You are on page 1of 220

Test jednokrotnego wyboru

Niestandardowy kształt przewożonego ładunku oznacza że jego:


a. Transportowa podatność naturalna jest niska
b. Magazynowa podatność wartościowa jest niska
c. Transportowa podatność techniczna jest niska
d. Transportowa podatność ekonomiczna jest wysoka

W przedsiębiorstwie X poziom zapasów bezpieczeństwa komponentów Y został ustalony na


poziomie 100 sztuk. Średnia wielkość zamówienia handlowego wynosi 2000 sztuk. Przeciętny
poziom zapasów magazynowych w tym przedsiębiorstwie wynosi: (100 + 2000/2)=
a. 2200 sztuk
b. 1000 sztuk
c. 1100 sztuk
d. 1050 sztuk

Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych taki
poziom przy którym:
a. Poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
b. Poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną
c. Koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
d. Stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną

Strategia outsourcingu logistycznego oznacza:


a. Realizacje danego zadania logistycznego we własnym zakresie
b. Realizacje np. Funkcji transportu we własnym zakresie
c. Zmniejszenie stopnia integracji pionowej działań danego przedsiębiorstwa
d. Realizacje funkcji logistycznych we własnym zakresie

Ryzyko zaopatrzenia jest parametrem uwzględnianym w ramach:


a. Analizy XYZ
b. Analizy trade off
c. Macierzy intensywności logistycznej produktu
d. Macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia

Optymalna wielkość zamówienia handlowego (dla odbiorcy) to taka przy której:


a. Łączne koszty roczne realizacji dostaw i utrzymywania zapasów magazynowych osiągają
wartość minimalną
b. Koszty roczne utrzymywania zapasów magazynowych osiągają wartość minimalną
c. Roczne koszty realizacji dostaw osiągają wartość minimalną
d. Poziom zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia jest wysoki

Analiza trade off służy do:


a. Określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług logistycznych
b. Określenia kryteriów jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy
c. Planowania potrzeb dystrybucji
d. Klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Materiały z grupy AX (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
a. Niski poziom wartości zużycia
b. Niska dokładność prognozy zużycia
c. Wysoka regularność zużycia
d. Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia

W przedsiębiorstwie X wielkość zamówienia handlowego na komponent K-1 została ustalona


na poziomie stałym i wynosi 1000 sztuk. W przedsiębiorstwie tym nie występują zapasy
bezpieczeństwa na komponent K-1. Dzienne zużycie komponentu K-1 jest stałe i wynosi 100
sztuk. Czas realizacji zamówienia wynosi 3 dni. Jaki jest w badanym przedsiębiorstwie punkt
składania zamówień na komponent K-1?: (3*100)+0=
a. 100 sztuk
b. 300 sztuk
c. 500 sztuk
d. 600 sztuk
e. 900 sztuk

W przedsiębiorstwie X poziom zapasów bezpieczeństwa komponentów Y wynosi 200 sztuk.


Średnia wielkość zamówienia handlowego wynosi 1000 sztuk. Przeciętny poziom zapasów
magazynowych w tym przedsiębiorstwie wynosi: (200 + 1000/2)=
a. 1200 sztuk
b. 1100 sztuk
c. c. 700 sztuk
d. 600 sztuk

Strategia dywersyfikacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana gdy:
a. Siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b. siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
c. Siła przetargowa dostawców i odbiorcy jest taka sama

“Niejednolita szerokość torów kolejowych” to typ bariery przepływów logistycznych:


a. Materiałowych 1 stopnia
b. Informacyjnych 2 stopnia
c. Materiałowych 2 stopnia
d. d. Materiałowych 3 stopnia

Które z poniższych określeń dotyczących analizy ABC jest najbardziej trafne:


a. 30% elementów danej zbiorowości reprezentuje 15% skumulowanej wartości cechy ze względu
na którą dana zbiorowość jest analizowana
b. 50% elementów danej zbiorowości reprezentuje 30% skumulowanej wartości cechy ze
względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
c. 20% elementów danej zbiorowości reprezentuje 50% skumulowanej wartości cechy ze względu
na którą dana zbiorowość jest analizowana
d. 80% elementów danej zbiorowości reprezentuje 80% skumulowanej wartości cechy ze względu
na którą dana zbiorowość jest analizowana

Materiały z grupy CX (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:


a. Niski poziom wartości zużycia
b. Niska dokładność prognozy zużycia
c. niska regularność zużycia
d. Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia

Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia produkty których ryzyko zaopatrzenia


jest niskie ale ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest
wysoki nazywamy:
a. Strategicznymi
b. “wąskiego gardła”
c. “dźwigniowymi”
d. “syngularnymi”

Zgodnie z założeniami metody XYZ o zapotrzebowaniu regularnym mówimy gdy:


a. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b. Wahania zapotrzebowania w skali tygodnia przekraczają 50%
c. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
d. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%

Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:


a. Podziału rynku zbytu na segmenty
b. Określenia gotowości dostawczej
c. Określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych
d. Ustalenia kryteriów jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
e. Określenia kluczowych czynników sukcesu w zakresie usługi logistycznej

W odniesieniu do których artykułów zaopatrzenia powinno się stosować koncepcję JIT?:


a. CX
b. BX
c. AZ
d. AX

Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia produkty których ryzyko zaopatrzenia


jest wysokie ale ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest
niski nazywamy:
a. Strategicznymi
b. “wąskiego gardła”
c. “dźwigniowymi
d. Modularnymi
Zgodnie z założeniami metody XYZ o średniej regularności zużycia mówimy gdy:
a. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b. Wahania zapotrzebowania w skali tygodnia przekraczają 50%
c. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
d. Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%

Materiały z grupy CZ na podstawie analizy ABC i XYZ cechuje:


a. Wysoki poziom wartości zużycia
b. Niska dokładność prognozy zużycia
c. Wysoka regularność zużycia
d. Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia

Test wielokrotnego wyboru

Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:


a. Czas dostawy
b. Niezawodność dostawy
c. Funkcjonalność produktu
d. Jakość dostawy
e. Podatność logistyczną ładunku
f. Poziom gotowości dostawczej

Zgodnie z podejściem systemowym:


a. Obniżenie kosztów transportu zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego systemu
logistycznego
b. Powinno się dążyć do suboptymalizacji działania
c. Systemy cechują się spójnością
d. Systemy cechują się synergią
e. Systemy cechują się koherentnością

W przypadku niskiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:


a. Stosować strategię dominacji
b. Stosować strategię dywersyfikacji
c. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d. Poszukiwać substytutów

Zróżnicowanie szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie świadczy o tym że:


a. Bariery przepływów informacyjnych pierwszego stopnia są wysokie
b. Bariery przepływów materiałowych pierwszego stopnia są wysokie
c. Bariery przepływów materiałowych drugiego stopnia są niskie
d. Bariery przepływów materiałowych trzeciego stopnia są wysokie
W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące parametry:
a. Ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b. Dokładność prognozy zapotrzebowania
c. Regularność (stabilność) zużycia
d. Zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
e. Złożoność produktu

Materiały z grupy X wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:


a. Bardzo wysoka regularność=stabilność zapotrzebowania
b. Wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
c. Wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
d. Potrzeba utrzymywania wysokich zapasów bezpieczeństwa

Do podmiotów (ogniw) kanału dystrybucji które nie przejmują prawa własności towarów
zaliczamy:
a. Agentów
b. Brokerów
c. Hurtowników
d. Detalistów

Materiały z grupy CX (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:


a. Wysoki poziom wartości zużycia
b. Niska dokładność prognozy zużycia
c. Wysoka regularność zużycia
d. Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia

Zgodnie z założeniami metody XYZ:


a. O zapotrzebowaniu regularnym mówimy gdy wahania zapotrzebowania dla okresów jednego
miesiąca nie przekraczają 20%
b. O średniej regularności zapotrzebowania mówimy gdy wahania zapotrzebowania w skali
tygodnia nie przekraczają 50% ?
c. Najwyższy poziom zapasów bezpieczeństwa powinien dotyczyć produktów typu X
d. Artykuły typu Z cechują się niską dokładnością prognozy zużycia

Analiza ABC opiera się na:


a. Analizie trade off
b. Analizie XYZ
c. Krzywej koncentracji Lorenza
d. Siatce powtórzeń Kelly’ego
Parametr wyrównywania wykładniczego alfa przyjmuje wartości bliskie jedności gdy
prognozowana zmienna wykazuje:
a. Dużą regularność
b. Małą regularność
c. Wolne zmiany trendu
d. Szybkie zmiany trendu
e. w dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz

Parametr wyrównywania wykładniczego alfa przyjmuje wartości bliskie zeru, gdy


prognozowana ….. wykazuje:
a. duża regularność
b. w dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
c. w małym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
d. mała regularność
e. Wolne zmiany trendu
f. Szybkie zmiany trendu

Popyt wtórny to:


a. Popyt zależny
b. Popyt rynkowy
c. Popyt pierwotny
d. Popyt niezależny

Popyt pierwotny to:


a. Popyt zależny
b. Popyt rynkowy
c. Popyt wtórny
d. Popyt niezależny

Do systemów logistycznych wyszczególnionych według kryterium instytucjonalnego zalicza się:


a. Logistykę zaopatrzenia
b. Logistykę produkcji
c. Metalogistykę
d. System zarządzania zapasami

Do podstawowych parametrów opisujących usługę logistyczną zaliczamy:


a. Czas dostawy
b. Niezawodność produktu
c. Gotowość dostawczą
d. Podatność logistyczną ładunku

System Just In Time to:


a. System planowania kanałów dystrybucji
b. System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
c. System ukierunkowany na minimalizacje kosztów transportu ponoszonych w sferze
zaopatrzenia
d. System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia danego
przedsiębiorstwa
W analizie XYZ wykorzystywane są następujące grupy danych:
a. Ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b. Dokładność prognozy zapotrzebowania
c. Koszt jednostki magazynowanego wyrobu
d. Zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu

Zgodnie z podejściem systemowym:


a. Obniżenie kosztów transportu zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego systemu
logistycznego
b. Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmianę innych elementów systemu
c. Systemy cechują się spójnością
d. Systemy cechują się synergią

Do podstawowych rodzajów aliansów zawieranych pomiędzy przedsiębiorstwami tego


samego sektora zaliczamy:
a. Alians komplementarny
b. Alians pseudokoncentracji
c. Partnerstwo wertykalne
d. Porozumienie międzysektorowe

Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego zaliczamy:


a. Mikrologistykę
b. Logistykę zaopatrzenia
c. Logistykę produkcji
d. Logistykę dystrybucji
e. Metalogistykę
f. Logistykę marketingu
g. Logistykę militarną

Które z poniższych stwierdzeń związanych z formułą Wilsona są prawdziwe?:


a. Wraz ze wzrostem wielkości zamówień spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
b. Wraz ze wzrostem wielkości zamówień spadają roczne koszty utrzymywania zapasów
magazynowych
c. Wraz ze zmniejszeniem się wielkości zamówień spadają roczne koszty realizacji zamówień
handlowych
d. Wraz ze zmniejszeniem się wielkości zamówień spadają roczne koszty utrzymywania zapasów
magazynowych

Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję single sourcing oznacza to że:


a. W odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo SERUM korzysta tylko z jednego
źródła zaopatrzenia
b. Przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
c. Przedsiębiorstwo SERUM dostarcza na rynek tylko jeden artykuł
d. Przedsiębiorstwo SERUM jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
Które z poniższych stwierdzeń są prawidłowe?:
a. Standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne
b. Optymalny poziom usług logistycznych to taki przy którym koszty logistyczne osiągają wartość
minimalną
c. Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu korzystania z
niższych stawek przewoźnego

Koncepcja logistyczna opiera się na:


a. Filozofii systemowej
b. Filozofii procesowej
c. Założeniu że suboptymalizacja jednego z podsystemów systemu logistycznego nie zawsze
prowadzi do optymalizacji całego systemu logistycznego

W przypadku wysokiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:


a. Stosować strategię dominacji
b. Stosować strategię dywersyfikacji
c. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d. Poszukiwać substytutów

Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję modular sourcing oznacza to że:


a. W odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo SERUM korzysta tylko z jednego
źródła zaopatrzenia
b. W odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się tylko u
jednego dostawcy
c. Przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
d. Przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się w komponenty tylko u jednego źródła

Logistyka marketingu obejmuje:


a. Logistykę zaopatrzenia
b. Logistykę produkcji
c. Logistykę dystrybucji
d. Makrologistykę

Materiały z grupy Z wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:


a. Bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
b. Wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
c. Wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
d. Potrzeba utrzymywania wysokich zapasów bezpieczeństwa

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących dystrybucji międzynarodowej są poprawne:


a. W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w
modelu bezpośrednim
b. Najwyższe koszty stałe związane są tranzytowym modułem dystrybucji międzynarodowej
c. Najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem bezpośrednim
dystrybucji międzynarodowej
d. Najwyższe opłaty celne związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji międzynarodowej
Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana gdy:
a. Siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
b. Siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa jest taka sama
c. Siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa

W przedsiębiorstwie XYZ efekt doświadczenia wynosi 10%. Przy skumulowanej wartości


produkcji wynoszącej 100 sztuk koszt jednostkowy produkcji wynosi 1000 PLN. Jaki powinien
być koszt jednostkowy gdy wielkość produkcji będzie wynosiła 400 sztuk?:
a. 1000 zł * (1-10%)^2= 810 zł

Różniczka pozioma w systemach taryfowych uwzględnia:


a. Wielkość jednorazowej partii
b. Rodzaj ładunku
c. Sposób przewozu

Strategia insourcingu logistycznego oznacza:


a. Realizację danego zadania logistycznego we własnym zakresie

Sytuacja, w której system informacyjny w sferze logistyki zaopatrzenia nie jest kompatybilny z
systemem informacyjnym w sferze logistyki produkcji oznacza występowanie barier przepływów
logistycznych:
a. Informacyjnych 1. Stopnia

W przypadku wysokiej siły przetargowej sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:


a. Stosować strategię dywersyfikacji
b. Poszukiwać substytutów
c. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d. Nawiązać alianse strategiczne w sferze zaopatrzenia

Złożoność produkty jest parametrem wykorzystywanym w:


a. Macierzy intensywności logistycznej

Za stosowaniem strategii dominacji jako strategii wobec dostawców przemawia:


a. niski stopień koncentracji sektora dostawców
b. wysokie koszty zmiany dostawcy
c. wysoka siła przetargowa dostawców
d. duża groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy

Które z poniższych stwierdzeń są prawidłowe?:


a. Standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne
b. Im mniejszych nakładów koordynacyjnych dane działanie wymaga tym niższe koszty
logistyczne
c. Im większa ilość różnorodnych artykułów w sferze zaopatrzenia danego przedsiębiorstwa tym
większe koszty logistyczne
d. Celem logistyki jest zapewnienie aby odpowiednie dobro było dysponowane w odpowiednim
miejscu i czasie po minimum kosztów
Ryzyko zaopatrzenia jest parametrem stosowanym w:
a. analizie ABC
b. analizie XYZ
c. macierzy Krajica
d. macierzy intensywności logistycznej

Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia instytucjonalnego zaliczamy:


a. zarządzanie zapasami
b. makro logistykę
c. meta logistykę
d. logistykę zaopatrzenia

Struktura pionowa systemu dystrybucji obejmuje następujące typy podmiotów przejmujących


prawo własności do towaru:
a)Hurtownicy
b) Detaliści

Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu w celu obniżenia kosztów


logistycznych strategia stosowana wobec złożonych produktów standardowych powinna
polegać na:
Modular sourcing

Kierunek pionowy integracji i koordynacji działań logistycznych dotyczy przepływów:


Technicznych

Do podstawowych instrumentów harmonizacji przepływów logistycznych zaliczamy:


a) integracja
b) koordynacja

Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia ( macierzą Kraljica ) strategia logistyczna


wobec artykułów dźwigniowych powinna się charakteryzować:
a. Utrzymaniem podwyższonych zapasów bezpieczeństwa.
b. Podpisywaniem długoterminowych umów z dostawcami.
c. Stosowaniem planowania awaryjnego
d. Poszukiwaniem substytutów

Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a. siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b. sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
c. siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa ( odbiorcy ) jest taka sama
d. groźba integracji pionowej wstecznej przedsiębiorstwa jest wysoka
W sytuacji, gdy kilka przedsiębiorstw tego samego sektora sumuje swoje zapotrzebowanie na
komponent „K” i występuje wobec dostawcy tego komponentu jako jeden podmiot mamy do
czynienia z:
a. aliansem komplementarnym
b. aliansem ścisłej ( prostej ) integracji
c. aliansem pseudo-koncentracji
d. partnerstwem wertykalnym

W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące parametry


a. ryzyko zaopatrzenia w dany produkt
b. dokładność prognozy zapotrzebowania
c. złożoność produktu
d. zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
e. singularność komponentu
f. regularność stabilności zużycia

W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są NIŻSZE niż w modelu


bezpośrednim.
Najwyższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem TRADYCYJNYM
dystrybucji międzynarodowej.
Najwyższe koszty stałe są związane z TRADYCYJNYM modelem dystrybucji międzynarodowej.
Najwyższe opłaty celne są związane z BEZPOŚREDNIM modelem dystrybucji międzynarodowej.
Najniższe opłaty celne są cechą TRADYCYJNEGO modelu dystrybucji międzynarodowej.
Im niższy stopień standaryzacji tym koszty logistyczne są WYŻSZE

W bezpośrednim modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w modelu


tradycyjnym.
Najniższe koszty stałe są związane z bezpośrednim modelem dystrybucji międzynarodowej.

1. Do ogniw kanału dystrybucji nie przejmujących prawa własności towaru zaliczamy:


a) Brokerzy
b) Detalistów
c) Hurtowników branżowych
d) Hurtowników objazdowych
e) Agentów ds. sprzedaży
2. Strategia insourcingu oznacza:
a) Realizację funkcji logistycznych we własnym zakresie (jeżeli 1 krotny to tylko
zadania)
b) Zlecenie realizacji zadań podmiotom zewnętrznym
c) Zmniejszenie stopnia integracji pionowej
d) Realizację strategii „buy”
e) Realizację danego zadania logistycznego we własnym zakresie

3. Które z poniższych stwierdzeń są poprawne?


a) Integracja i koordynacja stanowią instrumenty harmonizacji przepływów
logistycznych
b) Bariery przepływów I stopnia to te, które występują w ramach systemu
logistycznego przedsiębiorstwa
c) Bariery przepływów III stopnia występują pomiędzy system logistycznym
przedsiębiorstwa a pozostałymi podsystemami
d) Pionowy kierunek harmonizacji działań logistycznych dotyczy przepływów
ekonomicznych (dotyczy technicznych, poziomy ekonomicznych)

4. Singularność artykułu jest parametrem wykorzystywanym w:


a) Macierzy Kraljica
b) Formule Wilsona
c) Siatce powtórzeń Kellyego
d) Macierzy intensywności logistycznej
e) Analizie XYZ

5. Ryzyko zaopatrzenia i znaczenie artykułu dla wyniku finansowego i jakości oferty


przedsiębiorstwa stanowią podstawowe parametry w:
a) Macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia
b) Formule Wilsona
c) Analizie trade off
d) Analizie XYZ
e) Macierzy Kraljica
f) Macierzy intensywności logistycznej
g) Macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia

6. Wysoka wrażliwość przewożonego ładunku na niską temperaturę oznacza, że jego:


a) Transportowa podatność naturalna jest niska

7. W przypadku wysokiego stopnia rozproszenia sektora dostawców przedsiębiorstwo


powinno:
a) Poszukiwać nowych dostawców
b) Stosować dominację
c) Rozważyć własną produkcję
d) Unikać podpisywania umów długoterminowych
e) Poszukiwać substytutów
8. Różniczka pionowa w systemach taryfowych uwzględnia:
a) Odległość przewozu
b) Wielkość patii
c) Sposób przewozu
d) Trasę przewozu
e) Rodzaj ładunku
f) Objętość ładunku
(pozioma od cech ładunku)

9. Strategia outsourcingu logistycznego oznacza:


a) Realizacje danego zadania logistycznego we własnym zakresie
b) Realizację funkcji logistycznych we własnym zakresie
c) Zwiększenie stopnia integracji pionowej działań
d) Realizację strategii „buy”

10. Koncepcja logistyczna opiera się na:


a) Filozofii systemowej
b) Filozofii procesowej
c) Założeniu że suboptymalizacja jednego z podsystemów systemu logistycznego
oznacz optymalizację całego systemu logistycznego
d) Założeniu, że systemy cechują się spójnością

11. W przypadku wysokiej siły przetargowej sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:


a) Stosować strategię rozwagi w sferze zaopatrzenia:
b) Poszukiwać substytutów
c) Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d) Nawiązać alianse strategiczne w sferze zaopatrzenia (współpraca)
e) Utrzymywać podwyższone stany zapasów
f) Unikać długoterminowych umów

12. Które z poniższych stwierdzeń są prawidłowe?:


a) Zwiększenie stopnia złożoności systemu logistycznemu sprzyja wzrostowi
kosztów logistycznych
b) Standaryzacja sprzyja obniżce kosztów
c) Systemy cechują się koherentnością
d) Zgodnie z podejściem systemowym zwiększenie kosztów transportu zawsze
oznacza zwiększenie kosztów utrzymania całego systemu

13. Do parametrów opisujących usługę logistyczną zaliczamy:


a) Niezawodnośc produktu
b) Cenę produktu
c) Czas dostawy
d) Jakość dostawy
e) Poziom gotowości dostawczej
(brakuje ew. niezawodności dostawy)
14. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących metody ABC jest poprawne?:
a) Relatywnie najniższy poziom zapasów magazynowych powinien dotyczyć
produktów grupy „C”
b) Produkty grupy „A” tworzą w porównaniu z produktami „B” i „C” najmniejszą
liczebnie grupę produktów
c) Najdroższe produkty to te, które należą do grupy „C”
d) Wobec produktów grupy „A” powinny być utrzymane stosunkowo wysokie
zapasy magazynowe

15. W przedsiębiorstwie XYZ roczny popyt wynosi 18.500 ton. Wielkość zamówienia
handlowego wynosi 500 ton. Koszt realizacji jednego zamówienia wynosi 700 PLN.
Wartość jednej tony wynosi 400 PLN, a stawka rocznych kosztów utrzymania zapasów
magazynowych (w tym zamrożenia materiałowego) wynosi 30%. Dzienne zużycie jest
stałe i wynosi 50 ton. Czas realizacji zamówienia wynosi 6 dni. Proszę określić, ile w
analizowanym przedsiębiorstwie wynosi punkt składania zamówień:
a) 750 ton
b) 300 ton (pkt składania zamówień czas realizacji x dzienny popyt)
c) 250 ton
d) 500 ton
e) 550 ton

16. Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:


a) Podatność logistyczną ładunku
b) Cenę produktu
c) Stan dostawy
d) Funkcjonalność dostarczanego produktu
e) Poziom gotowości dostawczej

17. W przedsiębiorstwie SEZAM stosowany jest model Browna dla prognozowania popytu dla
okresów jednego tygodnia. Wyrównana wykładniczo średnia ocena trendu po minionym
tygodniu wyniosła 33,90. Popyt w aktualnym tygodniu wyniósł 33,80. Jaka będzie
prognoza na przyszły tydzień (proszę podstawić do wzoru), jeśli przyjęto wartość
współczynnika alfa= 0,3?:
a) 0,3x33,80+0,3x33,90
b) 0,3x33,80 + 0,7x33,90 (2 to prognoza/wygładzenie/wyrównanie)
c) 0,7x33,80 +0,7x33,90
d) 0,3x33,90 +0,7x33,80

18. Macierz Kraljica służy do:


a) Klasyfikacji artykułów w sferze zaopatrzenia
b) Określenia siły przetargowej dostawców
c) Określenia optymalnej wielkości zamówienia handlowego
d) Określenia poziomu intensywności logistycznej produktu
19. W przedsiębiorstwie XYZ roczny popyt wynosi 18.500 ton. Wielkość zamówienia
handlowego wynosi 500 ton. Koszt realizacji jednego zamówienia wynosi 700 PLN.
Wartość jednej tony wynosi 400 PLN, a stawka rocznych kosztów utrzymania zapasów
magazynowych (w tym zamrożenia materiałowego) wynosi 30%. Dzienne zużycie jest
stałe i wynosi 50 ton. Czas realizacji zamówienia wynosi 6 dni. Proszę określić, ile w
analizowanym przedsiębiorstwie wynoszą roczne koszty (stałe) realizacji zamówień:
a) 48.500PLN
b) 18.500 PLN
c) 55.900 PLN
d) 30.000 PLN
e) 25.900 PLN

700*(18,500/500) = 25,900

20. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących dystrybucji międzynarodowej są poprawne:


a) W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są niższe niż
w modelu bezpośrednim
b) Najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem regionalnym
dystrybucji międzynarodowej
c) Najwyższe koszty stałe związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowe
d) Najwyższe opłaty celne związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowej

21. Które z poniższych określeń dotyczących analizy ABC jest najbardziej trafne:
a) 30% elementów danej zbiorowości reprezentuje 50% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
b) 20% elementów danej zbiorowości reprezentuje 50% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
c) 50% elementów danej zbiorowości reprezentuje 5% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
d) 80% elementów danej zbiorowości reprezentuje 20% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
22. Strategia dywersyfikacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a) siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
b) sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
c) siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama

23. Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a) siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b) sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
c) siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
d) koszty zmiany dostawcy są wysokie
e) brak dobrej, koszty powinny być niskie
24. Zgodnie z założeniami metody XYZ o średniej regularności zużycia mówimy, gdy:
a) wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b) wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
c) wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do
50%
d) wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70

25. Materiały z grupy CZ (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:


a) wysoki poziom wartości zużycia
b) niska dokładność prognozy zużycia
c) wysoka regularność zużycia
d) wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia

26. Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:


a) Większy stopień koncentracji rynku dostawców
b) Wyższy koszt zmiany dostawcy
c) Mniejsza groźba integracji pionowej

27. Przedsiębiorstwo ALORA zaopatruje się w komponent K-1 na rynkach zagranicznych.


Przeprowadzona analiza portfelowa artykułów zaopatrzenia wykazała, że ryzyko
zaopatrzenia na ten komponent jest niskie, a znaczenie tego komponentu dla
przedsiębiorstwa jest duże ze względu na duży udział tego komponentu w strukturze
kosztów zaopatrzenia przedsiębiorstwa ALORA. Jaka powinna być polityka logistyczna
przedsiębiorstwa ALORA wobec komponentu K-1?:
a) Utrzymywanie niskich stanów magazynowych
b) Poszukiwanie tańszych substytutów
c) Optymalizacja kosztowa

28. Materiały z grupy AX (wyszczególnione na podstawie analizy XYZ i ABC) charakteryzują


się:
a) wysoką dokładnością prognozy zużycia
b) niską stabilnością zapotrzebowania
c) niską wartością jednostkową
d) wysokim poziomem ryzyka zaopatrzenia
e) niską regularnością zużycia
29. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modelu dystrybucji międzynarodowej są
poprawne?:
a) W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są
wyższe niż w modelu bezpośrednim
b) Najwyższe koszty stale związane są tranzytowym modelem dystrybucji
międzynarodowej
c) Najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem
bezpośrednim dystrybucji międzynarodowej
d) Najwyższe opłaty celne związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji
międzynarodowej

30. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modeli dystrybucji międzynarodowej są


poprawne?:
a) najwyższe opłaty celne związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowej
b) najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem
regionalnym dystrybucji międzynarodowej
c) najwyższe koszty stałe związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowej
d) w tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są niższe
niż w modelu bezpośrednim

31. Za stosowaniem strategii dominacji jako strategii wobec dostawców przemawia:


a) niskie koszty zmiany dostawcy
b) wysoka siła przetargowa dostawcy
c) duża groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy
d) niski stopień koncentracji sektora dostawców

32. W przedsiębiorstwie XYZ roczny popyt wynosi 10.000 ton. Wielkość zamówienia
handlowego wynosi 1000 ton. Koszt realizacji jednego zamówienia wynosi 100 PLN.
Wartość jednej tony wynosi 500 PLN a stawka rocznych kosztów utrzymywania zapasów
magazynowych (w tym zamrożenia materiałowego) wynosi 30%. Jakie są w firmie XYZ
roczne koszty realizacji zamówień , a jakie roczne koszty utrzymywania zapasów.

