problems
the same as when I worked in education
actually the day when I wanted to follow educational job
I carried out Harvard project,
then Fulbright
and then Embassy
and I met people who are similarity to you
genuinely inspired motivation
to me in being patient.
That motivates me a lot in perseverance
And education is actually meaningful
Because that is just my personal feeling
I only have 8 - 9 years of reaching to education
But what I feel
what education means the most to me
My own feeling
That's you have to love and be patient with
Education doesn't have a short-term outcome
Sometimes 10 years, 20 years only change a little bit
But that feeling of reward and happiness
Looking back after 9 years, 10 years makes me happy
That’s true
But let me add more
education also has the immediate and short-term results
If you do, you will see it
I have so many beautiful memories like that
In the short term, in an instant
I see a lot of results
The problem is can we see it
Can we be grateful for it
And can we recall it when tired
When in hard and difficult time, we should recall it
Which we've had such beautiful experiences before
That's a lot
Therefore
Yeah
It's not necessary to be hundred years to see outcomes
As Hung said
after 10 years, we look back and see results
that we cant not have imagined
But we also can see results in the short term
So just do what you think you should do
Listen to and understand others people
Help people with their intellect
Help people with their best potentials
Give them the confidence they lose in for a moment
Then all of those are the joy of education
We will get to the end of the show
We will talk about self-taught
Because we are arranged in 12 years of general education
We are taught through certain rules
we won’t discuss it’s right and wrong here
When entering the university, we have a bigger space
After 18 years, the space is larger
So what are the important cores
of self-taught after 18 years?
Before that, let me say one more thing
It's about
That meanslearning andthe
creating teaching
environment for our children's self-
taught
In essence, education is about encouraging others self-taught
the sooner we start, the more effective it will be
I already said, from birth, the sooner the better.
But if we have done well in the previous stage
that early stage
we will be fine later
If educators, parents or teachers
If children's previous self-taught path has been done well
even if they have some misfortune
they will no longer be able to go to school
Or even if they get into a very bad environment
Then if we have planted a steady root
we will be fully relaxed after
So the elementary school stage
is a stagethat's
Because that we
theeasily put instage
favorable goodofthings
children's acquisition
process
But then, the middle school stage
The stage that Hung said everything was arranged
It is actually very difficult and challenging
Puberty is a very difficult and challenging age
but full of promise
That's when children usually come up with the best things.
so if the foundation is already stable
children will grow up naturally
even storms can not knock them down
But if the foundation is not stable
the age of 18, 22 will be difficult
And if it was good before then it is now
But in Vietnam, most educators in university
who interact with those people at the age of 18-22
often have to get the fortune
that is not fascinating from general education
universities in many countries should have focused
on the exploring the world
and become a useful person
a useful adult
In Vietnam, it is necessary to redo, recorrect
or suffer and overcome the consequences
of an inadequate general education
that is Vietnam's own problem
and possibly some other developing countries
Yeah I understand
Now we should turn back to the question
at the age of 18-22
how should we do self-taught
and what should we focus on
As I comfortably said
when I was younger
I had a good general education environment
that means a good family education in childhood
but the school education environment
I think I will be very grateful
and mostly when witnessing the reality in Vietnam
makes me feel even more grateful for
my childhood, my youth that I gain from education.
So, to me,
university is really easy.
Because everything has been well prepared
I feel the university life is so easy.
there is no difficulty at all.
And I found something new.
I found out science.
University is a stage in which people
get acquaintance with,
and become scientists.
if they want,
if it is their hobby.
But in Vietnam,
the challenge is huge.
so how can we...
But dealing with that challenge,
is how to repair,
to tackle the consequence
of an imperfect school education.
My biggest bet is
to bet on
the manhood of learners.
Therefore, when we work on higher education,
the profound thought
that helped me stay firm
I believe
my students are all mature learners.
Although their behaviors
maybe sometimes
do not reach the age
their intellectual age,
do not reach 18 yet.
This is not my specific assumption,
but of all lecturers
whom we invited from abroad.
From professors or experienced lecturers,
to newly-graduated students
that study higher abroad
we invited as tutors.
Those guys, especially,
assume more than professors.
Because the professors have experience,
they know how to deal with everything.
But those youngsters,
the young lecturers,
and foreigners, western people too
tell me that
Vietnamese students
is so smart and studious,
which means eager to learn,
and do not lazy
or disrespectful towards their teachers.
It means there is no rebellious actions
like people we meet in the West.
But they think the most difficult thing
is that they feel
the learners do not reach the maturity
that their age should have reached
That is the consequence
of an imperfect school education.
I can understand that challenge.
As well as some colleagues once told me that
that time we need to build up from kindergarten
but now
as if everything is done,
it has been messed up,
then how can we redo that.
But I was really confident at the age of 18.
Because 18 is the age
whether you want or not
despite your family, school or society...
that is the biological aspect.
That is the age
in which human beings feel they are grown.
And if i did not do that when I was 18,
then there is no time to do so.
To have the right to be me,
and live as my truly self.
The young mindset
that they are mature
so university always have to
raise up that mindset,
and based on that,
together with young people, to do education.
I think
that is what I gained from
the university years.
We have to make a strong bet
on manhood.
Because if parents or teachers
impel you to study,
when you are 18,
you have grown.
You have the right to do other things
and you want to do
what you had done before.
Although they was forged into a lifestyle,
this is their time to live different.
Then taking advantage of that,
we can create favourable condition for them,
to learn as adults.
I think that is the most important.
The first thing is not to blame.
Do not blame on high schools.
The young always like to blame
that their English was bad.
Because they do not know what we teach
they learn English from the grade 6 to12,
but when they were freshmen, it's like a start from zero.
maybe minus zero,
because some keep their bad habits.
Wrong pronunciation, too finical about grammar,
do not dare to speak up,
do not understand others speak English,
and stuff...
It's like to start over
maybe worse then a start-over.
So if young people keep blaming
that high schools were terrible,
then they cannot tackle anything.
Hence, as a 18 years old learner,
you have to do something rather than
keep complaining why at 5 or 6 years old
you did not learn English
properly, right?
So you're 18, what can you do
that a 5-6 year-old kid isn't able to do?
Is it true?
And other things a 5-6 year-old kid
can do and so do you
for example, an online course
that kid still has his parents assist him
in order to join the course.
How about you, you're 18
what prevents you from learning English online?
It's nothing
Anyway, that's all.
It's all bet on the age of maturity
and the spirits of being adult of young people.
Thank you, madam
Your sharing connects numerous contents, and
I think spending all day talking won't end these contents
After your talking will be Mrs. Ton Nu Thi Ninh's speech,
will discuss about "navigation"
that the word,
I contemplate that a kid,
or a self learner all needs these things, are
the same as a successive sequence
which based on your speech.
I really appreciate the time you spending with me today
I think the vital message you've shared,
and reminded all the time, is that
education truly facilitates the best things for
people study on their own,
self-learning process,
and this process should be started as soon as possible.
Especially, children have self-learning skill from the beginning
the stage which doesn't have anything bad is the best one
if parents spend time with children
respecting them as "tiny human"
Actually, I think our discussion
if parents hear it,
and they know their responsibilities are essential
that spend time with children,
nurture them,
Parents have many rights when their children are still kids
that don't make use of
then those rights aren't effective anymore.
It's true.
Kids under 6 are very believe in parents,
which similar to have faith in Buddha,
so, be the smart and discriminating parents
do not impose on them
That's when we can easily do anything,
but now we're getting older
despite how discriminating we are,
there are other people who they really admire
not the parents
anymore
I appreciate it,
and I think it's an urgent message
Mrs.Phuong highly sets expectation on you-
parents
can hear the session,
and remember that,
we should believe in our perfect rights,
and we're responsible for taking care of children
don't rely heavily and then blame for the educational system
Because it's
especially in golden period of children
Almost the session we spend time with parents
and the reward for parents in that time is very huge
As I see,
it looks like a flower in blossom
In the past,
when my sister went to
kindergarten class,
she had a beautiful name, Ham Tim
At that time people still used
Han script,
Ham Tim means flower in blossom
and the education's target audience were the children,
so they looked like flowers in blossom
which were the most beautiful.
Sowhile
a you ago,
should facilitate
we've children had considerable
said parents
responsibilities
and rights
Manipulate these
to assist children consolidate the awareness that
they have their own freedom
tiny human but "free human"
So let them comprehend accurately
that respect others' freedom
means respect your own freedom and others'
so the root of freedom,
you've cultivated them when they're still young
So when they grow up
in whatever schools or societies,
they won't forget about that root.
When people still have freedom, they will learn better.
Yes, thank you so much
about spending time with Vietcetera
for Edustation
and for me today.
I really expect that your sharing
will bemeaningful
bring accessed by a number
benefits of people
to parents, people who work in
education
Thank you very much!
Thanks, Hung
Thank you Hung and everyone,
thanks Organization Board
After all, if you ask me
Why I believe in education
it is, because I have opportunities like today,
so I truly appreciate your concern about me
and your sharing about passion.
Thank you so much and
see you again, Mrs.
Bye, Hung
Goodbye everyone.
In the next session, we will be expecting
together with Ton Nu Thi Ninh.
In Ton Nu Thi Ninh's session,
we will be discussing about

how to build true navigation

for kids, for adolescents as well as adults.
See you again in episode 3 of Edustation -
Education station of Vietcetera.
 EDITED

that a very special guest have accepted our invitation

knows

She has been wholeheartedly diligent in

her activities & devotions for national education

one of the most outstanding

materials for everyone, especially parents as well as educators

to have multiple views
new and extensive views

We cannot predict changes in 10 - 20 years

Self-study
and Self-progression skills are important.
Today, I have a chance to discuss with Mrs.Phuong

And how important is self-study in different life stages?

and higher independence from 18 to 22 years old

The reason you mentioned before

And other advancements in science & technology.

we has two big different obstacles.

is the meaning of education

That is, if we separately consider each word

in some words like "giáo dục" (education in English)

means raising up
That also means raising up

the main objects that grow up are learners

in the main objects, the learners.

to every educator

that may be familiar with everyone, nowadays.

that general medical in the world consideres them to be crucial.

In terms of early life stage,

each child was like a seed, that grew up

so, education was the best condition
a, there's another thing to add up
in the understanding of human brains
So do neurons in our brains,
the great importance of the living environment to the kids' development.

their linguistic developments aren't as the same as normal kids'.

when nourishing infants, people talk to their child

Even staying near, people still lack many things
we get straight to a practical point
My family lets him use 2 types of weaning powder
are true in daily life
those kids no longer be held in arms, right?
doing the housework, taking care of babies

nurturing process.
Neither do kids

They observe, then imitate correctly!

Because he cries very often,

He angrily said one thing that shocked me

was that usually got lost,

I didn't know where to go and often got lost."

I have been bad at directing

more mature
But now, it's fine to be not carried by teachers as requested.

That is the thing I want to say

he felt shy and shameful when he got beaten
and how can you bring?

so when they got beaten

Each environment has its own difference

in this case

bad things kids learn on school

then what is the role of their parents?
On the other side,

at the same time being teachers

If parents willing to communicate with the teachers

to come up with discussion
they may feel sympathy for each other
Even if they did not
when they dont feel themselves at school
In fact there is no
ideal environments

we must let them experience

it's that one key concern of parents

is that kids are sent to school earlier and earlier

They go to school sooner

They send their kids to kindergartens

but I want to ask about

that they have to face in that simulated society

Kids have their own potential

every kid has potential

and an eager to know
You see, they never stop asking

Looking up dictionary and Googling are different, in some ways

But with googling, parents should give their kids guidance of how to use
Giving them answer is just one of the things
Motivating them to learn more that is the next thing parents should do
Only at home, there are lots of things to learn
Cooking, doing housework

Even games they play, when we make it with them, we can discover what they discover

with same given toys

When we let them choose their toys,

They will practice themselves a habit of elective and self-learning

Many schools bring nothing new to children

They teach them what they have already known
boring things, something that kids find no interests in
and their ability to deduce
 Time Character Vie
0-5 Hùng Võ Xin chào mọi người quay lại với EduStation
Trạm Giáo dục - một cái series về giáo dục đầu tiên
đến từ Vietcetera.
Mình là Hùng Võ - founding board member của Embassy Education,
đồng thời mình cũng sẽ là host
cho cái mùa đâu tiên của Trạm Giáo dục.

Buối sáng hôm nay có thể nói là tự hào

vì hôm nay Hùng có thể mời đến được
Trạm Giáo dục - EduStation.
Một khách mời mà Hùng rất là ngưỡng mộ.
Đó là cô Tôn Nữ Thị Ninh.
Em xin chào cô.
Mrs. Ninh Ờ, xin chào bạn Hùng.
Xin chào mọi người đang theo dõi chương trình này.
HV Dạ.
Hùng tin chắc là
rất nhiều người theo dõi cái tập này
sẽ biết về cô Tôn Nữ Thị Ninh.
Nhưng mà,
Cho phép Hùng có thể chia sẻ một số thông tin ngắn về cô.
Cô Tôn Nữ Thị Ninh
đã có 30 năm sự nghiệp ngoại giao
tại Ban Đối ngoại Trung ương.
Cô đã từng là đại sứ ở Bỉ,
và trưởng đoàn đại diện bên cạnh Liên minh châu Âu
Và cô đã có Huân chương Lao động hạng Nhất,
Huân chương Bắc đẩu Bội tinh bậc Chỉ huy
và Huân chương Huân chương Leopold II.
Và đồng thời cô cũng là Tiến sĩ danh dự về Khoa học xã hội
tại Học viện Hoàng Gia của Úc, RMIT.
Và cô có thể xem là
đã dành cả đời dấn thân
vì sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế của Việt Nam.
Cô có rất nhiều chia sẻ về Bình đẳng giới,
sự vươn lên của thanh niên
về thương hiệu quốc gia.
Gần nhất với vai trò
Là Chủ tịch Quỹ Hoà bình và Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh
và Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh
thì cô đóng vai trò
tích cực trong chuyện về nâng cao nhận thức cộng đồng
về các vấn đề hậu chiến tranh liên quan đến cộng đồng người Việt
tại nước ngoài
và chất độc da cam dioxin tại Việt Nam.
Và cô cũng là người
thúc đẩy ý tưởng văn hoá hoà bình
và hệ sinh thái thiện nguyện tại Việt Nam.
Và Hùng cũng tin
cô là một người có rất nhiều cái niềm kì vọng
và cũng như là nhiều sự lạc quan về thế hệ trẻ Việt Nam.
Tôi là fan và người ủng hộ - supporter của tuổi trẻ Việt Nam.
Dạ.
Thì đó mình, thì mình đã có cái keyword
mà hôm nay Hùng
sẽ cùng mọi người xoáy sâu với cô.
Đó là chủ đề nó là Navigation
Đó là sự định hướng.
Tại vì mình đang nói đến đối tượng là thanh niên.
Thì rõ ràng cái chuyện mà định hướng
tìm định hướng là rất là quan trọng.
Đặc biệt á, ờ
nếu mình nhìn thấy gần đây á,
là rõ ràng có một Việt Nam thực ra chúng ta rất là phát triển thời gian gần
đây.
Và có cái tầng lớp trung lưu á,
đang tăng lên rất là nhanh.
Và mình bắt đầu thấy là cái tầng lớp trung lưu
khi mà phát triển nhanh như vậy á
thật là dễ hiểu. Đây là một cái nhóm mà
mọi người chưa có nhiều kinh nghiệm.
Có thể mọi người cũng hơi thiếu một số cái tầm nhìn
về cái chuyện mà làm sao mà giáo dục con cái
định hướng cho con cái
ờ cho cái tương lai phía trước
Nên cái câu chuyện định hướng
nó là cái câu chuyện mà rõ ràng nó rất là quan trọng.
Và nó rất là cần đáng phải bàn
và cần đáng để tranh luận
Tại sao cô lại quyết định là
chọn cái chữ Navigation á?
Cái chữ "định hướng"
nó làm cái chủ đề của buổi nói chuyện ngày hôm nay cô?
Cô Ninh Tôi cho rằng là
giáo dục - là một cái hành trình
suốt đời, cả đời
của mọi người.
Trẻ em
thanh niên
cả người lớn tuổi.
Vì người ta đề cập đến cái life founder
thì đúng thế.
Thì cái hành trình này á
tôi cho rằng nó là hành trình khám phá
định vị
và tự khẳng định
và sáng tạo.
Và cái khám phá này á
phải bắt đầu bằng khám phá bản thân.
Và khám phá bản thân
trong cái sự giao thoa tương tác
có khi xung đột, xung khắc
hội nhập, hoà nhập
với thế giới xa và gần.
Mà hội nhập với thế giới xa và gần
rất dễ
lạc hướng.
Không còn biết mình là ai
tự mình đứng ở đâu.
Mình định vị mình
ờ, cái bản sắc của mình
cái con người của mình
là như thế nào.
Và cái dởm đặc biệt là giáo dục
mà nhiều cha mẹ rất muốn con em mình theo đuổi.
Đó là giáo dục phát huy cá nhân.
Tôi lại thích cái chữ
ờ là "định vị trong một cái thế giới luôn chuyển động".
Đó mới là Navigation.
Đó, thế thì
cái này
tôi xin gửi gắm với cha mẹ trước hết.
Cha mẹ của tuổi trẻ, của trẻ em
phải hiểu cái điều đó.
 Tại vì có những
cha mẹ tôi thấy bây giờ thì để cho con bung thoải mái.
Mà đến lúc bung thoải mái quá mức là
lạc hướng hoàn toàn.
Thì cha mẹ lại lúng túng miết
gọi là giúp con mình
tự- tự tìm lại
cái center of gravity
cái-cái
chỗ đứng
cái thế đứng.
Rồi có những cha mẹ thì ngược lại
rồi thấy con mình hơi bung quá thì lại
suốt ngày đi kiếm cách để mà
5-10 gọi là gò ép rồi uốn nắn rồi vân vân
thành ra tôi nghĩ là
quá trình, hành trình khám phá suốt đời này
là một hành trình kép
kép theo nghĩa gia đình, người thân
xã hội cùng với bản thân
đó là cái
yêu cầu thích nghi của người Việt
của thanh niên Việt với thế giới bên ngoài
đây là một câu chuyện khác
cho nên tôi dừng lại ở đây
câu chuyện về
thích nghi như thế nào với thế giới bên ngoài
HV thật ra em rất thích cách định nghĩa của cô
cái từ định hướng navigation
có nghĩa là định vị bản thân
trong một thế giới, một tương lai
bất định và biến động như hiện tại
thật ra em có quay lại
tra từ điển về cái gốc nghĩa của từ nevigation đó cô
và
cái từ đó là khi em tra
thì có nguồn gốc từ hàng hải
nó có 3 ý, thứ nhất là
xác định vị trí
thứ hai là xác định phương hướng
và thứ 3 em rất thích thú với từ đó
gốc nghĩa của từ đó là đạo dẫn đường
đôi khi người ta đi trên một con thuyền trên biển
họ có những cách khác nhau
để xác định cách họ đi
ví dụ có người đi bằng nghe âm thanh thôi
họ nghe âm thanh họ sẽ biết
họ nên đi như thế nào
đi ra sao
thì nếu mình hiểu đúng từ navigation
thật ra nó cũng là cái khung
mà mình muốn chia sẻ hôm nay đó cô nhỉ
thứ nhất là mình sẽ bàn về 3 mục
nó cũng tương tự như chữ navigation
thứ nhất là mục discovery - khám phá
thứ hai là mục định vị - positioning
thứ ba là mục, em dũng cảm sửa
một từ sáng tạo thành từ reinvent
có nghĩa là làm mới
tại sao em muốn dùng từ đó
bởi vì nó có yếu tố sáng tạo
nó có yếu tố là
mình phải hiểu cái gốc mình đang có là gì
thứ ba là nó có hàm chứa yếu tố thích nghi
thì trong cái mục
khám phá - discovery
ờ
thì em tạm tách
làm 3 mục nhỏ để mà nghe ý kiến từ cô
thứ nhất là khám phá bản thân
thứ hai là khám phá thế giới
và thứ ba là
khi khám phá thế giới rồi mình sẽ quay lại
giống như đi thật ra để trở về đó cô
là khám phá cái home
khám phá quê hương
khám phá khái niệm gọi là nhà của mình
em nghĩ sẽ có rất nhiều
trải nghiệm thú vị từ cá nhân cô
là khi cái hành trình mà
ra thế giới, khám phá thế giới
thì nó giúp cô hiểu như thế nào hơn về bản thân
 và hiểu như thế nào hơn về từ em gọi là home
hành trình của con người
Cô NInh trong quá trình gọi là giáo dục
hiểu theo nghĩa rộng nhất
thì đúng là phải có khám phá bản thân
mà khám phá bản thân
thì không nên hiểu là
đóng cửa lại rồi vắt óc
suy nghĩ thử xem
mình là như thế nào
cho nên tôi cho là
để khám phá bản thân
là phải sống
trải nghiệm
và suy ngẫm
tự trải nghiệm
nó giúp cho mình khám phá
hóa ra mình dở cái này
hóa ra mình giỏi cái kia
hóa ra là mình không biết cái nọ
mình dốt quá
cần phải bổ sung
cho nên là
hơn là chuyện cha mẹ bảo
mày dốt lắm phải học cái này cái kia
phải để cho đứa trẻ
đó là vai trò của nhà trường
xây dựng kiểu học
kiểu giáo dục như thế nào
mà đứa trẻ sẽ cảm thấy
đúng là mình thiếu cái này
đúng là mình phải tìm hiểu cái kia
mà tại sao không có cái nọ
thành ra cái self discovery này
cái tự khám phá bản thân
phải tự khám phá bản thân
tôi cho rằng
qua sự giao lưu
giao tiếp
và qua làm
và sống
 khi mình sống
là mình sẽ
những bài học của đời
là những bài học nó sẽ
ở lại với mình, với bạn
là một cách lâu bền nhất
sâu sắc nhất
thành ra vì vậy
cách tổ chức giáo dục như thế nào
để cho đứa trẻ và thanh niên
có những cơ hội trải nghiệm
và trải nghiệm
ở đây phải hiểu
một đứa thành thị
chưa bao giờ đặt chân
ở nông thôn
thì nên đi trải nghiệm nông thôn
để phá đi những định kiến
nông dân thì thế này
nhà quê rồi
10-15 Mình thì hơn nông dân rồi
Có gì hay hơn nông dân hay không?
Rồi vân vân, rồi eo ơi nó dơ nó bẩn
Thành thử qua trải nghiệm
thì sẽ thảy là nông dân có thể
họ là chân bùn nhưng mà
họ là những người có giá trị
chả có thua kém gì mình
chỉ có họ hơi khác trong điều kiện sống
và lao động của họ
cho nên tại sao
là ở các đại học các nước phát triển
Họ có cái mà người ta gọi là gap year
Cho nên là gap year đó có khi
tốt nghiệp phổ thông đã có thể gap year rồi
đi một năm
Hoặc là gap year giữa
undergrad nghĩa là tốt nghiệp
là cử nhân
và trước khi tiếp tục học cao học
hoặc là ra làm
 thì xách ba lô và
đi vòng quanh nhiều nước và các thế giới
để khám phá thế giới
Nói cách khác họ kết luận là tạm đủ rồi
Bây giờ hãy
đi khám phá và tìm hiểu thế giới
tôi muốn nhẫn manh là
phải qua trải nghiệm
kinh nghiệm sống
và cái này là hành trình
của những người thân
tham gia với mình thì vẫn tốt hơn là
để cho nó thành một hành trình đơn độc
HV Em hiểu cái này
em đang tưởng tượng quá trình khám phá
nó giống như là một cái tam giác vậy đó
Nó bao gồm có cái khám phá bản thân
khám phá thế giới
và khám phá cái nhà của mình, quê hương của mình
mà theo giải thích của cô thì em hiểu là
đây là cái quá trình mà nó có tương tác lẫn nhau, nó không phải là quá trình
độc lập
đúng không cô?
Cô Ninh Đúng đúng
HV thì em dùng một cái góc nhìn cá nhân
phản biện đi một chút
Nếu mà em đưa ra một vấn đề là
bất kỳ một người ở một cái giai đoạn nào trong cuộc đời
thì họ cũng cần dành thời gian, đôi khi ở một mình
Với lại em cảm giác là họ phải cân bằng
có nghĩa là họ cần phải có thời gian ở một mình
để họ khám phá cái cái đời sống nội tâm của họ
Một mặt họ sẽ khám phá thế giới bên ngoài
và sau đó rồi cái khám phá thế giới bên ngoài
họ mới nhận ra họ hiểu rõ hơn bản thân họ
Họ hiểu rõ hơn về cái gọi là quê hương, cái nhà của họ
Ở cái vế thứ hai
Trước khi cô trả lời thì em
em tin cô
cô là là một người được tiếp xúc với rất nhiều nền văn hóa thế giới
cộng với khao khát yêu nước, cái khao khát
muốn muốn định vị một cái hình ảnh
 của một thanh niên Việt Nam với một người Việt ở thế giới
thì em muốn hỏi cô
quá trình mà ra thế giới đó
quá trình khám phá đó
thì cô
cô cảm nhận rõ hơn như thế nào về cái
cái identity
về cái căn tính mình là người Việt
rồi và mình là con người như thế nào
thì cái quá trình đó nên diễn ra với cô ra sao và
và đâu là những cái những cái bài học
mình đúc kết để khuyến khích
mọi người hãy dành cho
thật ra không phải chỉ dành cho con em của họ đâu, anh em của họ đâu
mà cho chính bản thân họ
hãy đừng có ngừng trải nghiệm
Cô Ninh Khi nãy tôi nói trải nghiệm thì nhiều rồi
Tôi muốn dừng lại ở một cái ý mà Hùng
nhắc đến đó là phải
Phải soi xét chuyện nội tâm của mình
trong quá trình khám phá
và trải qua trải nghiệm đó
Nói cách khác là đúng thế
không thể nào
Hết một chuỗi trải nghiệm
mà không dùng bao giờ
Khi tôi nói dừng
là dừng trên trí óc của mình
tôi thường giao lưu nhiều với thanh niên
Và tôi nói với họ như thế này
Thành niên là nhanh
Là sôi động
Cái gì cũng phải mau chóng
Cho nên là
Cái tốc dộ, cái sôi động
Thì đó là
Có thể nói là một đặc thù của tuổi trẻ
Nhưng mà ngay cả tuổi trẻ
thì có những lúc phải dừng lại
thậm chí người ta nói dừng lại
lùi hai bước
 tịnh tâm
để nhìn lại
để nhìn lại, để ngẫm nghĩ xem
mình có cái gì hay
có cái gì không thể hiểu
phải tìm cách hiểu tiếp để hiểu sâu hơn, đúng hơn
hay là
cần phải khắc hoạ thêm mới có thể hiểu được
Đó là cái gọi là tịnh thức
Mà
Có thầy
Minh Thiền đang
15-20 thúc đẩy cho mọi người
và đặc biệt cho tuổi trẻ.
Nói cách khác, tuổi trẻ người ta nghĩ đến hành động
HV Dạ.
Cô Ninh tốc độ sôi động,
thì tuổi trẻ cũng thỉnh thoảng
tĩnh lặng nhìn lại, tĩnh tâm
để thử xem "Có cái gì mình hiểu sai không?"
"Có cái gì mình làm sai không?"
"Có cái gì mình làm chưa đủ?"
và cần như vậy tìm cách để làm đúng hơn,
nhiều hơn, v.v
Thành ra
đó là về khía cạnh
phải tĩnh tâm, tĩnh tại.
Có thể không phải hàng ngày,
có thể không thể hàng ngày
nhưng phải có những lúc như thế mới được.
Dạ.
Còn về ra thế giới
mà tự khẳng định và tự định vị
mình là ai,
đặc biệt mình là người của đất nước, văn hoá nào
thì tôi cũng có thể là một điển hình ở chỗ
lúc 3 tuổi tôi theo gia đình sang Pháp.
ồi tôi học mẫu giáo ở Pháp.
Tôi học cấp 1, cấp 2 ở Pháp,
sau đó mới về Sài Gòn.
Mà lúc đó nói thật tôi nói tiếng Việt
cũng không được suôn sẻ lắm.
Nhưng mà lúc tôi nói đùa
với sau này tôi nghiệm lại
tôi nói với mọi người "May phước là
mẹ tôi không biết tiếng Pháp".
Cũng bập bẹ vài chữ thôi.
Chứ bố tôi thì nói tiếng Pháp sõi.
Cho nên tụi này đi học mẫu giáo về
là cứ tung tiếng Pháp ra trong nhà
thì may phước mẹ nói
"Ờ trường tụi con nói tiếng Pháp,
nhưng mà về nhà là mẹ không biết tiếng Pháp
tụi con phải nói tiếng Việt."
Thì đó là may phước
chứ nếu không tôi bị mất ngôn ngữ rồi.
Rồi sau đó nhiều chuyện nữa thì
cuộc đời làm cho tôi ở tuổi 25
tôi quyết định về Sài Gòn
để tham gia góp phần cho giải phóng đất nước,
mang lại hoà bình và thống nhất đất nước.
Rồi sau đó tôi dạy một thời gian
và ra biển cả ngoại giao.
Tôi nghiệm được chuyện
ra biển cả ngoại giao là một cơ hội
để chính một người đã có những điều kiện
để sống ở nước ngoài lâu
ở tuổi nhỏ, thanh niên
và làm việc nữa.
Không chỉ học thôi,
tôi có dạy đại học ba năm ở bên Paris
trước khi về.
Thế thì như vậy là gì
Tôi nghiệm lại
Dù tôi có thể tiếp tục sống
như con cá trong nước ở bên Pháp
theo nghĩa là không có gì cản trở.
Ngoài việc tôi vẫn cầm hộ chiếu Sài Gòn
lúc tôi ở bên đó
và rất khó tìm việc
là vì người ta cứ đòi tôi cái thẻ lao động,
mà thẻ lao động thì phải
 có quốc tịch Pháp, v.v
Nhưng nói chung về mặt hội nhập,
lối sống và văn hoá Pháp
thì hoàn toàn không có vấn đề.
Nhưng ngay cả thời đó
vì tôi tham gia phong trào
"Sinh viên và người Việt yêu nước"
thì ngay lúc đó tôi cũng xác định mình là người Việt Nam.
Và quá trình để mình tự khám phá lại
nghĩa là "Mình là người Việt Nam nghĩa là như thế nào?"
thì rõ ràng là cả một quá trình.
Nó không có đến ngày một ngày hai đâu.
Mà chính trong hoạt động, trải nghiệm,
giao lưu, giao tiếp với mọi người
người Việt với người nước ngoài
thì bây giờ, mấy chục năm sau
tôi nhìn lại thì tôi thấy
tôi đúc kết lại là chưa bao giờ
những đối tác nước ngoài bảo tôi là như người Pháp.
Không bao giờ.
Họ nói họ thừa nhận tôi là người Việt Nam.
Nhưng mà tôi rất là allez (tiếng Pháp)
nghĩa là tôi được cái giao lưu hay đi ra biển,
đi qua đi lại
giao lưu, giao tiếp, trao đổi với người nước ngoài
đặc biệt như vậy với người Pháp,
cả những người của nước khác
một cách rất thuận lợi.
Nhưng mà trong cảm nhận của khách nước ngoài
30-35 chưa bao giờ có ai nói là tôi như người Pháp
từ miệng của các quan chức Pháp, chưa bao giờ
thành ra điều đó để khẳng định cái gì
từ ngay cách ăn mặc
cách cư xử, cách ăn nói
luôn luôn chăm chăm giúp người khác hiểu Việt Nam
biết cái hay của Việt Nam
thậm chí tôi nói thật,
tôi ra Hà Nội
tôi ở cái khách sạn mini
gần khách sạn mini, tôi ra ăn bún chả
thì tôi thấy đó là một cái quán
chứ không phải là một nhà hàng
có hai du khách nước ngoài đang ngồi ăn bún chả
họ không biết cách phải làm như thế nào
mà cô phục vụ không nói gì cả
tôi đứng dậy tôi tới chỉ
nên lấy lá salad
rồi làm như thế nào thế nào
họ thích thú họ cám ơn
nói cách khác trong từng cử chỉ của mình
là mình muốn mở đường
cho thế giới biết mình, hiểu mình
và có thể là hòa nhập
những lúc họ đến với Việt Nam
thành ra cái sự khao khát
để cho, nhất là tại vì Việt Nam
xuất phát điểm năm 1975
thì phải nói quá đau thương
quá nghèo
quá thiếu tất cả
cho nên hành trình của Việt Nam từ năm 1975
phải nói là một hành trình gian nan
nhưng mà chính vì gian nan như thế
mình không dám so sánh mình với
những nước đã trải qua chiến tranh
nhưng mà nếu so với tất cả những nơi
đã kinh qua chiến tranh, xung đột và mất mát
thì phải nói hành trình hồi sinh
mình có thể dùng chữ
hồi sinh của Việt Nam ngoạn mục
nhưng hồi sinh đó phải xác định là gì?
đó không phải chỉ là vật chất
hồi sinh đó là lấy lại hồn Việt
lấy lại cái hồn văn hóa
lấy lại, có điều kiện để
thẩm định và giới thiệu bản sắc Việt
với những nội dung, nội hàm
hay là đặc biệt riêng biệt của nó
cho nên kể cả thời tôi đang đi dạy
mà đặc biệt từ khi tôi ra làm đối ngoại
thì tôi cũng muốn dùng chữ navigation
đúng là điều tôi đã làm mấy chục năm là gì
suốt ngày là
vì tôi hiểu, tôi có điều kiện hiểu thế giới
và dẫn dắt người nước ngoài hay thế giới
đến với Việt Nam
thì tôi luôn luôn suy nghĩ
Việt Nam có cái gì đặc sắc
cái gì đặc thù
cái gì hay cần được giới thiệu
mà cái đó tôi nghĩ
đôi khi ít người chú ý
tôi mới trả lời phỏng vấn của báo Văn hóa
cho hội nghị Văn hóa toàn quốc sắp được tổ chức cuối tháng này
thì trong đó tôi có nhắc một cái đề nghị
mà tôi nghĩ hôm nay tôi muốn nói
những người như Hùng nên nghe đề xuất của tôi
biết đâu là Hùng sẽ tham gia được
tôi rất là bức xúc
là thiếu một đội ngũ
những người có khả năng ngoại ngữ tốt
ngoại ngữ quốc tế: Anh, Pháp, vv...
có thể giới thiệu tổng quát tổng thể về Việt Nam
tôi đã được hay bị mời
nói ví dụ có lần President Organaization
World President Organaization
Tổ chức những chủ tịch công ty lớn trên thế giới
họ đến thăm Việt Nam
cho một cuộc họp nội bộ
thế thì tôi được hay tôi bị mời
tôi nói tôi đâu phải là nhà kinh tế
nhưng mà họ giải thích
họ sẽ có những buổi làm việc với
Sở Kế hoạch - Đầu tư
với chuyên gia kinh tế
chúng tôi mời bà đến
dành nửa tiếng cho bữa cơm
bữa cơm đầu tiên của họ
bà thấy nên nói gì, giới thiệu gì về Việt Nam
bà muốn nói điều gì thì nói
tôi đã bị hay được rất nhiều lần như thế
tôi thấy đất nước ta
vì ra thế giới
 ra ánh nắng mặt trời
35-40 Muộn hơn các nước khác
Thì chúng ta phải chuyên nghiệp hơn
Phải xây dựng một đội ngũ tinh túy
Là những người có phương pháp, cái
gọi là cái công cụ kỹ thuật
là ngoại ngữ
Nhưng mà làm chủ được cái nội dung
Để họ giới thiệu đất nước
một cách thuyết phục và ấn tượng
Để cho người ta tự kết luận
Đúng là nên đến Việt Nam
Nên đến học với Việt Nam
Nên làm cái gì đó
với Việt Nam hoặc là cho Việt Nam
Hùng biết không, tôi dự một cái gọi là
"Brainstorm"
"Brainstorm 2004", năm 2004
Là sứ quán Mỹ mời tôi sang dự
cái mini de voice của Mỹ tên là Brainstorm Aspen Colorado.
Ở đó họ nói, thôi thì có cái diễn đàn
Họ bảo: "Cho bà 5 phút"
3 phút chứ, 3 phút thôi
Ở đấy toàn các diễn giả hàng đầu
"3 phút, thì bà muốn nói gì về Việt Nam bà nói."
Thì tôi nghĩ đây là cái cơ hội vàng
Tại vì lúc đấy, tự nhiên giới thiệu về
Thì tôi không nói dài
Tôi kết luận một câu thôi
Tôi nghĩ phải có một cái
Gọi là tagline mà người ta sẽ nhớ mình
Năm 2004 phải nhớ rằng
Là đấy cũng đã hơn 15 năm rồi
Thì tôi đã nói như thế này
"Put VietNam on your
Hãy đặt Việt Nam
Vào tầm nhìn của
tầm ngắm, tầm nhìn của quý vị
Ý muốn nói Việt Nam xứng đáng
HV Dạ
Cô Ninh để các bạn quan tâm
Cô Ninh

Thành thử ra
người thanh niên Việt Nam khi ra thế giới
Thì nhớ rằng, mình có nguồn gốc
và mình nên coi nó không phải là một gánh nặng
không phải là cái gì cần phải né tránh
Mà ngược lại là một cái vốn
mà phải biết thừa nhận và phát huy
Thì mỗi người sẽ làm một kiểu
Nhưng mà
và tôi thì có điều kiện là một cách chuyên nghiệp
Nhưng mà mọi người và mọi thanh niên
có thể làm theo kiểu của mình
Miễn là nhớ: phải đứng trên đôi chân của mình
Suy nghĩ bằng khối óc của mình
Và luôn luôn giữ một trái tim Việt, cái hồn Việt
HV Dạ, em cảm ơn cô
Em nghĩ là những bạn trẻ Việt Nam bây giờ
Các bạn có cơ hội hơn bao giờ hết
câu chuyện mà tiếp cận một thế giới rất là rộng lớn
Tuy nhiên có quá nhiều
Nó quá nhanh
Nó quá biến động
Thì khả năng gọi là lạc lối
Thiếu tự tin
Nó sẽ diễn ra
Trong cái quá trình lúc cô hai mươi mấy tuổi
Thì thật sự có lúc nào cô cảm thấy là cái
cái bản sắc của cô, cái bản sắc của một người Việt
Nó bị biển mất, hay yếu hẳn đi
khi mà tiếp xúc với những nền văn hóa khác không ạ?
Cái em muốn đúc kết ra
Em sẽ nói rõ mục đích câu hỏi này
Đó là, vậy thì đâu là những bản lĩnh
đâu là những cái gọi là "tips"
để nhắc cho một người trẻ khi mà họ
chắc chắn là người trẻ họ luôn muốn lao ra bên ngoài
Họ muốn hành động
Họ muốn khám phá rồi
Và họ phải luôn luôn
và cái khao khát của người trẻ luôn là thế giới ngoài kia
Cái mà các bạn chưa được đến, chưa được thấy
 Và mình luôn bị cuốn hút bởi những cái lạ
những cái mới mẻ
Thì những cái cách nào để quá trình khám phá đó
Mình quay trở về cốt lõi của mình
Mình dùng cái đó để mình "inspread" (?)
Có nghĩa là mình là phong phú hơn cho bản thân
Mình hiểu bản thân hơn
Mình hiểu được cái giá trị mà mình
Cái gốc rễ mà mình đang đại diện
giống như là quê hương Việt Nam, con người Việt Nam vậy đó
Em rất muốn nghe cô chia sẻ về điều đó
Cô Ninh Tôi nghĩ là cái vững trải đó
Nó phải dựa trên một số giá trị
mà được, gọi là phát huy
trong quá trình học từ nhỏ
Tôi lấy ví dụ
Tôi luôn luôn nhấn mạnh
Tự trọng
Tại vì tự tin
Tự tin dựa trên sự dốt nát
40-45 thì đó là cái thứ vô duyên.
HV Dạ.
Cô Ninh Cho nên chúng ta muốn cho thanh niên tự tin
nhưng mà dựa trên hai chân
Cái sự hiểu biết, và sự tự trọng.
Tự trọng có nghĩa là gì?
Không nhất thiết chỉ vì có người cao tuổi hơn mà mình phải cúi đầu.
Người cao tuổi hơn mình nói bậy
nói sai hoàn toàn
thì mình tìm cách mình nói lại
một cách lịch sự, lễ độ, nhưng vẫn nói lại.
Chứ nếu làm thinh theo kiểu Á Đông.
những lúc đó chưa chắc là hay.
Nhưng đương nhiên có thể có những thanh niên Việt Nam
cứ tưởng là "Để mình phải học Tây", nghĩa là
phản bác ngay một cách rất là "Tây".
Thì chính là nghệ thuật có giáo dục
luôn luôn có thể cất tiếng nói của chính mình
bằng một tiếng nói dựa trên sự hiểu biết
mà cũng có phương pháp nghệ thuật.
Mà phương pháp nghệ thuật đó theo tôi là văn hoá.
 Văn hoá đó là gì, là văn hoá của gia đình.
Bố tôi phải nói là rất là xưa,
mà may quá ông có đi học Tây.
Xưa mà đi học Tây,
có lẽ nếu mà nghiệm lại
tôi thấy tôi có cái may mắn.
Cho nên xưa và nay
tôi được hưởng, cả ta và Tây tôi đều được hưởng
cho nên nó giúp tôi định hướng.
Vậy thì bây giờ đối với trẻ em,
đặc biệt là thanh niên Việt Nam
mà cần phải tự định vị,
thì tôi nhắc lại giá trị,
những giá trị, nền tảng
đó là phải hiểu biết.
Chứ số phận thì như vậy
là bị lôi cuốn bởi phong trào,
nhất là phong trào theo kiểu làm theo số đông một cách mù quáng.
Cho nên hiểu biết nó giúp cho mình lựa chọn,
giúp cho mình nói "có" hoặc nói "không".
Thanh niên Việt Nam thấy đồ Tây
thì còn nói "có" nhiều quá.
Thế thì thỉnh thoảng nói "không" như thế nào,
dựa trên cái gì?
Trước hết là trên hiểu biết.
Và thứ hai, dựa trên tự trọng.
HV Em có thể thêm một ý vào là
thêm cả sự tôn trọng và khiêm tốn được không cô?
Cô Ninh Đúng rồi, mình tôn trọng người ta,
người ta tôn trọng mình đúng không?
HV Dạ đúng rồi.
Cô Ninh Là hai chiều, đúng rồi.
Trong mọi quan hệ giữa người với người,
và trong mọi bối cảnh và tình huống
dù một bên là người Việt,
bên kia cũng người Việt,
dù một bên là người Việt
và bên kia là người nước ngoài
thì phải có tôn trọng.
HV Dạ
Cô Ninh Tôn trọng và tự trọng.
 Cô Ninh

Và tôi là người rất ghét những người khoe khoang.

Phải nói rõ như vậy.
Bạn đã khẳng định thế đứng và giá trị của mình rồi,
cần gì phải giới thiệu, cần gì?
Cho nên mắc tính, chuyên gia như Hùng ấy,
cần nhìn vào những việc khác, cho bản thân mình
theo tôi là bình thường nếu mình vững chãi,
mình có cái hay
thì không cần mình tự nói.
Nghệ thuật là người khác nói, người khác khen,
người khác nêu, chứ không phải mình.
Nếu không mình đã ở thế yếu rồi.
Cho nên cái chữ "khiêm tốn"
có lẽ tôi dùng cái chữ Hùng dùng là chữ "khiêm tốn"
tôi sợ là chưa chắc gì
nên nói như vậy.
Tại vì tuổi trẻ sẽ bảo
"Mới nói là phải khẳng định
mà bây giờ bắt phải khiêm tốn".
Thành ra ý tôi muốn nói thế này
Một người hiểu biết, một người đứng ở thế vững mạnh,
và tự trọng,
được tôn trọng, biết tôn trọng người khác
thì tôi không tin là người ta sẽ không khiêm tốn
theo nghĩa đẹp của chữ "khiêm tốn".
Chứ không phải khiêm tốn là cố tình tác phong,
không phải tác phong luôn khép nép hay tránh né.
Nói cách khác, ý tôi muốn nói là người khiêm tốn
ăn nói hơi to, vâng vâng
45-50 Chứ không nên hiểu khiêm tốn là cái người khép nép
Đó, không phải cái người
nói với giọng dịu dàng
mà không phải là người khoe khoang
Thiếu gì người khoe khoang
mà ăn nói nghe có vẻ ôn tồn lắm
Nhưng mà cái ruột lại rất là khoe khoang,
rất là tự cao, rất là coi thường người khác
Cho nên là có tuổi trẻ,
đôi khi phong cách, phong độ
là hơi ồn ào, sôi nổi
không có nghĩa là người ta không khiêm tốn
 Thành thử ở đây tôi...
Tôi chưa đồng tình hoàn toàn
nên nêu ngay cái chữ khiêm tốn
Cái khiêm tốn này nó sẽ là...
là hệ quả
của toàn bộ cái gói giáo dục
Bộ giá trị
của giáo dục là đúng cách
để giúp cho tuổi trẻ
ra với thế giới
và khám phá bản thân
như là thế giới bên ngoài
Thế thì có lẽ để chúng ta...
gọi là trao đổi qua lại
Tôi thấy nên chăng
dùng chữ nghe có vẻ nôm na
nhưng mà tôi thấy hay, là biết điều
HV Biết điều, dạ
Cô Ninh Chớ không phải khiêm tốn. Biết điều là gì?
Biết cái cao, cái thấp
Biết cái hay, cái dở, biết mình ở đâu
Cho mình biết trước mặt mình là ai
Định vị là mang tính tương đối
Không phải chỉ định vị một cách trừu tượng
thế giới bao la đâu
Mà định vị là
mình đang nói với ai đây
Mình đang tương tác với ai đây
Thành ra biết điều có nghĩa là mình xác định được
phải chăng, ''À, đây là
đối tượng như thế nào?''
Cho nên mình phải ăn nói ra sao,
đúng không?
Thì cái đó là tôi sẽ...
gọi là phản biện với Hùng
Tôi không thích cái chữ khiêm tốn lắm,
ít nhất trong bối cảnh này
vì bình thường tôi rất đề cao
Nhưng mà trong bối cảnh chúng ta trao đổi,
thì tôi thấy biết điều...
HV Em đồng ý với cô, em sẽ ghi từ ''biết điều''
 HV

