Etery – organiczne związki chemiczne, w których występują wiązania C−O−C, przy czym żaden
z atomów węgla nie jest związany z więcej niż jednym atomem tlenu.
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Wiązanie C−O−C jest dość trwałe. Rozkłada się dopiero pod wpływem działania silnych kwasów lub zasad w podwyższonej temperaturze, dzięki czemu etery są dość trwałymi i niezbyt reaktywnymi związkami. W najprostszym przypadku etery składają się z dwóch grup organicznych (R, R') połączonych atomem tlenu (R−O−R'), są jednak także znane polietery, w których występuje więcej niż jedno wiązanie C−O−C. Niektóre cykliczne polietery znane są pod nazwą eterów koronowych. Proste etery zawierające tylko grupy alkilowe są bardzo słabo polarnymi związkami (nieco bardziej polarnymi niż alkeny, jednak mniej niż alkohole i estry). Rozpuszczalność eterów w wodzie jest podobna do rozpuszczalności alkoholi o tej samej masie cząsteczkowej (np. eter dietylowy i butan-1-ol ok. 8 g na 100 g wody). Eter dimetylowy CH 3OCH 3 i etylometylowy CH 3OC 2H 5 są gazami. Począwszy od eteru dietylowego CH 3CH 2OCH 2CH 3 etery alkilowe są cieczami. Część z nich ma działanie narkotyczne, np. niegdyś powszechnie stosowany w medycynie eter dietylowy. Etery tworzą kompleksy ze związkami wykazującymi deficyt elektronów (kwasami Lewisa), np. z BF3 lub ze związkami Grignarda.
Synteza[edytuj | edytuj kod]
Prostą metodą otrzymywania eterów jest reakcja dehydratacji alkoholi (w praktyce jest ona ograniczona do syntezy eteru dietylowego): 2C 2H 5OH → C 2H 5OC 2H 5+H 2O (wiązana przez H 2SO 4)