1.

Tìm hiểu vị trí, nội dung và thời lượng văn miêu tả trong chương trình và
SGK phố thông (từ Tiểu học đến THPT).

Vị trí:
- Tiểu học: Văn miêu tả được giới thiệu từ lớp 2, tập trung vào miêu tả
đơn giản, ngắn gọn các đồ vật, con vật, cây cối quen thuộc.
- Trung học cơ sở: Học sinh được rèn luyện kỹ năng miêu tả chi tiết, sinh
động hơn, miêu tả cảnh và người.
- Trung học phổ thông: Nâng cao kỹ năng miêu tả, tập trung vào miêu tả
kết hợp với biểu cảm, miêu tả nội tâm nhân vật.
Nội dung:
- Miêu tả đồ vật: Giới thiệu đặc điểm, hình dáng, màu sắc, chất liệu,
công dụng,... của đồ vật.
- Miêu tả con vật: Miêu tả ngoại hình, đặc điểm, tính nết, hành động,...
của con vật.
- Miêu tả cây cối: Miêu tả hình dáng, màu sắc, đặc điểm, sự thay đổi
theo mùa,... của cây cối.
- Miêu tả cảnh: Miêu tả các chi tiết, đặc điểm của cảnh vật, thể hiện cảm
xúc, ấn tượng của người viết.
- Miêu tả người: Miêu tả ngoại hình, trang phục, hành động, tính cách,
tâm trạng,... của người.
Thời lượng:
- Tiểu học: 2-3 tiết/năm.
- Trung học cơ sở: 4-5 tiết/năm.
- Trung học phổ thông: 5-6 tiết/năm.
2. Tìm hiểu và thống kê các tài liệu viết về văn miêu tả và việc giảng dạy văn
miêu tả trong nhà trường phổ thông.

1. Tài liệu nghiên cứu:

- "Dạy học văn miêu tả trong nhà trường phổ thông" (1980) - Nguyễn Minh
Thuyết

- "Phương pháp dạy học văn miêu tả" (2000) - Lê Ngọc Trân

- "Nghiên cứu phương pháp dạy học văn miêu tả cho học sinh THCS" (2015)
- Phạm Thị Thanh Nhàn

- "Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học văn miêu tả cho học sinh
THPT" (2020) - Nguyễn Thị Thu Hà

2. Sách tham khảo:

- "Văn miêu tả" (2018) - Nguyễn Quang Vinh

- "Tuyển tập bài văn miêu tả hay nhất" (2020) - Vũ Thị Tuyết Minh

- "Cẩm nang viết văn miêu tả" (2022) - Lê Thị Thu Hà

3. Luận án Tiến sĩ:

- "Phương pháp dạy học văn miêu tả cho học sinh THCS" (2005) - Lê Thị
Thu Hà

- "Nghiên cứu phương pháp dạy học văn miêu tả cho học sinh THPT" (2010)
- Nguyễn Thị Bích Liên

- "Đánh giá hiệu quả của phương pháp dạy học văn miêu tả theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh THCS" (2015) - Phạm Thị Thanh Nhàn

4. Luận án Thạc sĩ:

- "Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học văn miêu tả cho học sinh lớp
4" (2010) - Nguyễn Thị Minh Nguyệt

- "Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học văn miêu tả cho học sinh lớp 5"
(2015) - Trần Thị Thanh Huyền

- "Ứng dụng phương pháp dự án trong dạy học văn miêu tả cho học sinh
THCS" (2020) - Lê Thị Thu Hiền

5.Luận văn Thạc sĩ:

- "Nghiên cứu phương pháp dạy học văn miêu tả cho học sinh lớp 6" (2012) -
Đặng Thị Thu Hiền

- "Một số biện pháp giúp học sinh lớp 7 viết tốt văn miêu tả" (2017) - Nguyễn
Thị Thu Hà

- "Sử dụng phương pháp trực quan sinh động trong dạy học văn miêu tả cho
học sinh THCS" (2022) - Phạm Thị Thanh Nhàn

6. Tài liệu giảng dạy văn miêu tả trong nhà trường phổ thông:
- Phương pháp rèn kĩ năng làm văn miêu tả cảnh cho học sinh lớp 6
- SKKN Rèn kỹ năng sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong bài văn
tự sự cho học sinh lớp 8 trường THCS Chu Văn An – Nga Sơn
- SKKN lồng ghép kĩ năng sống vào phân môn tập làm văn (tự sự kết hợp yếu
tố miêu tả và biểu cảm) trong chương trình Ngữ văn lớp 8
- SKKN: Một số biện pháp dạy học làm văn thể loại “tự sự kết hợp miêu tả và
biểu cảm”
- SKKN Rèn luyện kĩ năng viết văn miêu tả cho học sinh
3.Sưu tầm một số đoạn văn, bài văn miêu tả hay.

Đoạn văn tả cảnh nơi em sống

Mặt trời dẩn dần hiện lên sau mấy dãy nhà cao tầng và bắt đầu chiếu ánh
nắng dịu nhẹ của buổi sớm mai. Cả một khoảng không rộng lớn đang từ từ
chuyển sắc. Thay thế cho màn đêm mờ ảo là ánh sáng hồng tươi đang lan
tràn khắp không gian, cùng với ánh sáng, không khí cũng đang vận động.
Nó trở nên nhẹ và trong, mát rượi, kích thích vào từng thớ thịt, khiến con
người ta cảm thấy khoan khoái lạ thường. Bên dưới kia, hàng cây xanh
cũng vừa tỉnh giấc, đang khẽ rùng mình. Trên những chiếc lá ướt đẫm hơi
sương là những chú sâu còn ngái ngủ, khẽ cuộn tròn người trong lá chưa
chịu chào đón bình minh. Những chú chim chăm chỉ hơn đã dậy từ rất lâu
và đang cất lên những khúc ca chào đón ngày mới. Theo tiếng chim ca,
những tia nắng vàng tươi cũng bắt đầu nhảy múa hát ca trên nhũng con
đường. Không gian không còn yên tĩnh mà chuyển dần sang huyên náo rộn
ràng. Đó là tiếng nói cười rộn rã của những cô cậu học trò đang rảo bước
tới trường, là tiếng động cơ xe máy và tiếng còi tàu buổi sớm.
Tả cảnh hoàng hôn quê em
Đang mệt lả vì phải đạp xe trên một đoạn đường dài từ thị xã về quê. Cơn
gió thoảng qua làm em khoan khoái cả người. Dừng xe bên con đường
làng nghỉ mệt. Ngắm phong cảnh quê hương trong buổi hoàng hôn, em
bỗng ao ước mình trở thành thi sĩ. Bởi trong bóng hoàng hôn, phong cảnh
nơi đây đẹp tuyệt vời. Nếu là thi sĩ, em sẽ làm thơ ca ngợi bức tranh thiên
nhiên hữu tình này. Ở phía Tây mặt trời rực đỏ đang từ từ lặn khuất dưới
hàng dừa xanh, ánh rẽ quạt chiếu hắt lên bầu trời, chiếu xiên ngang mặt
đất...Ở nơi xa, từ phía chân trời, từng đàn chim gọi bầy đang bay về tổ.
Những cánh cò trắng muốt điểm một hàng dài trên bầu trời xanh trong
ráng chiều nhạt dần như cuốn hút em. Ngây ngất ngắm nhìn mà tâm hồn
bay bổng, em chợt ước muốn làm cánh chim kia để được bay khắp bầu trời
cao rộng mà ngắm hoàng hôn cho thỏa thích.