vào từ điển của em để thường xuyên sử dụng

Và cô ơi, rõ ràng khi mà trao đổi như vậy,
em thấy thật ra ba phần mình nói
là khám phá, định vị, hay là...
hay là ''Reinvent''
là làm mới bản thân
Thật ra nó không phải là một quá trình theo thứ tự
mà nó diễn ra song song
Cô Ninh Song song
HV Ví dụ như quá trình định vị,
quá trình khám phá bản thân
phải luôn luôn đi cùng với quá trình định vị
Có nghĩa mình phải hiểu thật sự mình là ai,
mình muốn hướng về đâu,
giá trị của mình là cái gì
và mục đích của mình là cái gì thì quá trình khám phá đó
mới có một cái kết quả
mà khiến cho mình có sự tập trung nhất định
Thì em lại tiếp tục dùng một mô hình nữa
để mọi người dễ nhớ
Đó là khi mà nói về định vị thì mọi người ơi, Hùng đang nói về...
Em đưa ra một cái mô hình nha cô
Thứ nhất là ''Identity'', có nghĩa là
những đặc điểm bản thân là ''Who I am?''
Thứ hai là những giá trị của tôi, ''my values''
Thứ ba nữa là sự khác biệt, ''my differentiation''
và em bỏ vô vòng tròn ở giữa là ''purpose''
Thì em... tại em thích vì em luôn tin là
cái mô hình tam giác là một trong những mô hình
gọi là cực kì hay, cực kì sâu sắc luôn
Và bỏ vòng tròn vô
để thấy rằng nó có sự chuyển động,
nó có ''engineering'', có sự chuyển động
và nó có sự ''navigating''
Cô Ninh Cô thì hoàn toàn...
nhất trí và hiểu như Hùng
Người ta có hỏi, có một lần
mình được phỏng vấn, tại sao đang ngon lành ở bên Pháp
mà dạy đại học bên Pháp rồi,
sao tự nhiên bỏ về Sài Gòn lúc chiến tranh
rồi vâng vâng
Ở lại, nhất là qua những năm tháng
tương đối là khó khăn
ngay sau năm 75, thì...
tôi có một câu trả lời rất đơn giản
Tôi nói tại vì tôi cảm nhận ngay
rằng, tôi về
thì với cái đóng góp, tham gia của tôi
ở quê hương đó,
thì tôi sẽ để lại
một dấu ấn rõ nét hơn.
Tôi sẽ tạo được một sự khác biệt nhất định
hơn là tôi tiếp tục
làm một giảng viên đại học
rất là êm ả ở bên Pháp
Mà ở bên Pháp họ sẽ cảm thấy
'À đây là một bà học ở Pháp
rồi ở lại định cư"
Nghĩa là, câu chuyện không có gì là đặc biệt cả
Thành thử nói tiếng anh là
I go where I can make a difference
Ừm
cho nên tôi không nghĩ đến tiền
tôi không nghĩ đến chức vụ
Tôi chỉ cảm nhận là
lúc đó là rõ ràng
cách sống và hành động của mình
ở nó đó sẽ tạo được
một cái sự khác biệt lớn hơn
rõ nét hơn, ý nghĩa hơn
Thế thì rất là dễ, tôi chọn về thôi
Cho nên mấy cái thứ kia tôi cho là thứ yếu
thế thì như vậy là cái mô hình tam giác
trong vòng tròn của Hùng rất là đúng
gia đình cũng quan trọng
nhà trường quan trọng
đồng nghiệp, bạn bè cũng quan trọng
nhưng mà cuối cùng quan trọng nhất là bản thân
Yeah
chúng ta phải quay về giáo dục bản thân
khái niệm self-education
như vậy là gì
có thể hạ đứa con
vào trường đắt tiền nhất ở Sài Gòn
Ừm
rồi yên tâm, nhiều cha mẹ cứ nghĩ
tôi thả con tôi ở cái trường quốc tế
số 1 của Sài Gòn nên yên tâm lắm
không yên tâm đâu
Tôi nghĩ những cha mẹ họ tư duy đơn giản như vậy
Thì đúng là coi chừng
có thể con họ cũng sẽ oke, cũng sẽ ổn
nhưng mà có khi con họ sẽ mất phương hướng
Cô cư dân ở chung cư của tôi
vào tháng bảy có hai đứa con tuổi cấp 1
mà rất tự hào
để cho con mình
nói với nhau, tiếp tục nói với nhau bằng tiếng Anh
và cô cũng trả lời luôn cho con mình bằng tiếng Anh
trên đất Việt
thì tôi muốn kể câu chuyện đó để nói lên
rất khác bạt
Bà cụ tôi ở Paris mà bả
con nói tiếng Pháp ở mẫu giáo
nhưng mà về nhà
là con phải nói Tiếng Việt với mẹ
với má nó nói là người Huế
Đúng vậy
Vậy đó thành thử để nói lên là nếu cha mẹ
có con hơi mất phương hướng
thì làm sao mà giúp cho con mình định vị được
định vị thì có nghĩa là gì
luôn luôn cái tự trọng đó rất quan trọng
tự tin một cách
như tôi nói và vững chãi
Lại kể chuyện khác
Cái lúc tôi ở Pháp về, tôi có dạy
dại lại ở Đại học Sư phạm
và tôi dạy ở trường Marie Curie
là trường Pháp ở Sài Gòn thời đó
thì tôi dạy anh văn
Thì có cặp vợ chồng Pháp dạy anh văn
sau đó là cũng kết bạn
Thì họ nói với tôi, họ bình luận
Ninh biết không
Lúc tụi này lần đầu tiên thấy Ninh băng qua sân của Marie Curie
Ninh có biết tụi này nghĩ gì không
Tụi này nghĩ
cô này không ai giẫm lên chân cô ta được
nhất là chưa kịp nói với nhau
Nhưng cả trong khi năng lượng của mình như thế nào mà
Đúng
Cái cô này personne ne marchez pas sur leur pieds
Nghĩa là không ai có thể giẫm lên chân cô này được
Thành thử ý tôi muốn nói là
giáo dục nó nhiều khía cạnh lắm
cho nên mình xem con mình, mình xem con mình
nó tự tin không phải vì nó khoe
nó đang học trường gì trường gì
mà nó tự tin vì nó biết nó muốn cái gì
làm cái gì và
cái đó có thể hữu ích cho nó
cái gì vân vân và vân vân
thành thử đấy
gọi là tam giác trong cái vòng tròn này
tôi cho là một cái ý hay
nên phát huy
Trong giao lưu đối thoại với các cha mẹ
còn cũng phải nhắc nhở các trường
phải là cái nơi tạo những cái điều kiện và môi trường như vậy
còn tôi nghĩ là phải tạo điều kiện để cho
người trẻ có thể đối thoại, tâm sự
tại vì đối thoại, tâm sự, kể chuyện
thì nó mới làm sáng tỏ vấn đề
Cho nên là ở các nước phương Tây
thì người ta lấy rất khuyến khích là, gọi là phản biện, hỏi
rồi phản đổi, phản biện vân vân
Thì đương nhiên chúng ta cũng khuyến khích cái điều đó
Nhưng mà đó là trong khuôn khổ của lớp học.
Còn ý trong đó nói ngoài giờ học
cũng phải có cái môi trường
và hiếu chiến
để cho quá trình đó được tiếp diễn
ở trong bối cảnh khác.
Cho nên ví dụ
một đứa mà
đứa trẻ về nhà
không bao giờ thấy có giao lưu với bạn bè gì cả.
Nó chỉ có đến trường rồi nó về
thì cha mẹ chắc nên
cảm nhận là hình như có vấn đề gì đó.
Cho nên là
Hiện giờ với Covid,
nhiều người họ đề cập đến mentalhealth (tiếng Anh)
Gọi là sức khoẻ...
tinh thần ấy.
Thì tôi cho cái đó quan trọng.
Tôi có một người anh ruột quá cố.
Nhưng lúc ông 15 tuổi
ông bị trải qua một giai đoạn kỳ lạ.
Ông học tốt.
Nhưng mà ông đi học về,
trong nhà ông không nói một câu với cha mẹ.
Ông chỉ nói với anh em thôi.
Còn với cha mẹ là giai đoạn khủng hoảng như thế nào,
mà không nói với cha mẹ một câu.
Thành thử ý tôi muốn nói là gì.
Cái hình thành
và định vị con người
nó không chỉ dựa vào nhà trường,
nó phải dựa vào toàn bộ môi trường sống,
môi trường xã hội,
môi trường cộng đồng
của đứa trẻ.
Thành ra đứa trẻ mà ví dụ
được tiếp xúc với những thành phần rất khác nhau
từ sớm thì tôi cho là hay.
Như khi nãy tôi kể câu chuyện nông dân đấy.
Tôi không đùa đâu.
Họ thiếu có điều kiện,
nói thật.
Hồi năm 1975,
lúc đó gọi là thời hoà bình mới lập lại,
mới giải phóng thống nhất
lại có việc là
 đi thực tế ở nông thôn.
Tôi được ăn chuột đồng đấy.
Tại vì lúc đó tôi phải,
giáo viên chủ nhiệm phải đưa
lớp sinh viên đi về nông thôn.
Và đi về nông thôn nếm các kiểu,
nếm cả chuột đồng.
Ý tôi muốn nói là
cha mẹ cũng nên chú ý việc
bốc con mình ra khỏi
cái cung êm ả,
comfort zone (tiếng Anh) ấy,
cái cung êm ả mà hằng ngày con của mình được sống.
Tại vì khi nãy Hùng có đề cập đến
giới trung lưu.
Thì rõ ràng là hằng ngày cuộc sống của chúng nó là vậy.
Mà nhất là
đương nhiên có những cha mẹ rất là tân tiến,
cũng cho con học nhạc,
rồi thể thao,
nhưng mà có vế cộng đồng và xã hội
cần chú ý.
HV Dạ.
Cô Ninh Thì đó,
một số ý bổ sung là
phải chỉ ra mà tôi rất ủng hộ của Hùng.
HV Dạ
Em thấy điều này ạ.
Em nghĩ ngày hôm nay
cái sự phát triển
của công nghệ, của internet
làm khả năng tiếp cận thông tin lớn,
và lớn hơn bao giờ hết.
Và dẫn tới một lực lượng,
một tầng lớp phụ huynh
em gọi là intellectual parents (tiếng Anh),
nghĩa là những phụ huynh họ có tri thức,
họ biết chủ động tìm hiểu hơn.
Em nghĩ là mô hình về giá trị,
họ xây dựng cho con biết giá trị của mình
và sự khác biệt của con
 và định hướng con cho một mục đích,
thì rõ ràng khi mình đặt mục đích đó vào vòng tròn trung tâm,
thành ra tất cả mọi thứ của con đều để
từ giá trị của con,
sự khác biệt của con,
rồi indentity (tiếng Anh) của con,
cái căn tính của con
để giúp con càng lúc càng đi trên định hướng của mục đích đó.
Nhưng mà cái em thấy thiếu xót,
em nhận ra luôn trong đầu em
khi em nhìn lại
cả về truyền thông,
về văn hoá,
về cả hoạt động giáo dục
ngay cả ở những nơi mà em gọi là
nền giáo dục khai phóng nhất
thì em thấy mọi người, đặc biệt là ở những đất nước như mình
rất lơ là khái niệm gọi là "Sự nhận định".
Cô Ninh Đúng.
HV Có lẽ là bố mẹ,
em có cảm thấy là bố mẹ dành không đủ thời gian
để cho con cái biết là
đôi khi con sinh ra
có những thứ con ảnh hưởng từ gia đình,
con ở Việt Nam, con ở Á Đông là con đã có những ảnh hưởng đó rồi
và ảnh hưởng đó dĩ nhiên có tốt có xấu nữa,
nhưng mà rõ ràng đây là
điểm nhận định của mình, điểm độc đáo của mình,
điểm khác biệt có giá trị của mình
và nó có chiều sâu của mình.
Em thấy rõ ràng là
những nhà làm giáo dục như là bố mẹ mình đang chưa dành đủ thời gian
để giúp cho con em mình
hiểu về indentity, hiểu về cái căn tính
từ đó mà nó có cái gốc rễ đủ sâu
để nó phát triển tiếp.
Em xin kể câu chuyện cá nhân của em.
Khi gặp em mọi người luôn luôn hỏi là
"Hùng học từ Mỹ về hả?", "Học trường IB lead nào?"
thì em bảo "Không". Dĩ nhiên
em có một chút thời gian học bên Mỹ,
 nhưng mà nói thật em luôn luôn nói với mọi người là
em là 99% là kết quả của giáo dục Việt Nam.
Và em luôn luôn rất tự hào gia đình em xuất phát từ một gia đình
nói thật ra cũng không được tới trung lưu nữa.
Gia đình nghèo, nhưng mà rõ ràng em thấy rằng "À,
đó là điểm nhận định của mình".
Bởi vì em quen từ nhỏ đến lớn chuyện tự học,
rồi học cách vượt qua khó khăn,
rồi học cách vì mình luôn tìm cách
vì thiếu thôn điều kiện
nên mình trân trọng cơ hội được học.
Nhà em thì rất yêu nước.
Nên tự nhiên mọi thứ cứ xây ra,
những nét phác hoạ, những nét nhận định của em.
Và trong quá trình em theo đuổi mục địch của em,
khi em hiểu được điều đó
khi em trân trọng điều đó, em tự hào về điều đó
thì em phát triển tốt hơn.
Thật sự em rất vui khi được nói chuyện với cô,
và em cảm giác
cô là một trong những người phù hợp nhất
và truyền đến cảm hứng nhất
để cho các bậc phụ huynh hay những nhà làm giáo dục của Việt Nam
quan tâm nhiều là "Làm sao nuôi dưỡng,
xây dựng sự nhận thức, nuôi dưỡng sự tự hào
và nhận định, và căn tính của mình"
và hiểu được tầm quan trọng của chuyện "Rễ càng sâu,
thì cây đó vươn được càng cao".
Và đó là thứ mà mình chưa chú trọng.
Cô Ninh Ý đó của Hùng thì cô hoàn toàn chia sẻ.
Mà cô thì thích kể chuyện để thuyết minh.
Kể chuyện thứ nhất là
có anh bạn, anh có một cô con gái có thời kỳ
khủng hoảng, bỏ học ở lớp 11 hay gì đó.
Anh cứ than thở chuyện đó.
Có một lần anh đi công tác ở bên Úc,
thì anh lúc đó mới biết mình ít khổ sở hơn ông
trưởng đại diện hàng không Việt Nam tại Sydney.
Tại sao?
Tại vì ông trưởng hàng không Việt Nam đó đi khắp nơi,
hết mấy năm ở đây, đến mấy năm ở kia.
 Thế là đứa con trở thành mất gốc dài dài.
Nghe nói là có một hôm con bé ấy
nó đi trước rồi, nó dán hai cái sticker vàng,
hai cái giấy dán vàng.
Cái thứ nhất nó tuyên bố
không phải là xin gì vàng bạc của cha mẹ.
"Tối nay 7 giờ
con tổ chức sinh nhật với các bạn con ở tại đây."
Sticker thứ hai,
"Đề nghị trước 7 giờ bố mẹ ra khỏi nhà."
Và tất cả cái đó bằng tiếng Anh.
Thế thì ông bố người Việt Nam mới nói
ông trả giá cho việc con như là mất gốc,
nó thành một đứa người Úc.
Chỉ có còn da vàng,
chứ còn cách hành xử
và cái giá trị thể hiện qua cách hành xử đó của nó
là Âu hoá, Tây hoá.
Như vậy đó, hoàn toàn.
Lúc đó ông bạn của cô bảo
"Trời ơi mình tưởng mình khổ vì con mình,
con mình bỏ học là mình bỏ tất."
Nhưng mà đúng là đứa con mất gốc kia, cha mẹ
đã để tuột khỏi tay, bây giờ muộn quá rồi.
Bây giờ đứa thanh niên đó chỉ còn cách
hoặc là mất hẳn, trở thành người Úc, Mỹ, Anh.
Còn nếu không thì phải vấp, phải ngã
thì may ra sẽ tự khám phá lại bản sắc
rằng "Mình là ai?" và "Mình không thể nào chối bỏ
cái gốc của mình được".
Ý tôi muốn nói là
có người muốn từ bỏ gốc gác, bản sắc của mình
nhưng cũng có những người
lội ngược dòng, đang sống ngon lành ở nước ngoài
nhưng họ cảm thấy "the poor", cảm thấy
mình muốn tìm hiểu đất nước,
văn hoá, gốc rễ của cha mẹ mình,
và tới nơi thì ở đến chết luôn.
Thì tôi nghĩ là họ đã tìm được con đường,
họ đã tìm được bản thân.
Câu chuyện đó là kể để cho định hình chút,
50-55
50-55 mỗi thanh niên
cũng nên tự đặt câu hỏi
như là Hùng đã nêu: Mình là ai?
và quê hương là ở đâu
Hùng có nhớ là có thời kỳ
toàn tung lên khái niệm borderless world
ừ
một thế giới không có biên giới
cứ làm như các quốc gia, dân tộc
sẽ tan biến bản sắc và định vị dân tộc
ngày hôm nay, populism
trời ơi
người ta toàn ở Pháp, ở Mỹ
ở các nơi toàn khẳng định
mình là ai, dân tộc nào
huống chi là
thế thì trong một thế giới
vừa toàn cầu hóa
về kinh tế, về thương mại, về công nghệ
về giao du, du lịch, làm ăn
nhưng mà con người cuối cùng
cũng phải biết mình
mình là ai, mình thuộc về đâu
và mình cần thuộc về một nơi
thì mình phải thuộc về một nơi
thì mình chọn
có người chọn thuộc hẳn ở nước ngoài
dù sinh ra ở Việt Nam
nhưng mà số đông
vẫn sống ở đây
vẫn sống ở đây thì họ phải mặc định cho đúng
một ý cuối cùng
một câu chuyện cuối cùng để thuyết minh điều này
khi tôi nói phải xác định bản sắc
thì mình phải biết
tiếp cận
cái vốn giá trị văn hóa, gốc của mình
không phải nó ngưng đọng hoàn toàn
để cho nó ngưng đọng hoàn toàn, khô cứng, chết cứng
có một hôm
tôi được mời phát biểu
một giảng viên đại học bên Mỹ
nói có lớp về Việt Nam học
bà muốn mời tôi nói với sinh viên Mỹ
thế là tôi đã
chọn chủ đề
thờ cúng ông bà
tôi đã giải thích với họ tôi là người vô thần
nhưng mà tôi rất
đúng ngày tôi tổ chức giỗ
bên chồng, bên ngoại, bên nội
vì tôi quan niệm
đây là phong tục hay
để mình giữ trong cuộc sống hối hả
cuộc sống hiện đại, đô thị gấp gáp
thì có những họ hàng
hơi xa hơn một chút, không bao giờ gặp
trong một năm nếu không có
dịp giỗ hoặc đám cưới
nhưng mà dịp giỗ
là định kỳ
chứ đám cưới thì có thể có hoặc không
thế thì
tôi xem đó là cơ hội
để giữ mối quan hệ
giữ thông tin liên lạc với họ hàng
và
tôi thấy tôi đã từng
tôi nói chuyện với nước ngoài nhiều
khi tôi nói ở bên New York
the city never sleep
mười mấy triệu dân
người ta có thể chết vì cô đơn
cho nên chính mình
định vị được bản thân mình
mình gắn bó được với quê hương
với một giá trị
mà giá trị thì phải thể hiện bằng
phong tục truyền thống, lối sống
cách sống với nhau
cách giao tiếp với nhau
thì khi tôi giải thích chuyện
 thứ gọi là giỗ
ở Việt Nam
thì họ phát hiện
cứ tưởng đây là tôn giáo
tôi nói không phải tôn giáo, nó là phong tục
thứ hai, ý nghĩa của nó là gì
cái này không phải là chuyện, cho nên tôi nói là
tôi không dùng chữ worship
mà co-memoration thôi
uhm
đúng không ạ?
đó, vậy nên
khi tôi giải thích như vậy
bà ta như khám phá
như khám phá nhưng tôi nói
chính phong tục đó
những cha mẹ Việt Nam phải hiểu
và đừng phản bác
thôi, đồ cổ đó
cái này ông bà còn sống thì mình chiều ông bà
còn đến khi ông bà
thăng thiên thì thôi mình chả cần
như tôi nói tôi vô thần
tôi sống và làm việc ở phương Tây lâu
tôi giao lưu với nước ngoài suốt ngày
mà tôi vẫn
ở bên nội họ rất quý tôi
vì họ thấy bà đi đây đi đó suốt ngày
nhưng mà
55-60 ngay cả khi tôi về Sài Gòn
mỗi hàng năm tôi bay ra
để tổ chức giỗ cho bên nội
ở Hà Nội
và từ chỗ đó
thì gia đình bên nội
họ rất là quý trọng tôi
cho nên là gì
cách làm như vậy tôi cho là Á Đông
mà Á Đông theo nghĩa đẹp
tại vì Á Đông cũng có những phong tục không hay
nhưng mà Á Đông phải biết
 cái gì hay của Á Đông
để mình trân trọng
để mình gìn giữ
và mình phát huy
thì cái đó
là cha mẹ phải chú ý
HV em nghĩ thật ra mà nói
nếu mà người hiểu
họ đặt cái sự chú ý vào
tầm quan trọng của từ identity ấy cô
thì người ta sẽ tìm được rất nhiều câu trả lời
để trước khi đi đến phần cuối cùng
thì mình sẽ đi đến một mô hình nữa
bởi vì do cái trạm giáo dục
sẽ nói rất nhiều về cái how to
cái cách thức
thì em lại đưa ra một mô hình tiếp
em nghĩ là một cái mô hình này
nó là mô hình gọi là "No - Do and Be"
thì theo em tìm hiểu
cái "No" nó giống như là giáo dục truyền thống
có nghĩa là dạy tập trung là cái "No"
dạy rất nhiều lượng kiến thức
mà đôi khi thật ra
học sinh cũng chẳng thể nhớ nổi
cũng chẳng thể tiếp thu nổi
rồi mình đi qua cái "Do"
"Do" - em tìm hiểu
hệ quả giáo dục đến từ nền sản xuất công nghiệp
cái mà thế giới đã trải qua mấy thập kỷ
thì khi ở giáo dục công nghiệp
thì người ta quan đến cái "Do"
về những kỹ năng mà
làm mọi thứ nhanh, chính xác
ít lỗi nhất có thể
trong thời gian ngắn nhất có thể
để mình gia tăng năng suất lao động
rồi nhưng mà bây giờ mình
quan tâm cái quan trọng là cái "Be"
Again nó cũng quay lại cái Navigation
nên cô, nó quay lại cái
nó move về câu chuyện Self Navigation hơn
nãy giờ thì mình phân tích là
mà ít nhất là bố mẹ thì
đừng đổ hết trách nhiệm
lên nhà trường
mà bố mẹ phải hiểu là
cái môi trường giáo dục
môi trường ở gia đình nè
thậm chí môi trường bạn bè
môi trường cộng đồng
là rất quan trọng với ccon
để giúp cho con phát triển
khả năng, quá trình
hành trình gọi là khám phá
tìm hiểu bản thân
định vị bản thân
làm mới bản thân
nhưng mà bây giờ mình quay lại trách nhiệm
của đứa trẻ
đó là ở phía mình
khi mà đứa trẻ quan tâm nhiều đến chuyện "Be"
có nghĩa là hiểu hơn về những trạng thái của mình
thì nó sẽ rất là hữu ích
khi mình dùng từ "No - Do - Be"
thì bản thân "No" là biết hoặc không biết
"Do" là một hành động sẽ được hoàn thành
nó sẽ
còn "Be" là trạng thái
nó thể hiện được cái chuyện
khi mình hiểu từ "Be"
giống như em đồng ý với cô
nó là một hành trình không ngừng
hay không cần thay đổi
thật ra mình ngày hôm nay đã khác mình hôm qua rồi
cái chữ "Be" mình sẽ thấy được là
lập tức mình
em muốn gợi ý một số tính từ
để những bạn trẻ nghe buổi chia sẻ của cô
tóm lại là
khi mà nói từ "Be"
thứ nhất mình phải hiểu đó là Authentic
 Original có nghĩa rất là thật
rất là nguyên bản
Thứ hai đó là progessive
tức là nó không ngừng thay đổi
cái thứ ba nghĩa là đôi khi nó cần
cái gọi là be courageous
có nghĩa là rất dũng cảm
tại vì thật ra em rất muốn xoáy vào ý này
tại em nghĩ đôi khi
Cô Ninh phải phản biện ngay Hùng ơi
cũng như khi nãy cô phản biện
cái khiêm tốn mà cô đề nghị
nên nói là biết điều
courageous trong trường hợp này
thì nên thay bằng ý là
self-belief
HV dạ đúng rồi
Cô Ninh self-belief có nghĩa là gì
self-belief là nền tảng
cho cái tự trọng
mà chúng ta có đề cập trước đó
cái self-belief là biết như thế này
tôi là người khuyết tật
nhưng mà tôi rất
chân tôi không sử dụng được
tay thì tôi đàn piano
có khi tôi sẽ được giải đấy
giải quốc tế đấy
cho nên cái self-belief
self-belief
về tất cả các mặt
thì trong cái self-belief
cái identity
cái bản sắc
cái mình là ai
nó phải dựa trên
và nó phải tạo một cái self-belief
chứ còn ví dụ
có những người lại tự ti
thường nhận mình là người Việt
chết dở không
 đó là tối kị đối với tôi
đúng, là người Việt xấu là có đấy
cũng như có người Mỹ xấu
người Pháp xấu, có hết
dân tộc nào cũng có những mặt xấu
tiêu cực, không hay
nhưng mà nếu chỉ thấy những mặt đó
để mà tự ti
thừa nhận mình là người Việt
đấy
có câu chuyện mà tôi trả lời phỏng vấn
đây đó tôi đã kể rồi
có một lần có một thanh niên thừa nhận với tôi
cô à, thấy cái cảnh mà
mấy cái đoàn du lịch của ta
sếp hàng ăn buffet rồi
chồng chất trên đĩa
là rất nhiều thức ăn
60-65 Để rồi về bàn ăn được có một phần
một phần bỏ lại
rất là phung phí và thô thiển
Đó, cho nên thỉnh thoảng có người hỏi em
Em là nước nào?
Có khi em lại nói em Philippines
Hay là em Thái Lan
Thì tôi phải nói như thế này: "Em ơi
Cái hiện tượng đó đúng là dở
Nhưng mà để cô kể
Là Pháp chê du khách Mỹ ồn ào
Cho nên sẽ có du khách
Thứ hai là gì?
Tôi thấy
Tôi ở Paris
Để đi xem opera
là đàn ông mà không có cà vạt người ta không cho vào
Nghĩa là mỗi nơi đều có những quy định, quy tắc
phong tục
Cho nên khi tôi thấy những cô du khách
quần sort rất ngắn, rồi áo hai dây
bước vào ngôi chùa rất nghiêm nghị
Thì tôi nghĩ là những cô Tây đậm đó là không có văn hóa
 Đó, không có văn hóa
Vì rõ ràng họ bước vào chỗ thờ tự
Mà họ, họ thừa biết cách họ ăn mặc
là để đi thoải mái
dạo phố hoặc bờ biển
Cho nên
Tôi nghĩ là
Tôi mới nói với cậu ta thế này
"Em ơi, em có thể chê bai
mấy đoàn du lịch đó
nhưng mà cách ứng xử của em
tự nói mình là người nước khác
rất là vô duyên.
Nó không giải quyết được vấn đề
Rất là vô duyên
Người Thái cũng sẽ có những mặt này mặt kia
Rồi người Philippines cũng sẽ có mặt này mặt kia
Cho nên em có giải quyết được vấn đề đâu
Cho nên là cứ thừa nhận hành vi đó là
là vô duyên, cái hành vi gọi là
Chất thức ăn đầy trên đĩa ở chỗ ăn buffet khi đi du lịch
Đó
Nhưng mà phủ nhận mình là người Việt
HV Dạ
Cô Ninh Không thể chấp nhận được
Tự ti
Tự ti đến mức thậm chí
không thừa nhận mình là người Việt
Tự ti mà nhận mình là người nước khác
Thì là
Tôi nói vậy thanh niên là
đây không phải là giải pháp
Đây không phải là giải pháp, cho nên là
Self-belief, có lẽ Self-belief là gì
Tại vì mình chưa suy nghĩ tới
thấu tới để thấy là cái hay
cái vững trải
Những giá trị rất đáng làm
Gìn giữ và phát huy
trong cái hồn và tính chất Việt
bản sắc Việt
 Thì mình phải tự tin bằng cách là
Cho nên vì vậy ba vế đó nó gắn với nhau
Phải hiểu biết, phải suy nghĩ, phải tìm hiểu
tổ tiên rồi,
cái văn hóa của mình nó có gì hay
Có những phong tục, hủ tục gì là dở
Đó, thế thì cái hay đó làm thế nào để phát huy
Còn hủ tục kia thì nên bỏ thôi
Đó, hoặc là đẩy lùi, vân vân
HV Dạ dạ
Dạ
Cô Ninh Cho nên, ba vế đó nó gắn với nhau
Hiểu biết để có thể tự tin
Tự tin mà xác định và
Phát huy cái bản sắc và hồn Việt của mình
HV Dạ
Thực ra quay lại đúng nghĩa là nó
again, một lần nữa đó là
câu chuyện của authentic city
câu chuyện của progressiveness
câu chuyện của self-belief đúng không cô?
Nó là ba từ mà thực ra,
Em nghĩ là những từ mà
sẽ giúp cho những bạn trẻ ngày hôm nay
Các bạn ấy sẽ biết cách gọi là: nevigate
gọi là định hướng, định vị mình tốt hơn trong thế giới hiện tại
Em muốn đổi một cái framework một chút
Reframe lại cái model em vừa nói
để mình nói qua câu chuyện reinvent
Đó là mình đang nói model mình là: know, do, be
Thì em nghĩ rằng
Em rất muốn chia sẻ với cô
những người làm giáo dục và cả những bạn trẻ
nghe cái session này
Mình thử mình chuyển từ know sang understand
Thay vì từ "biết", sang "hiểu"
Rồi từ "do" sang "recreate"
Có nghĩa là tạo ra và
Thậm chí là làm mới
Và như chữ "be"
Chữ be thì lại không đổi
 Có nghĩa là đó là cái mô hình mà em nghĩ là
Nó sẽ thành.... cái understand, recreate và be
Nó sẽ là mô hình, giúp các bạn trẻ
Làm tốt hơn cái chuyện mà
Khám phá và định hướng bản thân
Và nó cũng quay tới một ý nữa
Tại sao nãy giờ em cứ nói,
thật ra tại sao em nghĩ tới từ "can đảm"
Cô biết không ạ? Có nghĩa là
65-70 Em đồng ý với cô, cái gốc rễ đó là self-belief
ta sẽ phải tự tin vào bản thân
nhưng mà điều em thấy bây giờ
người trẻ ở đây họ có quá nhiều áp lực
họ có quá nhiều căng thẳng
thì điều họ sợ
không dám chấp nhận rủi ro
đôi khi không đủ dũng cảm
làm điều mình tin
thì em rất muốn nói ý ở đây
nãy giờ mình cứ nói đi nói lại
không có gì nhất thành, bất biến
mà mình hoàn toàn có quyền làm lại
và mình hãy nhìn nhận
thật ra đôi khi mình làm sai chưa chắc là sai
thật ra cái sai và cái đúng
nó là một khái niệm rất mơ hồ
đôi khi mình học được từ cái sai
thật ra điều mà em hy vọng
qua buổi chia sẻ của cô
thì các bạn trẻ sẽ cảm thấy tin tưởng bản thân hơn
các bạn tìm hiểu về identity
bản sắc của mình nhiều hơn
các bạn ấy dám thử nghiệm
dám trải nghiệm cho một sự hiểu biết
một sự tự trọng và tôn trọng
để mà các bạn ấy
và các bạn ấy chấp nhận chuyện sai nhất thời
hay gọi là không thành công nhất thời
để các bạn có thể tự tin theo đuổi
đó là quá trình
để hiểu hơn về bản thân
 đồng thời các bạn ấy có thể reinvent, làm mới bản thân
tại vì trong reinvent
thì rõ ràng
em cũng cố gắng tách ra thành 3 gạch đầu dòng
để các bạn ấy dễ hình dung
thứ nhất
các bạn ấy phải luôn biết
phải tạo giá trị gia tăng - add value
thứ hai, các bạn ấy phải thích nghi
học cách ...
thứ ba, các bạn ấy phải học cách
không phải làm lại mà học lại
đặc biệt trong tương lai bất định
của sự biến đổi phía trước
đó, thì
em rất muốn hỏi cô
từ gọi là
relearn - học lại
và đặc biệt
em sẽ trả câu hỏi này một chút
vì trong gia đình đó cô
thì cô sẽ nuôi dưỡng
khả năng định hướng hoặc tự định hướng
và khả năng học lại của thế hệ như thế nào
thật ra
Cô NInh việc sau 1975 có sự đổi mới
HV dạ
Cô Ninh mà đổi mới lúc đó, cô nhớ
có sự tranh luận trong cán bộ đối ngoại
dịch sao qua tiếng Anh
có người chỉ dùng chữ
renovate
cô thấy nên dùng chữ
reform, renewal
renewal
nghĩa là làm mới
đổi mới thì làm mới
thế thì trên thực tế
làm mới không có nghĩa
đẩy hết đồ trên bàn vứt đi
rồi đi tìm nguyên vật liệu mới hoàn toàn
mà hiểu là
đổi mới là
có sàng lọc
có cái mình phải thể hiện
dở lắm rồi
sai lắm
không cần nữa
phải mạnh dạn
phải mạnh dạn
nhưng mà đòi hỏi điều gì
vừa mạnh dạn vừa sáng suốt
Justicement (?)
đôi khi
dạ
vì vậy cái này
phải áp dụng cho cuộc sống
và giáo dục thời Facebook và Google
lúc xưa là thiếu thông tin
dữ liệu
ngày nay biển cả ngùn ngụt
của thông tin và dữ liệu
nó đang tạo một thứ
vừa là cơ hội
nhưng mà thường xuyên là một cái present
chọn điều gì đây
nói thật bước vào một cái buffet có một trăm món
thì choáng ngợp rồi
không biết ăn cái gì, nên thế nào
đúng không ạ?
nói một cách nôm na như vậy
thành ra cái challenge
khó khăn của tuổi trẻ bây giờ
là thừa thông tin
thông tin nhiễu
thành ra tôi muốn nhấn mạnh
Justicement (?)
cái hiểu là ở chỗ đó
thôi thì hiểu là ở đây
thực chất là justicement (?)
cái gì cần cái gì không còn cần
cái gì nên cái gì không nên
 cái gì hay cái gì dở
và
phải có method
phải có method
thì cái method đó
thì tôi thấy là
nên dung hòa khoa học tự nhiên
và
nghệ thuật và khoa học xã hội nhân văn
tại vì hôm trước
khi tôi chia sẻ
Thông qua EQ giáo dục
trí tuệ cảm xúc
tôi có nói một ý, nhưng mà
70-75 hậu kì họ bỏ mất ý rất quan trọng này
Tranh thủ diễn đàn của Hùng tôi nói lại
Vì cái này quan trọng cho cái hiểu biết của thanh niên
Tôi có nói cái ý như thế này, đừng nghĩ rằng
Cái đẹp là đặc quyền
Độc quyền của nghệ thuật và xã hội nhân văn
Khoa học tự nhiên cũng có cái đẹp trong con mắt
có lẽ là vì chồng tôi là nhà toán học mà
mà Ngô Bảo Châu
Ngô Bảo Châu chắc chắn có cái loại phương trình nào đó
Gọi là giải trình, giải được
Thì người ta sung sướng như là mình
Đứng xem một cái bức tranh của một master
Một kiệt tác tranh hay là nghe Đặng Thái Sơn
Tại sao cái cảm nhận cái đẹo
Chỉ có bên nghệ thuật và khoa học xã hội
Khoa học tự nhiên nó cũng là khám phá
Mà đã khám phá thì chỉ có sáng tạo
Mà khi mình sáng tạo được, mình tìm được sáng tạo được
Thì mình sung sướng, hạnh phúc mình cảm thấy đẹp quá hay quá
Đó thành thử tôi thấy là, tôi thấy là gì
Tụi trẻ đôi khi bây giờ về cơ hội thông tin
Về mở cửa ra thế giới quá rộng lớn
Cho nên bài toán đã thay đổi
Lúc xưa, làm thế nào cho con tôi
Nó mở được cái cửa, hé được cái cửa để đi dây đi đó
Bây gờ thậm chí còn chưa kịp đi thật sự với cái hộ chiếu
Lên mạng thì đi khắp nơi rồi
Nhưng mà đi mà không có cái đèn
Cái đèn để soi đường
Không phải đèn của người khác đâu
đèn của chính bộ óc và trái tim mình
Nó sẽ, cho nên thế này này
Bảo vệ trẻ em tốt nhất
Khi mà trẻ em đó nó có nguyên cái bộ giá trị
Vào đầu, vào trái, tim, vào máu của nó rồi
Chứ còn cha mẹ nào kè kè, coi chừng con ơi
coi chừng con ơi
Thì dường như thế không thực tế
Cho nên vì vậy cái bài toán nó phải interact với bộ giáo dục
đặc biệt cả nhà trường và gia đình
và cả giáo dục ngoài xã hội, cá cphương tiện truyền thông
trên mặt báo thế này thế kia đó
thế thì phải làm cho đứa trẻ và thanh niên
là tự biết soi đường tìm cái hay
cái mới, cái đúng và
tránh hoặc phản bác cái đen tối, cái sai, cái unauthentic
giữa fake và authentic là cả một bài toán rất lớn
nếu mà dạy tiếp cận với mạng Internet
Nên đưa thử hai thứ để hỏi một đứa trẻ
Which one is fake, which one is authentic
Ừm dạ
Ý tôi nói là chính cái đó sẽ là tư duy phản biện
Không phải là tư duy phản biện tranh luận đâu
Mà là judgement
Mà tư duy phản biện phải có cái judgement
cái khả năng xác định
khả năng đánh giá
cái gì đúng, cái gì sai, cái gì hay, cái gì dở
cái gì hại, cái gì tốt
vân vân và vân vân
thành thử tôi nghĩ là
trong cái câu chuyện về học và giáo dục
đúng là một cái quá trình khám phá
hiểu biết để mình tự khẳng định bản thân và để hiểu biết và tự khẳng định
bản thân
trong một cái thế giới luôn biến động như thế
và với cái sự thách thửc của biển cả
thông tin cuồn cuộn trên mạng
 Thì không cha mẹ nào bảo vệ nổi
đứa con của mình 24/24
mà đứa con phải được tự trang bị
bằng cái công cụ trí óc
bằng một cái trí tuệ cảm xúc mách bảo
That's not right
Nếu mà nghe một người lớn rủ rê cái gì đó
Là có khi ngôn từ chưa hiểu biết
Nhưng mà cảm thấy là có cái gì đó không ổn
75-80 Như vậy thì cảm xúc nó sẽ mách bảo cho đứa trẻ
Người này đang rủ rê mình làm cái điều
không thể, không hay
Một cái điều xấu, một cái điều
là bất lợi cho mình
và cho người xung quanh, vân vân và vân vân
Cho nên đó, thì
HV Dạ
Cô Ninh Tôi nhấn mạnh judgement
cái khả năng tự đánh giá
đúng và sai, hay và dở
vân vân và vân vân
HV Dạ
Cái đó chúng ta chưa nêu vừa rồi
thì tôi thấy là cũng nên nêu
Tại vì nó càng quan trọng trong thời Internet
HV Em đồng ý với cô
Có nghĩa là cái kĩ năng về, cái khả năng về judging
Cái khả năng về critital thinking
là tư duy phản biện rất là quan trọng, bởi vì
Đặc biệt trong một thời đại có quá nhiều thông tin,
có quá nhiều luồng tư tưởng, quá nhiều phương hướng, và một cái sự gọi là
Gọi là, em nghĩ là, rất buồn lòng khi nói rằng
đa số thông tin một đứa trẻ tiếp nhận hằng ngày
đa số cái khả năng đó là fake news, là tin giả
Đó, thì rất là nguy hiểm
Quay lại có nghĩa là mình đang nói cái reinvent
làm mới bản thân, nó cần đúc kết lại
Thứ nhất, mình phải luôn hiểu là mình phải luôn luôn tạo ra giá trị gia tăng
đặc biệt giá trị đó rất là tính riêng mình
Thứ hai mình phải học cách thích nghi, cái thích nghi đó nó sẽ
Nếu mà mình có, mình hiểu được cái
cái bản sắc của mình, identity của mình, mình có cái
Self-belief, niềm tin vào bản thân của mình
Và mình có tư duy
gọi là judging, có nghĩa là judgement
Có nghĩa là, mình biết đánh giá vấn đề đúng sai
Mình hiểu mọi thứ có bối cảnh
Mọi thứ nó có nhiều mặt của một vấn đề
Thì lúc đó mình sẽ
Em nghĩ nó cũng phải chuẩn bị được ý thứ ba
trong yếu tố reinvent
Đó là cái khả năng gọi là relearn
Gọi là ham học hỏi trọn đời, cả đời
Đó thì mình đã bàn về chữ navigation
Bởi vì em nghĩ nó rất là thiết thực
Bởi vì đây là cái
Thứ nhất đó là một hành trình mà
thật ra không phải chỉ cho các bạn trẻ
mà tất cả chúng ta ở mỗi giai đoạn nào trong cuộc đời
Thì mình vẫn đều tập trung vào cái từ này
Từ định hướng, định vị rồi
xác định con đường mà mình muốn đi tiếp trong hành trình của mình
Thì đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam
và trong bối cảnh thế giới hiện tại, trong một tương lai bất định phía trước
và cũng như là
Khi một tầng lớp trung lưu đang tăng lên rất nhiều lần
Thì khả năng
navigation càng trở nên quan trọng
để mình vẫn giữ được bản sắc của mình
vẫn giữ được sự phát triển của mình
Mình vẫn hòa nhập nhưng không hòa tan
trong bối cảnh thế giới diễn ra
Thì cái navigation đó
nó là một từ rất thú vị, bao gồm 3 thành phần
xác định vị trí, xác định phương hướng
và thậm chí cả cách mình đi đến cái đó nữa
Thì mình đã lần lượt
Đi qua những chủ đề đó là: khám phá
bao gồm là một quá trình mà nó rất là
liên kết và tuần hoàn lẫn nhau
Nó là quá trình khám phá bản thân
với thế giới nội tâm, khám phá về thế giới bên ngoài
cũng như khám phá về cái "home"
cái ngôi nhà, cái quê hương
và những giá trị cốt lõi của mình
và quá trình đó diễn ra song song với quá trình định vị
Mình là ai?
trong đó cái identity
những cái mà khi sinh ra mình đã có
là cái mà có thể mình phải nhìn nhận lại
Mình tôn trọng hơn
Mình tìm hiểu mặt tốt, mặt xấu
để mình biết được là
mình có cái gì nằm sẵn trong con người của mình
Từ đó mình mới có cái cơ sở tự tin
tạo ra cái gọi là "self-belief" - niềm tin vào bản thân
để mình phát triển giá trị của mình, sự khác biệt của mình
Trên mục đích mà mình sẽ
sẽ tìm thấy trong hành trình cuộc đời của mình
Và mình hiểu rằng cái
cái chuyện gọi là làm mới, reinvent là
nó sẽ diễn ra trong suốt cuộc đời của mình
chứ không phải là chỉ vì bối cảnh này
Và mình sẽ làm mới được
nếu mình biết cách tạo ra giá trị mới
và mình phải thích nghi
và mình không ngừng học cả đời, relearn
và mình có nói đến những mô hình
rất là thú vị, ví dụ như mình
understand hay là trust
rồi qua tới, gọi là
recreate rồi qua be, và trong cái be thì
Em xin phép được nhắc lại
Những ý mà cô đã chia sẻ và nhấn mạnh đó là
Mình phải nói về yếu tối authenticity
điều đó rất quan trọng trong ngày hôm nay
Thứ hai là yếu tố về progressive
nó không ngừng thay đổi
Em rất muốn mọi người nghe hôm nay
mọi người phải nhớ rằng
Mình có quyền thay đổi
không có cái gì gọi là "nhất thành bất biến" cả
sai và đúng là khái niệm rất mơ hồ
 Mình hoàn toàn có quyền học được từ
cả những cái mình cho rằng đó là thất bại nhất thời
Cô Ninh Mơ hồ có lẽ không đúng bằng chữ
tương đối, nó relative
Không có cái gì nó là
đẹp 100% và xấu 100% cả
HV Dạ đúng rồi
Và điều đó, rất mong tất cả những
bạn trẻ, những người làm giáo dục
những phụ huynh có thể nghe buổi nói chuyện hôm nay
80-85 quan tâm nhiều hơn.
đến cái identity - bản sắc
quan tâm nhiều hơn vào chuyện xây dựng giá trị
quan tâm nhiều hơn vào chuyện xây dựng cho bản thân
hay là cho con em mình một niềm tin - self-belief
và để một đứa trẻ hoàn toàn có quyền
stay true, stay authentic
có nghĩa là sống thật và tin vào giá trị thật
và nó, bản thân mình hay con em mình
có thể hoàn toàn tự tin tiến vào phía trước trong một tương lai bất định
Và nó ok, mình học, không ngừng học
Và trong quá trình đó thì mình hiểu thêm về bản thân
Mình khám phá rõ hơn về bản thân
và từ đó mình có thể đưa ra hướng đi
rõ ràng, cụ thể và có ý nghĩa với cuộc đời mình
quan trọng ở đây là ý nghĩa với cuộc đời mình
chứ không phải ý nghĩa với ai đó hay ý nghĩa với xã hội
Mình muốn nói là phải có trách nhiệm với xã hội
nhưng mà ý nghĩa từ meaningful
trong cái chữ navigation nên là dành cho bản thân
Và có lẽ là, không biết cô có đồng ý với em không
nhưng mà một câu cuối cùng để mình kết, đó là
Không ai hiểu rõ hơn mình hết
và không ai làm tốt chuyện định hướng bằng chính bản thân mình hết
và cuối cùng có thể là việc mình học
việc mình khám phá, việc mình phát triển là để đi tìm ra
cái ý nghĩa, cái vai trò và cái hạnh phục trong cuộc đời của mình
Và mình có thể tập trung vào từ navigation
cô Ninh Vâng, đúng thế, chỉ có là
À ... cái navigation đó là trong biển cả những con người khác
Ở đây nhất trí với Hùng là như thế này,
cô Ninh

là chính trong biển cả đó,

thì mình phải tự định vị, tự tìm con đường
và tự khẳng định, nhưng
chúng ta sống với thiên hạ chứ
chúng ta đâu thể sống một mình được
cho nên là cái quá trình gọi là tự tìm tòi và khẳng định đó
là để có thể sống ý nghĩa hơn
tốt hơn với thiên hạ, với mọi người
với xã hội, cộng đồng và với thế giới bên ngoài
Nói cách khác là,
Self-discovery, hành trình tự khám phá
tự khẳng định, tự định vị đó
Cuối cùng, để làm gì?
Để sống tốt hơn, ý nghĩa hơn
hạnh phúc hơn với mọi người
HV Dạ, em cảm ơn cô
Em nghĩ đó là một sự chia sẻ,
một cái add on rất là đẹp
để kết thúc buổi nói chuyện hôm nay
Rất cảm ơn cô Ninh đã dành thời gian cho
Edu Station, cho trạm giáo dục từ Vietcetera
và thật ra những cái chia sẻ hôm nay của cô,
chúng em sẽ tiếp tục khai thác
và đào sâu hơn với những khách mời tiếp theo
Ví dụ như là ở cái episode tiếp theo
với Nguyễn Chí Hiếu
Chúng em sẽ nói về
giai đoạn từ 15 đến 18 tuổi
Giai đoạn cần phát triển về tính cách,
cũng như phát triển về trí thông minh cảm xúc
để mà giúp cho
em nghĩ nó cũng rất liên quan, giúp cho người trẻ họ
có một khả năng, có niềm tin vào bản thân mạnh mẽ hơn
để họ có thể chuẩn bị cho cái navigate
Có nghĩa là chuyện định hướng trong một biển lớn
Đặc biệt khi họ chuẩn bị bước vào một thế giới
khi họ trở thành, sau 18 tuổi
một thế giới rộng lớn hơn rất nhiều lần
Em rất cảm ơn cô Ninh
đã giành thời gian cho chúng em ngày hôm nay
Cô Ninh Rất là thú vị
 Cô Ninh

Chào Hùng nhé!

HV Xin chào mọi người và
rất cảm ơn mọi người đã rất là kiên nhẫn để lắng nghe
một phần nói chuyện rất dài
rất nhiều nội dung của Hùng với cô Ninh
và hy vọng là
chúng ta sẽ có được rất nhiều bài học từ buổi nói chuyện này
Và có rất nhiều cảm nhận riêng cho bản thân
Và chắc là sẽ xin chào và hẹn gặp lại
mọi người ở trạm giáo dục episode tiếp theo
với Nguyễn Chí Hiếu
85-end Xin chào và hẹn gặp lại!
 Eng
Hello everyone, you are back with EduStation
educational station - a very first series of education
from Vietcetera.
I am Hung Vo - a founding board member of Embassy Education,
and the host
for the first season of EduStation.

This morning I was proud

because today I can invite to
educational station - EduStation.
a guest that I really admire.
That is Ms. Tôn Nữ Thị Ninh.
Good morning, Miss.
Good morning, Hung.
Hello everyone who is watching this program.
Yes.
I am sure that
a lot of people watching this episode
will know about Ms. Tôn Nữ Thị Ninh.
But, please allow
Hung to share some brief information about her.
Ms. Ton Nu Thi Ninh
had a career of 30 years in diplomacy
Commission for Foreign Relations of the Party Central Committee.
She used to be an ambassador in Belgium,
and head of the delegation to the European Union
And she had the First Class Labor Medal,
the Legion of Honor at the rank of Commander
and the Leopold II Medal.
And she is also an Honorary Doctor of Social Sciences
at the Royal Academy of Australia, RMIT.
And she is considered
as spending a lifetime committed
to Vietnam's sustainable development and international integration.
She has a lot of sharing about Gender Equality,
the rise of youth
about our nation's trademark.
Latest as
the Chairman of Ho Chi Minh City Peace
and Development Fund
she played the role
actively involved in raising public awareness
on post-war issues related to the Vietnamese community
abroad
and Agent Orange dioxin in Vietnam.
And she is also a promoter
of the idea of ​a culture of peace
and volunteering ecosystem in Vietnam.
And Hung also believes that
she is the one with a lot of expectations
as well as lots of optimism about the young Vietnamese generation.
I am a fan and a supporter of Vietnamese youth.
Yes.
That is, we had a keyword
that today Hung
together with you guys, swirl in with her.
That is a topic, it is Navigation
It's orientation.
Because we are talking about the object - young people.
It's obvious that orientation
and self-orientation is very important.
Especially,
if we notice, recently,
Clearly, Vietnam has actually developed a lot lately.
And there's the middle class,
is rising speedily.
And we are starting to see that the middle class
when growing so fast like that
is comprehensive. This is a group that
people don't have much experience.
Maybe they are a bit lacking in some perspective
about how to educate children
orientate for children
for the future ahead
So the orientation story
it's a story that's obviously very important.
And it is so much worth discussing
and worth debating
Why did you decide to
choose the word Navigation?
The word "orientation"
is the topic of today's talk
I think
education - is a journey
for a lifetime,
of everyone.
Children,
teenagers,
and elder people.
Because people mention the life founder
that's right.
This journey
I think it's a journey of discovery
position
and self-affirmation
and creativity.
And this discovery
has to begin with self-discovery.
And self-discovery
in the interactive interference
sometimes conflicts,
integrate, assimilate,
with the world far and wide.
But integrating with the world far and wide
is easy
to distract.
Do not know who I am
where I stand.
Positioning ourselves
our identity,
our own person
how is it?
And the bad part is, especially, education
that many parents really want their children to pursue.
That is personal development education.
I love the word
"orientating in an ever-moving world".
That is Navigation.
Then,
this one
I would like to send to parents, first of all.
Parents of children and teenagers.
must understand that.
Because there are
parents nowadays, let children loose themselves freely.
But when they excessively loose themselves
they are completely misleading.
Then, parents become so confused
helping their children
rediscover by themselves
the center of gravity
the
foothold
the posture.
Some parents do the opposite,
see their children are a bit too loose, then again
they will find any ways
to restrict their kids and so on.
So, I consider
this lifelong journey of discovery
as a dual one
in the sense of family, relatives
society and ourselves
which
requires the Vietnamese,
especially the Vietnamese young's adaption to the world.
This is another story
so I feel like I should stop here.
The story about
how to adapt to the outside world,
honestly, I really like your definition
of the word "navigation".
It means that we confirm our position
in the world, in the future
uncertain and fluctuating the same as the present
Actually I've just
looked up the root word of "navigation" in the dictionary
and
that word
comes from "navigare".
It has 3 meanings,
the first meaning is to locate
the second one is to identify direction
and the other in which I'm very interested
is giving instructions
Sometimes, people travel through the ocean by boat,
they have different ways
to specify how they will go.
For instance, those who travel
just by hearing the sound,
know how
and by which means to travel.
Therefore, if we understand the word "navigation" clearly
it's also the main content
that we want to share today, right Ma'am?
Firstly, we will discuss about 3 sections
which are the same as the word "navigation"
The first section is Discovery
The second one is Positioning
And the last one- Creation but
I bravely change it into "reinvent"
which means creating new version of something,
The reason why I want to use that word is
it has creativity factor,
and the second factor is that
we have to understand about the origin
and the last one is adaption.
So, in the section
Discovery
ah
I temporarily divide it into
3 subsections in order to receive your comments.
Firstly, is discovering ourselves
Secondly, is discovering the world
and finally,
when we finish discovering the world, we will be back
the same as going far away to come back
Discovering our home
as well as our hometown,
which means we find out the definition of "our home".
I think
your wealth of valuable experience
from your journey
to the world to discover it
so how does it make you appreciate more about yourself
and the word "home"?
The journey of humans
in the process called education
in its broadest sense
actually must involves self-discovery.
However, self-discovery
shoudn't be considered that
close the door and rack your brain
thinking about
"How am I"
so I assume that
Self-discovery involves
living,
experiencing
and contemplating
about experience.
It helps us to figure out that
we turn out to be bad at these thing
but good at other things
or recognize we don't even know about something
"I'm such a fool
that I need to provide more knowledge"
Therefore,
instead parents say
"You're so stupid, you have to study this!"
we must let the children...
It is the duty of the school
that establish educational path
in which
the children will feel that
they actually lack something,
they will realize that they need to learn more
also wonder why they don't have those things
It turns out that
self-discovery
is finding out yourselves clearly
I assume that
through the exchange,
the communication
and through working
and living.
when we still exist
in this world
all life lessons,
they will
stay with me, with you
in the most permanent
and profound way.
Hence,
we have to organize the education effectively
for kids and adolescents
to have opportunities to gain experience.
And experience
in this case should be understood that
a young city dweller
has never been to
the countryside
should have a field trip to there
in order to break down prejudice that
farmers are such
small-town hicks
and we are superior to farmers,...
Is it worth being a farmer?
"So dirty and muddy", and so on.
Therefore, through the experience
we can see that
miserable though farmers are,
they prove to be have core values
which are not inferior to our
the only different thing is their living condition
and hard labour
So, the reason why
universities in developed countries
have a "gap year" term,
and that gap year might be taken
after graduating from high schools
and it's often a "year off".
Or students take a gap year between
after graduation from university
as well as earning a bachelor's degree
and before attending graduate school,
or
picking up their backpack
and traveling to other countries
to explore the outside world
In other words, they think they have learned enough
so
they suggest exploring and figuring out the world
I want to emphasize that
just by undergoing
life experience
and our journey
together with our intimate people
is still better than
a lonely journey
I understand this,
I imagine that the discovery process
looks like a triangle
which includes discovering ourselves,
the world
and discovering our home as well as our hometown
and according to your explanation that I understand
this is an interactive process, not an independent one
is it true, Ma'am?
Yes
From my perspective,
I would like to debate that
If a situation is given out that
any people in whichever stage of life
they still need to spend time alone
I feel like they also need balance of their mind,
which means they require their spending time with themselves
to know more about their inner life
At first, they will start discovering the outside world
and then, from their experience got from the outside world
they will initially appreciate themselves more
and understand about things called their home, hometown more clearly
In the second clause,
before you answer my question,
I believe in you that
you have been exposed to many different cultures
together with your patriotism and burning desire to
confirm position
of a Vietnamese adolescent towards a Vietnamese living abroad,
so I want to ask you about
the journey to the outside world
with a view to discovering,
so
What do you feel about
your identity
that shows you are Vietnamese,
and what kind of person you are
so how did that process take place
and which lessons
that you concluded to encourage
people to dedicate these lessons
not only to their children, their siblings
but also to themselves
Never stop experiencing
I've just talked about experience much
and I want to stop at the idea that
you've just mentioned
is considering our inner life
in the process of discovering
and experiencing.
It turns out to be the case in other words
The experience
can be invalid
when we have never used it
When I say stop,
which means that stop in mindset
I usually communicate with many adolescents
and tell them that
Adolescents should be agile
and enthusiastic.
And also everything should be done quickly
So,
the speed, the enthusiasm
can be considered
as characteristics of the youth
But even the young know that
sometimes they have to stop
even when people say stop,
back 2 steps
calm down
in order to
contemplate that
what we are good at,
what we can't understand
then we have to figure out to understand more extensively
or
only by depicting accurately can we truly appreciate.
It called Spiritual Awakening
that
Monk
Minh Thien
motivate everyone
and especially, for the youth.
In other words, young people, they think about action,
Yes.
speed, excitement,
youngsters also need to occasionally
quietly look back and calm their mind
to try to see "Is there anything I misunderstood?"
"Is there anything I did wrong?"
"Is there anything I didn't do enough?"
and need so to find a better way to do,
even more, etc.
Therefore,
that is about the aspect
of the calm and peace.
Maybe not everyday,
maybe not everyday,
but there must be times like that.
Yes.
About into the world,
to self-assert and self-position
who I am,
especially which country and culture I came from
I can be an example in which
when I was 3, I followed my family to France.
Then I was in kindergarten in France.
I studied at the primary and secondary schools in France,
then came back to Sai Gon.
At that time, honestly, I spoke Vietnamese
not really fluently.
But like I was joking,
as well as when I looked back later
I told everyone "My fortune is that
my mom doesn't know how to speak French".
Just babbling a few words.
But my dad speaks French well.
So when we came home from kindergarten
I spoke French in my house
then fortunately my mom said
"At school you can speak French,
but at home I don't speak French
you have to speak Vietnamese."
That is a fortune,
otherwise, I would lose my language.
After that, there were so many things,
when I was at the age of 25 in my life
I decided to came back to Sai Gon
to join hands to liberate my country,
to bring back peace and reunify my country.
After that, I became a teacher for a short time
and then went overseas diplomacy.
I figured out one thing that
going overseas diplomacy is an opportunity
for a person that have conditions
to live long overseas
at an early age and teenage
and working, too.
Not only studying,
I taught at universities for 3 years in Paris
before I came back.
Hence, what is so?
I found out
Although I can continue my life
like a fish in water in France
like there were no obstacles.
Besides one thing that I had a Sai Gon passport.
when I was there
and it was so so hard to find a job
because they claimed that I needed a labor card,
but I must have
French nationality to have a labor card, etc
But in general, about the integration aspect,
the lifestyle and culture in France
there was no problem.
But at that time,
because I joined the movement
"Students and Vietnamese patriots"
at that time I identified that I was Vietnamese.
And the process to self-explore again
means "I am a Vietnamese means?"
It was clearly a whole process.
It didn't come just in one or two days.
But right in the activities, experience,
to exchange, communicate with people
between Vietnamese and foreign people
so now, some decades later
I look back then I find
I conclude that never
did foreign partners told me I was French.
Never.
They said they recognized that I was Vietnamese.
# But I was "allez"
which means I love going exchange or navigate,
to and fro
to exchange and communicate with foreigners
especially, with French people,
and people of others countries
in a convenient way.
but in the feelings of foreign travellers,
no one has ever said they were like the French,
or even from the mouths of French Senior Officers;
therefore, it means that
from how they dressing,
behaving, speaking
always help foreigners know more about Viet Nam,
about interesting things of Viet Nam,
and I must honestly say,
once I went to Ha Noi,
stayed at a mini hotel
and near that hotel, I went to eat bun cha,
it was just a small diner
not a restaurant
and there was two foreigners eating bun cha
but they did not know how to eat
and the waitress did not say anything
so I stood up, helped them by pointing.
They should take the salad first,
and some following steps
they were excited and thanked me.
In other words, every gestures show that
we want to open ways,
we want the world know about us,
and maybe integrating
when they come to Viet Nam.
Thus, that appetite for,
especially because Viet Nam
begin in the year 1975,
we must say that it was truly grievous
very poor,
lack of everything,
so the journey of Viet Nam from 1975
is said to be an arduous journey
but due to that arduousness,
we do not dare to compare with
other countries that went through wars,
but compared to all the places that
went through wars, conflicts and losses,
then it had to be recovery time.
We can use the word
"phenomenal" for Viet Nam's recovery time.
But we have to know what recover
Not only is materials, possesions
but it is also our Vietnamese soul,
take back our cultural,
take it back in order to
approve and introduce Vietnamese cultural identity
with contents
or its unique points.
So that even when I was teaching,
especially when I was external expert,
I also want to use the word "navigation"
It is true to what I did in several years,
everyday,
cause I had condition to understand the world
and lead foreigners or the world
to Viet Nam
and I was always wondering
Does Viet Nam have anything special,
anything peculiar,
anything needs to be introduced,
that I think
not many people pay attention on.
I have just recently answerd an interview for Cutural Newspaper
for the National Cutural Conference in the end of this month,
in that interview, I mentioned a request,
that I think I want to tell today and
people like Hung should listen to my request,
maybe Hung will participate in.
I was really pressing
that they are lack of a team
who have good language ability,
such as: French, English,...
in order to introduce generally about Viet Nam.
I was invited
for example, the President Organiztion
World President Organization
was held for presidents of popular companies in the world
to come to visit Viet Nam
for their internal meeting
then I knew that I was invited
and I said I was not economist
but they explained that
they would work
with the Authority for Planning
and Investment, with economic professors
and we invited you to come
and spend half an hour
for their first meals.
You think what to say, what to introduce about Viet Nam
just say whatever you want.
I was in that situations so many times
and I think that our nation
reached out to the world,
to the sunshine
We arrived later than other nations
Then we must adopt a more professional demeanor
It is necessary to assemble the quintessential team
They are methodical individuals
The term "technical tool"
refers to a foreign language
However, we must master the content
Able to make a compelling and impressive case
for our country
Give people to fulfill their own conclusions
It is appropriate to journey to Vietnam
Should come to Vietnam to study
Should do something
with or for Vietnam
You may know that I participated in a program called
"Brainstorm"
"Brainstorm 2004", in 2004
The American embassy invited me to attend
The Brainstorm Aspen Colorado mini de voice
They say there's a forum there
"Give you 5 minutes", they say
"3 minutes, only 3 minutes."
There are all of the top speakers
"3 minutes, say anything you want about Vietnam"
Then I believe this is a golden opportunity
Because nature had to introduce at the time
So I don't go on for too long
And I just ended with one sentence
Which I believe there must be one
Call it a tagline that people will remember you along
You must keep in mind in 2004
It's been more than 15 years
So I said something like,
"Put VietNam on your"
Please put Vietnam
into the sight
of your field of view, your vision
I mean, Vietnam is worth
Yes
your time and attention
As a result,
When Vietnamese young people fly around the world
Then remember that "I have roots"
"And I should not regard them as a burden"
"It is not something to be avoided"
"On the contrary, it is a capital"
"But it must know how to recognize and promote it"
As a result, everyone has their own way
However,
Having a condition is a professional way for me
However, everyone and every adolescent
Can do it in own way
As long as you remember: Stand on your feets
Think with your mind
And always keep a Vietnamese heart and soul in thoughts
Yes, thank you
I believe that young Vietnamese people today
have a chance like never before
To tell their stories around the world
However, there are far too many
It moves too quickly
And is too turbulent
Then there's the possibility that they'll go astray
Unconfident
That it will occur
In your twenty years old
Are there times when you truly felt
your identity, the identity of a Vietnamese
it vanish or weaken
while you interact with other cultures?
What I'd like to say in conclusion is...
I'll clarify the purpose of this question
That is, what are the bravery?
What exactly are the so-called "tips"?
to remind young people when they
Surely, young people are always delighted to get outside
They want to step on
They want to find out
And young people must always
Have a yearning for the outside world
Things they haven't seen or approached
And they are always intrigued by the extraordinary
New ones
So, in what ways does this discovery...
"I'm back to my roots"
"I'm using them to inspread"
This means that I am more abundant for myself
That I understand myself better
That I understand the values
as well as the root that I represent
Maybe the Vietnam's homeland and Vietnamese people
I'd love to hear your thoughts on it
That, I believe, is the solid thing
It must be based on some values
with the foundation of promotion
in the learning process from a young age
As an example,
I always emphasize
self-respect
Because confidence
When confidence is founded on ignorance
It's a no-brainer.
Yes
So, we want to instill confidence in young people
but try best to do something
Understanding and self-respect
What exactly is self-respect?
It isn't necessary to bow simply because someone is older
People who are older than me
talk nonsense, say it completely wrong
and then I find a way to say it again
politely, respectfully, but still tell it once more
However, if you keep quiet in the Asian manner
Those are not likely to be clever
But, of course, there could be Vietnamese adolescent
who thought it was "Let me learn the West," means
immediately refuted in a very "Western" manner
It is the art of education
You can always speak for yourself
with an understanding voice,
but you can also use the artistic method
However, that artistic method, in my opinion, is cultural
What is that culture? It is family culture.
My father is quite elderly
Fortunately, he went abroad to study
Used to be able to study abroad,
And now that I think about it
I consider myself fortunate
So past and present
I have both Eastern and Western education
which helps me navigate
So now, for children,
particularly Vietnamese young people
who need to self-positioning
I repeat the values
The qualities, the foundation
That is must have knowledge
But fate is such that one
is drawn to the movement,
particularly the blind following the majority movement.
So knowing it helps you decide,
It helps you say "yes" or "no".
When young Vietnamese people see something foreign
They say "yes" far too often
So, how do you say "no" sometimes
and on what basis?
The first focus on understanding
Second, it is based on self-respect
I have one suggestion
Include both respect and humility, can you?
That's correct, I respect others,
and others respect me, isn't it?
That's correct.
That's right, it's a two-way street.
In all human relationships
In all contexts and situations
Regardless of whether one side is Vietnamese
and the other is also Vietnamese
Or whether one side is Vietnamese
and the other is a foreigner
Respect must be shown
Yes
Respect and self-respect
And I truly hate people who brag
It must be stated unequivocally
You've already established your position and worth
What else do you need to introduce, right?
That is why, for myself, experts like Hung,
need to look at other things.
According to me, if I'm steadiness cassually
If I have something good,
I don't need to say it.
Art is what others say, what others praise;
It was mentioned by someone else, not by me.
Otherwise, I'd be in a bad situation.
So the term "modest" was coined.
Maybe I'll use Hung's word, "modest."
I'm afraid I'm not sure,
so I'll say it this way.
Because young people will say,
"Just say I need to assert myself,
but now force me to be humble."
I was going to say
A person who understands, who is in a strong position,
And who has self-respect,
is respected, and knows how to respect others
I don't believe that person won't be humble
In the beautiful sense of the word "modest"
It is not a deliberately styled humility
It is not a perpetually subservient or evasive
In other words, I'm referring to a humble person
speak loudly, etc
We shouldn't understand humility as a person who is cringe
It's not a person
speak in a gentle voice
without being a bragger.
There is no shortage of braggers
but they sound really gentle
But the gut is very bragging,
very conceited and look down on others.
So there is the youth,
sometimes their style
is a bit noisy, lively.
That doesn't mean they aren't humble
So here I ...
I do not completely agree
that we should immediately state the word humility
This modesty will be...
the consequences
of the entire education package
Set of values
of education is the right way
to help the youth
into the world
and discover themselves
like the outside world.
Then maybe let us...
called reciprocal exchange.
I think it should
use words that sound simple
but I think it's good, is reasonable.
Sensible, yes
But it's not modest, what is sensible?
know the above, the below
know the good, the bad, know where I am.
Let me know who is in front of me.
Positioning is relative
it's not just positioning abstractly
the whole world.
But positioning is
who am I talking to?
Who am I interacting with?
So, being reasonable means being able to determine
whether ''Ah, how is
this person?''
So, how should we say,
right?
That is what I would...
call rebuttal with Hung
I don't like the word modesty so much,
at least in this context
because normally I really appreciate
but in the context we exchange,
then I think being reasonable...
I agree with you, I will write the word "reasonable"
in my dictionary to use frequently
And Miss, it's obvious when we exchange like that,
I think actually three parts of what we said
is discover, position, or...
or ''Reinvent''
is to renew ourselves
Actually it's not an orderly process
that it happens in parallel
Parallel
For example, the positioning process,
The process of self-discovery
must always be accompanied by the process of positioning
which means we have to understand who we really are,
where we want to head to,
what are ourselves' values?
And what is our purpose, then the process of discovery
has just got a result
which makes us have a certain concentration
Then I continue to use another model
to make it easy for people to remember
That's when talking about positioning, everyone, Hung is talking
about...
I give you a model.
The first is ''Identity'', which means
personal characteristics are ''Who I am?''
The second are my values, ''my values''
The third is the difference, ''my differentiation''
and I put in the middle of the circle is "purpose".
So I... because I always believe that
the triangle model is one of the models
is so good, so profound.
And put the circle
in to see that it has the movement,
it has 'engineering', it has the movement
and it has the ''navigating''
I completely...
agree and understand like Hùng
People asked me, once
I was interviewed, why was I doing well in France?
and taught at universities in France,
why I suddenly returned to Saigon during the war?
and so on...
Stayed, especially over the years
relatively hard
right after 1975, then...
I had a very simple answer.
I said because I feel it right away
that, I returned
then with my contribution, participation
at my hometown,
then I would leave
a clearer mark.
I will make a certain differentiation
rather than I continued
to be a university lecturer
quietly in France.
But in France they would feel that
'Oh, this is a lady who studied in France
then stayed and settled down"
That is, the story has nothing special.
So in English, it is
"I go where I can make a difference"
Um
so I don't think about money
I don't think about the position
I just feel
that it is clear
our lifestyle and action
in what place, will create
a bigger,
clearer, more meaningful difference
Then it's very easy, I choose to go back
So, the other things I consider secondary
As a result, Hung's triangle pattern
in a circle is very true
Family is important
school is also important
Colleagues and friends are important too
But in the end, the most important thing is yourself
Yeah
We have to go back to educating ourselves
self-education concept
So what?
let the children
in the most expensive school in Saigon
Well
and then rest assured, many parents think
I let my child study at the international school,
ranking 1st in Saigon, so they feel very comfort
it's not sure
I think their parents have such a simple mindset
Well, watch out
maybe their kids will be fine
but sometimes their children will be disoriented
The resident woman in my apartment
step into the elevator with two elementary school kids
is very proud
to let her children
continue to speak to each other in English
and she also answers in English
In Vietnam
I want to tell that story
to tell it differently
My mother who lives in Paris said
" You speak French in kindergarten,
but when you come home,
you have to speak Vietnamese with me"
with the mother coming from Hue
Yes
So that is, if parents
are still a bit disoriented
how can they help their children identify?
What does "navigation" mean?
That self-esteem is always very crucial
Confident in a way
as I say, steadily
Tell another story
When I returned from France, I taught
again at the University of Education
and I taught at Marie Curie School which
was a French school in Saigon at that time
I taught English
then there was a French couple who taught English
and then, made friends
They told me, they commented
"Do you know
When we first saw Ninh cross Marie Curie's yard
Do you know what we thought, Ninh?"
"We thought that
No one can step on her toes"
That is, we hadn't talked to each other
But even when in my energy is told that
Yeah
This girl personne ne marchez pas sur leur pieds
That means no one can step on her toes
So what I mean is
education has many aspects,
so we see our children
they're confident not because they brags about
what school they're attending
but they're confident because he knows what he wants
what to do and
what can be useful to him
Etcetera
That's why it's
called triangle in this circle
I think it's a good idea
which should be promoted
in the conversation with parents
Also, remind the schools that they
must be the place to create such conditions and environments
I think it is necessary to create conditions for
young people can discuss
since dialogue, confiding, story-telling
can clarify the problem
That's why in Western countries,
it is highly recommended to respond, question
and then counter, respond and so on
Of course, we also encourage that.
But that is within the framework of classroom,
What I mean is outside the class
There must also be an environment,
and conditions
for that process to continue
in another context.
For example,
a child...
who
never communicate with friends at all.
He just goes to school and then comes back.
His parents definitely should
feel like something wrong with him.
So,
now, with Covid-19 pandemic,
many people have been mentioning to mental health,
which means the wellness
of the mind.
And, I consider it important.
My brother, who passed away,
When was in the age of 15,
he experienced a strange period.
He studied well.
But after coming home,
he did not say a single word to parents.
He only talked to us - his siblings,
Somehow, that crisis stage
led him to say nothing to parents.
That is why I would say that,
forming
and identifying a human
does not only rely on schools,
but also on the entire habitat,
the society,
and the community
of the child.
Hence, the child, for instance,
is allowed to expose to different compositions
from a very early age, that is great!
Just like my story of the farmers before,
I am not kidding!
They lacked conditions,
to be honest.
Back in 1975,
when the peace was restored,
our country was liberated and reunified.
Then, there was
a realistic trip in the countryside,
in which I ate the field mouse.
At that time, I,
as a form teacher, had to take
my students to a countryside,
and tasted different kinds of food,
even the voles.
What I mean is that,
parents should also pay attention
to take their children out of
their safety area.
I mean, the “comfort zone”,
in which their children live every day.
Earlier, Hung mentioned
the middle class.
It is exactly what their daily life look like.
Especially,
many modern parents
let their children learn music,
sports, others like that.
But in terms of community and society,
they should pay attention to, too.
Yes,
that is
my some additional opinions
to prove that I strongly support Hung's.
Yes,
I see that,
nowadays,
with the development
of the technology and the internet,
our access to the information has become greater
and greater than ever before.
As a result,
a class of parents,
I call them the intellectual parents,
which mean those are knowledgeable,
actively learn more about
the model of value, I think so.
They teach their children to know their worth,
their uniqueness,
and direct them to a certain target.
Obviously, when we put that goal in the center circle,
what our children do, what they achieve,
all come from their true value,
their uniqueness,
then their identity,
and their personality as well.
They could move in the right direction to that goal.
But I think that is still not enough.
I realize, in my mind,
when I look back
on the media,
the culture,
and on educational activities,
even where I consider that
they have the most liberal education,
I see people, especially in the countries like ours,
are very ignorant of the concept called "perception".
Exactly.
Maybe, to parents,
I feel like they do haven't spent enough time
helping their children to know that,
when they were born,
they would get influenced by their family in some aspects.
Because being a Vietnamese, an Asian, we cannot avoid that.
Of course, those influences are good or bad,
but obviously, they are
our identification, our unique feature,
our valuable distinct,
and our own depth.
It is clear to me that
educators like our parents does not spend enough time
to help their children
understand their identity,
so that they have roots deep enough
to grow in the future.
Let me tell you my personal story.
When meeting me, people always ask me,
"Did Hung study from the US?", "Which IB lead school?"
Then I said "No". Actually,
I had some time to study in the US,
but honestly, I always tell people
that I am 99% the result of Vietnamese education.
And I am always proud of my family,
frankly speaking, which cannot reach to the middle class,
just a poor family, but I clearly see that, “Yeah
that is my identity".
Because I have been used to self-study since childhood,
and learned how to overcome challenges,
I always find solutions,
because of the lack of conditions,
I cherish every opportunity to study,
besides, my family is very patriotic,
So everything has built
my patterns, my identity naturally.
In the process of pursuing my goal
I understood it,
I cherished and felt proud of it,
eventually, I would develop myself better.
It is sure been nice talking to you,
and I feel that,
you are one of the most
suitable and inspiring people
for Vietnamese parents or educators to
keep an eye on the issue of "How to nurture,
build awareness, cultivate our pride,
perception and our own identity”.
Also, we appreciate the importance of "The deeper the roots,
the stronger the tree".
Sadly, that is what we have not focus on yet.
I totally understand that, Hung.
I really like to tell stories, like to narrate.
The first story is
about my friend, whose daughter went through
a crisis, dropped out in 11th grade or something.
He was always complaining about it.
Once, he went on a business trip to Australia,
Only then did he realize that he was less miserable
than the chief representative of Vietnam Airlines in Sydney.
Why?
because that that man goes everywhere,
like “today here, gone tomorrow”.
Eventually, the child becomes a long-term rootless.
I heard that one day, that little girl
had gone out, and just stuck two yellow stickers,
- two pieces of yellow stickers,
the first one is to declare that she
did not have to ask for money from his parents.
"Tonight at 7 o'clock,
I celebrate my birthday party with my friends here.”
The remaining one said,
"Leave the house before 7, dad and mom!”.
And all of them were written in English.
Then, that Vietnamese father confided,
He paid for his daughter’s loss of roots,
she was like an Australian,
only had skin color of Asian,
about her manner,
and the value shown in her behavior,
are Europeanized, Westernized.
Yeah, totally.
At that time, my friend was relieved and said,
"My gosh, I think I have been suffering so hard,
my daughter dropped out of school in grade 11”.
But more seriously, about the rootless child, her parents
let her get out of hand, it's too late now.
Now that little girl has only one option,
lose completely to become an Australian, American, British.
or tolerate to stumble, to fail,
with any luck, she might rediscover her own identity,
"Who am I?", And "I cannot reject my roots,
my origin".
What I mean is,
Some people want to deny their roots, their identity,
but some people
go against the current, they are living well abroad,
but they feel "the poor", which means
they want to know the country,
the culture, the roots of their parents,
and after exploring, they stick their lives there forever.
Well, I think they have found their route,
and themselves.
That story is to give a bit of shape,
every young man
should also ask themselves
as Hung said: Who am I?
and where is native soil
Can Hung remember there was period
all spread the concept of borderless world
yes
a world without borders
just like the countries, nations
will dissolve national character and positioning
today, populism
oh my God
people are all in France, America
where all affirm that
who they are, what nation is
much more
then in a world
which has just globalized
about economy, commerce, technology
communication, tourist, business
however, at last people
must also know ourselves
who we are, where we belong
and we need to belong in a place
so we must belong in a place
then we choose
someone chooses belong completely in foreign country
despite being born in Viet Nam
however, the majority
still live here
still living here then they must default to true
one last idea
one last story to explain this
when I say to define identity
we must know
to approach
our original cultural value
which does not stagnate completely
let it be completely stagnant, sterilized or simply stuck
one day
I was invited to speak
an America university lecturer
said there was a class about Vietnamese Studies
she wanted to invite me to talk with American students
thus I
chose the topic
ancestor worshipping
I explained that I was atheist
but I am very
so right to celebrate the death anniversaries
for both my husband side, maternal side, paternal side
because I think
this is the nice custom
for us to keep in the busy life
the modern, fast-paced urban life
there are some relatives
are in a little further away,
have never met for a year if there is no occasion
of death anniversary or wedding
but death anniversaries
are the periodic
but the wedding may or may not
thus
I see it as an opportunity
to keep relationship
keep in touch with relatives
and
I see I used to
talk with foreigners a lot
when I talked in New York
the city never sleep
over ten million people
who can die because of the loneliness
so we
locate ourselves
we attach to the homeland
the worth
which is expressed by
traditions, lifestyles
how to live together
how to communicate together
when I explained the customary event
called death anniversary
in Vietnam
they discovered
this was religion
I said this was not religion, but a custom
secondly, what is its meaning
this is not a matter, so I talk that
I do not use the word "worship"
just "co-memoration"
uhm
is that right
yes, therefore
when I explained like this
she was like a discovery
but I said
with that custom
Vietnamese parents must understand
and do not object
stop, that is antique
when grandparents are still alive we should pamper them
until grandparents
die, we do not need it
like I say that I am atheistic
I lived and worked in foreign country for a long time
I communicate with foreigners all day
but I still
in paternal side they very adore me
because they see I go here and there all day
however
even when I come Sai Gon
Annually, I fly there
to celebrate my paternal death anniversary
in Hà Nội
and from there
my paternal family
they respect me
so
I think that way is Asia
but Asia in the good sense.
Because Asia also has some bad customs
but Asia must know
what's good about Asia?
for us to cherish
for us to maintain
and we uphold
so that is
what parents have to care about.
I think honestly
if they understand
they pay attention to
the importance of the word "identity"
they will find out lots of answers.
Before going to the last part
then I will go to another paradigm
because the educational station
will talk a lot about how to
which means the way
then I came up with another paradigm.
I think this paradigm
is the one that called "No - Do and Be"
so I think
the "No" is like the traditional education
which means that focus teaching is the "No",
teaches a great amount of knowledge
but sometimes actually,
students can not remember
can not acquire either
then we go to the "Do".
"Do" - I found out
the educational consequences come from industrial production
that the world has been through for decades
then when in the industrial education
people cared about the "Do"
about the skills that
do everything fast, accurate
as few errors as possible
in the shortest time as possible
for us to increase the productivity
but now we
care about the important thing is the "Be".
Again it also comes back to the Navigation
so it comes back
it moves more towards the Self Navigation story.
Until now, we analyzed
at least parents
don't place the blame
on schools
but parents have to understand that
the educational environment,
home environment
even friends environment
public environment
are crucial to children
to help them develop
their ability, the process,
the journey called discovery
to explore themselves,
position themselves
refresh themselves
but now we are back to the responsibility
of the children
it is on our side
when children cares much about the "Be"
means that they understand more about their status
then it will be useful
when we use the words "No - Do - Be"
the "No" itself is known or unknown.
The "Do" is the action to be completed
it will
and the "Be" is the status
that can show
when we understand the word "Be"
like I agree with you
it is a continuous journey
or does not need to change.
Actually, today's us is different with yesterday's us
the word "Be" we can see that
immediately
I would like to suggest some adjectives
for young people who listen to your sharing session
to sum up
when saying the word "Be"
firstly, we have to understand that it is authentic
Original means authentic
really intact.
Secondly, that is progressive
which means it's constantly changing
the third one means sometimes it needs
something called be courageous
which means very brave
because actually I really want to swirl in this point
because sometimes I think.
Rebut right away, Hung!
Like I just had rebutted before
the modesty I suggested
should be known as sensible
courageous in this situation
should be replaced by
self-belief.
Alright.
What does self-belief means?
Self-belief is a cornerstone
for self-esteem
that we had mentioned before
self-belief is known like
I am disabled
but I
my legs are unusable
my hands play the piano
maybe I can get the prize
the international prize
so the self-belief
self-belief
to every aspect
in the self-belief
the identity
the identity
who I am
it has to base on
and has to create the self-belief
for example
there are some self-deprecating people
admit that they are Vietnamese
half-dead?
To me that is a taboo.
Right, there are bad Vietnamese
as well as bad Americans
bad French, have it all.
Every nation has its bad sides
negative, bad
but if we only see those sides
to feel low self-esteem
admit that we are Vietnamese
like that
there is a story when I answered an interview
here and there I had told
once a teenager admitted to me
Miss, when seeing
our group inclusive tours
lining up for buffet
and piling up on the plate
a lot of food
then going back to the table to eat just a piece
the rest was left over
very wasteful and crude.
That's why sometimes people ask me
which country I came from.
Sometimes I said I was Filipino
or I was Thai.
Then I had to say: "My dear
that phenomenon was really bad, I knew.
But let me say,
that the French criticized noisy American tourists.
So there will be visitors,
what is the second?
I see
I was in Paris
to go to the opera
that men without a tie are not allowed in.
Which means every place has its own rules and regulations
customs.
So when I saw some female tourists
wearing very short pants and camisoles
walked in a sanctuary temple.
Well, I thought those Western girls were lack of culture
like that, barbarism.
Because apparently they entered the place of worship.
But they, they knew exactly how they dressed
to walk comfortably
wander around the street or the beach.
So
I think
I just told him this
"Hey, you can criticize
those group inclusive tours
but your behavior
you said you were from others countries
that is very ungraceful.
It doesn't solve the problem
so ungraceful
Thai people also have this side or that side
Then Filipinos also have this side or that side
So you can not solve the problem.
Hence, let's just admit that behavior was
ungraceful, the behavior that
piling up a lot of food at the buffet when traveling.
Like that
But denying that you were Vietnamese
Yes
was unacceptable
self-deprecating
so self-deprecating that you
didn't even admit you're Vietnamese
so self-deprecating that you admitted you're a foreigner.
then
I told the young man
this was not the solution.
This was not the solution, so
Self-belief, maybe what Self-belief is
Because we haven't thought about it
long enough to see the good things
the solidities
the worthy values
to preserve and promote
in the soul and nature of Vietnam
Vietnamese identity.
Then we have to be confident by
So that's why those three sides are tied together.
We must understand, think and learn from
our ancestors,
what is interesting about our culture?
what are the bad customs and practices?
Then how we promote that good thing
That bad custom should be abandoned
Like that, or repelling, and so on
Yes
Yes
So, those three sides are tied together
knowledgeable to be confident
confident to identify and
promote your Vietnamese identity and soul.
Yes
Actually going back, it means
again, once again that is
the story of the authenticity
the story of the progressiveness
the story of the self-belief right, Madame?
It's only three words but actually,
I think they are the words
that will help the young people today
They will know the way called nevigate
called orientation, better positioning themselves in the current world.
I would like to change the framework a bit
Reframe the model I just had said
for us to go to the story of reinvent
That's what we say our model is: know, do, be
I think
I really want to share with you
both educators and the youngsters
who listen to this session
we try to change from know to understand.
Instead of from the word "know", to "understand"
Then from "do" to "recreate"
which means creating and
even just refreshing
and like the word "be"
the word "be" is unchanged
which means it's the model I think
It will become... the understand, recreate and be
It will be a model that helps young people
do better than
discover and orient themselves.
And it also turns to another point
Why do I keep saying,
actually why do I think of the word "courage"
Do you know? That means
I agree with you, that root is self-belief.
we have to be confident in ourself
but in my viewpoint now
Young people have too much pressure
and too much tension
So what they're fear of
are not taking any risk
Sometimes they aren't brave enough
to do what they believe in
what I really want to say here is
we keep repeating it over and over
There is no such thing unchangeable
We completely have the right to redo
we have to admit that
sometimes what we do wrong doesn't mean wrong
In fact, the correct and wrong thing
is a vague concept
sometimes we learn from the wrong
I hope that
Through your sharing
Young people will feel more confident in themself
They will learn about identity
their own identity more
they dare to experiment
dare to experience for understanding
a self-respect and respect
so that
They accept the temporary wrong
or so-called temporary failure
to confidently pursue
that's the process
how to understand themself better
At the same time, they can reinvent - renew themself
Because in the word "reinvent"
Clearly that
I also try to split it into 3 bullet points
to let them easily imagine
Firstly
They must always know
They have to create added value - add values
Secondly, they have to adapt
and learn how to adjust
Thirdly, they have to learn
not only redo but also relearn
especially in uncertain future
and the forward transformation
Then
I really want to ask you
about the word
"relearn" - learn again
and especially
I really want to know, I'll turn back to the question
In the family
How will you nurture
Ability of navigation or self-orientation
and generational relearning?
In fact
In Vietnamese, there's a word "Đổi mới" after 1975
Uhm
As in my memory, with the word "Đổi mới"
There s a debate among foreign officials
about how to translate it into English
There is a person using the word
"renovate"
But I think we should use the word
"reform" and "renewal"
"renew"
That means to make something new
renew and resume
In practice
Renewal doesn't mean
to get rid of everything
and look for completely new materials
We should understand that
Renewal
must be sifted
There's something we have to show
Even it's bad
wrong
or useless
We have to be brave
We have to be bold
The demanding thing is
both brave and wise
judgement
Sometimes
Yeah
So that is
the thing we have to apply in our life
and education in the period of Facebook and Google
The old days lack information
and datas
Nowadays a sea bunch
of information and datas
gives us
also as chances
but usually as pressure
what should we choose?
Honestly, getting to a buffet with a hundred dishes
makes me overwhelming
Don't know what to choose or how to eat
Right?
It is usually said that
challenges
and difficulties of young people
are spare information
interfering information
So I want to emphasize on
judgement
That's understanding
Understanding here is
maybe judgement
What do we need and don't
What should we do and shouldn't
What is good or bad
And
It requires method
We need to have method
That method
In my viewpoint
should reconcile natural sience
with
art and social science
Because the day before
I have shared
about EQ and EQ education
Emotional intelligence
I used to talk about this point
But they've skipped this very important point
Taking advantage of Hung's speech, I'll say it again
Because ít's imortant for young people's understanding
I used to say it, don't ever think that
Beauty is a privilege
and exclusive for art and social science and humanities
Natural science has its beauty through eyes
Maybe because my husband is a mathematican
For Ngo Bao Chau
For Ngo Bao Chau, there must be a equation
that when he solves
He feels as happy as
We look at a picture of a master
An masterpiece or listen to Dang Thai Son's music
Why is the feeling for beauty
only in society science?
Natural science is also an discovery
Discovery must have creativeness
When discovering or exploring,
we feel so happy and beautiful
In my point of view
The young sometimes, the chance of information
The door opening to the world is too big
Now the problem has changed
In the old days, how to make our children
open the door to go outside
Nowadays even when not acutualy going with passport
they go everywhere with Internet
But they go without a light
A light to light the way
Not others' light
but the light of our mind and heart
Therefore
The best way to protect children
is when we let the children have their own value
in their brain, their heart, blood and understanding
With those parents always keeping an eye on children
Watch out my babe
It doesn't seem realistic
So the problem has to interact with education industry
Especially with both school and family
even with education in society and social media
on the newspaper
So we should let the children and the young
light the way by themselves to find the good
new and correct things
to avoid the dark, wrong and unauthentic things
Distinguishing the authentic things from the fake things
is a big problem
So we should give the children both things and ask
which one is fake, which one is authentic
Yeah
I mean that is called critical thinking
It's not only critical thinking in debate
it's also in judgement
Critical thinking must have judgement
An ability to determine
and judge
what is good or bad, what is correct or wrong
what is harmful or useful
and so on
So I think that
In the story of learning and educating
It's an exploring process
Gaining knowledge is for self-affirmation, knowledge and self-
affirmation
in such a rapidly changing world
With a challenging bunch of
information on the Internet
No any parents can protect
our children 24/24
The children must be equipped themself
with their intellect
with emotional interligence
That's not right
If an adult suggests them with somthing
It's possible that they don't understand that word
But they can feel like something is wrong
So it's the feeling that tells the children
This person suggests me to do the thing
which is not good
A bad thing
A disadvantageous thing to myself
and to all people around, and so on
So that's it
Yeah
I want to emphasize on judgement
Evaluating skill
which one is true or false, good or bad
et cetera
Yes
That's the thing we haven't mentioned before
But I think we should mention it
Because it's now more important on the Internet age
I agree with you
Ability of judging
of critical thinking
Critical thinking skill is very important
especially in the age of too much information
too many thoughts and directions
I find it very sad to say
Most information the children receive everyday
Most of the chances are fake news
That is very dangerous
Turning back to a thing we're saying is reinvent
which means refreshing ourself, come to a conclusion
Firstly, we always know that we should create added value
especially that is our own problem
Secondly, we have to learn how to adapt, that adaptation
If we had and understood
our own identity
if we had self-belief, the belief in ourself
and thinking
that's called judging, judgement
It means we could evaluate the problem true or wrong
Then we understand everything has context
Everything has many sides of a same problem
That's when we will
I think it also prepares the third idea
in the reinvent element
That's the ability called relearn
Relearn in all lifelong
We used to talk about the word "navigation"
Beacuse I think it's very practical
Cause this is
Firstly, it's a journey
not only for the young
but for all of us in any stage in life
We should focus on that word
The word "orientation" and "navigation"
to define the path we wanna take in our journey
especially in the context of Vietnam
in the context of present world and uncertain future
And also
When middle class is growing many times
Ability
of navigation becomes more important
to still keep our identity
and remain our development
integration without assimilation
in the context of the world
So navigation is
a very interesting word, consisting of 3 components
determination of location and direction
and even the way to get there
Then we took turns
through the discovery topics
which includes a process that is
very connective and cyclical
That's a process of exploring ourself
Exploring the inner and outer world
as well as exploring the home
the home and hometown
to find our core values
That process takes place in parallel with the navigation process
Who am I?
The identity
and things that we were born with
are things that we have to acknowledge
to respect more
and to learn the good and bad side
so that i know
what is available in ourself
From that, we'll have a confident basis
That creates "self-belief" - the belief in ourself
to develop our value and difference
On the purpose that we'll
find in our life journey
And we understand that
the so-called renew, reinvent
takes place during our lifetime
not just in this context
And I can renew it
if we know how to create new values
and we have to adapt
and never stop learning in our whole life, relearn
we're talking about models
very interesting, for example
understand or trust
then
recreate and to be verb, in to be verb
Let me repeat
Ideas that you share and emphasize on
we have to talk about authenticity
that's very important today
The second is progressive factor
it never stops changing
I really want everyone who is listening today
will remember that
We have the right to change
There is no such thing unchangeable whatsoever
false and true is a very vague concept
we totally have right to learn from
even what we consider to be temporary failures
The word "vague" is not as correct as
the word "relative"
Nothing is
100% good or 100% bad
Yeah that's true
Looking forward to all
young people, educators
and parents who are listening to today's talk
will take more interest
in indentity
take more interest in building value
and more interest in building for ourself
for our children the belief, self-belief
and let the children fully have the right
to stay true, stay authentic
which means being real and believing in our true values
and ourself or our children
can move forward with complete confidence in uncertain future
it's okay that we study and never stop learning
through the process, we understand ourself more
discover ourself more
from that we can give the direction
which is clear, specific and meaningful to our life
the important thing is meaningful to our life
not meaningful to someone or meaningful to society
I mean to be responsible to society
but the word "meaningful"
in the word "navigation" should be to ourself
I don't know if you agree with me or not
but one last sentence to conclude is
No one understands ourself better than ourself
and no one naviagates our path better than ourself
and lastly, maybe learning
exploring and developing is to find
the meaning, role and happiness in our life
So that we should focus on the word "navigation"
Yes, that's right
The word "navigation" is in a sea of ​other people
Here I agree with Hung the thing is
in that sea
we have to locate ourself, find our own path
and self-affirmation, but
we still live with people
we can't live alone
so the process of exploring ourself
is to live more meaningful
and better to everyone
to society, community and the outter world
In other words
Self-discovery, the process of exploring ourself
and self-affirmation
Finally, it is for what?
It is to live better, more meaningful
and happier with everyone
Yeah, thank you
I think it's a sharing
a very nice add on
to end today's talk
Thank you very much Ms.Ninh for your time
in education and EduStation from Vietcetera
and actually about what you've shared today
we will continue to exploit
and dig deeper with next guests
For example, in the next episode
with Nguyen Chi Hieu
We will talk about
the period from 15 to 18 years old
The period that needs to develop characteristics
as well as emotional intelligence
To help
I think it's also very relevant, to help the young
have abilities and stronger self-belief
so that they can prepare for "navigate"
Navigating in a big sea
Especially when they're about to enter a world
when they become after 18 years old
a world that is bigger many times
I'm very grateful to Ms.Ninh
for taking your time for us today.
It's very interesting
Bye Hung
Goodbye everyone and
Thanks everyone for being so patient to listen to
a very long talk
with a lot of content of Hung and Ms.Ninh
I hope that
we'll get a lot of lessons from this talk
and have a lot of personal feelings for ourself
And I have to say goodbye and see you again
at the next episode of EduStation
with Nguyen Chi Hieu
Goodbye and see you soon!
 EDITED
Hello everyone, welcome back to EduStation
Educational Station - the every first series about education
from Vietcetera.