Realizacja = (10.000/1000)*100=10*100=1000PLN
Utrzymanie = (1000/2)*500*0,3=500*500*0,3=75 000
33. Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu w celu obniżenia kosztów
logistycznych strategią stosowana wobec prostych produktów zindywidualizowanych powinno
a) Wewnętrzna standaryzacja

34. Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu w celu obniżenia kosztów


logistycznych strategią stosowaną wobec złożonych produktów zindywidualizowanych
powinno być:

a) Wewnętrzna standaryzacja
b) Modular sourcing

35. Strategia insourcingu logistycznego oznacza:


a) realizację funkcji logistycznych we własnym zakresie
b) zlecenie realizacji zadań logistycznych podmiotom zewnętrznym
c) zmniejszenie stopnia integracji pionowej działań
d) realizację strategii „buy” (koncepcja „make” ora „buy”)
e) realizację strategii „make” (koncepcja „make” ora „buy”)
f) realizację danego zadania logistycznego we własnym zakresie

36. Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:


a) Większy stopień koncentracji rynku dostawców
b) Wyższy koszt zmiany dostawcy
c) Mniejsza groźba integracji pionowej
d) dostawcy posiadają więcej informacji o odbiorcach, samym sobie i sytuacji w
sektorze

1. Zgodnie z koncepcją XYZ artykuły typu Y charakteryzują się:

a. wysoką dokładnością prognozy i wysoką nieregularnością


zapotrzebowania

b. średnią dokładnością prognozy i wysoką regularnością zapotrzebowania

c. średnią dokładnością prognozy i wahaniami okresowymi


zapotrzebowania

d. niską dokładnością prognozy i wysoką nieregularnością


zapotrzebowania

1. Materiały grupy A wyszczególnione na podstawie analizy ABC cechuje:


a. niski udział w ogólnych kosztach materiałowych
b. wysoki udział w ogólnych kosztach materiałowych
c. regularność zapotrzebowania
d. nieregularność zapotrzebowania
1. Do określenia większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług logistycznych
służy
a. analiza XYZ
b. siatka powtórzeń Kelly’ego
c.analiza trade-off
d. macierz intensywności logistycznej
e. formuła Wilsona

1. Złożoność produktu jest parametrem stosowanym w


a. analizie ABC
b. analizie XYZ
c.macierzy intensywności logistycznej
d. macierzy Kraljica

1. Produkty zaopatrzenia o wysokiej wartości jednostkowej charakteryzujące się niską


stabilnością zapotrzebowania to zgodnie z analizą ABC i XYZ produkty grupy:
a. A
b. CZ
c. CX
d. AZ

1. Zgodnie z założeniami metody XYZ o niskiej regularności zużycia mówimy, gdy:


a. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b. wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają
50%
c. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od
20% do 50%
d. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca przekraczają 50%

1. Proszę określić jaka powinna być strategia logistyczna w sferze zaopatrzenia


wobec produktu charakteryzującego się wysokim ryzykiem zaopatrzenia i
niewielkim wpływem na wynik finansowy jakość oferty wynikającym z wysokiej
wartości jednostkowej tego produktu - SĄ TO PRODUKTY “WĄSKIEGO
GARDŁA”
a.trzymamy wysokie stany zapasów
b. podpisujemy długoterminowe umowy z dostawcami

1. Siła przetargowa odbiorcy jest tym wyższa, im (większa/mniejsza)


groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy

1. Do podstawowych czynników wpływających na pojawienie się efektu


doświadczenia zaliczamy:
a. efekt standaryzacji
b. efekt Jaya Forrestera
c.efekt skali
d. efekt odroczenia
e.efekt innowacyjności
f. efekt wprawy

1. W analizie XYZ wykorzystywane są następujące grupy danych:


a) Stabilność zapotrzebowania
b) Złożoność produktu
c) Ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
d) Dokładność prognozy zapotrzebowania
e) regularność zapotrzebowania na określone dobro
f) Koszt jednostki magazynowanego wyrobu
g) Zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu

1. Materiały z grupy „C” wyszczególnione na podstawie analizy ABC cechuje:


a) Niski udział w ogólnych kosztach materiałowych
a) Wysoki udział w ogólnych kosztach materiałowych
b) Regularność zapotrzebowania
c) Nieregularność zapotrzebowania

Model Browna
Wzór na prognozę:

𝑦 𝑡+1 = 𝑎𝑦𝑡 + (1 − 𝑎) 𝑦 𝑡
𝑦 𝑡+1 – prognoza na okres t+1
𝑦𝑡 – wartość zmiennej (popytu) w okresie t
𝑦 𝑡 – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
α – wyrównanie wykładnicze alfa

Formuła Wilsona

P – całkowity popyt na dane dobro w


badanym okresie KD – koszt 1
dostawy (obsługi zamówienia)
KU = c*r; gdzie
c to cena zakupu jednostki danego dobra,
a r to koszt utrzymania jednostki dobra w magazynie w ciągu roku liczony jako
procent od ceny zakupu tej jednostki.
TEGO MA NIE BYĆ
1) Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
a. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy
(proszę podstawić do wzoru),
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝐾𝑟𝑎𝑘𝑜𝑤𝑖𝑒 767 000 55 2
= ×( )
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝑅𝑧𝑒𝑠𝑧𝑜𝑤𝑖𝑒 190 000 120

b. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa
do Dębicy wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 5 km, a liczba ludności Krakowa wynosi
767tys., a Rzeszowa 190tys. (Proszę podstawić do wzoru)
175
𝑄=
190 000
1 + √767 000
2) Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
a. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy
(proszę podstawić do wzoru),
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝐾𝑟𝑎𝑘𝑜𝑤𝑖𝑒 780 000 60 2
= ×( )
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝑅𝑧𝑒𝑠𝑧𝑜𝑤𝑖𝑒 200 000 120

b. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa
do Dębicy wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 60 km, a liczba ludności Krakowa wynosi
780tys., a Rzeszowa 200tys. (Proszę podstawić do wzoru)
480
𝑄=
200 000
1 + √780 000
3) Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami
są dwaj producenci. Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić
miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić
do wzoru

Nr Położenie Położenie Wielkość Koszty


dostawcy na osi OX na osi OY dostaw transportu
sklepu (w ( w PLN na
(S) tonach) 1 tonę)
D1 10 2 80 4
D2 8 4 120 5
S1 14 2 100 6
S2 0 0 60 6
S3 6 18 90 6
Położenie zakładu produkcyjnego na osi X:
∑𝑚
𝑖=1 𝑟𝑖 𝑑𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝐷𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 10 ∗ 80 + 5 ∗ 8 ∗ 120 + 6 ∗ 14 ∗ 100 + 6 ∗ 0 ∗ 60 + 6 ∗ 6 ∗ 90
𝐶= =
∑𝑚𝑖=1 𝑟𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 80 + 5 ∗ 120 + 6 ∗ 100 + 6 ∗ 60 + 6 ∗ 90
Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:
∑𝑚𝑖=1 𝑟𝑖 𝑑𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝐷𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 2 ∗ 80 + 5 ∗ 4 ∗ 120 + 6 ∗ 2 ∗ 100 + 6 ∗ 0 ∗ 60 + 6 ∗ 19 ∗ 90
𝐶= =
∑𝑖=1 𝑟𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝑀𝑖
𝑚
4 ∗ 80 + 5 ∗ 120 + 6 ∗ 100 + 6 ∗ 60 + 6 ∗ 90

4) Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami


są dwaj producenci. Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić
miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić
do wzoru
Nr Położenie Położenie Wielkość Koszty
dostawcy na osi OX na osi OY dostaw transportu
sklepu (w ( w PLN na
(S) tonach) 1 tonę)
D1 10 2 8 4
D2 8 4 12 5
S1 14 2 10 6
S2 0 0 6 6
S3 6 8 9 6
Położenie zakładu produkcyjnego na osi X:
∑𝑚
𝑖=1 𝑟𝑖 𝑑𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝐷𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 10 ∗ 8 + 5 ∗ 8 ∗ 12 + 6 ∗ 14 ∗ 10 + 6 ∗ 0 ∗ 6 + 6 ∗ 6 ∗ 9
𝐶= =
∑𝑚𝑖=1 𝑟𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 8 + 5 ∗ 12 + 6 ∗ 10 + 6 ∗ 6 + 6 ∗ 9
Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:
∑𝑚𝑖=1 𝑟𝑖 𝑑𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝐷𝑖 𝑀𝑖 4 ∗ 2 ∗ 8 + 5 ∗ 4 ∗ 12 + 6 ∗ 2 ∗ 10 + 6 ∗ 0 ∗ 6 + 6 ∗ 8 ∗ 9
𝐶= =
∑𝑖=1 𝑟𝑖 𝑆𝑖 + ∑𝑛𝑖=1 𝑅𝑖 𝑀𝑖
𝑚
4 ∗ 8 + 5 ∗ 12 + 6 ∗ 10 + 6 ∗ 6 + 6 ∗ 9
TEST WIELOKROTNEGO WYBORU
1. Do podstawowych parametrów opisujących usługę logistyczną zaliczamy
a) Czas dostawy
b) Niezawodność produktu
c) Gotowość dostawczą
d) Podatność logistyczną ładunku
2. System Just In Time to z punktu widzenia odbiorcy:
a) System planowania kanałów dystrybucji
b) System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
c) System ukierunkowany na minimalizację kosztów transportu ponoszonych w
sferze zaopatrzenia
d) System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowania w sferze
zaopatrzenia danego przedsiębiorstwa
3. W analizie XYZ wykorzystywane są następujące grupy danych :
a) ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b) dokładność prognozy zapotrzebowania
c) koszt jednostki magazynowanego wyrobu
d) regularność zapotrzebowania na określone dobro
e) zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
4. W przypadku wysokiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:
a) Stosować strategię dominacji
b) Stosować strategię dywersyfikacji
c) Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d) Poszukiwać substytutów
e) Poszukiwać nowych dostawców
5. Zgodnie z podejściem systemowym:
a) Obniżenie kosztów transportu zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów
całego systemu logistycznego
b) Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmianę innych elementów
systemu
c) Systemy cechują się spójnością
d) Systemy cechują się synergią
6. Zgodnie z założeniami metody XYZ:
a) O zapotrzebowaniu regularnym mówimy, gdy wahania zapotrzebowania dla
okresów jednego miesiąca nie przekraczają 20%
b) O średniej regularności zapotrzebowania mówimy, gdy wahania
zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
c) Najwyższy poziom zapasów bezpieczeństwa powinien dotyczyć produktów typu
„X”
d) Artykuły typu „Z” cechują się niską dokładnością prognozy zużycia
7. Które z poniższych stwierdzeń są prawidłowe?
a) Standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne b)
Optymalny poziom usług logistycznych to taki, przy którym koszty logistyczne
osiągają wartość minimalną
c) Wysoka podatność logistyczna ładunku oznacza jego wysoką wrażliwość na
warunki i skutki procesów logistycznych
d) Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu
korzystania z niższych stawek przewoźnego
8. Analiza ABC opiera się na:
a) Analizie trade-off
b) Analizie XYZ
c) Krzywej koncentracji Lorenza
d) Siatce powtórzeń Kelly’ego
9. Parametr wyrównywania wykładniczego alfa przyjmuje wartości bliskie jedności, gdy
prognozowana zmienna wykazuje:
a) Dużą regularność
b) Małą regularność
c) Wolne zmiany trendu
d) Szybkie zmiany trendu
10. Popyt wtórny to:
a) Popyt zależny
b) Popyt rynkowy
c) Popyt pierwotny
d) Popyt niezależny
11. Do systemów logistycznych wyszczególnionych według kryterium instytucjonalnego zalicza
się:
a) Logistykę zaopatrzenia
b) Logistykę produkcji
c) Meta logistykę
d) System zarządzania zapasami
12. Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego
zaliczamy:
a) Logistykę produkcji
b) Mikrologistykę
c) Makro- i metalogistyke
d) Logistykę marketingu
13. Jeżeli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję single sourcing oznacza to, że: a) W
odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się tylko
u jednego dostawcy
b) Przedsiębiorstwo SERUM zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze
zaopatrzenia
c) Przedsiębiorstwo SERUM dostarcza na rynek tylko jeden artykuł
d) Przedsiębiorstwo SERUM jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
14. W analizie XYZ wykorzystywane są następujące grupy danych:
a) Stabilność zapotrzebowania
b) Złożoność produktu
c) Koszt jednostki magazynowanego wyrobu
d) Zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
e) regularność zapotrzebowania na określone dobro
f) dokładność prognozy zapotrzebowania
15. Które z poniższych stwierdzeń są prawidłowe?
a) Standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne b) Im
mniejszych nakładów koordynacyjnych dane działanie wymaga tym niższe
koszty logistyczne
c) Im większa ilość różnorodnych artykułów w sferze zaopatrzenia danego
przedsiębiorstwa tym większe koszty logistyczne
d) Celem logistyki jest zapewnienie aby odpowiednie dobro było dysponowane
odpowiednim miejscu i czasie po minimum kosztów
16. Materiały z grupy „Z” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:
a) Bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
b) Wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
c) Wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
d) Potrzeba utrzymywania wysokich zapasów bezpieczeństwa
TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU
1. Niestandardowy kształt przewożonego ładunku oznacza, że jego:
a) Transportowa podatność naturalna jest niska
b) Magazynowa podatność wartościowa jest niska
c) Transportowa podatność techniczna jest niska
d) Transportowa podatność ekonomiczna jest wysoka
2. W przedsiębiorstwie „X” poziom zapasów bezpieczeństwa komponentu „Y” został ustalony
na poziomie 100 sztuk. Średnia wielkość zamówienia handlowego wynosi 2000 sztuk.
Przeciętny poziom zapasów magazynowych wynosi w tym przedsiębiorstwie: a) 2200 sztuk
b) 1000 sztuk
c) 1100 sztuk
d) 1050 sztuk
3. Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych
taki poziom:
a) Przy którym poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
b) Przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną c) Przy
którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe d) Przy którym stosunek
kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną 4. Materiały z grupy AX (na podstawie
analizy ABC i XYZ) cechuje:
a) Niski poziom wartości zużycia
b) Niska dokładność prognozy zużycia
c) Wysoka regularność zużycia
d) Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
5. Strategia outsourcingu logistycznego oznacza:
a) Realizację danego zadania logistycznego we własnym zakresie
b) Realizację np. funkcji transportu we własnym zakresie
c) Zmniejszenie stopnia integracji pionowej działań danego przedsiębiorstwa
d) Realizację funkcji logistycznych we własnym zakresie
6. Ryzyko zaopatrzenia jest parametrem uwzględnianym w ramach:
a) Analizy XYZ
b) Analizy trade off
c) Macierzy intensywności logistycznej produktu
d) Macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia OK
7. Optymalna wielkość zamówienia handlowego (dla odbiorcy) to taka, przy której: a) Łączne
koszty roczne realizacji dostaw i utrzymywania zapasów magazynowych osiągają
wartość minimalną
b) Koszty roczne utrzymywania zapasów magazynowych osiągają wartość
minimalną
c) Roczne koszty realizacji dostaw osiągają wartość minimalną
d) Poziom zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia jest wysoki
8. Analiza trade off służy do:
a) Określenia większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług logistycznych
b) Określenia kryteriów, jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy c)
Planowania potrzeb dystrybucji
d) Klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Trade off oznacza to, że poprawa w jednej części systemu może się wiązać z pogorszeniem w
innej,jest to tzw. koszt alternatywny. Zależności typu trade off w przedsiębiorstwie to zależności
substytucyjne, odnoszące się one do relacji między dwoma lub większą liczbą produktów, cech
jakościowych, poziomem tych cech, a kosztami
niezbędnymi dla jego osiągnięcia.
Klasycznym przykładem zjawiska trade off w logistyce jest sytuacja utrzymywania dużej ilości zapasów, a
sytuacja w której posiadany zapas jest sprowadzany do minimum. Należy wtedy zestawić i porównać ze
sobą koszty zapasów i niedoborów
9. Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia produkty, których ryzyko
zaopatrzenia jest wysokie, ale ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego
przedsiębiorstwa jest wysoki, nazywamy:
a) Strategicznymi
b) „wąskiego gradła”
c) „dźwigniowymi”
d) Modularnymi
10. W odniesieniu do których artykułów zaopatrzenia można stosować koncepcję Just In Time?
a) CX
b) AX
c) AZ
d) BX
11. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących analizy ABC jest najbardziej trafne? a) 30%
elementów danej zbiorowości reprezentuje 15% skumulowanej wartości cechy ze względu
na którą dana zbiorowość jest analizowana
b) 50% elementów danej zbiorowości reprezentuje 30% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
c) 20% elementów danej zbiorowości reprezentuje 50% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
d) 80% elementów danej zbiorowości reprezentuje 80% skumulowanej wartości
cechy ze względu na którą dana zbiorowość jest analizowana
12. Optymalna wielkość zamówienia handlowego (dla odbiorcy) to taka, przy której:
a) Poziom zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia jest wysoki
b) Koszty roczne utrzymywania zapasów magazynowych osiągają wartość
minimalną
c) Zyski realizowane przez dostawcę są najwyższe
d) Łączne koszty roczne realizacji dostaw i utrzymywania zapasów magazynowych
osiągają wartość minimalną
13. Materiały z grupy „C” wyszczególnione na podstawie analizy ABC cechuje:
a) Niski udział w ogólnych kosztach materiałowych
b) Wysoki udział w ogólnych kosztach materiałowych
c) Regularność zapotrzebowania
d) Nieregularność zapotrzebowania
14. Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
a) Określenia kluczowych czynników sukcesu w zakresie usługi logistycznej
b) Podziału rynku zbytu na segmenty
c) Określenia gotowości dostawczej
d) Klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
e) Określenia większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług
logistycznych
15. Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a) Siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa b) Siła
przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
c) Siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
16. Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
a) Podziału rynku zbytu na segmenty
b) Określenia gotowości dostawczej
c) Klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
d) Ustalenia kryteriów jakimi posłują się odbiorcy przy ocenie dostawców 17. Zgodnie
z założeniami metody XYZ o zapotrzebowaniu regularnym mówimy, gdy: a) Wahania
zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b) Wahania zapotrzebowania w skali tygodnia przekraczają 50%
c) Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą od 20% do 50% d) Wahania
zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70% 18. W przedsiębiorstwie „X”
wielkość zamówienia handlowego na komponent „K-1” została ustalona na poziomie stałym i
wynosi 1000 sztuk. W przedsiębiorstwie tym nie wystepują zapasy bezpieczeństwa na
komponent „K-1”. Dzienne zużycie komponentu „K-1” w badanym przedsiębiorstwie jest stałe y
wynosi 100 sztuk. Czas realizacji zamówienia wynosi 3 dni. Jaki jest w badanym
przedsiębiorstwie punkt składania zamówień na komponent „K-1”? a) 100 sztuk
b) 300 sztuk (Judyta)
c) 500 sztuk
d) 600 sztuk
1) Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia produkty, których ryzyko
zaopatrzenia jest niskie ale ich wpływ na wynik finansowy i jakośd oferty danego
przedsiębiorstwa jest wysoki nazywamy:
a) Strategicznymi
b) Wąskiego gardła
c) Dźwigniowymi
d) Modularnymi
Charakterystyka logistyki
Etymologicznie termin logistyka pochodzi od greckiego słowa "logisticos" i oznacza
logiczne, rozsądne myślenie (Słownik wyrazów obcych). Spotyka się to pojęcie w dziedzinie
nauk matematycznych, w wojskowości oraz w sferze ekonomicznej. Logistyka matematyczna
oznacza formę logiki formalnej zapisującą swe twierdzenia za pomocą symboli (Słownik
wyrazów obcych). Natomiast w przypadku obu pozostałych dziedzin nauki pojęcie logistyki
występuje w zupełnie innym znaczeniu niż w matematyce. Zgodnie z Encyklopedią
Powszechną logistyka odnosi się do teorii i praktyki działalności wojskowej w zakresie
zaopatrzenia, dowozu i komunikacji, administracji, konserwacji, remontu, ewakuacji rannych i
chorych, wykorzystania zasobów miejscowych, realizacji przedsięwzięć budowlanych oraz
realizacji inwestycji wojskowych. Logistyka bada całokształt możliwości i zdolności państwa
w zakresie zabezpieczania działań wojennych, planuje i realizuje związane z tym
przedsięwzięcia. W sferze nauk ekonomicznych logistyka jest rozumiana analogicznie jak w
przypadku sfery wojskowej. Oznacza ona bowiem procesy planowania, sterowania, realizacji i
kontroli czaso - przestrzennej transformacji dóbr (Pfohl). Obejmuje więc między innymi
procesy transportu, przeładunku, magazynowania, opakowywania, znakowania i realizacji
zleceń. Uogólniając można więc sformułować następującą definicję logistyki (Rupper): "Pod
pojęciem logistyki rozumie się całość działań służących stworzeniu, zabezpieczeniu i
doskonaleniu dyspozycyjności wszystkich osób i środków, które stanowią warunek, czynnik
wspomagający lub zabezpieczający przepływy w ramach systemu". Tego typu definicja może
dotyczyć przepływów w ramach różnego rodzaju systemów, zidentyfikowanych na podstawie
różnych kryteriów. Obejmuje ona między innymi wszystkie wyszczególnione przez Pfohla
według kryterium instytucjonalnego typy systemów logistycznych.

W swojej klasyfikacji Pfohl wyróżnia: makrologistykę, mikrologistykę oraz metalogistykę.


Makrologistyka ma charakter ogólnogospodarczy i może dotyczyć np. systemu transportowego
całej gospodarki narodowej. Mikrologistyka ma charakter wewnątrzorganizacyjny i obejmuje
systemy logistyczne poszczególnych, prawnie wyodrębnionych organizacji. Systemy
metalogistyczne natomiast dotyczą sfery pomiędzy makro- i mikrologistyką. Wychodząc poza
ramy prawne jednej organizacji mają charakter interorganizacyjny i obejmują kooperację wielu
wyodrębnionych prawnie systemów mikrologistycznych. Posługując się nadal kryterium
instytucjonalnym można w ramach mikrologistyki wyróżnić: logistykę przedsiębiorstw,
logistykę szpitali, logistykę militarną oraz logistykę innych organizacji. Przedmiotem
niniejszego opracowania jest logistyka przedsiębiorstw.
Przyjmując wymienioną wyżej definicję logistyki według Pfohla można stwierdzić, że
zawarte w niej procesy czaso - przestrzennej transformacji dóbr stanowią immanentny element
każdej działalności gospodarczej. Dlatego też związane z nimi zadania były w
przedsiębiorstwach zawsze realizowane. Z terminem "logistyka" w odniesieniu do tego typu
działań spotykamy się jednak dopiero od niedawna. Pojawienie się nowego terminu może więc
oznaczać zmianę filozofii postrzegania oraz koncepcji działania związanego z realizacją tych
procesów.
Cechy koncepcji logistycznej
Do podstawowych zasad, na których opiera się ta nowa koncepcja można
zaliczyć: - filozofię systemową oraz
- filozofię procesową.
Filozofia systemowa zakłada całościowy, w odniesieniu do przedsiębiorstw
ponadwydziałowy sposób postrzegania układu oraz uwzględnienie założenia, że dla
wyjaśnienia stanu i zachowania całości nie wystarcza uwzględnienie składających się na tę
całość elementów, ale również zależności istniejących pomiędzy tymi elementami. Wymaga
więc postrzegania całości jako swego rodzaju złożonej sieci współzależności. Cele, do których

1
dążą poszczególne elementy tej sieci mogą być w stosunku do siebie neutralne,
komplementarne lub sprzeczne (Fey). Tak więc dążenie do optymalizacji całości wymaga
odpowiedniego zharmonizowania działań poszczególnych jej elementów, zwłaszcza tych,
pomiędzy którymi występuje konflikt celów oraz optymalizację działania poszczególnych
podsystemów z punktu widzenia całego systemu, tak aby system ten mógł realizować korzyści
synergetyczne. Zgodnie z tym optymalne wartości parametrów poszczególnych podsystemów
danego systemu są określane na podstawie znajomości optymalnych wartości parametrów
całego systemu.
Przyjmując, że podstawowym celem działania systemu jest tworzenie wartości, a
tworzenie to jest zawsze procesem, to optymalizacja tego działania oznacza optymalizację
procesu. Optymalizacja procesu wymaga zastosowania opisanej w I. rozdziale filozofii
procesowej, zgodnie z którą system powinien być tak ukształtowany, aby proces przebiegał bez
zakłóceń. Zakłócenia te tworzą wszelkie bariery na drodze przepływów materiałowych i
informacyjnych. Występować mogą one na granicy pomiędzy poszczególnymi podsystemami
(elementami) systemu. Bariery te określane w języku angielskim jako interfaces, w niemieckim
jako Schnittstellen, powstają wskutek segmentacji strumienia materiałowo - informacyjnego, a
więc jego podziałem na odcinki, z których każdy znajduje się w sferze kompetencji różnych
jednostek organizacyjnych. Może to spowodować względnie silne odizolowanie
poszczególnych jednostek od siebie, ich względną autonomizację w odniesieniu do przepływów
materiałowych i informacyjnych, słabszą identyfikację z całym łańcuchem logistycznym, a tym
samym wywołuje tendencje do suboptymalizacji w ramach poszczególnych jednostek
organizacyjnych oraz występowanie silnych barier w przebiegach procesów materiałowych i
informacyjnych, co oznacza czasowo - przestrzenne przerwanie tych przepływów. Tendencjom
tym przeciwstawia się orientacja procesowa ukierunkowana na harmonizację dotąd
rozdzielonych zadań logistycznych.
Można więc stwierdzić, że działanie systemu logistycznego jest ukierunkowane na
harmonizację działania poszczególnych jego elementów w celu optymalizacji działania całego
systemu (także: Bäck, Ballou). Im więcej więc elementów i występujących pomiędzy nimi
interakcji składa się na dany system, a więc im bardziej rozbudowana jest sieć zależności, tym
bardziej złożone jest zadanie harmonizacji działania tych elementów.