It is such a proud moment

because today I've managed to invite to
the EduStation
a guest that I admire so much.
That is Madame Ninh (Ton Nu Thi Ninh)
Good morning, Madame

many of you watching this episode

might already known Madame Ninh
Anyway, please allow
me to share a brief introduction about her.
Madame Ton Nu Thi Ninh
had a 30 year experience in high level diplomacy
working at the Commission for Foreign Relations of the Party Central
Committee
She was the former Ambassador of Vietnam to Belgium
and the former Head of Delegation of Vietnam to the European Union (EU)
And she had been awarded with the First Class Labor Medal,
the recipient of the third rank Legion of Honors by the French government
and the Leopold II Medal by Belgium for her distinguished diplomatic
services.

to dedicate her life to

the mission of promoting sustainable development and international
integration of Vietnam.
She has shared many valuable talks about Gender Equality,
the Rising Power of Youth/ Youth Empowerement
our Vietnam's nation brand
As in her latest position as
actively advocate for raising public awareness
on post war issues related to
the Oversea Vietnamese community
and the Agent Orange/Dioxin’s pernicious effect on environment and
humans in Vietnam
and she is also a pacifist
promoting the ideology and culture of peace
and philanthropic ecosystem in Vietnam

she holds many great expectations

as well as optimic views about the young generation of Vietnam.

That is it - we had the KEYWORD of the day

that I would like
to focus on today, altogether.
The topic is Navigation
the navigation of life
because we are talking about the Youth
it is obvious that navigating
and self navigating is crucial to young people.

it is matter of fact that Vietnam has been developing a lot lately.

The upper middle class
is growing expontentially.
And when it is growing fast
like this
it is understandable that this group
is equipped with little life experience in hand.
Some may face some shortcomings as prospects and visions
on how to educate
and orientate children
towards the future ahead

is an obviously important topic.

and much worth discussing
and also debating

the very word Navigation

to name our today's topic of discussion
I think it is a lifetime journey of discovering
positioning
and self-affirming
and creating.

And that self discovery,

when in the interactions and intercessions,

with the world far and near

But when integrating with the world far and near
it is very easy
to get distracted.

our own self

I personally love the word

That is indeed Navigation.

this idea
I would like to address it to all parents, first of all.
parents nowadays, let children loose too freely.
But when they get loose too much
they will then get lost completely.

trying to help their children

to rediscover themself

try different ways to

in the sense that families, loved ones

society along with ourselves
This
an adaptation requirement for the Vietnamese,
especially the Vietnamese youth, to the outside world
But this is another story for another time
so I think I'd better just stop here.

It means that we affirm our position

full of uncertainties and constant changes like the present.

Actually I've just re-look up
the root word of "navigation" in the dictionary

originated from the maritime word "navigare"

the first meaning is "to locate"

the second one is "to identify direction"
and the last but not least, my most favourite,
is "to give instructions"

to identify how they will enroute

for instance, some rely on sound
just by hearing the sounds
they will then know how to travel
and by which means
Therefore, if we get to know the word "navigation" correctly
it also define the main content

Our sharing is organized into 3 sections

similar to the construction of the word "navigation"
The first part is about Discovery
The second is Positioning
The third one, if I may, rename it
as Re-invent

it has the element of Creativity

it means that
we need to understand the original version
and it also has the element of Adaptation
So in the part

I may divide it into

3 subsections for your inputs

when we finish discovering the world, we will return

similar to the idea "To go away is to return"

as well as our the motherland/ our country

to discover the real definition of Our Home
I think there would be many
interesting personal experiences from you
from your own journey
to explore the outside world
and how that journey help you to understand about yourself
and about the concept I called "Our Home"
the human journey
in the process so called Education

should not mean

think long and hard behind a closed door all alone.
about the question
"Who or How am I?"
So to me

Self experience
helps us to to explore
what we are bad at
what we are good at
or what we have no idea about
to realise how ignorant we can be
and therefore need to update with more knowledge

instead letting the parents say something like

"You know nothing, you have to study this or that..."
we must let our children to take the lead
it is the role of the school system
to establish educational path

it is true that they are lacking of this

it is true that they need to learn of that

is to discover yourselves

through the exchanges,

and via working

As long as we live
we will learn
some life lessons
that will forever stay
with us
it is the most sustainable
and profound way to learn

we have to organize the education system in a way

a young urbanite

should go for a rural experience

farmers are just

rural hicks

farmers, regardless of the harsh lives they have,

are still invaluable at their best
not any less to us
they may have different living condition
and labour intense nature of works
together with our circle of beloved ones

I see

I would like to propose a counter point of view for discusison

they will then understand better about themselves

and recognize more clearly of the things called their home, country
In the second part

I believe that

together with your passion about our own country and

the desire to affirm the positioning of
Vietnamese youth and oversea Vietnamese

that discovery journey

What do you think about

the identity
as a Vietnamese
and as the person as you are
how did that process unfold to you and
what life lessons
you have learned in order to encourage
more people to guide
not only to their own children or else

that Never stop Experiencing

I've just talked quite a lot about Experience
I'd like to pause and focus on one idea that

is to look inward to our inner life

I often talk with many young people

Young people should be agile

and should do everything quickly

take 2 steps back

and that we need to find ways to understand more deeply and correctly

need to imagine more to get better understanding

By the way
some monks like
monk Minh Thien
has been doing a lot lately with an aim to motivate people
especially the youth

there is some aspects

that need calmness and peace

especially of which country or culture I come from

i can relate to my own story, in which
I told everyone "I got lucky because

that is indeed a blessing

otherwise, I would lose my mothertongue language

it was at the age of 25

and went oversea with the careeer in international diplomacy

that allow a person to obtain chances

to live abroad for long time
to spend teenage and adult years abroad
and to work as well

so what does it all mean?

Although I can choose to live comfortably

like a fish enjoying its own water in France

because they kept asking me for a work permit

but that permit is only
given to French nationality

and the process of re-exploration

means answering the question "what does it mean saying I am a
Vietnamese?"

I concluded that it had never been once

that any foreign partners ever comment that I acted like a French

which means I love socializing and going oversea

back and forth

but in the impression of any foreigner guests

noone has ever said that I looked like the French
not even from the native French government officials

from how I dress

act and speak
I always pay attention to help foreigner to understand Vietnam better
to appreciate the beauty of our country
we want the world to know and understand us
and be able to integrate
when they visit Vietnam
So the desire

starting at the year of 1975

I must admit, was really devastating

in short of everything

our Vietnam journey is in fact a reborn

take back our culture

inspect and introduce Vietnamese cultural identity

with its own depth
and unique features

especially when I was a diplomat

that is exactly what I had done for several years,

cause I had exposures to undestand the world

anything particular

not many people pay attention to

that I think I'd like to share with you all today

with people like Hung that may be interested in
and whether you could also join
I was particularly frustrated
that we don't have a team

I was put in situations like that for many times now

reaching out to the world

catching up
a bit later than other countries

it is necessary to build a core skilled team

They are professional in approaches

It is appropriate to visit Vietnam

"Put Vietnam on your ...focus"

your perspective vision

then remember that "My root is Vietnam"

On the contrary, it is an asset

However the world is too vast

they there is possibility that they will go off-track

losing confidence
It will happen
In your twenties,

at loss or under attack

What I would like to know is that

I will share my intention when asking this question
that is, to find out what are so-called strengths?

to remind the youth while they are excited to

embark on the journey to explore the outside world
they want to take action
they want to explore
and they must always
the passion for exploring the world
or the things they have not seen or known before
and they are always intrigued by the unusual
the new ones

This means to diversify more for my own experience

just like what is the root of Vietnam, of Vietnamese people?

that need to be promoted

but try best on your own two feet

Older but not wiser men

talking nonsene, saying wrong things completely
and then we need to find ways to have a say back
politely, respectfully, but still need to respond back

It is unlikely to be clever anyway

with the voice of understanding and reasoning

but requires an approach of artistic method.
That artistic method, in my opinion, is culture.
My father is indeed very old-fashioned.

From the past until now

includes both respect and modesty, can we?

That is correct, it is a two way interaction.

In my opinion, normally if we are grounded with strong foundation

I am afraid that audiences may have question

it is not a deliberate attempt to act humble

it is not also being submissive or avoiding confrontations

be vocal in confident manner, for example

We shouldn't understand humility as a person who always cringes

speaking with a soft gentle voice

but they sound soft

yet the inside is full of braggings
arrogant and often look down on others.
So young people
sometimes their style and manner
A complete set of values
what makes us to gain a certain focus
a more prominent "stamp"

As a result, Hung's triangle model

nothing for sure

as I sayl profoundly
Let me tell you another story
since dialouges, sharings, stories
can help clarifying the problems

but that is within the classroom walls,

outside the classrooms,
a field trip to the countryside

proactively search for information

the further the branches can reach
then that Vietnamese father confessed

everything about her manner

and values shown in how she behaved,

at that time, my friend then felt relieved and said

or just succumb to failure and fall

after exploring, they stick to live their lives there forever

they also find themselves

that story is to frame our discussion a bit
and where is my homeland?
Can you recall the time when
the concep of borderless world is everywhere?

will dissolve their unique characters and positionings

communication, tourism and business

I think that way is Asian
but in a good sense
really genuine

because I really want to focus on this point

Right, there are ugly Vietnamese
as well as ugly Americans
ugly French, all sorts
every nation has it own ugly sides
the negative the bad
those tourist groups
with the challenge of vast
information found on the Internet
No parents can protect

with their intellectual and

emotional intelligence

if being lurked by an adult who suggest them to do something

Ability to judge
ability of critical thinking

if we had that, we understood

Time Character Vie
xin chào mọi người quay trở lại với
Edustation - Trạm giáo dục trên Vietcetera
Mình là Hùng Võ, founding member của
Embassy Education's Boards.
Đồng thời cũng là host
của chương trình này mùa đầu tiên
trạm giáo dục đơn giản là một nơi
Hùng cùng với mọi người có thể gặp gỡ các cá
nhân
rất là tâm huyết với giáo dục
đặc biệt có rất nhiều
cảm hứng và mong đợi cho một tương lai của
Hùng giáo dục Việt nam
và trạm giáo dục sẽ là nơi chúng ta có thể
có những chia sẻ
có những trao đổi
và những cách thức cụ thể
để cùng nhau đi đến những tầm nhìn đó cho giáo
dục Việt nam
và khách mời thứ 4 của mùa đầu tiên
của Edustation, của trạm giáo dục
thì hôm nay
Hùng rất vinh hạnh được nói chuyện
với Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu
Em chào anh Hiếu
Chào Hùng và chào các bạn
Dr. Hiếu
đang theo dõi chương trình Edu popcast này
Hùng xin phép được giới thiệu ngắn gọn
thêm thông tin về anh Hiếu như sau
Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu là nhà đồng sáng lậo
và CEO của tổ chức giáo dục EIG Global
một tổ chức gồm 10 mảng hoạt động giáo dục
đang tác động đến hơn 1,5tr học sinh, sinh viên
và giáo viên ở 1000 trường học phổ thông và đại
học
Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu có
bằng Tiến sĩ Kinh tế học tại Đại học Stanford
Bằng MBA tại Đại học Oxford
và bằng cử nhân kinh tế và khoa học chính trị
tại Học viện Kinh tế và Chính trị London
và trong gần 10 năm qua
anh Hiếu đã trực tiếp tư vấn, xây dựng
chuyển đổi và nâng tầm mô hình giáo dục
mô hình giáo dục cho hơn 100 trường học phổ
thông, đại học

Hùng
 các công ty giáo dục và tổ chức phi lợi nhuận
trong và ngoài nước
từ những mô hình trường học nhỏ
Hùng đến các hệ thống giáo dục lớn nhất đất nước
anh đã có 15 năm kinh nghiệm giảng dạy
và hướng dẫn học sinh, sinh viên
cấp học phổ thông, đại học và sau đại học
đồng thời là tác giả và dịch giả
của nhiều đầu sách về giáo dục
trong đó có một cuốn sách
mà Hùng rất thích
đó là cuốn sách về giáo dục sáng tạo
để bắt đầu buổi nói chuyện hôm nay
em rất muốn hỏi anh
thật ra mình bắt đầu từ cá nhân
anh Hiếu rất nổi tiếng trong cộng đồng du học
sinh
một người học rất giỏi
em muốn hỏi anh
anh nhìn nhận như thế nào về
thế hệ các bạn học sinh
sinh viên Việt Nam vào thời điểm hiện tại
và điều anh thấy các bạn có là gì
điều anh thấy các bạn đang thiếu là gì
cám ơn câu hỏi của Hùng
thật ra với mình
dù học sinh ở các trường đại học hàng đầu thế
giới
hay học tại các trường tốt tại Việt Nam
hay là các bạn học những trường cao đẳng
đối với mình
thành công lớn nhất của mỗi bạn học sinh
chính là các bạn đạt được nỗ lực hết mình
0-5
và đạt được tiềm năng bản thân của mỗi bạn
chứ không nhất thiết là các bạn học sinh
phải vào được các trường đại học hàng đầu
thì mới được gọi là thành công
thật ra là theo với các bạn học sinh Việt Nam
cũng gần 15 năm qua rồi
bản thân trong lứa học sinh đầu tiên của mình
những năm 2007-2008 đến bây giờ
thì cũng đã có sự dịch chuyển rất lớn
điều mình thấy nổi trội nhất
ở các bạn học sinh, sinh viên bây giờ
tất nhiên ở đâu cũng có người này người kia cả
chứ không phải 100% đều như thế
tuy nhiên mình thấy các bạn học sinh Việt Nam
bây giờ
thật ra kiến thức của các bạn
về thế giới rất lớn
tại vì các bạn được sinh ra và lớn lên
được học tập và đào tạo trong một môi trường
nguồn học liệu rất dồi dào, phong phú
không chỉ trong trường học, trên mạng xã hội
và nhiều nguồn thông tin khác
mình thấy rằng các bạn thật sự kiến thức
các bạn tốt hơn mình ngày xưa rất nhiều
đặc biệt là ở những mảng
vượt ra khỏi trường học
cái thứ hai, mình phải nói
một cách rất là công tâm
dù ngày xưa mình cũng là dân chuyên Anh
cũng là dân "gà chọi"
rồi cũng đi thi học sinh giỏi quốc gia
và có giải này kia
tuy nhiên, khả năng, năng lực ngoại ngữ của các
bạn bây giờ
mạnh hơn thế hệ của mình rất nhiều
mình cứ hay nói là
ngày xưa thầy cũng là dân HSG Quốc gia
nhưng mà thậm chí các bạn học tiếng Anh
trong những lớp bình thường bây giờ
tiếng Anh đã hơn thầy rất nhiều
so với năm thầy học lớp 12 rồi
mình nghĩ đó là một công cụ rất tốt
để các bạn có thể hòa nhập vào thế giới
các bạn làm chủ nhiều môi trường học tập
mà các bạn sẽ được tiếp xúc với
và điều thứ 3 mình nghĩ rằng
điều các bạn hoàn toàn mạnh hơn hẳn
cũng là điểm yếu của thế hệ của Hiếu
cũng có thể là thế hệ của Hùng
đó là kĩ năng mềm của các bạn rất tốt
ngày xưa mình còn lơ mơ cách sử dụng máy tính
rồi làm powerpoint làm sao
rồi hoạt động nhóm
 rồi rất nhiều thứ về sáng tạo
thậm chí là thuyết trình
rồi tranh biện
mình rất là kém
và mình nghĩ rằng
nhiều bạn bè đồng trang lứa của Hiếu cũng như
thế
tuy nhiên đó là điểm mạnh của rất nhiều các bạn
thế hệ genZ và genAlpha bây giờ
Dr. Hiếu các bạn rất sáng tạo
các bạn có những bộ kĩ năng mềm
mà trong nhà trường cũng có sự dịch chuyển
nhất định
nhưng dịch chuyển lớn nhất
là hệ sinh thái xung quanh nhà trường
các trung tâm
rồi các cơ hội trải nghiệm
các kì thi
nó giúp cho các bạn thật sự
được xây dựng bộ kĩ năng mềm
nếu như thế hệ của Hiếu ngày xưa
bảo là bước ra thế giới mà gọi là
Được gọi là sánh ngang kĩ năng mềm
với các bạn sinh viên, hoặc là học sinh nước
ngoài
thì chắc là ít
Nhưng bây giờ thì số lượng mà học sinh Việt
Nam bước ra thế giới
và có bộ kĩ năng mềm cũng có thể ngang ngửa
với các bạn học sinh ở trường đại học hàng đầu
thế giới
thì cũng không phải là ít đâu
Tại vì đó là những điểm mạnh
và những cái mà các bạn bây giờ có
Tuy nhiên, cũng ngược lại
Vậy thì mặt còn lại,
cái mà các bạn đang thiếu là gì?
Thì Hiếu cũng hay nói đùa với học sinh của Hiếu
trong lớp
là: ''Ngày xưa thì thế hệ bố mẹ của thầy,
hoặc là thế hệ bố mẹ của tụi con
thì đó là những thế hệ vượt khổ, đúng không?
Còn thế hệ của thầy giống như thế hệ chuyển
giao,
sướng thì không phải sướng,
mà cũng không phải là quá khổ
Nhưng mà thế hệ của các bạn bây giờ là vượt
sướng
Mình hay nói như vậy, bởi vì các bạn thật ra
 được sinh ra và lớn lên trong một môi trường
mà thật sự có khá nhiều những cái điều kiện
Điều kiện về ăn uống, học tập,
điều kiện về tiêu dùng
Thì đôi khi,
Mọi thứ được lập trình sẵn nhiều quá
và bày sẵn ra nhiều quá
thì nó cũng không phải là lỗi của các bạn,
bởi vì đó là sự xoay chuyển của thời đại,
của xã hội và của kinh tế
Tuy nhiên, như vậy mà việc các bạn ít có những
trải nghiệm và tiếp xúc,
nó gây ra khó khăn và thử thách cho các bạn
Thì phần về tính cách của các bạn,
đôi khi nó lại chưa được chắc chắn cho lắm
Thành ra mình vẫn thấy
có một số học sinh, kể cả học sinh của bản thân
Hiếu
vốn là học sinh giỏi
và các bạn cũng vào những trường đại học tốt
Tuy nhiên, để gọi là các bạn có những tính cách
để có thể làm chủ quá trình đại học đó,
để có thể... giống như là vượt qua những thử
thách
mà chính bạn phải là người xử lí
chứ không còn là bố mẹ và thầy cô nữa,
thì có thể là các bạn sẽ hơi bị lung lay
và lỏng lẻo trong phần tính cách một tí xíu
Nhưng mà cũng khó trách đó là lỗi của các bạn
Nó là lỗi... cũng có thể là lỗi
việc mà chúng ta phát triển
kinh tế, xã hội nhanh quá
Chúng ta tập trung quá nhiều về những
chuẩn kiến thức, kĩ năng
mà chúng ta quên dành thời gian
ở nhà trường, ở nhà và cũng như trong xã hội
để có thể giáo dục tính cách cho học sinh
Thì đó là những gì mà Hiếu quan sát được từ góc
nhìn của Hiếu
Em cũng hoàn toàn đồng tình với anh
cái thế hệ, điều kiện học tập
của các bạn bây giờ
rất là khác thời của anh em mình
Ngày xưa thì không có Google
Cái chuyện học tiếng anh

5-10
 phải đi đến thư viện của trường
mà không phải lúc nào cũng đầy đủ tài liệu
Bây giờ các bạn thì khác
Bạn có khả năng tiếp cận với
5-10
thông tin, kiến thức tốt hơn rất nhiều
Thứ hai nữa là thời đại của các bạn
được kết nhiều hơn, gọi là được ''connect'' nhiều
hơn
Nên các được sống một cái hệ sinh thái
mà mọi thứ được vận hành một cách rất khác
Cơ hội các bạn được nhìn thấy nhiều thứ,
nhiều vấn đề, nhiều khía cạnh của cuộc sống
Từ đó các bạn phát triển các kĩ năng mềm tốt
hơn
so với thế hệ của Hùng và thế hệ của anh Hiếu
Thật ra đó là điều mà tại sao em muốn dừng ở
Hùng
đây
Bởi em nghĩ rất nhiều bố mẹ mà có con em
đang ở độ tuổi cấp hai, cấp ba
thì thật ra có thể là trong thế hệ của anh em mình
Em muốn lưu ý lại
để cho các nhà làm giáo dục,
các bậc phụ huynh mình phải lưu tâm cái này
Có một cái nhận định là
do các bạn được ra trong thế hệ...
trong thuật ngữ mình gọi là
'a fluent generation''
Nghĩa là một thế hệ
có nhiều điều kiện sung túc
Các bạn ấy không có
những cái kinh nghiệm tự nhiên
trong chuyện đối mặt với thử thách,
đối mặt với khó khăn, đối mặt với sự thiếu thốn
Thì em muốn đào sâu hơn,
vậy nó dẫn tới những vấn đề cơ bản nào?
Và ảnh hưởng của nó là gì?
Thật ra thì mình thế này
Quan điểm của mình, cũng như là quan điểm của
giáo dục
thì nguyên tắc của giáo dục
dù là ở trường hay ở nhà,
thì nó giúp cho con người và một đứa trẻ
tìm hiểu về hai thế giới
Một là thế giới bên ngoài của mình
thông qua những môn học như là lịch sử,
địa lý, kinh tế, vật lý, toán học
để tìm hiểu về thế giới bên ngoài qua những môn
học
Nhưng còn một thế giới nữa mà chúng ta
cũng phải sống với nó,
thế giới bên trong mỗi con người
Là những cảm xúc, tâm tư,
những suy nghĩ, quan điểm của mình
Và thường thì thế giới bên trong
phức tạp hơn thế giới bên ngoài
Thế giới bên ngoài thì có thể mười người nhìn...
cùng nhìn vấn đề đó
Thì có thể là... nó có thể khác nhau,
nhưng có thể nó không quá khác nhau đâu
Nhưng bản thân thế giới bên trong của Hiếu
sẽ khác với thế giới bên trong của Hùng
và khác với thế giới bên trong của mỗi người
Vì vậy khi mà chúng ta...
Hiếu ơi, khi nãy Hiếu có chia sẻ về giáo dục tính
cách
Giáo dục tính cách thật sự nó không phải là nhiều
lắm
về việc dạy con người nhìn về thế giới bên ngoài
đâu,
mà nó giúp con người
nhìn về thế giới bên trong của mình
Thứ nhất là để hiểu được những suy nghĩ của
bản thân mình,
những suy nghĩ đó đến từ đâu,
nó đến từ người khác hay đến từ mình
Suy nghĩ gì nên cho đi,
suy nghĩ gì nên giữ lại
Những gì là điều quan trọng nhất
và hiểu về cảm xúc của chính bản thân mình nữa
rồi hiểu về những gì giá trị...
nó là giá trị với mình
và nó không có giá trị với mình
Và kể cả cuối cùng,
đó là bạn là ai?
Bạn muốn làm gì?
Bạn muốn sống một cuộc đời như thế nào?
Nó là những thứ mà đối với Hiếu
rất là quan trọng
Và Hiếu nghĩ rằng là
bố mẹ, kể cả Hùng hay là Hiếu
hay là những thế hệ thì
 khi đi qua cuộc đời
bị bầm dập nhiều rồi
Thì điều này đôi khi rất là quan trọng
hơn
Có thể là trong một số ngữ cảnh
thì nó sẽ cần về kiến thức toán, lý, hóa
Nhưng mà trong đời sống hàng ngày,
trong những mối quan hệ của chúng ta,
trong công việc và trong cuộc sống,
thì những cái đó quan trọng hơn
Tuy nhiên, với cái guồng chạy
của giáo dục,
của kinh tế và của thời cuộc,
thì Hiếu chỉ thấy là
một bộ phận ngày càng nhiều
Hiếu cũng chưa dám khẳng định
nó có phải là phần lớn hay không
Bởi vì đôi khi phần lớn quá
thì mọi người lại nghĩ mình phóng đại
Hiếu chỉ nghĩ là một bộ phận ngày càng nhiều
phụ huynh, thầy cô này
cứ chạy theo những cái
mục tiêu rất là ngắn hạn
Hiếu hay tạm gọi là mì ăn liền
Nghĩa là con tôi có
học cái này ra được điểm gì
Rồi khi nó có chứng chỉ này, chứng chỉ kia
Con tôi có nói tiếng anh
được như người bản xứ hay không?
Con tôi có được
học sinh giỏi, học sinh khá hay không?
Dr. Hiếu
Tất nhiên nếu mà chúng ta nhìn từng thứ một,
thì nó đều tốt cả
Bởi vì không có cái gì là
tệ về bản chất
Nghĩa là từng thứ một rất là tốt,
nhưng vấn đề ở chỗ là
khi mà nó quá nhiều,
lúc nào cũng là những câu chuyện như vậy,
và lúc nào cũng là mục tiêu như vậy
Nó thành một hệ tư duy và tư tưởng,
 nó làm cho thầy cô và bố mẹ
và kể cả đứa trẻ
tập trung quá nhiều về những thang đo
mà chỉ đo mức độ hiểu biết của đứa trẻ
về thế giới bên ngoài thôi
Câu hỏi đó là
liệu đứa trẻ đó có sáng tạo hay không?
Đứa trẻ đó có tính cách
bên trong con người của nó hay không?
Nó có một cái
cuộc sống về nội tâm
phong phú và dồi dào
và sâu sắc hay không?
Thì những thước đo kia,
nó không có đo được
Và cuối cùng,
hệ lụy mà Hiếu thấy đầu tiên
chính là ngay trên đứa trẻ đó
Bởi vì khi các bạn bước ra,
các bạn có thể có...
là học sinh chuyên Anh,
học sinh được giải quốc gia
Các bạn có thể có những cái
điểm số rất là cao
Tuy nhiên, nếu mà
bản thân bên trong con người của bạn
không có những tính cách
Ví dụ như bạn có phải là một người
giống như thấu cảm hay không?
Bạn có phải là một người mà quản lí cảm xúc của
mình
tốt hay không?
Bạn có biết mình thật sự là ai hay không?
Và liệu môn bạn đang học
có thật sự là đam mê cả đời của bạn hay không?
Hay nó chỉ đơn giản là
bước vào trường chuyên
không biết chọn chuyên gì
10-15
thì chọn chuyên Lý đại cho xong
Đúng không ạ?
Thì với những thứ mà...
Khi một đứa trẻ, một học sinh
10-15

mà không hiểu thật sự thế giới bên trong của

mình,
thì Hiếu hay nói
các bạn là một thế hệ rất giỏi,
được đào tạo để
đạt được rất nhiều những mục tiêu
Tuy nhiên nó mong manh
và nó dễ vỡ
Đặc biệt với các bạn mà
có cái ước mơ bước ra biển lớn
và được tiếp xúc với rất nhiều
Thì đôi khi cái neo đậu,
cái căn tính của các bạn,
rồi bản ngã của các bạn
Bạn là ai giữa một thế giới
rất là nhiều tạp âm,
rất là nhiều tư tưởng,
rất là nhiều quan điểm
Thì đôi khi nó là lại làm cho
bạn ấy cảm giác như là
lạc loài giữa biển lớn như vậy
Và khi...
với những vấn đề nhỏ thì không sao,
nhưng với những vấn đề gọi là biến cố
hoặc những cái khủng hoảng lớn
Mà thật ra ở đời một con người thì Hiếu nghĩ là
rất khó tránh những điều đó
Thì các bạn lại chưa chắc có nội lực
để các bạn có thể tự giải quyết được
những vấn đề đó
Em có một thắc mắc cho anh Hiếu
Thật ra là em
hoàn toàn đồng ý với anh
Thật ra trong những buổi chia sẻ trước
của Trạm giáo dục
Hùng Em và các diễn giả khác
cũng nói về chuyện
thật ra ngành giáo dục
không chỉ ở Việt Nam,
em nghĩ là cả trên thế giới nữa,
thì chúng ta dành rất nhiều thời gian cho chuyện
giáo dục
Dr. Hiếu Ừa
 và một đứa trẻ và thế giới bên ngoài
Nhưng mà rất là ít dành thời gian
để đứa trẻ nó học
để hiểu thế giới bên trong của nó
Nhưng mà em muốn hỏi là
tại sao anh lại gói gọn
Hùng trong hai từ giáo dục ''tính cách'',
mà không phải là
giáo dục một đứa trẻ mà
nó học để nó
phát triển thế giới nội tâm của nó?
Và tại sao mình lại dùng từ ''tính cách''
trong chủ đề này?
Ừa
Thật ra đúng,
tại vì thật ra là
khi mà bạn học về...
về thế giới bên ngoài đi
qua... kể cả những môn học,
thì nó cũng một phần đóng góp lại
cho thế giới nội tâm của bạn
Bạn hiểu về lịch sử của Việt Nam,
bạn hiểu về chính trị của thế giới,
bạn hiểu về văn học
Thì nó cũng...
về văn học, về truyện Kiều,
về tất cả những tác phẩm mà các bạn học
Thì nó cũng một phần giúp cho việc xây dựng
thế giới nội tâm của bạn
Thì giáo dục tính cách,
nó cũng một phần giúp cho
phát triển thế giới nội tâm của bạn
Dr. Hiếu Tuy nhiên, để cụ thể hóa hơn
thì chúng ta chỉ nói chung chung, đó là để
chúng ta phát triển thế giới nội tâm,
đôi khi là
nó khó để cụ thể hóa
thành những thứ mà chúng ta có thể
đặt để, gọi tên
Chúng ta làm nó một cách chắc chắn hơn,
chúng ta làm nó một cách chủ đích hơn
 Thì Hiếu dùng chữ tính cách
là bởi vì thật ra
nó sẽ cụ thể hơn là
À, phát triển thế giới nội tâm
Thì như thế nào
thì chúng ta cũng chưa chắc biết
nên dạy cho một đứa trẻ
kiên trì và bền bỉ
thì nó sẽ dễ
để mà người lớn xung quanh
cũng có thể biết làm gì với một đứa trẻ
Hùng Em hiểu
Và đó là lí do sau này
Hiếu đi dùng chữ tính cách là như vậy
Dr. Hiếu nó dễ hiểu hơn
nó đời thường hơn
và nó cụ thể hơn
Có nghĩa là em hiểu
qua cái chia sẻ của anh
Thì nó có 2 cái ý ở đây
Cái ý thứ nhất rõ ràng là
Ngay cả cái môn giúp cho chúng ta
học để hiểu thế giới bên ngoài
thì nó cũng cần
có một cái định hướng mục tiêu
Để mà qua đó
một đứa trẻ nó được kết nối
bản thân nó sâu hơn
một đứa trẻ nó được
thông qua chuyện học được ở thế giới bên ngoài
nó cũng có thể hiểu được cái thế giới bên trong
nó tốt hơn
Thì đó là một cái điểm
em nghĩ là rất là đáng chú ý
trong phần chia sẻ của anh Hiếu
Cái điểm thứ hai nữa là
em đang hiểu là
anh Hiếu đang cố gắng đưa ra một cái định nghĩa
nó gần với sự hiểu biết
của những người làm giáo dục
cũng như là
những người làm bố làm mẹ
 và để được
Thì bởi vì
mình muốn giáo dục cụ thể
nó phải quen thuộc với mình
và mình phải hiểu nó là cái gì
Hùng thì có nghĩa là
có nghĩa là, em hiểu là
Thứ nhất là, nhắc nhở các nhà làm giáo dục
nhắc nhở những người làm cha làm mẹ
những người làm anh làm chị
hướng dẫn cho con em mình
hướng dẫn cho học sinh của mình
Thứ nhất là
Hãy dành nhiều thời gian
quan tâm đến thế giới bên trong của đứa trẻ hơn
ngay cả những môn học
để hiểu cái bên ngoài
Thứ hai nữa là
phải giúp cho đứa trẻ nó
tin tưởng bản thân hơn
Giúp đứa trẻ nuôi dưỡng tính cách riêng của đứa
trẻ
và trong quá trình đó
thì đứa trẻ nó sẽ được
phát triển hoàn thiện bản thân
Thì mình đi sâu một chút xíu
về cái tính cách ấy
thì mình đang nó là
mình sẽ có tính cách chung không
hay có tính cách riêng không
Để mà mình tạo ra một cái
một cái frame word
để mà bố mẹ
hay là những người làm giáo dục
họ có thể nhìn vào
để biết chúng ta cần phải làm gì
Ừ
Thật ra thì tính cách nó là
có rất nhiều tính cách đúng không ạ
Chúng ta có kiên trì, bền bỉ, có lạc quan
có tò mò có hi vọng
rồi có thấu cảm rồi có tử tế
 Thì có rất nhiều cái tính cách
thì với Hiếu
thì khi Hiếu làm việc về giáo dục
Thì Hiếu hay chia ra ba bộ tính cách
Đầu tiên, là tính cách về tưu duy
là bạn ấy là một người rất là
tò mò, yêu thích việc học tập
một cách rất là tự nhiên hay không
15-20
rồi bạn ấy có lạc quan, có hi vọng hay không
Nghĩa là, bạn ấy có khả năng mà
để có thể tự tìm tòi
tự học hỏi hay không
Cái thứ hai là
cái tính cách đối với người khác
và cái Hiếu hay nói là tính cách đối ngoại
là bạn ấy có vẫy được
những cái mối quan hệ xã hội hay không
bạn ấy có cái lòng trắc ẩn hay không
bạn ấy có cái sự tử tế
rồi bạn ấy có thể là
giống như là biết trân trọng những điều
những người khác làm cho mình
Đó là tính cách về đối ngoại
Về mặt đối nội
thì nó có những cái
Ví dụ nó có bền bỉ hay không
có kiên trì hay không
có vẫy được cảm xúc của mình hay không
Đó là ba cái mục tính cách
mà thực ra đó cũng là nghiên cứu của giáo dục
thôi
thì khi mà họ đến các trường học
và họ quan sát rất nhiều học sinh
Qua một thời gian khá là dài
có khi là cả một cấp học
hoặc là 5-10 năm
Thì họ thấy được là
với những bạn mà
mà có bộ tính cách tư duy mạnh ấy
thì các bạn là những người giống như là
Dù không có điều kiện học tập tốt
các bạn vẫn sẽ học tập tốt
 Bởi vì, các bạn lúc nào cũng tò mò
cũng lạc quan, cũng suy nghĩ tích cực
Thành ra các bạn luôn hướng đến
những cái để khai mở chi thức của mình
thì đó là những cái chúng ta hay nói là
"Học, học nữa, học mãi"
là cái đặc điểm của bộ tính cách này
Với những bạn mà
có bộ tính cách đối ngoại tốt ấy
thì là các bạn là
có thể các bạn sẽ khá là hạnh phúc
Bởi vì, các bạn có những mối quan hệ xã giao
rất là tốt với bạn bè, với thầy cô
có những người bạn thân chí cốt
Để các bạn có thể bày tỏ cảm xúc của mình
Rồi những công việc của các bạn trong xã hội
cũng sẽ được nhiều người hỗ trợ hơn
Bởi vì, bạn có cái tính cách
làm hài hòa
và bạn cảm thấy hạnh phúc hơn
Bởi vì, bạn trân trọng những gì mình có
Còn bộ tính cách mà đối nội á
thì nhiều khi các bạn đùa
Dr. Hiếu
đó là một tính cách rất khó
Có nghĩa là bạn ấy kiên trì, bền bỉ
bạn ấy quản lí được cảm xúc của mình
Thành ra dù bạn ấy sống trong một môi trường
nó rất là giàu sang
nó rất nhiều đặc ân
hay là trong một cái trường học
mà nó rất xập xệ
thì bạn ấy vẫn có ý chí
cái bền bỉ để có thể
bạn ấy hiểu được mục tiêu của mình là gì
và sẽ hết mình vì nó
Thì với những bộ tính cách đó
thì thật ra nếu mà giáo dục
mà chúng ta xây dựng một môi trường giáo dục
Dù là ở trường ở nhà
hay trong xã hội
Thì chúng ta cũng lưu ý là
làm sao để giúp các bạn học sinh
có được cả ba bộ tính cách đó
Tất nhiên, không phải 10/10
ở một bộ tính cách
Nhưng các bạn được trải nghiệm
được chia sẻ, được nói chuyện
được dạy dỗ, được định hướng
được chỉnh, được nắn
để các bạn có bộ tính cách như vậy
Bởi vì, Hiếu nghĩ là cuối cùng
Hiếu hay nói đùa với học sinh
là thầy có thể dành 1 năm
mà 36 tuần để
dạy các bạn chỉ là tiếng anh
Ngày nào, sáu mươi tiết cũng là tiếng Anh
Thầy chắc chắn là tụi con sẽ tốt,
nhưng mà mười năm sau có thể là
tụi con quên hết 50%
những gì thầy dạy rồi
Đúng chưa?
Nhưng, thay vì vậy
thì thầy sẽ dành một số tuần
và trong một tiết học 60 phút
thì thầy sẽ dành khoảng chừng 10, 15 phút
để nói chuyện về tính cách của tụi con,
để cho tụi con trải nghiệm
và tụi con nhìn vào thế giới bên trong của mình
Để hiểu rằng là
tính cách nào con đang lỏng lẻo
và tính cách nào con cần xây dựng
Thì thầy nghĩ rằng đó là món quà
có thể là 20 năm sau,
con sẽ không bao giờ quên,
bởi vì nó đã nằm trong con người của con rồi
Thì anh nghĩ rằng là
thật ra tính cách riêng, nó là...
chỉ đơn giản là...
với Hiếu thì nó có những tính cách đó
Còn tất nhiên là mỗi nhà, mỗi gia đình
thì lại có một quan điểm khác nhau
Thì có thể họ: ''Nhà tôi thì
 có thể không cần đứa trẻ phải
có tính cách này, mà tôi phát triển tính cách kia
hơn''
Thì đó là sự lựa chọn của người lớn
muốn trao cái gì cho một đứa trẻ thôi
Thì anh nghĩ là như vậy
Chứ còn thật ra thì
tính cách nó là những cái chung
và chúng ta có xây được cho một đứa trẻ hay
không?
Nếu xây được cho một đứa trẻ A,
thì cũng có thể xây được cho đứa trẻ B
Thì quan điểm của Hiếu là như vậy
Dạ
Em... phần chia sẻ của anh Hiếu,
thì em lại tiếp tục nảy ra hai câu hỏi
Câu hỏi thứ nhất là
em có cảm giác là nó có thể gói gọn
trong chuyện gọi là phát triển trí thông minh, cảm
xúc
Tại sao anh Hiếu lại không dùng
khái niệm phát triển trí thông minh, cảm xúc
mà lại dùng từ tính cách
để mình đào sâu?
Câu thứ hai em muốn hỏi là
nãy giờ mình đang...
em đang hiểu đây là những cái...
em thấy những cái
nhóm tính cách đó
rất là hợp lí
Có nghĩa là đặc biệt, nó rất phù hợp cho một cái
xã hội mà nó đang phát triển nhanh chóng như
vậy
Thay đổi rất nhanh
Xã hội thay đổi
nhanh đến mức độ là
nó bất định về tương lai luôn đó
Và đặc biệt là
chưa kể nó là một sự thay đổi rất lớn của xã hội
về mức độ gọi là ''exposure''
Có nghĩa là mức độ một người trẻ
có thể tiếp xúc với thế giới bên ngoài
Thì rõ ràng những cái tính cách như là
Hùng quản lí cảm xúc cá nhân,
quản lí mối quan hệ bên ngoài,
 Hùng

cách nhìn mọi thứ tích cực, bền bỉ

Em thấy nó rất là thiết thực
Nhưng em cũng có một thắc mắc là
chuyện phát triển những tính cách riêng thì sao?
Và trong trường hợp một đứa trẻ mà nó...
nó rất là tốt trong chuyện gọi là
20-25
phát triển cảm xúc
bên trong, đối nội,
nhưng mà gặp rất nhiều khó khăn
khi mà bước ra một cái...
vòng tròn của thế giới bên ngoài
Em ví dụ đi
Em nói bản thân em
Em nhận ra mình là người rất thoải mái
trong chuyện là
nói chuyện với một vòng tròn nhỏ
Nhưng mà khi em đứng trước
đám đông mấy trăm người
thì em thấy không thoải mái
Có nghĩa là mình vẫn có thể làm được,
bởi vì những kĩ năng mình học,
kiến thức mình học,
nền tảng tri thức của mình đó
cho phép mình làm điều đó, nhưng mà sau khi
mỗi lần em đứng trước một đám đông
khoảng mấy trăm con người,
thì em luôn cảm thấy bị cạn năng lượng
Dr. Hiếu Ừa
Nhưng mà khi em...
gặp một nhóm nhỏ thôi
thì em thấy là "À, cái năng lượng của mình
lúc nào nó cũng đầy đủ,
lúc nào nó cũng không ngừng tiếp tục hết''
Từ đó em mới xác định được phương hướng là
em không phù hợp làm diễn giả,
em không phù hợp làm...
kiểu một cái ''public coach''
Có nghĩa là một người huấn luyện đám đông
Nhưng em lại phù hợp để
dạy, giống như cách lựa chọn trong
định hướng giáo dục của em thì rất là tập trung
 vào những giáo dục mà nó...
những nhóm học sinh mà em gọi là
nhóm số ít
Những bạn mà có đặc điểm về...
thiên hướng về tính cách,
về tài năng, về phẩm chất riêng
Bởi vì trong vòng tròn nhỏ đó,
em có khả năng hiểu được các bạn,
tiếp xúc với các bạn, giúp các bạn phát triển tốt
hơn
Nhưng mà em biết mình sẽ làm điều đó không hề
tốt
khi mình ra ngoài... đó, giống như con đường của
em
và con đường của anh Hiếu chọn là khác nhau
đó
Hùng Thì...
thì tại sao mình kể ví dụ này,
tại sao em kể ví dụ này?
Bởi vì, em nghĩ mình phải làm rất là rõ
khái niệm đó, bởi vì
em không muốn mình tạo ra
một cái ''tick box again''
Tại vì em nghĩ thường những vấn đề trong giáo
dục ngày hôm nay,
một đứa trẻ nó học quá nhiều thứ luôn
Bởi vì, các nhà giáo dục,
các bố mẹ vì quá lo lắng,
quá hoảng sợ
nên mình sẽ tạo ra rất là nhiều
cái mục mà con cần phải học,
tất cả những cái mục này
Thì em cũng rất sợ là
nếu mình nói không rõ,
mình phải tạo ra thêm một cái ''checkbox'' nữa
Và mọi người lại tiếp tục ''tick'' vô
Và đôi khi, một đứa trẻ nó lại là...
nó có thể là không xuất sắc
trong cái chuyện trong đám đông
năm, sáu trăm người
Nhưng nó lại cực kì xuất sắc
trong một thế giới nội tâm của nó
- Đúng rồi\N- Thì điều đó không sai đúng không
anh?
Đúng rồi
- Đó\N- Thật ra câu hỏi rất là thú vị
Thì giúp cho mình làm rõ hơn ý của mình hồi nãy
Thật ra thì mình không khác gì Hùng đâu
Mình cũng là một
thầy bói xem voi một tí
thì mình cũng là người đối nội nhiều hơn
Ai là người giống như là
hướng nội nhiều hơn introvert
Bởi vì bản thân Hiếu, mọi người
cứ hay thấy Hiếu xuất hiện nhiều nơi và
kiểu ăn nói thì mọi người tưởng là người hướng
ngoại
về mặt bản tính
Hiếu là người hướng nội, hướng nội từ bé
và rất là rõ càng ngày
thì tính hướng nội càng mạnh hơn rất nhiều
Vì vậy, với người hướng nội thì với họ
năng lượng và sự bình yên đến từ nhóm nhỏ
có thể tĩnh tâm một mình làm việc
Còn cái mình chia sẻ khi bước ra khỏi đám đông
đó là nhu cầu của công việc
và đó thì là kỹ năng
chứ nó chưa hẳn là tính cách
Chứ mình không nói tính cách của người hướng
ngoại
nhưng mình có thể đào tạo
và tập luyện kỹ năng nói chuyện trước đám đông
nhưng mình muốn cho sự lựa chọn
Ví dụ, như ngày hôm nay là
không lên nói chuyện với Vietcetera và biết
có rất nhiều người săm soi mình
Thì Hiếu chọn tĩnh lặng trong một góc cafe
và tận hưởng cái không gian trong đó của riêng
mình
Thì Hiếu nghĩ rằng là, thực ra
cái mà Hiếu chia sẻ vừa nãy nó chỉ là
cái để mọi người lưu ý
còn thực ra khi mà
hoặc cái đó là mỗi bạn sẽ có một
cái gọi là cái pensennati
là cái mà tạm gọi nó là cái
của riêng của bạn ấy
với Hiếu thì nó
có thể là khi mà chúng ta lưu ý
có nghĩa là khi chúng ta nhìn một đứa trẻ
Ví dụ, Hiếu có 10 bạn học sinh trong lớp
 thì không phải là 10 bạn
đều phải đạt được tất cả, ví dụ
12 tính cách đó
và bạn nào cũng đạt được chuẩn sàn là 8/10
Đó không phải quan điểm của Hiếu mà Hiếu nghĩ
là
à nó có tính cách như vậy thì với 1 bạn như thế
thì bạn ấy đang là con người như thế nào
Ví dụ, bạn ấy là con người như Hùng nói
là rất thích sống trong thế giới của mình
là một người hướng nội
Thì mình làm sao tạo những cái điều kiện
để mình ươm dưỡng
để mình khai thác thế mạnh của những người
hướng nội
là tuýp người mà suy nghĩ
phản tương, sáng tạo này
Dr. Hiếu và họ rất hạnh phúc
với cái việc ngồi một mình
và cày cấy suy nghĩ của mình
và họ thường là những người
quản lí cảm xúc cá nhân rất là tốt
Mình tạo những cơ hội giáo dục
và điều kiện cho các bạn ấy. Tuy nhiên
mình cũng xem thử là nếu tính cách đấy đẩy
mạnh quá
Ví dụ một người mà hướng nội
cuối cùng 3 tháng 4 tháng 5 tháng
hỏi bạn là con có chơi với bạn nào khác không
thì bảo là cũng không chơi với bạn nào khác cả
thì nó là điểm mù cũng như là vitamin
mà chúng ta cho uống vừa vừa thì nó tốt
uống nhiều thì cũng tốt nhưng mà uống quá
nhiều
thì nó bằng bội thực
25-30
Mình hiểu rằng là với một đứa trẻ
thì với tính cách và thế mạnh tích cách của bạn
ấy
theo cái thiên hướng của bạn ấy
Thì chúng ta làm sao để khai thác để nó phát
triển
nó gặt hái được cái lợi ích của nó
Tuy nhiên chúng ta cũng xem là chúng ta có thể
chặn
nghĩa là không để nó chiếm trọn cuộc sống của
các bạn
và mình xem thử là
bạn ấy có nhất thiết là ngày nào cũng ra nói trước
đám đông
đúng không
 Nhưng mà lâu lâu
cho bạn ấy ra nói chuyện trước đám đông một lúc
để rèn luyện kỹ năng của các bạn
Nếu là học trò của Hiếu
thì Hiếu sẽ k có nhu cầu nhào nặn
Hùng thành một người hướng ngoại
mà ngày nào cũng mang Hùng ra
nói trước đám đông
Như vậy, Hiếu sẽ vẫn tôn trọng
và tạo cái điều kiện
giống như thêm dinh dưỡng cho mảnh đất
để hùng được phát triển tính cách đối nội của
mình
Tuy nhiên, Hiếu
là vai trò người thầy hoặc vai trò người bố
sau này của một đứa trẻ
thì Hiếu sẽ cho
Hùng tiếp xúc với các mối quan hệ bên ngoài
để nghĩ hiểu rằng là
nó có một cái chúng ta phải khơi mào
hay là hùng nói là exposure
nó phơi nhiễm, tuy nhiên cái mức độ phơi nhiễm
mức độ phát triển nhiều lợi ích
giống như Hùng nó tùy thuộc vào
cái đặc điểm của mỗi con người nữa
chứ chúng ta không thể nào
quay ra câu chuyện 10 đứa trẻ
mà 10 tính cách này
là nó phải 9/10
thì nó là câu chuyện giáo dục của nhà máy sản
xuất
nó không phải công thức như vậy
nó như một bức sông ấy
chỗ lên chỗ xuống
thì đó là cách nhìn của Hiếu
về giáo dục tính cách và những thức khác
Nếu như vậy em có thể hiểu là
thật ra tại sao mình không bàn
tới chuyện phát triển trí thông minh cảm xúc
Hùng
em nghĩ là mình đang
nói về một trong những cái outcome
đúng không anh
Dr. Hiếu Ừ
 Với lại cái thành quả
của một đứa trẻ nó học
nó hình thành cái tính cách
thì mình sẽ giúp
cho đứa trẻ biết được là
À, bé có tính cách như thế nào
và từ đó bé biết được điểm mạnh điểm yếu
và từ tính cách đó mình đưa ra sự hướng dẫn
Trong cái việc là
nếu con muốn khắc phục
thì đây là cách khắc phục
Đồng thời con cũng có quyền được biết là
à con có quyền tập trung điểm mạnh
trong tính cách của con
để con có cái lựa chọn
về cuộc sống của con
về nghề nghiệp của con
về công việc của con, để mà
nó phát huy được điểm mạnh của tính cách đó
Và mình xem những cái còn lại
giống như là kỹ năng bơi hay kỹ năng lái xe
thì mình xếp vào nhóm
Hùng tính cách, kỹ năng sinh tồn
mình có thể không cần phải giỏi
nhưng mình phải biết, phải có trải nghiệm
để khi mình bị đặt vào hoàn cảnh đó
mình sẽ biết cách phản ứng
và mình sẽ biết cách thích nghi
và nó
và em tin rằng trong quá trình đó,
mình cũng sẽ học cách hiểu bản thân mình hơn
giống như câu chuyện của em
sau khi em đã từng đứng ở một vài
sự kiện mấy trăm người thì em cũng đã biết rằng
thật ra mình vẫn làm tốt
nhưng mình biết đó không phải lựa chọn của
mình
và mình càng rõ hơn
khuynh hướng tính cách, mình càng rõ hơn
khao khát, mong muốn của mình
và mình biết đây là thế giới của mình
đây là con đường của mình
 và lúc đó sự tự tin nội tại mới được hình thành
rồi nếu như em hỏi tiếp
đâu là những tích cách thuộc dạng
bắt buộc phải có trong hoàn cảnh hiện tại
câu hỏi rất là thú vị
thật ra điều này đối với Hiếu
tất cả mọi thứ cũng chỉ mang tính chất tương đối
đặc biệt là trong ngành Khoa học xã hội
Khoa học tự nhiên
có thể ngày nay đúng, 10 năm sau có thể
không đúng, đúng không ạ?
thì khoa học xã hội tính tương đối càng mạnh
hơn
Hiếunhiều
cũng dựa trên những nghiên cứu về giáo
dục, khoa học
cũng như là những quan sát cá nhân của Hiếu
thì dù mà
mỗi bạn chọn một con đường
có thể con đường học về
làm về nghiên cứu khoa học, những học thuật
có thể chọn con đường, những con người mang
tính chất xã hội nhiều hơn
như là công việc của Hùng chẳng hạn
có những bạn có thể theo thể thao, nghệ thuật
hoặc những ngành sáng tạo
hoặc có những người thuần kinh doanh
ra mở một cửa tiệm kinh doanh, phát triển lên
thành một đế chế
thì
có những điều giáo dục khi nghiên cứu thì thấy
rằng
thật sự rất là cần mà chúng ta
có thể lựa chọn những thứ khác
nhưng mà đây là điều mình cần cân nhắc
một điều nảy ra trong đầu của Hiếu
và Hiếu cũng rất muốn dạy cho 100% học sinh
của mình
là dù bạn ấy theo đuổi điều gì,
thì đầu tiên là việc kiểm soát bản thân
bởi vì thật ra kiểm soát bản thân đi từ những cái
đơn giản
một bạn trẻ có thể kiểm soát bản thân mình
không nên ăn quá nhiều kẹo ngọt trước khi ăn
cơm không
đúng không?
hoặc là lớn lên một chút xíu thì bạn ấy có thể
kiểm soát bản thân ở chỗ
hãy học bài hết đi
rồi mới lên mạng xã hội
30-35
chat chit, tik tok, video
30-35
nghĩa là Hiếu không chê bai những thứ đó
nhưng đó là những thứ cần kiểm soát ở chừng
mực
rồi lớn lên một chút, đó là chuyện
kiểm soát bản thân khỏi những cám dỗ và sự
phân tâm
cám dỗ và sự phân tâm nhất thời
tạm thời làm mình quên đi nhiệm vụ quan trọng
của
và kểmình là gì sự cám dỗ và sự phân tâm trong
cả những
những mục tiêu dài hạn của mình
thì self-control
việc kiểm soát bản thân mình
khỏi sức cám dỗ của những thứ xung quanh
nó là một điều rất quan trọng
giúp cho con người biết ưu tiên hóa được
trong một ngày, trong một tuần, trong một tháng,
trong
đâu làmộtnhữngnăm, trong
mối một mà
ưu tiên giai bạn
đoạnnên tập trung
thời gian của mình vào
và gạt những thứ khác đang nhảy qua mặt
giống như là chờ tôi xong việc đã rồi mới nói
chuyện kia tiếp
việc self-control đó khi mà họ
và nó dựa trên những nghiên cứu từ Stanford có
nghĩa là khi mà
những đứa trẻ từ 5-6 tuổi
và họ theo dõi những đứa trẻ đó suốt một chặng
đường
những đứa rất dài
trẻ lớn lên trong một môi trường như
nhau
chứ không phải con nhà giàu, con nhà nghèo
rồi bố mẹ đều có những công việc như nhau
tài chính gia đình cũng như nhau, học trong cùng
một
nhưng trường
mà sự khác biệt mạnh nhất của những
đứa trẻ
giữa những này là
đứa trẻ có thể kiểm soát bản thân
mình khỏi những cám dỗ
của kẹo ngọt
và những đứa trẻ cho kẹo ngọt là ăn ngay
không biết chờ đợi là gì
thì sau rất nhiều năm, các bạn nhỏ mà
mà kiểm soát được bản thân mình
các bạn ấy ở lại trường học lâu hơn
Dr. Hiếu
các bạn vào những trường tốt hơn
điểm số các bạn cũng tốt hơn
các bạn ra đời làm việc cũng thành công hơn
những công việc các bạn ấy chọn cũng thành
công hơn
không chỉ thành công mà các bạn hạnh phúc hơn
hoặc các bạn biết kiểm soát bản thân mình như
Hùng nói
cũng có thể là quản lý cảm xúc
nhưng mà nó còn là kiểm soát
cái suy nghĩ của mình khỏi cám dỗ chứ không
phải cảm xúc không
thì Hiếu nghĩ rằng đó là cái mà Hiếu rất muốn
chia sẻ
cái thứ hai nữa là kiên trì và bền bỉ
cũng như là Angela Duckworth, diễn giả của Grit
# tính ... cũng đã nghiên cứu rồi với Hiếu thì kiên
trì và bền bỉ
để có thể đặt một mục tiêu lâu dài
của hai năm, ba năm, năm năm
và thật sự phấn đấu vì nó
Hiếu thấy rằng kể cả khi Hiếu làm việc với các
bạn sinh viên
ra trường và mình phỏng vấn
câu hỏi của Hiếu tức là
em muốn đi làm là 5 năm hay 10 năm nữa
em muốn mình là ai
không phải để cho các bạn có tham vọng và dấy
lên lòng tham
mà đơn giản là bạn có một mục tiêu hay không
khi bạn có một mục tiêu
mà bạn đủ kiên trì để chiến đấu cho mục tiêu đó
thì bạn sẽ phát triển nhanh hơn những người
khac
có nghĩa là sự kiên trì bền bỉ
đối với Hiếu đó là điều quan trọng
cái thứ ba hơi đặc thù trong xã hội ngày nay một
chút
là tinh thần lạc quan và tích cực
vì sao Hiếu lại nói là đặc thù trong xã hội ngày
nay
bởi vì như Hùng nói là thế giới phát triển quá
nhanh
và có quá nhiều vấn đề đúng không ạ?
như Covid là một trận đánh toang rất nhiều người
mà vấn đề như Hiếu nói là vấn đề không bao giờ
ngừng đến cả
bản chất cuộc sống đã là vấn đề
và trong một thế giới Vuca đầy biến động
thì vấn đề càng nhiều
và nó
khi chúng ta càng lớn lên vấn đề càng nhiều và
bây giờ
có thể những vấn đề mà chúng ta đang xử lý
sẽ nhiều hơn vấn đề của bố mẹ
và có thể thế hệ của các bạn trẻ
em hoặc con của chúng ta
cháu chúng ta sau này sẽ xử lý nhiều vấn đề hơn
có thể là Covid khủng hoảng nhưng cũng sẽ có
nhiều
nhiều Covid phẩy nữa
thì việc nuôi dưỡng tinh thần lạc quan và tích cực
để có thể xử lý những áp lực mà các bạn đang
gặp
trongphải
gia trong trường
đình và tronghọc
bối cảnh xã hội xung
quanh
 cũng như vấn đề các bạn đặt về lâu về dài và các
bạn
tìm ra những giải pháp trong những tình huống
khó khăn
và trở ngại nhất
thì với Hiếu đó là điều mà cá nhân Hiếu
hoặc có thể Hiếu chưa đọc một nghiên cứu nào
nói đó là một điều rất là then chốt
Hiếu đã đọc những nghiên cứu
chứng minh việc kiểm soát bản thân và kiên trì
bền bỉ trong những yếu tố then chốt và quan
là một
trọng nhấtHiếu chưa đọc một nghiên cứu nào về
bản thân
lạc
Hiếuquan
muốn vàgởi
tíchgắm
cực một suy nghĩ cá nhân của
Hiếu là sự lạc quan, tích cực
nó rất là cần
đặc biệt là khi Hiếu dạy các bạn học sinh
thì một trong những điều mà Hiếu hướng các bạn
đến
đó là lúc nào cũng luôn suy nghĩ tích cực
và lạc quan trong những tình huống
để giúp các bạn có thể vượt qua những khó khăn
đó
đó là những cái với Hiếu
trong suy nghĩ cá nhân của Hiếu nó là quan trọng
nhất/
dạ, em rất là cám ơn anh Hiếu
nối tiếp cái ý lạc quan tích cực
thật ra anh Hiếu nhắc em nhớ lại
chỉ chắc là trong series mùa đầu tiên này
phải nói đến một chủ đề là giáo dục sức khỏe tinh
thần
đó là một chủ đề mà em thấy mình đang thật sự
gần như là vắng bóng trong giáo dục Việt Nam
đúng
và tại không anhthấy
sao mình Hiếu?
được mức độ Depression -
trầm cảm rất là lớn
đặc biệt khi một đứa trẻ rời khỏi gia đình
em nói thời phổ thông thì thật ra cuộc sống
của một đứa trẻ rất đơn giản, nó là
Hiếu: đúng rồi/ cộng đồng xung quanh
Hùng
đó là trường học, đó là nhà
khi bước ra thế giới bên ngoài thì mọi thứ rất
khác
và lúc đó
đối mặt với quá nhiều nỗi sợ, đối mặt với quá
nhiều
35-40 không biết đúng sai là như thế nào
thì sự bản lĩnh và sức khỏe tinh thần rất quan
trọng
em muốn hỏi, nếu như vậy
thì cái
có phải là khi mình phát triển được tính cách tốt
thì nó có kết nối với sức khỏe tinh thần không?
 hay mình nên đào tạo sức khỏe tinh thần trước
xong rồi từ đó mình mới hình thành và nuôi
dưỡng tính cách
uhm
thật ra thì tất cả những thứ này đều liên quan đến
nhau
thật rahết
để nói cái gì trước cái gì sau cũng rất khó
đúng không?
tất nhiên là nó
nếu là bạn có tính cách tốt thì bạn sẽ học tập tốt
bạn sẽ đạt được những thành tựu trong học tập
của
bạn bạn
quảnkhilý bạn
cảmkiên
xúc trì
củabền bỉ bạn bớt xốc nổi
mình,
hơn thì bạn cũng học tập rất là tốt
khi bạn quản lý tính cách tốt thì bạn
giống như làm việc với người khác tốt,
thì cũng sẽ giúp cho bạn có một đời sống tinh
thần
có chuyện buồn thì "alo mày ơi cho tao nói
chuyện một mẹ
hoặc là "bố tí xíu"
ơi con muốn trải lòng với bố mẹ"
thì
thì tất cả mọi thứ đều liên quan đến nhau hết
Hiếu nghĩ rằng cái quan trọng nhất
khi mà chúng ta nhìn về việc phát triển của giáo
dục
chúng ta cho các bạn ấy kiến thức
chúng ta cho các bạn ấy kỹ năng
chúng ta cho các bạn ấy tính cách
thì cuối cùng nó cũng đóng góp
cho sự phát triển về mặt tư duy của các bạn
về mặt sức khỏe tinh thần của các bạn thôi
thì đó là cách nghĩ tất cả mọi thứ đều quay lại xây
dựng
cái khảcáinăng tư duy của một con người, và cái
wellbeing
Hiếu nghĩ rằng tất cả mọi thứ đều dẫn về sức
khỏe tinh thần thôi
nhưng mà ý là
ngoài ra thì có những việc mà phát triển sức khỏe
tinh thần của một con người
thì nó không chỉ đơn thuần là chỉ có tính cách
mới có thể phát triển sức khỏe tinh thần của một
con người đúng không ạ?
có thể là
các bạn ấy có những môi trường đôi khi các bạn
Dr. Hiếu ấy chỉ
được nghe một bản nhạc hay chẳng hạn
nó cũng chắc đã phát triển tính cách gì
nhưng nó cũng bồi bổ cho sức khỏe tinh thần của
bạn
hoặcấy đôi khi các bạn ấy được ngủ thôi, đúng
không ạ?
đó là không ăn quá nhiều đồ ăn có chất độc hại
các bạn được ngủ đủ giấc một ngày 8-9 tiếng một
đêm
thì nóchẳng
cũng hạn
giúp cho sức khỏe tinh thần của các
bạn
hoặc đôi khi chỉ là bố mẹ giành thời gian ăn cơm
cùng với con, chẳng hạn vậy
nó cũng chưa hẳn đã xây dựng tính cách gì
 giống như là gọi rõ ràng
nhưng mà nó cũng đóng góp cho sức khỏe tinh
thần của các bạn
thật ra Hiếu nghĩ rằng là những cái này
đối với Hiếu nó không có trước sau
Cũng không có either...or là hoặc là ...hoặc mà nó
là both...and là
và và
thì nó cứ đan nguyện như vậy
thì nó sẽ giúp cho đời sống của một đứa trẻ
được phát triển về tư duy, được phát triển về tính
cách
và xung quanh vẫn có những trải nghiệm, những
tình
những huống
con người để góp phần xây dựng đời
sống tinh thần
và sức khỏe tinh thần của bạn ấy,
Hiếu nghĩ rằng đó là không đặt trước sau được
mà nó nên đi cùng với nhau và xuyên suốt
Hiếu không nghĩ chỉ có một giai đoạn dừng đâu
mà nó xuyên suốt cuộc đời cả một con người
giống như những tính cách bây giờ ngay cả bản
thân Hiếu cũng phải
trị tính cách của mình và muốn phát triển thêm
và mình cũng phải chăm lo cho đời sống sức
khỏe tinhnghĩ
thì Hiếu thầnnó
của mình thứ song hành với
là những
nhau
Em sẽ mượn tiếp ý mà anh Hiếu chia sẻ đầu buổi
bởi vì mình phải đưa ra định nghĩa gì đó
mà mọi người dễ hiểu, dễ hình dung
và mọi người có thể có một kế hoạch hành động
nãy giờ em hoàn toàn đồng ý với anh
thật ra là
vừa là phát triển trí thông minh cảm xúc
phát triển giáo dục tính cách, giáo dục sức khỏe
tinh thần
thật ra những thứ đó nên
nên cùng nhau diễn biến
nhưng mà bởi vì mình phải cố gắng đúc kết ra
điều gì đó
Hùng nó giản dị hơn
để phụ huynh có thể tiếp cận được
dễ dàng tiếp cận được
em có hỏi là có phải nó xuất phát từ chuyện
mình nên dành nhiều thời gian để giáo dục đứa
trẻ
hiểu về bản thân và tin tưởng vào bản thân
không?
vì em nghĩ là khi nó hiểu về bản thân nó hơn
khi nó tin tưởng vào bản thân
thì tự nhiên những vấn đề khác
nó sẽ có thời gian để học hỏi
 và em tin rằng
không có ai học giỏi hơn chính bản thân đứa trẻ
uhm
Không, cũng đúng
bây giờ mình tạm nói là ví dụ
hôm trước có người hỏi Hiếu một câu rất thú vị
vậy thì
tại vì Hiếu có buổi chia sẻ về leadership - về lãnh
đạo
với các thầy cô và các nhà làm giáo dục, quản lý
của các hệ thống trường
thì họ hỏi Hiếu vậy triết lý lãnh đạo của anh là gì
nghĩa là mình có rất nhiều triết lý lãnh đạo đúng
không
lead by example có nghĩa là lãnh đạo bằng cách
làm gương
rồi service là phục vụ cộng đồng
rồi rất nhiều đúng không, rồi có thể là
lúc là coaching lúc là mentor
nghĩa là lãnh đạo phải coach, phải mentor, phải
hướng dẫn
rất rất nhiều và cái nào cũng hay hết
Hiếu suy nghĩ và Hiếu quay lại
một trong những triết lý lãnh đạo đầu tiên mà con
người chúng ta
mà nền văn minh nhân loại đẻ ra
chính là cụm từ: ...
... là từ cổ của yourself
nghĩa là biết bản thân của mình
một người lãnh đạo mà không biết bản thân của
mình
thì chưa chắc đã lãnh đạo được người khác
thì có nghĩa là đúng như tất cả mọi thứ Hiếu nói
từ đầu
là tìm hiểu về thế giới bên ngoài
để cuối cùng hiểu về thế giới bên trong của chính
mỗi người
Hiếu nghĩ rằng tính cách hay cảm xúc
hay suy nghĩ của bạn
nó đều là biết về bạn
bạn sinh ra là người hướng nội hay hướng ngoại,
đúng không?
giống như là
nếu Hùng không biết rõ về Hùng
năng lực của Hùng đến từ đâu
mà bị cái dòng xoáy
của bố mẹ, thầy cô, nhà trường, công việc cuốn
Dr. Hiếu mình
làm côngtheoviệc hướng ngoại thì Hùng sẽ bị đốt
cháy rất nhanh
và đôi khi có thể về hưu sớm
bởi vì áp lực nhiều quá
có nghĩa tất cả mọi thứ giúp cho chúng ta
Dr. Hiếu

hiểu về chính bản thân của mình, ví dụ

một đứa trẻ thì tính cách bạn ấy như thế nào
con người bạn ấy ra sao
khả năng học tập của mình là gì, bạn ấy thích cái
gì
thời gian nào là thời gian bạn ấy cảm thấy hạnh
phúc nhất
rồi công việc nào làm bạn ấy cảm thấy bình an
nhất
và những điều kia là những cái bạn ấy không giỏi
thiên hướng cá nhân của bạn ấy không hướng về
điều đó
nhưng, chúng ta có kéo các bạn ra để tiếp xúc
cũng chỉ hiểu rằng cho các bạn ấy kĩ năng thôi
nó không phải thay thế những thứ gọi là
có sẵn trong con người của bạn ấy
vì thực ra một phần do gen di truyền
một phần do giáo dục và trải nghiệm
thì Hiếu nghĩ rằng là
đúng là tất cả mọi thứ để cùng biết một bạn trẻ
mình biết mình là ai
và mình biết mình có điểm mạnh, điểm yếu gì
mình sẽ khai thác điểm mạnh như thế nào
và mình sẽ fix
nghĩa là cải thiện điểm yếu một chút cũng được
rồi sau đó mình sẽ biết mình nên lựa chọn cái gì
và mình không nên lựa chọn cái gì
tất cả những thứ đó, Hiếu nghĩ rằng
đúng là để biết bản thân con người mình thôi
nhưng nó không hề dễ
nói thì rất dễ, nhưng nó ko hề dễ
có những người đi hết cuộc đời chưa chắc biết
bản thân mình
có những người mới ra trường
rồi trải nghiệm vài năm đã tìm được con đường
mình đi
hạnh phúc bình an
Hùng đó là sứ mệnh của cuộc đời của mình
là phải biết mình là ai vậy thôi
và biết bản thân của mình, thì Hiếu nghĩ đó là
mục đích
cũng như Hùng nói, đó là
những thứ kia cũng chỉ quay lại để phục vụ để
biết
để mỗibảnquyết
thân định
mìnhdù nhỏ hay lớn trong cuộc đời
này
thì mình có thể quyết định
Dr. Hiếu
vừa bằng lý trí
lý trí để mình biết lợi ích của nó
nhưng lý trí đây cũng làm
 Dr. Hiếu

nó có quay lại phục vụ sự phát triển trong con

người mình hay không
thuận theo tính của mình hay không
Hiếu nghĩ đó là điều mình chia sẻ
dạ
thật ra
Hùng hy vọng những nhà giáo dục
những bậc phụ huynh, những người làm anh chị
khi nghe section này
mình sẽ có lưu ý ở đây
mình phải hiểu không có khuôn mẫu cho sự
thành công
sẽ không có những checkbox
thật sự cái mà mọi người nên chú trọng và dành
thời gian
cho học sinh, cho con em của mình
là dành thời gian để con em họ hiểu bản thân hơn
Hùng Mình cũng phải hiểu con em mình
Tại vì thật ra mỗi đứa trẻ sẽ có những con đường
Và mình
Tốt nhất đừng là người gây thêm áp lực
Đủng rồi
Mình quay lại câu chuyện là
Cái ý thứ ba mà lúc nãy anh Hiếu nói đó
Là một cái thông điệp anh Hiếu muốn gửi gắm
Đó là sự lạc quan và tích cực
Thì nó có phải là nó quay lại cái ý mà
Mình tin vào bản thân không
40-45 Dr. Hiếu Uhm
Anh Hiếu có nghĩ là
Có thể thực tế là
Ví dụ như nói đơn giản đi ở dịch vừa rồi
Em không thể thay đổi suy nghĩ bản thân
Hùng
Để mình lạc quan được
Để mình biết rõ ràng là
Mình được đào tạo
Được dạy trên dữ kiện
Dr. Hiếu Ừm
Mình dựa trên fact
Mình dựa trên dựa kiện hay à
Có rất nhiều sự chaos
Hùng Có rất nhiều sự hỗn loạn
Mất trật tự, mất kết nối ở đây
Nó khiến cho, phải nói rằng, mình phải
Mình thấy là nó có rất nhiều vấn đề
Dr. Hiếu Ừm
Và mình cũng, bởi vì mình cũng không biết là
Cái dịch nó kéo dài bao lâu?
Mình cũng không biết là thế giới nó sẽ kẽo dài
như thế nào?
Nên cái cảm giác bất an là tồn tại
Tuy nhiên cái giúp cho mình vượt qua được
Nó là cái niềm tin về bản thân
Mình hiểu là à cái vấn đề này nó không phải cho
mình mình
Mà cho toàn bộ thế giới
Và giờ, mình tin rằng
À mình đã có quá trình thích nghi
Quá trình làm mới bản thân mình trước đó
Mình cũng phải tiếp tục làm mới bản thân mình
Hùng trong tương lai
Thì, thì cái niềm tin bản thân này
Nó sẽ quan trọng như thế nào
Và em rất thắc mắc là
Cách mà anh Hiếu, để mà
Tại vì em biết là anh dạy rất nhiều bạn học sinh
Đặc biệt là các bạn du học
Thì
Khác biệt văn hoá
Khác biệt về cách học
Khác biệt về lối sống
Khác biệt giá trị và khác rất nhiều luôn
Dr. Hiếu Ừm
Và em nghĩ là rèn luyện sự tự tin bản thân nó rất
là quan trọng
Niềm tin bản thân, self-belief
Hùng Thì em muốn biết là
anh Hiếu đã nuôi dưỡng niềm tin bản thân cho
học sinh của mình như thế nào?
Giờ mình nói cụ thể là cấp 3 nha anh Hiếu
Ừm ừm
Ok cảm ơn Hùng rất là nhiều, thật ra là
Hiếu dạy khá là nhiều học sinh
Thì đúng là trong tất cả các
Hiếu dạy cấp 1, cấp 2, cấp 3 và cả sinh viên đại
học
Thì cái đối tương thực sự là khó
Khó để
Không phải khó là vì
Mình khó dạy các bạn đâu
Mà khó tại vì chính mình
Đôi khi mình không biết nên dạy như thế nào
và đồng hành như thế nào, đó chính là đối tượng
cấp 3
Cấp 2, cấp 1 thì đôi khi
Cấp 1 thì rất là hôn nhiên vô tư
Và chỉ có cho chơi và các con rất thích học một
cách tự nhiên đúng không?
Cấp 2 thương thì là vấn đề về cảm xúc các bạn
Các bạn bùng nổ về cảm xúc
Các bạn giống như là
Phát triển cái tôi và muốn thể hiện cái tôi
Nhưng chưa đủ năng lực để thể hiện cái tôi
Thì giống như là mình vừa dạy vừa dỗ
Nó rất là đơn giản
Sinh viên đại học thì thường là
Khai mở để giúp các bạn có cái
Khả năng nghiên cứu và khả năng học tập
Và các bạn chịu
Thế giới cấp 3 là một thế giới mà nó khá là phúc
tạp
Và đối với HIếu thì, đặc biệt là các bạn sẽ đi du
học
Bước từ một nền văn hoá này đến một nền văn
hoá khác
Và mình hỏi là
Liệu một mình các bạn ấy khi
Chuyển từ một ngôi nhà này sang một ngôi nhà
nọ
Nó khác 180 độ như vậy thì
các bạn có thật sự là có thể làm chủ được hay
không
Các bạn sẽ bị cuốn theo nó
Và bởi vì các bạn
giống như là các tính của mình
cái bản ngã của mình
Các bạn sẽ đưa ra những quyết định mà các bạn
sẽ hối tiếc
Thì các thế giới nội tâm của cấp 3
Nó cũng rất phức tạp
Và nếu là các bạn suy nghĩ
Thí dụ cấp 2 nó chỉ suy nghĩ thế thôi
Đôi khi chưa chắc nó đã làm
Nhưng cấp 3 thì các bạn suy nghĩ
thì có thể làm
Ví dụ Hiếu hay đùa với phụ huynh là
Đứa lớp 6 nó bảo là "Bố mẹ mà la con nữa
Thì con bỏ nhà ra đi đấy."
Thì xác suất nó bỏ nhà ra đi ít lắm
Chắc nó qua nhà hàng xóm
Để chơi game rồi sau đó về
Đến giờ cơm nó về
Nhưng một bạn học sinh cấp 3 mà 11,12
Nói một câu đó
Thì khả năng các bạn bỏ nhà ra đi 1,2 ngày là
chuyện
Không phải là ít
đúng không? Vậy thì
Cái chuyện là, vậy thì với HIếu
Trong vai trò là một người thầy thì Hiếu sẽ giúp
các bạn như thế nào?
Thật ra nó cũng giống như là cái nguyên tắc
Nó giống với những cấp học khác
Nhưng mà ở cấp 3 thì nó sẽ đậm đặc hơn
Cũng cái đầu tiên đó là
Thứ nhất, Hiếu là một người lớn và là một người
thầy
Hoặc là người chú
Hoặc là người mentor tư vấn các bạn
Điều đầu tiên của Hiếu là Hiếu phải hiểu các bạn
cái đã
Có những cái tiết học mà
Những lớp học Hiếu nhận các bạn ấy trong vòng
3 năm
Mà gần như là 2,3 tuần đầu
Tới 1 tháng đầu
Hiếu không dạy gì mấy gọi là kiến thức đâu
Mà thật sựdành thời gian để
Hiểu về các bạn
Để chỉ nói chuyện với các bạn thôi
Đối với Hiếu nó là một cái thứ mà
Nhiều người lớn quên
Nhiều người lớn, nhiều thầy cô, nhiều bố mẹ
cũng quên
Nó phải dựacác việc
trên sựđó
kếtđinối
là giữa con người với
con người trước
Đầu tiên là nên dành thời gian
Thật sự để nói chuyện với các bạn
Hiếu nghĩ là bất cứ một cái thành tựu nào của
một đứa trẻ
Và nó có niềm tin vào nó hay không
Thì nó phải có sự kết nối với những người khác
Để trao đổi, để hiểu về nó
Thì để không đánh giá vội nó
Để không quy chụp
Để không phải có những cái gọi là
Suy đoán phát xét mà nó vượt quá
cái suy nghĩ của nó
và nó không đúng với con người của nó
thì Hiếu nghĩ rằng đầu tiên là
thực sự dành thời gian trò chuyện
Hiếu hay đùa với các giáo viên á,
Hiếu gần như sẽ không thực sự dạy được
cho đến khi nào mà Hiếu phải hiểu đứa trẻ đó cái
đã
Và cái việc đó nó diễn ra rất đậm đặc trong thời
gian đầu tiên
Mà Hiếu nhận một bạn trẻ để đi dạy
Và nó vẫn diễn ra liên tục trong suốt quá trình dạy
Bởi vì mình...
Giống như là mình lớn lên cùng cái sự lớn lên
trong suy nghĩ và cái cảm xúc của bạn nhỏ đó
thì Hiếu nghĩ đó là việc đầu tiên
Thứ hai nữa, là do Hùng có chia sẻ
là mình tạo ra rất nhiều những cơ hội
Và nó gần giống cái môi trường thật nhất có thể
Nghĩadẫn
Hiếu là, các
có lúc
bạná, đi
thìtham
nó quan một cái gì đó,
hoặc đi một cái trại hè, hoặc là cho các bạn một
cái
mà,thử
màthách
nó
để mình xem thử cái phản ứng của các bạn ấy
trong những trường hợp thế nào
Tất nhiên là nó có những cái
vòng bọc an toàn, Để nó không có những cái rủi
ro lớn mà như Hùng nói thì cái chữ simulation
Nhưng
ấy,
Giả lập nhưng mà giả lập gần nhất có thể
để các bạn ấy thực sự là sống trong một cái
Tình huống mà nó gần với thực tế
để mình xem cái phản ứng của các bạn thế nào
để từ đó, mình không phải đánh giá các bạn mà
cùng lại trò chuyện với các bạn nữa,
Để xem thử là
như vậy thì, trong cái việc nhìn lại
mình gãy chuẩn reflec ấy, phản tư lại
thì cái hành xử, cái ứng xử đó của con
nó được hay không, nó không được hay không,
và để cho các bạn ấy tự nói lên cái phân tích của
mình
Và với vai trò một người lớn thì mình không áp
đặt
không phải là confirmative
mà là, à ví dụ nếu như là thầy thì thầy sẽ như thế
này nè
tất nhiên quyền quyết định vẫn là của con thôi
bởi vì
các thật
bạn ấyra cái rằng
nghĩ cấp 3cácấy,bạn ấy có thể quyết
định được, thì mình cũng nên tôn trọng cái việc
đó
Thì mình chỉ gợi lên những cái suy nghĩ
để mình hướng cái suy nghĩ về cái hướng tích
cực hơn một tí xíu
Nó lạc quan một tí xíu, và
giúp các bạn nhìn nhận bản thân của mình
 và nó cũng là cơ hội để chính các bạn nói lên đây
là
còný kiến
thầy của con,vềnói
chỉ nói suyvềnghĩ
con của thầy thôi, là cái
cách mà thầy sẽ làm thôi
chứ thầy không nói đó là cách con phải làm
Nghĩa là, mình cho các bạn cái shading board
nghĩa là một cái bản để phản lại âm thanh
để các bạn nghe một cái âm thanh như vậy
Hiếu nghĩ rằng cái việc mà trao đổi qua lại, cho
các
một bạn
cáchcơ anhội để nói
toàn, mộtlên cách tin tưởng với một
người lớn
Và người lớn như là cái shading board, một cái
âm thanh nó dội lại
để các bạn nghe thử là nó khớp hay không khớp
và đối với Hieu cái việc đó nó mưa dầm thấm lâu
và tiếp thep nữa là mình thật sự ghi nhận những
45-50 cái
nhưnỗ lực nói
Hieu củacó bạn ấy bạn lớp 10 mà tiếng anh
những
chỉ bằng học sinh lớp 6 thôi
thì học trong một cái lớp mà
có những bạn lớp 10 mà tiếng anh đã như sinh
viên đại học rồi
và có những bạn thì mình làm sao đây
thì quan trọng mình coi cái sự tiến bộ của môĩ
bạn ấy
nó là cái thành công của mỗi bạn
và không thể nào sao sánh được cái
và câu chuyện của Hiếu là nói tiếng anh thế thôi
chứ
10 nămđiềusauđó nó
không
khôngcó nghĩa
thành là công và không hạnh
phúc bằng những bạn trong
vậy thì với Hiếu thì mình coi vè cái lớp đúng không?
chặng đường
đi của mỗi bạn học sinh
và thực sự coi và ghi nhận cái nỗ lực của bạn ấy
có thể đến năm lớp12 tieng anh bạn vẫn chưa đủ
để bạn đi du học
không sao cả
nó không có expiry date, là không có một cái
ngày
cho bất gọicứ
là một
hạn cái
chótviệc gì trong cái cuộc đời này
hết
giốngtrơn
như hếtHiếu
trọi ngày
á xưa Hiếu đi du học bên anh
á, là Hiếu tốt nghiệp trễ hơn các bạn 1 năm
đúng
và có không
nhữngạ? Thìviên
sinh cái của
việcHiếu
mà, mà Hiếu cũng
khuyên là nên take gap year đi, nên dành một
năm
nếu mà đi không muốn, cái này chỉ là
Hiếu không có muốn đặt ra 1 cái expiry date làm
gì, nhưng mà Hiếu
quan trọng là cái nỗ lực của bạn ấy
để tiến bộ hơn mình, và cái việc này là Hiếu nghĩ
thầy
thay cô, bố mẹtacũng
vì chúng nên cái
đặt môtj ghi hạn
nhậnchót là con phải
thế này,
bởi vì đây là cái ngày này kia rồi này
thì tất nhiên
nhưng nhiềulàlần1-2 lầnnó
quá thìlàm
không
chosao
các bạn cảm
thấy đang không có thời gian
mà dành thời gian để phát triển những để mà phát
thứtriển
không
những thứ các bạn ấy làm tốt
làm tốt và minh cũng không dùng đến trong
thì Hiếulainghĩ là cái việc mà ghi nhận nỗ lực của
tương
các bạn ấycái tiến bộ, dù là việc bạn ấy phải làm
và những
hay bạn ấy thích làm
và cái cuối cùng của Hiếu mà Hiếu hay giục các
bạn là là cho bạn ấy thời gian và không gian cá
nhân
là Hiếucủa
haycác
nốibạn
chuyện với phụ huynh là
em thấy con bé nó rất là thích vẽ,
mà em hiểu là các anh chị sẽ muốn nó vào đại
học này
nhưng hãy cho nó một cái thời gian
ngày thứ 7, trọn vẹn
hoặc laf chiều thứ 7, hoặc tối thứ 7 hoặc là chiều
Chủ nhật
để nó được sống với không gian đó của nó
ể nó được tận hưởng những cái của riêng nó, mà
không
gắn một cócái
ai kính lúp mà nhìn vào 360 độ mà soi
lên lỗi sainghĩ
Và Hiếu lỗi đúng
rằng là cái mà cho một cái con
người
trong một ngày, hoặc cái cuối tuần, có cái không
gian. Tất nhiên đừng làm gì sai trái
đừng có phạm tội, pháp luật gì hết
nhưng mà, ý nói là hãy dành thời gian
cho bạn ấy có dành thời gian cho bản thân của
mình
để được ận hưởng cái không gian riêng của
mình, làm những việc mình thích
và sung sướng với nó,
thì nó là cái giúp cho như thế nào?
và thứ nhất là có người hiểu mình,
có người
có người cho
kết nối vớinhững
mình mình, trải nghiệm và chịu
lắng nghe mình và phản hồi lại cái suy nghĩ của
họ
đúngnhưng
không không
ạ? áp đặt,
cái thứ 3 nữa là họ ghi nhận những nỗ lực của
mình
dù mình là kém nhất trong lớp hay mình là giỏi
nhất trong lớp đi nữa
thì ghi nhận những cái nỗ lực của mình,
và cái cuối cùng
là người đó vẫn tôn trọng một phần không gian
cá nhân của mình
để mình phát triển những điều đó
Hiếu nghĩ rằng nói thì rất kinh khủng,
nó chỉ cần đơn giản là
bạn hãy mường tượng
Bạn là một người nhân viên trong công ty
Bạn muốn sếp mình làm gì cho mình?
Đúng không ạ?
Thì bạn làm exactly điều đó
Chính xác điều đó
Với đứa trẻ thôi
Nhưng mà thường chúng ta lại không như vậy
Nghĩa là chúng ta mong muốn sếp phải thế này
thế kia
Sếp phải nói chuyện với mình
Sếp phải ghi nhận nỗ lực của mình
Sếp phải cho mình không gian để sáng tạo riêng
Nhưng mà về nhà với đứa trẻ
Thì mình lại không làm được việc đó
Đôi khi, chỉ cần hỏi là
Mình muốn sếp mình làm gì
Mình muốn chồng, vợ, người yêu làm gì với mình
ấy
Thì hãy quay lại làm với
học sinh, rồi con em, cháu trong nhà của mình
như thế
Hiếu nghĩ rằng nó sẽ giúp cho một đứa trẻ
Nó có niềm tin và... Hiếu sẽ nói là
Hiếu không dùng từ self-belief
Tin vào bản thân
Mà Hiếu dùng từ self-efficacy
Hãy tin rằng bản thân có thể làm được một việc,
một cái mục tiêu đó
Thì đó là cái mà Hiếu muốn chia sẻ
Về cái vấn đề tin vào bản thân của mình
Và Hiếu vẫn tin rằng
Bản thân Hiếu có thể là hơi sheer weird một tí xíu
mà Hiếu cũng dạy học sinh 15 năm qua rồi
Và kể cả những học sinh rất là kém
Mà có những vấn đề khó khăn về học tập
Những hội chứng trong học tập, khó khăn trong
học tập
Thì Hiếu vẫn có một niềm tin là
Cái niềm năng, nội lực của một đứa trẻ rất mạnh
Nó giống như một cây cỏ dại
Thật ra, tiềm năng, nội lực của mỗi con người rất
mạnh
Làm sao để khơi nó lên nhiều nhất có thể?
Chứ Hiếu tuyệt đối chưa bao giờ dán nhãn
Vì vậy mỗi lần Hiếu làm việc ở các trường
hoặc là với thầy cô, đồng nghiệp, với những
người bảo là
"Ôi đứa trẻ này dốt lắm!"
Hiếu rất dị ứng
Bởi vì khi chúng ta tuyên ngôn như vậy
Là chúng ta đã không tin vào nội lực
và cái niềm năng của một con người rồi
Còn Hiếu có một niềm tin bất diệt là
là mỗi đứa trẻ, mỗi con người đều có tiềm năng,
nội lực rất mạnh
Làm sao để khơi nó lên
ươm dưỡng nó
Cho nó những cơ hội phát triển
 Và tin vào những bước đi chập chững đầu tiên
của cái nội lực đó
Khi nó bước ra ánh sáng
Chứ không phải nó vừa bước ra là đập một cái
"Ôi, con tôi tiến bộ rồi,
nhưng vẫn thua xa bạn kia lắm!"
Thì giống như là nó
mới vừa nhô đầu ra cửa đã bị đánh vô lại
Thì làm sao mà nội lực và tiềm năng phát triển
được?
Thì đó là những cái mà Hiếu chia sẻ
Ừm
Hùng Bây giờ mình nói một câu thực tế
Dr. Hiếu Ừm
Không có quá nhiều Nguyễn Chí Hiếu
Ở các bạn đang học ở trường cấp ba hiện tại
Hùng
Có cái gì đơn giản mà mình có thể làm được
Các thầy cô đơn giản có thể làm được
Thật ra, Hiếu hiểu là
Bản thân mình nói những thứ như thế này
Thì sẽ có một số, và có thể là
khá nhiều các thầy cô bảo, ừ nó rất hay, rất muốn
làm
Nhưng mà, khi bước vào nhà trường
Thì nó có rất nhiều những trói buộc
50-55
những ràng buộc, những hạn chế
Học sinh vẫn phải là học sinh thi tốt nghiệp
và thi đại học, rất nhiều thứ khác..
Và có những cái mà
Nó không nằm trong vòng kiểm soát của các thầy
cô
Thì nếu có 2 thứ mà Hiếu nghĩ là
Nó sẽ không phải phá vỡ tất cả những rào cản
Sẽ làm một điều rất khác người, hay là nó
Nó phá vỡ những giới hạn của điều kia
Và là những thứ mà nó, gọi là
nó thay đổi hệ thống
Hiếu không nghĩ như vậy
Nhưng những thứ rất đơn giản và thiết thực thôi
Hiếu thấy có 2 thứ mà Hiếu rất muốn gửi gắm
Mà nếu Hiếu làm
bước chân vào giáo dục phổ thông
và Hiếu nhận một lớp cấp ba
Dạy từ lớp 10,11,12 thì Hiếu cũng sẽ làm
Thứ nhất là Hiếu chỉ
Có thể một yêu cầu cũng được
mà có thể là một sự gửi gắm cũng được
Từ phía nhà trường hoặc từ phía Hiếu đó là
các thầy cô hãy thực sự dành thời gian để trò
chuyện với một đứa trẻ
Hiếu thấy đó là một điều rất cần thiết
Rất đơn giản
Chỉ cần chúng ta chịu dành thời gian
Và thực sự
Không phải thầy cô nào cũng đang làm việc đó
Thật sự là như vậy.
Thật sự là không phải thầy cô nào
Có những thầy cô thậm chí không biết
Chỉ biết đứa trẻ đó học như thế nào và một vài
tính cách
Còn chưa chắc đã thật sự
Hiểu đứa trẻ đó
Bởi vì đơn giản không phải là thầy cô không thể
làm được
Mà thầy cô chưa dành thời gian
Thì giống như Hiếu,
Hay trong môi trường của Hiếu
Hiếu hay yêu cầu các giáo viên của Hiếu là đầu
năm,
bạn phải dành thời gian ít nhất là 15-30 phút
để nói chuyện với mỗi học sinh trong lớp
Có thể là trong lớp học, có thể là giờ ra chơi
Làm sao để trong vòng ba tháng đầu tiên
Bạn hãy dành hết thời gian nói chuyện với học
sinh của mình
Bởi vì Hiếu nghĩ rằng là
Tất cả những việc chúng ta muốn làm cho một
đứa trẻ
Để tránh nó là khiên cưỡng
nó là confirmative
Nó là tuân theo như Hùng nói
Thì nó phải dựa trên một nền tảng, một mối quan
hệ
Kết nối giữa con người với con người một cách
chân
Và thành
cách nào để kết nối con người một cách chân
thành nhất
Chính là trao đổi và trò chuyện với nhau
Đúng không ạ? Hiếu rất muốn là
Đấy, một cái sự thay đổi có thể là Hiếu phải
Ra một cái điều luật
hoặc là một cái gợi ý là
Hãy thực sự dành thời gian với mỗi đứa trẻ
Và bản thân Hiếu cũng vậy
 Khi trong một lớp học
Hiếu đã dành khoảng 10-15 phút
để Hiếu đảo qua một
một lớp 30 học sinh
thì Hiếu cũng đảo qua 30 học sinh
"OK các bạn cho thầy biết là,
Tuần vừa rồi chuyện gì xảy ra
chuyện gì buồn nhất, vui nhất?
Các bạn hãy gõ vào trong chat cho thầy đi!"
Nghĩa là mình tiết kiệm thời gian
Còn hôm đó mình thấy giáo án không quá nhiều
Thì mình có thể dành thời gian để nói chuyện
Còn nếu giáo án nhiều,
thì mình sẽ gõ vào trong group chat
Đợt online vừa rồi
Có đứa bảo là: "Con đang buồn thầy ạ.
Vì mẹ con nói này." Nghĩa là
Khi mà mình tạo được văn hóa đó
Thì nó thành một lớp học mà ở đó
tụi nhỏ thoải mái chia sẻ những điều mà nó nói
nghĩa là mình mang từ câu chuyện của mình với
nó
thành câu chuyện của mình với lớp học
chúng ta là một gia đình ở đây
thì thầy không có nhiều thời gian
để có thể hỗ trợ từng bạn
nhưng khi thầy xây dựng được một
cộng đồng học tập trong lớp học
mà mọi người thoải mái chia sẻ
không sợ bị đánh giá, quy chụp
cái sự hỗ trợ đó không nhất thiết đến từ thầy
đến từ bạn bè lẫn nhau
mà nó qua những khó khăn
mà Hiếu nghĩ ngày xưa thật ra là
Hiếu không biết thế nào chứ ngày xưa lớp học
của Hiếu
có những tình bạn như thế
và Hiếu nghĩ bây giờ, trong xã hội phức tạp
và tụi nhỏ hay có xu hướng là
thu về những cái máy móc
những phần mềm chat và mạng xã hội
Dr. Hiếu thì nó lại mất đi điều đó trong lớp học
thì đó là điều đầu tiên
Dr. Hiếu

là hãy dành thời gian nói chuyện với đứa trẻ

để từ đó mang nó vào trong lớp học
và tạo thành một cộng đồng học tập
mà ở đó mọi người chia sẻ, đánh giá
về cả những vấn đề nội tâm của mình
mà không bị đánh giá
không bị xét nét
cái thứ hai nữa
mà Hiếu nghĩ có thế làm
là hãy xây dựng những thử thách
để đứa trẻ và lớp học của mình thất bại
không phải thất bại trong kì thi Đại học
mà có những thử thách
hãy cho nó thất bại
và hãy celebrate
hãy hoan nghênh
hãy appreciate
trân trọng sự thất bại đó
và dạy nó cách đứng lên
bởi vì Hiếu nghĩ rằng là
cách giáo dục của nhiều thầy cô và trường lớp
chính là dạy làm sao cho trẻ thành công
làm sao để con được học sinh giỏi
con được bài 9 bài 10
con được này kia
nhưng lại quên hoặc là không làm kỹ
làm sao để day cho một con người
thất bại và đứng lên từ thất bại
và quản trị tất cả những cảm xúc đến từ thất bại
đó
có nghĩa là hãy tạo ra những thử thách
để cho đứa trẻ thất bại
giống như câu chuyện vừa rồi
Hiếu đang dạy một nhóm học sinh rất giỏi
kể cả học sinh trường Quốc tế
học sinh giải Quốc gia
giải Nhất Nhì tiếng Anh Quốc gia
và rất nhiều học sinh giỏi của các trường đại học
các trường trung học phổ thông giỏi nhất cả nước
Hiếu dạy online
thì các em rất là giỏi
cực kỳ giỏi, nghĩa là
 Hiếu bảo tiếng anh của các em
còn giỏi hơn những năm mình 25 tuổi
chứ đừng nói chi là hồi mình học cấp 3
nhiệm vụ đầu tiên Hiếu dành cho các bạn ấy
Hiếu hỏi là
Xưa giờ bài luận dài nhất
các con viết là bao nhiêu chữ
Có đứa bảo bài luận mà tụi con viết
dài nhất là 2000 từ
Thầy bảo ok, cảm ơn tụi con
thầy cho tụi con trong 3 tuần viết bài luận 5000 từ
đứa nào cũng hét lên
Tại sao thầy có thể khó tính như vậy
thì Hiếu bảo là tụi con cố gắng nhất có thể
và thầy nghĩ sẽ có bạn thất bại
nhưng cứ làm thế nào thôi
có nghĩa là mình đưa những cái
tất nhiên trong một cái vỏ bọc
55-60
trong một vòng tròn khá là an toàn
nó không phải là thi rớt đại học
nhưng mà Hiếu hiểu rằng
sẽ có bạn thất bại với mục tiêu đó
nhưng điều quan trọng của Hiếu đó là
bạn đang từ 2000 từ
bạn cố gắng được bao nhiêu
thì trong sự thất bại đó
mình sẽ chỉ cho các bạn
con thất bại nhưng không phải thất bại
con thất bại với mục tiêu 5000 từ
nhưng con thành công
từ 2000 lên 3000 từ của con
thì Hiếu nghĩ hãy yêu điều đó
hãy yêu sự thất bại đó
bởi vì trong thất bại mình nên suy nghĩ thế nào
thì Hiếu nghĩ rằng
mình không phải bắt con trẻ thất bại
từ ngày này qua tháng nọ
nhưng Hiếu nghĩ hãy cho con trẻ
cái mindset đó
bởi vì Hiếu nghĩ rằng
thất bại giống như là một điều gì đó
 mọi người nhìn vào thấy rất kinh khủng
bởi vì đơn giản là 12 năm
đứa trẻ được dạy trong một tư duy là để thành
công
chứ không phải để thành công
và để thất bại
rồi thất bại đứng lên
có nghĩa là chúng ta nói rất hay đúng không
thất bại là mẹ thành công đúng không
đúng là chúng ta hay nói như vậy
nhưng mà cách giáo dục
và những trải nghiệm học tập
những lớp học không được thiết kế
để đứa trẻ thất bại
mà được thiết kế làm sao để đứa trẻ thành công
từ một bài kiểm tra nhỏ nhất
cũng phải thành công
còn bây giờ Hiếu thấy
ngày xưa mình được 9 điểm là mừng lắm rồi
đúng không
bây giờ thậm chí 9 điểm là bình thường
đó là suy nghĩ của Hiếu như vậy
nếu được làm một điều gì đó
thật ra buổi nói chuyện hôm nay với anh Hiếu
anh em mình nói về thất bại
và nói về cần phải celebrate
cần phải hoan nghênh thất bại
thì em muốn dành câu hỏi cuối cùng
trong buổi nói chuyện hôm nay với anh Hiếu
mặc dù đọc profile
Hùng
biết đây là "con nhà người ta"
học rất giỏi
nhưng mà em vẫn muốn hỏi
nếu như vậy thì thất bại trong quá trình học hành
của một Nguyễn Chí Hiếu từng có là gì
và anh học được điều gì
trong thất bại đó
thất bại nhiều lắm chứ
tại vì thật ra mọi người không
không làm một cái CV
cái bài báo về những thất bại
cho mình liệt kê thất bại có khi còn nhiều hơn
hoặc liệt kê không hết so với thành công đó chứ

Dr. Hiếu
 thật ra thất bại lớn nhất của Hiếu
là một thứ mà Hiếu nghĩ rằng nó
Dr. Hiếu mình nhìn lại bây giờ
mình thấy đó là một điều may mắn
đó là lúc mình học xong dự bị đại học
nghĩa là ngày xưa mình được học bổng đi học
dự bị đại học A-level bên Anh 2 năm
dự định ban đầu là học tiếp đại học ở đó
nhưng mà với điều kiện tài chính của gia đình
thì bố mẹ Hiếu không bao giờ có đủ điều kiện tài
chính
để cho mình học tiếp Đại học 3 năm được
Hùng yeah
ngày xưa khi mình ở bên Anh
thì chỉ được nộp khoảng 6 trường thôi
thì gần như là
mình rất mê vào Cambridge
hồi đó là mình rất mê vào Cambridge
Một phần bởi vì trường tốt,
một phần mình hiểu là Cambridge có nguồn học
bổng
rất là dồi dào
Thì...
Hồi đó mình cũng có cái tôi một tí xíu
Tức là học trong trường, A level
thì các thầy cô cũng rất là thích mình,
rồi cũng nghĩ rằng là...
kiểu như là nếu mà Hiếu đã không vào
Cambridge
thì ai vào được ấy, kiểu như vậy
Thì mình cũng bị cái tôi
nó thổi phồng lên một tí xíu
Thì lúc mà nhận kết quả,
thì trường đó, trường Hiếu học lúc đó
gọi là năm bội thu về
học sinh vào Cambridge, Oxford
Tức là năm kỉ lục mà số lượng học sinh
được vào hai trường đại học hàng đầu của Anh,
trong khi mình thì bị từ chối
Thì thật ra lúc đầu
mình còn ''gato'' một tí xíu
Nhưng mà cảm giác ''gato'' qua rất là nhanh
Thì lúc đó câu hỏi đầu tiên trong đầu của Hiếu là
'Vậy thì mình sẽ làm gì để học tiếp đây?''
Bởi vì, bố mẹ sẽ không có tiền
để cho mình học tiếp đại học
ba năm bên Anh
Nghĩa là, nếu mà mình không có được
trường nào nhận và cho học bổng,
thì mình sẽ không thể nào
học tiếp bên Anh được
Vậy thì câu chuyện là
quay về Việt Nam sẽ làm gì?
Hồi đó thì Việt Nam không có trường quốc tế nha,
không có trường quốc tế nào hết
Về Việt Nam học trường quốc tế là...
là ''impossible'', là không thể
Mà mình cũng chỉ có sáu trường bên Anh thôi
Mình cũng không có...
hồi đó đâu phải là mình nộp Anh, rồi Đức,
Pháp, rồi này kia đâu đúng không?
Mình chỉ có sáu trường bên Anh thôi
Thì cái lựa chọn duy nhất của mình,
nếu mình không được nhận và có học bổng,
mà quay về Việt Nam
thì chính là thi lại đại học
Mặc dù cái năm mình học lớp 12,
mình lại được giải quốc gia tiếng Anh,
được tuyển thẳng đại học
Thì sau hai năm ở bên Anh,
mình phải quay về Việt Nam học
Nghĩa là, với một con người 19 tuổi,
mà cái cảm giác ở lại bên Anh,
nó rất là sương mù luôn đó
Không biết nó như thế nào luôn
Không có cách nào để có thể kiếm tiền,
mà bố mẹ cũng không thể nào có tiền
để cho mình học tiếp ba năm đại học
Quay về Việt Nam thì thậm chí còn
quay về trước vạch xuất phát
của mình ngày xưa nữa
Mình ngày xưa học ở phổ thông gọi là...
Tụi nó phải đi luyện thi đại học,
thì mình được tuyển thẳng rồi,
cứ ngồi chơi chơi thôi
 Đã được tuyển thẳng đại học rồi
Mà ngày xưa Hiếu được tuyển thẳng, kiểu như
Học viện Ngoại giao,
Ngoại Thương, rồi Sư phạm
Bây giờ phải quay lại thi đại học,
ôn thi đại học
Mà ôn thi đại học
sau hai năm học bên Anh,
có khi quên hết Toán của Việt Nam rồi
Chắc gì mà thi đậu
Thì cái cảm giác đó
cực kì là khó chịu
Và giống như Hùng nói là khó quản lí,
thật ra khó kiểm soát hơn
Dr. Hiếu
Mình rất là dễ nổi cáu,
rồi mình rất là...
mong manh, và kiểu như sợ hãi
Đúng là sợ hãi thật sự
Thì đó là cái thất bại,
nhưng mà cũng may là nó lại...
lúc đó mình có một chuyến đi,
tự đi thôi
60-65
Nghĩa là, giống như Hùng nói
thay vì mình nói ''gap year'', thì mình lại ''gap
week''
Mình xin trường cho mình nghỉ học một tuần
để mình đi đến nào thật tĩnh lặng,
để mình thật sự suy nghĩ về chính mình
Và mình suy nghĩ tất cả mọi thứ rồi,
mình nhìn, thay vì mình coi cái...
thất bại đó là cái trước mắt
Thì mình đặt thất bại đó
trong câu chuyện của 5 năm sau
10 năm sau, 15 năm sau, 20 năm sau
Mình nhìn dài hơn
và nó giống như là
những cái sự thật vọng đó,
trong cái khoảng cách đó rất là lớn
Nhưng nếu mà đặt nó sau
cái sự vĩnh hằng của thời gian,
và sự bao la của cuộc đời,
thì nó rất là nhỏ
Thì lúc đó mình xác định là ''ok'',
cứ bay về
Dù kết quả thế nào thì
vẫn phải đi về phía trước thôi
Và cái sĩ diện, hay cái cảm xúc ấy,
nó chỉ là những cái mà mình
tự tạo ra cho chính bản thân mình
Và nếu mình có thể là
vượt lên trên những cái
đàm tiếu, ví dụ
"Ôi, thằng đó đi dụ học hai năm xong rồi
thế này thế kia, xong bị về,
xong thi lại đại học đó''
Nếu mình vượt lên trên những cái đó
thì mình sẽ... gọi là
chiến thắng cái miệng của thiên hạ
Thì thật ra với Hiếu,
thất bại đó dạy Hiếu đã dạy Hiếu,
nó dạy cho Hiếu nhiều thứ hơn
là thành công, sau đó thành sinh viên giỏi nhất...
sinh viên A level giỏi nhất nước Anh
Nghĩa là, cái thất bại đó,
cái cảm giác của một tuần đó ấy,
nó còn theo mình đến tận bây giờ
Và mình nhìn tất cả những thất bại sau này,
mình đều hiểu là
đôi khi nó đến là một điều may mắn,
để mình được học, mình được lớn,
mình được gọi là... phá kén
Thì đó là cái Hiếu chia sẻ
Và thật ra cái đó là thất bại, nhưng mà
sau đó còn nhiều thất bại hơn
Nhưng cái thất bại lớn nhất đầu đời,
bởi vì 12 năm học phổ thông
mình như con nhà người ta rồi đúng không?
Còn được học bổng đi du học Anh nữa
Thì trong con mắt của rất nhiều người,
thậm chí là trường chuyên của Hiếu ngày xưa,
rồi tất cả mọi người đều ngưỡng mộ này kia
Thì với Hiếu cái thất bại đó,
nó là bài học lớn nhất
trong những bài học thất bại
 Mặc dù về vi mô thất bại,
thì sau này mình có những thất bại
nó còn kinh khủng hơn,
nó dẫn đến nhiều thất thoát
về tài chính hơn, ví dụ như vậy
Nhưng bài học của một...
với một đứa 19 tuổi ngày đó,
nó theo mình đến giờ
Nó thành một bản tính, tính cách con người của
mình luôn
Là cái đứa lạc quan,
kiên trì, bền bỉ
và kiểm soát bản thân của mình
Dù chuyện gì xảy ra thì
vẫn cứ đi tiếp về phía trước
Thì đó là chia sẻ của Hiếu
Dr. Hiếu
Ừa
Rất là cảm ơn anh Hiếu
đã chia sẻ bài học gọi là ''thất bại''
Thật ra mình gọi là thất bại
mang tính tương đối,
ở thời điểm một Chí Hiếu 19 tuổi
Và em nghĩ đó là một viên gạch rất là thú vị
để khiến cho một Chí Hiếu có bản lĩnh
kiên cường và để đi tiếp
một cái chặng đường giáo dục sau này của anh
và em nghĩ cũng là nền tảng để anh hiểu
anh cảm thông, anh tin rằng
con đường nào cũng sẽ đến La Mã
mỗi người sẽ có cách đi của mình
có sự lựa chọn và tốc độ của riêng mình
Hùng
và đó là thông điệp mà em nghĩ rất quan trọng
mà em rất muốn những nhà giáo dục
những bậc phụ huynh, những bậc cha mẹ
anh chị em có thể hiểu
và mình phải embrace
có nghĩa là mình phải hỗ trợ
và phải khuyến khích những thất bại như vậy
và đừng gây áp lực lên con em mình
với những cái định nghĩa, khuôn mẫu của xã hội
bởi vì mình sẽ không bao giờ biết được
nó sẽ ảnh hướng đến con em mình như thế nào
 và mình cũng chẳng bao giờ biết được
thứ mình nghĩ phải là như vậy thì chưa chắc đã
đúng
và đôi khi đứa trẻ cần trải nghiệm đó
Dr. Hiếu uhm
cùng cái trải nghiệm đó
em nghĩ điều mình cần học là gì
hãy giúp con hiểu bản thân
giúp con tin vào bản thân
giúp con phát triển tính cách của riêng con
và giúp con trải nghiệm
học cách trải nghiệm với thất bại
và giúp con hiểu
quan trọng là con học được bài học gì
con học được bài học gì để con đi tiếp
và con có quyền dùng bài học đó theo cách của
riêng con
em nghĩ đó là thông điệp mà
nó rất là đẹp
để kết thúc buổi nói chuyện hôm nay giữa hai anh
em mình
em rất cám ơn anh Hiếu
đã chịu khó giải thích những câu hỏi khó của em
bởi vì thật ra
ở trạm giáo dục em muốn có cuộc đối thoại cởi
mở
và em rất mong muốn rằng chúng ta
Hùng
thật ra điều mình bàn với nhau
Việt Nam cần phát huy tư duy phản biện
có nghĩa là đừng chấp nhận mọi thứ một cách
hiển nhiên
và mình phải hỏi tại sao không phải điều A, không
phải điều khác
tại sao không phải là ngược lại
thì những điều đó là
em cũng rất mong muốn là những thầy cô
ở cấp 3 cũng nên giúp rèn luyện tư duy phản biện
cho các bạn học sinh bởi vì tư duy phản biện sẽ
giúp các em
có bản lĩnh để đi được rất dài
75-end
cho con đường phía trước
và em cám ơn anh Hiếu rất nhiều
rất cám ơn anh Hiếu đã dành thời gian cho Trạm
Giáo dục, cho Edustation
cho Vietcetera và cho em ngày hôm nay
và em cũng rất mong là
anh Hiếu sẽ có được những bước đi tiếp theo
rất vững chãi
để có thể góp phần vào
 dòng chảy giáo dục tiến bộ của Việt Nam trong
tương lai
Càm ơn Vietcetera cám ơn mọi người và
hy vọng những chia sẻ này
nó cũng mang tính chất tham khảo
và mỗi người sẽ tìm được một câu chuyện nhỏ
trong câu chuyện của Hiếu và Hùng chia sẻ sáng
nay
và quan trọng là chúng ta
làm tất cả những gì tốt cho đứa trẻ của chúng ta
thì với Hiếu đó là mục tiêu
và sứ mệnh công việc của mình
và cũng chúc mọi người dù khó khăn
Dr. Hiếu Hiếu nghĩ rằng dạy học, đồng hành cùng con
là một công việc rất khó khăn
nếu không muốn nói là công việc khó nhất
nhưng Hiếu nghĩ rằng bao giờ khi chúng ta nhìn
thành quả
thì chúng ta sẽ hạnh phúc
Hiếu nghĩ Hiếu luôn luôn lấy sự hạnh phúc đó
làm kim chỉ nam
cũng như làm thứ để mình chân cứng đá mềm
cũng hy vọng mọi người tìm được hạnh phúc và
bình an
trong công việc dạy dỗ, đồng hành cùng học sinh
con em và những đứa trẻ của chúng ta
rất cám ơn anh Hiếu
Chúng ta đã vừa kết thúc buổi nói chuyện thứ 4
trong mùa đầu tiên của trạm giáo dục Edustation
Hùng tin rằng giáo dục là chủ đề dài hơi
thật ra là chúng ta sẽ có thêm nhiều buổi nói
chuyện
để chúng khác
ta khai thác, chia sẻ những chủ đề sâu
hơn
và hy vọng giống như anh Hiếu nói
đây là những quan điểm cá nhân
và thật ra Hùng nghĩ chúng ta nên tôn trọng
những ý kiến cá nhân đó
Hùng bởi vì nó thể hiện được trải nghiệm
thể hiện được góc nhìn
và thể hiện được những bài học đúc kết
và chúng ta sẽ
thoải mái, cởi mở với những tư tưởng như vậy
mỗi người sẽ có quyền
chọn được điều có ý nghĩa với mình để ứng dụng
vào cuộc sống
rất mong là trạm giáo dục
đem đến nhiều điều ý nghĩa cho các bạn
xin chào và hẹn gặp lại
 Eng
Welcome back to
Edustation - Vietcetera's education station.
I'm Hung Vo, a founding member of
Embassy Education's Boards.
Simultaneously, I am the host
of this show's debut season.
The Edustation is simply a gathering place
for you and Hung to meet individuals
who are fervent about education.
They, in particular, are filled with
inspiration and expectations for the future of
Vietnamese Education.
Not only that, the Edustation will serve as a place And Edustation is also a venue
for sharing
and discussing
concrete strategies
for achieving those visions for Vietnamese
education.
The fourth guest of Edustation's
first season.
Presently,
Hung is extremely honored to speak
with Dr. Nguyen Chi Hieu.
Hello, Mr. Hieu!
G'day, Hung, and everyone else
watching this Edu podcast.
Hung would like to briefly provide
additional information about Mr. Hieu as follows.
Dr. Nguyen Chi Hieu is co-founder and CEO
of an educational organization - EIG Global.
It is an organiztion of ten educational fields
that affects over 1.5 million students and teachers
at about than 1,000 high schools and universities.
Dr. Nguyen Chi Hieu earned
a Doctorate in Economics from Stanford
University,
a Master's Degree in Business Administration
from
and aOxford University,
Bachelor's Degree in Economics and
Political Science
from the London Institute of Economics and
Politics.
Over the last decade,
Mr. Hieu has directly consulted, built,
transformed, and elevated the educational model
for over 100 schools, universities,
EDITED
Welcome back to
Edustation - Vietcetera's education station.
I'm Hung Vo, a founding member of
Embassy Education's Boards.
I am also the host
of the very first season of the program.
The Edustation is simply a place
for you and Hung can meet and discuss with
education enthusiasts,
who have much
inspirations and expectations for bright future of
Vietnamese education.
for sharing
and discussing
substantial strategies
to achieve those visions for Vietnamese education.
The fourth guest of Edustation's
first season.
Today
it's my honour to speak
to Ph.D. Nguyen Chi Hieu
Hello, Mr. Hieu!
G'day, Hung, and everyone else
watching this EduStation podcast.
I'd like to have a brief introduction
about Mr. Hieu
Ph.D. Nguyen Chi Hieu is co-founder and CEO
of an educational organization - EIG Global.
It is an organization working in 10 education areas
and have impact on more than 1,5 million students
and teachers
at about 1,000 highschools and universities
Dr. Nguyen Chi Hieu earned
his Ph.D. from Stanford University (USA),
and an MBA from the University of Oxford
University (UK) Degree in Economics and
and a Bachelor's
Political
from theScience
London School of Economics and
Political Science (LSE)
Over the last decade,
Mr. Hieu has directly consulted, built,
transformed, and elevated the educational model
for over 100 schools, universities,
educational companies, and non-profit
organizations
on a national and international level,
from small school models
to the country's largest education systems.
He has 15 years of experience teaching
and guiding students
in high school, college, and graduate school.
Additionally, he is the author and translator
of numerous educational books.
Among them is a book
that Hung adores.
It is a book about the creative education system.
To begin today's discussion,
I really want to ask you something.
Indeed, I am starting with a personal questioning
about
Mr. Hieuyou.
is well-known among international
students.
He is an excellent student.
I'd like to ask you
How you recognize
today's generation
of Vietnamese students?
What do you think they possess
and what do you assume they lack?
Thanks for your question, Hung.
Indeed,
whether they are students at the world's top
universities,
or at good universities in Vietnam,
or at colleges, it makes no difference to me.
For me,
the greatest success of each student
is their ability to give their all effort
and maximize their individual potential.
It is not necessary for students
to gain admission to prestigious universities
in order to be considered successful.
Evidently, I have been working with Vietnamese
students
for nearly 15 years.
Only in my first class of students,
from 2007-2008 to the present,
has there been a significant shift.
What I appreciate most outstanding
educational companies, and non-profit
organizations
on a national and international level,
from small school models
to the country's largest education systems.
He has 15 years of experience teaching
and guiding students
in highschools, colleges and graduate schools.
Additionally, he is the author and translator
of numerous books about education.
Among them is a book
that Hung adores.
It is a book about the creative education system.
To begin today's discussion,
I really want to ask you something.
Indeed, let's start with a quite personal question,
about yourself.
You are very well-known among Vietnamese
international students,
with an excellent academic performance.
I'd like to ask you
What do you think about
today's generation
of Vietnamese students?
What do you think they have
and lack of in term of qualities?
Thanks for your question, Hung.
In fact, to me personally,
whether they are students at the world's top
universities,
or at good universities in Vietnam,
or at vocational colleges, it has no difference.
For me,
the greatest success of each student
is the ability to make their great efforts
to achieve their full potentials
It is not necessary for students
to gain admission to the top universities
in order to be considered successful.
I have been working with Vietnamese students
for nearly 15 years.
Just from the first batch of students
in 2007 - 2008 until now,
there has been a significant shift.
The most significance I've recognized
in today's students...
Of course, at where also have people this people
that,
but not everyone is like that.
However, I observe that Vietnamese students
now
possess a wealth of knowledge
about the world.
Because they were born and raised,
educated and trained in an environment
rich in educational resources,
not just in schools, but also in social media
and other information sources.
I see that they truly possess a wealth of
knowledge
that I had little in the past.
Particularly on matters that
extend beyond the scope of the school.
The second thing is that,
despite the fact that
I was also an English major,
I was an "outstanding student",
and I competed in The National Contest,
where I won various awards.
However, their foreign language ability
is significantly greater than that of my generation.
I keep saying,
"In the past, I was a national excellent student,
but even someone who studies English
in regular classes now
understands English much better
than I did in grade 12."
I believe it is an excellent tool for them
to integrate into the world;
they will have ownership of the numerous
learning environments
to which they will be exposed.
Thirdly, I believe
they are actually stronger.
This is also a weakness of my generation,
and possibly Hung's.
That’s their soft skills quite well.
I used to be confused about how to use
computer,
or how to design a PowerPoint presentation,
then group activities,
from those students is that,
of course, there is always exceptions
and not all 100% will be like that,
however, I noticed that Vietnamese students
nowadays
have a wide-range of knowledge
about the world.
Because they were born and raised,
educated and trained in an environment
that is abundant in educational resources,
not just in schools, but also on social media
and other information sources.
I think they really own the knowledge,
much better than me in the past
especially in areas that
go beyond academic scopes.
The second thing is that,
honestly speaking
I was also an English major,
I was an "outstanding student",
and competed in many national academic contests
and won several awards.
But their foreign language capabilities now
are much stronger than my generation's.
I keep saying,
"In the past, I was a national excellent student,
but even someone who studies English
in regular classes now
has much better English
than I did at Grade 12 before.
I believe that English is an excellent tool for them
to fit in a world
where they will own any learning journey
that they are exposed to.
And the third one I think
what they are actually stronger at,
and also the weakness of my generation,
and probably yours as well,
is the soft skills.
I used to be confused about how to use
computer,
or how to design a PowerPoint presentation,
how to participate in group activities
and a variety of other aspects of creativity.
Even when it comes to giving presentations
or debating,
I am extremely inept.
and I believe that
many of my friends are similarly inclined.
That is, however, a strength of many members
of generation Z and Alpha now.
They are highly creative
and having a strong soft skills.
There is also a certain change in the school.
However, the most important change has
occurred
in the ecosystem surrounding the school.
Centers
or opportunities for experience,
examinations, etc.
It enables them to truly
develop a soft skill set.
If my generation in the past,
when we entered the world,
soft skills were as strong as
those of foreign students,
it would be less.
Nevertheless, the number of Vietnamese
students
with superior soft skills on par with
those at the world's top universities
has increased significantly in recent years.
Because those are their advantages,
and what they have them.
However, in opposing viewpoint,
even so,
what are they missing?
I also frequently joke with my students in class
"As in past, my parents’ generation
or your parents’ generation
were the generations that triumphed over
adversity, right?
And my generation is like a transitional
generation;
it is not felicitous,
but it is not miserable either."
However, the current generation has ‘overcome
gladsome’.
I frequently say that because
and other things that require creativity.
Even when it comes to giving presentations
or debating,
I am extremely inept.
and I think that
many of my peers can share the same struggles.
But now, these become strengths of many young
people
of generation Z and Alpha nowadays.
and have solid soft skills.
There has been a strong shift within schools
However, the most significant change
in the educational ecosystem
like the language centers,
the exchange programs and any opportunities for
experiences
the contests, etc.
It provide them the chance
develop a soft skillset.
For my generation,
when we stepped in a bigger world
very few of us can be considered as strong in soft
skill as foreign students
But now, the number of Vietnamese students
going
with a overseas
competent soft skillset on the same level
with
It's because of those advantages
that the young generation now have.
On the contrary,
to answer the other part of your question,
I often joke around with my own students in
classes that
"In the past, my parents' generation
or your parents' one,
were the generations of "overcoming hardships",
weren't they?
It is not pampering,
but is it not miserable either.
Your generation, however, need to overcome the
pamperedness
I usually say that because
they were born and raised in an environment
that contains a variety of conditions.
Conditions pertaining to eating, studying,
and consumption.
As a result, sometimes,
too many things are programmed
and readily available.
This is also not their fault.
Because the tides of times, society,
and the economy are shifting.
Meanwhile, their lack of experience and
interaction
has created difficulties and obstacles for them.
I believe that the personalities of this generation
are occasionally ambiguous.
Like a consequence,
I see that some students, including my own,
are excellent students
who also attend outstanding universities.
Moreover, if consider them to acquire
characteristics
that enable them to master the college process,
or overcome obstacles
that they must resolve independently
instead of parents and teachers,
they may feel a little uneasy.
Their personalities are somewhat loose.
But it's also difficult to blame it's their fault.
It's a bug... It could be a bug by...
Our economic and social development
are moving at a breakneck pace.
We place an inordinate amount of emphasis
on knowledge and skill standards.
We overlook the importance of spending time
at school, at home, and in society
to educate students' character.
That is my analysis from my point of view.
I concur entirely with you.
This generation's
learning environment
is quite different from ours.
We didn't have Google in the olden days.
If you want to learn English,
that has so many favourable conditions
Good conditions of nutritional diet, studying
and consumption.
Consequently,
too many things are
already set within your reach.
That is just the change of time,
and economical development.
Meanwhile, their lack of life experience and
exposure
has created many difficulties and challenges for
them.
In term of key characters of this generation I think
sometime they could be a bit "unsure".
As a consequence,
some students, including mine,
who are excellent students
and attending top universities,
Still, it's hard to tell whether they have required
characteristics
that enable them to own their learning journey at
universities,
in order to be able to overcome any challenges
themselves
instead of their parents or teachers,
They may find it a little uneasy.
Their characteristics are somehow yet unsettled.
But it is also hardly their fault.
It could be like an error that occured along
since the economic and social development
is at such fast pace.
We emphasize too much on
keeping up with knowledge and skill standards.
to build students' character
That is my observation.
We didn't have Google back then
you must visit the school library.
But the library doesn't always have full but the library did not always have enough
documentation. learning materials
This generation is different.
You now have hugely higher accost to They have better access to
information and knowledge. information and knowledge
The second is that their times The second is that their era
is more interconnected. is much more "connected"
So, they are living in an ecosystem
in which everything operates in a very different
way.
in which everything operates differently.
They are able to see more things, They have more chances to see more things
more problems, and more facets of life. more issues, and different facets of life.
They have advanced their soft skills since then,
surpassing both my generation and Mr.Hieu's
generation.
That’s why I wish to come to a halt here. That's why I want to stay in this point
Because I believe that a large number of parents Because I believe that those parents
having their children in the age of middle and
have children in middle and high school,
highschools
they could be our generation. or within our generations as well.
I want to emphasize once more I'd like to re-emphasize
how important it is for educators for the educators
and parents to pay attention to this. once again.
According to some, That there's a perception
it's because they were born into this generation... of being born in the generation
In terminology, this is referred to - that we call
as ‘a fluent generation’. "fluent generation"
That is, a generation that grew up which means a generation
in a affluent circumstances. grew up in an affluent condition
They lack They lack of
natural experiences natural reactions
confronting obstacles,
difficulties, and deprivation.
Thus, I wish to delve deeper. I want deepen this matter
of what the fundamental issues would this result
What fundamental issues would this result in?
in?
And what effect does it have? What's the effect of it?
What follows is my opinion. In my perspective
My perspective, as well as the outlook of
education.
as well as the outlook of education
Education, whether at school or at home, whether at school or at home
is based on the principle
that it teaches a person or a child
about two worlds.
The first is our external world.
Through subjects such as history,
geography, economics, physics, and
mathematics,
we can gain knowledge about the outside world.
However, there is another world But there is another world
in which we must coexist.
It is the world contained within each human being. it is our inside world.
Are one's own emotions, innermost feelings, It's our own emotions, innermost feelings,
thoughts, and opinions. our thoughts, our opinions
The inner world is typically Typically, the inner self
more complex than the outer world. is much more complex then the outer world.
Perhaps ten people in the outside world Ten people looking at
can see the same problem. the same problem
Thus, perhaps...it is different, but with 10 different perspective.
but perhaps not significantly so. It might not be totally different
Nevertheless, my inner world but my inner self
will be distinct from Hung's would be distinct from Hung's
and from the inner worlds of others. and from others, too.
Therefore, when we...
Hung, I previously shared character education. Hieu, you just shared about Character Education
Character education is not so much
about teaching people to view the outside world
as it is about assisting them
in viewing their own inner world.
The first is to understand your own thoughts.
Where do those thoughts come from,
does it come from other people or from yourself?
What thoughts should be given;
what thoughts should be kept.
What is the most important thing? what is the most important
Especially understanding your own emotions.
then understand what values are...
it is worth to me and define your personal values.
and it has no value to me
and even the last And in the end
that is who are you? it's about who you are
what do you want to do? what you want to do
how is the life you want to live? what kind of life you want to live
these are things that
are very important to me are very important
and I think that
parents, even Hung or me
or generations, or different generations,
when going through life,
have experienced much hardships
then this is sometimes very important this might be even more important
than than
maybe in some contexts knowing about
it will need knowledge on maths, physics,
chemistry
maths, physics or chemistry
but in daily life, but in our daily life
in our relationships,
in work and in life,
those are more important
however, with the treadmill
of education,
economy and present situation, economy and current situation
I only see that I see
a part more and more a growing part
which I can not affirm - that yet to be confirmed
it is the majority or not whether it's the majority or not
because sometimes it is too big or else
and people think I am exaggerating people would think I am exaggerating
I only think that a part of more and more But I think there's a part of
parents, teachers parents, as well as teachers
keep running after
very short term goals
I usualy call it "instant noodles"
meaning that "my children
will receive what point when learning this
and when they have this or that certificate"
"Can my children speak English would they speak English
like a native?" like a native?
"Does my child get
the title of good, fairly good student?" the title of Excellence, or Good student?
Of course if we look at everything one by one,
it is all good
because nothing is
inherently bad
Which means every single thing is very good,
but the problem is
when it is too much,
is always stories like that, it's always like that
and always the same goal always the same goal
It becomes a system of thought and ideology,
it makes teachers and parents
and even children
focus too much on the scales
that only measure the child's level of
understanding
of the outside world
The questions are The questions should be
Is that child creative?
Does that child have
his or her own personality?
Does it have an
inner life inner self
which is rich, abundant that is rich, abundant
and profound?
Then those scales
can not measure cannot be measured
And finally,
the consequence which I see first the first consequence
is right on that child can be seen on the child
Because when you come out, Because when they come out of the world
you can have... they could be
are English major students, English major student
students won the national prize who won national prizes
You can get They could have
high marks
However, if
your inner self
does not have personalities does not have a specific characteristic
For example, are you a person such as
who is empathetic? empathetic
Are you a person controlling your emotion or a person who can control his own emotions
well?
Do you know who you really are?
And whether subject you are learning
is really your lifelong passion? is really your true calling?
Or it simply is
coming into the specialized school, coming into a gifted student school
do not know to choose what major in not knowing what major to follow
then choose to specialize in Physics then randomly pick Physics
Is that right?
Then with things which...
When a child, a student
does not understand really its inner world, doesn't really understand himself
I usually say that
you are an excellent generation,
trained for
achieving very a lot goals achieving lots of goals
However, it is faint However, it's fragile
and fragile and breakable
especially for those of you who especially for those who
have a dream of going to "the big ocean" have of dream of a bigger world
and get in touch with a lot where they can be exposed to lots of experiences
Then sometimes the anchor, Then sometimes the container of
your character, their identity
and your ego their ego
Who you are in a world of who they are in a world
with a lot of noises, of mixed noises
so many thoughts, of different thoughts
so many opinions of different perspective
Well, sometimes it makes sometimes would make
you feel like them feel like
being lost in such a big ocean a misfit.
And when...
with small problems, it is still okay small inconveniences would be still okay to them
but with problems called upheaval
or major crises or major crisis
In fact, in a person's life, I think that To be honest, it's normal
it's very hard to avoid that and inevitable in one's life
Then you are not sure you have internal strength then they're yet capable of inner strength
to solve by yourselves
to overcome it.
those problems
I have a question for you
Actually, I I
totally agree with you
Actually in the previous sharing sessions In the previous sharing sessions
of the Education Station
I and the other speakers The other speakers and I
also talked about
the education industry education
not only in Vietnam
but also around the world
we have spent a lot of time on education
Yes
and a child and the outside world for a child and the outside world
But very little time is spent
for the child to learn
to understand its inner world to learn about their inner self
But I want to ask that I want to ask about
why do you encapsulate why do you wrap it up
in two words "character education" in two words of "character education"?
but not that is not
educate a child which educating a child for him
he learns so that he to learn
develops his inner world? so that he can develop his own inner self?
And why do you use the word "character"
in this topic?
Yes
Yes
Actually true,
Because it is actually Actually
when you learn about... when you learn about
about the outside world the outside world
through... including subjects through the subjects
then it also partly contributes it also contribute
to your inner world to your inner self
You understand the history of Vietnam,
you understand the politics of the world,
you understand the literature
Then it is also... It is also
about literature, about The Tale of Kieu,
about all the works that you study about all the works that you learned
Then it also help to build It is also help building
your inner world your inner self
So educating the character
also partly helps also helps
to develop your inner world developing your inner self
However, to be more specific,
However,
we just generalize, that is
for us to develop the inner world when we develop our inner self
sometimes, sometimes
it's hard to concretize it's hard to be concrete
things that we can to something that is
fabricate, name tangible
We do it more firmly, We'd do it more firmly,
we do it more purposefully more intentionally
then I use the word character then I use the word "Character"
is because
to be more specific.
it would actually be more specific than
Ah, developing inner world And about developing inner self
Either way,
we are yet sure about
we are not sure
how to teach a child teaching a child
to be persevering and persistent
it will be easy should be easier
so that the adults around so that adults
can also know what to do with a child.
I get it I got it.
And that is why later And that's why later on
I use the word personality like that I use the word "Character"
it is easier to understand
it is more common
and it is more specific
That means I understand
through your sharing
Then it has two meanings here It has 2 points here
The first one is clearly that
even the subject, which helps us
learn to understand the outside world,
also needs it also needs
a goal orientation an orientation
Through there, By that
a child is connected the child would be more connected
to himself more thoroughly to himself
a child who gets a child who gets to learn
through learning in the outside world through the outside world
can also understand his inner world better would be able to better reflect his inner self.
That is a point That is a point
that I think it is very remarkable which I think is very important
in your sharing part in your sharings
The second one is
I am understanding that I understand that
you are trying to give a definition
that is close to the understanding
of educators
as well as
parents
and in order to get
then because simply because
we want specific education,
it must be familiar to us
and we must understand what it is
that means
that means
it means, I understand that
Firstly, reminding educators,
reminding parents,
people who are brothers, sisters
to guide their children,
guide their students
The first is, The first thing is
spending much time
on paying more attention to your child's inner
world
even the subjects
to understand the outside
The second is,
it must help the child we must help the child
believe himself more to believe in himself
Help the child cultivate his or her own personality help the child to nurture his own characters
and in that process and through that process
the child will be
developed to perfect himself developed to improve himself
Then I go a little deeper Let's talk about
into that personality that "Character"
I am talking about I'm talking about
whether we will have common personality whether we have a common character
or specific personality not or a totally different one?
In order for us to create a thing In order for us to create
a frame word
for parents
or educators
who can look at who just can look at it
to know what we need to do and know what they need to do afterwards
Yes
Actually, the personality The characters
has many types, does not it? are diverse, right?
we have the persevering, persistent, optimistic
the curious, hopeful
the empathetic and kind
then having many kinds of personality and many kinds of characters
in my opinion
when I work in education
I usually divide into three personality sets
firstly, it is thinking personality First, about the mindset
that whether he is a person
who is curious and loves learning who is curious and naturally love to learn
in a natural way or not or not
and whether he is optimistic and hopeful or not
that means, if he has the ability
to explore
study by himself or not by himself
The second is Secondly,
the character with the others how he treat others
and which I usually talk is the foreign character which I usually say external character
that he can or can not keep that he can enhance
the social relationships his relationships
whether he has the compassion,
he has the kindness the kindness
and he can be
like knowing how to appreciate things
people do for him
This is the foreign personality. That is the external character
About the term of domestics affair About his inner self
it has some things
For example, is it persistent,
persevering?
and can it keep its emotion?
Those are three kinds of personality Those are three kinds of characters
but in fact it is also the study of education
when they go to school
and they observe a lot of students
After quite a long time
sometimes an entire grade
or in 5-10 years
Then they can see that They can see that
with people who people who
have such a strong thinking personality
you are people like are people like
Even if you don't have good learning conditions even if they don't have good learning conditions
you will still study well they'd still study very well
Because you are always curious
also optimistic, also think positive
So you are always aiming for
things to open your knowledge
then that's what we say
"Learn, learn more, learn forever"
is the characteristic of this personality set
with people that
have a good set of foreign personality
then you
maybe you will be quite happy
Because, you have social relationships
which are very good with friends and teachers
have best friends
so you can express your feelings
Then your work in society
will also be supported by more people
Because you have a personality
to harmonize
and you feel happier
Because you appreciate what you have
What about the set of personality that the
domestic
many of you are joking inside
it's a very difficult character
It means you are persistent, persevering
you can manage your emotions
So even though you live in an environment
that is very rich
has a lot of privileges,
or in a school
which is very shabby
you still have a will,
persistence for
you can understand what your goal is
and will do your best for it
Then with those personality sets
actually if we do education,
we build an educational environment
Even at home, at school
or in society
we also note that
because they're always curious
optimistic, think positively
they're always aim for
opening their knowledge
that's when we say
have a good set of external character
then they
would be happy people
Because they get on well with
friends, teachers
they have best friends
that they can share their feelings with
Then when they go to work
they'd be supported by others
because they have the characteristic of
harmonizing
and they'd feel happier
because they appreciate what they have
About the inner self character-set
many of us usually joke that
it's a difficult one
it means they are persistent, persevering
that they can manage their emotions
So even though they live in an environment
which is wealthy
they'd still have a will
understanding what their goals are
and will strive for it.
Then with those character sets
if we build an educational environment
whether at home or at school
or in the society
let's also note
How to help students
have all three sets of personality?
Of course, not 10/10
in a set of personalities
But they get to be experienced
to be shared, to be talked,
to be taught, to be oriented
to be adjusted
for them to have such a set of personalities
Because, I think that in the end
I often joke with students
that I can spend 1 year
which 36 weeks
to teach you is only English
Everyday, 60 hours are all in English.
I'm sure you'll be fine.
But 10 years later, maybe
you forget 50%
what I had taught you.
Is that right?
But I, instead of that,
I will spend a couple of weeks
and in a 60-minute lesson,
I will spend from 10 to 15 minutes
talking about your personalities
to let you experience
and you look into your inner world
to understand that
What personality are you lack of?
and what personality do you need to build?
Then, I think that is a gift,
maybe 20 years later,
you will never forget
because it's already inside of you.
So, I think
actually, personality traits,
simply are
to me, it has those traits
but of course every house, every family
has a different point of view.
Maybe, they said "my family
about how to help our students
have those three character sets
to share, to talk
for them to have such a set of characters
I often joke with my students
to teach them only English
"I'm sure you'll be fine
but 10 years later, maybe
you'd forget 50%
what I had taught you"
Right?
"I will spend a couple of weeks
in a 60-minute lesson,
I'd spend from 10 to 15 minutes
to talk about your characters
and for you to look inside yourself
what character you are lack of
what character you need to build
There, I think that's a gift
that maybe 20 years later
you'll never forget
because it's already inside you."
So I think
characteristic
it has those traits
of course, every family
doesn't need the child to
have this character, but I develop the other more"
Then, it's the adult's choice It's the adult's choice
that they want to give to a child. of what to give to their child.
I think so.
But, actually Actually
personality traits are the common things characteristics are common things
and the question is "Can we build that for a
and can we build for a child?
child?"
So, if we can build for the child A
then, we can also build for the child B
That is my viewpoint.
Yes.
When hearing your sharing,
I continued to come up with 2 questions, I come up with 2 more questions
The first question is
I have a feeling that it can be encapsulated
one thing called developing emotional intelligence in a thing called developing emotional intelligence
Why didn't you use
the norm "developing emotional intelligence"
but the word "personality" ?
but the word "character"?
for us to focus on
Secondly, I would like to ask
until now, we are,
I'm understanding that these are
I see that
those personality groups those character set
are really reasonable.
which means especially it is very suitable for
a society that develops so quickly,
changes fast, changing fast
I have to say it's a society
that changes so quickly that
it's uncertain about the future.
And especially,
not to mention it's a huge change in society
about the extent that called "exposer" about the extent that called "exposure"
which means the extent that a young person
can expose to the outside world.
Obviously, some personalities such as Obviously, some characters such as
managing personal emotions,
managing external relationships,
the way of persistently positive looking at things
I think it's practical.
But I also have some questions that
so how about developing one's own
characteristics
how about developing one's own character?
and in the situation that a child
is good at
developing emotional intelligence
inside it, internal.
But faces a lot of difficulties
when stepping out
a circle of the outside world
I give you an example that
myself
I realize that I am a very comfortable person
in the matter of
talking in a small circle.
But when I stand in front
of a crowd of hundreds of people
I feel uncomfortable.
It means I can still do that
because of the skills I have learned
the knowledge I have learned
and I knowledge base and my knowledge base
allow me to do that. But after
whenever I stand in front of a crowd standing in front of a crowd of few hundred
about a few hundred people people, every time
I always feel like I'm running out of energy. I'd always feel draining
Yes.
But when I
meet a small group
I feel that my energy,
I feel energetic
it's always full
and it doesn't stop going on and it keeps being like that
then I can determine the direction that that's when I know
I'm not suitable for being a speaker
I'm not suitable for being
a public coach.
Which means a person who trains the crowd.
But I'm suitable for
teaching... like the way to choose for
my educational orientation, is very focused
on the education that on education.
group of students that I call
minority group.
Those who have characteristics about
inclination, about personality, tendency
about talent and personal qualities.
because in that small circle,
I have the ability to understand those guys,
expose to them and help them develop better.
But I know I'm not good at it at all. But I know I won't be good at it
Then it's like my path when it's "outside", like my path
and your path are different. is different then your path.
So,
why did I tell you this example?
The reason why I tell you this
The reason why I told you this example
because I think I have to clarify
that definition as that definition
I don't want me to create
a tick box again.
Because I think one of the educational problems
today
the child has to learn so much
because educators
and parents are so worried
and so afraid
that we create a lot
the title that children need to learn. of things for the children to learn.
All of these titles, All of those things,
I'm afraid that
if we are not clear,
we can create an another tick box we could create another tick box
that everyone continues to tick it
and sometimes, a child
he may not be excellent
at speaking in front of a crowd
of five or six hundred people
but he is absolutely excellent
in his inner world.
So, that is not wrong, right?
Yes.
Actually this question is very interesting.
It helps clarifying what I meant earlier
Actually there is no difference between me and
Hung.
I am also... maybe
"The Blind Men and the Elephant" a little bit,
maybe you are an introvert. bigger part of me is an introvert.
Someone like [delete]
more introverted, an introvert, right? [delete]
Because myself, everyone Because I think when people
sees me appearing in many places frequently and frequently see me in many places
and talking, people would think that I'm an
like eloquence, people call me extrovert.
extrovert.
In the nature aspect,
I have been an introvert since childhood and
very clearly and day by day, as the time went by
the introversion is much stronger.
Therefore, to introverts, Therefore, for the introverts,
energies and peace come from a small group.
Or sometimes just calm down and work alone.
Like Hung has shared about stepping out into the
crowd
that's what the job requires
and that is a skill
but it's not really a personality yet. but it's yet a character
It means that I don't have the personality of an
I'm not talking about the character of an extrovert
extrovert
but I can train to but I can train
and practice to have the skills to speak in front of
a crowd.
But if I have a choice,
for example, today
if I don't talk to Vietcetera and know I wouldn't talk to Vietcetera and know
that many people are trying to pick out my
that there are many people trying to scrutinize me
I would choose to sit quietly in a corner of the mistakes
cafe
and enjoy the space in my own mind.
So, I think, actually So I think
what I had shared earlier is just
something for everyone to notice.
Actually when, When
each one will have
one thing called the personality, some "pensennati" that you have
so called something
one's own. that is your own
To Hieu, to me,
maybe when we take notice,
which means when we see 10 children
for example, I teach, there are 10 students in my
class
For example, I have 10 students in my class
it's not all 10 students
must achieve all, for instance,
those 12 characteristics
and everyone achieves a standard of 8 out of 10.
That's not my viewpoint but I think
well he has such personalities. Then with a
student like that
well he has such character, what's about it?
so what kind of person is he?
For example, he is a person like Hùng said
like loves living in his own world like living in his own world
is an introvert.
So, how can we make conditions
for us to nurture,
for us exploit the strengths of introverts, to strengthen the advantages of being an introverts
the type of person that thinks,
critical thinking, creative,
and they are really happy
with sitting alone
and cultivating their own thoughts.
And they usually
manage their personal emotions quite well.
Right? So, we create educational opportunities
and conditions for them. However,
we also see if that personality gets too strong we must observe if that personality gets too strong
for example, if an introverted person that
eventually, 3 months, 4 months, 5 months
ask "Hey, do you play with any other friends?"
then answer "No, I don't play with anyone"
so, it's a blind spot isn't it? Like a dose of vitamins
that if we drink in moderation, then it's good.
Drinking much is also good but drinking too much
it will suffer from indigestion.
Hence, we have to understand that, to each child,
with the strengths in their personalities
to their inclination, to their tendency
how do we exploit to develop how do we help to develop
it reaps its benefits. its benefits
However, we also see if we can block We also see if we can prevent
which means do not let it take over your life. that character not taking over his live.
And we try to see if And we observe if
he doesn't have to speak in front of a crowd
everyday
Right?
But occasionally,
let him speak in front of the crowd a little bit
to practice their skills, which means to practice his skills, which means
I will, if Hung is my student
then I won't have the demand to mold I wouldn't have the need to shape
Hùng into an extrovert. Hung into an extrovert
Which means every day
I bring you to speak in front of a crowd.
But I will still respect
and facilitate
like providing nutrients to the soil
so that Hung can develop your internal
personalities.
so that Hung can develop your internal characters.
However, Hieu However, as I
plays a role as a teacher or a play a role as a teacher or a
future father of a child
so Hieu will let I will let
Hung expose to external relationships Hung expose to external relationships
to understand that
there is one thing that we need to start
or like you said "exposure".
It's exposed however the degree of exposure It's exposed, however the degree of exposure
but the level of development is more or less the level of development
as Hùng said it depends
as well as characteristics of each person.
But we cannot
turn back to the story of 10 children
have 10 personalities
and each personality must be 9 out of 10.
Then it goes back to the factory-style education
story.
It's not such a recipe
but it's like the river level it's like river flow
moving up and down.
That is my perspective about
personality education as well as other things.
if so I can understand
actually why we did not discuss why we didn't discuss about
the emotional intelligence development.
I think we are
talking about the outcomes,
right?
Yes.
The achievement, which means The outcomes
there is a child who learns of a child who learns
and forms his personalities and forms his characters
then we will help educate properly,
we'll help him know that
we will help a child know that
what kind of personality group does that child
have?
what kind of character he has
And from there, he has to know his strengths and and from there, he knows about his strengths and
weaknesses weaknesses
of that personality and we give him the guide of that trait and then we guide him
to let him know that whether
if you want to fix it he wants to improve it
this is the way. then this is the way.
Simultaneously, you also have the right to know
ah, you have the right to focus
on the strengths in your personality
or you have a choice
about your life,
your occupation,
your job
to promote the strengths of that personality.
And we consider other things as
Like swimming skill, driving skill, etc
Which are put in the group of
Personality, survival skills. characters, survival skills
We may not have to be good at, we don't have to be good at it
But we need to know and have the experiences
So that when we are under that circumstance,
We will know how to response,
And adapt to. and adapt.
and, [delete]
I believe that throughout the process,
we understand ourselves better
Just as my story, Just like you,
After I attented in some events
With hundreds of people, I know that
I actually did very well I did very well, actually
But it's not the right choice for me
And I understand more clearly
about my personality tendency, about
my desire, my aspiration,
and I realize that, “ Yah, this is my world and I know this is my world
This is my true path” this is my true calling
Only then, our inner confidence will just been only then, our inner confidence would just been
formed. formed.
I’d like to ask more,
Which are the personalities that are kind of Which are the characters that
obligate for us to have in the current
circumstance?
must have in the current context?
What an interesting question!
Honestly, for me,
everything is relative,
Especially in Social Sciences,
or in Natural Sciences,
something is true today, but 10 years later, it could be true today, but 10 years later,
it may not be true anymore, right?
So, in Social Science, the relativity is much
higher.
Based on educational and scientific researches
as well as my personal observations,
I see that, although I see that
Each person chose an own path, each one chose their own path
Maybe the path of it could be
scientific research, academics,
Or maybe the more social path,
like your job, for instance.
Some of them chose sports, the arts, some of them chose sports, arts,
the career related to creativity.
Others started a business,
They opened their store, then develop it into an
empire,
So,
When studying education, we found many things
really necessary,
we could select the other ones, we could chose another
But this is something we should consider,
One thing that appears in my mind
And I'd also love to teach 100% of my student
Is that, no matter what you pursue, that no matter what you pursue
you need to control yourself first.
Because, self-control origins from simple things, Because, self-control starts from simple things,
Because, self-control origins from simple things, [delete]
like, he shouldn't be eating too much candy before
From eating too much candy before the meal,
the meal
right?
Or, growing up a little, he can control himself
To finish all his homework,
Then surf the social media then go on the social media
Chat-chit, Tiktok, videos later to chat, tiktok and watch videos
I mean, I don’t criticize them, I don't criticize those things
But they should be managed in a controlled way. but it should be managed at a reasonable level
And then being older, he has to and then when he got older, he has to
Control himself from temptations and distractions,
Momentary and temporary ones
make us forget our current important task,
And even our long-term goals.
So self-control,
- regulating ourselves in the face of in facing of
Temptation of surrounding stuffs
is extremely important.
It helps human prioritize in
1 day, 1 week, 1 month, 1 year, a stage, 1 day, 1 week, 1 month, 1 year, a period,
And know which priorities we should spend time
and which priorities to focus on
on.
and put aside everything else that jumps in.
Like “ Wait for me to finish these, then we’ll talk”
self-control,
According to Stanford’s researches,
Children from 5 to 6
were monitored during a very long period,
They grew up in the same environment,
no discrimination, rich or poor.
And, their parents also have similar jobs,
Family finances alike, the same school,
But the greatest difference among these children
is
Between children who could resist from the
temptations
of sweets,
and the children who ate immediately when given
sweets,
They didn't know what the wait means.
After many years, the children
who controlled themselves well,
stayed at school longer.
they were accepted in better schools,
their grades were better,
Stepping into real life, they've worked more
successfully,
The jobs they chose is also successful.
They are not only successful but also happy.
Or they knew how to control themselves like you
said,
not only in emotional management,
but also in protect their thoughts from temptation.
their thoughts from temptation.
That's something I'd love to share
The second one is perseverance and persistence.
As Angela Duckworth - grit speaker has talked,
# .... was studied, for me, be persistent and
perseverant
0:34:24.86
so that you can achieve your long-term goals to achieve your long-term goals
in 2 years, 3 years, or 5 years,
and totally strive for it.
I find that even when I work with
graduate students, and interview them,
my question is
“You want to work in 5 years or 10 years?
Who do you want to be?"
I don’t mean to arouse their ambition and greed,
but
want them to know if they have goals or not. I want to know if they have goals or not
When they already define their goal,
and they’re perseverant enough to fight for that
goal,
they will grow faster than others.
It means that perseverance and persistence
are vital, for me
The third one which is quite peculiar in today's
society,
is the spirit of optimism and positivity.
Why do I say it's peculiar in today's society?
Because as you’ve said, the world is developing
too fast
and there are too many problems, right?
Like Covid – the battle has taken many people’s
lives
but the problem, as I said, never stops coming.
the nature of life is already a problem
and in the volatile Vuca world,
The problems are even greater.
and,
as we grow older more and more problems and
now
maybe the problems that we are dealing with
will be more than parents' problems
and maybe the generation of young people
our younger brother or children
Or grandchildren will deal with more problems in
the
Therefuture
may be a Covid crisis but there will also be
many
many more Covid
then the cultivation of optimism and positivity then nurturing optimism and positivity
to be able to handle the pressure you are facing
in school
in the family and the surrounding social context in the family and the surroundings
as well as the problems you put in the long run as well as the point we put out in the long run and
and you we
find solutions in difficult situations are those who solve it
and the most obstacle
then for me, it is something that, personally for me, personally
Or maybe Hieu hasn't read any research yet maybe I haven't read any researches
Saying that is a very important thing saying that is the key
I have read the studies
which demonstrates self-control and
perseverance
is one of the keys and most important factors
I have not read any research on optimism and
positivity
# I want to convey my personal thought which is
optimism and positivity
it is very necessary
Especially when I teach students
then one of the things that I direct you to one of the things I direct them
that's always thinking positively is "always think positive"
and being optimistic in situations
to help you overcome those difficulties
those are the ones,
In my opinion, it is the most important
Yes, thank you very much, Mr. Hieu
Continuing the positivity Continuing with the positivity topic,
Mr. Hieu reminded me of it, Mr. Hieu reminded me that
Only in this first season series, in this first season of the series,
we have to talk about a topic which is mental
to talk about a topic is mental health education,
health education,
It's a topic that I feel I'm really into a topic that I think that is almost
is almost absent in Vietnamese education, isn't it, entirely absent in the Vietnamese education, right
Mr.
# And Hieu?
why do I see the level of Depression - Mr.
AndHieu?
why do we see that the level of depression is
depression is very large really high,
Especially when a child leaves the family
I say in high school, actually, I would say that in highschool, the life
the child's life is very simple of a child is very simple, it revolves around
that's right/ surrounding community that's right/ the surrounding community,
it's school, it's home school, home
When you step out into the outside world,
everything is very different
And at that time,
Facing too many fears, as you face too many fears,
I don't know what's right or wrong you don't know what is right or wrong,
then the courage and mental health become very
then bravery and mental health are very important
important to have
I want to ask, if so,
then,
Is when I develop a good character, when we develop a good personality,
is it connected to mental health?
Or should I do mental health training first?
After that, I formed and nurtured my personality
Uhm,
Actually, all of these are related
It's really hard to say what's before and what's
after, isn't it?
of course, it is.
If you have a good character, you will study well
You will achieve achievements in your studies
when
If you you persevere
manage your emotions, you'll be less
excited and you'll study well
when you manage your personality well, you
like working with other people well,
It will also help you to have a spiritual life
If there is something sad, "Hello, let me talk for a
bit"
# or "Mom and Dad, I want to share my feelings
with you" then
So everything is related
I think the most important thing is that,
when we look at the development of education
We give them knowledge
we give them skills
we give them character
then it finally contributes
to their mental growth
to their mental health
# then that's the way of thinking that everything
goes back to building the
a person's ability to think, and well-being.
I think that everything leads to mental health
but that means
besides, some things develop a person's mental
health
Is it only personality
that affects a person's mental health?
maybe
they have environments sometimes to
listen to a good piece of music.
It must have developed some kind of personality
too.
But it's also good for your mental health
or sometimes they just sleep, right?
That's not to eat too much food with harmful
substances
# Do you get enough sleep a day 8-9 hours a
night for example?
It also helps your mental health.
# Or sometimes it's just parents taking time to eat
with their kids.
It doesn't necessarily build any character either
Or should we train our mental health first
then we move on to develop and nurture our
personality?
[không cần sub]
Of course,
You will have great achievements in your studies
when
When you
you are
arehardworking
able to control your emotions, you
become less frivolous and you will study well
When you control your personality well,
you work well with other people,
then you will also have a better spiritual life as
well.
When you are sad, you can call your friend and
ask fortoa your
or say quickparents
talk "Mom, Dad, there is
something I wanna share with you"
then it will eventually contribute
and to their mental health
Then that's the way of thinking that everything
contributes to the development
of one's cognition and well-being.
things that contribute to a person's mental health
is not only personality.
[delete]
sometimes it is the surrounding environment
for example, when a person listen to a good piece
of music,
it is not some thing that develops personality
but it can still be good for the person's mental
health,
or sometimes, one just need a good sleep, right?
Not eating too much harmful food,
or having a full 8-9 hours sleep
can also help with your mental health
Or sometimes, it is parents spending time to have
a meal with their kids
It doesn't necessarily build any personality in
particular