Harmonizacja działań logistycznych


Sieć logistyczna
Sieć może być postrzegana jako układ węzłów i połączeń pomiędzy nimi. Układ ten
wyznacza drogi, którymi następuje przepływ takich czynników tworzenia wartości, jak
materiał, informacja, czynnik ludzki, energia. W przypadku systemu logistycznego węzły
symbolizują funkcję czasowej, a połączenia pomiędzy nimi przestrzennej transformacji
objektu. W zależności od określonego poziomu agregacji elementów systemu logistycznego
węzłami mogą być systemy magazynowania, transportu, ale również poszczególne stanowiska
pracy. Sposób postrzegania systemu logistycznego w decydujący sposób wpływa na zakres
analizy tego systemu. W przypadku ponadwydziałowego postrzegania systemu logistycznego
sieć logistyczna obejmuje nie tylko wewnątrzorganizacyjny system tworzenia wartości, ale
również dostawców i odbiorców danej organizacji. Im większa ilość węzłów składa się na sieć
logistyczną, tym większa jest liczba możliwych barier na drodze przepływów materiałowych i
informacyjnych i tym bardziej złożone jest zadanie koordynacji tych przepływów.
Bariery przepływów materiałowo - informacyjnych
Zgodnie z orientacją procesową realizacja funkcji koordynacyjnej wymaga więc przede
wszystkim identyfikacji istotnych z punktu widzenia logistyki barier przepływów
materiałowych i informacyjnych. Bariery te mogą być określone jako granice pomiędzy
różnymi systemami czy podsystemami, oznaczają więc miejsca, w których następuje zmiana

2
podmiotu odpowiedzialności (Feierabend). Pomocną przy ich identyfikacji może być
klasyfikacja barier podana przez Feierabend'a, który dla ich wyróżnienia posłużył się dwoma
kryteriami: kryterium charakteru elementów, na granicy których występuje bariera przepływu
oraz kryterium obiektu przepływu. Na podstawie pierwszego kryterium można wyróżnić:
- bariery pierwszego stopnia - obejmują one granice istniejące pomiędzy elementami,
ewentualnie subsystemami systemu logistycznego danej organizacji,
- bariery drugiego stopnia - obejmują bariery istniejące pomiędzy systemem logistycznym
danej organizacji a jej innymi systemami, a więc pomiędzy systemem logistycznym i jego
wewnętrznym otoczeniem,
- bariery trzeciego stopnia - obejmują granice pomiędzy systemem logistycznym danej
organizacji a elementami jego otoczenia zewnętrznego,
Natomiast kryterium obiektu przepływu pozwala na uwzględnienie w klasyfikacji nie
tylko dóbr fizycznych jako obiektów transformacji, ale również związanej z nimi informacji. W
związku z tym wyróżnić można:
- bariery fizyczne/materiałowe, które obejmują wszystkie granice, na których zostaje przerwana
ciągłość przepływu dóbr fizycznych, niezależnie od charakteru elementów, pomiędzy którymi
znajduje się ta granica,
- bariery informacyjne, obejmujące wszystkie granice pomiędzy różnymi sferami
odpowiedzialności, z którymi związane jest przerwanie strumienia informacyjnego
poprzedzającego, towarzyszącego lub następującego po przepływie dóbr fizycznych (Pfohl).
Zarówno bariery fizyczne jak i bariery informacyjne mogą występować pomiędzy
elementami o różnym charakterze, a więc na granicy elementów w ramach systemu
logistycznego przedsiębiorstwa, pomiędzy elementami systemu logistycznego i jego
otoczeniem wewnątrz- i zewnątrzorganizacyjnym.
Instrumenty harmonizacji działań logistycznych
Czaso - przestrzenna harmonizacja działań może być dokonywana za pomocą dwóch
instrumentów (Bleicher, Fey) - integracji i koordynacji.
Integracja
Integrację określa się jako antycypacyjną formę harmonizacji działania (j.w.). Dotyczy więc
ona zjawisk, których wystąpienie jest w wysokim stopniu przewidywalne i odnosi się raczej nie
do konkretnych, jednostkowych przypadków, ale raczej do określonej klasy przypadków, a
więc opiera się na generalizacji działania. Integracja oznacza scalanie "odrębnych" lecz
współdziałających ze sobą elementów w jedną całość. Jest ona więc wynikiem podziału pracy.
Potrzeba integracji może więc być tym większa, im bardziej zaawansowany jest w danej
organizacji proces podziału pracy.
Można więc przyjąć, że integracja ukierunkowana jest na (antycypacyjne) kształtowanie relacji
pomiędzy elementami całości, aby scalić je ponownie w jedną całość w celu osiągania korzyści
synergetycznych. Tak więc integracja organizacji oznacza odpowiednie jej kształtowanie, a
zwłaszcza optymalne ukształtowanie granic pomiędzy elementami tej organizacji. Z punktu
widzenia koncepcji logistycznej w celu zapewnienia niezakłóconych przepływów
logistycznych w procesie integracji organizacji istotna jest identyfikacja możliwych barier
przepływów materiałowo - informacyjnych, które to bariery tworzą granice podsystemów
danego systemu oraz zapewnienie ich kompatybilności wzdłuż istotnych z punktu widzenia
koncepcji logistycznej kierunków integracji.
W przedsiębiorstwie integracji podlegają zarówno elementy organizacji statycznej (stanowiska
pracy, komórki organizacyjne i inne jednostki organizacyjne) jak i elementy organizacji
dynamicznej (operacje, procesy). W rezultacie procesu integracji powstaje system
zintegrowany, pomiędzy elementami którego mogą zachodzić relacje dwojakiego rodzaju:
funkcjonalne i regulacyjne. Integracja dokonywana w oparciu o relacje funkcjonalne dotyczy
strumieni energetycznych, materiałowych i energetycznych związanych z realizacją pracy -

3
dotyczy więc podsystemu wykonawczego; integracja regulacyjna natomiast dotyczy strumieni
informacyjnych związanych z procesami kierowania. W ramach integracji funkcjonalnej można
wyróżnić jej charakter poziomy i pionowy, a integrację regulacyjną można również określić
jako integrację lateralną (Fey). Wyszczególnienie tych trzech kierunków integracji można
uznać za szczególnie istotne z punktu widzenia koncepcji logistycznej (rys. ).

Kierunki integracji i koordynacji działań logistycznych

Rozwój,
konstrukcja,
planowanie produkcji itd.
produkcji Fakturyzacja,
Przepływy poziome
"ekonomiczne"
Opracowanie
Zamówienie

Proces
rachunkowość kosztów itd.

zamówienia,
planowanie dostaw itd. Zapewnienie
jakości, opakowanie
itd.

Produkt

Przepływy pionowe
"techniczne"
Punktem odniesienia integracji poziomej jest "zamówienie" i dotyczy ona bezpośrednio
fizycznego przepływu obiektów logistycznych. Oznacza to uzgodnienie wszystkich działań
potrzebnych do realizacji zlecenia. Integracja ta podobnie jak analiza barier przepływów może
mieć różny zakres: od wewnątrzwydziałowej, poprzez wewnątrzorganizacyjną aż po integrację
całego łańcucha logistycznego od dostawców po odbiorców.
Punktem odniesienia integracji pionowej jest produkt. Obejmuje ona wszystkie działania
związane z technicznym wykonaniem produktu.
Integracja lateralna natomiast dotyczy zarówno integracji poziomej jak i pionowej i odnosi się
do zjednoczenia często rozdzielnie realizowanych zadań z zakresu planowania, sterowania i
kontroli działań logistycznych. Celem tej formy integracji jest uelastycznienie systemu
logistycznego wobec zmiennego otoczenia (Fey).

4
Koordynacja
Na podstawie powyższego opisu można stwierdzić, że działania integracyjne nie mają
charakteru ciągłego, cechuje je raczej skokowość.
Integracja ukierunkowana jest na stworzenie kompatybilności pomiędzy poszczególnymi
elementami organizacji w celu wyeliminowania lub minimalizacji przeszkód na drodze
realizacji różnych procesów. Uzgadnianie tych procesów, które ma ciągły, powtarzalny
charakter następuje poprzez koordynację. Integracja stwarzając warunki dla przebiegu
procesów ma raczej charakter statyczny. Odpowiedzią systemu na dynamikę otoczenia jest
koordynacja działań, która może się odbywać w ramach warunków stworzonych przez
parametry integracji. Często w literaturze spotyka się określenie, że koordynacja w
przeciwieństwie do integracji stanowi harmonizację ex-post (Hübner). Tę harmonizację ex-post
można tutaj zinterpretować właśnie jako reakcję systemu na dynamikę otoczenia. Przede
wszystkim więc koordynacja stanowi o elastyczności danego systemu.

Ewolucja koncepcji logistycznej


W literaturze istnieje duża różnorodność definicji logistyki, co wynika z różnic w
postrzeganiu tego systemu.
Analizując poszczególne definicje można jednak zauważyć pewną ewolucję rozumienia tego
pojęcia. Poszczególne etapy tej ewolucji określają sposób reakcji systemu na określone zmiany
w jego otoczeniu.
Rozwój koncepcji logistycznej i wzrost znaczenia systemu logistycznego w
przedsiębiorstwie przebiega równolegle z rozwojem rynku konsumenta. Za początki rynku
konsumenta przyjmuje się początek lat 50-tych (Bowersox,Closs). Wcześniej rozwój
przedsiębiorstw dokonywał się dzięki ich ekspansji rynkowej. Dlatego też ewentualne
niesprawności sfery logistycznej były rekompensowane przez tę ekspansję (Ballou). Działania
kierownicze koncentrowały się głównie na sferze produkcji, a traktowane drugorzędnie zadania
logistyczne były realizowane w ramach różnych sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa. Ballou
określa ten okres jako "dormant years" dla logistyki (Ballou).
Przesłanką dla rozwoju koncepcji logistycznej po 1950-tym roku był oprócz
intensyfikacji rynku konsumenta rozwój koncepcji systemowej, która w praktyce znajdowała
swoje odzwierciedlenie w stosowaniu koncepcji kosztów ogólnych. Zarządzający zaczęli
zwracać uwagę na całość kosztów związanych z realizacją zadań logistycznych oraz na stosunki
współzależności pomiędzy tymi zadaniami. W tych warunkach zadaniem logistyki było
zapewnienie wysokiego poziomu usług dostawczych przy szczególnym uwzględnieniu
związanych z tym parametrów kosztowych. W związku z koncentracją na sferze zbytu
rozwinięte w tym okresie koncepcje logistyczne dotyczyły głównie dystrybucji fizycznej
(Physical distribution) (Wegner, Ballou).
Kolejny etap rozwoju koncepcji logistycznej charakteryzuje się przesunięciem działań
logistycznych na sferę zaopatrzenia. Za przyczynę tego można uznać wzrost niepewności w
otoczeniu społeczno - ekonomicznym przedsiębiorstw (Fey) przejawiający się między innymi
w światowej stagflacji, wzroście świadomości ekologicznej społeczeństwa, a przede wszystkim
w kryzysie naftowym z pierwszej połowy lat 70-tych. W tych warunkach punkt ciężkości zadań
logistycznych został przesunięty na sferę zaopatrzenia przedsiębiorstw, czego dowodem jest
rozwój koncepcji zarządzania materiałowego. Również w latach 70-tych pojawiają się pierwsze
próby instytucjonalizacji sfery logistycznej w przedsiębiorstwie (Bowersox, Closs, Helferich).
Jednostki logistyczne tworzone były jednak na niższych szczeblach organizacji (Feldhahn), co
implikowało silną fragmentyzację odpowiedzialności w sferze logistyki.
Logistyka przedsiębiorstw
Następny etap rozwoju koncepcji logistycznej związany jest z wykorzystaniem
możliwości, jakie oferuje nowoczesna technologia informacyjna. Postęp w dziedzinie techniki

5
obliczeniowej, np. dostęp do zintegrowanej ponadwydziałowej bazy danych, stworzył nowe
możliwości wspomagania decyzji logistycznych. Zmiana jakościowa systemu logistycznego,
pozwalająca na wyodrębnienie tego etapu jego rozwoju, związana jest z odejściem od
cechującej poprzednią fazę koncentracji działań logistycznych w ramach sfer funkcjonalnych
przedsiębiorstwa i przejściem do ich ponadwydziałowej integracji, czego rezultatem jest
kształtowanie całościowych systemów logistycznych, zintegrowanych wzdłuż całego łańcucha
tworzenia wartości, a więc z uwzględnieniem dostawców i odbiorców. Na początku tej fazy na
znaczeniu zyskały takie metody logistyczne, jak just-in-time, kanban, computer integrated
manufacturing itp. Z tym etapem rozwoju koncepcji logistycznej związane jest postrzeganie
logistyki jako funkcji przekrojowej o znaczeniu strategicznym, dzięki której przedsiębiorstwo
może realizować nie tylko strategię kosztową, ale również strategię zróżnicowania (Porter).
SCM
Zmiany dokonujące się w otoczeniu przedsiębiorstw pociągają za sobą takie wzajemnie ze sobą
powiązane zjawiska stanowiące również o wymaganiach wobec współczesnych
przedsiębiorstw, jak:
- zwiększenie zasięgu terytorialnego działania poszczególnych przedsiębiorstw, aż do
funkcjonowania w skali całego świata czyli w skali globalnej, ponieważ na ograniczonym
terytorialnie rynku przedsiębiorstwo – m.in. ze względu na indywidualizację popytu - nie
będzie realizowało efektu doświadczenia na odpowiednio wysokim poziomie, a to może
wpłynąć ujemnie na jego sytuację konkurencyjną,
- intensyfikacja walki konkurencyjnej, przenoszenie jej z poziomu lokalnego na poziom
światowy oraz silny nacisk innowacyjny, a to z kolei wymaga wzrostu kreatywności i
wiedzy organizacji
- nacisk na maksymalizację efektu doświadczenia i efektu synergetycznego, co skutkuje
wzrostem podejścia kompetencyjnego w zarządzaniu i dezintegracją pionową działań, a to
oznacza wzrost ilości podmiotów zarówno współpracujących z danym przedsiębiorstwem
jak i funkcjonujących w ramach całego łańcucha tworzenia wartości.
- wydłużenie łańcuchów tworzenia wartości zarówno z punktu widzenia ilości uczestników
łańcucha jak również pod względem rzeczywiście pokonywanych odległości, co skutkuje
wzrostem poziomu złożoności łańcucha tworzenia wartości i tym samym znaczenia
procesów logistycznych,
- nacisk na wzrost elastyczności organizacji, szybkości i umiejętności jej ciągłego
dostosowywania się do zmian zachodzących w wysoce turbulentnym i złożonym otoczeniu,
co zwłaszcza w sytuacji globalizacji i dezintegracji pionowej działań pociąga za sobą
konieczność zastosowania szybkich technik komunikacji i przesyłania danych zarówno w
ramach organizacji, jak i z jej otoczeniem (intranet, Internet).

Wysoka dynamika, niestabilność otoczenia wymaga bardzo wysokiej elastyczności organizacji


i utrudnia, a nawet często może uniemożliwiać planowanie strategiczne. Problemem jest
określenie, jak w takiej sytuacji przedsiębiorstwo ma przetrwać, rozwijać się, osiągać przewagę
konkurencyjną. W warunkach relatywnie większej stabilności otoczenia przedsiębiorstwa z
reguły koncentrowały się na swoich bardziej „twardych” zasobach, tworzących bezpośrednio
źródło przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa (w postaci np. skali produkcji, technologii
czy zarządzania jakością),1a następnie na ich podstawie formułowały swą misję określając, kto
jest klientem przedsiębiorstwa i jakie jego potrzeby ma ono zaspakajać. Burzliwość otoczenia
oznacza jednak również szybkie zmiany klientów i ich potrzeb. W tej sytuacji przedsiębiorstwo
koncentruje się bardziej na odpowiedzi na pytanie, co przedsiębiorstwo jest w stanie realizować
lepiej niż inni, a co ma względnie stałe zastosowanie do produkcji różnorodnych wyrobów i

6
usług lub do obsługi różnorodnych klientów. Tak więc rodzaj prowadzonej wtedy przez
przedsiębiorstwo działalności się nie zmienia – zmieniają się tylko produkty i rynki (klienci).
Takie podejście oznacza wzrost znaczenia czynników / zasobów bardziej „miękkich”,
niematerialnych, a więc trudniejszych do zidentyfikowania, uchwycenia i do oszacowania, a
więc również i do przenoszenia.
Tak więc w warunkach tak dynamicznego otoczenia, przedsiębiorstwo może uzyskać
długotrwałą przewagę konkurencyjną, jeśli posiada zdolność do kreowania unikalnych
kompetencji, dysponuje unikalną wiedzą i zdolnością jej rozwoju, a także umiejętnością jej
ochrony przed przejęciem czy imitacją, przy czym przedsiębiorstwo może pozyskiwać wiedzę
zarówno ze źródeł wewnętrznych jak i z otoczenia. Wiedza staje się najważniejszym kapitałem
organizacji, tzw. kapitałem intelektualnym, ponieważ ona produkuje wartość i generuje zyski.
Przyjmując, że człowiek jest nośnikiem wiedzy i kreatywności, jego lojalność wobec
organizacji nabiera istotnego znaczenia.
Zapewnieniu długoterminowej przewagi konkurencyjnej w warunkach zaawansowanej
globalizacji sprzyja osiągnięcie przez dane przedsiębiorstwo statusu „najlepszego na świecie”
w zakresie jego kluczowych kompetencji, a rozwój przedsiębiorstwa wymaga wchodzenia ze
swą działalnością na nowe rynki aż do działania w skali globalnej.
Koncentracja na wybranej, ograniczonej ilości kluczowych kompetencji oznacza silną
dezintegrację pionową działań i konieczność współpracy z większą ilością przedsiębiorstw, aby
uzyskać dostęp do kompetencji, którymi dane przedsiębiorstwo nie dysponuje i aby móc dalej
rozwijać swoje kluczowe kompetencje. Pociąga to za sobą wydłużanie łańcucha tworzenia
wartości zarówno z punktu widzenia ilości uczestników danego łańcucha, jak i faktycznie
pokonywanych odległości, a to skutkuje wzrostem jego złożoności (i wzrostem znaczenia
procesów logistycznych), co z kolei wymaga odpowiedniego podejścia do jego kształtowania i
zarządzania nim.
Podstawowa trudność w zarządzaniu tym łańcuchem wynika z nasilenia się tzw efektu
Forrestera. Zgodnie z nim zmiana parametru strumienia materiałowego lub informacyjnego na
końcu łańcucha tworzenia wartości jest przenoszona na wszystkie poprzedzające ogniwa, a
wielkość zaburzenia rośnie w miarę oddalania się od jego źródła. Im większa jest zatem ilość
ogniw w takim łańcuchu, tym silniejszy wzrost zaburzenia. W sytuacji łańcucha składającego
się z czterech ogniw (zakładając, że poszczególne przedsiębiorstwa funkcjonujące w ramach
danego łańcucha stanowią jego ogniwa) zaburzenie na poziomie 10% w wielkości popytu może
spowodować ponad 70% wzrost zamówień lokowanych w początkowym ogniwie łańcucha i
ponad 35% wahania na poziomie produkcji. Efekt Forrestera występuje w sytuacji
suboptymalizacji działania poszczególnych ogniw, a więc podejmowania w nich decyzji bez
uwzględnienia sytuacji całego łańcucha, co z kolei wywołuje szereg negatywnych
konsekwencji, jak duże wahania w wielkościach zamówień, produkcji, stanach magazynowych,
okresowe niedociążenia lub przeciążenia środków transportu, a to z kolei skutkuje
zmniejszeniem stopnia elastyczności i wzrostem kosztów funkcjonowania całego łańcucha
tworzenia wartości, w tym kosztów zamrożenia kapitałowego. Zjawiska te, ze względu
pokonywane odległości, będą szczególnie silne w sytuacji przepływów realizowanych w skali
globalnej.
Stąd wynika konieczność unikania suboptymalizacji w ramach łańcucha tworzenia wartości, a
zarządzanie nim powinno być zorientowane na jego optymalizację, zgodnie z filozofią
systemową i procesową w zarządzaniu.

Optymalizacja całego łańcucha tworzenia wartości wymaga zmiany stosunków pomiędzy


uczestnikami łańcucha. Stosunki te nie powinny się już opierać na wzajemnej rywalizacji i
dążeniu do układu „wygrany – przegrany”, ale na wzajemnej współpracy bazującej na zasadzie
„wygrany – wygrany”, czyli przyjęciu założenia, że to, co optymalne dla całego łańcucha

7
tworzenia wartości jest również optymalnym dla jego ogniw. Im lepsze wyniki optymalizacji
łańcucha tworzenia wartości tym większa jego konkurencyjność wobec innych równoległych
łańcuchów. Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że zwłaszcza w skali światowej walka
konkurencyjna z poziomu poszczególnych przedsiębiorstw przenosi się stopniowo na poziom
całych łańcuchów dostaw. Wygranie tej walki konkurencyjnej wymaga nawiązania ścisłych i
raczej długoterminowych związków partnerskich pomiędzy z reguły licznymi uczestnikami
łańcucha oraz traktowania łańcucha tworzenia wartości jako jednego systemu i zarządzanie nim
poprzez zastosowanie odpowiednich mechanizmów integracji i koordynacji.
Zadanie to może być realizowane przez jedną instancję, którą stanowi tzw. integrator łańcucha.
Jego rola polega na optymalizacji całego łańcucha tworzenia wartości poprzez takie jego
kształtowanie i koordynowanie, aby możliwe było maksymalizowanie realizowanego efektu
synergetycznego.
Walka konkurencyjna pomiędzy łańcuchami tworzenia wartości przyczynia się jednak również
do transformacji stosunków w ramach całego łańcucha. Przyjmując bowiem założenie, że o sile
danego łańcucha decyduje jego najsłabsze ogniwo, integrator powinien dążyć do doboru jak
najlepszych uczestników danego łańcucha, co nasila rywalizację poszczególnych uczestników
(przedsiębiorstw) łańcucha o status partnera w konkurencyjnych łańcuchach tworzenia
wartości, a to może zwiększać nietrwałość relacji partnerskich i powiązań kooperacyjnych2.
Prowadzi to do powstania tzw. organizacji sieciowych rozumianych jako grupy niezależnych
przedsiębiorstw okresowo ze sobą kooperujących i/lub konkurujących. Przedsiębiorstwa te
mogą być czasowo dobierane do współpracy przez zewnętrznego integratora, który w ten
sposób tworzy układ wirtualny o wysokim poziomie elastyczności, co jest szczególnie istotne
dla działających globalnie przedsiębiorstw obsługujących rynki charakteryzujące się dużą
zmiennością popytu na zindywidualizowane produkty i usługi. Działający w skali globalnej
integrator sieci może w całości lub częściowo wyręczać inne przedsiębiorstwa w realizacji
zadań utrzymania dotychczasowych i pozyskiwania nowych klientów, a to stwarza, zwłaszcza
małym przedsiębiorstwom, szansę obecności i rozwoju w skali globalnej, a także możliwość
korzystania z zasobów i siły przetargowej organizacji globalnej przy jednoczesnym zachowaniu
własnej niezależności i elastyczności.
Idea organizacji sieciowych daje jej członkom, jako niezależnym pod względem prawnym
podmiotom, możliwość równoległego działania w ramach różnych, w tym konkurujących ze
sobą sieci przedsiębiorstw, a także częściowo samodzielnego występowania na rynku. Oznacza
to również, że przedsiębiorstwo może nawet w ramach jednego sektora realizować zarówno
strategię globalną jak i regionalną, co znacznie zwiększa jego odporność na dynamikę
otoczenia.