it's like calling clear
but it also contributes to your mental health.
Actually, I thought,
For me, there is no before or after
There's also no either...or is either...or, it's
both...and is
and and
then it keeps praying like that.
then it will help a child's life
develop in thinking, develop in character.
And there are still experiences and situations
around
people to contribute to building a spiritual life
and her mental health,
Hieu thinks it can't be put in order
It should go together throughout
Hieu doesn't think not only stopping period
but throughout the whole life
There are characteristics even Hieu has to
treat to become better
And we have to take care of our mental life
Hieu thinks it parallel with each other
I'll borrow the ideas Mr.Hieu shared at the
beginning
Because we have to give the definition
Which is easy for everyone to understand and
visualize
So they can have their action plan
So far I completely agree with you
In fact
We should both develop emotional intelligence
and personality education, mental health
education
Actually those things should
should go together
Because I have to try to conclude something
which is more simple
So that parents can access to
easily access to
I wonder if it comes from the story
of spending more time to educate the children
to understand and believe in themself?
Because I think when they understand themself
better
believe in themself
Naturally other problems
they will take time to learn
It doesn't necessarily build any personality in
particular
but it still contributes to your mental health
Actually, I think
there is no before or after for these kind of things
and it is not either...or, or both...and..
[delete]
but rather a combination of everything
help them develop their thinking, their personality,
while still having diverse experiences and
situations
and people who help to build their spiritual life
and their mental health.
I think that it can't be put in order
but rather go hand-in-hand throughout
I also don't think there would be an end point
but it is a life-long process
Like I also have characteristics that I have to
change to grow better
and we also have to take care of our own mental
life
so I think everything should go with each other
so they can create create an action plan for
themselves
the development of emotional intelligence,
personal development education and mental
education
should all go together
[delete]
But since we have to come down to a conclusion
which is more simple
so that parents can easily understand
[delete]
I wonder if it all starts with
how we should spend more time to educate
children
to understand and believe in themselves more?
and they believe in themselves
then naturally,
they will have time to learn other things
and I believe that
There is no one learning better than themself.
Uhm
Yeah, it's true
I'll temporarily say it like
Someone asked Hieu a very interesting question
the day bofore
So
Because Hieu had a sharing about leadership
with teachers, educators and managers of school
systems
They asked Hieu what your leadership philosophy
is
That means we have lots of leadership
philosophies,
Maybe lead byright?example means leading by
making a model
Service means community service
That's a lot right? Then maybe
Lead is a coaching or mentor
Leaders must coach, mentor and guide
There's a lot and all are good
Hieu considers and Hieu turns back to
one of the first leadership philosophies that
humans
that human civilization spawned
is the phrase "know thyself"
Thyself is an old English word for yourself
That means knowing ourself
A leader who doesn't know himself
is likely not to lead others
Hieu thinks it's true, as Hieu said from the
beginning
We should earn about outer world
to finally understand each person's inner world
Hieu thinks personality or emotion
or your thoughts
It is all about knowing you
you were born as an introvert or an extrovert
It's like
If Hung doesn't know Hung well
Where does Hung's ability come from
But due to vortex
from parents, teachers, school, work, you are
gone
doing with
an extroverted job, Hung will be burned
very quickly.
and sometimes you'll retire early
because it's too much the pressure
That means everything is to helps us
no one can learn better than their own selves
[delete]
The other day, a person asked me a very
interesting question
I had a sharing about leadership
They asked me what my leadership philosophy is
For example, you can lead by becoming a role
model yourself
or by dedicating in community services
and many other ways, right? And then
sometimes I coach, sometimes I mentor
since a leader must coach, mentor and guide
others
There are a lot of ways and they are all good
I thought for a bit and turned back time
I remember one of the first leadership
philosophies
that the human civilization created
that means "knowing yourself"
may not be able to lead others
So it is consistent with what I have been saying
from the beginning
that we should explore the outside world
in order to understand your own inner world
I think that your personality or emotions
or thoughts,
it's all about knowing yourself
whether you are an introvert or extrovert for
example, right?
but is caught into the spiral
of parents, teacher, school, and work
in an extroverted job, then you will burn out very
quickly
and maybe you will retire early
because it's too much pressure
That means everything that helps us
understand ourself, for example
with a child, what is her personality
what is she like
what is her learning ability, what does she like
when is the time she feels the happiest
what job makes her feel the most peaceful
and others are the things she's may not good at and the other things that she may not be good at,
her personal inclination is not towards to that
but pulling her out to interact with
just means giving her skills
It doesn't replace
what available in her person
Because actually it's partly due to genetic
partly due to education and experience
Hieu thinks that
It's true that everything is to let a young person
know who I am
and what strengths and weaknesses I have
how I can exploit my strengths
and it's like I will fix it
That means improving a little weak point
Then I'll know what I should choose
and what I shouldn't
All of that, Hieu thinks it's correct
It's just about ourself
but it's not easy
It's very easy to say, but it's not easy
There are people going to the end don't know
themself
there are people just graduating
After experiencing a few years, they find their
path
It's happy and peaceful
That's our life mission
It's just to know who you are
Knowing yourself, Hieu thinks that's the purpose
As Hung said, that's
Other things just come back to let us know ourself
With every decision, no matter big or small in life
We can make a decision
which is based on both logic
Logic lets us know its benefits
But logic also
what is the personality of a child
how is she like
what is her learning ability, her hobbies
things that she is not inclined towards
but by pulling her our and helping her interact
with those things
is only to give her the skills,
not to replace what is
already in her personality
then I think
knows who he or she is
what strengths and weaknesses he or she has
how they can utilize those strengths
and how to fix
or to improve those weaknesses
then he or she will know what they should choose
and what they shouldn't
All of that, I think
is to learn about yourself
It's very easy to say, but not easy to do
There are people who still don't know themselves
even at the end of the road
while there are people who just graduated
and after experiencing a few years, they can find
their path
Knowing yourself, I think that's the ultimate
purpose
Just like Hung said,
so that each decision in our life, despite big or
small
based on our logic
to know what the benefits are
but also to know
Does it return to support the development of
inside
whether it will support our personal development
which follows our personality? the way we like
Hieu thinks that's what I'm sharing I think that is what I want to share
Yeah
Actually
Hung hopes that educators I hope that the educators,
parents, brothers and sisters when listening to parents, brothers and sisters who are listening to
this section this section
We have to take note will take note that
We should understand there's no such a We should understand there's no such thing as a
successful pattern successful pattern,
There isn't any checkbox and no checkboxes
Actually, the thing you should focus and spend
But you should rather focus and spend time
time on
with students and children for your students and children
is spending time on letting the children know
themself
to help them understand themselves better
We also have to understand our children
Because actually every child will have a path because every child will have their own path
And we
should not be the ones who put more pressure on
It's the best not to put more pressure
them
That's right Right,
We turn back to the story Let's come back to
The third idea that Mr.Hieu said earlier
A message Mr.Hieu wants to convey a message Mr. Hieu wants to deliver
is optimism and activeness that is the optimism and hopefulness
So does it go back to the idea Is it related to the idea that
believe in ourself? we should believe in ourselves?
Uhm
Do Mr.Hieu think that Do you think that
Maybe in reality
For example, in the pandemic
I can't change my thought
to be optimistic
Because I clearly know
We're trained
We're educated on data
Uhm
We have to base on fact We base on the facts
and base on data and data that
There are a lot of chaos
Lots of chaos [delete]
orderlessness, and disconnection that are
Losing order and connection here
happening
causes us, how can I say That makes us think
many problems that there are many problems out there
Uhm
Because we don't know that And we also don't know
How long the pandemic takes how long the pandemic will last
We don't know how the world will change
So the feeling of insecurity exists
But what helps us get through
is a belief in ourself is the belief in ourselves
We understand that this is not only our own
We understand that this problem is not only me
problem
but also the whole world
And we believe that
We've had the process of adapting
and renewing ourself before
Then we can keep renewing ourself in the future
Well, about this self-belief So how important
How important it is is this self-belief?
And I'm very curious
The way that Mr. Hieu [delete]
Because I know that you teach a lot of students
Especially studying abroad students especially those who are studying abroad
So and are experiencing
They are different in culture the differences in culture,
different in studying in way of learning,
different in lifestyle lifestyle,
different in value and others values and many other things
Uhm
And I think it's very important to practice self-
confidence
Self-confidence, self-belief and self-belief
Then I very want to know how Mr.Hieu So I want to know
nurtures self-belief for your students how you nurtured self-belief for your students?
Specifically, we're talking about high school
students, Mr.Hieu
Uhm Uhm
Okay, thank you very much Hung, actually
Hieu teaches quite lots of students
It is true that all the students
Hieu teaches primary, secondary, high school Hieu teaches are in primary, secondary,
and university students highschool and universities
The really difficult ones so it is quite difficult
difficult to [delete]
It's not difficult because not because
I find it hard to teach you they are difficult to teach
It's difficult because of me but it is difficult because I
Sometimes I don't know how to teach sometimes don't know how to teach them
and how to accompany, they're high school
students
Primary or secondary sometimes
Primary students are very innocent
Let them play and they enjoy studying naturally,
right?
With secondary students, it's usually a matter of
their feeling
They explode their emotion
They are like
Develop ego and want to prove it
But not enough ability to prove ego
It's like I'm teaching while comforting
It's very simple
With university students, it's usually
to open to help them have
researching and learning ability
And they are trying to
But high school is a complicated world
And as Hieu's view, especially with ones studying
abroad
That means stepping from one culture to another
And I wonder
There is them alone when
moving from one house to another
which is 180 degrees different
If they can really master it?
Or they will get caught up in it
And sometimes
They'll lose their nature
their self
They'll make a dicision that they'll regret
The inner world of high school university
is very complicated
And about their thinking
For example, secondary students just thinks
possibly don't take action
But when high school students consider
they can take action
For example, Hieu often jokes with parents
The 6th grade say "Parents keep yelling at me,
I'll run away from home."
The probability of running away is very low
They go to neighbor
to play game and come back
and accompany them, especially the highschool
students
For primary and secondary school students
Primary students are very innocent and carefree
so the most natural way to teach them via playing
They have exploding emotions
[delete]
They develop their ego and they want to prove it
but still don't have the ability to do so adequately
so it's like I'm teaching and also comforting them
to open the door for them
to have researching and learning ability
and they will follow
to me, especially for the ones studying abroad,
stepping from one culture to another
When they alone
move from one house to another
that is 180 degree different from the old one, then
can they really handle it?
their own self
and make decisions that they will later regret
then the inner world of high school students
is also very complicated
And if they think about doing something
for secondary school students, they will stop at
thinking
and possibly won't take any action,
but when high school students think,
they might actually do it
For example, I often joke with parent that
when a 6th grader says "if you keep yelling at me
then I'll run away from home",
the probability of them actually running away is
very low
Maybe he/she will go to the neighbor
come back on dinner time
But a high school student in grade 11, 12
Say that sentence
The probability of running away for 1.2 days is
not low
Right? So
The thing is, with Hieu
As a teacher, how can Hieu help you?
Actually it's the same as the principle
as other levels
But in high school it will be denser
Also the first one is
Firstly, Hieu is an adult and a teacher
Or a uncle
Or a mentor to give you advice
The first thing is Hieu have to understand you
There are classes that
Classes Hieu teaches them within 3 years
It is almost the first 2, 3 weeks
Up to 1 month
Hieu doesn't teach much knowledge
I really take the time to
understand students
Just to talk to them
With Hieu, it is something that
Many adults forget
Many adults, teachers and parents also forget
these things
It must be based on the human connection first
Firstly, we should take our time
to really talk to them
Hieu thinks every achievement of a child
Does she believe in herself or not
She needs to have connection with others
To exchange, to understand herself
in order not to judge herself hastily
not to label her
not to have the thing
Judging predictions which exceed
its thoughts
and it is not true with its personalities
so I think the first thing is
by dinner time
But when a high school students in grade 11 or 12
says the same thing,
the chance that they will run away for 1 or 2 days
is not that low anymore
right? So
the thing is,
as a teacher, how should I help?
in other educational levels
[delete]
Firstly, I am an adult, a teacher
or an uncle
or a mentor who give them advice
The first thing I have to do is to understand them
I teach for 3 years
but in the first 2,3 weeks
I don't teach much knowledge
but instead taking the time to
understand the students
To me, it is something that
We should take our time
I think that for children to gain any achievement
or to believe in themselves,
they need to have connections with other people
to communicate, to understand them
to not judge them too hastily
to not label them
to not have any preconceptions
that are outside of
their own thoughts
and not true to their personality
spending time talking
I usually tell jokes to teachers,
I nearly can not teach
until I understand that kid
and it will always happen at the beginning
When I enroll a person to teach,
and it still happens during the educating time
because I,
growing up with maturity in thought of any
children
is said to be the first thing,
the second thing is like Hung have said,
is we give numerous opportunities
which give the most similar environments
it means that
I bring them to summer camp or give a challenge
which
help me to see how they react in different
situations
Of course it has
safe zones in order not to be at risk
but like the word "simulation" as I said,
simulate it as real as possible
so they can truly live in
a close-to-real situation
in order to see your reactions
then we will not criticize and talk with them more
and
when we review,
we reflect
then children's reactions
are good or not
and let them speak out their criticism
As adults, we wll not impose,
not be confirmative
If i were you, I would do like this
Of course, final decisions are yours
Actually, high school students
believe they can give decisions then we should
respect it
so we just think
and direct their thoughts to be more positive,
more optimistic,
help them to recognize themselves
to spend time talking to them
that I can't really teach anyone
when I first take in a student,
and it will happened throughout the teaching
process
because it is like
I grow up along with the student's growth in their
thinking and emotions
so I think that the first thing.
The second thing, as Hung shared before,
is that we give them numerous opportunities
that are most similar to the reality
For example
I bring them to visit someplace, to a summer camp
or give them a challenge
[delete]
to see how they react in different situations
Of course, there are
safe zones so they don't see too many risks
but like Hung mentioned the word "simulation",
in order to see their reactions
so that we will not criticize or judge them but to
talk to them
to see that
when we look back
[delete]
are those reactions
acceptable or not,
and let them speak out for themselves how they
think
and as an adult, we will not impose our thoughts
not to be confirmative
but rather say that "If it were me, I will do this and
that.."
Of course, the final decisions are still theirs to
make
because high school students
so we just give suggestions

it is a chance to talk about themselves to us
and I just speak my thought, what I do
and I do not say you have to do it
means we give them shading board
which is a board to reflect sounds
for them to hear a kind of sound
and they can speak out loud
in a safe way to adults
and adults is a kind of shading board to reflect
they can hear if it fits or not
it is like small rain lays great dust
and we truly recognize their great effort.
English of grade 10 students are equal to grade 6
and when they study in a class
which English of grade 10 are equal to university
students
then what should we do?
We have to know each students' effort
are each students' success
and can not compare with others
the point is that it is just English,
does not mean they will not be successful in
future
and for me, I will consider each students' ways
and truly recognize their effort
Even grade 12, your English is insufficient to
study abroad,
it is totally fine,
it does not have an expiry date
for anything in this life.
I graduated one year later than the rest in
Vietnam,
wasn't it?
I also suggest my students to have 1 gap year
means that
I do not want to give an expiry date
the point is their great effort
to make progress that parents or teachers should
recognize it
instead of giving expiry date
because of many reasons.
It is ok with 1 or 2 times but
too many times will prevent them from enhancing
good skills
and enhancing useless skills in future
so I believe that recognizing their effort
or their enhancement in any skills
It is also a chance for them to raise their voices
and talk about themselves,
and I will just say my thought, what I would do
but not what they should or must do
That means we give them a shading board
which can reflect the sounds
for them to hear
I think that this kind of interactions give them the
opportunity to speak out
And for adults, it is like a shading board that
reflects the sound
for them to hear if it fits them or not
And to me, it is something you gradually learn and
understand
and then we sincerely recognize their effort.
As I said, there are students in grade 10 but their
english is equivalent to the level of grade 6
where some grade 10 students have the level of a
university student,
they will doubt themselves
So it is important that we recognize the effort of
each student
and treat it as their own success
and not compare it with others
The moral of the story is that whether you speak
good not
does English or notthat in 10 years, you will be as
guarantee
successful or happy as others or not
So I will consider each student's path
Even if in grade 12, your english is not adequate
to study abroad,
it's fine
It is not an expiry date and a finite deadline
When I studied abroad in England, I graduated
one year later than my college friends
And there are some students I recommend to take
a gap year
if they don't want to fo yet
It just that I don't want to set an expiry date,
butbecome
to what counts is their
a better effort
version of themselves, and I
think that parents or teachers should also
instead
recognizeof giving a deadline where the person has
to meet
[delete]
too many times will make them feel like they don't
have time spend
but rather to develop
time what they are
for things thatgood
they at
are not
good at or not gonna use in the future
or their improvements in anything, whether it's
something they have to or want to do

and I also give them private times,
I usually talk to parents that
I think she is really into drawing,
I understand you want her to study in this
university
but please give her a time,
such as a Saturday,
Saturday afternoon or night or Sunday afternoon
for her to live in that private time
to enjoy things only belong to her and no one
will scrutinize her mistakes
and I think giving a person
a time, of course not doing anything wrong
or illegal
but I means that please let her have time
to spend for herself
on doing whatever she likes
and enjoying it
So how does this help them?
Firstly, you have someone understand you
connect with you
give you experience, listen to you but not
imposing
don't you?
Thirdly, they recognize your effort
even if you are the worst or best in class,
they still recognize it
Finally,
respect your private time
for you to improve those things
I think it is said to be eloquent
Simply saying is that
you imagine
you are a staff in a company
you want your boss to do something for you
don't you?
and try to do that
exactly
with child
but we usually do not do that
we want more,
we want the boss to talk to us,
recognize our effort
And lastly, it's to give them private time and space
for thếmlves
but please give her time
for her to be in her own space,
Don't scrutinize and try to find her mistakes
but give her
a day, a time, a space for herself
Of course, not to do anything wrong or illegal
doing whatever she likes
First, they will see that there is someone who
understand them,
connect with them,
let them experience, listen and respond to them
but not imposing,
right?
That someone recognize their effort
even though they are the worst or best in class
[delete]
there is someone respects their own space
to let them develop by themselves
I think it seems big to say,
but you can just simply imagine
[delete]
that if you are an employee in a company,
what do you want your boss to do for you?
Right?
And you try to do those things yourself
[delete]
for the child
Like, we want the boss to be like this and that,
to talk to us,
to recognize our effort,
Boss must give himself space to create his own to give us space for creativity
but when we come home with children, But when we come home with our children
we can not do that
so sometimes, we just need to ask ourselves
what do I want my boss to do?
what do I want my wife or husband to do?
then do the same things with your
children, students, nieces or nephews
and I think that will help a kid
has a belief to have belief
I do not use the word "self-believe" I would not use the word "self-belief"
means trust yourself [delete]
but I use word "self-efficacy" but I use the word "self-efficacy"
means believing that you can do meaning to believe that you can do something,
and reach that goal. that you can reach a goal
That is what I want to share
about believing in yourself
and I still believe that
# Hieu, myself can be a little bit I, myself, can be a bit sheer weird
and I have taught students for 15 years, but I have been teaching students for 15 years now
included some bad students including some students
who had difficulties in studying,
disorder of scholastic skills or had learning disabilities
but I had a belief that
a potential of a kid is phenomenal
like grass, It's like wild grass
potential of each person is powerful In fact, the potential of each person is powerful
but the problem is how to stimulate it as much as
and how to stimulate as much as possible
possible
# But Hieu has never been stereotypical But I absolutely never label anyone
every time I work with schools, so everytime I work with schools,
teachers or colleagues teachers, colleagues or some people can say
they said this kid was stupid "This is is stupid!"
and I am allergic to that I'm very offended by that
because when we say like that,
we do not believe in internal force
and potential of a person
But I have an undying belief that I also have an everlasting belief that
potential of each kid is powerful every child, every person possesses great potential
and how to stimulate it, So how to stimulate it,
bring it up, nurture it,
give it chances to improve
and believe in the first steps
of that internal force
when they come out.
Not like when it just appear for a bit, you would
If when they come out, we say
say
you made progress but you are "Oh, you have improved,
still far behind that guy, but you are still way behind that friend"
it will be like then it's like
when you just pop your head out and immediately
Just popped head out the door and was hit back
then how can they improve internal force or get
thenhit
how can they keep improving and let out
potential their potential?
And that is what I want to share
Yes
Let's talk about something real
Ok
There are not so many Nguyen Chi Hieu
so students who studying in high schools now who are accompanying students in highschool
so are there anything simple that we can do? So what are the simple things that we can do,
Teachers can easily do it? the teachers can do?
To be honest, I understand
If I say something like this,
maybe a number of teachers will say maybe some, or a lot of teachers will say that
this is great idea and they want to carry out
but when it comes to schools,
there are lots of difficulties there are a lot of restrictions
and limitations,
students still have to graduate,
sit the university exam go through the university exam, etc.
and somethings and there are things that
are not under control of the teachers
so there are two things that I think
will not break all those limitations,
not unusual things or and are not unusual things to do
not break limitations [delete]
when doing things or require
that change the system a change in the system
then I do not think so, I don't think so
these are just practical things.
So there are two things I want to tell So there are 2 things that I want to say that
If I join in
high school education,
I teach a high school class
from grade 10 to 12, I will do it. from grade 10 to 12, I will do them.
Firstly, I just First,
want a request or you can say it's a request
convey a message or a message
from the school or from Hieu from the schools or from me,
is that teachers please spend time talking to a that is teachers should really spend time to talk
student, with the students
I think it is really necessary,
really easy,
we just need to spend time
and to be honest,
not every teachers did that, not every teacher is doing that
that is the truth
not every teachers. [delete]
Even some teachers only know Some teachers don't event know
how children study and some of their how their students study and what their
personalities personalities are
they may not even
understand the kids.
Not because teachers can not do that
but they did not spend time but because they don't spend enough time
Like I often
do in my environment,
I often request my teachers in the beginning of
school yeat
to spend from 15 to 30 minutes to spend at least 15 to 30 minutes
talking to all students in class
maybe in break time whether it is in class or during break time
so that during the first 3 months,
spend as much time as possible talking to
students.
Because I believe that
everything we want to do for a kid
in order for kids not to be forced should not be avoided,
or confirmative but it is confirmative
it follows like I have said It's like what Hung said,
then it must depend on a relationship it must be based on a foundation, a relationship,
connecting loyally between human and human a connection between human in a sincere way
then how to connect loyally? and how to do it
That is talk and communicate, is to talk and communicate with each other
isn't it? Right?
A transformation that maybe make me A possible transformation that I can make
to give a law [delete]
or a recommendation that or suggest is that
please truly spend time for a kid
and I also do the same thing.
When I was in a class,
I spent from 10 to 15 minutes
talking to the students
If the class has 30 kids,
I will talk to all of them.
I asked them about
what happened last week,
the saddest or happiest thing that happened to
the saddest or happiest
them
and send it to the group chat
so we can save time so that we can save class time
or if that day does not have much to study, Or if I see that some day, the lecture is not much
we can spend time talking
and if there are much to learn,
we will put it into group chat.
During recent online studying,
a student told me he was sad,
his mom said... because his mom said this and that..
means that when we create a tradition That means when we create a culture in the class
then becomes a classroom in which it will become a place where
the children are free to share what they want to
say,
which means I bring from the story between me
and them
into the story between me and the class.
We are a family here,
so I don't have much time so even if I don't have enough time
to support each of them,
But when I build a I can build a
learning community in the class
that everyone is free to share
and not afraid of being judged or blamed.
That support doesn't necessarily come from me,
from friends to each other but it can come from friends to each other
but it comes through all the difficulties. to help them overcome the difficulties
Hieu thought in the old days it was actually [delete]
Hieu doesn't know how but in the past, Hieu's
class
I don't know how but in the past,
had such friendships there were friendships like that in my class
and Hieu thought now, in a complicated society and I think in this current complicated society,
and children tend to children tend to
gain the machines, wrap themselves into the devices,
chatting applications and social networking sites,
the chat applications and social networks, etc.
etc
but they lost that thing in the class. and they lose what they could have in the class.
So, it's the first thing So, the first thing is
that is to spend time talking to the child, to spend time talking to the children
then, bring them into the class and gradually bring it into the class,
and form a learning community creating a learning community
where people share and evaluate
about their inner problems their inner problems and concerns
without being judged,
or being scrutinized.
The second one
that Hieu thinks we can do
is to construct challenges
to let the child and our class fail to let the children and the class fail
but not fail the University Exam. It's not to fail in the University exam
But there are challenges but to have challenges
just let him fail that let them experience failures,
and then celebrate,
cheer them up,
appreciate,
cherish that failure
and teach them how to stand up
because Hieu thinks
the way of education of many teachers and
schools nowadays
is teaching how to make children succeed, is to teach students how to succeed,
how can they get a good student certificate? how to become a good student,
they can get 9 or 10 marks to have 9 or 10 scores,
they get this and that to achieve this and that
but forgot or didn't do it carefully but forget or not do it carefully
how to teach a person to teach a person
fail and rise from failure how to fail and rise from that failure
and manage all the emotions coming from that
failure.
That means creating challenges
to let the child fail
like the last story Like in the last story,
that Hieu is teaching a group of excellent students Hieu was teaching a group of excellent students
including International School students,
national excellent students
winning the first or second national prize in
English
and many excellent students from the best
universities and high schools in the country,
Hieu teaches online I taught them online
then I know they are very good and I knew that they were very good,
excellent, which means they were excellent
I told them their English
was even better than mine when I was 25
let alone when I was in high school.
The first task Hieu gave them is that So in the first task that I gave them,
Hieu asked I asked
how many words were in the longest essay
you have ever written so far?
Someone told me the longest essay
that they've written is 2000 words.
I said okay, thank you.
I would give you 3 weeks to write a 5000-word
essay.
Everyone shouted
"how can you be so difficult?"
then I told them to try their best
and I think some of you will fail and that I thought some of them would fail
but just let's do it!
That means I gave them,
in a cover of course, some thing that is still safe enough
in a fairly safe circle, [delete]
it's not a college failure. as it's not like they fail to get into college
But Hieu understands that I understood that
there will be someone fail that goal. some students would fail to reach that goal
But the important thing to Hieu is
you start from 2000 words
how much can you try How much more can you try?
Then, in that failure
I will show them that
you failed but did not fail they failed but did not fail
you failed the 5000-word goal They failed the 5000-word goal
but you succeeded but they succeeded
from 2000 to 3000 words. in bringing 2000 words into 3000
Then I think we should love it,
love that failure.
Because in failure, how should we think?
So I think
we don't have to force children to fail
from day to month.
But I think just give children
that mindset
because I think
failure is something
people look at it and feel so terrible.
Because simply, in 12 years
the child is taught in a mindset to succeed
but not to both succeed
and fail,
then fail to stand up.
Which means we sound good, right? [delete]
"failure is the mother of success" right?
It is true the way we say so
but the way of education
and learning experiences,
classes are not designed
to let the child fail
but designed to make the child succeed.
From the smallest test,
they must succeed.
Now Hieu feels [delete]
in the past, I'd be happy to get 9 marks, right
now even 9 is normal.
That's my thought
if I can do something.
actually today's talk with Mr. Hieu, Actually, in today's talk with Mr. Hieu,
we, together discussed the failure we talked about failure
and talked about the need to celebrate, and the need to celebrate,
the need to appreciate failure. to appreciate the failure.
I want to ask the last question So I would like to ask the last question
in today's sharing session with Mr. Hieu
although reading the profile, even though I read your profile
knowing this is "someone else's child"
study very well who study very well,
but I still want to ask I still want to ask
if so, then failure in learning process what failure in the learning process
of what had Nguyen Chi Hieu ever had? that Nguyen Chi Hieu ever experienced?
and what did you learn
from that failure?
I failed a lot!
Because actually people don't
do not make a CV make a CV
or articles about failures
If you let me list the failures I have , it would be
let me list the failures, maybe even more than
even more
or can't list all compared to the successes. or can't even list them all like the successes I had
Actually the biggest failure of Hieu,
is one thing that Hieu thinks it's is something that I think
I look back now when I look back now,
I consider it a blessing
that's when I finished my pre-university studies That was when I finished my pre-college studies
which means in the past, I got a scholarship to
study
A-level pre-university in the UK for 2 years.
My original plan was to continue my university
studies there
but with the financial condition of my family,
then Hieu's parents never had enough financial
conditions
my parents would never have enough
to let me continue my university studies for 3
years.
Yeah
In the past, when I was in the UK
I can only apply to about 6 universities
nearly, [delete]
I was really fond of Cambridge
At that time, I was very interested in Cambridge Un[delete]
Partly because of the excellent environment
partly because I understood that it had
an abundant source of scholarships
Uhm
Back then, I also had a little ego
That is when I was studying in the A-level school,
the teachers really liked me
then I also thought and they thought
like "if Hieu hadn't gone to Cambridge, like "if Hieu could not go to Cambridge
then who would have got in", like that then who else could?" it is like that
I was exaggerated So I also let my ego
by that ego a little bit got the best of me for a bit
When I received the results,
the school I attended that year
had a bountiful year in terms of
students entering Cambridge and Oxford University
That was a record year for the number of students
getting into 2 top UK universities
while I was rejected
Actually, at first
I was still a little envy,
but the feeling of envy passed quickly
At that time, the first question in my mind was
"So what will I do to continue studying?"
Because my parents wouldn't have money
to let me continue the
3-year university studies in England
That means if I don't get any
schools to accept and give me scholarships,
I won't be able to
continue studying in the UK
So, the story is
"What will I do when I return to Vietnam?"
In the past, Vietnam didn't have any international school
there was no international school [delete]
Going back to Vietnam to study in an international school
was impossible
and there was only 6 schools in the UK and I only had 6 schools in the UK to apply for
At that time, I couldn't
submit to England, Germany apply for schools in England, Germany,
or France, etc. , right?
I only had 6 schools in the UK
then my only option was that
if I didn't get into the scholarships
but returned to Vietnam and had to return to Vietnam,
then I would retake the university exam then I would have to retake the university exam
Although the year I was in grade 12,
I won the national excellent student contest in English
and got direct admission to university
After 2 years in England,
I had to go back to Vietnam to study
it means, with an 19 years old, It mean, for a 19-year-old,
the feeling of staying in England
was like a fog was very foggy
I didn't know how at all
There was no way to earn money
and parents didn't have money my parent also didn't have the money
to let me continue my 3 years of university
Returning to Vietnam was even Returning to Vietnam was like
going back to going back to even before
my previous starting line the starting line
In high school, I used to be called like In high school,
Others had to prepare for the university entrance while others had to prepare for the university entrance,
and I was directly admitted I was already directly admitted
just relax and play so I just relaxed and hung out
because I was admitted to university directly [delete]
Back then, I was admitted into the Diplomatic Academy,
Foreign Trade University and University of Education
But, then I had to go back to university,
studied for university exams
Taking the university exam
after 2 years of learning in England,
I maybe had forgotten all of Vietnam's Math I might have even forgotten all math in Vietnam
That doesn't mean I passed the exam, right? I might not even pass the exam
So. that feeling is So that feeling was
extremely annoying
Like you said, it is difficult to manage your emotion
It's actually harder to control
I got angry easily
then I was
fragile and scared
It was really scary
That's a failure That was a failure
but luckily
I had a trip that
I took on my own
Like you said
Instead of "gap year", it's "gap week" instead of a gap year, it was a gap week
I asked the school to give me a week off
to go to a quiet place
and think about myself carefully
I had been thinking about everything
and I recognized. Instead of considering
the failure as what lies ahead
I put that failure
in the story of 5 years later
10 years later, 15 years later, 20 years later
I am far-sighted I looked further
and it's like and it seemed like
those disappointments
in that moment was so great
But if you put it later
in the eternity of time
and the immensity of life,
it is very small it became very small
At best, I determined that "Okay, So I decided that
keep coming back" I would come back home
Whatever the outcome Whatever the outcome would be,
I still have to go forward I would still be moving forward
The face or the emotion That ego, that emotion
is just something were just something
that I created for myself
And if I can And if I could
rise above the gossip
For example, people say
"Oh, that guy has studied abroad for 2 years
then he came back
and retook the university exam"
If I rise above those
then I will
conquer the mouth of the world win over them
Actually, with me Actually, to me,
that failure taught me
more things like much more things than
the later success is to become success would, then later I became
UK's best A-Level student
It means, that failure,
the feeling of that one week
is along with me to this day come along with me even to this day
When I look at all the later failures,
I understand that
it sometimes comes as a blessing
to let me learn, grow up
and break the cocoon
That's what I want to share
That is actually a failure, but That is only one failure, but
there are more failures after that
However, the biggest failure in my early years is But it was my first biggest failure in my early years
because I had 12 years of high school
as an overachiever, right?
I also got a scholarship to study in the UK
In the eyes of many people,
even my gifted high school,
everyone admired me
For me, that failure is
the greatest lesson
of all the failure lessons.
Despite the scale of the failure, Even though if we consider the scale of the failure,
I will have later failures later in life I experienced failures
which is more terrible, that were much more terrible
leading to more financial and caused more financial
losses, for example.
However, the lesson of
a 19-year-old at that day
comes along with me until now
It becomes a part of my nature, my personality
Be an optimist, To become an optimistic,
persistent
and self-controlled person
No matter what happens,
keep moving forward
That's my sharing.
Uhm
Thank you very much
for sharing the lesson called 'failure'.
Actually, I call Actually, I think
it relative failure it was a relative failure
when Chi Hieu was 19 years old at the time when Chi Hieu was 19 years old
and I think it is a very interesting brick
to make Nguyen Chi Hieu have
courage to continue the courage the continue
your educational journey later.
and I think it's also the cornerstone for you to
understand
you sympathize, you believe sympathize, and believe that
“All roads lead to Rome”
Each person will have their own path,
have their own choice and speed
and that's the message I think is very important
which I really want educators,
parents,
everyone can understand
and we have to embrace and embrace
which means we have to support
and encourage those such failures. and encourage such failures
And do not put pressure on our children
with the definitions and stereotypes of the society.
Because we will never know
how it affects our children
and we will never know
what we think it must be is not likely to be true. whether what we think it's true or not
And sometimes the child needs to experience it.
uhm
With that experience,
I think what we need to learn is
let's help the children understand themselves,
help them believe in themselvé,
help them develop their own personalities
and help them experience,
learn to experience failures
and help the children understand
the important thing is, what lessons have they
learned
what lessons has he learned so that he can
so that they can move forward,
continue
and he has the right to use that lesson in his own and that they have the right to use that lesson in
way. their own way
I think that's the message that I think it is a beautiful message
it is really nice [delete]
to end today's talk between us. To end today's talk,
I am very grateful to Mr. Hieu
for taking the time to explain my tough questions
because actually
at the EduStation I want to have an open
conversation
and I really wish that we and I hope that we đi
actually what we discussed, What we discussed is that
Vietnam needs to promote critical thinking
which means not to see everything as the obvious
which means do not take everything for granted
and I have to ask why not the thing A, not truths
and you have to ask why it is A but not other
something else things?
why not the opposite. why it is not the opposite?
Then those are, [delete]
I also want that teachers I also hope that teachers
at high schools should also help training critical in highschool will help students learn and train
thinking
for students because critical thinking will help their critical thinking
them
because it will help them
have the courage to go far
on the road ahead.
And I thank Mr. Hieu a lot Thank you, Mr. Hieu
thank you for taking the time to Education Station,
for EduStation
for Vietcetera and me today
and I really hope
you will take the next steps you will take the next steady steps
very steady [delete]
to be able to contribute
to the progressive educational flow of Vietnam in
the future.
Thanks Vietcetera and thank you, everyone and
I hope this sharing
it is just for reference can serve as references
and each one will find a little story
in the story that Hieu and Hung shared this among those that Hieu and Hùng shared this
morning. morning
And crucially, we Most importantly, we should
do all the best for our children.
Then to Hieu, that is the goal To me, that is the goal
and my work mission and the mission of my work
and wish everyone despite difficulties, And I wish for everyone, despite difficulties,
Hieu thinks that teaching and accompanying
children
I think that teaching and accompanying children
is a really tough job
not to say the most difficult job
but I think when we look at results
we will be happy.
I think I always consider that happiness
as a guideline
as well as the thing for me to stay strong and
tough
I also hope everyone finds happiness and peace
in teaching and accompanying students
and our children
Thank you very much Mr. Hieu
We have just finished the 4th talk
in the first season of the educational station
EduStation.
I believe that education is a long-term topic
actually we will have many more sharing sessions and we will have many more sharing sessions
for us to explore and discuss deeper topics
and I hope like what Mr. Hieu said
these are personal views
and actually I think we should respect those
personal opinions
because it represents one's experience,
perspectives
as well as learned lessons.
And we will
feel comfortable and open to such thoughts.
Everyone has the right
to choose something meaningful to you to apply
to your life.
Hope that EduStation
brings a lot of meaningful things to you.
Goodbye and see you soon again!
1011
ersity entrance,
y early years
the failure,
Time Character Vie
Thuỳ Minh Xin chào mừng mọi người đến với "HAVE A SIP"
"Uống Gì Không?"
Đây là một chương trình mà thực ra
Tập này rất đặc biệt
Bởi vì là số tròn
Tập 60 của Thùy Minh
Và...
Cũng
là mình đúng vớiđược
muốn nguyên
trò bản củavới
chuyện format
những người
nhiều chữ
Những
Hôm tácchào
nay, giả sách
mừng Nguyễn Khắc Ngân Vi đến với
"Have A Sip"
Để giới thiệu một chút về Ngân Vi
Ngoài nghề chính
Khi mà Thùy Minh nói câu đấy thì Vi sẽ nghĩ là
Mình đang nói nghề gì là nghề chính?
Ngân Vi Em nghĩ chị sẽ chọn cái nghề mà
Em làm lâu năm nhất
Là nhà báo, đúng không?
Thuỳ Minh Thế ngoài nghề chính là nhà báo
thì Ngân Vi đã ra hai cuốn sách
Và rất nhiều truyện ngắn
Và rất nhiều truyện ngắn
Nhưng mà khi mà cái...
Mình sẽ nói một chút về các cái...
Các cái format thể loại
khi mà truyện ngắn về sách
Bản thân Thùy Minh luôn thấy rằng
Để ra một cuốn sách, nó là một cái hành trình...
rất là khác biệt
Dạ
À... Nó gọi là...
Nó sờ được, cầm được
Cảm thấy trong hai cái cuốn này
Và Thùy Minh cũng phải
đợi khá lâu mới có duyên đọc
Vì... Những cái cuốn này
Thùy Minh nghe tên rồi
Nhưng mà...
Mình cũng không biết tại sao ở cái thời điểm này
Đến tận ba năm sau cái cuốn gần nhất của Vi
 Thì mình mới ngồi trò chuyện với nhau trong "Have A
Sip"
Thế nhưng mà để giới thiệu với mọi người thì
Năm 2016, Ngân Vi ra cuốn "Đàn bà hư ảo"
Và "Phúc âm cho một người" là 2018 đúng không?
2019 hay 2018?
Chắc là viết thì sẽ trước đó
Ngân Vi Dạ đúng rồi
Thuỳ Minh À... Hai cái cuốn này
Thì... Cuốn nào giống với Ngân Vi hơn?
Ngân Vi Giống... Giống như kiểu gì?
Thuỳ Minh Cứ nói một câu giống đã
Còn giống theo kiểu gì mình sẽ...
Gần với mình nhất
Là mình nhất
Ngân Vi Thì... cái cuốn này sẽ gần với mình 2016
Cuốn này sẽ gần với mình 2018
Thuỳ Minh À ừ, cũng
Nhưng màhay
em thì em thích cái cuốn "Phúc âm cho
Ngân Vi một người" hơn\
Tại vì... Đó, cũng là cái câu hỏi chị vừa hỏi
Là cái nào giống mình hơn
Khi mình là một cái người viết, thì mình sẽ...
Bắt đầu bằng cái chuyện mình sẽ viết cái gì
gần với mình, cuộc sống của mình hơn
Nhưng mà một người viết có tham vọng
Và... Khát vọng
Thì mình
Mình sẽ muốn
sẽ muốn xây viết
dựng một cái thế giới riêng của
mình
Ừ nó phải tách biệt với những cái quen thuộc của
Mà
mình đi
Thì cái cuốn "Phúc âm cho một người" nó là như vậy
Thuỳ Minh Đấy, Ngân Vi còn là một người
Cũng chuyên phỏng vấn các nghệ sĩ
Một tác giả có tiếng trong ngành
Em sắp sửa phỏng vấn ngược lại chị Thùy Minh rồi
ChoThùy
Mà nên là hômnghĩ
Minh naylàlàchúng
một cái
ta cuộc trònói
có thể chuyện
được nhiều
thứ
Không chỉ mỗi chuyện sách nữa
Cho là...
Đấy ThùyCáiMinh
đồ bắt
uốngđầuđầumột cách
tiên củarất là giản
Ngân dị buổi
Vi vào
sáng thì là gì?
Ngân Vi Nếu mà em nói cái này ra
Thì chị sẽ kiểu cảm thấy
 Ngân Vi

em rất là dễ dãi
Nghĩa là kiểu... cái thời điểm em sống với ai
Người ta cho em cái gì thì em uống cái đó
Thuỳ Minh À thế à, OK
Ngân Vi Nhưng mà mình có một cái kiểu như là...
Mình biết là mật độ là khoảng
Đồ gì thì nhiều hơn những đồ còn lại không?
Tại vì chị hỏi là buổi sáng
Cho nên thành ra là em cũng không nhớ
Nhưng mà cái thứ thức uống em thích nhất là bia
Ừm...
Nhưng
Một mà đàn
người ý là,ông
nếuthời
em sống
điểm với
đó, lại
mộtcái một người
người mê
coffee
Sáng họ cho em uống coffee
thì em uống coffee
Còn em sống với một người không có đam mê
Thì em sẽ đi uống nước lọc
Thuỳ Minh À à, OK
Còn nếu... Có khoảng thời gian nào bạn sống một
mình không?
Ngân Vi Thì bạn uống đồ uống gì?
Từ năm bao nhiêu tuổi em đã không sống một mình
Em quên rồi
Thuỳ Minh OK
Thế mình nghĩ đây là một kiểu thông tin
Chứ không nhiều hơn là một câu trả lời
Thế một cái câu hỏi tiếp theo là
Đồ uống
Cũng liêncuối
quancùng
đếntrong
ngườingày
đàn ông mình sống cùng
không?
Ngân Vi À cái đó thì không
Thuỳ Minh Ừ
Ngân Vi Thường thì cái đồ uống cuối cùng trong ngày
Nếu mà không phải nước lọc thì chắc chắn là bia
Thuỳ Minh Ừ
Ngân Vi Dạ
Thuỳ Minh Luôn là có cồn?
Ngân Vi À luôn là có cồn
Và... Cái chuyện đó giống như là một sở thích
Em ngồi không em cũng thích uống bia nữa
Em vui em cũng thích uống bia
Rồi em buồn em cũng thích uống bia
Thuỳ Minh Chắc là phải chuyển Ngân Vi sang
Thuỳ Minh
"Have A Sip After Hours"
Bên đấy là mọi người hay uống bia ở bên đấy
Còn đây bọn mình uống whisky
Vì là...
Ngân Vi Thật ra em cũng thích rượu nhưng mà...
Nhưng mà tại nhưng
càng ngày càng thích bia hơn
Chị vừa nhắc tới cái "After Hours"
Thì là một cái phim của Martin Scorsese
Làm năm 1985
Là một cái phim độc lập mà em rất là thích
Tức là Scorsese
Martin mọi ngườilàđều
haybiết
làm phim về gangster đúng
không?
Nhưng mà cái phim này thì gần như rất ít người coi
Tại vì nó là một cái phim độc lập.
Thì nó cũng có cái trạng thái mà giống như
Em vừa nói ra cái cuộc sống của em như vậy đó
Nếu mà chị có cơ hội thì chị có thể tìm xem
Thuỳ Minh OK, cảm ơn Ngân Vi
Vì cái thông tin mà bạn vừa đưa
Thùy Minh sẽ phải hỏi ngay
Mọi người thì có thể gọi bạn chung chung là
Nhà báo về văn nghệ
Nhưng mà rõ ràng có một cái kết nối rất là chặt chẽ
Của Ngân Vi với phim
Cái sự kiện gần nhất là
Ngân Vi cũng giúp tổ chức
Những cái cuộc gọi là hội thoại về phim ảnh
À, có một cái gì đấy đây là sở thích
Hay là bởi vì... Hay là nghề
Ngân Vi Thì bây giờ mọi người cũng gọi em là biên kịch rồi đó
Ngoài ra thì em cũng đang làm phim
Một vài dự án với chị Trần Thị Bích Ngọc
Mọi người cũng biết chị Ngọc
Thuỳ Minh Chị Ngọc là một Nhà sản xuất Phim rất là nổi tiếng
Ngân Vi Dạ
Thuỳ Minh Nhiều giải Quốc Tế
Ngân Vi Ngay từ khi mà em còn làm báo
Báo Thanh Niên
Thì em đã có... em đã đúng mục về Điện Ảnh rồi
Nhưng mà sau đó thì em cảm thấy
 Ngân Vi

Nếu mà mình muốn viết một cái gì đó

Thì mình phải tìm hiểu
Tức là, tìm hiểu không phải chỉ là
Mình
Tại chỉ thấy
nhìn coi xuông, mà mình
em... Kiểu có vẻphải
mọi đi học thấy em
người
cũng bướng bỉnh
Thì mọi người sẽ nghĩ là
Cô này quá tự do
Mà hình như em là người
Vô cùng đề cao chữ "giáo dục"
Đó là lý do tại sao em đang ở Việt Nam
Lại đi du học
Thì khi mình biết là mình muốn viết về Điện Ảnh
Thì mình phải tìm hiểu
Thì là
Đó mình
lý dotìm
tạihiểu
sao bằng
mà emcách
thamcácgia
khóa học gỡ Mùa
cái "Gặp
Thu"
Của anh Di với chị Ngọc
Thì ban đầu tiên là được vào đó để
Học cái lớp đạo diễn năm đầu tiên
Nhưng sau đó thì mình đồng hành tới giờ
Thì ngoài những cái khóa học đó ra
Thì mình sẽ đi học rất là nhiều thứ liên quan
Thậm
Cái chí là trình học Thạc sĩ của em bên Thượng
chương
Hải
Là em cũng làm đề tài về
Về cải biên
Tại vì em là một cái người
Sẽ thích từ cái hobby từ cái sở thích
Mà nó phải... mình phải đi chuyên sâu hơn
Giống như kiểu
Mọi người sẽ... sẽ rất là khó
Em những
Có không dạng
biết như thếhọ
người nàosẽ rất thích được trải
nghiệm đúng không
Hôm nay họ thấy cái này họ sẽ vào học thử
Còn em rất là cẩn trọng
Trước khi
Nhưng màchọn lựa mình đã đi theo nó khoảng
nếu như
chừng ba giờ đồng hồ rồi
Thì mình sẽ không bao giờ bỏ
Tại vì mình sẽ luôn tiếc
Cái ba giờ đồng hồ đó đã bỏ ra
Đó là cái chuyện với Điện Ảnh cũng như vậy
Thuỳ Minh Cái điều gì làm cho Ngân Vi nghĩ rằng là
Điện Ảnh có một chỗ đứng quan trọng với mình
Có một cái gì đấy nó khiến cho cái điều đấy
Hay nó chỉ đơn giản là
Nó quan trọng với mình
Ở cái việc, tức là
Trong tình huống như thế nào
Rồi ví dụ nó quan trọng trong cái sở thích cá nhân
Nghĩa là khi mình hẹn hò với lại trai
Thì mình không biết đi đâu ngoài đi rạp phim
Đúng không
Mình buồn thì mình ở nhà
Mở phim mình xem
Nhưng mà thực tế là
Em thấy khi em buồn em uống bia thích hơn
Em xem phim
Tức là nó quan trọng như thế nào
Nó quan trọng trong một cái mình nhìn
Mình nhìn nó là một cái sản phẩm văn hóa
Nó có ích với cộng đồng
Hay là nó có thể cho mình phát triển bản thân
Đó, thì cái em nhìn nó là
Khi mà nó từ cái sở thích
Trở thành cái gì nó lớn lao hơn
Thì cái cách mà mình nhìn Điện Ảnh nó như vậy
Gần đây
Thùy Minhthìcũng
ĐiệnlàẢnh Việtmà...
người NamThùy Minh không biết
tại sao
Có một mối liên hệ giữa văn chương và điện ảnh
Nó luôn như vậy
Nó luônmà
Nhưng có tất
mộtnhiên
cái vàkhông phải người nào theo văn
chương
Thì cũng theo điện ảnh
Nhưng mà mình sẽ luôn thử khám phá
Cái điều này đúng hay sai
Em không biết như thế nào nhưng mà
Những
Học đạo diễn
là những đạomà emmà
diễn tiếpem
xúccó tìm hiểu và nghiên
cứu
Thì đều
Họ tất cả
cónhững
một cáingười đó rất là mãnh liệt dành cho
tình yêu
văn chương
Và họ có một sự hiểu biết văn chương nhất định
Thì
Thật ra ngay cả từ sơ khai của điện ảnh
 Thì văn chương đã luôn là một đề tài
Một cái nguồn
Để chora
Thành sân khấu
nó... rồi chắn
Chắc điện ảnh
là không có thể nào mà nó
không có liên hệ với nhau
Nhưng mà ở một cái ngược lại
Không có nghĩa là nhà văn nào
Hoặc
Họ là cái
cũng người
thích điệnviết
ảnh,nào
một cái bộ môn nghệ thuật
như vậy
Nó không có kiểu như nó... Em nghĩ là
Nó không có cái chiều kết nối ngược lại
Thì khi mà em viết cái cuốn 'Đàn bà hư ảo' này
Nó cũng là sở trường và nó cũng là
Là một cái giới hạn mình
Tức là cái người đọc ấy
Hai cái biên tập họ đọc
Thì là
Đó họlýthấy cáisao
do tại cuốn
khinày
emmạnh về hình
viết 'Phúc Âm'ảnh quáthích
thì em
hơn
Tại vì nó thuần văn chương hơn
Thôi thì mình nói về cái thứ mà
Có thể Thùy Minh sẽ giỏi hơn
Để hỏi Ngân Vi
Đấy là về văn
Điện ảnh là một cái nơi
Thùy Minh...Mình cũng tham gia một số cái khóa học
Của "Gặp gỡ Mùa Thu"
Và mình cũng trong cái hành trình của cuộc đời
Mình cũng hay nghĩ, thực ra những cái
Mình mới hay hỏi
Mặc dù cái câu hỏi có thể hơi ngẫu hứng một chút xíu
Nhưng mà Thùy Minh có hỏi về cái mối liên hệ ấy
Tại vì rõ ràng đến một lúc thì mình nghĩ rằng
Thuỳ Minh À mình thử nhảy sang điện ảnh
và khi mình nhảy sang đấy rồi
thì mình phát hiện ra là
"Cái chỗ này nó không thuộc về...
mình không thuộc về".
Ngân Vi Tại sao?
Thuỳ Minh Ừ.
Nó cũng kì lạ lắm.
Minh cũng là người viết,
rồi mình cũng ra sách
Thuỳ Minh