Jak wynika z powyższego opisu poszczególne etapy rozwoju koncepcji logistycznej


różnią się pomiędzy sobą głównie stopniem integracji zadań logistycznych oraz stopniem
uwzględnienia systemu logistycznego w strategii danej organizacji. Wartości tych parametrów
mogą być przydatne dla celów diagnozy rozwoju logistycznego poszczególnych
przedsiębiorstw.
Ewolucja tendencji integracyjnych w sferze logistyki
Punkt wyjścia analizy tendencji integracyjnych w sferze logistyki stanowi sytuacja, w
której zadania logistyczne są w organizacji rozproszone i realizowane rozdzielnie. Sytuację tę
cechuje odizolowana odpowiedzialność za poszczególne ogniwa łańcucha logistycznego.
Pierwszy etap ich integracji charakteryzuje się koncentracją zadań logistycznych w
ramach sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa tworząc tzw. logistyki częściowe, określane jako
logistyka zaopatrzenia, logistyka produkcji i logistyka zbytu.
2
także: Szyszka G., Sieci logistyczne – nowy wymiar logistyki, w: Logistyka, nr 3/2004, s. 6, Urbańczyk T.,
Tworzenie sieci logistycznej, w: Gospodarka Materiałowa i Logistyka, nr 9/2003, s.12
8
W przypadku koncentracji części logistycznych sfer funkcjonalnych (np. logistyki
zaopatrzenia i logistyki produkcji) można mówić o integracji częściowej. Kolejnym etapem
integracji zadań logistycznych jest integracja wewnątrzorganizacyjna wszystkich
logistycznych sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa w celu ponadwydziałowej optymalizacji
procesów logistycznych.
Za najwyższy poziom integracji działań logistycznych można uznać integrację nie tylko
wewnątrz- ale również międzyorganizacyjną. Tak rozumiana logistyka obejmuje optymalizację
działań związanych z przebiegiem dóbr fizycznych i informacji od źródła zaopatrzenia do
końcowego odbiorcy.
Ewolucja strategicznego znaczenia koncepcji logistycznej
Ewolucję koncepcji logistycznej można również opisać poprzez określenie zmian w
percepcji logistyki w sferze celów strategicznych organizacji. Ogólnie można tutaj wyróżnić
dwie skrajne alternatywy. Pierwszą z nich charakteryzuje postrzeganie sfery logistycznej
przedsiębiorstwa jako pasywnej w stosunku do jego strategii, druga natomiast zakłada aktywny
udział logistyki w kształtowaniu strategii przedsiębiorstwa, przy czym "aktywność" ta oznacza
postrzeganie systemu logistycznego jako potencjalnego czynnika sukcesu strategicznego. W
tym znaczeniu logistyka przestaje być tylko funkcją usługową, której potencjał racjonalizacyjny
ogranicza się tylko do zagadnień wydajnościowych ("doing things right"), ale zostaje
wzbogacona o problematykę efektywnościową ("doing the right things"). Pomiędzy tymi
dwiema skrajnymi sytuacjami mogą oczywiście wystąpić różne formy pośrednie. Fey wyróżnia
cztery etapy ewolucji strategicznego znaczenia logistyki.
W pierwszym etapie logistyka jest traktowana jako nieistotna dla celów strategii i jako
taka ma czysto wewnątrzorganizacyjny charakter.
Drugą fazę charakteryzuje postrzeganie logistyki jako funkcji oddziaływującej również na sferę
zewnętrzną organizacji i ukierunkowanej na osiągnięcie poziomu logistycznego
najważniejszych konkurentów.
W fazie trzeciej logistyka jest traktowana jako funkcja wspierająca "klasyczne" strategie
konkurencji.
Wyżej wymienione sposoby rozumienia koncepcji logistycznej zakładają raczej pasywny
wpływ na strategię całego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że kształt systemu logistycznego jest
pochodną strategii całego przedsiębiorstwa, w określaniu której system ten może być
uwzględniany jedynie jako czynnik ograniczający.
Jakościowa zmiana znaczenia systemu logistycznego w zakresie określania strategii
przedsiębiorstwa następuje w sytuacji, gdy logistyka jest brana w rachubę jako ewentualny
czynnik sukcesu strategicznego.
Etap czwarty ewolucji strategicznego znaczenia koncepcji logistycznej charakteryzuje
więc postrzeganie logistyki jako elementu aktywnie wspierającego siłę konkurencyjną
przedsiębiorstwa. Oznacza to, że kompetencje logistyczne mogą stać się istotnym elementem
strategii.
Wymienione wyżej poziomy ewolucji strategicznego znaczenia koncepcji logistycznej
można podzielić na dwa podstawowe typy: charakteryzujące się neutralnością wobec zagadnień
strategicznych (dwie początkowe fazy) oraz wspierające strategię w sposób pasywny lub
aktywny (dwa końcowe etapy).
Sposoby postrzegania systemu logistycznego.
Oba przedstawione wyżej aspekty ewolucji koncepcji logistycznej, t.j. aspekt integracji
zadań logistycznych (rozproszenie, ponadwydziałowa integracja) oraz aspekt jej stosunku do
celów strategicznych (neutralny, wspomagający), mogą posłużyć do określenia podstawowych
sposobów postrzegania koncepcji logistycznej.
Rys. Sposoby postrzegania systemu logistycznego (Fey)

9
1. Tradycyjne rozumienie wydziałowe strategie
logistyki logistyczne
2. Integracyjne rozumienie
Stosunek do strategii logistyki 4. Rozumienie logistyki
przedsiębiorstwa jako funkcji
pasywny aktywny 3. Rozumienie logistyki ponadwydziałowej o
jako funkcji realizującej znaczeniu strategicznym

segmentacja ponadwydziałowość
Stopień integracji działań logistycznych
Tradycyjną postawę wobec koncepcji logistycznej charakteryzuje rozproszenie zadań
logistycznych w różnych sferach funkcjonalnych przedsiębiorstwa. Oznacza to segmentację
przepływu dóbr realnych i informacji oraz silną izolację decyzyjną poszczególnych segmentów
w stosunku do pozostałych. Logistyka jest postrzegana jako obojętna dla celów strategicznych
organizacji. W sytuacji postrzegania logistyki jako systemu zintegrowanego występujące w
tradycyjnym traktowaniu logistyki bariery przepływów materiałowych i informacyjnych są
zgodnie z ponadwydziałową orientacją procesową niwelowane. Jednak w stosunku do strategii
przedsiębiorstwa sfera logistyki pozostaje w dalszym ciągu neutralna. Dla tego typu
postrzegania logistyki można przyjąć, że jej rola wspomagania strategii może mieć charakter
pasywny, ukierunkowany na sferę wewnętrzną przedsiębiorstwa. Sytuacja segmentacyjnego
postrzegania logistyki, przy jednoczesnym uwzględnianiu jej w strategii przedsiębiorstwa
znajduje swoje odzwierciedlenie w tworzeniu logistycznych koncepcji strategicznych o
charakterze częściowym, np. dotyczących logistyki zaopatrzenia czy dystrybucji.
Za najbardziej rozwiniętą formę postrzegania koncepcji logistycznej można przyjąć
sytuację, w której jest ona traktowana jako funkcja zintegrowana o aktywnym znaczeniu
strategicznym. W tym przypadku przyjęta strategia logistyczna może stanowić podstawową
strategię przedsiębiorstwa.

Przeprowadzenie powyższej klasyfikacji sposobów postrzegania koncepcji logistycznej


w oparciu o kryteria stopnia integracji działań oraz stopnia uwzględnienia celów całego systemu
w podsystemie logistycznym podkreśla głównie ewolucję tej koncepcji pod względem stopnia
ukierunkowania na filozofię systemową. Nie obejmuje natomiast bezpośrednio filozofii
procesowej (ciągłości procesu). Jako uzupełnienie tej klasyfikacji może służyć podział
sposobów postrzegania koncepcji logistycznej podany przez Webera, który w swojej
klasyfikacji nie uwzględnia wprawdzie w sposób bezpośredni znaczenia strategicznego
logistyki, ale oprócz koncepcji systemowej podkreśla również stopień uwzględnienia filozofii
procesowej.
Wyróżnia on mianowicie cztery sposoby postrzegania logistyki: jako funkcji usługowej, jako
systemu zintegrowanej realizacji już określonych zadań związanych z przepływem
materiałowym, jako systemu realizacji określonych zasad sterowania oraz jako funkcji
koordynującej.
Usługowe postrzeganie logistyki oznacza, że stanowi ona funkcję przedsiębiorstwa,
której zadania obejmują wszystkie procesy transportu, magazynowania i manipulowania w
sferze dóbr realnych przedsiębiorstwa. Logistyka w takim rozumieniu oznacza więc taką
specjalizację funkcjonalną, w ramach której możliwości racjonalizatorskie dotyczą usprawnień
poszczególnych działań, np. poprzez bardziej racjonalne kształtowanie procesów
magazynowych, poprzez osiąganie korzyści skali dzięki skupianiu zadań tego samego rodzaju,
jak to jest np. w sytuacji wspólnej dyspozycji przyjmowania i wysyłki towarowej itp. W takim
postrzeganiu logistyki jej rozwój może być w praktyce w dużym stopniu określany przez
aspekty techniczne przepływu dóbr realnych.

10
Postrzeganie logistyki jako zintegrowanej realizacji już istniejących zadań związanych
ze strumieniem materiałowym podkreśla pasywność systemu logistycznego w procesie
ustalania strategii całego przedsiębiorstwa. Sugeruje, że zakres zadań logistycznych został
określony przez podmiot zewnętrzny lub że zakres tych zadań nie zmienia się w czasie, a więc
można uznać, że ten sposób postrzegania koncepcji logistycznej nie uwzględnia dynamiki
systemu. Oznacza jedynie inny, specyficzny sposób realizacji już wyznaczonych zadań
logistycznych. Specyfikę tę określają: ukierunkowanie na proces oraz całościowe, zwłaszcza
pod względem kosztowym, traktowanie procesów logistycznych. W takiej sytuacji zadania
logistyczne są realizowane poprzez integrację działań.
Trzeci wyróżniony przez Webera sposób postrzegania koncepcji logistycznej jako
systemu realizacji określonych zadań sterowania, takich jak just in time czy kanban odnosi się
raczej do poszczególnych strategii funkcjonalnych - kolejno w sferze logistyki zaopatrzenia i
produkcji niż do systemu logistycznego jako całości.
Kolejne rozumienie logistyki związane jest bezpośrednio z koniecznością
przeprowadzania działań koordynacyjnych. Potrzeba koordynacji wynika bezpośrednio z
podziału pracy (specjalizacji) i związanej z tym izolacji elementów organizacji, pomiędzy
którymi może dochodzić do konfliktów celu (Kieser, Kubicek). Z punktu widzenia całej
organizacji każda forma specjalizacji wymaga towarzyszącej jej koordynacji, aby rzeczywiście
można było zrealizować korzyści tej specjalizacji. Korzyści koordynacji wynikają przede
wszystkim z eliminowania lub zmniejszania niekorzystnego oddziaływania rozczłonkowania
organizacji, a więc granic pomiędzy wyspecjalizowanymi jej podsystemami. Dzięki orientacji
procesowej koordynacja umożliwia zwiększenie zdolności tworzenia wartości i szybkości
reakcji systemu. Koordynacja jest dokonywana poprzez działania w systemie zarządzania.
Logistyka stanowi tym samym część tego systemu. Wyższe potrzeby koordynacyjne mogą
zostać spełnione poprzez odpowiedni system zarządzania, który powinien zostać
ukierunkowany nie tylko na integrację działań, ale również na sterowanie przepływów
materiałowych i informacyjnych w ramach sieci logistycznej. Wymaga to uzgadniania tych
przepływów na wszystkich szczeblach zarządzania przedsiębiorstwem. W trzech powyżej
opisanych sposobach postrzegania koncepcji logistycznej działania logistyczne są
ukierunkowane na zaopatrzenie w odpowiednie dobra. Koncentrują się więc one na
operatywnych zadaniach logistycznych. Obejmują takie procesy, jak magazynowanie, transport
oraz procesy wspomagające. Logistykę jako funkcję koordynującą cechuje jednak również
ukierunkowanie na cele całego systemu poprzez odpowiednie zharmonizowanie funkcji
przedsiębiorstwa związanych z przepływami materiałowymi z działaniami planistycznymi w
tym zakresie, również tymi o charakterze długoterminowym, jak np. kwestie lokalizacyjne,
kształtowanie produktu i programu produkcji. Dotyczy więc zharmonizowania strategii
przedsiębiorstwa, strategii logistycznej oraz operatywnych procesów logistycznych. Logistyka
postrzegana jako funkcja koordynująca uwzględnia więc wszystkie procesy planowania,
sterowania, realizacji i kontroli na wszystkich szczeblach struktury przedsiębiorstwa. Można
zatem uznać, że rozumienie i realizacja funkcji logistycznej w znaczeniu funkcji nie tylko
integrującej, ale również koordynującej poszczególne elementy systemu może zapewnić
optymalizację działania systemu logistycznego w odniesieniu do całego przedsiębiorstwa.

Definicja logistyki
Przeprowadzona powyżej analiza przemawia więc za przyjęciem rozumienia logistyki
jako funkcji koordynującej. Zgodnie z tym rozumieniem cel logistyki polega na
ukierunkowanym na proces ukształtowaniu systemu tworzenia wartości danego
przedsiębiorstwa. Osiągnięcie tego celu wymaga spełniania przez logistykę w ramach systemu
zarządzania funkcji koordynującej. Obejmuje ona kształtowanie struktury wszystkich

11
podsystemów, interakcji istniejących pomiędzy nimi, a także koordynację w ramach tych
podsystemów (Weber).
Kortschak natomiast definiuje logistykę jako naukę o koordynacji aktywnych i
pasywnych elementów przedsiębiorstwa w celu poprawy elastyczności i zdolności
dostosowania się tego przedsiębiorstwa do zmieniających się warunków otoczenia przy
najniższym nakładzie czasowym.
Zakres i kształt koordynacji jest w dużym stopniu uzależniony od złożoności, w tym od
dynamiki procesu, którego ona dotyczy. Jeżeli przyjmiemy, że złożoność systemu jest
określona przez liczbę jego elementów, a jego dynamika przez stopień i częstotliwość zmian
wartości tych czynników, to na złożoność systemu logistycznego składają się przede wszystkim
takie czynniki, jak: liczba rodzajów materiałów, liczba faz produkcji i stopień ich specjalizacji,
liczba wytwarzanych produktów, liczba komponentów do produkcji, liczba operacji
przypadająca na jeden produkt oraz liczba klientów i rynków danej organizacji oraz stopień i
częstotliwość zmian tych wielkości (Weber).

Logistyka = optymalizacja przepływów dóbr

Otoczenie systemu logistycznego


System logistyczny można zaliczyć do grupy systemów otwartych. W związku z tym
otoczenie tego systemu w istotnym stopniu determinuje jego kształt i zachodzące w nim
procesy.
Do czynników otoczenia można zaliczyć zarówno te elementy, które w sposób bezpośredni,
jak i te, które w sposób pośredni oddziaływują na analizowany system.
W przypadku analizy systemu logistycznego można wyróżnić dwa podstawowe typy
otoczenia, a mianowicie otoczenie zewnątrzorganizacyjne oraz otoczenie
wewnątrzorganizacyjne.
Otoczenie systemu logistycznego
12
Otoczenie
wewnętrzne

Sfera
Otoczenie horyzontalna
Otoczenie
naukowo
-techniczne społeczno

Sfera Sfera
wertykalna lateralna
ekonomiczne

Otoczenie

Otoczenie
zewnątrzorganizacyjne
(zewnętrzne)
-kulturalne

Otoczenie zewnętrzne

Elementy otoczenia zewnętrznego można podzielić na trzy grupy


(Fey): - otoczenie ekonomiczne,
- otoczenie naukowo - techniczne,
- otoczenie społeczno - kulturalne.
Otoczenie ekonomiczne dotyczy przede wszystkim sytuacji na rynkach zaopatrzenia i
zbytu i obejmuje np. takie czynniki istotne z punktu widzenia logistyki, jak siła przetargowa
dostawców i odbiorców, intensywność konkurencji, wielkość i wzrost rynku, które to czynniki
powinny być uwzględnione w procesie kształtowania systemu logistycznego, np. w przypadku
określania minimalnego poziomu usług dostawczych (Klöpfer)
Za szczególnie istotny czynnik otoczenia ekonomicznego systemu logistycznego można
również uznać stopień internacjonalizacji rynku, na którym dane przedsiębiorstwo jest
aktywne. Spektrum możliwości sięga tutaj od rynku lokalnego do rynku globalnego.
Również otoczenie techniczne stanowi szczególnie ważny element kształtowania
systemu logistycznego, co wynika z istoty tego systemu, który ma charakter nie tylko
ekonomiczny, ale również techniczny. Postęp w tej dziedzinie ma decydujące znaczenie dla
projektowania i realizacji określonych koncepcji logistycznych i odnosi się zarówno do sfery
przepływów fizycznych jak i informacyjnych.
Otoczenie społeczno - ekonomiczne obejmuje bardzo heterogeniczne elementy, spośród
których wyróżnić można przede wszystkim odnośne uregulowania prawne oraz czynniki o
charakterze ekologicznym, które wywierać mogą istotny wpływ na kształtowanie i
13
funkcjonowanie systemu logistycznego, co znajduje swoje odzwierciedlenie n.p. w problemie
wyboru odpowiedniego środka transportu, rodzaju opakowania czy też unikaniu pustych
przewozów. Zgodnie z wymaganiami otoczenia ekologicznego sfera działań logistyki obejmuje
nie tylko zagadnienia adekwatnego do potrzeb zaopatrzenia ale również adekwatnego do
potrzeb recyclingu.
Otoczenie wewnątrzorganizacyjne (wewnętrzne)
Otoczenie wewnętrzne systemu logistycznego tworzą te sfery przedsiębiorstwa, z
którymi system logistyczny znajduje się w interakcji. Otoczenie wewnętrzne systemu
logistycznego może zostać wyróżnione z punktu widzenia następujących aspektów
postrzegania organizacji (Fey):
- aspekt horyzontalny ,
- aspekt wertykalny,
- aspekt lateralny.
W celu określenia elementów otoczenia na podstawie aspektu horyzontalnego
koniecznym się staje wyodrębnienie podsystemu logistycznego spośród systemów
występujących wzdłuż poziomo przebiegającego przepływu obiektów fizycznych, a więc
takich systemów funkcjonalnych przedsiębiorstwa, jak: zaopatrzenie, produkcja, zbyt.
Pozostałe po wyodrębnieniu systemu logistycznego elementy składają się na jego otoczenie
wewnętrzne.
Aspekt wertykalny wyróżnienia otoczenia wewnętrznego dotyczy odgraniczenia od
systemu logistycznego pozostałych systemów wzdłuż procesów o charakterze pionowym. Na
otoczenie wewnętrzne składają się więc w tym przypadku systemy poprzedzające system
logistyczny i następujące po nim w ramach integracji pionowej działań organizacji Szczególne
znaczenie przypisuje się tutaj zwłaszcza określeniu interakcji pomiędzy logistyką a sferą
badawczo - rozwojową i konstrukcyjną.
Trzecią kategorię otoczenia wewnętrznego systemu logistycznego tworzą systemy
znajdujące się na poziomie lateralnym, a więc te systemy, które podobnie jak logistykę cechuje
charakter przekrojowy i w związku z tym dotyczą one wszystkich sfer funkcjonalnych
przedsiębiorstwa. Do systemów tych można zaliczyć: rachunkowość, finanse, gospodarkę
czynnikiem ludzkim, administrację ogólną. Szczególnie system rachunkowości odgrywa
istotną rolę w realizacji zasady kosztów całkowitych w sferze logistyki.

Złożoność systemu logistycznego


Punktem wyjścia oceny stopnia złożoności systemu logistycznego jest ustalenie
sposobu postrzegania tego systemu. W im większym stopniu logistyka jest rozumiana jako
funkcja koordynująca o działaniu ponadwydziałowym i znaczeniu strategicznym, tym większa
konieczność wielowymiarowego jej postrzegania, tym więcej elementów i interakcji ją opisuje
i tym większa jej złożoność.
Również zgodnie z "prawem odpowiedniej złożoności" (law of requisite complexity),
zakładającego, że złożoność systemu rozwiązań koresponduje ze złożonością sytuacji
problemowej (Ashby) można stwierdzić, że złożoność otoczenia zarówno zewnętrznego jak i
wewnętrznego wpływa proporcjonalnie na stopień złożoności systemu logistycznego.
Spośród elementów otoczenia zewnętrznego do najważniejszych można zaliczyć
sytuację konkurencyjną na rynkach zaopatrzenia i zbytu oraz rozproszenie geograficzne i
branżowe tych rynków.
Natomiast wśród czynników otoczenia wewnętrznego za decydujące o stopniu
złożoności systemu logistycznego można uznać takie parametry tworzenia wartości, jak (Fey):
(1) struktura programu produkcji,
(2) typ procesu produkcji,
(3) sposób organizacji procesu produkcyjnego

14
Czynniki złożoności systemu logistycznego w sferze produkcji
(Fey) .
Program produkcji
heterogeniczny homogeniczny

Produkcja dla anonimowego


odbiorcy

Produkcja na zamówienie
Produkcja masowa
Orientacja funkcjonalna Typ organizacji produkcji Orientacja przedmiotowa
Produkcja warsztatowa potokowa procesu produkcji

Produkcja zespołowa Produkcja


Produkcja seryjna
Produkcja jednostkowa Typ

(ad. 1) Struktura programu produkcji może zostać określona nie tylko na podstawie
różnorodności asortymentowej produkowanych wyrobów, a więc stopnia dywersyfikacji
produkcji, ale również na podstawie stopnia standaryzacji komponentów (materiałów,
półfabrykatów) używanych w produkcji, a także stopnia integracji pionowej produkcji, przez
którą się rozumie liczbę etapów produkcji realizowanej w ramach własnego przedsiębiorstwa
oraz jej struktura przestrzenna. Pomiędzy heterogenicznością produkowanych wyrobów,
integracją pionową produkcji oraz jej rozproszeniem przestrzennym istnieje zależność wprost
proporcjonalna. Im mniejszy jest natomiast stopień standaryzacji używanych do tej produkcji
komponentów tym większa złożoność systemu logistycznego.
Struktura programu produkcji może być również rozpatrywana z punktu widzenia
znajomości odbiorcy, dla którego jest ona przeznaczona. W przypadku produkcji dla
anominowego, standartowego klienta złożoność systemu logistycznego jest mniejsza niż w
przypadku produkcji na zlecenie.
(ad. 2) Typ procesu produkcyjnego może zostać określony na podstawie stopnia
powtarzalności realizacji poszczególnych zadań produkcyjnych. Można tutaj wyróżnić
produkcję jednostkową, seryjną i masową. Produkcję jednostkową w przeciwieństwie do
masowej cechują bardzo częste zmiany programu produkcji, co dla systemu logistycznego
oznacza konieczność ciągłego dostosowywania się do zmiennych sytuacji. Tak więc wraz ze
wzrostem powtarzalności określonego procesu produkcyjnego maleje stopień złożoności
systemu logistycznego.
(ad. 3) Typ organizacji produkcji określa sposób uporządkowania stanowisk pracy i
maszyn, a więc tworzenia jednostek produkcyjno-technicznych. Za dwie przeciwstawne
możliwości uważa się tutaj (Fey) warsztatową i potokową organizację produkcji. W pierwszym
przypadku tworzenie jednostek produkcyjnych następuje na podstawie kryterium typu
realizowanej funkcji, w drugim według zasady czasowego następstwa operacji (Wegner). W
przypadku organizacji warsztatowej poszczególne warsztaty tworzą względnie odizolowane
jednostki organizacyjne, co ze względu na konieczność czaso - przestrzennej koordynacji
przebiegu materiałów i komponentów pomiędzy poszczególnymi warsztatami powoduje wzrost
złożoności systemu logistycznego. Im bardziej więc typ organizacji produkcji zorientowany
jest na zasadę funkcjonalną, tym większa złożoność procesów logistycznych.

15
Pomiędzy poszczególnymi elementami otoczenia wewnętrznego istnieje ścisła współzależność.
Tak więc heterogeniczny program produkcji koresponduje z produkcją na zlecenie oraz
jednostkowym i małoseryjnym typem procesu produkcji, co z kolei implikuje warsztatową
organizację produkcji. Natomiast z homogenicznym programem produkcji, przeznaczonej dla
anonimowego klienta koresponduje masowy typ procesu produkcyjnego oraz potokowa
organizacja produkcji. Dla pierwszego przypadku możemy założyć wysoki stopień złożoności
systemu logistycznego, w drugim niski. Na podstawie analizy ww. czynników otoczenia
wpływających na złożoność systemu logistycznego, można przyjąć, że wraz ze wzrostem
stopnia standaryzacji procesów zmniejsza się nakład koordynacji, a tym samym stopień
złożoności systemu logistycznego.
Procesy te są jednak realizowane w ramach określonej struktury organizacyjnej. Przyjmując
zatem rozumienie logistyki jako funkcji koordynującej działania w sferze przepływów
materialnych i związanych z nimi przepływów informacyjnych wzdłuż wyszczególnionych
kierunków integracji i koordynacji, można stwierdzić, że złożoność działań koordynacyjnych,
a tym samym złożoność systemu logistycznego jest proporcjonalna do stopnia złożoności
struktury całej organizacji. Można bowiem przyjąć, że im bardziej jest rozbudowana struktura
organizacyjna, do tym większej ilości elementów i zależności odnoszą się działania
koordynacji.
W związku z powyższym można stwierdzić, że typ istniejącej w organizacji struktury
określa stopień złożoności systemu logistycznego.
Pomiędzy stopniem "rozbudowania" struktury organizacyjnej a potrzebą koordynacji istnieje
przy tym zależność proporcjonalna, gdyż potrzeba koordynacji wzrasta wraz ze (Frese): -
wzrostem stopnia zróżnicowania systemu (np. pogłębiającym się podziałem pracy w
organizacji),
- wzrostem liczby i intensywności stosunków pomiędzy elementami organizacji (stopnia
współzależności),
- wzrostem dystansów przestrzennych i czasowych, które należy pokonać, a także -wzrostem
zakresu, stopnia zmienności i nieustrukturyzowania sytuacji problemowej. Wyżej
wymienione czynniki otoczenia decydujące o stopniu złożoności systemu logistycznego
można uznać za zmienne niezależne. Dla potrzeb kształtowania systemu logistycznego
stanowią więc one wielkości ograniczające.
Paradygmat systemowy
Nowy paradygmat może być wynikiem powstania zupełnie nowej teorii lub stanowić
uogólnienie szeregu teorii niższego poziomu, co następuje poprzez złączenie ich w jeden
system, bez dokonywania zmian w żadnej z nich.
O tej pierwszej sytuacji możemy mówić w odniesieniu do koncepcji systemowej, która
w przeciwieństwie do tradycyjnego, kartezjańskiego paradygmatu analitycznego może zostać
uznana za podstawowy paradygmat współczesnej nauki.
System jest rozumiany jako spójny zbiór elementów. Przy jego analizie szczególnego znaczenia
nabierają interakcje pomiędzy tymi elementami. Wynika to przede wszystkim z podstawowej
cechy systemów, jaką jest koherentność, oznaczająca, iż działania każdego poszczególnego
elementu danego systemu wywierają określony wpływ na inne elementy tego systemu oraz na
system jako całość. Ponadto większość systemów, w tym wszystkie systemy społeczne, do
których zaliczają się również organizacje gospodarcze cechuje otwartość względem otoczenia,
oznaczająca występowanie interakcji pomiędzy poszczególnymi elementami otoczenia a
systemem jako całością oraz poszczególnymi jego elementami. Tak więc zgodnie z teorią
systemów żaden z elementów nie powinien być analizowany w izolacji od innych elementów
danego systemu, a system w izolacji od swego otoczenia. W ten sposób organizacja może
osiągnąć korzyści synergetyczne, zgodnie z założeniem, że całość to więcej niż suma jej
elementów.