thì mình cũng nghĩ là

"À đến lúc mình sẽ
học làm đạo diễn."
Minh cũng thích là người
đạo điễn.
Thì Minh thấy cái người đạo diễn
với cái người ra một cuốn sách
nó khá là giống nhau.
Không, cụ thể hơn
là ra một cuốn tiểu thuyết.
Tại vì ra một cuốn sách...
Ngân Vi Thì cũng có tác giả đúng không?
Thuỳ Minh Đúng.
Nhưng mà tác giả và...
cái khả năng kiểm soát
các tình tiết ở trong một cái...
mình gói nó vào lại.
Ngân Vi # Trong điện ảnh người ta gọi là *ko nghe đc* ấy
nghĩa là làm boss, làm chủ cho một cái
kỹ năng đó.
Thuỳ Minh Chính là đọc cái bài của Ngân Vi
viết về việc
đi liên hoan phim
rồi các nhà làm phim.
Thì mình cũng...
Đấy thì có thể là
chính vì lí do đấy
nên là một số người
khi mà viết văn hay ra sách,
lấn sân một chút sang điện ảnh,
và sau đấy thì mình rụt về
vì mình cảm thấy chỗ đấy nó...
Cái gọi là cái sức mà
tạo dựng ra
tất cả các thứ
nó không phải cái sức của mình.
Ngân Vi Chị đã chốt lại
cái suy nghĩ này chưa?
Ý là không có thay đổi về sau nữa đúng không ạ?
Vậy thì em có thể nói.
Thuỳ Minh Sao mà đáng sợ thế?
 Ngân Vi Tại vì khi mà chị nói như vậy
em sợ hai năm nữa
chị lại đổi ý chị thôi.
Chị nghĩ là chị tiếp tục
làm đạo diễn được.
Thành ra lúc đó mà chị
lật ngược câu nói này,
cái câu mà em sắp nói đây,
thì chị sẽ hận em.
Thuỳ Minh Ừ.
Ngân Vi Khi mà chị nói như vậy xong
thì em chỉ có một lời khen dành cho chị.
Là chị có một cái tự trọng rất là lớn.
Thuỳ Minh Tại sao?
Ngân Vi Vì không phải ai cũng
có thể nghĩ rằng
là mình chỉ nên
là một người yêu điện ảnh đơn thuần thôi.
Và họ ai cũng nghĩ rằng
mình có thể làm được phim
thì cái chuyện đó nó nguy hiểm lắm.
Ừ.
Nhưng mà nó có phải thực tế
của điện ảnh
ở bất kì một thời điểm nào không?
Sẽ luôn có những người...
Có phải chúng ta có tác phẩm tồi
bởi vì có một số người đã không nhận ra là
mình không thể làm điện ảnh không?
Đúng đó.
Mà nó còn tệ hơn nữa
là nếu như mà
nó cũng có hai dạng người.
Kiểu một dạng người
mà họ sẽ không biết về điện ảnh
và họ thích hình ảnh,
đúng hơn là họ thích câu chuyện.
Họ cảm thấy họ
có một câu chuyện họ cần kể.
Và họ muốn đi làm phim,
tính ra là họ có tiền.
Ừ.
Tại vì nó không giống viết sách.
Viết sách thì thôi mình cũng chịu khổ
một thời gian để mình viết cuốn sách.
Nhưng mà muốn làm phim
thì mình phải đi lừa tiền của nhà đầu tư.
Xin lỗi, "lừa" trong trường hợp
với người đó không có tài.
Ừ.
Thì đó là một dạng.
Còn có một dạng khác là
họ rất là có hiểu biết về điện ảnh.
Thậm chí khi họ nhìn một cái khung cảnh,
họ nhìn một phân đoạn
là họ có thể đọc tên
từng bậc thầy ra.
Nhưng mà điều đó nó còn nguy hiểm hơn.
Ừ.
Cuối cùng là gì?
Cuối cùng là
điện ảnh nó thuộc về tất cả mọi người.
Văn chương cũng vậy.
Nghệ thuật là làm cho mọi người.
Nhưng mà mình làm được hay không
thì mình phải có thời gian để mình suy tư...
Ừ.
về chuyện đó.
Tại không phải ai cũng phù hợp để làm
và để làm thì
mình phải chuẩn bị rất là nhiều,
Chứ nó không chỉ là kiểu mình thích
thì mình cầm cái máy lên
nghĩa là mình làm được.
Ít nhất thì Thuỳ Minh sẽ đồng ý ở một ý
đấy là cái sự suy tư
khi làm bất kì một tác phẩm nào.
Thật ra kể cả điện ảnh
hay là văn chương thì
nó cũng là cái thời gian ngâm
để ra được một cái gì đó.
Nên là quay về
Ngân Vi, bạn...
bắt đầu cái hành trình
tách riêng phần viết văn ra nhé,
cái chuyện viết văn,
cái chuyện mà nghĩ về chuyện là sẽ
ra tiểu thuyết,
Vâng.
nó bắt đầu sớm hay muộn?
Vào lúc nào?
Nó sớm, quá sớm ấy.
Khi mà em còn...
Hồi nhỏ em học chuyên Văn mà.
Khi mà em còn cấp Hai, cấp Một,
nói chung là cũng quá nhỏ
nên mình không thể nhớ được nữa.
Giờ mình đã già rồi.
Thì mình đã sáng tác.
Mình đã sáng tác thơ,
thơ ca, truyện ngắn.
Mình tất nhiên là không bao giờ để tên
của mình thật.
Thì em nghĩ một trong những cái
cái mà
em cảm thấy rất là biết ơn
ba mẹ mình cho mình một cái gen.
Ngoài cái mái tóc,
tóc nó khá là tốt tươi
thì đó là một cái tính cẩn trọng.
Nghĩa là khi 18 tuổi vẫn có người nói mình
"Hay là mình ra tập thơ gì đi?"
hoặc là viết.
Hồi xưa có viết truyện cho Hoa học trò nữa.
Ừ.
Viết truyện cho Thanh Niên
cũng không để tên thật nữa.
Ừ.
Nhưng mà đến một thời điểm thì...
Đó, tại sao mà đến năm 2016,
là em bao nhiêu tuổi em cũng không nhớ nữa,
tại vì em không biết làm toán trừ.
Không, Thuỳ Minh biết một điều là
Ngân Vi bằng tuổi em gái mình.
Thì đó, năm 2016
em nghĩ là lúc đó
cũng còn hơi trẻ ấy.
Không nhớ chính xác số tuổi của mình
Thì mới ra cuốn...
27 ạ?
Nghĩa là 27 là không còn trẻ đúng không?
Ừ, cũng có thể.
Cũng trẻ.
Cho một cái bắt đầu từ...
mà mình đã có một cái hành trình chuẩn bị
cả mười mấy năm.
Viết xong rồi vẫn thấy
mình thiếu sự cẩn trọng.
Nhưng mà Ngân Vi có nghĩ đây là
luôn là một cái cảm giác
của người ra cuốn sách đầu tiên không?
Mới viết cuốn thứ hai xong
vẫn thấy mình thiếu sự cẩn trọng.
Ok.
Viết một cái truyện ngắn đăng xong
nhận được lời khen
từ những người mà mình cảm thấy quan trọng rồi,
sau đó đọc lại vẫn thấy
mình thiếu sự cẩn trọng.
Nhưng tại sao, cái điều gì
mang đến cái cảm xúc này?
Tại vì cái
Mà mình muốn, mình sẽ không bao giờ đạt được
nó giống như cuộc sống bình thường của mình thôi
lúc nào mình cũng sẽ là một người
và mình muốn là một người
khác
nó cũng không hẳn là khác mình
nhưng mình luôn hướng tới điều đó
đôi khi
thì cái chuyện viết tiểu thuyết nó cũng như vậy
thậm chí chỉ viết một bài báo thôi
nhiều khi mình cũng có cảm giác đó
nhưng Thùy Minh thì coi rằng
đấy là một kiểu phẩm chất
tức là mình
nếurất
thì màkhómình
chokhông
nhữngđặtcáiratác
một cái mục
phẩm tiêumình
về sau cao hơn
đi
tiếp được nữa
và nó trở thành cái lực kéo
kéo nếu
còn nghệmàsĩ đi tiếplàm những thứ mình đã quá thỏa
mình
thuê, đã đời rồi
thì cái điều gì khiến mình sẽ phải làm tiếp nữa
nếu như mà mình có cái phẩm chất của một thiên tài
thì 1 2 cuốn là đủ
nhưng chắc chắn em không phải thiên tài
và em biết là kiểu như Việt Nam mình
tìm thiên tài cũng rất là khó
ừm
không thể nào mà nhiều nhiều được
nhưng cái hành trình mà bắt đầu viết văn này
ngoài cái việc là học chuyên văn
và bố mẹ theo, thì Minh tự hiểu là
yêu văn chương là giúp bạn, hướng bạn theo
hay là như thế nào
em không biết nói làm sao
hồi nãy chị vừa nói một cái ý rất hay
mà tự nhiên nó vừa lướt qua là em đã quên rồi
tại vì em đang
mải vuốt tóc
đang bị buồn ngủ
tức là em không có ai hướng mình hết
mình thích thì mình tìm hiểu thôi
ừm
nghĩa là
đến một lúc mình thấy mình thích một cái gì nhất
thì mình sẽ theo đuổi cái đó một cách cẩn trọng
Thùy Minh nói cái ý này, đấy là vào những năm
những năm trước đó, cái thời của Thùy Minh
Thùy Minh cũng là dân học chuyên văn
dạ
cái chuyện mà sáng tác, đi theo văn chương
hay dù trở thành nhà báo hoặc là nhà văn
hoặc là ít nhất là cô giáo dạy văn ở trong trường
là một cái giấc mơ mà nó
nó rất là đương đại ở thời điểm đấy
có
đúng không
hoặc nhất là con gái đã ngồi hay nghĩ rằng là
con gái chuyên văn
lớp chuyên văn của bọn mình cực kỳ ít con trai
cái điều đấy là điều.... Có đúng không
sĩ số nam sẽ luôn ít. Đấy
nhưng mà bây giờ cái việc mà
theo đuổi một cái giấc mơ văn chương
nó cứ như là thuộc thế kỷ khác vậy
thì có bao giờ Ngân Vi bị cái cảm giác này không
phải kể một câu chuyện dài hơn
khi mà em
em viết cái truyện ngắn gần đây nhất
thì Phan
cũng Đăng
không Di có
muốn khen
nhắc ổng tới kiểu cameo cho mình
đâu
nhưng mà cái chuyện rất quan trọng
ừm
tại vì 7 8 năm về trước
Di có nói là khi nào mà viết một cái gì đó mà Di khen
thì Di sẽ cho một chuyến đi Pháp chơi
nhân đây thì nhắc Di luôn
nghĩa là
một mặt nào đó thì nó rất là khó khăn
trong cái
trong cái thời buổi này
kiểu như là khi mà em viết xong thì
có một lần thì tụi em bàn về văn chương thì Di nói đó
cái thời mà Di lớn lên, cái thời 7x
thì văn chương nó là một cái giấc mơ gì đó rất là đẹp
mọi người
yêu văn
kiểu nhưchương và đánh
những lúc giá nó
mà mình ngherấtnhững
là cao cái tên như
là Nguyễn
Phạm Huy Thiệp
Thị Hoài các thứ như thế thật là dữ dội, đúng
không
mặc dù là em ít đọc văn học Việt Nam
nhưngviết
mình màmột
bâycuốn
giờ thì
tảnnó quá
văn thìđại trà cũng
mình đi trở thành
nhà văn mà
nói chung là em cũng không có đánh giá cái chuyện
đó
thì như chị nói lúc nãy
tức là cái gì nó càng dễ
thì nó càng khó
ừm
nhưng mà việc được ra 2 cuốn tiểu thuyết
cũng là đòi hỏi
thôi thế thì hỏi nó đơn giản hơn hẳn là
Ngân Vi viết sách và ra tiểu thuyết để làm gì
tại vì kiểu mình phải làm như vậy
mà mình
nếu cũng
như mà nókhông
có cáicómục đích nào đó thì nó cũng
dễ dàng cho mình hơn
mình cũng không phải suy tư quá nhiều
và đau bởi
nhưng khổvìnhiều
mìnhvề nó thấy mình cần làm cái chuyện
cảm
này
nhưng mình cũng không bao giờ mình hỏi là mục
đích là gì
ừm
tại vìcũng
em mình cảm thấy
không là mình
cho mình cần cái
những làmtrách
thôi nhiệm lớn
lao
thì những thời điểm mình cần làm thì mình làm
ừm
cái này là cái thứ trừu tượng đấy
nếu. Không, có những thứ mình hiểu là mình phải
Minh thì Minh cũng đoán như là
người xem hoặc là nghe cái postcard này
những cái đó đều là những thứ dễ hiểu
nhưng đồng thời chính vì dễ nên khó
làm thế nào để mình biết là
đây là cái điều mình sẽ phải làm
tại vì con người ta quen
đạtnhiên
tất được là
mụccái đích về mặtcó
này không tiền bạc,
mục hayvềlàmặt tiền
đích
bạc
thì cái đấy biết chắc rồi
tất cả những người làm sách
mình phải. Tức là một cái con Ngân Vi khác
phải nuôi một cái con Ngân Vi khác khi viết sách
Thực ra nếu Ngân Vi chỉ là người viết sách không,
thì Thuỳ Minh sẽ không hỏi những câu như này.
Nhưng Thuỳ Minh bằng một cách lờ mờ, mình đoán.
Với hai cái bản dạng
là người viết báo và người viết văn,
thì mình biết là gần như phải có hai bản thể
để hỗ trợ cho nhau.
Người viết báo sẽ phải cấu trúc hơn rất là nhiều.
Không, không hẳn là vậy.
Thế à?
Phải nói sao nhỉ?
Cái văn chương Việt Nam mình...
Lại nói
tức phạmcũng
là mình huý,hơi dễ dãi với nó trong chuyện cấu
trúc.
Phim ảnh cũng vậy.
Thành ra mọi người quên đi là nó cũng có cấu trúc.
Thật ra cấu trúc trong một cuốn sách
nó rất là khó.
Ừ.
Để mà viết ra những lời sáo rỗng,
những cái từ đẹp đẹp thì nó rất là đơn giản.
Nhưng mà mình để cấu trúc nó
thì nó rất là khó.
Ví dụ
ví dụ,như
khi mà
em mình
viết từviết
mộtmộtcô cái
nàotruyện ngắn,
đó, hoặc một anh
nào đó,
cái người ở trong câu chuyện đó
họ thấy rõ ràng là những chi tiết đó
nó diễn ra trước mắt họ
nhưng
Thì mà tại
nó cần sao
phải cóvàocái truyện
sự cấuthì nóvà
trúc lạisắp
nhưđặt
vậy.
như
thế.
Nó khó hơn là một bài báo.
Tại vì chị cũng là nhà báo,
khi mình phỏng vấn một người đi.
Hồi xưa em đi phỏng vấn...
Để em ví dụ.
Thôi, không ví dụ nữa tại vì
không lôi người nổi tiếng ra.
Không, Thuỳ Minh nhắc cho này.
Có Miu Lê, có Sơn Tùng,
có Hồ
còn Ngọc
vừa ngheHà,chuyện lỏm chuyện Ngô Thanh Vân
nữa.
Ví dụngười
mọi nha, đang
Hồ Ngọc
quan Hàtâmthời điểm
đến đó hôn nhân của
chuyện
cô ấy.
Thì mình là nhà báo mình sẽ lập trình sẵn suy nghĩ
đi qua tâm chuyện này cho người ta biết thông tin.
Là hết.
Hoặc là bây giờ mình viết nhân vật đi.
Cái thời điểm đó Sơn Tùng đi.
Mình nghe ngóng được
hoặc là mình cảm giác được
là anh ta sẽ sắp có một bước ngoặt trong cuộc đời.
Và mình muốn bức tranh đó rõ ràng ra,
thì mình có cái cấu trúc
nó rất là đơn giản, đúng không?
Tụi mình làm báo thì mình thấy chuyện này đơn giản.
Cuốn sách nó không phải là như vậy.
Nghệ thuật nó không có đơn giản như thế.
Nghệ thuật nó không phải là cái mà
mình cứ muốn người ta biết
là mình phải nói rõ ra.
Nó không có thô lỗ như thế.
Nó cần phải có những sự chuẩn bị,
những cái trải nghiệm sống
và cái sự lựa chọn.
Em nghĩ thì nó cũng giống như là
khi mà mình dựng phim vậy.
Mình phải lựa chọn.
Thật ra những người đạo diễn mà em biết
thì hình
đã họ luôn
dung được cái phân cảnh mà họ quay trong
đầu như thế nào
từ trước khi mà họ quay rồi.
Thì những người đạo diễn đó làm cho mình cảm giác
luôn có sự an toàn và độ tin cậy
hơn là một cái kiểu vận hành khác.
Ừ. có một cảm giác là mình tin mọi điều Ngân Vi
Mình
nói.
Nhưng mà bây giờ nó quay về cái mục đích của văn
chương.
Dạ.
Chị mà để em đi với phim ảnh
là em đi xa ngút luôn.
Tại vì em đã đi với nó 10 năm rồi.
Nghĩa là cái điều đấy rất đáng quý.
Mình chỉ muốn nhấn mạnh là nó rất là
nó rất là đáng quý.
Nhưng chính vì nó có rất nhiều thứ cần phải nói đến
nên chính bản thân chúng mình cũng phải
tự cấu trúc lại cái phần trò chuyện này.
Dạ.
Mình vẫn tò mò cái khoảnh khắc
một ai đấy bắt đầu
Một cái gì đó?
Đúng.
Bạn học..
Đấy nó quay về một câu hỏi cũ rồi.
Là Ngân Vi học chuyên văn này,
thế nhưng mà từ cái hành trình
cũng phải suy tư ngâm rất lâu
đến sự
Cái 27 ngâm
tuổi mới
đó ra
nócuốn
khôngsách
phảiđầu tiên. cái câu
là ngâm
chuyện.
Ừ.
Mà nó dưỡng mình.
Kiểu lúc nào mình cũng cảm thấy mình phải cẩn trọng
với cái thứ mà mình chọn lựa.
Mình yêu nó là mình phải cẩn trọng với nó.
Chứ mình yêu mà mình dễ dãi với nó
là mình không có yêu nó.
Tìnhkhi
Thì yêumàtrai gái cẩn
mình cũngtrọng
vậy. như vậy với bản thân mình
thôi,
mình không biết là mình đã đủ chín muồi
để mình viết ra chưa.
Còn cái câu chuyện nó dến rất là nhanh.
Thậm chí
nhân đây thì Vi nói luôn,
những cái truyện ngắn của em
tạitại
là saovì em ít để
trong tên
thời điểm đó em hay thích thầm một
người nào đó.
Ừ. cái người đó cho mình một cái năng lượng để
Và
mình viết cái truyện đó ra.
Nhưng
Khi mà tiểu
tiểu thuyết
thuyết thì
nó không
là một như vậy. rồi thì mình
tác phẩm
phải...
Nó đòi hỏi nhiều thứ lắm, ví dụ như
đúng là mình rõ ràng là mình rất thích cái cô đó,
xin lỗi, thích cái anh đó.
Cô đó cũng được.
Tại cô ấy đẹp.
Hoặc là một anh đó cũng thú vị.
Thì mình sẽ viết về họ.
Cái hành vi đó của họ,
mình sẽ nói là,
mình nói với mình ấy,
cái hành động này của cô ấy duyên dáng quá.
Hoặc là cái anh này
thái độ của ảnh lịch thiệp quá.
Nhưng
thì khi người
cái con mà mình bắttác
sáng đầu viết mình
trong rồi sẽ giết mình
ngay lập tức.
Nhưng mà đồng thời cái con người,
cái này nó có liên quan tới lý thuyết
mà thôi không cần nói.
Con người sáng tác của mình nó cũng sẽ chết ngay.
Nghĩa là lúc đó mình sẽ cảm thấy
cái hành
chứ động phải
nó không này nó
để có ý nghĩa
trưng gì ở trong
ra chuyện nhânđoạn này,
vật của
mình như thế.
Cái sự lịch thiệp của anh này
nó có cái chất tàn bạo trong đó hay không
nó quan trọng hơn cái chuyện là...
Ừ.
Tức là tác phẩm nó là như vậy.
Còn tất nhiên truyện ngắn thì nó rất là ngắn thôi.
Nhưng
Thì nó là cái
tất nhiên mìnhcảm xúcphải
cũng nhấtcẩn
thời.
trọng với nó nhưng
mà...
nó thoả mãn nhiều cái
mặt khác hơn là mình làm một tác phẩm
khi mà tác phẩm này phải suy nghĩ
và cũng đau khổ vì nó nhiều.
Nhưng mà đây là lần đầu tiên em nói về nó.
Ừ.
Từ trước đến giờ gần như là
em không thích nói về tác phẩm của mình.
Tại vì
mình không đọc lại
mình cũng hay bị quên.
Mình phải quên đi thì mình mới làm cái khác được.
Đúng rồi.
Và Thuỳ Minh cũng có cơ hội phỏng vấn
thì mọi người cũng hay có việc là...
Cái khoảnh
viết văn, bạnkhắc...
ấy có có
nói,một
thậmbạnchí nó thậm xưng hơn
nhiều.
Bạnlúc
cái ấymà
nói xuất
là bạn ấyra cuốn sách, cầm cuốn sách
bản
trong tay
chỉ muốn ném vào sọt rác.
Dạ.
Và hình như cái câu này là Murakami nói,
Thuỳ Minh cũng nói trong chương trình này là
"Đọc lại tác phẩm của mình
cứ như là mặc lại một cái quần lót cũ vậy."
Đây là một cái câu mà anh Bình Bồng Bột có dịch lại
thì mình cũng thấy là nó rất là thú vị.
Bởi vì là cái...
Sau đấy cũng lại một người khác nữa
so sánh khá là hay
nó giống như gặp lại một cái bản thể
mà nó chưa trọn vẹn của mình.
Mình cứ gọi là cái thời điểm này.
Giả sử ở ngay cái khoảnh khắc này
là cái bản thể tuyệt nhất của mình,
chẳng hạn thế,
và mình gặp lại một người vài năm trước
nó còn một cái sự ngô nghê,
nó cứ không hoàn thiện
thì mình có cái cảm giác khó chịu đấy.
Không cần phải nói xa như vậy.
Em luôn cảm thấy nhục nhã
sau một đêm uống bia.
Tức là,
tất cả những cái gì mình thể hiện vào hôm đó
nó rõ là mình luôn.
Ừ.
Cho mình lựa chọn lại từ đầu
mình vẫn sẽ hành xử như vậy.
Nhưng mà sáng hôm sau mình thức dậy
mình sẽ nhục nhã ngay lập tức.
Thì nó
Cái nàycũng như của
là giọng là một
mộtcuốn sách.
người hay làm những điều
mà
nó khuất tất trong những lúc say.
Chứ còn Thuỳ Minh là một người khi mà đi nhậu
mình kiểm soát,
mình rất vui,
và sáng dậy mình có một chút tiếc nuối.
Cái bản thể hôm trước của mình tuyệt hơn,
và Thuỳ Minh bị rất nhiều người nói rằng là,
chỉ mặt trong bàn nhậu và nói rằng là
"Tôi thích cái phiên bản này của Thuỳ Minh hơn."
Vậy hả?
Thì thấy không, có hai người phụ nữ,
và chúng ta cũng có những phiên bản khác nhau của
chúng ta.
Tại vì nếu em muốn kiểm soát thì em sẽ
tự nhậu một mình ở nhà.
Không, điều này cho thấy rất là nhiều lỗi lầm
đã được tạo ra.
Luôn luôn.
À thế à?
Luôn luôn sống trong trạng thái hối hận.
Có một cái so sánh,
Thuỳ Minh cũng xin lỗi là
cái thời điểm mà Thuỳ Minh biêt đến tên của Ngân Vi,
là... cái này mình cũng chia sẻ với Ngân Vi,
là mình tìm sách của Vi đọc không có.
Mà thời đại bây giờ
là mình quen cái gì nó có sẵn.
Ừ.
Hồi xưa có thể mình thích một cuốn nào thì mình
chờ đợi
Thế nó để
nhưng màmuabây bằng
giờ thìđược.
mọi thứ nó đến từ sự tò
mò và
trong mình sẽ có cái khoảnh khắc, cái "micro
moment"
nếu mà mình không tìm được cuốn sách đấy thì mình
sẽ
thì nó sẽ trôi đi.
Cái đấy lật đi xong đến tận vài năm sau thì
mình mới phỏng vấn tác giả.
Thì Thuỳ Minh mới đọc có một cuốn,
thế nhưng mà một câu mà mọi người hay nói
trong cuốn "Đàn bà hư ảo"
là đấy là một người trải đời.
Và khi bạn đọc những lời nhận xét đấy thì...
Em thấy buồn cười thôi.
Tại vì
nghe bất kì ai nói gì về mình
mình cũng sẽ thấy buồn cười.
Cái show này mà lên
mà em nghe lại giọng của em nói
em sẽ cười chết.
Nghĩa là
cái đó là trạng thái bình thường rồi.
Thì em không có hiểu
cái sự trải đời mọi người muốn nói là gì.
Nghĩa là
trải nghiệm
Trải nghiệmđúng
của mộtkhông?
người này nhiều hơn trải nghiệm
của người kia đúng không?
Nhưng mà chưa chắc.
Nó chưa chắc trải nghiệm của anh
nhiều hơn trải nghiệm của người đó
ở một cái mặt khác.
Ví dụ nha.
Em có thể say sưa,
em có thể quậy phá,
em có thể
Nhưng màyêu đương
có thể nhiều hơn.
trải nghiệm trong cuộc sống gia
đình
ví dụ như là tâm sự với mẹ,
quét nhà ít hơn người ta
thì mình cũng không thể nào nói cái đó là
trải nghiệm nhiều hơn.
Nhưng
là anh cócáiquan
chuyệnsát quan trọngcái
anh trong ở đây
trải nghiệm đó hay
không.
Đối với em thì nó
nó nghĩa là sống.
Ừm.
Thuỳ Minh thì quan tâm đến một cái...
Khi mình nhắc đến cái trải nghiệm, khi mình nhắc đến
Ngân Vi cũng nói là
mình nghe lại ai đấy nói về mình
nó luôn luôn mắc cười ấy.
Dạ, mắcmà
Nhưng cười
Thuỳlắm.
Mình muốn đặt Ngân Vi ở trong
trạng thái so sánh
với vẫn là cái bản thể trong cuốn sách này.
Dạ.
Bản thân bạn xem lại
hay đọc lại
hay nhớ lại
cái hình ảnh của mình trong cuốn sách này
nó như
Thuỳ thế hỏi
Minh nào? câu này bởi vì là mình chưa bao giờ
viết tiểu thuyết.
Ừm.
Mà chỉ hay viết những kiểu mà...
Thực ra nó vẫn là câu chuyện
của mình, mình vẫn gọi nó là chuyện của mình.
Không phải chuyện của người khác.
Còn cái cách mà Ngân Vi sáng tác
cái cuốn này khi mà gọi là tiểu thuyết
thì nó là câu chuyện của ai?
Hay là cái cách thức bạn...
Câu chuyện của ai nó không quan trọng.
Ừm.sao mà em cảm thấy em thích cuốn "Phúc âm"
Tại
hơn
là vì khi mà mình đọc lại
cuốn "Đàn bà hư ảo" mình thấy
mình đã quá chân thành.
Thì một người làm sáng tạo
không nên quá chân thành
Thì chỉ đơn giản như vậy thôi
Kiểu tại sao mà minh nghĩ đến cơn say của mình,
mình cảm thấy quê
là vì mình đã quá chân thành trong thời điểm đó
Mình cảm thấy giống như kiểu
người ta thấy về mình nhiều hơn,
thì không thích như vậy
Ừa Minh có cảm giác, Thùy Minh biết một người
Thùy
khác
cũng nói lý thuyết này
À vậy hả?
Đây là một người đàn ông,
và anh ấy nói một câu là
'Tại sao phụ nữ cứ bị chân thành, thật thà quá nhỉ?
Chuyện gì cũng kể ra ấy nhỉ?''
Ừa
Thì bây giờ, khi mình đưa nó vào cái
cấu trúc văn chương
Thế nhưng mà một...
cách mình xây dựng,
tò mò tại sao tôi lại nói
với cái cuốn ''Phúc âm cho một người"
Ừa, chị đọc rồi mà
Đọc rồi
- Hỏi thiệt chị...\N- Tại sao lại
Tại sao lại có bà Khuê?
Có nhân vật đấy, đúng không?
Cái chuyện mà câu chuyện trải đời
trong ''Đàn bà hư ảo''
Minh nghĩ nó thể đi xa bằng câu chuyện
là bạn chọn một người phụ nữ trung niên
mãn kinh
Ừa
Có biết bao nhiêu cái đời sống tâm tư ở trong đấy
Ừa
Tại sao làm nhân vật như vậy?
Chị đọc cái này, chị thấy khó đọc không?
Không, thường ngược lại, Thùy Minh thấy rất dễ đọc
À vậy hả?
Em cũng cảm giác như vậy đó
Đó
Cũng có người hỏi như vậy
Tất nhiên là những người cũng làm nghệ thuật thôi,
thì hỏi là tại sao lại viết về
mộtcảm
Là người lớn
thấy tạituổi
sao lại viết một câu chuyện buồn như
vậy
Thật ra mình có...
mình có ý
viết về người lớn tuổi không?
Mình muốn viết một câu chuyện buồn không? Không
Ừa
À nó vẫn diễn ra
Mình không có ý...
tức làban
ngay những
đầucái mục
mình chọn, là không có chọn cái
chuyện này
Em không biết người khác như thế nào,
nhưng mà khi em muốn biết
là những cái sự mất kết nối của con người
Sáng nay mới viết một cái...
cái post trên Facebook là như vậy
Thì có đùa là kiểu như...
có một giáo sư hỏi em
là em đã và sẽ viết về cái gì đó?
Thì em nói là ngay thời điểm đó thì...
thì tôi nhớ ngay đến câu nói của Márquez
Ông nói là ông sẽ viết một cuốn sách
về nỗi cô đơn
Thì chỉ
em em viết
có trả
mộtlờicuốn
giáosách
sư đóvềlàsự mất kết nối giữa con
người với nhau
Thì mình có cái khái niệm đó rồi,
mình mới bắt đầu chọn nhân vật của mình
Thì câu chuyện này nó phù hợp hơn
vì...
có thể là có trải nghiệm với nó,
hoặc là có thể mình thích,
mình quan tâm đến điều đó
Em thì rất quan tâm đến chuyện
kiểu một đứa con khi rời bụng của mẹ nó rồi,
thì thật ra người ta có có nhau không?
Thì chị cũng làm mẹ rồi,
thì chị cũng
biết cái chuyện em đang nói đúng không?
Kiểu mọi người...
một cái tác phẩm nó vừa là sự trăn trở của mình,
vừa là sự hiểu biết của mình nữa
Thành ra nó mới có cuốn sách như vậy
Đúng, và Thùy Minh luôn tò mò cái việc đó
Cái việc mà
cái hành trình, tại sao nó lại...
Thôi mình cứ gọi đây là một cái điểm
mà gần như đến thời điểm này là
tác giả không có quyền thay đổi gì
Và cái cuốn sách mình thấy nó hay ở chỗ tại vì
thực ra kể cả một truyện ngắn trên mạng của mình,
nếu mình muốn,
mình vẫn có thể thay đổi nó
Thế nhưng khi mà nó được in ra rồi ,
thì đến lúc này là
cái đời sống của tác giả chấm dứt
Đúng rồi
Không, đời sống của tác giả đã chết
ngay từ khi viết,
bắt đầu viết
Tại vì em sẽ...
nếu mà mình cứ để mình vô đó,
thì mình sẽ không có một cái...
Không, cái này quan điểm của mỗi người thôi,
thì em cảm thấy là
người tác giả thì nên kết thúc
cái vai trò tác giả của mình khi viết rồi
Để câu chuyện nó tự vận hành,
diễn ra
Đơn giản là mình...
Khi mình đọc một cái cuốn như thế này
thì mình sẽ hỏi là
tác giả là ai?
Tại sao tác giả lại nghĩ đến câu chuyện này ?
Tại sao
tác giả thấy câu chuyện này đáng đủ
để tôi viết ra cả một cái cuốn sách như thế này?
Thì mọi người khi mà...
những cái người mà...
tên tuổi quan trọng trong điện ảnh của Việt Nam,
họ hay nói một câu...
À, câu này anh Hùng nói
Lần gặp gỡ mùa thu năm đầu tiên
thì
tùy cái hiểu của mọi người về câu chuyện,
nó là gì ở đây?
Kiểu như là có người sẽ kể
một bạn trẻ đi ''pitching''
về một
em cái dự
có một câuán, họ ngồi
chuyện để xuống:
kể, câu''À,
chuyện của em là
một
cô gái như vậy,
bao nhiêu tuổi,
như thế này, những vấn đề cổ gặp"
Nhưng cũng có thể một người khác
họ cảm thấy là
câu chuyện của tôi là:
"Tôi đi ra ngoài đường,
và một ngày tôi thấy
ôi thế giới này nó nghiêng ngả, nó méo mó,
tôi muốn kể câu chuyện đó"
Còn tự dưng em thì cảm thấy là
con người chả có kết nối gì với nhau cả
Thì mình muốn viết về cái đó
Ngân Vi nói đến một cái ý
mà Thùy Minh...
Thật ra,
mình cũng bị mất kết nối với chính bản thể của mình
Khi mình học Văn
Ừa
Đây là câu hỏi mình rất hay hỏi thường trực,
mình có câu chuyện để kể không?
Ừa
Bây giờ thì mình so sánh ở cái thời đại này,
dường như là ai cũng có một câu chuyện để kể
Và thậm chí là mọi người
chả kịp lắng nghe câu chuyện của người khác nữa
Bởi vì tôi có quá nhiều câu chuyện để kể
Mà chuyện nào cũng thú vị đúng không?
Thật ra là muốn hỏi
Ngân Vi là
với tư cách là Ngân Vi nha
Không cần thiết là một người viết tiểu thuyết
hay là một nhà báo
Ừ
Hay là một người biên kịch
Một cái câu chuyện như thế nào
thì bạn sẽ nhìn
là một câu chuyện đáng kể
Bây giờ cái câu hỏi của chị nó cũng hơi khó
nhưng mà em sẽ lật ngược lại
cái câu trước đó của chị
Về chuyện đó
có rất là nhiều câu chuyện để kể
và em nói câu chuyện nào
cũng thứ vị đúng không
Thì tất nhiên là chị sẽ
không trả lời được liền cho em
Nhưng mà ngay lập tức
thì cái vai trò
của một người làm báo nhiều năm
em cũng học báo giống như chị
thì sẽ thấy rằng
nếu mình là một người đọc báo
thì mình thấy câu chuyện của thông tin
là một câu chuyện ổn rồi đúng không
Nhưng mà một tác phẩm văn chương thì nó
cần nhiều hơn thế
Thậm chí, có nhưng tác phẩm
văn chương mà mình đọc
nó thậm chí không cho mình thông tin gì mới luôn
mình chỉ say đắm trong những cái
ngôn từ không khí nó tạo ra như vậy
Thì chị vừa hỏi em là
câu chuyện quan trọng như thế nào
nó quan trọng ở
em phải mượn chữ của người khác
Khi em xem một bộ phim
và bạn em là đạo diễn
thì có mời em tới coi một cái phim
trong cái quá trình dựng
thì mình coi rằng
thì tất nhiên người ta phải tin tưởng mình
thì người ta mới gọi mình tới
mình sẽ coi một cái phim đó
mình thấy
mọi thứ đều ổn
chỉ là người ta
chưa có làm được cảm giác đó
và anh ấy nói với em
đúng là anh không làm được ra
cảm giác đó
Đôi khi cái mình mong đợi
mình hiểu là
ồ cô đơn nó là như vậy
Kiểu mình coi
coi cái phim Scarlett Johansson
đóng ở Nhật
Ừ Lost in Translation
Đúng rồi
Ghê quá, producer chen vào luôn
Ví dụ
cái phim đó kể về cái gì
nó kể về hai con người
cô đơn ở thành phố
thì kiểu như vậy
Thì cái câu chuyện của em
em muốn kể về sự mất kết nối
thì em trong cái cuốn "Đàn bà"
nó là cái sự mất kết nối
giữa hai con người
người đàn ông với đàn bà
người đàn bà với đàn bà
và sau đó mình phát hiện ra là
cô này cô mất kết nối
trong cái mối quan hệ gia đình
thì lúc đó em cảm thấy là
Ờ thôi cũng được
để tàm tạm ra vậy đi
làm sao để mình thể hiện được nó
một cách tinh tế
Nhưng cái cuốn này nó không đủ tinh tế
như em mong đợi
thì em viết cuốn kia
Thì em nghĩ sự mất kết nối
cao nhất là cái gì
là một cái người phụ nữ
họ rõ ràng là họ có con
họ đẻ con
chị đẻ con rồi
chị sẽ thấy con mình nó là
nó là kiểu
tài sản của mình
nó giống như là của mình
cái chữ của mình là em thường nghe nhiều nhất
nhưng mà cái sự phản biện
cho mình thấy không phải
Con người là đã
ra khỏi bụng mẹ rồi nghĩa là
anh cô đơn trên cuộc đời này
và thật sựu một cách nào đó
anh mất kết nối với người mẹ kia
thì mình phải làm sao để mình
viết được cái trạng thái này
Em có nhắc đến từ trạng thái
thì những cái phim mình thích
hoặc những cuốn sách mình coi
nó hay làm về một cái trạng thái
nó ý niệm hơn
dù là một câu chuyện nào đó
có mở đâu như thế nào
kết thúc ra sao
Rồi
Không nhớ câu hỏi là gì đúng không
Không nhớ câu hỏi là gì
Nói về phim lại đi
Đúng rồi \N Đi mười cây số cách xa lắm
Rồi
Câu chuyện nào cũng thú vị
Đúng rồi
Và quay trở lại cái điều ấy
Thùy Minh chỉ nghĩ là
cái câu đấy nó đúng ở trong cái bản thể
của người muốn kể chuyện thôi
cái câu chuyện học
cũng là thú vị với tôi
nhưng mà 1, 2, 3, 4, 5 người
ngồi quanh tôi
bao nhiêu người là
tin rằng
thì là thúđến
liên quan vị \N chuyện đó nó quan trọng lắm
luôn
liên quan đến kỹ năng kể chuyện
em vừa mới nói một câu chuyện là
là như nhà báo
kể thông tin là đủ với mình
nhưng mà với một nhà văn
một người làm phim lại sorry
không phải người làm phim
Anh muốn tôi tin vào cái chuyện đó
thì phải có cách kể như thế nào
anh phải tạo kết nối
với người đọc ra sao
thì người ta mới
tin vào những điều anh kể
một cái trạng thái anh đưa ra
một nỗi buồn anh đưa tới
trong vòng hai câu thôi
người ta thấy à tôi buồn muốn chết rồi
Thì cái chuyện đó là chuyện giữa
người viết và người đọc
Rồi đến câu chuyện đáng để kể
ai cũng có câu chuyện để kể
Nhưng mà rõ ràng là
đời sống và sức lực của chúng ta
thời gian của chúng ta có
Ừm
Thì nó không cho chúng ta kể
Tất cả những câu chuyện chúng ta có
nếu mà phải chọn lọc lại
thì những câu chuyện mà đáng kể
thì bạn sẽ kể cái gì
Bạn thấy kiểu câu chuyện nào
là đáng kể
Cá nhân em hả
Ngân Vi nhắc rất nhiều
đến sự kết nối hay là cô đơn
thì đấy có phải kiểu câu chuyện đáng kể
của Ngân vi không
Thì em quan tâm nhất cái gì
Em quan tâm nhất không phải là
là quá trình làm giàu của một người
thì cái đấy mình không
mình không quan tâm lắm
Em cũng không quan tâm chuyện đau khổ
theo dạng, nói sao ta
Em không quan tâm lắm chuyện
một cái câu chuyện mà
ví dụ như là thế giới showbiz
hào nhoáng em cũng không quan tâm
Nhưng mà mình sẽ quan tâm
cái con người ở trong đó
tức là con người luôn là chủ đề
mình quan tâm rồi
Ừ
Thì mình thấy rằng
con người họ rất là cô đơn
họ rất là tuyệt vọng
Thì làm sao để mình
làm ra trạng thái đó
mà nó vừa phải
với lại những trải nhiệm sống của mình
cũng như là mình thể hiện được
sự tinh tế ra
Thay vì mình nói một chuyện,
kiểutôinhư
thì một
nhìn ngày
thấy tôi ngồi
người quán
yêu tôi chởcàmột
phêcô khác đi
ngang qua
 Trời! Tôi cảm giác bầu trời sụp đổ
Thì mình không thể hiện như vậy
Trong
thi vừacái
rồichuyện làmcó
mọi người phim nha,
nghe tiếng anh Hùng chẳng
hạn,
thì mọi người sẽ muốn giải thích thêm đấy là
đạo diễn Trần Anh Hùng,
đạo diễn cũng rất là...
nói chung là làm nên tên tuổi, điện ảnh
Đặc biệt là điện ảnh Việt Nam
Anh Hùng có nói một ý rất là hay,
khi mà làm một bộ phim đó,
thì nó có mấy cách
Một là người biết kể cho người không biết
Đúng rồi
Người mà làm ra bộ phim trinh thám
thật ra đã biết ai là thủ phạm rồi,
nhưng mà chỉ có khán giả là chưa biết
Thì từ từ anh ấy sẽ dẫn đến cho khán giả biết
Cũng thi thoảng những người không biết
kể cho người biết,
-đúng
Anh không?
Hùng là một người gốc Việt, chưa biết nhiều về
Việt Nam\N- Không biết kể cho người không biết
Thì kể toàn cho những người Việt Nam
về chuyện
Cắt một quảlà đu
Việtđủ,
Nam đẹp
trông như
quả đuthế
đủ nào?
xanh nó như thế
nào?
Và còn một vế cũng khá quan trọng là
đôi khi nó là hành trình
của người không biết kể cho người không biết
Cái đó rất là hay
truyện của Oda đó
Thì bây giờ quay về cái...
Thật ra với ''Phúc âm cho một người'',
là Thùy Minh có thể nhìn được
cách thức đây là rõ ràng
Nhưng mà Thùy Minh muốn hỏi lại,
nó bóc tách đến tận giây phút cuối cùng,
mình mới biết được những chi tiết,
đúng không?
Ngay từ đầu thì mình có một cảm giác là
cái người phụ nữ này
có một sự khổ hạnh
 Nhưng mà tại sao sự khổ hạnh
lại đến với bà ấy?
Hay là tại sao bà ấy lại cảm như thế thì nó
cứ phải cần bóc tách
đến tận những dòng cuối cùng,
mình mới biết nhiều thứ ở trong đấy
Thì mình tò mò ở đây là
Ngân Vi đã chọn thách thức là
bạn đã biết hết về cuộc đời bà ấy,
rồi bạn chọn kể dần lại cho người đọc?
Hay bạn chưa biết,
-vàthìcứmình
hànhlạitrình
phảimình
ném đicho thêm một chi tiết gì đấy\N-
À
À, cái đó thì giống như lúc nãy em vừa nói
về lý thuyết mà cái chết của tác giả
Nhưng
mình mà thật
muốn ra, chuyện thì mình phải có câu
kể câu
chuyện rồi
Nghĩa là em phải biết bả như thế nào rồi
Nghĩa là em không phải dạng người ngồi xuống để
viết ''outline'' cho tiểu thuyết
Nhưng mà...
Nhưng cũng là ''outline'' trong đầu,
nếu mà biết trước hết
Không, nhưng mà những cái cuộc gặp gỡ
nó sẽ sinh ra những cái chuyện gì đó, ví dụ
những trạng thái như là bẽ bàng,
đúng không? Bẽ bàng
hay là mất mát
Bị lừa
Kiểu... không, bị lừa
Bị lừa nó lại là trong một cái ''story'' rồi
Đúng không?
Nhưng
thì mà có
nó phải những cái trạng
sự tương tác thái
giữanhư
nhữngmình nói vật với
nhân
nhau
Tức là những con người với nhau
Nó phải nói cái lời đó
Cái ra
Nói lời trong
đó tạiđúng
sao không nói vào
thời điểm thờinóđiểm
đó, thì mới khác?
tạo được
cảm giác như vậy
OK
Thật ra Thùy Minh hiểu ý của Ngân Vi rồi
Mình cứ muốn hỏi thêm nha
 Rõ ràng là
mình vẫn phải biết cái câu chuyện đấy,
mình có câu chuyện đấy
Rồi...
Thế nhưng có hay không cái việc là
đôi khi câu chuyện sẽ kết thúc theo cách của riêng nó
Ừ đúng, có
'Đàn bà hư ảo'' là như vậy
-Nókhiđãmà
kếtmình
thúcviết
theo một cách
xong\N- So khác hoàn toàn
với những gì mình dự
liệu
Đúng rồi
Còn cuốn "Phúc âm'' thì nó đã đơn giản hơn
Cuốn ''Đàn bà'' thì nó...
mình cho nhân vật mình có chọn lựa,
kiểu như thế
Nhưng chuyện
những mà thậtnàyra thì
nóem nghĩ
cũng không phải là một cái gì
quan trọng quá
Tại vì cái quan trọng là khi mình...
trước khi mình gửi đi, mình đọc lại đàng hoàng
thì mình thấy nó đúng hay không đúng thôi
Nếu mà nó sai, thì mình phải tìm chỗ sai mình sửa
thì nó không bao giờ sai ở cái kết,
hay là nó sai ở cái...
những cái như mà mình nói
Nó sẽ sai ở những trạng thái nào đó,
kiểu thế
Cái điều vừa rồi
có áp dụng được vào sáng tạo nói chung không?
Em nghĩ nó là như vậy
Em cũng là một người quan tâm đến nghệ thuật
nên thành ra em nghĩ...
Với lại em có những câu chuyện
được nói chuyện với nhiều người nghệ sĩ,
thì em thấy chuyện đó gần như là như vậy
Thì thật ra nó đúng, thì nó sẽ là đúng
Và nó sai, thì nó sẽ là sai
Giống như ngày xưa thì
cái này hồi nãy chị có nhắc đến
chuyệnmà
nhưng là em
thậtphỏng
ra chị vấn nhiều
chưa biết người,
là em giữ mục điện
ảnh
nhiều năm, đó là lý do em phải đi học điện ảnh
Thì khi mà em
viếtmình
thì về phim
cũng có giai đoạn tiếp xúc với những người
làm phim
Thì trong giới làm phim
sẽ có những chuyện
chỉ có mọi người thì mới biết nhau
Ví dụ, người này nhờ coi kịch bản,
hoặc là coi phim bạn dựng để xem như thế nào?
Hoặc thậm chí nếu mà buổi premiere
xong mình ra ngồi nói chuyện với nhau,
thì tất nhiên là mọi người sẽ...
Thường là
khen thì chưa chắc đúng
nghĩa là một người
họ khen cái phim đó thì nhiều khi nó cũng
là nhiều thứ cảm xúc khác nhau
Nhưng mà một người chuyên nghiệp mà họ chê
thường
đôi nó sẽ
khi mọi có cái
người hỏiđúng trong ngồi
với nhau, đó lại với nhau và
nói là
ê tại sao cái cảnh này nó đã sai rồi
nó đã không đúng như vậy
mà đạo diễn họ vẫn giữ
đạo diễn họ tin vào cái chuyện đó hả
họ tin
thì mộtlàcái
họcâu
đang nóilàm
củađúng hay nói
em hay saovới lại bạn của
mình
là
là em nói cái người đầu tiên mà biết nó sai
chắc chắn là cái người làm ra tác phẩm là đạo diễn
cái là
sẽ người mà tác
cái người giảtác phẩm của mình nó đang đúng
biết
ở đâu
và nó đang sai ở đâu đầu tiên
nếu như họ chân thành
với chính họ
chonhiên
tất nên cái chuyện
là viết châncũng
thì mình thànhđừng
nó quan trọng
có chân lắm
thành
quá
nhưng mà khi mình đứng trước một cái tác phẩm
thì mình cần phải chân thành như vậy
tại vì mình sẽ là người
biết nó không được ở đâu
và được ở đâu ngay lập tức
chứ không cần đợi người khác nói
thì đó. Đó là cái suy nghĩ của em
và cái trải nghiệm của em về truyện, nghệ thuật
có cái cách nào mà dịch ra
có mỗi hai chữ nó rất là ngắn ngủi
cái chữ đúng và chữ sai
có cách nào mà dịch ra
cho người thường hiểu không
có cái thời điểm xảy ra ai góp ý trước đó đó
ừm
thì bắt đầu mọi người đã rầm rộ rồi
tại vì cái dự thảo định luật điện ảnh mà
thành ra thì ai cũng quan tâm
rồi một vị nào đó nói rằng
phim "Người phán xử"
sẽ làm cho tăng tỷ lệ tội phạm
tất nhiên là họ nói họ
không
thì dựa trênđómột
cái chuyện quácái khảoở sát
quen ViệtxãNam
hội học
mìnhgìrồi,
cả
không cần bàn
nó cũng không có gì hay ho để bàn
bàn thành ra mình tự mình bị cũ
nhưng mà có cái chuyện quan trọng ở đây
thì em có viết một cái bài
tức là
chị A sẽ thấy cái phim đó nó đúng
chị B thấy cái phim đó sai
nó không phải là cái chuyện
cái phim nó đúng hay nó sai
tại vì cái phim nó đúng hay nó sai
là cái người tác giả, câu chuyện của người tác giả
nhưng mà cái người
tức là
tác giả họ phải có trách nhiệm
và cái gì đó với cái tác phẩm của mình
nhưng mà
khi mà khán giả
họ kết nối với tác phẩm theo cách đó
thì nó dựa trên rất là nhiều thứ
kinh nghiệm của cái người đó
giáo dục
môi trường sống
cho nên hai cái này
là hai cái độc lập với nhau
thành ra
nếu như mà nói đúng với sai
thì mình
còn mìnhchỉ có thể
không thểnói
nóivới cái người
được làmgiả
với khán ra được
tác phẩm
cái
chuyện đó
nhưng mà
mình, vì dụ như một người đã làm mẹ như chị
vậy thì chị mong đợi gì ở con chị
khi những đứa con mình nó coi một tác phẩm
mình phải chuẩn bị rất là nhiều đúng không
để trước khi nó coi một tác phẩm
đó, thì đó là cái em muốn nói
thì Minh thì Minh hiểu
với, trông thế thôi
cái việc này nó không được coi là
quan trọng ở cái thời điểm này
khi mà ai cũng nói về
mass tức là đánh mass
cái sản phẩm gì người ta cũng muốn là đánh
càng đông càng tốt
không hiểu cho lắm
đấy, thì từ từ sẽ hiểu
vì Minh chỉ nghĩ là thực ra
một trong những trách nhiệm của tác giả
là tìm
có thể là người ta không đi tìm, thế nhưng mà
hoặc là bằng một cái lực kéo nào đấy
họ phải tìm đến đúng người
có thể hiểu và tiếp nhận cái câu chuyện của họ
oh
còn ở cái thời đại mà
mọi người
càng nhiềuluôn
ngườimuốn
cànglàhiểu cái tác phẩm này càng
tốt
ừm
hay là mọi số, mọi sự, mọi
content đều đến bằng số view
thì nó cực kỳ khó
cho ai đấy nói rằng là
tôi, cái tác phẩm của tôi
đã đúng đến cái người tiếp nhận nó hay không
nên quay về cái sự đúng sai
thì Minh chỉ nghĩ là
phải có một người.
Nếu mà tác giả tin cái tác phẩm của mình là đúng
thì phải có một lượng khán giả
có cái khả năng hiểu đúng
ừm
tại vì rất là nhiều khán giả sẽ
kể cả tác phẩm đấy rất là đúng
và tác giả đấy cũng rất đúng
mình đã có trải nghiệm rất nhiều phim ảnh
ok ok
thì Minh nghĩ cái mâu thuẫn lớn nhất
của cái việc làm nghê thuật
ở một cái đất nước như Việt Nam
và cái này anh Lê Hồng Lâm nói
ừm
mình hay nói dân trí
tại anh Lâm nói là phải có phim trí
ừm
tức là phải
những cái người phải có một, đã phải
ít nhất là nó giống như mình học lớp 1
lớp 1 xong mình mới biết chữ
mình cũng phải có những cái
cái gọi là nền tảng về hiểu biết
thì mình mới có thể đánh giá, đúng không
đúng rồi
thì lúc nãy em cũng vừa nói đến cái chuyện như vậy
cho nên quay về cái chuyện đúng sai
mà chị đặt ra
chị hỏi em ở
em sẽ phải trả lời và ở tư cách là ai
một người sáng tác
em không quan tâm người khác
ừm
em chỉ biết rằng cái này nó sai
nhưng mà lực bất tòng tâm
thời điểm đó, trải nghiệm sống đó
tất cả tôi chưa đủ để tôi làm lại
cái phần đó cho nó đúng theo ý tôi muốn
còn những chuyện khác thì em không quan tâm
đúng
mà thật ra quan tâm những chuyện đó
thì đã không đi viết những cuốn sách này
chị có thấy ai đọc không
cháy hàng mà
nó cháy hàng tại là vì nó xuất bản ít
Không, Thùy Minh vẫn tin là
không, Thùy Minh đọc
và
mình không phải là một người rất dễ dãi
nếu như mà có thể enjoy
mình có thể thưởng thức hết một cái
thực ra Thùy Minh cũng sẽ là người
mà nếu đọc đến nửa chừng
mà mình thấy mình không thể
nuốt được nữa
nói nghe hơi trần tục
thì mình cũng dừng lại
uhm
Thùy Minh cũng tin vào kiểu như là
mình không cố gắng để
ở thời đại này
mình có quá nhiều những thứ
làm mình có thể tiêu thụ
uhm uhm
mình gần như không phải cố gắng để tiêu thụ
ngày xưa ngồi trước màn hình tivi
có quá ít các chương trình
nhiều khi có những thứ rất khô
nhưng mình cố gắng
vì mình
còn bây giờ thì
gọi là một trong những sự xa xỉ của thời đại này
là chúng
có ta có
phải mọi quá hay
người nhiều móntừ "thế giới phẳng" đúng
dùng
không?
mà nó phẳng quá rồi
đúng
thực ra là cũng có nhiều người sáng tạo nhiều hơn
người ta viết lách rồi đưa ra nhiều hơn
và phần lớn trong số họ
có thể nó là
thuộc vào số lượng người
mà Ngân Vy có nhắc đó là
ngườimột
trong ta không cần phải
tác phẩm, ngườisuy
tatư nhiềucần
không đếnnghĩ
thế nhiều
thế
nên là mình mới có nhiều tác phẩm, đúng không?
chứ nếu mà ai cũng nghĩ rất lâu
mấy năm mới có một thứ
chắc chắn số lượng chúng ta không có như bây giờ
thì cũng phải nói lại
tất nhiên cũng có những trường hợp như em nói
là thiên tài
và tất nhiên là cũng có
cũng có những trường hợp ngây thơ
uhm
mình cũng không nói hết được
đúng rồi
không đánh giá thôi
không đánh giá
quay về, gạt phim ảnh sang một bên
quay về văn chương một chút xíu
kỳ lạ là bởi vì Thùy Minh
có search tất cả các thứ
thì có cái từ
nó đập vào mình ở đây là
văn học Việt Nam đương đại
uhm
cái từ này nó ở đâu ra?
người ta cho vào
hay chính Ngân Vi khi mà
em
in ra có biết không?
em không có
quản lý thứ gì ngoài nội dung bên trong
uhm
thì nó làm cho Thùy Minh
nghĩ một chút
mình không biết bao nhiêu người
sẽ xem cái podcast này nhé
nhưng mà tại vì mình
đúng là cũng may mình học một ít chuyên Văn
nên là mình quan tâm
chị còn viết sách
đấy, cũng viết sách nữa
sách cũng ngây ngô
không bao giờ muốn đọc lại cả
nhưng mà
buồn cười ở chỗ là
văn học đương đại được tính vào năm 1986
trước khi cả lúc mà
Ngân Vy đẻ ra
và
có một thứ trước cả đương đại
đó là hiện đại
hiện đại thì từ năm 1960
uhm
cái này làm cho mình cảm giác
tôi là văn chương bị lỗi thời
uhm
nó đang như thế
em cũng nghĩ vậy
thì hồi nãy quay lại câu chuyện lúc nãy
em nói chuyện với Di đấy
thì đấy
cũng không ai quan tâm văn chương lắm
nhưng mà thật ra thì
em có một cách hiểu khác về đương đại và hiện đại
hiện đại là những thứ đang diễn ra, đúng không?
như chị nói năm 1960
tất nhiên là nó liên quan đến nhiều thứ chính trị
thế giới khoa học
uhm
nó cũng không chỉ riêng về văn chương
còn em nghĩ
đương đại là
thứ mà mình đang quan tâm
thứ nó hơi inside hơn
hơn là thứ mình thấy biểu hiện bên ngoài
dù bây giờ đây là lần đầu tiên
chị nói em mới nhận thấy
em thề
nhưng chính vì mình có
research một tí mình mới thấy
văn học đương đại
nó có một cái như
như Ngân Vi vừa nói là
có một gì đấy bên trong
uhm
Quyên: thì có hai thứ mà mình
Quyên: thấy nó khá hay
Quyên: liên quan đến Văn học đương đại
Quyên: đấy là nhân vật thì quan trọng hơn cốt truyện
uhm
cái này là định nghĩa của người ta
nhưng mà khi mình ghép vào
thì mình thấy nó cũng tương đối
cũng đúng
vừa vặn đúng không?
là đúng đến một lúc mình sẽ quan tâm đến
và cái đương đại này nó có thể
mở rộng ra rất nhiều thứ
khi mà có rất nhiều cốt truyện mình đã biết
mặc dù vừa rồi mình nói là
ai cũng có một câu chuyện để kể
uhm
thế nhưng mà ai kể
cái người kể chuyện đấy lại là
thành tố quan trọng hơn
uhm
thì mình thấy là
một trong những thứ đương đại là
nhân vật thì quan trọng hơn
với lại có một
cũng lâu lắm mình không nghe
nếu mà bạn theo dõi văn chương
bạn sẽ quan tâm đến ngày xưa
có tạp chí Văn nghệ Quân đội à?
bây giờ hình như vẫn còn
bây giờmà
nhưng vẫncócòn
sự rời đi của một nhân vật rất quan
trọng
Thùy Minh không còn nhớ tên
nhưng mà đại loại có một câu chuyện như vậy
thì mình có thêm một bác
không biết là ai, bác tên Đinh Xuân Dũng
uhm
viết một thứ cũng rất là hay
đấy là
văn chương ngày xưa thì
quan trọng việc tả hiện thực
uhm
còn bây giờ thì câu chuyện hiện thực
nó không cần
có thể vì chúng ta có nhiều công cụ
để tả nó ra
nhưng mà, thành ra xuất hiện một thứ gọi là
văn chương hướng nội
tức là người ta
vào đúng câu Ngân Vi vừa nói
nói cái gì bên trong mình
mình lôi nó ra
nhưng quay lại, đúng là tương lai gì cho
cho văn chương đương đại
ngày hôm nay sẽ là tương lai của ngày mai thôi
khi nói thế thì có nghĩa là gì?
thật ra em nghĩ
rất là buồn cười
cách thể hiện rất quan trọng
nghĩa là cái đương đại hay là
hậu hiện đại
hoặc là kiểu cổ điển
nó chỉ là cách thể hiện thôi
còn câu
Trăm nămchuyện mộtngười ta vẫn có những câu
nay con
chuyện đó.
Những câu chuyện tình ái,
những câu chuyện đau khổ trong tình yêu,
những câu chuyện về gia tộc,
các thứ như vậy
nó vẫn là những câu chuyện con người mình mà.
Mình đang sống trong cái cộng đồng như vậy.
Nó không có gì khác hết.
Cách thể hiện của nó mới khác thôi.
Có thể ngày hôm nay mình đang thể hiện như này,
mình thấy nó rất là ok.
Bây giờ em coi những phim mà
thể hiện nó hơi cũ
cái em cũng cảm thấy mệt mỏi.
Mình sẽ thích những cái gì mới.
Nhưng mà cái mới thì nó cũng dễ bị lỗi thời mà,
ít ai mà được như Oda lắm.
Kiểu sinh ra một cái ngôn ngữ điện ảnh mới,
và cả thế giới sùng bái
và coi nó là một chuẩn mực.
Thì ít không
mình có ai như
thể thế,
nào cho
mìnhnên
trả lời cho câu hỏi tương lai
được.
Mình chỉ có thể trả lời câu hỏi bây giờ thôi.
Đúng, thế thì mình sẽ hỏi một câu,
trả lời một câu hỏi đó là
liệu có đến một lúc...
CáiThuỳ
và câu hỏi
Minhnày không
cũng phải
mang cáicâu
bănhỏi mới, này hỏi nhiều
khoăn
người.
Nếu mà nó chỉ là cách thể hiện,
Ưm.
văn chương thì có thể nó vẫn ở đấy,
nó tiếpchí
thậm tụctrong
tiếp một
diễncái
trong
thểphim ảnh,tinh nào đấy
loại mới
chúng ta chưa biết,
Đúng rồi.
thậm chí không thể biết được
có thể nó ở youtube,
nó ở netflix,
nó ở tiktok,
mình không
Nhưng biết đúng
mà người ta đãkhông.
quay phim bằng điện thoại rồi
mà.
Thì đó.
Thế nhưng mà sẽ đến lúc
một cái bản thể như này sẽ biến mất không?
Cái giấy này đó hả?
Ừm.
Em cũng không biết nữa.
Tại vì ngày xưa em đi học báo,
thời đó mọi người còn dạy mình là
"Báo chí là quyền lực thứ tư", chị còn nhớ không?
Chớp mắt phát đi làm báo,
báo xuống luôn.
Vậy là do em đúng không?
Em còn không biết nữa.
Em phải mất thời gian rất lâu để hiểu là
mình phải qua facebook mình chơi.
Hồi xưa người yêu cũ của em
cũng mua cho em cái đọc sách bằng điện tử ấy.
Ừ, kindle.
Ừm, mà em không đọc được.
Thì em nghĩ
nếu mà còn khoảng chừng 10 người như em
thì giấy nó chưa có chết.
Nhưng em có phải là người quan trọng việc
một cái gì đấy sống hay chết không?
Em nghĩ nhiều về cái chết chứ.
Em nghĩ rất là nhiều về cái chết.
Cái chuyện...
Như hồi nãy em lại tưởng chị hỏi câu hỏi khác cơ,
chẳng qua chị bẻ lái hơi gắt thôi.
Tức là em nghĩ là chị
em nghĩ là chị sẽ hỏi
một ngày nào đó mà tác phẩm của mình biến mất
theo dạng kiểu nó lỗi thời hay gì đó,
thì em cũng chuẩn bị sẵn sàng câu trả lời rồi.
Tí sẽ hỏi lại câu đấy.
Em nói luôn, nghĩa là
là quan điểm của em
cũng như là một vài người thân mà em biết.
Người
Tại thân
vì em cũng
cũng làm nghệ
không muốnthuật, tấtlàm
đưa họ nhiên.
cameo ở
đây, nhưng mà
nó chỉ là có kiệt tác hoặc là rác thôi.
Đó là lý do tại sao mình phải cẩn trọng.
Và mình phải đừng có tạo điều ác.
Nghĩa là nó là kiệt tác, nó tự sống.
Nó sống ở hình dạng một cuốn sách này,
hay nó sống ở hình dạng ở trên cái kindle,
hay nó sống ở trong cái màn hình điện thoại,
thì nó vẫn là sống.
Còn nó là rác thì đến lúc nó chỉ cần phải chết.
Cho nên thật ra cái việc của người sáng tác,
thì chuyện đó không phải là chuyện mà mình phải lo.
Tại vì khi mình lo những chuyện như vậy thì nó
nó hơi tào lao với một cái người sáng tác.
Và nó không có giúp ích gì cho sự nghiệp của mình,
cái chuyện viết văn của mình.
Em cũng không quan tâm lắm đến những chuyện đó.
Ok.
Rồi, chị hỏi lại câu hỏi
sống với chết, không.
Chị hỏi câu hỏi về thời gian.
Khi mà đọc một cuốn như thế này,
chỉ có một số cái chi tiết nhỏ trong đấy
khiến cho mình biết là
người viết là một người ở thời đại này thôi.
Thì chị quan tâm đến cái dòng thời gian
ở trong những cuốn sách như này.
Em rất cảm thấy là
cảm ơnlàvìkhông
Nghĩa chị đãcónhìn thấykhi
ai nghĩ được
viếtchuyện đó. là năm
truyện này
201...
Tức là xuất bản đầu năm 2018, cuối năm 2017.
Hình như vậy, để em xem lại.
Nhưng mà em không có khả năng trừ.
Em nói thật lòng.
Tại vì, em nhớ có lần em đi thi tiếng Hoa
mà người ta phải bắt ghi số tuổi.
Tại sao không ghi mà ghi số tuổi?
Em không trừ được.
Em phải quay xuống một bạn nam bên dưới
hỏi là "Em ơi cho chị hỏi
năm này trừ năm này là bao nhiêu tuổi?"
Em không hề nói xạo luôn.
Em không có khả năng trừ trong một lúc.
Thằng em trai em nó hay chọc em.
Nó nói "Đố Vi biết
một cộng một bằng mấy?"
Em tưởng đâu nó chơi em,
cái em
Thì đại hoảng
loại khiliền, em không
em viết thể là
cuốn này trảcỡ
lời27,
liền28được.
gì đúng
không?
Đại loại là vậy.
Thì rất là nhiều người không có tin,
không có thể tưởng tượng được...
Thật ra là 29 á.
À vậy hả?
Là tại sao mà trẻ như vậy
mà viết một cuốn sách như vậy.
Ngay cái cuốn "Đàn bà" thật ra
nó cũng là một cái trải nghiệm cũng
già hơn cái tuổi của mình một chút xíu.
Em tính nói gì em quên rồi.
Mình đã cảm thấy cái dòng thời gian.
Cái dòng thời gian.
Thì khi mà chị nhận ra chuyện đó,
thì hai
cả em cuốn
rất là này
vui bởi vì là ít cái sự xuất hiện của điện
nó rất
thoại,
mạng xã hội,
những cái thứ thuộc về hiện đại.
Xong mọi người nghĩ chắc là em có một ý đồ gì
nhưng mà thật lòng em muốn nói ra là
em không có rành mấy cái đó.
Em không có rành tất cả những gì về công nghệ và...
Và cái thế giới mà
kiểu mình
nếu như emtạocảm
đượcthấy
một thế giới không có những cái
đó
Nó vẫn
Đúng là một Mọi
không? thế người
giới thôi.
thay vì quan tâm đến chuyện
hai người
hai người chia tay nhau trên cái điện thoại như thế
nào
đánh ghen nhau trên cái Facebook ra sao.
Thì sự
cái mọimất
người
kết sẽ
nốinhìn
giữathấy
một người mẹ và một đứa
con
trên một cái chuyến xe buýt.
Nó diễn ra như thế
Tuỳ mình thôi, mình thể hiện như thế nào.
Cái kỹ thuật viết của mình ra sao thôi.
Chứ những cái thứ khác nó đâu còn quan trọng nữa.
Đó là cái mà em nói là cái trạng thái tạo ra
phim cũng vậy à.
Mình tạo ra cái trạng thái bạo lực
Có những người bạo lực kiểu như là
Có những cái phim mà coi bạo lực kinh khủng
như phim "Piano Teacher".
Mình đâu
nhưng màcó nóthấy
cho được
mình cái chuyện
cái cảm giácđó,
bạo lực rất là
ghê rợn.
Thì nó là cái chuyện như vậy và người ta chọn cách
thể hiện thôi.
Thỉnh thoảng Thuỳ Minh im lặng tí để xem
cái trạng thái mà mình đang trải qua là như thế nào.
Đúng là cái thứ đấy là một cái thứ khó nắm bắt nhất
mà họ khó tạo ra nhất.
Đúng rồi. Tại vì
mình hiểu chứ
Sẽ có một ngày chị đi siêu thị về,
chị muốn đi mua đồ cho những đứa con của chị.
Chị bước
Vắng người,tới đông
siêu thị.
người cũng không quan trọng, máy
lạnh thì lạnh.
Những đứa con không bên cạnh chị.
Chị đẩy
bên một cái
cái xe vô, hoa
hàng chị thấy
những cái bông hoa mà lâu
lắm rồi chị không thấy.
Tự chị
Và nhiên trong
hiểu nhìnlòng chị cócái
rõ được một cái sựthời
khoảng tàn gian
úa ởtrôi
đây.qua
mình
Ví dụ như vậy,
Nói làm
chị thì dễ,
sao cho người khác thấy được cái trạng thái
đó
thì mình phải nghĩ về nó rồi.
Khichị
thì nóithấy
ra cáicâuchuyện
chuyện này
có còn quan trọng nữa
không?
Ừm.
Câu chuyện đâu còn quan trọng đâu.
Mình phải làm ra cái trạng thái mà không có bị giả
và nó có cái độ thật đúng với chữ đúng ở đây.
Thành ra là em nghĩ là những người giống như em
thì sẽ suy tư về cái chuyện này nhiều hơn là
kiểu "ồ cái cô đó đến thời điểm cổ phải gặp ai đây?"
Câu chuyện này được giải quyết như thế nào?
Nó cũng quan trọng không phải là không quan trọng
Nhưng
thì mà khi
nó không mình
còn vô trọng
quan cái quá trình
như cái sáng tác muốn
thứ mình
đưa ra nữa.
Rồi bây giờ Thuỳ Minh sẽ hiểu hơn
Bởi vì khi mà Thuỳ Mnh mời Ngân Vi đến đây thì
Vi nói là
"Chị hãy cho em thu âm vào buổi chiều"
"Vì có thể buổi sáng
em không muốn nói gì, đúng không?"
Buổi sáng em rất là hay rơi vào trạng thái bị suy tư
hoặc là hyper
Mà kinh khủng lắm, một ngày nó diễn ra như sau
Nếu mà diễn ra một cách không có kinh khủng lắm,
thông thường buổi sáng mình sẽ rất trầm, suy tư
nghĩ về cả đời sống và cái chết
Thậm chí nghĩ về dòng thời gian
Những cái thứ mà mình suy nghĩ nhưng mà em cảm
thấy rằng
Cái này sẽ nói sau
Và khi buổi trưa đến thì là cái năng lượng để làm việc
Làmtháng
Hai việc rất
naylàem
nhiều,
làm cho
việckhoảng
hơi ít và cảm thấy có lỗi
với bản thân
Thì bắt đầu đến khi mà
buổi tối là cái giờ của tiệc tùng
Mà một ngày nó sẽ như vậy luôn
Ừm.
Thìdokiểu
là hômnhư là buổi
trước mớisáng
nhụctình
nhãcờ
về hyper
cái chuyện hôm
trước nhậu.
Kiểu, kiểu vậy
Nhưng mà thường là buổi sáng em không sẵn sàng
để nói những chuyện gì đó có năng lượng tốt
Nó thường đi vào bên trong mình hơn
Ừm.
Nhưng đây là một thứ mà Ngân Vy
định ra cho bản thân.
Nó dạng như là một kiểu lịch làm việc
hay là nó đến tự nhiên?
Em nghĩ là như vầy nè.
Cái tính cách của mình nó phải như thế nào
thì mình
Cho nên mới định ra mà
cái chuyện được cho
định ramình cái như
hay không thìvậy.
cũng là
mình thôi.
Không biết chị có tin vào cung hoàng đạo không?
Nhưng mà em là cung Ma Kết đó.
Thì cái bọn Ma Kết nó cũng hơi thích
Thuỳ Minh biết rất rõ Ma Kết.
À, vậy chị đã hẹn hò với Ma Kết hả?
Hẹn hò, và có con trai Ma Kết.
A vậy hả, chị có hận Ma Kết không?
Nếu mà không có hận thì em sẽ nói tiếp
Thôi đành nói là không có hận vậy
Em phải nói làm sao ha...
vậy giờ mình nói một cái chuyện này
Em viết thư cho một thằng bạn
Em rất là đau khổ trong một ngày
Em chung
Nói hay vậylàlắm
trạng thái đau khổ đối với em là bình
thường thôi.
Nói chung là nếu như em mà nói á
em mà nói là kiểu một ngày em đau khổ
thì giống như đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh nói
là hôm nay em trầm cảm
Nó là tin xe cán chó
Ổng hiểu vậy đó.
Ừm
Nghĩa
thì là viết
mình một một
ngàylámình đaubạn
thư cho khổmình thì mình có nói
một
"Thì cái
em câu
nghĩ là em không có nói xa rời cái đề tài của
mình đâu".
Nghĩa là em có nói
ông cameo ổng có nói rằng
ổng có viết một câu, ổng có nói
"Con người thì luôn là nạn nhân
của những sự thật mà họ nhận ra."
Bởi vì một khi anh đã tin vào cái sự thật đó
anh không thể giải thoát mình khỏi chúng.
Ông này ổng viết trong cuốn ???
Sự phi lý của ổng
thì em nghĩ là như thế này này
Nếu như mà mình thuần tuý được như vậy
thì nó lại là một niềm hạnh phúc
Nhưng mà
tại vì mình là một nhà văn
mình là một người sáng tác
Cho nên á, cái chuyện tại sao mà
tại vì quay về cái chuyện suy tư
Tại vì sao mà mình phải ngồi mà mình suy tư?
Minh phải hiểu, tìm hiểu được con người.
Mình phải nhận ra bản chất vấn đề.
Cái chuyện này nó quan trọng hơn chuyện
là mình viết xuống một cái gì đó.
Trong một cái lá thư gần đây gửi cho bạn em
thì em có viết cái câu này.
Mà thật sự nó là một trạng thái đâu khổ thật
Em không-
Em không biết là chị có hiểu tới đây được không
Không.
từ trướcThuỳ Minhngười
đây mọi chỉ nghĩ đến nói
rất hay mộtchung
thứ khác
chung cái
chữ "bản năng"
Em không thích cái chữ đó tí nào.
Nhưng mà Thuỳ Minh sẽ dịch nó ra là
"một cái
Thuỳ Minhkếtchỉ
nốithấy
rất là
là mạnh
khi màvới bảnVi
Ngân thân".
đến đây và nói
rằng là
"Em dành rất nhiều thời gian để suy tư"
Thì Thuỳ Minh nghĩ..
Vào- vào buổi sáng
Ừ, buổi sáng, ok rồi buổi sáng.
Thuỳ Minh hỏi ngay là
rõ ràng cái công việc cho mình cái sự tự do đấy
hay chính mình tạo ra cái sự tự do đấy?
Đúng không? Bởi vì
Chị nghĩ Ngân Vi cũng...
Cái này không phải là
Em lại hiểu chữ "bản năng" theo một cách khác
rất là khác
Em nghĩ
em không thích cái sự bản năng
Đặc biệt là khi làm nghệ thuật
em không thích
Những
là những táctác
phẩm
phẩm mà rẩtcólàsự bảnhiểm
nguy năngcho cái người
sáng tác
Chứ-chứ nhiều khi bản năng cũng hay
Có những nguời bản năng họ hay quá
họ có một cái tác phẩm như vậy
Nhưng mà nếu họ thiêng về bản năng của họ
nhiều quá mà họ không có thông qua giáo dục
hay em
Thì là gìđang
thì nó rất cái
nghĩ là nguy hiểm.
sự bản năng đó không phải là
sự kết nối
Ừm.
Bản năng đó là của mình
Cái sự kết nối là mình phải hiểu mình
Mình phải đi ngược lại quá trình đó
Mình phải được giáo dục
Mình đi ngược lại để mình tìm hiểu
Tìm hiểu bản thân mình
Nó không
mà nó cũng phải là thông
phải điều tựqua nhiên
một quá trình mình học
hỏi
Mình được giáo dục về cái chuyện đó
Để- mình cứ nghĩ như vậy nè
emem
thì đối phải
xử với chị,giáo
được em đếndục với
nềnchị
tảng chứ, đúng
không?
Em được đi học để biết hành xử với người khác như
thế nào
Môi trường sống ra sao
Thì thật ra khi em quay lại
mình cần phải hành xử như vậy với chính mình.
Thì đâu phải tự nhiên mình làm chuyện đó
nênnghĩ
em cái bản năng
là nó đó có đồng nghĩa với sự kết nối với
không
bản thân
Cái chị muốn nói ở đây là
dành cả một buổi sấng để suy tư
Hay thậm chí có những cái ngày
Có nhiều ngày, rất nhiều ngày để suy tư về cái gì đó.
Thì với chị đấy là một cái khả năng
một kiểu khả năng
Chắc là vậy
Một kiểu khả năng, tại vì đấy
Chính Ngân Vi cũng hỏi là
"Thế chị không hay suy tư lắm hả?"
À mà đúng không thì...
mình đặt trong một cái trạng thái so sánh
là rõ ràng là
cái việc mà ở trong một cái thế giới của mình
khó có người khác chạm vào tới
Tôi nghĩ là mất công
không phải tự dưng có thể làm được cái điều ấy
Thậm chí điều này lầm cho Minh
Mình nghĩ rằng là đôi khi
cái thế giới của bọn mình đang có
không phải Ngân Vi
hơi mong manh
Tức là ai cũng có thể xuyên vào cái thế giới đấy và
bước qua bước lại
À em hiểu ý chị rồi
Hồi em hai mươi mấy tuổi
em từng đi thiền
Là một trạng thái
mình muốn mình đi sâu
Rồi sau đó là phát hiện ra em sai
kiểu cái chuyện mà mình suy tư
với cái chuyện người khác mà
người khác đễ dàng bước vào thế giới của mình
Em nghĩ đó là hai cái phạm trù rất là khác nhau
Ừm
Thế là vẫn có thể làm được cả hai?
Em nghĩ là nó khác nhau
Nó hơi trừu tượng
nên thành ra
Đúng rồi, đúng rồi
Chị cũng đang cố gắng nói cho
nghĩ ra cái hình ảnh cho nó
Thế nên chị mới nghĩ thế này
Đúng rồi
Người ta rất hay
ví dụ khi
Thuỳ Minhnghĩ đến
nghĩ đếnsựmột
riêng
cáitưbong bóng chụp lên
người mình.
Ừm,ừm
Và người khác có thể nhìn thấy mình
nhưng
Thé mà không
nhưng thườngthể
thìđicái
xuyên
bongvào nó của
bóng vì mình.
mình nó sẽ
vỡ
Ai đấy trẻ con đi ngang qua
là chọc cái ngón tay vào phát
là nổ cái
mình bùmmất
lại phải cái và
năng lượng mình tạo lại cái bong
bóng đấy
Với chị thì
Cái đó gọi là thụt thu mình vào hay là suy tư?
Bởi vì cũng có nhưng giai đoạn em thu mình vào
em ẩn vào bóng tối của em
Nó không phải là suy tư
cái trạng thái đó vô cùng mong manh và dễ vỡ
Nghìa là mình không tiép cận với người khác
mình thu mình vào trong cái bóng tối của mình
Rất là nguy hiểm
khiến mình có thể nhảy lầu
Nó khác với trạng thái mình suy tư mỗi buổi
sáng như cái kiểu của em thường làm từ bé đến lớn
Ừm, Thuỳ Minh thì gọi
với mình thôi nhé
là cái sự suy tư.
Bởi vì những lúc đấy mình nghĩ nó một cách
mình được suy nghĩ
Tức là nó không nhất quyết mang tính là tiêu cực
Tức là mình rất là
mình rất thèm cái cảm giác
cảm giác mình chỉ ngồi để ghi thôi
Không bị cái gì nó động chạm vào mình
Chỉ có mình nè
 có đồ uống nè
hoặc là suy nghĩ của mình
Nhưng mà cá đấy với Thuỳ Minh ở cái thời điểm này
có thể vì nó khó nên mình nghĩ về nó.
-Khi
Tạichị
vì đi
emduthấy
lịchchị
thì viết
sao?về một...\N- Đấy nó cũng là
như thế, đúng
Thì cũng là lúc để
mình được suy tư
Và nó phải trong một cái... ví dụ như
mình đang ngồi trên một cái gì đấy
nó đang chuyển động
Hay là thỉnh thoảng mình ngồi
uống cà phê một góc đường nào đấy,
mình cũng có thể
lập tức mình chui vào cái đấy
Nhưng mà chỉ cần
lúc ấy điện thoại reo,
hay là con mình ngã sấp mặt xuống đâu đấy thì...
Trước thời điểm có con thì sao?
Thì lúc đấy là Thùy Minh
cảm thấy đã đời nhất
Và đến bây giờ, bằng cách nào đấy
mình nghĩ đấy chính là tuổi trẻ của mình
Bây giờ mình không gọi mình là...
mình đã mất đi thanh xuân nhưng
có một cái điểm, thời điểm đó rất là rõ
đó là tuổi trẻ
Là cái sự tự do đấy
Ừ
Là muốn nghĩ thì nghĩ,
muốn mà kiểu như là
ngồi lâu đến đâu cũng được,
muốn về khuya lúc nào cũng được
Ừ
Đó là cái hình thức bên ngoài, đúng không?
Bà Khuê này, cũng là...
mình thấy bả đâu có gặp con bả đâu
Nhưng mà bả mất tự do thật
Kiểu con người... không biết nói sao
Ừ
Kiểu nào cũng bị mắc vào một cái gì đấy
Tức là khi những mối quan hệ đó làm cho con người
không có được tự do với nhau
Không có được tự do nữa
Mà nhiều khi em nghĩ cái chuyện
tự do nó cũng không quá quan trọng
Ừa
Tức là em không biết như thế nào, nhưng
chuyện gì với em nó cũng không quá quan trọng
Ừ
Chị nghĩ đó cũng là một cái cân bằng
khá là tốt
Ừ
Nhiều năm trước thì em
trong cái trạng thái này nhiều hơn
Tự dưng bây giờ em hơi bị mất
cái chuyện đó đi
Nên thành ra gần đây
cái suy tư của mình
cũng hơi khác một chút xíu
Đấy, tương lai là một thứ khó nói này
Ừ
Tương lai của văn chương
thì lại càng khó nói hơn này
Nhưng mà rõ ràng mình cũng thấy là
khi nhắc
mình thấyđến
cácđương đại thì
nước như kiểu Trung Quốc, Nhật Bản
này,
văn chương sáng ngời
Người Hàn Quốc nữa, đúng không?
Có những trào lưu đó
Ừa
Thật ra tại vì hồi nãy chị nói
chị có đọc bài của em viết
về cái...
nó giống một bài tiểu luận đó
Ừa
Những cái sự phát triển,
nó phải đi cùng với những cái làn sóng
và nó phải có một cái xu hướng
Nhưng mà Việt Nam mình đặc biệt thiếu
những cái này, và...
cái sự lệ thuộc văn hóa của mình
nó không phải cái chuyện là...
Nhiều năm trước, khi em còn làm báo
em cũng rất là quan tâm chuyện này
Như là kiểu
mọi người hay... nói một cách nhẹ nhàng
thì kiểu như... gọi là gì?
Giống như theo đuổi hình tượng
Ừ
Xong rồi sau đó gần đây,
có những bài báo kiểu như
chúng ta sẽ mất nước vì cái này, vì cái kia
Mình đọc thì mình thấy rất là hợp,
bên ngoài, kiểu vậy
Thật ra, những cái trào lưu
của những cái nước lân cận mình
vừa nhắc tới,
lúc nào Việt Nam mình cũng là nước
đi theo trào lưu đó
Mà mình không thể
tạo được những cái trào lưu cho mình
Văn chương thì từ rất là lâu rồi,
đã như thế
Khi mà học đại học thì bắt đầu văn chương mạng
nở rộ lên, chị có nhớ không?
Ừa
Hồi đó là có cô nào hay dịch
- ''Trăng hạ''\N- ''Trăng hạ'', đúng rồi
Em rất là ít đọc văn học Việt Nam,
em xin lỗi, nhưng mà...
Nhưng đấy không phải văn học Việt Nam,
là văn học Trung Quốc chứ gì
- Ừ\N- Thì dịch lại
Thì xong mình ngồi,
mình đã suy nghĩ rồi
Là họ luôn luôn tạo những trào lưu
mà thậm chí nha, bây giờ chị nghe
mọi người hay nói Gen gì?
Gen Z
Họ có cách nói chuyện,
họ...
họ có những ngôn ngữ riêng
Nhưng mà tại vì em học ở Trung Quốc, nên em biết
tất cả đều dịch, 100% dịch
từ Trung Quốc qua
Dịch từ... gọi là
'word by word'' luôn
Nghĩa là ngay cả những chuyện ăn nói, thông lệ
bình thường họ không có, thì...
Cái này thôi nha, chưa nói đến một cái
suy tư như sau
Một buổi sáng em thức dậy,
em đọc một bài báo của...
Em hay đọc mấy bài tiểu luận,
bài về văn hóa của tiếng Trung
Tại vì tụi em học trong trường
thì các giáo sư có một
cái trang họ hay post lên
Thì trong đó có một cái bài
họ nói là những từ ngữ đó,
từ ngữ mà người trẻ hay dùng
cho những cái show,
mà rất là thịnh hành
Nó đang... nó sẽ làm,
nó sẽ giết đi những cái
chất văn học mà... như thế
Tức là mình còn chưa có những cái này
để mình đi đến những suy tư khác
Thành ra đó là điều mà mình cũng
nên suy nghĩ về nó
Nhưng mà thật ra thì nó...
mình có đủ nhân lực làm không?
Mình có đủ tài lực không?
Rồi mình có sự hỗ trợ của...
nhà nước hay không?
Nó từ nhiều phía lắm
Nhưng mà có một cái thứ như vậy
cũng là sẽ... có nhiều thứ
không biết là sống, chết thế nào,
nhưng những thứ như vậy
Thùy Minh cảm tưởng nó sẽ chết đi
Chị nghĩ nó sẽ chết đi hả?
Chị nghĩ là văn chương,
thậm chí nói thật lòng là
khi mà chị thấy Ngân Vi post một
truyện ngắn thì mình bảo là:
'Trời ơi! Bây giờ vẫn còn truyện ngắn ư?''
Ô, vậy hả?
Cái cảm giác nó là như vậy
Ừ
Nhưng mà, cộng đồng những người viết văn của
mình
thì có không?
Tất nhiên là ít,
nhưng mà liệu có có một tí nào không?
Em nói cái này
thì em cảm thấy có lỗi với cộng đồng văn chương đó
Em chỉ có một ít cộng đồng điện ảnh thôi
Ừa
Em gần như không có kết nối với lại
người viết lách luôn đó
Kiểu... em không biết nói sao, nhưng mà
ví dụvăn
Còn nhưchương
điện ảnhgầnthìnhư
em làm
nó làviệc,
thứ kết
quánối được
riêng tư với
em
Như hồi nãy,
quay lại câu hỏi của chị lúc đầu,
nó là một câu hỏi cũng
thông lệ, đúng không?
Nhưng mà nó cũng quan trọng
Là tại sao mình phải viết?
Ừ
Đến thời điểm đó phải viết, thì phải viết thôi
Mình làm một cái phim
còn biết tại sao mình phải làm phim
Nhưng mà viết văn đó,
là mình không biết tại sao hết
Cho nên
mình mớitừ cáithật
biết chuyện này,thuộc về thế giới nào
ra mình
nhiều hơn
Mình thuộc về cái nơi mà mình phải làm,
không biết nhiều hơn
Còn những cái khác,
thì nó cũng giống như công việc của mình vậy
Chị à, em luôn tin vào những thông lệ
và em luôn tin vào những cái căn bản
Ừa
Ví dụ, em rất là thích
những phim của Stanley Kubrick
hoặc là mình sẽ thích phim ''Bố già''
Tại vì,
nó phải có những cái căn bản
mà nó tuyệt đối
Ừa
Nó phải là một cái...
chuẩn mực như vậy,
trước khi mình muốn phá cách nó
Ừa
Và em không tin lắm vào chuyện phá cách
khi mà mình không có nền tảng
Từ đầu
Ừa
Dạ, thì mình cũng là người đi phỏng vấn,
cũng biết có những câu hỏi buộc phải hỏi
và...
để nó đi đến những cái khác hơn
Nhưng mà nó lại khó trả lời nha
Nó không hề dễ trả lời
Thì thật ra nếu mà nó dễ trả lời
cho Vi ở cái lúc đầu đấy,
thì có lẽ là cái câu...
những cái hành trình về văn chương,
nó sẽ khác hơn
Dạ đúng rồi
Thật ra mình ngồi đây,
mình sẽ là gần nhất với mình mà
Kiểu như thế
Cho nên sách em có ế
thì nó cũng là em rồi
Em kiểu...
tuyệt vọng vì sách ế đó chị
Nhưng mà
một cái tác phẩm thì mình biết là
vì là có nhiều ngôn ngữ,
cho nên nó có thể chuyển thể,
nó có thể tái sinh lại
với một định dạng khác
Nhưng mà
cuối cùng thì Ngân Vi,
bạn hình dung cái tác phẩm của mình
nó sẽ đi theo đường đó,
hay là Ngân Vi sẽ tiếp tục viết sách?
Em vẫn đang viết sách mà
Cái cuốn...
cái cuốn đang viết này nó
chiếm nhiều thời gian của em lắm
Nhưng mà, em không hiểu nha
Tự dưng
em còn cẩn trọng hơn hai cuốn này nữa
Nó mãi cũng chưa có...
với lại, cũng không có thời gian
Thời gian gần đây thì dành
cho điện ảnh quá nhiều
Ừa
Tức là bạn còn biên kịch
thì...
Em đang có mấy dự án phim
Rồi đợt trước mà
Điệp kéo vô ai góp ý đó
thì gần như
mấy tháng đó dành hết năng lượng cho nó
Có khi bản thể khác nhau nhiều
giữa những... cùng là câu chuyện viết,
cùng là kỹ năng viết,
những cái bản thể có khác nhau quá nhiều không?
Làm báo,
làm biên kịch,
rồi lúc mà viết văn
Nó không phải là cái bản thể,
nó là mình thôi
Chữ của mình, nó từ trong người mình ra mà
Nó có thể khác nhau
của thời điểm mình cẩn trọng, hay không cẩn trọng
Nghĩa là
mình viết Facebook đó
không có biên tập mà
Cảm giác mình làm báo,
mình là những người làm báo truyền thống ra,
thành ra mình rất là hiểu chuyện này
Mình đi học,
mình được dạy dỗ như thế nào về một tòa soạn,
nó vận hành
Nhưng ra sao?
Facebook thì nó không có biên tập, đúng
không?
Mình sẽ tùy tiện lắm luôn đó
Mình sẽ lặp từ, các thứ như vậy
Thời gian này là em bị chửi rồi
Em bị...
biên tập nói là: ''Cẩn trọng"
Tại vì thấy cái sự cẩn trọng của mình
nó mất ở trên Facebook
OK
Nhưng nó vẫn là mình
Một cái cách nào đó diễn đạt
thì nó vẫn là mình, đúng không?
Có điều nó như thế này,
mình không thể nào mà mình
đi viếtmình
xong cho một
viết tòa
bằngsoạn,
những ngôn ngữ trong tiểu
thuyết ra được
Thì mình phải viết những cái hợp với ''format''
của báo
Cái này thì chị cũng hiểu rồi
Nên thành ra em cũng không
suy tư lắm về chuyện này
Với lại thật ra quan trọng nhất vẫn là
tiểu thuyết, chị
Ừa
Đối với em, không có gì quan trọng hơn cái này
OK
Kể cả điện ảnh?
Điện ảnh nó...
chị có biết không?
Có một sự ảo tưởng rất là nhiều,
là phải đụng chạm
Nói chung bây giờ có vẻ em hơi cởi mở quá,
hoặc là có thể bị ''high'' vì cà phê rồi
Cho nên nếu mọi người dựng, thì dựng đoạn sau thôi
Đoạn đầu quá cẩn trọng
Nghĩa là sao?
Có một sự ảo tưởng kinh khủng,
nhưng mà
có một cái...
khi mà mình càng hiểu rõ vấn đề nào đó
Mình càng nhìn rõ, nhìn thấu được
thì mình sẽ biết vị trí mình ở đâu?
Và câu chuyện được như thế nào?
Ví dụ như với em,
một cái phim, nó là của người đạo diễn,
nó là hình ảnh mà,
nó là cuộc chơi của người đạo diễn,
cái ''mindset'' của họ,
cái trí tuệ của họ,
sự tinh tế của họ
Kịch bản nhiều khi nó là như vậy,
lên tới phim nó khác hoàn toàn
Có những kịch bản cực dở,
lên phim rất là hay
Và ngược lại,
nó là người đạo diễn thôi
Cho nên biên kịch... đối với em,
biên kịch là một công việc
Và nếu mình đóng góp gì được cho phim,
cho cái điện ảnh này?
Tại vì thật ra ở Việt Nam,
nó là đang thiếu nhiều vai trò,
nhiều, thiếu nhiều lắm
Đặc biệt là nội dung
Thành ra nếu mình đóng góp được gì,
thì mình đóng góp
Còn mình không có ảo tưởng đến chuyện đó
vào tác phẩm của mình được
Đây mới là tác phẩm của mình
Mà rất là nhiều người
thì họ nghĩ thành công của một bộ phim
là nhờ vào biên kịch
nhờ một diễn viên
Không!
Đó là sự ngây ngô
và nó không làm cho nhau tiến bộ được
Cho nên mình phải hiểu rõ chuyện như vậy
Ai làm công việc của người đó,
nhưng mà nên hiểu rõ
Sáng tác nó là... người tác giả không phải là...
Ừa
OK bây giờ thì nó rất là rõ
Ở một số những cái câu chuyện thì
Cái Thùy
Mà điều mà Thùy
Minh muốnMinhnóithích khi làm
với Ngân Vi podcast
là không có
chuyện gì dựng ở đây
Bao nhiêu những cái thứ mà chúng ta nói thì nó sẽ
lên
Em giỡn dài á
Giỡn dài thì Thùy Minh cũng mong là
Có những cái người khán giả có đủ cái sự kiên nhẫn
Dạ
Họ sẽ nghe đến cuối cái câu chuyện
Xem cuối cùng hai cô này cô sẽ
kết lại cái chuyện này như thế nào đúng không
À như vậy thì mình thích những cái hành trình
Củarất
Nó những cáivới
là khác cuộc
cáitrò
cấuchuyện
trúc của tiểu thuyết đúng
không
Nó càng khác với cấu trúc của phim ảnh
Nhưng nó cũng có một cái cấu trúc
Nó có
Với chứ
lại... Em không biết... Tất nhiên em cũng làm báo
nên em hiểu
Trong đầu của chị, chị sẽ không bao giờ để nó đi xa
Cái vấn đề chị cần hỏi ở đây
Em nghĩ là như vậy, nhưng mà
Chị biết rồi đó
Kiểucảnhững
Kể nhữngcái dạngkhông
người phim biết
mà người
nhưngkhông biếtchắn
nó chắc
có độ tươi mới của nó
Ừ
Đôi khi... Đôi khi cái câu chuyện nó làm lên mình
Chứ không phải mình làm nên câu chuyện đó
Rồi thế quay lại
Thì vẫn
Tiểu là chuyện
thuyết vẫn là một cái hành trình quan trọng của
Ngân Vi, phải không
Nó quan trọng tuyệt đối với em
Và nó... nó phải quan trọng như thế nào thì
2016 là năm bao nhiêu tuổi, em lại quên rồi
Xin lỗi không phải cố tình
Hai bảy
Hai hai
Thì bảymươi bảy tuổi em mới viết cuốn tiểu thuyết
đầu tay
Mặc dù trước đó em đã viết rất nhiều truyện ngắn
Và em có hàng tá câu chuyện để kể
Chị biết, người trẻ mà
Trẻ là bao giờ cũng hào hứng
Cũng hứng khởi với câu chuyện của mình
Tuổi trẻ sẽ thấy chuyện của mình là độc đáo nhất
Tình yêu của mình là tuyệt đối
Bi kịch của mình là khốn khổ
Khốn nạn nhất thế giới này rồi
Cái sự háo hức nó luôn luôn có
Nhưng mà tại sao, tại sao không có viết sớm
Mà thậm chí là khi mà mình quằn quại lên
Thì mình sẽ có cái năng lượng mình viết chữ
mình sản xuất nhiều
Nhưng mà đó chính là cái sự cẩn trọng
Vì mình phải, mình yêu nó
Đến một cái độ mình phải rụt rè với nó
Mình phải tôn trọng nó
Em cảm thấy viết như vậy là còn hơi nhanh rồi đó
Thùy Minh chia sẻ cái cảm giác này
Cái cuốn sách đầu tiên của Thùy Minh là 29 tuổi
Mặc dù cũng là người viết báo thôi
Từ năm còn rất là trẻ
Mặc dù chị có thể viết
từ năm mười chín tuổi
Đúng
Đúng không
Và ai cũng nói là hãy viết sách đi
Nhưng mình cũng
Thành ra bây giờ Ngân Vi kể
thì mình thấy là mình
Không có độc đáo đến thế
Nhưng có một cái mẫu số chung là
Chúng ta đúng là khi nhưng mà
Có một thứ mà Vi đã nói rất chính xác
Đấy là khi mình yêu một cái gì thì mình
Cẩn trọng hơn, mình rụt rè hơn
Mình rụt rè hơn
Mình... Thế cái đích đến
Cho cái hành trình này
Sẽ là gì
Ở cái thời điểm nào và
Cuốn sách như thế nào?
Bao nhiêu cuốn sách?
Cái này cũng là một câu hỏi nguyên mẫu nhé
Nhưng mà nó rất hay dùng để
Kết lại một cái cuộc hành trình khi nói chuyện
Đấy là lúc bắt đầu và lúc
Lúc nào là lúc mà tôi... cô Ngân Vi nói rằng là OK
Em luôn tưởng tượng mình sẽ giống như kiểu
Nói sao giờ
Kiểu bà Alice Munro
Già rồi xong rồi một ngày sẽ được giải Nobel Văn học
Và cái
Cái chuyện
chuyện mộtviết văntám
ngày ấy,tiếng,
nó là mười tiếng, mười hai
tiếng làm việc
Chứ nó không phải chuyện
hôm nay tôi hứng lên tôi ngồi tôi viết
Em không bao giờ như vậy
Em có thể hứng lên viết cái truyện ngắn, em
Tặng cho một crush nào đó, OK
Nhưng mà tiểu thuyết
không phải là như thế
Thì em luôn tưởng tượng một ngày
mình già và mình được giải
Cho nên cái chuyện quan trọng nhất bây giờ là
Phải sống tới lúc đó
Chứ không phải viết cái gì à
Đúng rồi
Thật đó, em nói thật đó
Không chị rất tin
Và chị thấy đấy là một hình ảnh
Rất là đáng để hướng tới, đúng không
Tại vì chị sợ nhất là như thế này này
Thùy Minh cũng thấy là tại vì hành trình viết
Nó là một cái mà
Có thể mình không cần phải nói ra, nhưng
Mình hiểu nó, mình biết là như thế đấy
Mình biết nó có những cái mà nó
Nó có sung sướng ở trong đấy
Có cái vật vã ở trong đấy
Cho nên biết được cái đường ra
Để mà nhắm tới là thứ cực kỳ tuyệt vời rồi
Cái sợ nhất là
Giữa chừng mình sẽ rơi mất ở đâu đấy
Em đối với văn chương em cảm giác giống như là
Kiểu nếu như em làm thư ký
Thì nó cũng vậy
Tức là... Làm tới
khi người ta không cho mình làm nữa
Hoặc là kiểu mình không còn đủ sức mà mình viết
Thực ra không phải cái đam mê mãnh liệt gì đâu, nó
Không hề là một cái đam mê mãnh liệt
Mà kiểu mình được thiết kế nó vậy
Chỉ làm cái chuyện đó thôi
Nếu không có gì đặc biệt xảy ra
Kiểu như không bị mất trí
Hoặc là không bị chết
Ừ
Thì mình sẽ làm cái việc mà mình đã chọn
Nhưng mà nó phải có tính thực tế
Cái hình ảnh vừa rồi
Nói chung Ngân Vi trả lời cái câu này xong
Thì Thùy Minh sẽ có một cái niềm tin
Vững chắc hơn vào thế hệ nghệ sĩ mới
Nói thế cho nó oai
Đấy là
Hồi xưa mọi người rất là quen
Với hình ảnh nghệ sĩ vật vã, nhà văn nữa
Nhà văn vật vã
Để nuôi cái cuốn sách của mình
Bởi vì cái sự
Và kể cả đến bây giờ,
cái chuyện bán sách
Để kiếm tiền là một giấc mơ
Kiểu như là mong manh
Em đấy em đấy
À
À ừ đấy
không thì mình hiểu, tại vì
chắc chắn nó sẽ có một khoảnh khắc
nó vỡ mộng
ngày xưa với Thùy Minh
ngày xưa mình nghĩ là
chắc là có một cuốn sách
hoặc là một cái gì đấy
nó sẽ là một cú nổ đấy
trong con người mình
thế nhưng mình phát hiện ra là
tiền nó không mang đến
danh tiếng cũng không có gì hơn nhiều
đúng không
mình vẫn là mình đấy
mình cứ tưởng mình sẽ lột xác sau những cuốn sách
nhưng mà
thậm chí còn trốn
tất cả những lời mời phỏng vấn các thứ
tại vì không biết phải nói gì về nó
kiểu nó bây giờ là một cá thể khác
mình không thể nào nói về nó
như thể là mình rất hiểu nó được
ừ, đúng rồi
mình tách riêng nó ra
đó
thế thì việc mà
Vi nói là bạn lập trình để làm cái này
thế mình cần phải lập trình thêm
những cái gì nữa để mình
nuôi hành trình này của mình
nó rất là tự nhiên ấy chị
kiểu như thế này nè
tôi cần phải viết cuốn này ra
xong rồi tự dưng đang viết giữa chừng đúng không?
giai đoạn sửa rồi đúng không?
tôi cần phải làm một job
thì tôi chạy đi làm một job
làm xong rồi quay về viết
kiểu như vậy hoặc là
hứng quá thì lôi ra
để mà mình bắt đầu chỉnh sửa một vài thứ
nó rất là tự nhiên luôn
nó không có
nó không có cái gì gọi là
riêng về chuyện mình sẽ sống với nó
cả cuộc đời nó không có gì trăn trở
chỉ có viết thì phải trăn trở thôi
và chưa bao giờ kỳ vọng vào nó kiểu
nó sẽ cho mình
tiền, tiếng tăm, các thứ gì không
tại vì
không biết nói sao nữa
chưa
và embao giờkhông
cũng em nghĩ
nghĩvề chuyện
quá nhiềuđó
vềhết
những chuyện
đó
tại vì em nghĩ
mình cũng tồn tại ở đây
nó cũng tồn tại ở đây
một cách nào đó
còn nếu như một ngày nào đó
nó là rác thì mọi người sẽ lãng quên nó
em nghĩ việc tự dưng đang viết này này
xong rồi đi làm một việc gì đấy
để kiếm tiền chẳng hạn thế
ồ
nó có coi là một cái
chị
công thức được không?
không
nó là bi kịch
nó là bi kịch
mà đặc biệt em là một người phụ nữ
em thấy em cũng
em tự thấy em cũng xinh đẹp
chị
em cứ nói đi
chị hiểu cảm giác này không?
nếu em ngồi đây
em cảm thấy là mình không xinh đẹp
hoặc mình là người đàn ông thì
em thấy nó cũng thường thôi
nhưng mà
em đã bắt đầu hành trình này 2 năm nay
kiểu em rất đau khổ
em
em không hiểu là
nếu là một tình huống khác
ở trong một căn phòng khác
em đang khóc vì chuyện này
chứ không phải ngồi đây cười như thế này
em cũng hài hước đấy
em uống cafe em bị high mà
đó kiểu vậy
làm sao mà là công thức được
lí tưởng nhất
là lúc viết hai cuốn sách này
ra góc quán cafe quen thuộc
một ngày ngồi 8-10 tiếng viết
mệt, đau lưng, đứng lên, tập yoga, hết
và
làm việc với nó
sau đó mình sẽ làm
xả hơi bằng cách quăng nó qua một bên
mình làm việc khác của mình
tại vì em có rất nhiều việc
để cần phải làm ngoài chuyện viết
nó là như thế này
cũng là một năm
6 tháng dành cho tiểu thuyết
6 tháng dành cho công việc
nhưng mà nó khác với chuyện là
cũng 1 năm 6 tháng dành cho tiểu thuyết
6 tháng dành công việc nhưng mà
2 tháng phải đi làm cái này
3 tháng đi làm cái khác
cũng may là việc quan trọng nhất
mà 2 năm trước phải làm là luận văn tốt nghiệp
cho nên cũng không thấy quá bẽ bàng vì nó
nhưng khi mình phải dành thời gian viết văn
cho một công việc khác
thì mình sẽ cảm thấy rất buồn
nhưng cũng may công việc đó
cũng là công việc mình thích
viết kịch bản chẳng hạn, ví dụ vậy
uhm
Thùy Minh biết là những gì Ngân Vi nói
vừa rồi nó rất là nhẹ nhõm
nhưng mà để người khác làm được như vậy
hay là để mà
nó vẫn là câu chuyện trạng thái
đúng là đôi khi chúng ta
quan tâm quá nhiều đến cốt truyện
người ta quan tâm đến những việc A
việc C việc B
công thức nào đó
mà chúng ta phải làm
nhưng đôi khi nó là dạng mà
một trạng thái có thể nâng
nâng bổng mình lên
và mình làm những thứ còn lại rất dễ dàng
em có thể nói một chút về công thức không?
ừ
tại vì em nghe chị nhắc đến công thức rất là nhiều
mà gần đây tụi em có
tụi em là một vài người làm phim
có nói chuyện với nhau về công thức
nghĩa là Việt Nam mình
lại nói Việt Nam hơi to, xin lỗi
tức là khoảng chừng 10 năm về trước
mình sẽ thấy có một dạng phim
mà theo công thức
mình học y như Hollywood
mình mang công thức đó về
và mình
bây sẽ những
giờ có có phim thắnghọnhờ
người mớicông thức công
áp dụng đó thức
vào
bởi những cuốn sách đã được viết ra
và nó
có một lần tụi em ngồi với nhau
và tụi em không biết nói sao với chuyện đó
có những người tin vào công thức
nhưng có những người
đọc nhiều sách, đi học
và hiểu rằng
công thức rút ra từ những trường hợp thành công
những trường hợp thành công
những trường hợp thất bại thì không nhắc tới
công thức như là một cái gì đó
để khi mà mình bị lost
mình bị bế tắc
thì mình quay lại tham khảo một chút
công thức là thứ để tham khảo
chứ nó không phải thứ
mà để tham
gọi là
công thức là thứ để tham chiếu
chứ không phải là thứ định hướng
thì mình quay lại xem
mình tắc chỗ này có phải là do cái
cái này mình đang bị sai không
thì mình có thể
tham khảo nó một chút
chứ không phải có công thức
mình quăng ra đó
xong rồi theo hướng đó viết
thì mình đã chết ngay từ lúc đó rồi
nó không có một sản phẩm gì
không có một tác phẩm gì ở đây
ngay khi mình đã nghĩ về công thức
Và thực ra nó liên quan đến dòng thời gian.
Thật ra là trong một cái
ở phía sau, hay ở phía trước.
Rồi, ok, hiểu.
Chị rất là quan tâm đến dòng thời gian đúng không ạ?
Chứ em ngồi với chị nãy giờ
mà em chỉ có đúng một câu hỏi để em hỏi thôi.
Thật sự luôn.
Tại vì chắc là có lẽ cái con người làm báo
ở trong nó trỗi dậy.
Ừm.
Chị đang định nhờ em kết luận
về buổi trò chuyện này bằng
kĩ năng làm báo đây.
Từ lúc em bước vô,
cho đến lúc này
em cứ nhìn mãi vào mái tóc của chị.
Và em tự hỏi là
Đấy là những thứ em nghĩ trong đầu
trong lúc chị đang phỏng vấn á?
Đúng rồi.
Ừm.
Em rất là đơn giản luôn.
Ừ.
Thật.
Kiểu có những cái suy nghĩ đơn giản lắm.
Nói chung không có gì phức tạp hết.
Ừm.
Em nghĩ tại sao Thuỳ Minh
lại để một mái tóc như này.
Tại vì mình từng nghe nói là
khi mà phụ nữ họ càng có tuổi,
thì họ càng thích quay trở về
với sự tự nhiên, giống mình.
Tại vì nó gần gũi,
nó lại càng gần gũi với cái chuyện mà chị nói
chị không có thời gian để suy tư.
Ừm.
Thì em đang tự hỏi nó có
liên quan tới nhau không.
Ừm.
Chị cũng không nghĩ rằng là
phụ nữ đến một độ tuổi
nó là một cái gì đấy
nó kéo dài.
Nó chỉ là
nó sẽ có khoảng 3 tháng
phụ nữ đến một độ tuổi và muốn...
Tức là cái câu mà em nói ấy,
Dạ.
đúng không?
Chị có thể hiểu ý em đúng không?
Không nhưng nó sẽ áp dụng trong vòng 3 tháng.
Tại vì sẽ có những 3 tháng đấy.
Chị nghĩ như thế thật.
Có suốt một năm
tóc chị rất là đen
nhưng mà chị nghĩ thôi mình...
mình nhìn lại những cái ảnh của mình hồi xưa
mình thấy không ổn.
Mình thấy cái sự nguyên bản
là thứ rất lá oách, rất là hay.
Và nó diễn ra trong 3 tháng đấy.
Thế xong 3 tháng sau
mình lại nghĩ một thứ khác,
và nó phản chiếu một thứ khác.
Thậm chí bây giờ nó đang ở...
Còn nếu mà câu trả lời cuối cùng
em mà hỏi nó đơn giản hơn ấy,
là "Tại sao chị lại để cái tóc này?" chẳng hạn,
thì chị sẽ có một câu trả lời đơn giản hơn.
Đấy là khi mà chị nhìn thấy trong gương
với những cái sợi tóc bạc,
Ừm.
thì chị thích là
tất cả là bạc hết đi.
Ừm.
Để cho đỡ phải nhìn thấy.
Thế nhưng mà sau đấy ra thì
nói thì người ta làm một hồi
khói các thứ
thì nó là một chuyện khác nữa rồi đúng không.
Đấy thì...
Ừ, đấy là câu trả lời của chị.
Còn chị vẫn muốn hỏi một câu.
Ừm.
Chị hỏi đi.
Một cái câu mà
cái câu này thì nó
tập nào chị cũng hỏi.
Nhưng mà được cái là em không xem hết được đến
cái chương trình này.
Em rất là xin lỗi là
là em nghỉ coi tivi
từ hồi em 12-13 tuổi,
thì đó là qua cái tuổi coi phim hoạt hình.
Ý là, tức là tivi đối với em
còn xa lạ thì
thì những cái nền tảng khác
nó tuyệt đối xa lạ.
Cố những sự bao biện đấy nhưng mà không sao.
Không chị, em nói thật lòng luôn.
Tức là, em sẽ cố gắng.
Dù gì thì nó cũng đến câu cuối cùng rồi.
Nếu ngày mai em lên hoang đảo...
À!
không biết ngày trở về,
khi đi phải mang theo một cuốn sách thôi,
À...
thì đấy là cuốn gì?
Em phân vân giữa hai cuốn sách.
Nhưng mà sau đó em đã chọn cuốn
"Trăm năm cô đơn" của Marquez.
Ôi trời ơi.
Nó rất là thống nhất
với những gì em nói chuyện
và con người em.
Cái câu này nó luôn là một cái câu mà...
Như thế nào nhỉ?
Cái hành trình phỏng vấn...
Chị cứ chia sẻ với Ngân Vi nhé.
Dạ.
Mỗi lần mà Thuỳ Minh phỏng vấn,
cái này cũng chia sẻ với khán giả luôn,
nó luôn là tổ hợp của
ở cảm xúc của mình này, đúng không?
Tâm trạng của mình lúc phỏng vấn này.
Ừm.
Thời tiết bên ngoài này.
Đúng rồi.
Máy quay và những người xung quanh
đồng đội có gây tiếng ồn hay không này.
Cái ly nữa.
Đồ uống này.
Cộng với những cái việc
mà mình đã tìm hiểu về nhân vật.
Ừm.
Và cái trạng thái của nhân vật
trả lời với mình.
Cái đó cũng quan trọng.
Nhưng mà mình hay phải có một cấu trúc này
là "À, mình có hình dung
về khách mời của mình như thế này".
Và cái câu hỏi hoang đảo
nó hãy giúp mình, à, hãy khẳng định
lại cái cảm giác đấy
là nó đúng hay sai.
Ừm.
Và thi thoảng, nói thật với mọi người,
không biết cái này có phải hành trình
mà mọi người xem không là
đến cái câu hỏi mà
lúc nào mình cũng hỏi ấy,
tự dưng té ra người đấy khác hẳn.
Nó sẽ rất buồn cười, đúng không?
Cái kiểu như hoá ra là cả cái hành trình
tôi đang chạy theo một cái
cái con người khác,
và đến cuối họ cho tôi một cái câu hỏi
như một con người khác.
Thì có thể là họ...
Đó là hình ảnh họ muốn hướng tới.
Và họ cũng không sai.
Đúng.
Và nó cũng là họ thôi.
Mình không xét đoán gì ở đây.
Nó chỉ là một cái trò chơi
trong tâm trí của mình.
Ừm.
Một cuộc rượt đuổi mà thỉnh thoảng
mình sẽ rượt nhau nữa.
Cái đó là cái sự thú vị
của khi mà mình làm báo á.
Mình đi phỏng vấn.
Đó.
Thì đấy là chị chia sẻ cái đấy, đúng không?
Thì may quá,
từ cái câu trả lời
đây là một tác giả thì mình rất là thích.
Nhưng mà cái tác phẩm đấy thì Thuỳ Minh
quá sức với mình.
À vậy hả? Chị có muốn hỏi tại sao
em sẽ mang cuốn đó đi không?
Thậm chí chị không muốn hỏi luôn ấy.
Vì từ đầu đến cuối
Ngân Vi quan tâm rất nhiều đến sự kết nối.
Với lại một phần khi mà mình ở hoang đảo ấy,
mình cũng không có người mà.
Chỉ có mình thôi.
Cái kiểu
một giốngtrình
cái hành nhưcủalà con người xuyên suốt trăm
năm ấy.
Thật ra nói một cách nào đó thì
thì em cũng rất yêu con người.
Có những lúc cảm thấy rất là căm ghét con người,
đó là cái trạng thái có chứ không phải không có.
Nhưng
thì mìnhmàvẫnquy
có tụ chung
thể xúc động và rơi nước mắt vì con
người.
Ví dụ sáng nay,
đã rơi nước mắt vì Trương Quốc Vinh.
Tự nhiên nhớ tới anh ấy.
Em có những cái chuyện, kiểu rất là tào lao.
Một ngày đẹp trời nọ cách đây 5-7 năm
em viết một cái lá thư cho Phan Đăng Di.
Xongnhư
Làm cái tự
thểnhiên
Vương nhớ Vương
Phi Phi rất
là người quá.
là thân với mình
vậy đó.
Nhưng mà cái hình ảnh của những con người ở
những khoảnh khắc nào đó
nó luôn làm mình xúc động.
Thật sự em rất là hay xúc động vì con người.
Không
Thì biết
dù ở tại sao
hoang đảoluôn.
thì mình cũng muốn thấy con
người.
Kể cả cái nỗi cô đơn của họ đi xuyên suốt trăm năm
như vậy.
Thì mình rất vui là mình đã mời Ngân Vi.
Bởi vì
sẽ có những cuộc trò chuyện mà mình...
cái này khán giả cũng là người xem thì sẽ hiểu rõ
hoặc Ngân Vi là người đi phỏng vấn
sẽ có những cuộc trò chuyện
thường thì với tư cách là nhà báo mình phỏng vấn
mình muốn mọi thứ nó nằm trong tay mình.
Đúng rồi.
Và mình chỉ có bằng đó thời gian thôi.
Nhất là cái phần xả băng,
nó kinh khủng lắm. Tức là mình phải
chuyên nghiệp là phải vậy.
Phải cho nó kéo về cái câu chuyện của mình
cho nó xong.
Mục đích của chuyên đề đó như thế nào,
thông tin khán giả đang cần.
Nó cũng hay.
Có điều đến một lúc nó hết hay với mình rồi thì
ngưng.
Thành ra cái mà chị vừa nói
để chị nuôi dưỡng cảm xúc nhân vật thì
cái đó em chưa từng nghĩ tới.
Thành ra em cũng nên học hỏi
nếu như mà em còn làm báo.
Hoặc là các bạn đang coi mà có ai
muốn
Tại làmcảm
vì cái báo xúc
thì nên
của như vậy. những cuộc phỏng
em trong
vấn
đến và nó đi quá nhanh
trong
Và emvòng
nghĩkhoảng có mộtthể
là em không năm,
phát triển với nghề được
nữa.
Tức là văn thì vẫn viết thôi.
Thì em nhất định là phải đi học rồi.
Nhưng bây giờ chị nói xong thì em cảm thấy
chẳng
để mình qua là mình
nuôi dưỡng không
đượccó cáinhững
đam mêcái công
cách việc
nào đó
của
mình thôi.
Đấy, và Thuỳ Minh vẫn là người
mình cảm giác đôi khi mình cũng không cần phải hỏi.
Nó chỉ là hôm nay mình học được một từ
cái từ "trạng thái" đó đúng là mình...
Mọi người cũng hay hỏi là cái điều gì...
Cái điều gì mà mình ngồi đây và mình nói chuyện.
Đúng không?
Thì là cái cảm giác là
tôi bước vào một
cái trạng thái mà tôi có thể trò chuyện, lắng nghe.
Hoặc là tôi có thể không cần hỏi,
tôi có thể ngồi lắng nghe
vàngay
ở sau đấy nói ra
khoảnh những
khắc này,điều
mìnhmàcũng chỉ nói được ở
ngay khoảnh khắc này thôi.
Mình không thể biết được là cái khoảnh khắc này
ngày mai nó có như vậy nữa không.
Hoặc là ngày mai Thuỳ Minh với Ngân Vi
mà ngồi lại thì nó có như thế này nữa không.
Mình cũng không...
Em nghĩ lần sau mà ngồi lại
thì chắc là đi uống bia luôn rồi.
Ừ.
Không thì uống rượu.
Uống whiskey.
Ok, cảm ơn Ngân Vi rất là nhiều.
Hôm nay thì nếu mà gọi là chúng ta
dùng hẳn hai cái đầu nhà báo
thì nó sẽ khác hơn.
Nhà báo thì em không bằng chị rồi.
Đấy lại
Với là hôm
trongnay
trường hợp quan
em quá nếu. tâm đến màu tóc của
chị
là một.
Cái thứ hai nữa là...
Em nói thật lòng.
Cái thứ hai nữa là em quan tâm đến cái mặt của em
nó có đang bị sưng phù hay không
sau khi bị dị ứng lông mèo của anh Lâm.
Thì... Minh vẫn đang nghĩ là, ok.
Cái hình ảnh của Ngân Vi của ngày hôm nay
sẽ là
mình cũng lâu lắm
mới phỏng vấn một người mà có thể...
Như thế nào nhỉ?
Có thể nói ở cuối rằng là
viết tiểu thuyết
hay là cái hành trình viết văn của tôi
là cái hành trình xương máu.
Thực ra tìm được một người ở tuổi của Ngân Vi
ở Việt Nam bây giờ
trò chuyện về chuyện này
thì Minh cực kì quý cái việc đấy.
Cái việc
Chắc tìm được
là thật ra nếumột nhân
mình nói vật.
chuyện với tư cách là
nhà báo
hay là kể cả người làm phim,
câu chuyện nó cũng khác hơn.
Tại vì ít nhất làm báo và làm phim
thì Minh thấy cảm giác là
vẫn còn có nhiều người đang theo đuổi.
Nhưng mà để viết Văn thì...
Em cũng...
Em khoe một chút nha.
Cái truyện ngắn lần này em viết,
tất nhiên là đã có những người mà
em cảm thấy là lời khen có giá trị rồi,
nhưng mà bên cạnh đó có một nhân vật
tại vì sao em phải nhắc,
tại vì tham gia "Have a sip" của chị rồi,
là chị Thu Uyên ấy.
Chị ấy nhắn cho em cái tin mà
em xúc động lắm.
Kiểu cũng giống như chị nói,
cái trạng
những suythái,
nghĩ của chị về văn chương Việt Nam hiện
đại như vậy,
thì chị ấy đọc văn của em thì chỉ thích.
Thì em cũng cảm thấy vui như vậy.
Và mong là Ngân Vi
giữ cáilànày.
Chắc cũng không phải đến lời động viên của Thuỳ
Minh đâu.
Em nghĩ là
nếu em còn tiếp tục sống được.
Đúng rồi, mình sẽ chờ mong cái hình ảnh đấy nhé.
Mình già
nhưng hi hơn
vọngNgân Vi mình vẫn có thể biết được một
lúc đấy
cái hình ảnh
Chúng ta không nói đến việc là
cách thừa nhận nó như thế nào.
Nhưng chỉ cần có một cái hình ảnh đấy
Thuỳ Minh đã nghĩ là
có một chút hi vọng,
có một chút để trông đợi,
có một chút mà
có thể đúng nghĩa là
gọi là "celebrate",
có thể gọi là hân hoan
khi mà nghĩ đến cái hình ảnh đấy.
Nên là chúc hành trình của bạn kiên định.
Em cảm ơn.
Cảm ơn các khán giả của "Have a sip".
Hôm nay là một buổi trò chuyện Thuỳ Minh nghĩ là
cũng nhiều lúc mình rất là giỏi câu chữ
nhưng cũng có lúc mình
mình nghĩ là không cần đến câu chữ nữa.
Nhưng mà cái điều mà "Have a sip" luôn muốn làm
là khi mà mình trò chuyện với một nhân vật
thì mình tò mò
hành trình của ai đấy đã đi qua,
hành trình tìm thấy những gì mà coi là