16
Paradygmat procesowy
Natomiast za nowy paradygmat, który stanowi uogólnienie wymienionych wcześniej
nowych teorii, można uznać orientację na proces w organizacji i zarządzaniu przedsiębiorstw,
który powoli zastępuje tradycyjne ukierunkowanie strukturalne - hierarchiczne. Zgodnie z
przytoczoną wcześniej klasyfikacją instrumentów zmniejszania złożoności działania
organizacji, czynnikami określającymi charakter nowego paradygmatu mogą być wymagania
otoczenia wymuszające zwiększenie innowacyjności organizacji.
Strukturyzacja zakłada podział całości na części. Następuje wyraźne odizolowanie
podmiotu od objektu. W dziedzinie zarządzania tego typu filozofia znajduje swoje
odzwierciedlenie w daleko idącym podziale pracy, co często określa się mianem tayloryzmu
(Müri). Uporządkowanie i przejrzystość przebiegów organizacyjnych zostają osiągnięte przede
wszystkim poprzez tworzenie struktur i hierarchii. Ich podstawowym zadaniem jest
umożliwienie kontroli procesów, aby były realizowane w sposób uporządkowany zgodnie z
określonym wzorcem.
Orientacja procesowa natomiast opiera się na założeniu, że w im mniejszym stopniu
przebieg procesu jest sformalizowany i ustrukturyzowany, tym większa elastyczność tego
przebiegu i tym większa możliwość podwyższenia innowacyjności i kreatywności pracy z nim
związanej, w przeciwieństwie do sytuacji, gdy narzucona struktura przebiegów narzuca
również sposób ich postrzegania i ogranicza ich elastyczność.
Wprowadzenie orientacji procesowej wymaga zmian w sposobie postrzegania i filozofii
działania na wszystkich poziomach realizacji procesu. Implikuje ona przede wszystkim
połączenie w dynamiczny system wcześniej postrzeganych rozdzielnie zarówno sfer
funkcjonalnych przedsiębiorstwa, takich jak badanie i rozwój, zaopatrzenie, produkcja, sfera
techniczna, zbyt, jak i elementów otoczenia, jak dostawcy i odbiorcy. Elementy te powinny być
podporządkowane zapewnieniu ciągłości procesów, gdyż właśnie procesy mają priorytetowe
znaczenie w organizacji. Odpowiedzialność za proces dominuje nad odpowiedzialnością za
realizację zadań w ramach poszczególnych sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa. Główne
zadania kierownicze nie polegają już na na zarządzaniu takimi elementami struktury, jak
stanowiska tworzenia kosztów, poszczególne jednostki organizyjne czy funkcje, ale na
zarządzaniu całymi procesami.
Warunkiem realizacji orientacji procesowej jest więc holistyczne postrzeganie zjawisk
i organizacji, gdyż dopiero w sytuacji, gdy analizowany jest cały system oraz związane z nim
zależności zarówno o charakterze wewnętrznym jak i zewnętrznym, możliwe jest wykrycie
nieciągłości, które są z zasady przeciwstawne orientacji procesowej.
Podstawowe różnice pomiędzy organizacją opierającą się o paradygmat strukturalny
(zasada funkcjonalna) a organizacją procesową (zasada przedmiotowa - obiekt) przedstawia
poniższe zestawienie

Tab. nr 1. Cechy orientacji strukturalnej i procesowej


orientacja strukturalna orientacja procesowa

17
- priorytet struktur - priorytet procesu

- procesy zdeterminowane przez strukturę - - struktura zdeterminowana przez proces

dominujące znaczenie więzi hierarchicznych - - wzrost znaczenia więzi poziomych

centralizacja uprawnień i odpowiedzialności


- delegacja uprawnień i odpowiedzialności
- rozdzielne traktowanie podmiotu i
przedmiotu działania - podmiot i przedmiot działania postrzegane
jako jedność
- daleko idący podział pracy
- wzbogacanie i rozszerzanie pracy

- specjalizacja pracowników, niskie


wymagania kwalifikacyjne - rotacja pracy - wzrost wymagań
kwalifikacyjnych
- instrumentem kontroli głównie struktura
hierarchiczna - samokontrola przez wykonawców

- ograniczone możliwości innowacyjność


pracy - sprzyjające warunki dla innowacyjności
pracy
- usztywnienie przebiegów
- sprzyja elastyczności przebiegów
- optymalizacja poszczególnych funkcji
- optymalizacja całego procesu

18

KANAŁ
DYSTRYBUCJI/ZBYTU

• Struktura elementów organizacyjnych


przedsiębiorstwa (działy handlowe i zbytu,
magazyny wyrobów gotowych, komórki
transportu itp.) oraz zewnętrznych
pośredników sprzedających dany produkt
na rynku
• Zbiór wzajemnie zależnych organizacji
współuczestniczących w procesie
dostarczania produktu lub usługi do
użytkownika/konsumenta • Łańcuch
kolejnych ogniw (instytucji, osób), za
pośrednictwem których następuje
przepływ strumieni produktów, informacji i
innych strumieni związanych z relacjami z
rynkiem
Uczestnicy/ogniwa
kanału zbytu
1.Przejście prawa własności produktów:
– Producenci
– Hurtownicy
– Detaliści
– Nabywcy (indywidualni i instytucjonalni)
2. Nie przejmowanie praw własności:
– Agenci (długoterminowe kontrakty),
– Brokerzy (maklerzy; obsługa różnych
sprzedawców i nabywców)
3. Usługi na rzecz w.w. (np. firmy transportowe,
spedycyjne, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe
itp)
Bezpośrednie kanały
zbytu
• Dominują na rynku dóbr
inwestycyjnych i surowców
• Dominują nabywcy
instytucjonalni • Dobra
konsumpcyjne – użycie mediów
(w tym elektronicznych)
Hurtownicy
• Działalność hurtowa – zakup
dużych, jednorodnych partii
produktów w celu ich dalszej
odsprzedaży z zyskiem głównie
nabywcom instytucjonalnym
Klasyfikacja
hurtowników
Realizujący szeroki zakres
funkcji hurtowych • Wielobranżowi
(uniwersalni)
• Branżowi
• Wyspecjalizowani (wybrane
produkty lub segment rynku np.
zdrowa żywność)
• Dystrybutorzy przemysłowi (dobra
inwestycyjne) • Działający na rynku
płodów rolnych
Klasyfikacja
hurtowników
Realizujący wąski zakres
funkcji hurtowych • Organizujący
tranzyt rozliczany (pośredniczą w
zawieraniu umów i rozliczaniu transakcji
między producentami a detalistami; nie
przechowują produktów) • Sprzedający
wyłącznie za gotówkę (cash & carry –
niskie marże, brak rabatów ilościowych),
system samoobsługowy głównie dla
detalistów
• Hurtownicy objazdowi (art. wymagające
szybkiej dostawy – szpitale, restauracje,
hotele, małe sklepy)
Wynagrodzenie
hurtowników
Cz
Ch=------------------
(100 – M):100

Ch – cena hurtowa
Cz – cena zakupu
M – procentowy wskaźnik
marży
Rabaty udzielane
hurtownikom
• Funkcjonalne – za realizację określonej
przez producenta funkcji
• Ilościowe – za wielkość jednorazowego
lub sumy zamówień w określonym czasie
• Czasowe – od momentu realizacji
dostawy (sezonowe, posezonowe)
• Wierności – za zaopatrywanie się u
danego producenta • Specjalne –
promujące wzrost zakupów określonych
produktów
• Za wcześniejsze płatności (skonto)
• Kombinowane (kilka tytułów do rabatów)
Kredytowanie transakcji przez producenta
– gdy termin płatności dłuższy od rotacji
zapasów
Agenci i brokerzy
• To niezależni pośrednicy zobowiązani
umową do negocjacji warunków kupna –
sprzedaży określonych produktów lub do
zawierania transakcji w imieniu oraz na
rachunek reprezentowanej osoby prawnej
lub fizycznej (najczęściej występują
pomiędzy producentami a nabywcami
instytucjonalnymi)
• Nie uczestniczą w przenoszeniu prawa
własności • Otrzymują wynagrodzenie od
angażującej ich strony po zawarciu
transakcji
• Dysponują wiedzą o dostępnych
produktach (rzadko nabywanych,
sezonowych, używanych środk. trwałych)
Rodzaje agentów
• Agenci producentów (dealerzy, agenci
przemysłowi; agenci licencjonowani, gdy
prawo wyłączności na określonym
terenie; prowizja w % od wartości
transakcji)
• Agenci ds. sprzedaży (przedstawiciele
handlowi) – przejmują obowiązki działu
sprzedaży producenta, brak ograniczenia
obszarów działania
• Agenci ds. zakupów – reprezentują
instytucjonalnych nabywców (np. sklepy
w małych miejscowościach) • Agenci-
komisanci (handlowcy prowizyjni) –
komisant
sprzedaje za wynagrodzeniem na
rachunek producenta (komitenta), ale we
własnym imieniu – często płody rolne •
Agenci aukcyjni – produkty wymagające
oceny organoleptycznej i są wystawiane
na aukcji w postaci próbek
Detaliści
• Detalista – osoba fizyczna lub
prawna sprzedająca produkty
bezpośrednio finalnemu
nabywcy dla jego osobistego,
nie komercyjnego użytku
Rodzaje sprzedaży
detalicznej
Sklepowa:
• Sklepy specjalistyczne
• Powszechne masowej obsługi
(minisamy (do 120qm, samy ca.
150qm, superety – ca. 330qm,
supersamy – 400 – 1500qm)
• Wielkopowierzchniowe
samoobsługowe 30 -45 tys.
artykułów (supermarkety - 400 –
2500qm, hipermarkety – ponad
2500qm)
• Dyskontowe
• Domy towarowe
Rodzaje sprzedaży
detalicznej
Pozasklepowa:
• Sprzedaż wysyłkowa
• Sprzedaż bezpośrednia (w
tym marketing sieciowy – np.
Amway, Avon, Oriflame,
Zepter)
• Sprzedaż z automatów
Rodzaje dystrybucji (kryt.
intensywności dystrybucji)
• Intensywna – oferowanie
produktów we wszystkich
dostępnych punktach
sprzedaży – długie i szerokie
kanały
• Selektywna – ograniczona
liczba celowo wybranych
pośredników – węższe kanały •
Ekskluzywna – jeden lub kilku
pośredników
Kanały zintegrowane
pionowo
• Administrowane – nadrzędność
ekonomiczna / administracyjna
jednego uczestnika (integratora) •
Kontraktowe – umowy pomiędzy
niezależnymi firmami z różnych
szczebli kanału
• Korporacyjne – łączenie kolejnych
szczebli kanału w ramach jednej
organizacji
(podporządkowanie jednemu
kierownictwu)
Wdrożenie
Siatka powtórzeń Kelly’ego

Określenie kluczowych czynników


sukcesu w zakresie usługi %

Określenie relatywnej wagi Wykres grzebieniowy


kluczowych czynników

Ocena na tle konkurencji


Analiza grupująca

Segmentacja rynku Trade off, conjoint measurement

Projektowanie pakietu usług Customer service manager

logistycznych
Logistyka - ćwiczenia 1
∙ zaopatrzenie <- surowce + opakowania
o magazyny surowców i opakowao
o magazyny wyrobów gotowych
∙ dystrybucja
∙ transport zewnętrzny & transport wewnętrzny

5 obszarów logistyki
1. zaopatrzenie
2. magazynowanie
3. produkcja
4. dystrybucja
5. transport

∙ konsument -> ostatnie ogniwo -> korzysta z produktu / usługi


∙ klient -> może byd ogniwem pośrednim

1) Strategia PUSH -> wypychania -> staramy sie jak najbardziej nasycid rynek naszym produktem -> jak najszybciej sprzedad (dobra
codziennego użytku (FMCG).
Strategia PULL -> zasysania -> produkujemy na zamówienie rynku, produkujemy tyle, żeby sprzedad (dobra luksusowe) 2)
Strategia JiT (Just in Time) -> powinna wyeliminowad magazyny -> w żadnym etapie nie mamy nadwyżek (regularne dostawy, np.
artykuły spożywcze)
Zapasy buforowe - minimalny zapas bezpieczeostwa
3) Strategia stałego punktu zamówieo -> odnosi się do czasu (np. zawsze w ostatni piątek miesiąca składam zamówienie)
Strategia stałej ilości (wolumenu) – np. zawsze zamawiam 15 palet

Analiza ABC -> klasyfikacja wg wartości towaru


∙ A - towaru jest najmniej (20%), ale przynosi nam największe zyski (80%)
∙ C - niska wartośd jednostkowa, duża ilośd

Klasyfikacja XYZ
∙ rotacja -> X - najszybciej rotujące ; Z - nieregularne
∙ trafnośd prognoz -> X - przewidywalne; Z - nieprzewidywalne
Towary A&X <- są pod szczególną troską
Towary C&Z <-

MAGAZYN
4 główne strefy
1. wejścia
2. składowania
3. kompletacji -> towary pobierane ze strefy składowania & kompletacja zamówieo
4. wyjścia (wysyłki)

WMS (Warehouse Management System) <- program komputerowy


1. inf. -> stany magazynowe -> moment wejścia & wyjścia towaru
6. inf. miejsce składowania

• eliminacja FISH (First in Still Here)


o FIFO (First in First out) -> artykuły spożywcze
o FEFO
o LIFO (Last in First Out) -> artykuły bez daty przydatności; te które pierwsze, będą wywożone
o HIFO (Highest
o LOFO (Lowest

PRODUKCJA

• MRP (Material Requirement Planning System) -> program dotyczący zapotrzebowania na materiały • MRP
II (Manufacturing Resources Planning) -> wszystkie elementy potrzebne do produkcji

• EDI

• ERP (Enterprise Resource Planning) -> system zarządzania przedsiębiorstwem

• Lean management ("wyszczuplone zarządzanie")


Cel: wyeliminowanie wszystkich strat w procesie produkcji

TRANSPORT
TMS (Transport Management System) -> program komputerowy (-> jak jeździd, żeby się nie najeździd)

DYSTRYBUCJA -> dostarczanie towaru do klienta/konsumenta


1. dystrybucja pośrednia & bezpośrednia <- bez pośredników; od producenta do konsumenta pośrednicy: hurtownie, detaliści,
agenci, przedstawiciele handlowi, brokerzy (większy zasięg i lepsza znajomośd rynków)
Bezpośrednia (taoszy, szybszy, mniejsze ryzyko, ograniczenia fizyczne)
2. kanały tradycyjne & nowoczesne
Tradycyjne: sklepy, hurtownie
Nowoczesne: Internet
3. kanały wąskie & szerokie
wąskie: mniejsze ryzyko
szerokie: więcej odbiorców, większy zysk
4. kanały krótkie & długie
5. dystrybucja intensywna (jak system PUSH) -> teoria FMCG, maksymalnie nasycamy rynek
dystrybucja selektywna -> selekcjonujemy rynek wg określonych kryteriów (np. tylko sprzedaż internetowa; tylko w dobrych
aptekach)
dystrybucja wyłączna -> konkretny punkt, miejsce, osoba -> dealer: samochody, jachty

Wykład 1

Logistyka występuje w 3 dziedzinach:


o matematyka -> cześd logiki
o strefa militarna -> zaopatrzenie, pomoc medyczna, rozmieszczenie baz, skład konwoju (itp.)
o strefa cywilna -> lata 90. (świat), ok. 2000 (Polska) XX w. (pierwsza publikacja - 1993 r.)

I definicja
Zadaniem logistyki jest zapewnienie, aby odpowiednie dobro było dysponowalne w odpowiednim miejscu i odpowiednim czasie, ale po
najniższych kosztach
o Różnica powinna byd jak największa
o Dysponowalnośd - minimalizacja kosztów
o Maksymalizacja dysponowalności -> poziom kosztów

Logistyka jest funkcją optymalizacyjną:


o dobro:
o dobro fizyczne (materiałowe)
o informacja
o człowiek
o przepływy finansowe (pieniądz)
o energia

II definicja
Logistyka to planowanie (określenie celów i sposobów ich osiągnięcia), organizowanie, koordynacja, sterowanie (oddziaływanie na
personel (motywowanie, przewodzenie)) i kontrola (porównanie stanu faktycznego z pożądanymi) czasoprzestrzennej transformacji
dóbr.
Logistyka = zarządzanie czasoprzestrzenna transformacja dóbr
o transformacja czasoprzestrzenna -> zmiany (ruch, mobilnośd) w czasie & przestrzeni
o logistyka to zarządzanie przepływem dóbr
o przepływ dóbr
o transport
o realizacja zamówieo
o zapasy
o utrzymywanie infrastruktury magazynowej
o gospodarka opakowaniami (pakowanie & znakowanie)
Zmiana filozofii
1. podejście PROCESOWE
2. podejście SYSTEMOWE (podstawa zarządzania logistycznego)

System - to spójny zbiór elementów ze względu na określony cel


⮚ systemy realne - np. system nerwowy człowieka
⮚ systemy abstrakcyjne - matematyka, logika, język (mowa)
Ogólna teoria systemów – nauka zajmująca się systemami. Wszystkie systemy, na pewnym poziomie ogólności, zachowują sie tak samo
(-> na zasadzie analogii możemy wykorzystywad wiedzę ze zbadanej dziedziny A, do poznania nieznanej dziedziny B ("Ogólna teoria
systemów")
Klasyfikacja:
Każdy system wchodzi w skład innego systemu - nadsystemu (supersystemu)
⮚ systemy otwarte - funkcjonują w pewnym otoczeniu (tworzą je elementy spoza systemu, które: o
wpływają na system (INPUT)
o system wpływa na nie (OUTPUT)
o wzajemnie na siebie oddziałują
✔ ma otoczenie, które oddziałowuje za pomocą wejść (input), organizacja oddziałowuje na środowisko za
pomocąc wejść i output

⮚ systemy zamknięte
∙ nie mają otoczenia

Spójnośd/ koherentnośd – zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmiany innych elementów systemu – cały system ulega
zmianie – należy unikad suboptymalizacji działao.
Np. 10t/tydzieo
52*100= 6200

20t/2 tygodnie
26*100= 2600

Zmniejszenie częstotliwości dostaw ma wpływ np. na koszty zarządzania zapasami czy koszty magazynowania.

Wykład 2
Wejścia Wyjścia
koszty logistyczne usługi logistyczne
W jaki sposób możemy ocenid usługę logistyczną?

Oferta przedsiębiorstwa
Produkt Związana z tym produktem usługa
p1 - +
p2 + -

Logistyka – świadczenie usług po minimum kosztów

Oferta przedsiębiorstwa = produkt + związana z tym produktem usługa


Znaczenie usługi:
▪ w przypadku analogicznych produktów znaczenie usługi rosło
▪ może też produkt być lepiej oceniany niż usługa

∙ Przykład Caterpillar'a
∙ koncentracja na sferze produkcji 🡪 udział kosztów produkcji stawał się coraz mniejszy dzięki usprawnieniom sfery
produkcji 🡪 problem coraz mniej usprawnionych efektów 🡪 dlatego zwrócono uwagę na sferę logistyczną 🡪
zintegrowane systemy logistyczne (podkreślenie podejścia systemowego w zarządzaniu)
o Dawniej: udział kosztów produkcji w strukturze kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa zmniejszał się,
bo koncentrowano się tylko na usprawnieniu produkcji -> natomiast sfera niebezpośrednio
produkcyjna była zaniedbywana, więc jej udział w kosztach rósł (skupiono się na ich obniżeniu).
o Skupiano się na ich obniżeniu,
o Podejście SYSTEMOWE w zarządzaniu
Podejście systemowe w zarządzaniu
✔ Dyfuzja innowacyjna = przenikanie -> rozwiązania opracowane w 1 firmie, bardzo szybko przejmowane są przez inne
przedsiębiorstwa -> monopol na technologie trwa bardzo krótko -> przedsiębiorstwa posługują się bardzo podobną technologią
& produkują analogiczne produkty -> na znaczeniu zyskuje usługa
o koszty okresu monopolu technologicznego (trwa bardzo krótko)
o Przedsiębiorstwa w większym stopniu posługują się taką samą technologią i produkują analogiczne produkty🡪 o
dlatego na znaczeniu zyskuje usługa,
✔ Firma Caterpillar: producent ciężkich maszyn budowlanych;
✔ Konkurent - Liebh oferuje mniej zawodny sprzęt, ale w przypadku awarii nie zapewnia sprawnego serwisu ✔ Caterpillar - w
ciągu 24h od otrzymania zgłoszenia, firma gwarantuje naprawę uszkodzonej maszyny lub wymianę jej na inną
PU
C-+
L+-
Dwie podstawowe strategie konkurencji
1. Kosztowa - chcemy wygrywad walkę konkurencyjną, dzięki niższym kosztom jednostkowym (opieramy się na wyższym efekcie
doświadczenia)
∙ efekt skali / wprawy / innowacyjności (degresja kosztów jednostkowych produkcji)
∙ odpowiednie rozwiązania logistyczne obniżające ceny
2. Wyróżnienia (dyferencjacji)
∙ klienci kupują droższy produkt, jeżeli ma więcej do zaoferowania
∙ np. IKEA -> sprzedaje produkty w pudlach, niezmontowane – niższa cena mebli, bo niższe koszty magazynowania
(wyróżnienie + niższe koszty)
o opieramy się na doświadczeniu

🡪degresja kosztów jednostkowych


🡪przykład strategii IKEI:
▪ zapakowane produkty (niższe koszty magazynowania)
niezłożone produkty (niższe koszty dla konsumenta)

Problem określenia poziomu usługi logistycznej czym powinna się charakteryzowad? czym powinniśmy się kierowad przy określeniu
poziomu usługi logistycznej?

W jaki sposób możemy mierzyd poziom usługi logistycznej?


= komponenty usługi logistycznej (4 podawane kryteria):
1. Czas dostawy
2. Niezawodnośd dostawy
3. Jakośd dostawy
4. Elastycznośd dostawy
🡪mierniki powinny byd stosowane w ten sam sposób w stosunku do każdego dostawcy (aby wyniki były
porównywalne)

Czas dostawy
∙ Czas od momentu złożenia zamówienia do otrzymania dostawy - mierzymy od momentu kiedy my wyślemy zamówienie, a nie od
kiedy dostawca je otrzyma

Niezawodnośd dostaw – terminów dostaw:


▪ Prawdopodobieństwo otrzymania terminu dostawy ≈ terminowość dostaw
▪������ść ����������������������
������������/���������������������������� ������������

������ść �������������������� ������������× ������%


Dwa czynniki (czas i niezawodnośd)
I. Gotowośd dostawcza - w jakim stopniu jesteśmy w stanie zrealizowad zamówienie natychmiast -> wysoki: mamy produkt w
magazynie lub właśnie schodzi z taśmy
o������ść ������������ ����������������������������
����������������������

������ść �������������������� ������ó������ń× ������%


II. Sposób organizacji pracy
np. przykład Microsoftu - klienci oczekiwali na decyzję o wzięciu sprzętu na raty na tydzieo; okazało się, że rozpatrywanie decyzji
trwa 2 godziny, a przyczyną długiego czasu oczekiwania było "poszatkowanie procesu decyzyjnego". o sposób zarządzania
procesami w danej firmie

Jakośd dostawy
∙ Czy otrzymaliśmy towary, które zamawialiśmy (podstawa do reklamacji)
∙ Stan przesyłki (podstawa do reklamacji)
∙ Miernik:
▪������ść ������������ ��������������������������������/
��������������������������

������ść �������������������� ������������× ������%

Elastycznośd dostawy
∙ Czy to dostawca ustala ścisłe reguły pracy czy dostosowuje się do naszych zmiennych wymagao? ∙ Im
większa elastycznośd, tym większe koszty
∙ ! Jakośd informowania o potencjalnym czasie dostawy, o stanie dostawy (np. sprawdzenie czy dostawa idzie na czas, poziom
kompetencji pracowników dostawcy) – czy przedsiębiorstwo posiada odpowiednie systemy informacyjne

zysk
ponoszone koszty przychody/ dochody

P/D

K
zysk

15% 45% 75% 100%


Poziom usługi logistycznej strata

Początkowo podnoszenie poziomu usługi logistycznej nie pociąga dużych kosztów -> punkt przegięcia: koszty zaczynają rosnąd szybciej
niż poziom usługi logistycznej.
✔ początkowo koszty rosną powoli
✔ 45% największe zyski logistyczne
✔ 15% i 75% - taki sam zysk pomimo dużej rozbieżności poziomu usługi logistycznej
✔ Początkowo podnoszenie poziomu usługi logistycznej nie pociąga dużych kosztów – punkt przegięcia: koszty
zaczynają rosnąć szybciej niż poziom usług

Czy powinno dążyd się do maksymalizacji (100%) poziomu usługi logistycznej?


NIE -> bo realizujemy wtedy same straty -> przedsiębiorstwo powinno zoptymalizowad poziom usługi logistycznej w ten sposób, aby
realizowad największy zysk.

Czy powinno się dążyd do minimalizacji (0%) kosztów logistycznych?


NIE -> bo na początku opłaca się trochę podnieśd koszty, ponieważ szybko rośnie nam poziom usługi logistycznej.

Definicja
Logistyka jest to optymalizacja przepływu dóbr -> a optymalny przepływ to taki, przy którym uzyskujemy maksymalny poziom zysku.

Klasyfikacja systemów logistycznych (doczytad w książce)


Trzy podstawowe kryteria klasyfikacji:
1. instytucjonalne -> podział na
2. funkcjonalne
3. rzeczowe

Ad 1 (przerysowad pierwszy rysunek bez tekstu)


makrologistyka - mikrologistyka (logistyka militarna, logistyka przedsiębiorstw, logistyka szpitalna), mezologistyka, metalogistyka
Ad 2
Pozwala nam na wyodrębnienie:
Logistyki zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji

Koncepcja magazynowania selektywnego:

• Analiza ABC, XYZ, macierz portfelowa...

• Formuła Wilsona - określenie właściwej wielkości zamówienia

Wykład 3

Podstawowe zadania logistyka


∙ Charakter strategiczny
Mają wpływ na sytuację przedsiębiorstwa w dłuższym czasie i na pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa. ∙
Charakter operacyjny (bieżący)

Logistyk powinien umied prognozowad:


∙ Dłuższe okresy czasu
∙ Jakie będzie zapotrzebowanie na surowce np. w przyszłym tygodniu
Np. Wiemy, że na cały rok potrzeba nam 10 tys. ton surowca. Zamawiamy całośd na początku roku i magazynujemy, czy rozkładamy to
na kilka dostaw?

Koszty:
∙ Stałe
Ich poziom nie zależy od wielkości naszej produkcji (skali naszej działalności).
o Koszty utraconych możliwości – np. pracownik zaznajamia się z instrukcją naszej maszyny przez godzinę i nie
produkuje, to i tak płacimy za światło, prąd, czynsz, itp.
o Koszty realizacji zamówieo (roczne) -> koszty realizacji jednego zamówienia * ilośd zamówieo w ciągu roku o A –
koszt realizacji jednego zamówienia
∙ Zmienne
o Koszty związane z utrzymywaniem zapasów:
▪ Czas magazynowania -> 1 rok
▪ Ilośd magazynowanych dóbr <- na to mamy wpływ
▪ Wartośd jednostkowa magazynowanych dóbr -> nie mamy na to wpływu
W przeliczeniu na 1 jednostkę naturalną (sztuka, tona…)
▪ Przestrzeo, powierzchnia
▪ Odpowiednie warunki
▪ Koszty obsługi
o Koszty zamrożenia kapitałowego
Jakie byłyby moje zyski, gdybym pieniądze, które zamrożę w towarze miałabym w gotówce i mogłabym je
zainwestowad? -> Mogą byd różnie szacowane -> bo każdy z nas mając gotówkę, inaczej by ją zainwestował i otrzymał
różny zysk.

Poprzez ilośd zmagazynowanych dóbr możemy wpływad na koszty związane z utrzymywaniem zapasów. Punkt składania zamówieo ->
przy jakim poziomie zapasów magazynowych powinniśmy składad zamówienie na kolejną dostawę. ▪ Wz1= 100t
▪ Czas realizacji zamówienia = 3 dni
▪ Dzienne zużycie = 10t
100 t

50 t

30 t

t0
t7 t10

30t – musimy złożyd kolejne zamówienie


t10 – tutaj dostawa nam się kooczy

Punkt składania zamówieo – przy jakim poziomie zapasów magazynowych powinniśmy składad zamówienie na kolejną dostawę.

Ile średnio mamy towaru w magazynie?


▪ Połowa wielkości zamówienia handlowego: 50t rysunek

a = 100zł
36,5 x 100 = 3650 zł

Wz2 = 50 t
73 x 100 = 7300 zł

Im mniejsze zamówienie handlowe, tym więcej zamówieo w ciągu roku, tym większe roczne koszty stałe realizacji zamówieo & tym
mniejsze średnie straty zapasów magazynowych

Zapasy bezpieczeostwa (100t) wpływają na średnie sumy zapasów magazynowych (50 + 20 = 70t).

Zapasy bezpieczeostwa = 10t


Średnio = 50t

Koszty łączne = KS + KZ 🡪 minimalne


Koszty łączne = (r) Kaz + (r) Kuz🡪 minimalne

Im mniej dostaw w ciągu roku, tym te dostawy są większe.

Jaka powinna byd wielkośd zamówienia handlowego?


▪ Koszt realizacji jednej dostawy X ilość zamówień w ciągu roku

Roczne koszty stały realizacji zamówieo: �� ×������


a – koszt stały realizacji jednej dostawy (bez względu na jej wielkośd)
Wz – wielkośd zamówienia
P – popyt roczny

Roczne koszty zmiennie utrzymania zapasów magazynowych:


▪ Ilość magazynowanych dóbr: Wz
▪ Wartość jednostkowa: Wj ������× ���� × ��
▪ Czas magazynowania: m
współczynnik m – stawka jednostkowa rocznych kosztów utrzymania zapasów, w tym zamrożenia kapitałowego – będzie
różny, ale z reguły przyjmuje się, że m = (20-30%)

Np. m = 25 % - jeżeli mielibyśmy 1000 zł zamrożone w szpilkach po 1gr sztuka, to stracimy 2,50 zł.

��ł = �� ×��
����
����+ ��× ���� × �� 🡪 minimalne
a, p, Wj, m – jesteśmy w stanie oszacowad
Wz = ? 2 podstawowe metody:
▪ Metoda kolejnych przybliżeń
▪ Wzór na optymalną wielkość zamówienia handlowego – FORMUŁA WILSONA określenia optymalnej wielkości
zamówienia handlowego - w warunkach pewności

����������. ������
�� × ����

Założenia:
✔ Znamy popyt roczny
✔ Wartość jedn. nie zmienia się w ciągu roku
✔ Zużycie dzienne jest stałe

Czego wzór nie uwzględnia?


o Rabaty ilościowe za większe zamówienie
o W jednej dostawie (przesyłce) możemy otrzymać kilka rodzajów produktów

Formuła Wilsona jest formułą wyjściową:


✵ Możemy ją odpowiednio modyfikować, aby bardziej odzwierciedlała rzeczywistość – np. otrzymamy rabat od dostawcy to
uwzględniamy to w koszcie jednostkowym
✵ Pomaga ocenić w jakim przedziale cenowym opłaca nam się składać zamówienie

Współczynnik obrotu – do określania stanów magazynowych – stosunek

������������ść ��������������ż�� �� ���������� ��������������


����������
���������� ��������������������

1* = 100t/10t = 10 zasada stałości współczynnika obrotu


2* = 1000t/100t = 10 (= )

Ale: efekt skali będzie słabszy przy współczynniku obrotu

W jaki sposób określamy średnie stany zapasów magazynowych?


Czym jest punkt składania zamówieo?
W jaki sposób określamy stałe koszty realizacji zamówieo?
Co to jest współczynnik m?
Jak obliczyd roczne koszty zmienne utrzymywania zapasów magazynowych?
Jak wzrost wielkości zmówienia handlowego wpływa na roczne koszty utrzymywania zapasów magazynowych?

Wykład 4

Strategie logistyczne:

Logistyka dystrybucji
Sfera dystrybucji obejmuje dwie grupy działao:
∙ akwizycja (obejmuje wszelkie działania zorientowane na pozyskanie potencjalnego klienta; może to też byd przejęcie innego
przedsiębiorstwa – fuzje i przejęcia, pewna forma rozwoju przedsiębiorstwa)
∙ dystrybucja fizyczna (działania dokładnie: planowanie, organizowanie, koordynacja i kontrola czasoprzestrzennej transformacji
dóbr z magazynów wyrobów gotowych przedsiębiorstwa do finalnego odbiorcy).
Logistyka rozwijała się etapowo jako dziedzina. Mamy klasyfikacje Ballou (etapy rozwoju logistyki): 1. lata 50. - etap uśpienia - nie
zwracano dużej uwagi na problemy, które obecnie nazywa się logistycznymi 2. lata 60. - rozwój prężny przedsiębiorstw, doszło do
nasycenia rynku w pewnym momencie. Problemem jest szybki
dostęp do klienta i jego zdobycie, zrodziła się konkurencja i rozwiązania, które mają pomoc przy podejmowaniu decyzji. W
odpowiedzi na to zapotrzebowanie pojawiła się dystrybucja fizyczna.
3. lata 70. - 1973 - kryzys zaopatrzeniowy (szczególnie paliwa). Nie było dostaw do przedsiębiorstw, sklepów, itp., bo nie było
paliwa. Zwrócono szczególną uwagę na zapewnienie dostawalności. Powstała logistyka zaopatrzenia. 4. Lata 80. - Koncepcja
logistyki przedsiębiorstw - systemowe podejście w skali przedsiębiorstwa 5. Lata późniejsze - supply management - wychodzimy
poza ramy prawne jednej organizacji i optymalizujemy przepływy całego łaocucha logistystycznego.

Dwa zagadnienia:
∙ Struktura systemu dystrybucji -
∙ Kanały dystrybucji - jaką drogę pokonuje produkt z magazynu wyrobów gotowych do klienta (np. pośrednicy). Rożne typy
kanałów dystrybucji: dystrybucja bezpośrednia (nie korzysta się z usług pośredników przy dostawach towaru dla finalnych
odbiorców) i pośrednia (korzysta się z usług pośredników.
Cztery typy pośredników: hurtownicy, detaliści, agenci i brokerzy -> dwaj pierwsi przejmują prawo własności do towaru, dwaj
ostatni działają w naszym imieniu i nasz rachunek). Im więcej pośredników tym dłuższy kanał dystrybucji. o Równolegle
Kanały Dystrybucji - w danym okresie, równocześnie, dany produkt dystrybuowany jest przy użyciu więcej niż jednego typu
kanału dystrybucji (np. zarówno bezpośrednio jak i pośrednio).
o Z punktu widzenia kosztów, która dystrybucja będzie bardziej kosztowna? W przypadku korzystania z dystrybucji
bezpośredniej. Przy korzystaniu z tego typu trzeba rozbudowad system dystrybucji, a to generuje koszty (rysunek 1).
Jeżeli klient chce kupid każdy produkt produkowany przez zakłady to stwarza się problem zamówienia. Bardziej
korzystne jest stworzenie Magazynu Centralnego, w którym są wszystkie produkty produkowane przez to
przedsiębiorstwo. Jeśli firma działa na znacznym zasięgu geograficznym uzasadnione jest założenie Magazynów
Regionalnych, w których będą te produkty, na które jest popyt w danym regionie. W niektórych sytuacjach
uzasadnionym jest założenie kolejnego szczebla dystrybucji tzn. Magazynów Lokalnych - to mogą byd po prostu sklepy,
placówki detaliczne. Dopiero w dalszej kolejności produkty trafiają do klientów. Jak widad na rysunku tworzy się 5
szczebli dystrybucji. Jest to struktura pionowa systemu dystrybucji. Struktura pozioma mówi nam o tym ile mamy
magazynów lokalnych w całym systemie. Jeżeli uwzględnimy łączne koszty utrzymywania to koszt na jednostkę towaru
może byd stosunkowo wysoki.
o Dlaczego bywa tak, że korzystanie z usług dystrybucji pośredniej może byd taosze? Nie trzeba budowad całej
infrastruktury, ponadto z reguły bywa tak, że pośrednicy obsługują nie tylko jedno przedsiębiorstwo, ale wiele
innych. W związku z tym realizują większy efekt doświadczenia, w tym efekt skali (a w związku z tym koszty
jednostkowe w przypadku dystrybucji pośredniej mogą byd niższe -> dystrybutorzy mogą zainwestowad w bardziej
innowacyjne rozwiązania). Tendencja: im więcej produktów tym więcej przemawia za własnymi kanałami dystrybucji.
o Od czego zależy to jak powinien wyglądad system dystrybucji? Czynniki związane z przedsiębiorstwem - założony poziom
obsługi klienta (im wyższy poziom obsługi klienta (np. krótsze czasy dostaw, wyższy poziom terminowości) tym więcej
może przemawiad za rozbudowanym jak na rysunku systemem dystrybucji), zachowania nabywcze klientów
(niewielkie zakupy, ale z dużą częstotliwością, to lepiej utrzymywad magazyny lokalne. Może byd tak, że chcemy
utrzymad wysoki poziom obsługi klienta, ale zachowania są takie, że dokonują
oni zakupów rzadko, ale w dużych ilościach, to nieuzasadnione byłoby utrzymywanie Magazynów Regionalnych i
Magazynów Lokalnych. Takich klientów można obsługiwad bezpośrednio z Magazynu Centralnego) i czynniki
zewnętrzne.
Kanały dystrybucji :

∙ jaką drogę pokonuje produkt z magazynu do klienta, nie omawiany będzie na zajęciach
∙ typy:
o dystrybucja bezpośrednia (nie korzystamy z usług pośredników)
o pośrednia
▪ hurtownicy i detaliści (przejmują prawo własności do towaru, kupują i sami dysponują towarem), ▪
agenci i brokerzy (nie maja prawa własności, działają w naszym imieniu i na nasz rachunek)
o równoległy kanał dystrybucji – kiedy w danym okresie dany produkt jest dystrybuowany przez więcej niż jeden kanał
dystrybucji, np. zarówno dystrybucja pośrednia i bezpośrednia
o długi i szeroki kanał dystrybucji
o kiedy cena końcowa będzie wyższa? kiedy uzyskamy większy zysk?
▪ kiedy sprzedajemy klientom produkty bezpośrednio to musimy rozłożyć koszty na systemy dystrybucji , więc
niekoniecznie cena produktu będzie niższa dla klienta niż w przypadku korzystania z pośredniej dystrybucji
∙ wysokie koszty stałe dla bezpośredniej
∙ pośrednicy – efekt doświadczenia, efekt skali , współpraca z wieloma sklepami , efekt
innowacyjności
∙ zachowania nabywcze przedsiębiorstw (duża częstotliwość – przemawia za posiadaniem
magazynów lokalnych), duże partie, ale rzadko (lepiej zrezygnować z MR i ML)

I. MWG MWG MWG MWG magazyn wyrobów gotowych

II. MC centralny

III.MR MR MR MR MR magazyny regionalne

IV.ML ML ML ML ML ML … magazyn lokalny

V.KLIENCI

Cztery podstawowe modele dystrybucji międzynarodowej:


∙ model tradycyjny
Wyobraźmy sobie, że jesteśmy polskim przedsiębiorstwem i mamy nasze oddziały w całej Europie. W zarządzaniu międzynarodowym
przyjmuje się, że kraj pochodzenia jest krajem macierzystym, a kraje w którym prowadzimy działalnośd są krajami goszczącymi. W każdym
kraju goszczącym utrzymujemy magazyn krajowy. W magazynach krajowych powinny byd przechowywane te produkty, na które jest
popyt. To rozwiązanie charakteryzuje się tym, że transport jest stosunkowo tani, dlatego że dostawy nie muszą byd częste, mogą byd
duże do każdego kraju z osobna. Są natomiast wysokie koszty
magazynowania pojmowane całościowo. Zaleta modelu tradycyjnego (oprócz niskich kosztów transportu) jest to, że jeżeli towar
przekracza granicę celną w drodze do magazynu za granicą, to te magazyny są uważane za częśd naszego przedsiębiorstwa.
Dlatego ceny są niższe, bo nie są naliczane na pełna cenę tylko obliczanymi od wartości produktu. Opłaty celne powinny niższe. To
rozwiązanie jest opłacalne na tych rynkach, na których wejście związane jest z opłatami celnymi. W przypadku UE taki model nie jest
uzasadniony.
o np. przeds. polskie + oddziały przeds. we wszystkich krajach europejskich
o transport jest stosunkowo tani – dostawy nie muszą być częste (mamy oddziały, wiec możemy magazynować)
możemy korzystać z dużych i tanich środków transportu
o ale wysokie koszty magazynowania
o zaleta modelu – magazyny zagraniczne są traktowane jako część naszego przeds. – opłaty celne są niższe niż ceny
rynkowe
o opłacalny na tych rynkach, na których wejście jest związane z opłatami celnymi
o w przypadku krajów UE model nieuzasadniony bo nie ma opłat wew. UE, ale w przypadku innych korzystnie jest
posiadać magazyn
∙ model tranzytowy
Utrzymujemy za granicą filię naszego przedsiębiorstwa i mamy coś na kształt magazynów, ale nie magazynuje się towary tylko tam
następuje dekonsolidacja ładunków i następuje wysyłka tych przesyłek finalnym odbiorcom. Zbierają najpierw zamówienia, które
wysyłają do centrali w Polsce. Tam jest konsolidowana przesyłka (np. dla 80 klientów) zgodnie z zamówieniami klientów z zagranicy jako
jedna przesyłka z jednym listem przewozowym. Jeśli wysyłamy jedną dużą przesyłkę a nie 80 małych przesyłek to koszty łączne będą
niższe w przypadku jednej dużej przesyłki -> następuje zmniejszenie kosztów. W magazynie regionalnym przesyłka jest dekonsolidowana
i wysyłana juz do konkretnych 80 klientów. Nie ma tam prawdziwego magazynu, tylko punkt wysyłkowy. W tym modelu są zdecydowanie
niższe koszty magazynowania, ale zwiększają się koszty transportu, gdyż jest on częściej realizowany.
o utrzymujemy za granicą filie i mamy coś na kształt „magazynu”, ale nie jest on używany do magazynowania, ale do
przeprowadzana dekonsolidacji ładunków i przesyłanie ich do finalnych odbiorców
o zwiększą się koszty transportu, bo będzie częstszy
∙ model regionalny
Nasze rynki zagraniczne są dzielone na regiony (np. region skandynawski, bałkaoski, Europy Zachodniej, itp.). Dla każdego regionu
organizujemy magazyn regionalny, który ma za zadanie obsługiwanie więcej niż jednego kraju. Organizacja w tym systemie regionalnym
wygląda tak, że w dalszym ciągu w każdym z krajów, na którym jesteśmy obecni utrzymujemy filię przedsiębiorstwa, których pracownicy
zbierają zamówienia od klientów. Np. w przypadku Skandynawii mamy 5 filii (na każdy kraj) i zamówienia z każdego kraju wysyłane są do
magazynu regionalnego, który powiedzmy będzie w Szwecji. Pracownicy
magazynu regionalnego wysyłają skonsolidowane przesyłki do filii w każdym z krajów i tam te przesyłki są dekonsolidowane i wysyłane
ostatecznym odbiorcom albo z tego magazynu regionalnego w Szwecji przesyłki są wysyłane bez konsolidacji bezpośrednio do
ostatecznych odbiorców z pominięciem pracowników w filiach w danych krajach. Są to dwa odmienne rozwiązania w modelu
regionalnym. Kto powinien zarządzad magazynem regionalnym? Czy powinien byd to szef filii szwedzkiej skoro mamy i filię i magazyn
regionalny? NIE, ponieważ może to sprawid że pracownicy z filii z innych krajów mogą się poniekąd zbuntowad, że pracownicy szwedzcy
są faworyzowani. Lepiej do zarządzania magazynem regionalnym wysład kogoś z Polski. Ponadto dobrze jest, żeby magazyn był
zlokalizowany w strefach wolnego handlu, strefach wolnocłowych, w celu obniżenia kosztów.
o dzielony na regiony, np. Skandynawia (założenie: 5 filii)
o dla każdego regionu organizujemy magazyn regionalny
o utrzymujemy filie naszego przedsiębiorstwa, pracownicy zbierają zamówienia z danego rynku do magazynu
regionalnego, dwie możliwości:
▪ pracownicy regionalni kompletują przesyłki i wysyłają skonsolidowane przesyłki do filii w każdym z
krajów, tam są dekonsolidowane i wysyłane ostatecznym odbiorcom
∙ oszczędzanie na kosztach transportu
∙ koszty magazynowania wyższe
▪ może być też wysyłane bezpośrednio do odbiorców z regionalnych magazynów, z pominięciem filii ∙
koszty transportu będą wyższe,
∙ ale koszty magazynowania niższe, stąd ogólnie koszty będą niższe
o kto powinien zarządzać magazynem regionalnym?
▪ nie powinien zarządzać ten sam szef co szef którejś z filii, bo jest możliwość faworyzowania, lepiej żeby to była
osoba niezależna, nie mająca nic wspólnego z filią
o magazyn regionalny lepiej żeby był zakładany w strefach bezcłowych, strefach wolnego handlu ∙
model bezpośredni
Pracownicy filii zagranicznej w dalszym ciągu zajmują się komunikacją z rynkiem i wysyłają zamówienia do centrali w Polsce, gdzie
zamówienia są realizowane w ten sposób, że przesyłki nie są konsolidowane, tylko wysyłane do ostatecznego odbiorcy (klienta). Np. filia
szwedzka zdobyła 50 klientów, wysyła ich zamówienie do magazynu centralnego w Polsce i pracownicy z Polski przesyłają towar do
klienta, a nie do filii szwedzkiej (skraca się droga dystrybucji). Filia krajowa zajmuje się tylko przepływem informacji.
o MC w Polsce
o filia krajowa zajmuje się tylko przepływem informacji, pracownicy bezp. zajmują się kontaktem z klientem bezp. o
przesyłki raczej nie są konsolidowane, ale wysyłane bezpośrednio do klienta finalnego
o najwyższe koszty transportu, niższe koszty magazynowania
o niby powinien być preferowany ten model bo ma najniższe koszty, ale w praktyce wygląda to inaczej ze względu na
opłaty celne (bo towar gotowy, z marżą) – najwyższe opłaty celne

🡪modele hybrydowe – mieszane, np. w stosunku do jednych krajów stosujemy jedne modele, w stosunku do
innych, inne modele (w zależności od tego co się opłaca)

Model tradycyjny i bezpośredni są to przeciwieostwa. W modelu tradycyjnym mamy najwyższe koszty magazynowania i koszty stale. A
w modelu bezpośrednim będą najwyższe koszty transportu w porównaniu ze wszystkimi pozostałymi modelami. W przypadku modelu
dystrybucji bezpośredniej są najwyższe opłaty celne, gdyż liczone są od ceny produktu z marżą, czyli tej ceny ostatecznej.

Są tez modele hybrydowe, będące mieszanką podstawowych modeli. Np. Jeśli założymy że mamy filie we wszystkich krajach europejskich
to może okazad się że w UE ze względu na wspólną politykę celną, to jeżeli chodzi o dostarczanie krajów UE będziemy stosowad model
regionalny lub bezpośredni, natomiast w przypadku pozostałych krajów (np. Rosja, Ukraina, Białoruś) to będziemy stosowad model
tradycyjny. Gdyż może okazad się że na tych rynkach koszty celne okazałyby się wyższe niż koszty utrzymania magazynu.

Zasada odroczenia - kiedy konsolidujemy ładunki i zamiast wysyłania 80 małych przesyłek robi sie 1 dużą, to koszty transportu będą
niższe. Jest to związane z zasadą odroczenia. Mówi ona o tym, że w logistyce to, co może byd zrobione później, lepiej zrobid później.
Dekompletacja ładunku tak późno jak to możliwe (jak najbliżej klienta), bo wtedy koszty będą niższe. Np. załóżmy że chcemy
pomalowad mieszkanie i zastanawiamy się nad kolorem, których jest mnóstwo. Powiedzmy że chcemy kupid 5 litrów farby (np. kolor
pustyni). Sklep prowadzi sklep w modelu tradycyjnym. Na stanie jest po 10 puszek litrowych każdego koloru. Powiedzmy że pierwszego
dnia klient kupuje 5 litrów piasku pustyni i zostaje 99995 litrów innych kolorów. Na następny dzieo przychodzi inny klient i tez kupuje 5
litrów piasku pustyni. Trzeciego dnia przychodzi trzeci klient i chce piasek pustyni, ale go nie ma. Sytuacja jest taka, że w magazynie są
kolory, których nikt nie chce kupid, a nie ma kolorów, na które jest popyt. Częśd farb będzie trzeba wyrzucid, bo straci swoją ważnośd.
Generuje sie straty. Aby uniknąd takiej sytuacji można zastosowad zasadę odroczenia. Jest kilka kolorów podstawowych a pozostałe
tworzy się poprzez mieszanie podstawowych w rożnych proporcjach. Dlatego na magazynie lepiej mied kilkaset litrów kolorów
podstawowych i przy kliencie dokonad mieszania farb. Czyli tworzenie koloru na ostatnią chwilę. Finalne mieszanie to jest właśnie to
odroczenie. Tworzenie koloru najpóźniej jak sie da. Są tutaj niskie koszty logistyczne i niskie koszty magazynowania towaru.
∙ w logistyce to co może być zrobione później, może być zrobione później
∙ dekompletacja, dokonsolidacja ładunku tak późno jak tylko jest to możliwe ze względu na możliwość obniżenia kosztów ∙ aby
uniknąć, że nam czegoś brakuje na magazynie (przykład farb, mieszanie kolorów podstawowych tak aby powstał ten co chce
klient, to finalne mieszanie jest odroczone w czasie, dzięki temu unikniemy wąskich gardeł i mamy niskie koszty logistyczne, koszty
transportu będą niższe)
Wykład 5:
Strategie logistyczne:
Podejście przedmiotowe -> produkty
Podejście podmiotowe -> dostawcy

∙ Macierze
o My dominujemy
o Po równo
o Dostawcy mają większą siłę przetargową
Czynniki analizy – parametry, którymi będziemy posługiwad się przy opisie strategii w każdej sytuacji.