xương máu của mình.
Bởi vì cái điều đấy
nó quan trọng hơn tất cả những điều khác.
Trạng thái đó.
Ừm.
Một lần nữa, lại cảm ơn Ngân Vi.
Cảm ơn chị.
Cảm ơn tất cả các khán giả của "Have a sip".
Xin chào và hẹn gặp lại.
 Eng
Welcome you all to "HAVE A SIP"
"Drink Something?"
In fact, this is a show
with an extraordinary episode.
Because it's a round figure.
Thuy Minh's 60th episode.
And...
I'd like to converse with "multi-literate people"
in keeping with the format's original intent.
Authors of books.
Welcome Nguyen Khac Ngan Vi to "Have A Sip" today.
Aside from her primary profession,
I'd like to introduce a bit of Ngan Vi...
When do I say that, what might you think
your primary occupation is?
I believe you will choose the profession
in which I have spent the most time.
It's the journalist, right?
Ngan Vi is a journalist
who has also written two books.
And lots of short stories.
There are also a lot of short stories.
However…
I'd like to discuss…
Formats and genres to consider
when turning short stories into books.
In my opinion,
a book's journey to publication is,
a very different one.
Yes.
Ah... I feel that…
It can be held, touched.
I can feel two books...
In addition, I had to wait
a long time to get the chance to read it.
Because of these books,
I've heard the names.
But...
I'm not sure why we just
sat down to talk on "Have A Sip" now
three years after your last book came out.
I'd like to tell everyone that
Ngan"Phuc
And Vi's book
am cho"Dan banguoi"
mot hu ao"was
wasreleased
releasedinin2018,
2016.
right?
2019 or 2018?
It was most likely written before.
That's correct, of course.
Which of these two books
is more similar to yourself?
Alike? Exactly which type are we talking about?
Toterms
In begin,ofutter the phrase "like
the resemblance, me". (to be discussed in
we'll...
greater detail later)
Closest to yourself,
express yourself most clearly.
Well... This book will be near to me in 2016.
And this book will be close to me in 2018.
Oh, that's "Phuc
However, a greatamidea.
cho mot nguoi" is more appealing to
me.
This is the same question you asked earlier,
which one is more like me.
As writers,
we will begin by creating content
closer to us and our lives.
However, a writer's ambition
and aspiration
will drive them to write
and create their own worlds.
Yes.
This world must be distinct from our own.
That is what "Phuc am cho mot nguoi" is all about.
Ngan Vi is also
an interviewer for artists
and a well-known author.
I'm about to conduct a reverse interview with you.
Therefore, I believe we can discuss
a wide range of topics in today's conversation,
not just books.
Let's begin with the simplest of talks.
What is your first drink in the morning?
If I say this,
you'll get the impression
that I'm an easy person.
It's like... When I'm living with someone,
I drink whatever they give me.
Well, OK!
But do you see...
Do you know what
thicker-density beverages you consume?
To be honest, I don't remember either
because your question was "the morning".
However, my favorite beverage is beer.
Yes...
But I mean, if I live with someone...
The man at that time was a coffee lover,
and he let me drink coffee in the morning,
and I would drink coffee.
If I live with someone who lacks passion,
I'll drink filtered water.
OK.
What if... Did you ever live by yourself?
During that time, what were you drinking?
I'm not sure how old I was when I decided
to stop living alone.
OK.
I don't think this is more than an answer,
but rather an information.
So, the next question is,
does the last drink of the day
have anything to do with the man you live with?
That's not the case.
Yes.
If I don't drink water at the end of the day,
it's almost always beer.
Well?
Yes.
Always alcoholic?
It's always alcohol.
And... It's a bit of a hobby.
Sitting idle, I enjoy beer.
I'm glad, I enjoy beer.
I'm depressed, I also enjoy beer.
Switching you over to "Have A Sip After Hours"
is probably a more rational option.
At that podcast, people used to drink beer.
Whiskey is the drink of choice here.
Because...
Actually, I enjoy wine as well.
But I'm becoming more and more
fond of beer as time goes on.
"After Hours" was just mentioned by you.
Martin Scorsese directed it
in 1985.
My favorite independent movie is this one.
Surely everyone knows that
Martin Scorsese is known for his gangster movies?
Despite this, this film is largely ignored by the viewers.
Because it's an independent film.
As I just outlined, this movie depicts
the same state of affairs as my own life.
You can find it to watch if you get a chance.
OK, thank you, Ngan Vi.
I'll have to ask right away
because of what you've just told me.
Almost anyone can categorize you
as an art journalist.
However, it's clear that you have
a solid connection to the film.
Events you helped plan
recently
were movie talk shows.
Are you taking part as a hobby
or as part of your job?
I'm now referred to as a screenwriter by everyone.
In addition, I'm working on a film project.
Some collaborations with Ms. Tran Thi Bich Ngoc.
I'm sure everyone has heard of Ms. Ngoc.
Ms. Ngoc is a highly well-known producer.
Yes.
Many international honors (were bestowed upon her).
Since I was a journalist
for Thanh Nien newspaper,
I was responsible for the Cinema section.
But after that, I realized that
if I wanted to write anything,
I had to find out.
Consequently, the phrase "find out" isn't just a
catchphrase;
it's something I need to do.
People seem to judge me as stubborn.
They'll assume that
I'm "too free".
However, it appears that
I place a high value on education.
That's why I'm in Vietnam,
but I've decided to study abroad.
When I decided to write about cinema,
I had to learn more about it.
Taking courses is how I acquire knowledge.
That's why I joined up for Mr. Di and Ms. Ngoc's
"Autumn Meeting" program.
Initially, joining the program
basically takes
However, sinceathen,
first-year directing
I've been class.
accompanying (this
program).
In addition to those courses,
I studied a variety of related things.
In fact,
my Master's program in Shanghai
is based on the same topic.
It's an adaptation.
I believe I am a person
who will not only remain in a "hobby" state
but who intends to delve deeper into it.
It seems like
it would be difficult for people to...
It's hard to put into words.
Some enjoy experiencing new things.
They will try to learn after seeing this.
I am a person who takes great care
when making a decision.
But after about three hours of following it,
I'm not going to give up.
Because the three hours I spent
there will always make me feel remorseful.
My thoughts on movies are very much the same.
What made you think that
cinema holds a special place in your heart?
Is there a specific reason for this?
Or simply...
I care about
how and in
what context I use it.
As an example, consider personal preference.
When I go on a date with my boyfriend,
I don't know where to go except to the movies.
Right?
Staying at home and watching movies is
what I do when I'm depressed.
However,
I prefer to drink beer rather than
watch a film when I'm down.
In a nutshell, how critical is this?
It's significant in our perspective.
I see it as a cultural product;
it serves the community
or helps me develop myself.
That's how I see it as well.
I used to enjoy cinema as a hobby,
but now it's more than that for me.
Cinema is like that for me.
Cinema in Vietnam in recent years...
Even
I'm though
also I don't
a person whoknow
haswhy
connected literature and
cinema.
That's how it's always been.
It is always connected.
Although not everyone who enjoys literature
is a fan of the film.
There's no doubt that they will continue to find out.
Is this correct or incorrect?
I'm not sure, but
the directors I meet
or the directors I research and investigate
have a strong passion
for literature.
They also have a literary understanding.
Literature
has always been
 a source of inspiration
for theater and film
since the beginning of cinema.
As a result, the two can't possibly be unrelated.
Though,
that doesn't mean that
all writers and authors
are fans of cinema.
In my opinion, it doesn't look like
it has a reverse connection.
Writing "Dan ba hu ao" is
both a strength
and a limitation for me.
It's because of the readers...
After reading the book, the two editors
commented that the visuals were too strong.
Because of this, I prefer to write "Phuc am cho mot nguoi".
Because it has a more literary feel.
Well, let's talk about something
I might be better
at asking you.
It's all about literature.
Cinema is a field...
"Autumn Meeting" also had some of its courses
that I attended.
In my life journey,
I think about it a lot,
so I frequently inquire about it.
IEven though
inquired thethe
about question is improvised.
connection (between literature and
cinema).
I'm sure there was a time when I considered
trying my hand in the film industry.
and when I join it,
I realize that
this place does not belong to me
and I do not belong to
- Why?
- Yeah
It is really weird
cause I am also a writer
and I published books
so I think that
there will be sometimes
I study to be director.
I also want to be
a director
I think the director
and a book publisher
are quite alike.
No, to be exactly,
novel publisher
cause who publish a book
- are also an author.
Correct.
But author and...
and the ability of controlling
details in a...
that we wrap it.
# - In film industry, they call it.....
means that controlling
that scenes.\N- I also
read a post of Ngan Vy
talking about
going to film festival
of movie makers
- Yes\N- and I also
maybe
due to that reason,
so a group of people
when people who write literature or publish books
try the film industry,
and retreat
because they feel that place,
the effort they
put into creating
everything
is not their effort.
Have you decide to believe
in this thought?
Means that this will not change.\N- Yes
So I can say that
- Why it sounds so dangerous?
because when you say that,
I am afraid that in the next 2 years
you will change it,
you will keep studying
to be director
then at that time,
you will be changing
what I am going to say
and you will hate me
- Yes
So after you said that,
I just want to give you a compliment
that you got a really huge self-esteem
- Why?
because not everyone
can think that
I should only be
a movie-lover
and they all think that
if I can make movies,
it will be horrible.
- Oh, yes.
But is that reality
of movie-industry
in any different time,
there will always have someone
Is that because we made bad movies
so they do not realize that
they can not do movie-industry?
Yes, exactly.
And it is even worse that
If
there are 2 types of people,
one type is
they do not know about movie
and they love visual
if they love stories and
they feel that
they need to tell it
and they want to make movies,
of course they must have money
- Yes
Because it is unlike writing books
writing books is also hard
for a long time to write a book
But when you want to make movies,
you must scam investors' money
Ah, scam here is scam who
are not talented
- OK
So that is one type
and the another type is
they know a lot about movies
even when they look at a frame,
look at a scene,
they can read the names of
every masters
but that is even more dangerous
- Yes.
What is the final?
After all,
film-industry belongs to everybody.
Literature too.
Art is born for everybody
but we can do it or not,
then we need time to think
- Yeah.
about it.
Not everyone is suitable for it
and to do that
we need to prepare lots of things.
It is not like we like it,
take the camera,
then we can do it
At least, I agree with you
about thinking
when doing any products.
Actually, both movies
and literature
need time to think
to find out ideas.
So let's come back
Ngan Vy, you...
started your journey,
let's separate into writing literature,
so writing literature,
thinking of
publishing novels,
- Yes
Did it start soon or late?
When?
It started soon, too soon.
When I was student
specialized in Literature
When I was in secondary, primary school
for short, I was too young,
so I could not remember
Now I am old
and I composed
I composed poem,
poems, short stories
of course I never put my
real name on it
so I think one of the
things that
I feel truly grateful
to my parents for giving me a gene
except for my
long, strong hair,
that is prudence
means when I was 18, someone still told me
to publish this collection of poems
or write
I also wrote for Hoa Hoc Tro
- Yes
Also I wrote for Thanh Nien
I did not put my real name
- Yes
But at one point,
Why until 2016
I did not remember my age
because I can not do subtractions.
No, I know 1 thing that
Ngan Vy is the same age with my sister
- Yeah and in 2016,
I think that
I was a bit young at that time,
could not remember my real age
and I published this...
- 27?
Means that 27 is no longer young, right?
- Yeah, maybe
no, it is still young.
For a journey started from...
that I had prepared for it
for over 10 years
After writing it, I still
think I was lack of prudence
- But did you think that
it was always a feeling
of a person who publish first book?
After writing the second one,
I still feel lack of prudence
- OK
I wrote a short story then post
I received compliments
from people who I think are important
but I read it again, I still
feel lack of prudence.
But why, what brought you
this kind of feeling?
Because of the
things that we want, we can not get it
It is like our normal lives,
we are always being a person
who want to be another person
- Different
It is not really different
but we always want that
- Better?
So writing novels is the same,
even just a piece of newspaper
Usually I have that feeling
- But I think that it is
just a part of personality
means that we
if we do not set a higher goal,
it will be difficult for next products,
and it becomes traction
helps artists to move on
and if we do things that we feel satisfactory,
what will make us move on?
If we have a genius ’s ability
1 or 2 books will be enough.
but I am definitely not a genius
and I know that it is hard
to find genius in Viet Nam
- Yeah
There are not so many people
but the journey beginning writing literature
except for studying specialize in literature
and parents as I understand
are literature-enthusiast and want you to follow
or what?
I do not know what to say
but you have just said a good one
but I forgot
Because I am
- Combing hair
Sleepy now.
I mean that no one headed me to this,
I just love it so I research it
- Yeah.
I mean
`at some point, you will know
what you like the most and pursue it
Actually, because a few years ago,
when I was student
specialized in Literature
- Yes.
Composing, pursuing Literature
or becoming writers
or at least becoming Literature teacher at school
were dreams which
were unreal at that time.
- Oh
werent' it?
Especially girls, people thought girls
who were specialized in Literature
Our class had just a few boys
Was it correct?
the number of boys was always a few
but now following
a dream about Literature
just like belongs to another century
so did you ever feel like that?
I should tell a longer story
when I...
when I wrote the latest short story
so Phan Dang Di paid me compliments
I do not want to mention like he brings me fame
but that is important
- Ok
Because about 7, 8 years ago,
Di said if I could make Di pay a compliment,
Di would give me a journey to France
But by the way talking about Di
means that
on the other hand, it is quite harsh
during
during this period,
when I finish writing,
me and Di once talked about Literature, Di said
during the time Di grew up, Literature was
Literature was a beautiful dream
everyone
loved Literature and appreciated it
like when you heard names like Nguyen Huy Thiep
or Pham Thi Hoai, it sounded marvelous, didn't you?
although I rarely read Vietnamese Literature,
but now it is all the rage
You write a vignette then become writer
but I do not criticize it
so like you have just said
I mean the more effort it is,
the more difficult it is
- Yeah
But publishing 2 novels
also request
Asking easier is that
Why do you compose books and novels for what?
- Yes because I have to do that
cause I...
If there are any reasons, it will be easier
I do not have to think
too much about it
but I think that I have to do this
but I never asked what are the reasons,
- Yes
Because I think I need that
I do not put much pressure on myself
when I need to do, I will do it
- Hmm?
This is really abstract
There are things that I know
I guess that
viewers or listeners
understand this podcast easily
but due its effortlessness, it is also difficult
How can we know that
this is what we need to do
because we got used to
reach that aims for money
or\N- Of course we did it for money
That is definite
Everyone who writes books\N- We also have to buy
means that this Ngan Vy must take care
of another Ngan Vy writing books
Actually if Ngan Vi is just a book writer
Thuy Minh will not ask questions like this
But Thuy Minh kind of guesses that
With two versions
as a journalist and a writer
I know there are almost two versions
to support each other
A newspaper writer has to use much more structure
No, not really
Really?
How can I say?
Our Vietnamese literature
Blasphemy, again
We are a bit easy on structure
Movies too
So people forget it also has structure
Actually structure in a book
is very difficult
Uhm
Writing down clichés
and beautiful words is very simple
But structuring those
is very difficult
For example, when writing a short story,
When I write about a certain girl or boy
a person in the story
They clearly see those details
happening before their eyes
but why it's like that in the story.
It should have this structure and arrangement
It's more difficult than an article
Because you're also a journalist,
when we interview someone
Back then Vi interview
To make an expample
Okay, no more examples because
I shouldn't mention celebs
No, let Thuy Minh mention it
There's Mieu Le, Son Tung
There's Ho Ngoc Ha and so on
I've also heard a rumor about Ngo Thanh Van
For example, Ho Ngoc Ha at that time
Everyone is interested in her marriage
As a journalist, we will set up our mindset
Going through this story to give people information
is all
Or now I write about a character
At that time, about Son Tung
I've heard
or felt that
He is about to have a turning point in life
And I make that picture clear,
then I have the structure
It's very simple
As a journalist, I see it very normal
Writing books is different
Art is not that easy
Art is not a thing that
I want people to know
I have to say it clear
It's not that rough
It needs the preparation
life experiences
and choices
In my viewpoint, it's like
When making movies
We have to choose
Actually, the directors I know
They always
imagine the filming scene in their head
Before filming
Those directors make me feel
safer and more reliable
than other operation
Uhm
I have a feeling I believe everything Ngan Vi says
But we should return to the point of literature
Yeah
If you let me go with movies
I'll go far away
Because I've been with it for 10 years
That means it's very precious
I just want to emphasize that
It's very precious
But because it has lots of things to talk about
So Thuy Minh myself
have the structure for this conversation
Yeah
I'm still curious about the moment
When someone starts
something
 TRUE
Do you
It turns back to an old question
Ngan Vi is in literature specialized class
But from the journey
You also have to ponder for a long time
until the age of 27, you release your first book
That immersion is not of the story
Uhm
But it keeps me
I always feel I have to be careful
with the one I choose
I love it so I have to be careful with
But loving with being easy on it
means you don't love it
The same as the love between boys and girls
So I'm so careful with myself
I didn't know I am ripe enough
to write it down
But the story comes very quickly
Even
By the way, I'll say
My short stories
Why do I rarely use names?
It's because at that time I secretly like someone
Uhm
And that person give me energy to write the story
But the novel is not like that
When a novel becomes a work, I have to
It requires lots of things, for example
I'm obviously into that girl
Sorry, into that boỷ
That girl is fine
Because she's pretty
Or that boy is interesting
Then I will write about them
About their behavior
I would say
I talk to myself
Oh, her behavior is so graceful
Or his
His attitude is so gentlemanly
But when starting writing,
The composing version inside me will kill me immediately
But at the same time, the version
This relates to theory
But no need to say
The composing version will die immediately
That means I'll feel like
What is the meaning of this action in this part?
But it's not to show my character like that
Do his gentlemanly attitude
have any cruelty?
It's more important than
Uhm
A work has to be like that
Short stories are very short
It's just a temporary emotion
Of course, I have to be conscious but
it satisfied
me more than let me down.
That's why when doing my work, I have to think
and suffer from it a lot.
But this is the first time I talk about
Um.
Beforehand, almost
I don't like discussing my books
because
I don't read them again,
I'm a bit forgetful too.
I have to forget to do something else.
Yes.
And I also have a chance to interview
people often...
there's a moment that
there's a writer once even said
She said she
when the book was published, holding it in her hand,
she just wanted to throw it in the trash.
Yes.
And perhaps this is also what you said
I also said in this program that
revising our books
is like putting on an old underwear.
This is a sentence that Binh Bong Bot had translated
I think it's really interesting.
Because
after that, there's another person
that made a good comparison
It's like meeting our
incomplete self again.
I just call this time
supposed that, right in this moment
is my best self
for instance
and I met myself a few years ago
it's a bit foolish
and incomplete.
So I have such uncomfortable feelings.
There's no need to say that far,
I always feel embarrassed
after drinking all night long
which means
everything I showed that day
was definitely me.
Um.
If I could choose again
I would still behave that way.
But next morning, when I wake up
I will feel humiliated right away
let alone a book.
This is the voice of someone who does things that
are hidden when they are drunk.
But I am a person when drinking
I control myself
and I'm so funny.
Next morning, I feel a little bit regretful
because my yesterday's version was much greater
and I heard comments from other people that,
pointing at my face and then said that
"I prefer this version of yourself"
Ah.
See? Here are two types of women
and we have different ourselves' versions.
Because if I want to manage that, I will
drink alone at home
No, this shows a lot of mistakes
which were made.
Always
Oh, really
I'm always in a state of regret
There is a comparison
I want to apologize that
the moment I know Ngan Vi
I also share this with you, right?
I looked for your books to read but couldn't find any
and at this period now
I'm used to something that's available
Um
In the previous time, if I liked any book, I could
wait for it to buy at any cost.
But now everything comes from curiosity
I will, at the micro moment
if I cannot find out that book,
it would pass. Yeah right.
And that's the reason why til years later
I can interview the author.
I just have read only one book
but what people are likely to say
# in the book "Dan ba hu ao"
that is an old sweat.
Personally when you read that comment
I think it's funny
because
hearing what anyone says about me
I will feel so funny.
When this show is launched
that I heard my voice again
I will die laughing.
Which means
that is my normal status.
I don't understand
what the "old sweat" people said is?
which means
the experience, right?
one person's experience more than that of another, right?
but not yet.
It's not certain that your
experience is more than that of others
in an another side.
For instance,
I can immerse
I can mess around
I can fall in love more
but perhaps experience in family life
like confide in my mom
to sweep the house less
I cannot do that. That is
to experience more.
But the crucial thing is
whether you observe yourself in this experience or not.
In my opinion
it means living
Um
I just care about
when we mention the experience
you also said that
hearing anyone says about me
is always funny.
Yes, really funny.
But I would like to put you in the comparison status
with the version in this book.
Yes
When you revise
or re-read
or rethink
your images in this book
how is it?
I ask this question because I've never written a novel
Um.
I've just written about some kinds of
actually it's still the story
I still call it my story
not anyone else's story
But the way you composed
this book when you call it a novel
then whose story dose is it?
or the way you
Whose story is it doesn't matter
Um
# Why I said I prefer the book "Phuc am cho mot nguoi"
it's because when I re-read
# the book "Dan ba hu ao" I see that
I was too sincere
A person working in the creative field
should not be too sincere.
It's just that simple.
Like, when we think about our drunkenness,
why do we feel embarrassed?
It’s because we were too sincere at that moment.
I feel like
people know more about me.
And I don’t like that.
Yes.
I feel, I know a person
who also said this theory.
Oh, really?
That's a man,
and he said that
Why are women so sincere, so honest ?
How could they share about everything on earth?
Yeah.
So, let's put it into
the literary structure.
But why...
the way you create,
I’m curious about it
in Phuc am cho mot nguoi.
You read it, right?
I did.
- I'd like to ask you.../N- Why...
Why Mrs.Khue?
Why did you create this character?
The life story
in Dan ba hu ao,
doesn’t go as far as the story
you chose about a middle-aged woman
who has gone through menopause.
Yes.
with a life full of emotions and inner feelings.
Yes.
Why did you create a character like that?
Did you feel this book hard to read?
No, conversely, it’s very easy.
Oh, really?
I feel the same.
Yeah,
Some people asked me the same.
Of course, they are also artists.
They asked me why I'd written
about an old person,
why I wrote such a sad story.
Actually, do I...
really mean to
write about old people?
Do I mean to write a sad story right? No.
Yes.
Just spontaneously.
I don't mean...
it means,
I didn't choose this story in the first place.
I don't know what others think,
but when I want to write
about human disconnection,
like, this morning, I just
on Facebook about it.
I joked that, like...
A professor asked me
what I had written and would write about.
At that moment...
I immediately remembered Márquez's saying.
He said he would write a book
about the loneliness.
Then I replied to the professor that,
I would write about human disconnection.
After determining the concept,
I chose the character.
This story is more suitable,
maybe because
I had experience with it,
or maybe I like it,
I care about it.
I’m especially interested in the matter
like, after a child comes out of his mother’s womb,
will he still be really attached to his mother?
As a mom,
you also
probably understand what I’m saying, right?
Kind of, everybody...
Our own work is both our concern
and our understanding.
That's why I have such a book.
Yes, and I am always curious about it,
about...
the journey. Why...
We usually see this point as..
Almost at this point,
the author has no right to change anything.
I find this book interesting because,
actually even a short story online,
if I want to,
I can still change.
But once it's printed,
that is when
the author's life is “over”.
That's right.
but actually, his life was “over”
the moment he
started to write.
Because I will...
if we still keep ourselves in it,
we won't....
No. this depends on one's point of view.
From my personal perspective,
authors should end
their authorship as soon as they write.
So that the story develop and
unfolds by itself.
Simply...
when reading a book like that,
I wonder that
who is the author?
why did she come up with this story?
why
did she think this story was worth
to form a whole book like this?
Then the people...
who...
are famous in Vietnam cinema
often say...
Ah, this is what Mr.Hung said,
at Autumn Meeting season 1,
then
It depends on each person’s interpretation of the story.
what is it here?
Like, someone tells...
a young person is pitching
À, about a project, he tells: "Yeah,
I’d like to tell a story, it’s about a
a girl like that,
how old she is,
like this, she met a difficulty in....”
Or another person tells,
they feel
their story is:
"I went out one day
and I saw
the world is tilted, twisted,
so I want to talk about it”.
Suddenly, for me, I feel that
people have no connection with each other.
so I wanted to write about that.
before, Ngan Vi mentioned a point
that I...
Actually,
I also lost touch with my own self.
When I study literature,
Yes.
I usually wonder
whether I have a story to tell.
Yes.
Now I consider in this era,
Seemingly, everyone has a story to tell.
And everybody doesn't even
listen to others's ones.
Because I have too many stories to tell.
And every story is interesting, right?
So I’d like to
ask you that,
as Ngan Vi yourself,
not necessarily a novelist,
or a journalist,
Uhm
or a screenwriter
What kind of story
would you consider
a worth-telling story?
Well, your question is a bit difficult,
but I will overturn
your previous sentence
You said
there are many stories to tell,
and I said
every story is interesting, right?
Then, of course, you won't
be able to answer me immediately
However, immediately
the role
of a senior journalist
- I also study journalism like you
will find that
If I were a newspaper reader,
I would consider a informative story
as a good one, right?
However, a work of literature
needs more than that
Even some of the literary works
that we read
haven't given us any new information.
We're just captivated
with the words created by its atmosphere.
You just asked me
how important the story is
It's crucial
I have to borrow a story from someone else again.
While I was watching the movie
that my friend, who is the director,
invited me to watch
During review process,
I watch it
Obviously, they have to trust me,
that's why they invited me
I take a look at the scene,
and see that
everything is fine
but
they just can't create that feeling
He said to me that
"Yes, I did not succeed in creating
that feeling."
Sometimes, with what we expect,
we understand that
" the feeling of alone is like that"
Let me see
There's a movie Scarlett Johansson
act in Japan, but I forgot
Uhm, Lost In Translation
That's right
Crikey! The producer interferes
For example,
What is the movie about?
It is about two
lonely people in the city.
Like that
About my story,
I want to tell about the disconnection
# then, in the book " Đàn bà"
it is
a lack of connection between two people,
man and woman
woman and woman
After that, I realized that
she also lost connection
in the family circle.
Then, I felt like,
"Well, whatever,
I'll just go ahead"
"How can I express it
in a delicate way?"
These books are not refined enough
as expected,
so I'll write another one
I think " What is the
highest disconnection?"
As a woman,
it is clear that she has a child
she gave birth to a child
After you have your baby,
you feel like
he is
your valuable asset
He is like "mine"
I am most familiar with the word "of mine",
but it is not
a counterargument here
People who have
left their mothers' wombs already means
"You are lonely in this life
and somehow
you still lost connection with that mother"
Then, "How can
we write this state?
I want to mention the word "state"
This is, the films that we like
or the books that we read,
they often make us feel in a certain state,
a more conceptual one
No matter how
a story begins
or ends.
Okay
Don't remember what the question was, right?
I don't remember what the question is
Let's talk about the movie again
It's correct. It's ten miles away.
Okay
Every story is interesting
Yes
Back to that idea
I think that
that sentence is correct in the essence
of a person who wants to tell a story
Any story,
is interesting to me
but 12345 people sitting
around me,
how many people
believe that it's interesting
it's very important.
involves storytelling skills
I just told you a story that,
As a journalist,
all we need is the facts,
but for a writer
or a filmmaker. Sorry,
it's not a filmmaker
"You want to make other people believe in your story
then how is your storytelling?"
"How do you make a connection
with the reader
to make them
believe what you tell?"
"One mood you describe,
one sorrow you brought forth
in just two sentences
people already saw: "Oh, I'm so sad!"
That story is the one
between the writer and the reader
Then talk about the story worth telling
We all have stories to tell,
but obviously
our life and energy
the time we have
Uhm
don't allow us
to tell all of them.
If you had to choose
which stories are worth telling,
what would you choose?
What kind of story do you think
is worth telling?
Me personally?
You mention
connection or loneliness a lot.
Is that your
worth-telling story?
So, what do I care most about?
What I care most is not
someone's process of getting rich.
That is
not the thing I consider.
I also don't care about the pain
in the form of, how should I say
I don't care about
the story
such as the flashy
showbiz world
But we will care about
the person inside
That is, the human is always the topic
we're interested in
Uhm
We find that
human beings are very lonely
and they are very desperate
How can we
produce that state
where it's just right
for our experiences
and also show
refinement?
instead of saying
One day, I sit at a coffee shop
I see my lover driving another girl passing by
God! I feel like the sky is falling
I can't express like that
In the story of making films
Recently everyone has heard about Mr.Hung for example
I will want to explain more that
The director Tran Anh Hung
A director is
very famous with film
especially Vietnam film
He used to make a very good point
With making a movie,
It has several ways
Firstly, knowing people tell not knowing people
Right
The one making detective movies
actually knows the criminal
But only the audience doesn't know
Then he'll let the audience know slowly
Sometimes not knowing people
tell knowing people
Right?Vietnam \N NV: Not knowing people tell knowing
about
people
tells all Vietnamese people
about how beautiful Vietnam is
How to cut papaya, how a green papaya is?
And also an important part is
Sometimes it's a journey of
not knowing peolple telling not knowing peolple
It's very interesting
That's Oda's films
Now turning back to the
Actually with ''Phuc am cho mot nguoi''
Thuy Minh can see
it clear
But Thuy Minh wants to ask you
It peels off until the very end
to let us know the details
TM: Right? \N NV: Uhm
From the beginning, I have a feeling
This woman
has an austerity
But why does austerity
come to her?
Or why does she feel that way?
It needs to peel off
to the very last lines
Then I'll know many things in it
I'm curious here
Ngan Vi chooses the way
You know everything about her life
Then you tell the reader gradually
Or you don't know
and with each path you keep going
TM: you add some details? \N NV: Ah
Ah, that's like what I said earlier
About the theory of the death of the author
But actually
When wanting to tell a story, we have a story
That means I have to know that women
I'm not that type of person sitting down
and writing outline for novel
But
The outline is in your head
If you know the all
No but with the meeting
It leads to another details, for example
Statuses like humiliation
Rìght? Humiliation
Or loss
Or be scammed
No, being scammed
Being scammed is in the story
Right?
But other statuses like I said
These need interaction between characters
between people
They have to say that word
Why don't they say that word in another timing?
Saying at the exact moment creates that emotion
Okay
Actually, Thuy Minh understands Ngan Vi's point
But I just want to ask more
Okay, obviously
I still need to know the story
I know the story
already
But whether or not
Sometimes the story ends on its own
Yeah, it has
Dan ba hu ao'' is like that
It ends
NV: whenin aI finish
completely different
writing\N way
TM: Compares to what you
decided
Yes
The "Phuc am cho mot nguoi" is simpler
With the ''Dan ba hu ao''
I let the characters choose
Like this
But actually, I think
This point is not that important
The important thing here is
Before sending, I have to read it properly
To see it's right or wrong
If it's wrong, I have to find the wrong to correct
So it's never wrong at the end
Or wrong
in things I said
It's just wrong in certain states
Like that
That previous point
Is it applicable to creativity in general?
I think it is
I'm also a person interested in art
So I think
Besides I have stories
when taking to many artists
I see it almost like that
If it's true, then it'll be true
And if it's false, it'll be false
Like the old days
You have mentioned earlier
I interview many people
But actually you don't know I've been in movie section
for many years, so I have to study films
Then when I
write about films
I also had a period of interacting with filmmakers
In the filmmaking world
There will be stories
Only people in it knows
For example, this person askes to see the script,
or watch the edition of the movie to evaluate
Or even in the premiere,
Everyone talks to each other
Then of course everyone will
Usually
Praising is not necessarily true
that means a person
when they praise the movie, sometimes it is also
many different emotions
But a professional that they despise
will have thepeople
Sometimes right inask
it each other, sit together and say
that
hey why is this scene wrong
it is not right
but the film directors still keep?
do they believe that?
they believe they are doing the right, do they?
Then a saying I often say to my friends
is that
the first person who knows it is wrong
is definitely the director, who makes the work
the person who is the author
will be the one knowing where his work is right
and where it is wrong firstly
if he is honest
with himself
Thus honesty is very important
of course, we should not be too sincere when writing
but when we are in front of a work,
we should be honest
because we will be the person
knowing where it is wrong
and right immediately
without waiting for other people to say
That is it. That is my thinking
and my experience about story and art
Is there a way to translate
to only two words, it is so short?
the word "right" and "wrong"
is there a way to translate
for the ordinary to understand?
there is a time when someone commented earlier
uhm
when starting, everyone has made noisily
because of the draft law of cinema
everyone was interested
and somone said that
The movie "The Judge"
would increase the crime rate
of course they said they
did not base on any sociological survey
that is too familiar in Vietnam, no need to discuss
it is also not good to talk about,
talking a lot makes us old ourselves
but there is something important here
then I have written an article
that means
Miss A will see that film be right
Miss B will see it wrong
It is not about
the movie whether it is right or wrong
because the film that is right or wrong
is the author, his story
but the person
it means
the author must take responsibility
and do something for his work
but
when the audience
connect to the work by that way
they base on many things
their experience
education
life environment
so these two
are independent
therefore,
if we talk it is right or wrong
we can only speak to the author
and we can not talk the audience about that problem
but
we, for example having been a mother as you
so what things do you expect from your children
when they watch a work?
do we have to prepare a lot
before they watch a work?
yes, that is thing I want to talk
I get it
and, it looks like that
this is not considered
important at this time
when everyone is talking about
mass means hit mass
What product people want is to hit
as many as possible
I do not really understand
yes, then slowly you will understand
because I only think that actually
one of the author's responsibilities
is finding
maybe people do not look for it, but
either with some kind of traction
they have to find the right person
who can understand and accept their story
oh
and in an era when
people always want
as many people as possible to understand this work
Uhm
or every number, everything, every
content comes by number of view
then it is very hard
for someone say that
me, is my work
right for the person who receives it or
should not return to the right and wrong
then I only think that
there must be a person.
If the author believes his work is true
there must be an amount of audience
having the ability to understand correctly
uhm
because many audiences will
tell the work exactly
and that author is also very right
I have experienced a lot of movies
okay okay
I think the biggest contradiction
of doing art
in a country like Vietnam
and this is what Mr. Le Hong Lam said
uhm
we often talk about the intellectual standards of the people
because Mr. Lam said there must be intellectual films
uhm
that means
the ones who must have one, had to
be at least like being in 1st grade
then could read
we must have things
called foundation of knowledge
then we can appreciate, mustn't us?
Yes
I have just talked about something like that
so back to the right and wrong
which you put up
you ask me
who will I answer and in what capacity?
as a composer
I don't care about others
Uhm
I only know that this is wrong
but so much to do, so little done
that moment, that life experience
I did not do enough for me to redo
that part to make it exactly the way I wanted
I do not care about other things
Right
If I really cared about those things,
I would not have written these books
Do you see anyone reading?
Sold out
They are sold out because they are published little
I still believe that
No! When reading books,
And
I'm not a very compliant person.
If I'm able to enjoy
something,
actually, I will be the person if
I've read the book halfway
but suddenly realize that
I can't continue to "absorb" it anymore,
though thing I've said seems rough and harsh,
I will stop reading the book
and
the same goes for this viewpoint that
We don't attempt to...
in this present era,
there are too many items
for us
to consume
we barely attempt to consume
A long time ago, when we watched TV,
there weren't a variety of TV shows,
there was something
very flat and dull but we still had to try.
But nowadays,
one of the most luxury things
in this era is that
we have a lot of stuff
People use the word "flat world", don't they?
And now the world
is really flat. Yes, actually
there are too many people who are more creative
in writing and indicating
And most of them
can
belong to the group of people
you-Ngan Vy have mentioned
is that
they don't think too much,
so that we have many works, right?
But those who think too long and hard;
through many years, they will just release only a work
so we definitely don't have such the number of works.
Also we need to recall that
you have talked about some cases
which are prodigies
and of course
also naive people
um
We can't tell all about kinds of people
- that's right
Also not assessing.
Not assessing.
Um, back to.....ah, put movie film aside
back to literature,
Uh, it's kinda weird
because I've searched everything, and
the word
that caught my eye
was
Vietnamese Contemporary Literature
Where did this word come from?
Did people put this word into or
you-Ngan Vy
I...
only when your book was printed did you know
I didn't manage anything
except the content
Um
So, it makes me
think a little
I don't know
how many people will listen to this podcast
Lucky that
I studied in Literature specialization class
so I'm concerned about it
You write books
yeah, I also write books
those naive, odd books that
I never want to read again
But
It's funny thatContemporary Literature had first appeared in
Vietnamese
1986
before the time when
Ngan Vi was born
And
there's one thing before Contemporary
is that Modernist Literature,
since 1960
uhm
This makes us
feel Literature
is obsolete
Yes, it is.
I also think that
So, a while ago
back to the story
I told to you
Nobody even cares about Literature much
but honestly, I understand about
Contemporary and Modernism in my own way
Modern is actions that are happening, right?
As you said 1960, and of course
it involves many things such as politics,
the world,
science
not only
about literature
And I consider Contemporary as
things that we may care about
It's quite internal
rather than external expression
Though this is the first time
I've just noticed since you told me
I swear
Because I've searched
about it a little bit,
I realize Contemporary Literature
has one special thing
as you've said
the internal thing
Uhm
So there are two things,
which I consider good,
are related to Contemporary Literature:
Character is more important than plot
uhm
This is general definition
but when attaching,
we might find it quite relative,
kinda adequate and
suitable, right?
Someday we will care about it,
and this Contemporary can be
expand into anything
when there are many plots we all know about
although I've said that
everyone all has their own story
uhm
but who tells,
that the storyteller
is a more crucial factor
uhm
So I think
one of the contemporary things is
that character is more important
also
I haven't heard for ages
if you're interested in Literature
you might care that
did Military Arts magazine exist in the past?
Nowadays,
it still remains here
there was a departure of an important character
I don't remember that character's name
but there was something like that
and another old man, I don't know who he is,
but his name is Dinh Xuan Dung
uhm
wrote skillfully
That
old literature
put particular emphasis on realistic depiction
uhm
but now realistic stories
are not necessary anymore
maybe we have a lot of tools
to depict it
however, something called
literature for inner mind appeared.
It means we
as you've said
speak from our heart;
we draw our feelings out
but it's true that the future
for Contemporary Literature
The future of tomorrow is today
What do you mean when you've said that?
To be honest, I think
it's so funny
That how you express feelings is very critical,
which means the Contemporary or
Post-modernity
or Classical style,
it's just a way to express,
and about the matter that
For hundred years, people still have those stories
Love stories
Heartbreaking stories in love
stories about the family
Stuff like that
They're stories about humans
We're living in that community
There's no difference
The way to express is different
Today we're showing like this
We find it okay
Now watching movies
whose way of expression is a bit old
makes me feel tired
We like new things
But new things are also easily outdated
There's few people like Oda
He creates a new cinematic language
Then the whole world adores him
and see it as a standard
Very few people like that
We can't answer future questions
We can only answer now questions
Yes, then I will ask a question
to answer that question
Is there a timing
This is not a new question
And Thuy Minh brings this concern to ask many people
If it's just about the expression
Uhm
Literature is maybe still there
It continues in movies
Even in some brand new genre we don't know yet
That's right
Even we don't know
Maybe it's in Youtube
In Netflix
In Tik Tok
We don't know, right?
People have already made films with phones
That's it
But will there be a timing
Those versions like this disappear?
That kind of paper?
Uhm
I don't know
Because back when I studied journalism
At that time people still taught me
"Press is the fourth power", you know?
In the blink of eyes, I work as an journalist
Journalism goes down
Beacause of you, right?
I don't know
It takes me a lot of time to understand
I have to do it in Facebook
In the old days, my ex
has bought me a kindle
Uhm, kindle
I can't read by it
So I think
At least there are 10 people like me left
Writting paper hasn't died yet
But are you a person that matters
A thing lives or dies?
I think a lot about the death
Many things about the death
Stuff like
I think you'll ask a different question
You steer a bit harsh
I think that you
You'll ask
Someday our work will disappear
Because it's outdated or something
Then I have the answer already
Uhm, I'll ask this question later
I'll answer now
My opinion
Same as 1, 2 friends I know
My friends also work in art obviously
I don't want to make them cameo here
But there is only a masterpiece or trash
That's why we have to be careful
and we shouldn't create more trash
That means a masterpiece lives on its own
It lives in the form of writing books
or iives in the form of ebooks on the kindle
or lives in the phone screen
It is still alive
And it's trash, there's time for it to die
So the work of creator
It's not something I have to worry about
Because when we worry about such things
it's a bit crap for a creator
And it doesn't help my career
and my literature
I don't really care about that
Okay
I ask this question again
Not about life and death
I ask about the time
When I read a book like this
There are just some small details in it
That let me know
The author is a person of this era
Then I'm interested in the timeline
of books like this
Ah, I feel
very grateful when you see that
That means nobody thinks I wrote this book in 201x
It was published in early 2018, late 2017
Maybe, I'll check later
I don't have ability to subtract
I'm being honest
Because I remember when I took a Chinese exam
which I must write down my age
Why not the birth year but the age?
I can't subtract
I have to turn around to a male friend behind
I told him could I ask you
what was this year minus that year?
I'm not lying
I can't subtract for a while
My younger brother often teases me
He says, do Vi know
What is one plus one?
I think he was playing me
I panicked, so I couldn't answer immediately
So I wrote this book about the age of 27, 28, right?
Kind of like that
Many people don't believe
don't imagine
Actually, it's 29
Is that so?
Why am I that young
can write a book like that?
Even the "Unreal Women" actually
It's also an experience
that's a bit older than my age
I forget what I'm going to say
I ask you about the timeline
The timeline
When you realize this
I'm very happy cause
Both books rarely have the appearance of phones
social network
modern stuffs
Everyone may thinks I have a plan
But honestly what I want to say is
I'm not good with it
I don't know all about technology and
and the world that
like I feel
if I create a world without those things,
it's still a world.
Right? In stead of caring about two people
how they break up on the phone
how they make a scene of jealousy on Facebook
then people will see
the disconnection between a mom and a child
on a bus ride.
That's how it happened
It depends on you, how you show
how your writing technique is.
But anything else doesn't matter
It's what the status creates
film too
we create a plight of violence
# and some people are violent, like *???*
there are films that are horribly violent
like "The Piano Teacher"
We couldn't see that
but it gives us a horrible feeling of violence.
That's such story that they chose the way to present.
Sometimes I keep silence a little bit to see
how the status that I'm going through is
Exactly, that is the most difficult thing
to get and to create?
That's right because
I understand
there will be one day you come home from the
supermarket
you want to go shopping for your child
you walk to the supermarket
whether it's empty or crowded, the AC is on
your children are not around
you push the cart and see
the flowers you haven't seen in a long time
suddenly, there is a wilt in your heart
and you witness that time is passing by
for instance,
It's easy to say
but how can you make people see that state
we definitely have to think about it.
When I told you this
do you still think that the story is important?
Um
The story is no longer crucial.
We have to build a state that doesn't look fake
but real like what I said.
Hence, I think people like me
will think more about this than
"Oh, who'll this lady meet at that moment?"
"How will this story be solved?"
It's also important I would say
but in the composing process,
it's not essential like what we aimed for
Okay, so now I can understand more
because when I invite Ngan Vi to come here
you said that
"please let me record in the afternoon
because maybe in the morning
I don't want to say anything"
In the morning, I'm often in the contemplative
or hyper mood.
Terribly, a day happens like
if it doesn't happen in a way that isn't terrible
normally, I am usually contemplative in the morning
thinking about life and death
even thinking about the time flow.
That's my thoughts but I feel
I'll talk about it later.
And the noon comes, that's the working energy,
I do a lot of work, for the past two months,
so I feel sorry for myself constantly.
Then, until
the evening is the time for party.
That's how a day will be like
Um
But thoseI mornings
because are suddenly
feel humiliated becausehyper,
of the previous day's
drinking.
such things
But normally, in the morning I'm not ready to
talk about optimistic things.
It usually goes into my inner side.
Um
But this is what Ngan Vi
set for yourself
it's like a kind of working calender
or it naturally comes?
I think it's like
How must my personality be like
to set that for myself.
Therefore, whether I set that or not, it's still me.
I don't know if you believe in Zodiac?
But I'm Capricorn.
And perhaps Capricorn is a little bit
I know Capricorn very well.
Oh, really. Do you date a Capricorn?
I date and have a Capricorn son.
Oh, do you hate Capricorn?
If you don't then I will continue.
Let just say I have no regrets...
How can I say
so now let talk about
how I wrote a letter to a friend
I was heartbroken in a day,
I'm usually like this
In general, it's normal to be in a miserable state
in general if I say
if I say I'm miserable in a day
is like Director Trinh Dinh Le Minh says
today I'm depressed.
It's the news that a car ran over a dog.
There is nothing special.
Um
Which means a day I was hurt
so I wrote my friend a letter. Then I said
that "I think I will not go off my topic"
which means I said,
the cameo had said that
he wrote a sentence, he said
"Humans are always victims
of the facts that they figure out"
Because once you believe in that fact
you cannot escape yourself from them.
This man who wrote in the book ...
His absurdity
then I think like this
If I could just be like that,
it would be a blessing
But
Because I am a writer
I am a creator
That's why, the thing about why
it is back to the thinking
Why do I have to meditate?
I have to understand, understand people.
I have to realize the nature of the problem.
This is more important than
writing something down.
In a recent letter I sent to my friend
I wrote this sentence.
It is really a state of suffering
I do not..
I do not know if you can understand this
No. I only think of something else
In the past, people said the word "instinct" in generally.
I do not like that word at all
But I will translate it to
"a very strong connection to oneself".
I only see that when you came here and told that
"I spend much time on meditating"
Then I think..
In- In the morning
yes, the morning, okay in the morning
I ask immediately
obviously does our job give us that freedom
or do we create that freedom ourselves?
Is that right? Because
I think you also..
This is not
I understand the word "instinct" in a different way
very different
I think
I do not like the instinct
Especially when doing art
I do not like
Works that have the instinct
are very dangerous for author
But-but sometimes instinct is also good
There are people whose instinct is excellent
they have such a work
But if they incline to their instincts
too much without through educating
or doing else, it will be very dangerous
So I think that the instinct is not the connection
uhm
The instinct is mine
The connection is thing we must understand
We have to go against that process
we must be educated
we turn back to find out
finding out ourselves
It is not the natural
but it must also go through a process of learning
we were educated about that
I just think so
I treat you, I come to you
then I must be educated the foundation, do not I?
I went to school to learn how to treat others
how the living environment is
Actually when I come back
I need to do the same to myself.
Then it is not natural that I do it
so that instinct
I do not think it is synonymous with self-connection
Thing I want to talk here is
spending a whole morning on thinking
or even have days
There are many days, many days to think on something.
Well, for me that is a possibility
a kind of ability
I think so
A kind of ability, because
as you also asked
"So do you not think too much?"
Well, is not that right...
I put in a state of comparison
obviously,
something that is in our own world
is hard for others to touch
I think it is all of no use
It is not like you can do that suddenly
Even this is wrong for me
I think sometimes
the world we are having
Not that you are
a bit fragile
that anyone can enter that world and
walk back and forth
Ah, I understand what you mean
When I was twenty years old
I used to meditate
that is a state
I want to be deep in
And then I found out I was wrong
The thing that I think about
and the other's one which
other people easily enter my world
I think those are two very different categories
Uhm
So is it still possible to do both?
I think they are different
It is a bit abstract
so it becomes
that's right, that's right
I am also trying to talk
to think of its image
Thus I think that
That's right
people often
give example when thinking about the private
I think of a bubble on my body
uhm, uhm
And other people can see me
but can not go through it because of me
But usually my bubble will burst
Someone is like a child passing
and poking a finger in
then it will burst "boom" and
I have to lose energy to create the bubble again
with me
Is this thethere
Because self-isolation
are also or the contemplation
periods when I withdraw into
myself,
hide in my darkness
It is not the contemplation
that state is so faint and fragile
That means I do not approach other people
I hide myself in my shadow
It is so dangerous
that makes me jump from upstairs
It is different from the state I meditate every morning
like thing I have done since I was a kid
Uhm, I call it
with me that
is the meditation
Because at those times I think it is a way
I am supposed to think
That is, it is not necessarily negative
That is I really
I really want the feeling
the feeling that I am just sitting to write
nothing touch to me
only me
the drinks
or my thinking
But that with me at this time
maybe because it is difficult, so I think about it.
So what about when you’re travelling?
Because I've seen you write about... \N- Yes, that’s it.
That's time
for me to be contemplative, too.
And it has to be in a...
I'm sitting on something
which is moving.
or sometimes I sit down
and drink coffee on a small corner.
I can also
get inside right away.
But if
my phone rings,
or my baby falls face down,...
What about before having children?
Then that's the period
I enjoyed my life the most.
And up to now, somehow,
I’ve thought that's my youth.
I don't assume that....
I have lost my youth
but with that period, it's so clear,
that is exactly the youth.
That freedom means ,
Yes.
I want to rest? Go ahead.
And kind of,
I can stay there as long as I want,
I can go home whenever I want.
Yeah.
Those are external forms, right?
This Mrs.Khue,...
she didn't even meet her son,
but she lost her freedom for real.
Like human beings... I don't know what to say,
Yes.
Either way, we get stuck in something.
That is, when those relationships make people
not free from each other,
no longer freedom.
But sometimes I think
freedom isn't that important.
Yeah.
I mean, I don't know how, but
it doesn't matter much what happens to me.
Uh.
I think that balance
is also pretty good.
Uh,
Many years ago,
I was in this state more.
But suddenly, now I'm a bit lost
about that.
So recently,
my thought
has been a little bit different.
Well, the future is a difficult thing to say.
Yeah.
The future of literature
is even more difficult to say.
But obviously, we also see that
when it comes to contemporary,
the countries like China, Japan
have a bright literature.
Korean too, right?
Yes, there are trends like that.
Yes.
Actually, it’s because you said
you read my post
about...
it’s like an essay.
Yes.
Developments
need to go together like a wave,
which must have a trend.
But Vietnam is especially lacking
these, and...
our cultural dependence
is not...
Many years ago, when I was still a journalist,
I was also very interested in this.
Kind of,
people were.... To put it mildly,
what is it called?
It's like chasing an idea model.
Yeah.
Then recently,
there’ve been articles like
We will lose our country due to this or that...
When reading, I found them very suitable,
outside, like that.
Indeed, the trends of
the neighboring countries
I just mentioned,
Vietnam is always the country
that follows.
Sadlly, we can't
create our own trends.
Literature has existed for a very long time,
for sure.
When we were in college, online literature
just began to flourish, you remember?
I do.
At that time, there was a famous translator.
"Trang Ha"\N- “Trang Ha", that's right.
I very rarely read Vietnamese literature,
I’m sorry but...
But it's not Vietnamese literature,
It's Chinese literature, isn't it?
Yes \N- then she translated.
Then I sit down,
and I've been thinking that
actually they always create trends
that even now you hear,
people say what Gene?
Gene Z!
They have their own style of talking,
they...
they have their own languages.
At that time, I studied in China, so I know
that everything is translated, 100%
from Chinese.
It is...
'word by word'' translation.
That means, even about eating and drinking –
daily routine, they don't have.
Just for this one, not to mention to
the thinking, as follows:
One morning I woke up,
I read an article by...
I so often read essays,
and articles about Chinese culture.
Because in my school,
the professors
have a page where they often post.
And there's one of them
in which they say about the words,
the words young people usually use
in the shows
that are currently very popular.
They are... they will,
they will kill
the literary quality. So,
it means that we don't have these yet,
so we cannot come to other thoughts.
So that's something
we also need to pay attention to.
But actually...
Do we have enough human resources to operate?
Do we have enough talent?
Then do we have the support of...
the government or not?
It requires us a lot of sides.
But there's one thing like,
also,... there are many things
we don't know how they live or die,
but with things like that,
I feel they will die.
You think they're going to die?
I think literature,
to be honest,
when I saw Ngan Vi posting
a short story, I exclaimed:
"My god! Short stories still exist now?"
Oh, really?
That's what I feel.
Yeah.
But, does our community of writers
feel the same?
Very rare of course.
but is there any although just a little?
When I say this,
I feel sorry for the community of writers.
I only have a little connection to the movie community.
Uh.
I have almost no ties with
the writers.
Like...
for I don't when
instance, know Iwhat
worktoinsay, butindustry, I get
movie
connected.
As for literature, it's too private for me.
As before,
back to your question at the beginning,
it is also a
common question isn't it?
But it's also important
that is why should I write?
Um
When it's time to write, then I have to write.
I made a movie
then I have to know why I made that movie.
But when writing,
I don't know why...
So from this,
I just realized which world I really belong to.
I belong where I have to,
do not know more.
But the others,
It's like my job.
Sister, I always believe in the usual
and I always believe in the basics.
Yes.
For example, I'm interested in
Stanley Kubrick's movies
or the movie like ''Dad, I'm Sorry''
Because,
it must have the basics
but absolute.
Yes.
It must be the one...
standard like that,
before I want to break it out
Yes.
And I don't believe in breakthrough much
when I don't have the cornerstone
From the beginning
Yes.
Yes, I'm also an interviewer,
and know there are questions that must be asked
and...
let it go to other things.
But it's hard to answer
It's not easy to answer at all.
Well actually if it's easy to answer
for Vi at the beginning,
then perhaps the sentence...
literary journeys,
it will be more different
You're right.
Actually I'm sitting here,
I will be the closest to myself.
Like that.
So if my books are unsaleable
then it's still me.
I'm like...
desperate because of my unsaleable books.
But
a book that I know is
because there are many languages,
so that it can be transformed,
it can be regenerated
in a different format.
But
finally Ngan Vi,
you visualize your book
it will go that way,
Or will Ngan Vi continue to write books?
I'm still writing books but
The one...
the book I'm writing
takes my time a lot.
But, I don't understand
suddenly
I'm even more careful than these two.
It hasn't been...
Besides, there's no time.
Recently I spent
for movies too much.
Um.
That means you have the script
so...
I have some movie projects.
Then the last time
there are some comments for Diep
so almost
those few months I spent all my energy on it
Sometimes, the entities are different to each other
between the... same writing stories
the same writing skills,
do those entities differ too much?
being a journalist,
being a screenwriter,
then when writing...
It's not the entity
it's just me.
My word, it comes out from me
It may be different
of the time when whether you are careful or not.
Which means
I wrote it on Facebook
there is no editor.
The feeling of a journalist,
I'm a traditional journalist,
so I really understand this.
I go to school,
how I was taught about an editorial office,
how does it work?
But Facebook cannot be edited, right?
I'll be arbitrary
I'll repeat words, such stuff
This time I was cursed
I was...
The editor says: ''Caution''
Because I see my caution
disappears on Facebook
OK
But it's still me.
Somehow to express
then it's still me, right?
But there's one thing like this,
I cannot
write for an editorial office,
so I write in the language ​in the novel,
Then I have to write the ones that fit the ''format''
of the newspaper.
This you also understand
So you don't
think about this a lot.
But actually the most important is
still the novel, Sis
Um
To me, nothing is more important than this.
OK
Even movies?
Movies are...
Did you know?
There is a lot of illusion,
is to touch.
In general, now I seem a bit too open,
or maybe I'm ''high'' because of coffee then.
So if everyone edits, then just edit the following.
The beginning is too careful.
What does it mean?
There is a terrible illusion,
but
there is one...
when I understand something more clearly
I can see through more clearly
then I will know where I am?
And how is the story?
For example, for me,
a movie, it's the director's,
it's the image,
it's the director's game,
their ''mindset'',
their wisdom,
their subtlety.
Scenario is often like that,
so the movie is totally different.
There are extremely bad scenarios,
but the movies are good.
And vice versa,
it's up to the director
So the screenwriter... for me,
it's a job.
And if I can contribute anything to the movie,
for this movie?
Because actually in Vietnam,
it is missing many roles,
many, missing a lot.
Especially the content
so if I can contribute anything,
so I will.
And I have no illusions about that
into my work.
This is my work.
But a lot of people
they think the success of a movie
is due to the screenwriter
due to a actor,
No!
That's the naivety
and it doesn't make each other progress.
So I have to understand that kind of thing
each one does their own work,
but I should understand
Composing is... the author is not...
Um
Everything is obvious now.
I want to tell you
that one of the things I like about podcasting
is that nothing is cut and edited.
Everything we say to each other will be broadcast live.
I'm a big fan of joking around.
Even if joking, I hope
many viewers have the patience...
Yes.
to listen to the end of the story.
Because they want to know
how we will conclude this story.
If that's the case, I enjoy the journey
of comparison
In conversations.to the novel's structure, it's quite a
departure.
It's even more dissimilar from the way movies are
structured.
It does, however, have a distinct structure of its own.
Of course, it has (a structure).
As a journalist, I'm well aware of this.
There is no way this is going far in your mind.
The question you need to ask here
is what I think.
You know,
even if a movie doesn't get much attention,
it still appeals.
Yes.
Sometimes it's the story that makes me.
Instead of I make that story.
So, let's return to
the previous issue.
Novels are always an essential journey for Ngan Vi, right?
Novels are critical to me.
It's hard to put into words how crucial it is.
I had forgotten how old I was in 2016.
I'm sorry, I didn't mean to do it.
Twenty-seven.
Twenty-seven.
My first novel was written when I was 27 years old.
Although I've written numerous short stories in the past.
Also, I've got a lot to write.
Young people, you might know.
Youth is always excited
about their story.
Youth will find their stories to be the most unique.
Their love is absolute.
Their tragedy is the most
miserable in this world.
Excitement is always present inside me.
But why didn't I start writing sooner?
Even when I'm writhing
and have the energy to write many words
and generate a lot of content.
As far as I think, that's cautious.
Because I must really love it.
I'm so infatuated that I have been bashful with it.
I adore it so much that I must respect it.
I think it's a little too fast to write like that.
This is a feeling I share with you.
My first book was published at the age of 29 years.
Even though I have been writing for newspapers
since I was young.
Even though you can begin writing
at the age of nineteen, right?
That is correct.
Right?
Everyone encouraged me to write a book.
But I also...
So, now that you've told me,
I realize I
wasn't unique.
We all have denominators
in common.
That's precisely what you've said.
When I'm in love with something,
I tend to be more cautious and timid.
- I'm more reserved.
So, where
and when
will this journey
end?
What will the lasted book look like?
How many books are you planning to publish?
This is a prototype question as well.
This question is often used
to conclude a journey when talking.
At the beginning and at...
When would you say "OK"?
I always imagined myself to be...
What should I say now...
Like Mrs.
One Alice Munro.
day, when I'm old, I'll be awarded the Nobel Prize in
Literature.
This writing story is
a ten-hour, eight-hour, or twelve-hour workday.
But it's not that
I'm inspired to compose today.
That has never been my style.
I might be inspired to write a short story
for a crush.
The problem is that writing a novel
is not like this.
I've always dreamed of receiving
the award when I'm old.
So now, the most important thing is
to live until that time comes.
Not write something else?
That's right.
It's true. I'm telling the truth.
No, I really believe it.
This, in my opinion, is a very worthy image
to strive for.
Because I'm most afraid of ...
I also see the writing journey
as something
I might not need to say.
But I understand. I know how it works.
I'm aware that
joys and difficulties
will be on that journey.
So, seeing the destination
to aim for is already impressive.
The only thing that scares me is
that I'll fall somewhere (in the middle of the journey).
As for literature,
I feel like a secretary.
Maybe that's how it is with everything.
That is, I will continue to do it
until people don't let me do it anymore.
Or when I am unable to write anymore.
Actually, this isn't a burning desire.
It's not something I'm particularly passionate about,
but it's as if I designed for it.
I was born to do it.
If nothing extraordinary happens,
such as losing my mind
or dying,
Yes.
I will continue to do my chosen job indefinitely.
This, however, must be realistic.
The scenario you just described...
In general, your response to this question
has made me more confident
in the new generation of artists.
# Nói thế cho nó oai
In fact,
people were familiar with the image of
struggling artists and authors in the past.
The author has a hard time
"feeding" their works.
Because,
from the past to the present,
making money
by selling books
has been a flimsy dream.
That is exactly how I am.
Ah.
Definitely.
I understand, because
definitely there will be a moment
it disillusioned.
In the past, to Thuy Minh
in the past I thought
perhaps there was a book
or something,
it will be an explosion
inside me.
But then I found out that
it didn't bring about money,
as well as reputation,
right?
I was still me
I thought I would change my look after the books
but
I even hide
all the interview invitations
because I don't know what to say about it.
Like it's a different instance now
that I cannot talk about it
as if I know it really well.
Um, that's right.
I separate it
yes
so what
you said you programmed to do this
So what else do I need
to program so that I
nurture this journey.
it's very natural, Sis
something like this
I need to write this book
then suddenly writing halfway, right?
correction stage right?
I have to do a job
then I do that job
it's done and then come back to write.
Such things or
If I'm too excited, I pull it out
so that I can start editing a few
it's natural,
it doesn't
has such thing called
About how I'm going to live with it
my whole life without any worries,
I only have to worry about writing
and never have any expectations about it
like it will give me
money, reputation, such things... No
because
I don't know how to say
I have never thought about that
and I don't think too much about it.
Because I think
I exist here
then it also survives here
somehow.
But if someday
it's trash then people will forget about it.
You think you're writing this, all of a sudden
then go do something
to make money, for instance.
Oh
Is it considered a
Sis,
a formula?
No
It's a tragedy
it's a tragedy.
especially I am a woman
I see myself
I find myself as beautiful
Sis,
Just say it.
do you understand this feeling?
if I sit here
I find myself not attractive
or I'm a man then
I think it's common.
But
I started this journey 2 years ago
I'm so miserable
I
I don't understand
if in an another situation
in an another room,
I'm crying over this
instead of sitting here laughing.
You are hilarious!
I get high because I drink coffee
like that
how can it be a formula
typically
it's when I wrote those two books.
At the corner of the familiar coffee shop,
sitting there to write 8-10 hours a day,
tired, backache, stand up, do yoga, that's all.
And
work with it
then I will
release by throwing it aside
I do my own thing.
Because I have a lot of work
to do besides writing.
It's like
it's a year
I spend 6 months on the novel
and another 6 months on my work.
but that it's different from the fact that
also a year and 6 months spent on the novel
6 months on my work but
2 months to do this
3 months to do that.
Luckily, the most important thing is that
2 years ago I had to write my graduation essay
so I don't feel too embarrassed about it.
But when I have to spend time writing
for another job
then I'll be so sad
but fortunately, that job
is also my favorite job,
writing script, for example.
Um
I know what you have just said
is so relieved.
but let others do it
or let
it's still the "state" story
it's true that sometimes we
care too much about the plot.
people are interested in the thing A
the C or the B,
in some formula
that we have to do.
But sometimes, it's kind of
a state that can
lift me up
and I can do the rest is easily
can I say a little bit about the formula?
Um
because I heard you mention the formula a lot
that recently we have
we are some filmmakers
have talked about the formula.
Which means Vietnam...
It's a big deal to say Vietnam, sorry
it's about 10 years ago
I could see there was a movie type
which followed the formula
of Hollywood
I brought that formula
and I would have a winning movie thanks to it.
Now there are people who just applied the formula
to the books that had been already written
and
once we sat together
and we didn't know what to say about it.
there are people who believe in that formula,
but some others
read lots of books, go to school
and know that
the formula learned from the successful cases
are successful cases.
in case of failure, I do not mention
the formula as something
that when I'm lost
or I'm stuck
then I went back to refer a little.
The formula is just to refer to
but it's not
something to
so-called
thr formula is what to refer to
but not for orientating.
then I went back to see
I was stuck here, was it because of
was this wrong
then I can
refer to it a bit
it was not that I had the formula
I threw it aside
then followed that direction to write
so I was dead right then.
There was no products at all
There was no works here
right when I thought about the formula
and actually, it's related to the course of time.
It's actually
in the back or in the front.
Okay I got it.
You're really interested in the course of time, right?
I sat with you for a while
but I just have a question to ask you
really
because perhaps being a journalist
awakens me up.
Um
I'm going to ask you to sum up
this session by
your journalism skills.
From the moment I walked in
until now
I keep staring at your hair
that I wonder
Is that what's in your mind
when I interviewed you?
Yes.
Um.
I'm a simple person
Um
really
There are some simple thoughts
nothing complicated in general
Um
I think why do you
have this hair style?
Because I used to hear that
as older women are getting
the more they like to come back
to the nature, like me.
Because it's close
it's much closer to what you said
you don't have time to contemplate.
Um
So I'm wondering
is it related to each other?
Um
I don't either think that
women reach a certain age
is something that
lasts long.
It's just
there are about 3 months
women come to an age and want
that's what you said
Um
Right?
Did you get what I meant?
No, but it will be applied within 3 months.
Because there will be that 3 months
I'll think so.
A year ago
I had black hair
and I thought
when I looked at my old photos
I thought it was not alright
I saw the original
it's actually really cool and nice.
And it happened in that 3 months
then 3 months later,
I thought about something else
and it reflected something else.
Even right now, it's
if your last question
you ask me is simpler
that why did I have this hair, for instance
then I'll give you a simpler answer
is that when I look at the mirror
there are gray hair
Um
then I like
them all gray.
Um
So that I don't have to see.
But after that I came to a salon
told them to
make it the smoke color...
that's a different story, isn't it?
That's it, so...
it's the answer.
But I still want to ask you
Um
Yeah
a question that
this question is
asked every episode.
Luckily, you cannot watch
the whole show.
I'm so sorry that
I stop watching TV
since I was 12 or 13
it's over the age of watching cartoons.
I mean to me, TV is
still strange.
So other platforms
are completely strange.
You can try to make excuses but it's okay
No, I'm honest.
I mean, I'll try.
yeah, anyway it comes to the last question.
If tomorrow, you are in an island
ah
do not know the return date
you can only bring a book with you
ah
What will it be?
I hesitate between the two
but then I chose the book
"one hundred years of solitude" of Marquez.
Oh my gosh
It's really consistent
to what you said
and yourself.
This question is always the one that
how can i explain...
the interview journey
can I share with you?
Yes.
Every time I interview
I also want to share with the audience
it's always the combination of
my emotions, right?
my mood during the interview,
Um
the weather
That's right.
the camera and people surrounding,
whether my teammates make noise or not,
the glass of water, too
the drink,
plus...
what I researched about the character,
Um
and the character's status
relies to me
That's essential.
but I often have a structure
which is ah, I imagine
my guest like this
and the island question
is often to help me re-affirm
that impression
that is it true or false?
Um
And occasionally, I'm honest to you guys
I don't know if this is
everyone's journey that
going to the question that
I always ask
suddenly that person is totally different.
That's funny, right?
It turns out like the whole journey
I'm chasing a
different person
and to the end, they give me a question
as a different person.
Perhaps
that's the image they want to head to
and they are not wrong.
Yes.
It's also them.
I'm not making any judgments here
it's just a game
in my mind.
Um
The chase that sometimes
I'll chase the wrong.
That's the interest
when being a journalist
and interviewing.
Yes.
That's what I want to share.
Oh, so lucky that
the answer
this is an author I really like
but to that novel, Thuy Minh
it's too much for me.
Ah, really. Did you want to ask me why
I'll bring that book with me?
I don't even want to ask
because from start to finish
you care a lot about the disconnection
Um, and partly because when I'm in an island
there is nobody.
There is only me.
It's kind of
a person's journey throughout a hundred years.
Actually, in some way,
I really love humans
There are times I feel hatred towards humans.
That's real...
But in general,
I can still be moved to tears because of humans.
For instance, this morning
I shed tears because of Leslie Cheung
suddenly I remembered him.
I have some kind of crap stories.
A beautiful day 5 or 7 years ago,
I wrote Phan Dang Di a letter
suddenly I missed Faye Wong so much
act as if she's so close to me.
But the image of those people at some moments,
always makes me so emotional.
Actually, I'm so emotional towards humans
but I don't know why.
So, although I'm in an island, I want to see humans
even their loneliness goes throughout a hundred years.
I'm so happy that I invited you
because
there will be conversations that
Actually viewers will understand this
or you are the interviewer.
There will be conversations
often as a journalist having to interview
I want everything is like the back of my hand.
Yes.
And I have only few time
especially the transcribing recordings part
it's awful so I have to
be professional.
I have to pull the story to my side
until it's over.
What's the aim of that thematic
the information that audience needs
it's nice.
At some times, it doesn't work anymore, then stop it.
Hence, what you just said
that you nurture emotions with the character
I haven't even thought about.
So I should learn
if I am still a journalist.
Or if there are any viewers
want to be journalists, then just do so.
Because my emotions in such interviews
come and go too fast
within a year
and I think I cannot develop this career any more.
Which means I'm still writing
so I definitely have to learn
but now after hearing what you said, I feel
it's just that I don't have a way
for me to nurture the passion in my job.
Yeah, and I'm still the person
I feel like sometimes I don't even need to ask
it's just... still today I learn a word
the word "state".
People usually ask me that
what makes me sit here and talk
Right?
Then my feeling is like, ah
I walk in
a state that I can share and listen
or maybe I don't need to ask
I can just sit and listen
and then say things that
right only in this moment,
I cannot know whether this moment is the same tomorrow.
Or perhaps tomorrow, whether you and me
are sitting together is the same,
we never know.
I think if there is a next time
maybe we can drink beer
Yes.
No, let's drink wine.
Drinking whiskey
Okay, thanks Ngan Vi a lot
Today, if we
use our two journalists' heads
maybe it's different.
As a journalist, I'm not as good as you
I say "if"
as well as today I care a lot about your hair color.
That's the first.
Second,
I'm honest
the second is that I care too much about
my face, whether it's swollen or not?
after being allergic to Mr. Lan's cat hair
So, I still think it's okay
your image today
will be
it's been a while
since I interviewed a person who can
how can I...
say at the end, that is
writing novels
or my writing journey.
That's the bone and blood journey
Actually, finding a person at your age
in Vietnam nowadays
talking about this
I really appreciate that
finding a character
But if I talk to you as a journalist,
or a film maker
It'll be different.
Because at least journalism and film-making
I feel that
there are many people who are pursuing
But to write is
I also
I'll show off a little bit.
A short story that I wrote recently
of course, there are people who
I feel that their compliments are valuable
but besides, there is a character
the reason why I want to mention is
because she had joined "Have a sip" before
is Ms. Thu Uyen
she sent me a message
that made me so emotional
it's kind of what you said
the state
her thoughts about Vietnamese literature
when she read my literature, she liked it
so I feel so happy about that
So, I hope that Ngan Vi
keep this
you probably don't need my words
Yes.
If I can continue to live
Right, I look forward for that image.
I'll get older
but still hope to see it.
We don't mention
how we carry it out, right?
But we only need an image
I think that
there's a little bit hope
there's a little bit to look forward
there's a little bit to
it can literally mean that
so-called to celebrate
or joyful
when thinking of that image.
So wish your journey steadfast
Thank you
Thank you audience of "Have a sip"
Today's talk show is, I think
sometimes I'm really good at words
but sometimes I
don't think I should use any words
But what "Have a sip" always wants to do is
when I have a conversation with a character
I'm curious about
the journey that person has been through,
the journey to find what they consider
their bone and blood.
Because that is
more important than all other things.
That state
Um
Once again, thank Ngan Vi
thank you
Thank you all the audience of "Have a sip"
Goodbye and see you again!
EDITED
0:10:33.08
1:00:33.42
1:05:03.56
(Để 'freshness' sẽ đúng nguyên văn nhưng không hay bằng ý nghĩa chuyển tương tự này
ạ)