Koncepcja 5 sił Portera -> siła przyciągania odbiorców i dostawców


1. Stopieo koncentracji sektora dostawców
2. Prosta integracji pionowej
3. Koszty zmiany dostawcy
4. Poziom poinformowania dostawcy / odbiorcy o sytuacji

Ad. 1.
Sektory skoncentrowane & rozproszone
o Sektor skoncentrowany
o Mamy stosunkowo niewielką ilośd przedsiębiorstw
o Są duże & mają duży udział w rynku
o Monopol, oligopol, duopol (>2)
o Zmiana sytuacji strategicznej (strategii) jednego przedsiębiorstwa wpływa na inne przedsiębiorstwa o
Sektor rozproszony
o Stosunkowo duża ilośd przedsiębiorstw
o Są niewielkie
M. Porter -> jeżeli 4 największe przedsiębiorstwa w sektorze mają łącznie więcej niż 40% udziału w rynku -> sektor skoncentrowany:
o Muszą brad pod uwagę reakcję innych przedsiębiorstw w sektorze
o Działania odwetowe (ze strony innych przedsiębiorstw)
o Działanie: obserwacja konkurentów, czy nie zamierzają zburzyd panującej równowagi w sektorze o
Mogą podzielid między sobą rynki, ustalid cenę minimalną (zmowa przedsiębiorców)
o (-) droższy produkt o niższej wartości <- konkurent
o (-) obniżenie produktywności gospodarki narodowej <- paostwo
o Ustawodawstwo antymonopolowe, antykontekstowe
o Urząd Antymonopolowy -> nie dopuszczają do nadmiernej koncentracji w sektorze
o Organizacje stanowiące zmowy – np. OPEC
o Np. IATA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Powietrznych) -> przydzielanie szlaków powietrznych na świecie
poszczególnym przedsiębiorstwom.
o Np. Konferencje żeglugowe (skupiają armatorów) -> rozdzielają pulę ładunków
Stopieo koncentracji sektora dostawców:
∙ Wyższa siła przetargowa dostawców
∙ Większe koszty dostaw
∙ Mniejsza możliwośd korzystania z rabatów
Ad. 2.
Groźba integracji pionowej (dywersyfikacja pionowa)
Strategia integracji pionowej – wchłonięcie do przedsiębiorstwa ??? ogniwa łaocucha logistycznego ∙ Możemy zagrozid
dostawcy, że zamiast kupowad u niego produkt, rozpocznę jego produkcję we własnym zakresie. o Integracja pionowa
wstecz
o W przód (z punktu widzenia DOSTAWCY)
∙ Jeżeli dostawca wie, że groźba jest realna -> jego siła przetargowa spada

Ad. 3.
Koszty zmiany dostawcy
Np. Osoba na bieżąco ma kupowad odczynniki od dostawcy, u którego kupiliśmy aparaturę medyczną -> jeżeli chcę kupowad taosze
odczynniki, muszę zamówid (kupid nową) aparaturę -> to dane odczynniki pasują do konkretnego sprzętu -> sposób utrzymania klienta.
Np. Gilette najwięcej zarabia na wymienialnych nożykach do maszynek do golenia.

Ad. 4.
Poziom poinformowania dostawcy / odbiorcy o sytuacji
W sektorze własnym i odbiorcy / dostawcy:
Ile wiem o sobie, ale ile wiem też o dostawcy (odbiorcy) -> będziemy wiedzieli, kiedy druga strona ?

I macierz -> dominujemy w stosunku do dostawców (jesteśmy raczej dużym przedsiębiorstwem)


(1 kolumna)
∙ Ilośd (wielkośd zamówieo) -> nasze zamówienia nie powinny byd duże, bo duże zamówienia będą wzmacniad naszego dostawcę i
stanie się dużym dostawcą (siła przetargowa dostawcy będzie rosnąd a nasza spadad) -> wzrost koncentracji w sektorze
dostawców
∙ Cena - ?? przewoźnicy będą bardzo napierad, żeby zminimalizowad ceny, bo jeżeli nasz dostawca zbankrutuje, to wyjdzie z
sektora -> większa koncentracja w sektorze (bo mniej firm)
∙ Umowy z dostawcami -> nie powinniśmy podpisywad umów długoterminowych
∙ Nowi dostawcy – szkoda czasu i środków na poszukiwanie nowych dostawców (bo jak pojawią się nowi dostawcy, to sami się
zgłoszą, bo jesteśmy dużą firmą.
∙ Zapasy -> nie musimy utrzymywad wysokich stanów magazynowych -> przerzucamy te koszty na dostawców. ∙
Własna produkcja – nie ma sensu
∙ Substytuty – nie ma sensu szukad substytutów
∙ Logistyka – jesteśmy zorientowani na obniżanie kosztów (przerzucanie ich na dostawców)

II macierz
Dostawca > my -> np. Polska a gaz ziemny
3 kolumna
a) Duża wielkośd zamówieo
Możemy nawiązad alians strategiczny z innym klientem tego dostawcy -> sumujemy zamówienie jako jeden podmiot -> niższa
siła przetargowa
b) Wyższa cena
c) Powinniśmy podpisywad długoterminowe umowy -> żeby dostawca nie mógł z nas zrezygnowad, z tego powodu, że jesteśmy
jego marginalnym klientem (jesteśmy mali).
d) Powinniśmy szukad nowych dostawców
e) Wysokie stany magazynowe
f) Własna produkcja -> może nam się to opłacid
g) Powinniśmy szukad substytutów
h) Logistyka zorientowana na zapewnienie dysponowalności

Określenie strategii:
∙ My dominujemy -> strategia dominacji
∙ Dostawca dominuje -> strategia podporządkowania, ponieważ my jesteśmy aktywniejsi (nie uległośd, która zakłada pasywnośd) -
> strategia dywersyfikacji
∙ Równowaga -> strategia równowagi = rozwagi
W praktyce przedsiębiorcy mieszają te strategie.

Analiza ABC:
Dwie podstawowe teorie / metody:
∙ Specyficzna -> dla danej dziedziny
∙ Niespecyficzna (uniwersalna) -> dla wielu dziedzin <- analiza ABC

ABC:
Bazuje na regule Pareto (XIX w., Włochy, statystyk) -> reguła 20-80.
W zbiorowości różnorodnej (mamy niejednorodną, heterogeniczną zbiorowośd) na około 20% elementów zbiorowości przypada około
80% skumulowanej wartości cechy, ze względu na którą badamy zbiorowośd.
Ilośd Wartośd

o
A 20% 80%
t

r
B 30% 15%
a

a
C 50% 5%
ł

g
100% 100%
e

Jeżeli dokonujemy podziału na takie 3 grupy to przeprowadzamy analizę ABC.


∙ Grupa D -> wpływy ujemne

Grupa A – produkty, których jest niewiele, ale pochłaniają 80% kosztów zaopatrzenia -> wysoka cena jednostkowa.

Krzywa koncentracji Lorenza -> jest podzielona na obszary A, B, C

∙ Activity based… <- jakiś inny rodzaj analizy ABC

WNIOSKI:
∙ Polityka logistyczna wg producentów grupy A
o Najniższe stany magazynowe
▪ Powinniśmy też patrzed na inne czynniki
▪ Np. podwyższone ryzyko zaopatrzenia
∙ Producenci grupy C
o Powinniśmy utrzymywad największe zapasy magazynowe

Analiza XYZ (specyficzna)


Dwa parametry:
1. Stabilnośd zapotrzebowania (stałośd zużycia, popytu) -> na okres 1 miesiąca ∙ 3
stany parametru:
o Wysoka -> koszty wahania dla 1 miesiąca < 20%
o Średnia -> 20-50 %
o Niska -> > 50%
∙ Jeżeli znamy popyt roczny, możemy na tej podstawie analizowad popyt miesięczny 2.
Działalnośd prognozy zapotrzebowania -> na okres 1 tygodnia
∙ Wysoka -> dokładna w 95%
∙ Średnia -> 70-95%
∙ Niska -> < 70%
STABILNOŚĆ
< 20% 20 – 50% > 50%
O

ĆŚ
O
Y

D
> 95% X
Z
< 70% Z R

A
O

70 – 95 % Y
N
O

G
D

o Strefa normatywna -> zdecydowana większośd produktów znajdzie się na przekątnej

Największe zapasy bezpieczeostwa -> na produkty Z -> nie wiemy na ile i kiedy będziemy ich potrzebowad.

Wykład 6

Analiza ABC XYZ


ABC
X AX BX CX Y AY BY CY Z AZ BZ CZ

AX – To, że produkty należą do grupy A oznacza, że stanowią one wysoką wartośd jednostkową, a to że do X - to zapotrzebowanie jest
bardzo stabilne.

Przeciwieostwem są produkty z grupy CZ. (C - tanie, Z - wysoka nieregularnośd zapotrzebowania, dobrze jest międ wysokie stany
zapasów).

Grupa A - ponieważ są to produkty drogie powinniśmy uniknąd magazynowania tych towarów.

AX - łatwo przewidzied ile będziemy potrzebowad produktów w przyszłym tygodniu itp.

Koncepcja Just In Time - produkty mogą byd dostarczane wtedy kiedy są potrzebne, zaopatrzenie zsynchronizowane z produkcją
(najczęściej grupa produktów AX).

Metoda analizy ABC i XYZ może sugerowad jaka powinna byd polityka logistyczna.

Metoda Krajica (portfelowa, artykułów zaopatrzenia)

Czynnikiem, który może uzasadniad podwyższony stan magazynowy jest wysokie ryzyko. Parametry macierzy: ryzyko zaopatrzenia i
wpływ na wynik finansowy.

Ryzyko zaopatrzenia

Wysokie Niskie
y

Duży Artykuły strategiczne Artykuły dźwigniowe


w

w
k

a
s
n
ł

y
n
n
p

Mały Artykuły wąskiego


a
Artykuły pozostałe /
w

gardła
f
obojętne

Dzielimy produkty na cztery powyższe klasy produktów. I to sugeruje nam jaka powinna byd polityka logistyczna i strategia
normatywna.

Ryzyko zaopatrzenia - jakie są możliwe źródła ryzyka? Może byd związane z lokalizacją, miejscem zaopatrzenia (czy kraj region jest
regionem stabilnym pod względem politycznym, prawnym, społecznym, ekonomicznym), jaka jest sytuacja ekonomiczna naszego
dostawcy, stopię koncentracji sektora dostawców, drogi transportowe, ryzyko kradzieży (piractwo).

Wpływ danego produktu na wynik finansowy - produkt, w który się zaopatrujemy może mied wysoką wartośd zakupu (wysoki udział w
kosztach), przykład małego sklepiku i supermarketu (PRODUKT STRATEGICZNY - CHLEB!)

Artykuł strategiczny - duży wpływ i wysokie ryzyko. Powinniśmy więc minimalizowad ryzyko, jak i ograniczad wysoki wpływ. Jak to
robid? Podwyższone stany magazynowe, długoterminowe umowy z dostawcami, zastanowid się nad produkcją własną (zwłaszcza jeśli
wysoki wpływ nie wynika z cech jakościowych), można zastanowid się nad substytutami, precyzyjne analizy ryzyka, planowanie
awaryjne (co jeśli zaopatrzenie zostanie przerwane).

Produkt dźwigniowy - te produkty mają duży wpływ na nasz wynik finansowy, natomiast ryzyko zaopatrzenia jest niskie, więc to może
oznaczad, że wynik finansowy może wynikad z wysokich kosztów jednostkowych -> co robid? Szukad substytutów, jeżeli produkt jest
unikatowy to musielibyśmy nauczyd się sami robid taki produkt (produkcja we własnym zakresie).

Artykuły wąskiego gardła - nie są kosztowne, ale ryzyko zaopatrzenia jest duże. Możemy utrzymywad podwyższone stany zapasów.
Jeżeli na dany produkt występuje podwyższone ryzyko zaopatrzenia, to powinno utrzymywad się zapasy bezpieczeostwa. Powinniśmy
podpisywad długoterminowe umowy z dostawcami. Nie powinniśmy szukad substytutów czy też produkowad we własnym zakresie.

Artykuły pozostałe / obojętne - możemy w pełni stosowad politykę optymalizacyjną, stosowad podstawowe modele. Decyzje
dotyczące tych artykułów mogą byd dokonywane przez referenta, natomiast strategiczne już przez pracowników wyższych szczebli.

Im bardziej strategiczne znaczenie dane produktu, powinny byd podejmowane decyzje dotyczące zaopatrzenia.
Test jednokrotnego wyboru

1) Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia produkty, których ryzyko


zaopatrzenia jest niskie ale ich wpływ na wynik finansowy i jakośd oferty danego
przedsiębiorstwa jest wysoki nazywamy:
a) Strategicznymi
b) Wąskiego gardła
c) Dźwigniowymi
d) Modularnymi
2) Optymalna wielkośd zamówienia handlowego (dla odbiorcy) to taka przy której: a) Łączne
koszty roczne realizacji dostaw i utrzymywania zapasów magazynowych osiągają wartośd
minimalną
b) Koszty roczne utrzymywania zapasów magazynowych osiągają wartośd minimalną c)
Roczne koszty realizacji dostaw osiągają wartośd minimalną
d) Poziom zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia jest wysoki
3) Niestandardowy kształt przewożonego ładunku oznacza, że jego:
a) Transportowa podatnośd naturalna jest niska
b) Magazynowa podatnośd wartościowa jest niska
c) Transportowa podatnośd techniczna jest niska
d) Transportowa podatnośd ekonomiczna jest wysoka
4) W przedsiębiorstwie „X” poziom zapasów bezpieczeostwa komponentu „Y” został ustalony na
poziomie 100 sztuk. Średnia wielkośd zamówienia handlowego wynosi 2000 sztuk. Przeciętny
poziom zapasów magazynowych wynosi w tym przedsiębiorstwie: a) 2200 sztuk
b) 1200 sztuk
c) 1100 sztuk
d) 1000 sztuk
5) Siatka powtórzeo Kelly’ego służy do:
a) Podziału rynku zbytu na segmenty
b) Określenia gotowości dostawczej
c) Klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
d) Ustalenia kryteriów jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców 6) Optymalny
poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeo logistycznych taki poziom:
a) Przy którym poziom zysku zrealizowanego przez danego oferenta jest najwyższy b)
Przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartośd maksymalną c) Przy
którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
d) Przy którym stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartośd maksymalną 7) Strategia
dywersyfikacji jako strategia wobec dostawców powinna byd stosowana gdy: a) Siła
przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b) Siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
c) Siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama 8)
Zgodnie z założeniami metody XYZ o zapotrzebowaniu regularnym mówimy, gdy: a)
Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b) Wahania zapotrzebowania w skali tygodnia przekraczają 50%
c) Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą od 20% do 50%
d) Wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%
9) Materiały z grupy AX ( na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
a) Niski poziom wartości zużycia
b) Niska dokładnośd prognozy zużycia
c) Wysoka regularnośd zużycia
d) Wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
10) Strategia outsourcingu logistycznego oznacza:
a) Realizacje danego zadania logistycznego we własnym zakresie
b) Realizację np. funkcji transportu we własnym zakresie
c) Zmniejszenie stopnia integracji pionowej działao danego przedsiębiorstwa d)
Realizacje funkcji logistycznych we własnym zakresie
11) W przedsiębiorstwie „X” wielkośd zamówienia handlowego na komponent „K-1” została
ustalona na poziomie stałym i wynosi 1000 sztuk. W przedsiębiorstwie tym nie występują
zapasy bezpieczeostwa na komponent „K-1”. Dzienne zużycie komponentu „K-1” w badanym
przedsiębiorstwie jest stałe i wynosi 100 sztuk. Czas realizacji zamówienia wynosi 3 dni . Jaki
jest w badanym przedsiębiorstwie punkt składania zamówieo na komponent „K 1” ?
a) 100 sztuk
b) 300 sztuk
c) 500 sztuk
d) 600 sztuk
12) Analiza trade off służy do:
a) Określania większej ilości równoważnych dla klientów pakietów usług logistycznych b)
Określenia kryteriów jakimi kierują się odbiorcy przy wyborze dostawcy
c) Planowanie potrzeb dystrybucji
d) Klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
13) W odniesieniu do których artykułów można stosowad koncepcję JIT (Just in Time): a)
CX
b) BX
c) AZ
d) AX

Test wielokrotnego wyboru

1) Które z poniższy stwierdzeo są prawidłowe?


a) Standaryzacja opakowao i środków transportu obniża koszty logistyczne b) Im
mniejszych nakładów koordynacyjnych dane działanie wymaga tym niższe koszty
logistyczne
c) Im większa ilośd różnorodnych artykułów w sferze zaopatrzenia danego przedsiębiorstwa tym
większe koszty logistyczne
d) Celem logistyki jest zapewnienie aby odpowiednie dobro było dysponowane w
odpowiednim miejscu i czasie po minimum kosztów
2) W przypadku wysokiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo
powinno:
a) Stosowad strategie dominacji
b) Poszukiwad nowych dostawców
c) Rozważyd produkcję we własnym zakresie
d) Poszukiwad substytutów
3) Parametr wyrównania wykładniczego alfa przyjmuje wartości bliskie jedności , gdy
prognozowana zmienna wykazuje:
a) Dużą regularnośd
b) Małą regularnośd
c) Wolne zmiany trendu
d) Szybkie zmiany trendu
4) System Just in Time to:
a) System planowania kanałów dystrybucji
b) System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
c) System ukierunkowany na minimalizację kosztów transport ponoszonych w sferze
zaopatrzenia
d) System ukierunkowany na eliminacje zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia
danego przedsiębiorstwa
5) W analizie XYZ wykorzystywane są następujące grupy danych:
a) Ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b) Dokładnośd prognozy zapotrzebowania
c) Koszt jednostki magazynowego wyrobu
d) Zużycie wartościowe magazynowego wyrobu
6) Materiały z grupy „Z” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje: a)
Bardzo wysoka regularnośd zapotrzebowania
b) Wysoki stopieo dokładności prognozy zapotrzebowania
c) Wysoki stopieo przewidywalności wielkości ich zużycia
d) Potrzeba utrzymywania wysokich zapasów bezpieczeostwa
13.10.2016

Metody ilościowe – metody matematyczne, wzory


Metody jakościowe

Popyt

Niezależny Zależny (występuje na rynku popyt pierwotny) (popyt wtórny, w


przedsiębiorstwie)

t-3 t-2 t-1 t0 t+1 t+2 prognoza na przyszły tydzień

95 100 105 100 100 100 t+3

100

25% 25%25% 25%

Model Brauna
Im starszy okres czasowy, tym mniejsze jego znaczenie w prognozie na przyszły
tydzień.

Współczynnik prognozowania wykładniczego α (alfa) – (0;1)

α = ����+1 = ���� = α���� + (1- α) ����−1

Błędy prognozy
Rzeczywista wartość prognozy – prognozowanie

Metody adaptacyjne = Metody prognozowania krótkoterminowego

Nadają się do prognozy krótkich okresów czasu. W pewnym przedsiębiorstwie


stosowany jest model Brauna dla prognozowania.

Średnia ocena trendu w minionym tygodniu – 50 ����(prognoza na obecny


popyt w aktualnym tygodniu wynosi – 48,5)
Jaka będzie prognoza na przyszły tydzień i jaki błąd w obecnym tygodniu, bo
α=0,3?

����+1 = 0,3 * 48,5 + (1-0,3)* 50 = 49,55 – przyszły tydzień

Błąd prognozy – 50-48,5 = 1,5

Metoda delficka – wywiady o szacunkach ekspertów (1964-


1965) 20.10.2016

Koszt stały – koszty realizacji zamówień (koszty których poziom nie zależy od
wielkości zamówienia)

Koszty zmienne – koszty utrzymania zapasów magazynowych (poziom zależy od


skali działalności)

1. P = 10 000 t
wz = 1000t -> 10x100 = 1000 PLN – koszty zamówienia
a = 100 PLN
2. Wz2 = 500t – wielkość zamówienia
1000 : 500 = 20 -> 100 = 2000 PLN
3. Wz3 = 100t
100t x 100 PLN = 10 000 PLN

Koszt

roczne koszty utrzymywania zapasów

roczne koszty realizacji zamówień


zamówienie

Zamówienie kapitałowe – koszty utraconych korzyści.


Koszty utrzymywania zapasów magazynowych

• Ilość magazynowanych dóbr (mamy wpływ)

• Okres magazynowanych dóbr

• Wartość jednostkowa magazynowanych dóbr

Wielkość zamówienia handlowego jest decyzyjna.

Wz1 = 1000t dzienne zużycie = 100t


Wz2 = 500t czas realizacji zamówień – 3 dni

1000
500
przestój
300

t0 t
200 t7 t10 t13

Punkt składania zamówień – przy jakim stanie zapasów magazynowych


powinniśmy złożyć zamówienie.

Kł – koszty lączne = K5 + K2 -> min

Kł = Koszty roczne zamówienia + koszty roczne zapasów


Kł = Q(koszt jednego zamówienia) * P(roczny) : Wz handlowego + Wz:2(roczne koszty zapasów) * W.jednostek * M

Ilość dostaw w ciągu roku = koszt realizacji zamówienia(a) * P/Wz P – popyt

Wz – wielkość zamówienia handlowego


Współczynnik M – stawka procentowa rocznych kosztów utrzymywania zapasów
magazynowych. M Є (20-30%)

Kł – a*p + Wz * wj * M
Wz 2

W = √2����
��∗���� - formuła
Wilsona w warunkach pewności – jest to
optymalna wielkość zamówienia handlowego

27.10.2016
Systemy taryfowe – jest ogólna zasada kształtowania się stawek

taryfowych. Typy systemów taryfowych :

1. Systemy naturalne opłaty za usługi jest traktowana od jednostek


naturalnych przewiezionego produktu, np. ton.
2. Systemy wartościowe (ad valorem)
3. Systemy mieszane (hybrydowe)

Jakie czynniki wpływają na strukturę taryfy?

1. Odległość przewozu (lub trasa przewozu)


2. Rodzaj przewożonego towaru
3. Wielkość jednorazowej partii
4. Sposób przewozu

1) Odległość taryfowa – odległość która może być dłuższa od rzeczywistej lub


krótsza. Zasada degresji stawek taryfowych : im większa odległość tym niższa
stawka jednostkowa.

Różniczka pionowa (odległościowa) - degresywny system różnicowania opłat


jednostkowych w zależności od odległości określany jest w taryfach. (różnicujemy
stawkę przy zmianie odległości)

Różniczka pozioma - za jej pomocą ładunki dzieli się na określone grupy


rodzajowe, w zależności od masy przesyłki, masy właściwej, ładunku, trudności
załadunku i rozładunku oraz innych cech mających wpływ na koszt przewozu. Dla
każdej z grup ładunkowych ustala się odrębne stawki opłat.
2) Klasy ładunkowe (taryfowe) - towar jest klasyfikowany ze względu na rodzaj.
Podatność logistyczna ładunku jest to - w jakim stopniu dany ładunek jest
wrażliwy no warunki i skutki procesów logistycznych. Im większa wrażliwość tym
mniejsza podatność logistyczne i większe koszty.

• Naturalna – związana w właściwościami chemicznymi, podatność na

czynniki atmosferyczne.

• Techniczne - związane z kształtem ładunku, właściwości fizyczne •

Ekonomiczne – od wartości przewożonego ładunku, im większa wartość


przewożonego ładunku, tym jego podatność logistyczna jest większa.

Konwencja ADR – reguluje przewozy artykułów niebezpiecznych.

3) Wielkość jednorazowej partii – uwzględnione przez ciężar, przestrzenność. Im


większa jednorazowo partia, tym niższa stawka.

Waga taryfowa (obliczeniowa) = może być równo naczep rzeczywisty, ale często
zawyżony, według taryfy.

Współczynnik sztauerski (przestrzenności) ładunku – jest to stosunek określający


ciężar ładunku do zajmowanej przez niego przestrzeni. Są to potrzebne dane do
tego, aby określić jaka przestrzeń i jaki środek transportu jest potrzebny do
przewożenia takiego towaru i w jakie opakowanie powinien być on zapakowany.
Warto takie szacunki przeprowadzić, aby transport mógł odbyć się w odpowiedni
sposób, bez żadnych problemów. (np. w transporcie morskim 1t/1m3 kosztuje
60%, a w transporcie lądowym 300$)

Masowiec – towary masowe, poważne w masie (piasek,

węgiel) Drobnicowiec - towary, jakie możemy policzyć (ilość

sztuk)

Kontenerowce – pośrednie towary między masowcem i drobnicowcem


Spedytor robi przesyłki zbiorcze – z wielu przesyłek drobnych od wielu
dostawców do wielu odbiorców, które wysyłano przez spedytora jednym listem w
celu obniżenia stawek.

03.11.2016

Jaki jest jednostkowy narzut kosztów eksportu?


Np. w przypadku dwóch dostaw w ciągu roku
Narzut kosztu transportu na 1t. Wzór na koszty łączne

Kł = a* ������+M*Wj*����2
Kł = 10*1000
100+0,2*260*100
2= 100+2600=2700
________________________
Kł (500 sztuk) = 10*1000
500+0,2*500
2*(250+6,2)= 20+50*256,2 = 12830
________________________
Kł (250 sztuk) = 10*1000
250+0,2*250
2*257,4 = 647,5

Wykład

Metoda sieciowa

Magazyn a skład usytuowany bardziej na wolnym powietrzu

• Magazyny wysokiego składowania


• Terminale, chłodnie

Przyczyny magazynowania (składowania) :


- marketingowe (poziom obsługi klienta)
- koordynacja podaży i popytu
- możliwości obniżenia kosztów produkcji i transportu
- potrzeby produkcyjne
Funkcje logistyczne składów :
- utrzymywanie zapasów
- konsolidacja ładunków
- dekonsolidacja
- konfekcjonowanie (w jednej przesyłce znajduje się różna ilość różnych
produktów)

Podstawowe decyzje logistyczne dotyczące składów :

• Forma własności

• Wielkość i liczba składów

• Rozplanowanie i konstrukcja składu

• Lokalizacja zakładów produkcyjnych i składów

Forma własności składów

Prywatne/własne

▪ Wysokie koszty stałe (zawierają np. podatek od własności, amortyzacja) ▪


Koszty zmienne rosną wolniej (nie uwzględniamy zysków, kosztów
marketingowych)
▪ Korzystny przy większym wolumenie (efekt skali)

Publiczne/obce

▪ Koszt składowania rośnie proporcjonalnie do ilości magazynowanych


towarów
▪ Korzystny przy mniejszym wolumenie towarów
Liczba składów

Wzrost liczby składów powoduje :

▪ Spadek kosztów transportu


▪ Spadek kosztów utraconych możliwości sprzedaży ▪
Wzrost kosztów utrzymania zapasów
▪ Wzrost kosztów utrzymywania/wynajmu składów

Globalna przestrzeń składowa a ilość i wielkość składów

Wielkość i liczba składów

Czynniki wpływające na wielkość składów :


- poziom obsługi klienta
- wielkość obsługiwanego rynku
- liczba sprzedawanych na rynku produktów
- poziom i typ popytu (zmienność,
przewidywalność) - rozmiary produktów
- system transportu i przeładunków
(ręczny/zautomatyzowany) - długość cyklu produkcyjnego
- korzyści skali
- rodzaj używanych stojaków i regałów
- wymagania dotyczące przejść i t.p.

Rozplanowanie i konstrukcja składu


- kalkulacja wymagań przestrzennych dla każdego
producenta - wykorzystywanie składów wielopoziomowych -
wymiary przejść

- górna przestrzeń składu do przemieszczeń


produktów - antereście i półpiętra do odbierania
zamówień i t.p.
- normy wykorzystywania przestrzeni (np. stosunek wykorzystywanej przestrzeni
do całości użytkowej składu)

Lokalizacja zakładów produkcyjnych i składów


Konieczność podjęcia decyzji, gdy :
- ekspansja na nowe rynki
- przesunięcia skupisk zamieszkania
- rozszerzenie asortymentu produkowanych wyrobów
- zagrożenia ze strony konkurencji
- pojawienie się nowych źródeł zaopatrzenia
- pojawienie się rynków globalnych

Techniki sieciowe w logistyce

Kryteria przy podejmowaniu decyzji lokalizacyjnych


Ilościowe :
- średnie koszty transportu na tkm
- wolumen wagowy surowców
- wolumen wagowy wyrobów gotowych
- pokonywane odległości

Jakościowe :
- stosunek władz lokalnych do ich budowy
- koszty rozwoju zakładu
- poziom usług operatorów logistycznych
- koszty reklamy
- ilość kwalifikacji, efektywność siły roboczej
- koszty ubezpieczenia i dostępność środków finansowych
- układ dróg i punktów transportowych
- potencjalne niebezpieczeństwa
- dostępność usług przewozowych różnych gałęzi transportu
- lokalne prawo budowlane
10.11.2016

Ośrodki ciążenia zakupów

Prawo grawitacyjne detalu Reilly’ego

• Ośrodki miejskie przyciągają zakupy klient ze swego zaplecza w stosunku


wprost proporcjonalnym do liczby ludności tych miast i odwrotnie
proporcjonalnym do kwadratu odległości oddzielającej klientów od
centrum tych miast
Warszawa (A) Radom (B) 72 Białobrzegi (C) 31km
Ośrodki ciążenia zakupów
Określenie proporcji zakupów dokonywanych w miastach A i B przez
ludność miasta C
Zakupy w A liczba ludności A Odległość z C do B 2
Zakupy w B liczba ludności B Odległość z C do A
Zakupy w A 1626000 31 2
Zakupy w B 230000 72 1,29
Na każde 100 zakupów w Radomiu w Warszawie przypada 129 zakupów w
porównaniu do Radomia wyznaczono jest to miejsce gdy przyciąganie do
miast jest obojętne.
a = odległość między A i B

1 + √liczba ludnośći B
liczba ludności A

Q – zasięg oddziaływania A w kierunku B


Q = 74, na 74 km od Warszawy znajduje się strefa obojętna (2 km od
Białobrzegów)
Klasyfikacja procesu transportowego
- Pośredni - Bezpośredni

1. Łamany - co najmniej 2 środki jednej gałęzi transportu


2. Multimodalny – co najmniej 2 gałęzie transportu
3. Intermodalny - ta sama jednostka ładunkowa (np. kontener, naczepa,
nadwozie) od nadawcy do odbiorcy, ale różne gałęzie transportu 4.
Kombinowany (rodzaj intermodalnego) - Jednostka ładunkowa
przemieszczana transportem kolejowym, żeglugą śródlądowa lub morką, a
operacje dowozowo-odwozowe transportem samochodowym

Wskaźniki analizy ekonomicznej :

- wykorzystanie majątku
- wykorzystanie zdolności ładunkowej
- rozproszenia przewozów w czasie
- rozmieszczenia przestrzennego

Metody ewidencji stanu transportu


▪ Ankietowanie firm przewozowych
▪ Ankietowanie i wywiady wśród klientów
▪ Rejestracja przyczyn powstania wypadków

Kongestia (ang. congestion) – chroniczne zjawisko większego natężenia ruchu


środków transportu od przepustowości wykorzystywanej przez nie
infrastruktury.

Konstrukcja specyficznych modeli analizy

Metody analizy symulacyjnej


Szacowanie spodziewanych skutków wyboru określonych opcji

Np. skutki inwestycji w infrastrukturę i tabor, decyzje outsourcingowe, zmiany w


systemie finansowania zmiany cen paliw.
Metody oceny stanu ilościowego infrastruktury

Gęstość sieci transportowej

• Geograficzny wskaźnik gęstości sieci transportowej (stosunek długości linii

transportowych w km do powierzchni obszaru (na 100 km2))

• Demograficzny wskaźnik gęstości sieci transportowej (stosunek długości

linii transportowych w km do liczby ludności (na 10 tys. mieszkańców)

Gęstość punktów transportowych

• Geograficzny wskaźnik gęstości punktów transportowych do powierzchni

obszaru (na 100 km2) – odwrotność (stosunek powierzchni obszaru do


liczby punktów transportowych) informuje o przeciętnej powierzchni
obsługiwanej przez jeden punkt transportowy.
• Demograficzny wskaźnik gęstości punktów transportowych (stosunek liczby

punktów transportowych do liczby ludności (na 10 tys. mieszkańców)

Wady mierników infrastruktury

- nie uwzględniają różnic regionalnych


- nie uwzględniają dostępności punktów transportowych
- nie uwzględniają jakości infrastruktury

Mierniki jakości infrastruktury drogowej

Transport samochodowy

▪ Długość (udział) autostrad i dróg ekspresowych


▪ Długość (udział) dróg o nawierzchni utwardzonej
▪ Udział skrzyżowań bezkolizyjnych w ogólnej liczbie skrzyżowań

Transport kolejowy

▪ Długość (udział) linii zelektryzowanych


1. Definicja logistyki
Planowanie, organizowanie koordynowanie, realizacja i kontrola czasoprzestrzennej transformacji dóbr.
Logistyka to optymalizacja przepływu dóbr.
2. Definicja logistyki międzynarodowej
Jest pojęciem o wiele szerszym niż logistyka krajowa. Obejmuje procesy planowania, kontrolowania i
realizowania przepływów dóbr oraz informacji między poszczególnymi krajami. Logistykę międzynarodową
można również rozumieć jako operowanie w skali międzynarodowej przepływami materialnymi takimi, jak:
● przepływy, które pochodzą z zewnątrz (dostawca i kooperanci),
● przepływy odbywające się wewnątrz przedsiębiorstwa (materiały, surowce, półprodukty),
● przepływy zorientowane na odbiorców gotowych, dóbr, usług i produktów.

3. Cele logistyki
Celem logistyki jest dostarczenie właściwego towaru, właściwemu klientowi, we właściwe ilości, we
właściwym czasie, na właściwe miejsce, we właściwym stanie i po właściwej, czyli możliwie najniższej cenie.
4. Podejście systemowe (w tym definicja systemu, podsystemu, nadsystemu, otoczenia systemu,
koherentność i synergia, pojęcie suboptymalizacji)
System - spójny zbiór elementów ze względu na określony cel. Zakłada się, że każdy system dzieli się na
podsystemy albo subsystemy czy nadsystemy.
Wyróżnia się systemy realne i abstrakcyjne oraz systemy otwarte i zamknięte.
Systemy otwarte funkcjonują w jakimś otoczeniu.
Otoczenie- wszystko to co poza nami, elementy, które nie należą do systemu, ale mogą oddziaływać na
system.
Analiza- metoda badawcza, polegająca na podziale całości na części.
Podejście systemowe podważa analizę. Albo elementy oddziaływują albo system oddziałuje albo są w
sprężaniu zwrotnym (2 stronne oddziaływanie). Znajdują się w stanie interakcji. Otoczenie stanowi reakcję
bytu na przedsiębiorstwo.
System ekonomiczny zamknięty to gospodarka zamknięta (autarkiczna) np. Japonia w 1864 r. rozwinęła
się w bardzo szybkim tempie. Zamknięcie na otoczenie nie sprzyja rozwojowi. W krótkim czasie można
dokonać skoku rewolucyjnego. Otoczenie oddziałuje na system poprzez wejścia(input), a system na
otoczenie przez wyjścia, czyli output.
spójność(koherentność) systemu - zmiana 1 części systemu pociąga za sobą zmianę innego elementu
systemu i w efekcie cały system ulega zmianie.
system logistyki przedsiębiorstwa
subsystemy: transport, zarządzania zapasami, realizacja zamówień, infrastruktura magazynowania,
gospodarka opakowaniami.

5. Podejście procesowe w logistyce (istota i typy barier przepływów logistycznych, integracja i


koordynacja jako metody harmonizacji przepływów logistycznych, kierunki integracji i koordynacji
przepływów logistycznych)
Przyjmując, że podstawowym celem działania systemu jest tworzenie wartości, a tworzenie to jest zawsze
procesem, to optymalizacja tego działania oznacza optymalizację procesu. Optymalizacja procesu wymaga
zastosowania opisanej w I. rozdziale filozofii procesowej, zgodnie z którą system powinien być tak
ukształtowany, aby proces przebiegał bez zakłóceń. Zakłócenia te tworzą wszelkie bariery na drodze
przepływów materiałowych i informacyjnych. Występować mogą one na granicy pomiędzy poszczególnymi
podsystemami (elementami) systemu. Bariery te określane w języku angielskim jako interfaces, w
niemieckim jako Schnittstellen, powstają wskutek segmentacji strumienia materiałowo - informacyjnego, a
więc jego podziałem na odcinki, z których każdy znajduje się w sferze kompetencji różnych jednostek
organizacyjnych. Może to spowodować względnie silne odizolowanie poszczególnych jednostek od siebie,
ich względną autonomizację w odniesieniu do przepływów materiałowych i informacyjnych, słabszą
identyfikację z całym łańcuchem logistycznym, a tym samym wywołuje tendencje do suboptymalizacji w
ramach poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz występowanie silnych barier w przebiegach
procesów materiałowych i informacyjnych, co oznacza czasowo - przestrzenne przerwanie tych przepływów.
Tendencjom tym przeciwstawia się orientacja procesowa ukierunkowana na harmonizację dotąd
rozdzielonych zadań logistycznych.
Koordynacja procesów logistycznych w łańcuchu dostaw polega na harmonizowaniu działań realizowanych
przez różnych wykonawców (przedsiębiorstwa, jednostki organizacyjne przedsiębiorstw lub poszczególnych
pracowników) dla osiągnięcia określonego celu (np. zapewnienia wymaganej jakości produktu,
niezawodności dostaw, niskich kosztów, wysokiego poziomu sprzedaży czy wysokiego poziomu
wykorzystania zasobów).
Warunkiem podstawowym koordynacji procesów jest określenie wspólnego celu nadrzędnego (np.
niezawodności dostaw, wysokiego poziomu sprzedaży), z którego wynikają po analizie uwarunkowań
realizacji procesów – cele cząstkowe. Do podstawowych zadań koordynacji procesów logistycznych w
łańcuchach dostaw należy:
zapewnienie zbieżności celów koordynowanych procesów, poprzez wzajemną synchronizację zadań – w
czasie, miejscu, ilości, jakości,
usuwanie powstałych rozbieżności i zapobieganie ich powstaniu w przyszłości,
usuwanie nadmiarowych lub niepotrzebnie powtarzanych działań – co powinno wynikać z dobrze
przygotowanego planu działań. Potrzeba koordynacji procesów logistycznych w łańcuchach dostaw wynika
z wielu przyczyn:
osiągnięcie celu wymaga realizacji wielu różnorodnych procesów, zarówno wewnętrznych jak i we
współpracy z partnerami zewnętrznymi,
procesy są funkcjonalnie złożone9
procesy są wzajemnie zależne: o są realizowane na wspólnych zasobach, o występują zależności
przyczynowo-skutkowe pomiędzy procesami,
ograniczeniem często występującym, jest wymagany przez odbiorcę (klienta) krótki czas i określone
miejsce realizacji procesów.
Integracja procesów logistycznych polega na łączeniu działań składowych i przepływów informacyjnych
różnych procesów w spójną całość, zapewniając efektywne współdziałanie i interoperacyjność procesów.
Integracja procesów jest najwyższym stopniem współdziałania, poprzedzonym integracją informacji oraz w
pewnym zakresie integracją funkcjonalną – dostosowując procedury i instrukcje, miary kontrolne, zasady
działania i planowania, a czasami także struktury i zakres obowiązków. Integracja i koordynacja nie polega
tylko na dopasowaniu wyjścia jednego procesu z wejściem kolejnego procesu, ale na spójności wszystkich
współpracujących działań składowych. Warunkiem integracji i koordynacji działań jest w pierwszym kroku
jest szczegółowe poznanie działań i operacji składowych procesów, ich powiązań i relacji czasowych,
marszrut przepływu materiałowego i przepływu pracy (work flow) w procesach logistycznych oraz ich
powiązań informacyjnych. Często stosowanym przez menedżerów narzędziem do szczegółowego poznania
i analizy przebiegu procesów jest mapa procesu11. Mapa powstaje w wyniku mapowania procesu12
wykonywanego przez zespół specjalistów zaangażowanych w procesie.
Integracja planowania działań ma najczęściej swój początek i koniec na rynku – od analizy zamówienia
klienta i ogólnie potrzeb rynku, aż do realizacji dostaw do klienta, zgodnie z przyjętym planem (rys. 6.1.7).
Integracja działań partnerów w łańcuchu dostaw, w stronę jednego, wspólnego planu bazującego na
potrzebach wspólnego rynku i klienta, jest najistotniejszym i zarazem najtrudniejszym z zagadnień
współpracy przedsiębiorstw. Z ustalonego planu głównego wynikają plany składowe – marketingowe,
dystrybucyjne, produkcyjne, zaopatrzeniowe, finansowe itd. Współzależność planów jest podstawą dalszej
synchronizacji działań operacyjnych i ma podstawowe znaczenie dla płynności przepływu produktu w
łańcuchu dostaw.
Zachodzącą w sposób naturalny w codziennych działaniach przedsiębiorstw, wielokierunkową integrację
działań, można zobrazować w trójwymiarowej przestrzeni integracji działań w łańcuchu dostaw (rys. 6.1.8) –
wymagającej powiązania: poziomów zarządzania (oś OY) – planowania, organizowania, motywowania,
sterowania i kontrolowania działań na wszystkich poziomach zarządzania: strategicznym, taktycznym i
operatywnym; zakresów funkcjonalnych działań (np. oś OZ) – planowania i koordynacji działań
poszczególnych komórek organizacyjnych – marketingu, sprzedaży, finansów, zarządzania zasobami
ludzkimi; zasięgu działań (np. oś OX) – planowania i koordynacji działań obsługi przepływu materiałowego
– od procesu zaopatrzenia, poprzez procesy produkcyjne, po realizację procesów dystrybucji na docelowy
rynek.
Kierunki harmonizacji (uzupełnione) (!!!)
● Kierunek pionowy ( przepływy techniczne) – nastawiony na dysponowanie gotowym produktem.
Wszystkie działania dotyczące produktu, od zaopatrzenia w surowce do dystrybucji, powinny być
zintegrowane jako część jednego procesu.
● Kierunek poziomy (przepływy ekonomiczne) – nastawiony na realizację zamówienia, od jego przyjęcia
do wydania. Wszystkie elementy procesu realizacji zamówienia powinny być zharmonizowane.
● Kierunek lateralny (koordynacja przepływów technicznych i ekonomicznych) – zakłada połączenie
integracji pionowej i poziomej, tj. integrację w obu kierunkach.

6. Klasyfikacja systemów logistycznych (instytucjonalna, funkcjonalna, rzeczowa)


Instytucjonalny podział logistyki
Makrologistyka - procesy logistyczne zachodzące w obrębie gospodarki krajowej
Gospodarka narodowa – całokształt działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium danego państwa,
dzieli się na pięć sektorów:
• Sektor pierwszy: rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo
• Sektor drugi: zalicza się do niego: przemysł wydobywczy, górnictwo i przetwórczy oraz budownictwo
• Sektor trzeci: zalicza się do niego: transport, łączność, gospodarkę komunalną i mieszkaniową oraz handel
• Sektor czwarty: zalicza się do niego: finanse, ubezpieczenia, marketing i reklamę oraz obrót
nieruchomościami
• Sektor piąty: obejmuje: ochronę zdrowia, opiekę społeczną, edukację, badania naukowe, turystykę i
rekreację, administrację państwową, wymiar sprawiedliwości, policję i wojsko

Mikrologistyka - procesy logistyczne zachodzące w obrębie jednego przedsiębiorstwa

Metalogistyka - coś pomiędzy - procesy logistyczne zachodzące pomiędzy kilkoma przedsiębiorstwami


działającymi w ramach łańcucha dostaw
Funkcjonalny podział
-logistyka zaopatrzenia(umiejętność prognozowania, określenia optymalnej wartości zamówienia,
umiejętność przewidzenia tego, czy dane zapotrzebowanie wystąpi).
-logistyka produkcji-tylko w przedsiębiorstwach produkcyjnych, wewnątrzorganizacyjna,
-logistyka dystrybucji-umiejętność przewidzenia popytu na dobra(prognozowanie), określenie jakimi
cechami powinna się charakteryzować oferta naszego przedsiębiorstwa
-logistyka zwrotna- pozyskiwanie produktów z rynku zbytu
logistyka zaopatrzenia: strategie podmiotowe(wobec dostawców) i strategie przedmiotowe(dotyczące
poszczególnych produktów)

● Kryterium rzeczowe
○ transport
○ zarządzanie zapasami
○ opakowania
○ infrastruktura logistyczna
○ realizacja zamówień

Logistyka marketingu
Logistyka marketingu obejmuje
o Logistykę zaopatrzenia
o Logistykę produkcji
o Logistykę dystrybucji

7. Strategiczne znaczenie logistyki


Ewolucję koncepcji logistycznej można również opisać poprzez określenie zmian w percepcji logistyki
w sferze celów strategicznych organizacji. Ogólnie można tutaj wyróżnić dwie skrajne alternatywy. Pierwszą
z nich charakteryzuje postrzeganie sfery logistycznej przedsiębiorstwa jako pasywnej w stosunku do jego
strategii, druga natomiast zakłada aktywny udział logistyki w kształtowaniu strategii przedsiębiorstwa, przy
czym "aktywność" ta oznacza postrzeganie systemu logistycznego jako potencjalnego czynnika sukcesu
strategicznego. W tym znaczeniu logistyka przestaje być tylko funkcją usługową, której potencjał
racjonalizacyjny ogranicza się tylko do zagadnień wydajnościowych ("doing things right"), ale zostaje
wzbogacona o problematykę efektywnościową ("doing the right things"). Pomiędzy tymi dwiema skrajnymi
sytuacjami mogą oczywiście wystąpić różne formy pośrednie. Fey wyróżnia cztery etapy ewolucji
strategicznego znaczenia logistyki.
W pierwszym etapie logistyka jest traktowana jako nieistotna dla celów strategii i jako taka ma czysto
wewnątrzorganizacyjny charakter.
Drugą fazę charakteryzuje postrzeganie logistyki jako funkcji oddziaływującej również na sferę zewnętrzną
organizacji i ukierunkowanej na osiągnięcie poziomu logistycznego najważniejszych konkurentów.
W fazie trzeciej logistyka jest traktowana jako funkcja wspierająca "klasyczne" strategie konkurencji.
Wyżej wymienione sposoby rozumienia koncepcji logistycznej zakładają raczej pasywny wpływ na strategię
całego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że kształt systemu logistycznego jest pochodną strategii całego
przedsiębiorstwa, w określaniu której system ten może być uwzględniany jedynie jako czynnik ograniczający.
Jakościowa zmiana znaczenia systemu logistycznego w zakresie określania strategii przedsiębiorstwa
następuje w sytuacji, gdy logistyka jest brana w rachubę jako ewentualny czynnik sukcesu strategicznego.
Etap czwarty ewolucji strategicznego znaczenia koncepcji logistycznej charakteryzuje więc
postrzeganie logistyki jako elementu aktywnie wspierającego siłę konkurencyjną przedsiębiorstwa. Oznacza
to, że kompetencje logistyczne mogą stać się istotnym elementem strategii.
Wymienione wyżej poziomy ewolucji strategicznego znaczenia koncepcji logistycznej można
podzielić na dwa podstawowe typy: charakteryzujące się neutralnością wobec zagadnień strategicznych
(dwie początkowe fazy) oraz wspierające strategię w sposób pasywny lub aktywny (dwa końcowe etapy).
8. Kryteria oceny usługi logistycznej
Podstawowe kryteria oceny usługi logistycznej:
● czas dostawy- okres od momentu wysłania do momentu otrzymania produktu przez odbiorcę
● niezawodność dostawy-prawdopodobieństwo dotrzymania terminów dostaw inaczej terminowość
dostaw
● jakość dostawy-czy uszkodzona, niepełna przesyłka co stanowi podstawę do reklamacji produktu
● elastyczność dostawy- czy to klienci muszą się dostosować czy to dostawca musi. Może dotyczyć
wielkości, formy zgłoszenia zamówienia, czasu zgłoszenia, opakowania, destynacji, środka
transportu
● poziom gotowości dostawczej- w jakim stopniu jest w stanie zrealizować zamówienie natychmiast

9. Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia międzynarodowego (podmiotowe i przedmiotowe


Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia
● Strategie podmiotowe
o Większa siła przetargowa dostawcy – strategia dywersyfikacji (patrz wyżej) o Większa siła
przetargowa odbiorcy – strategia dominacji (patrz wyżej) ● Strategie przedmiotowe (patrz niżej)
o Analiza ABC
o Analiza XYZ
o Macierz Kraljica

Strategie podmiotowe zaopatrzenia


● siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa – wysoka koncentracja sektora
dostawców
o dywersyfikacja
o rozważenie produkcji we własnym zakresie
o poszukiwanie substytutów
o wysokie ryzyko zaopatrzenia
● siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa – niska koncentracja sektora
dostawców o strategia dominacji
Strategie przedmiotowe zaopatrzenia
Macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia.
Inaczej macierz Kraljica.
● W jej ramach uwzględnia się:
o ryzyko zaopatrzenia
o znaczenie produktu dla wyniku finansowego i jakości oferty
● Artykuły strategiczne
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły wąskiego gardła
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Mały wpływ, znaczenie
● Artykuły dźwigniowe
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły syngularne
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Maly wpływ, znaczenie
Analiza ABC
● 20% elementów – 80% skumulowanej wartości
● 30% elementów – 15% skumulowanej wartości
● 50% elementów – 5% skumulowanej wartości
● opiera się na:
o prawie/regule Pareto
Analiza XYZ
Bierze pod uwagę:
● dokładność prognozy zapotrzebowania w okresie tygodnia
o <70% – niska
o 70-95 – średnia
o >95% – wysoka
● Regularność zapotrzebowania (wahania w ciągu miesiąca)
o Wahania (zmienność) <20% – zapotrzebowanie regularne, duża stabilność,
o Wahania (zmienność) 20-50% – średnia regularność zapotrzebowania, średnia stabilność
o Wahania (zmienność) >50% – brak regularności zapotrzebowania, brak stabilności Kategorie:
●X
o Wysoka dokładność prognozy
o Regularne zapotrzebowanie
o Najmniejszy zapas bezpieczeństwa
●Z
o Niska dokładność prognozy
o nieregularne zapotrzebowanie, brak stabilności
o Największy zapas bezpieczeństwa
Połączona analiza ABC i XYZ
● AX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Wysoki poziom wartości zużycia
o Stosujemy koncepcję Just in Time
● CX
o Niska regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Niski poziom wartości zużycia
Grupa AX (wysoka wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy) – metoda just-in-time, polegająca
na dostarczaniu materiałów potrzebnych do wytworzenia produktów lub usług dokładnie w takiej ilości, jakiej
potrzebuje firma, i dokładnie w takim czasie, w jakim są one konieczne.

Grupa AZ (wysoka wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy) – sterowanie według stanu
zamówieniowego zapasów magazynowych.

Grupa BY (średnia wartość zapotrzebowania; średnia dokładność prognozy) – sterowanie według


maksymalnych i minimalnych zapasów magazynowych.

Grupa CX (niska wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy) – sterowanie według wyprzedzeń,
czyli cykl produkcyjny nie może być dłuższy niż wyprzedzenia.

Grupa CY (niska wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy) – sterowanie według programu i
zapasów.
Elementy ABC
Grupa A
- materiały najdroższe
- jej wartość wynosi około 80% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 20%
- Od strony zaopatrzenia jest to najważniejsza grupa, gdyż swoją wartością ma największy
bezpośredni wpływ na koszty działalności. Dla materiałów tej grupy sugerowane są częste kontrole
poziomu zapasów, a także dbanie o terminowość i jakość dostaw.

Grupa B
- materiały średniej wartości
- jej wartość wynosi około 15% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 30%
- Grupa nie obejmująca klasyfikacją najważniejszych towarów, jednak bardzo istotna w stosunku do
całości przetrzymywanego materiału.

Grupa C
- materiały niskiej wartości
- jej wartość wynosi około 5% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 50%
- Zapasy o charakterze masowym. Dla tych materiałów zalecane są prostsze metody zarządzania
zapasami, ale o tym trochę później.
- Jednak do pełnej skuteczności analizy ABC/XYZ, niezbędne jest uzupełnienie jej o elementy
klasyfikacji XYZ.

Elementy XYZ
Grupa X
- materiały o regularnym zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy wynosi około 20% stałego zużycia
- duża dokładność prognozy na ich zużycie
- nie jest wymagane utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie
Grupa Y
- materiały o zmiennym zużyciu, raczej sezonowym
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy mieści się w przedziale 20-50% stałego zużycia
- średnia dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasów na magazynie

Grupa Z
- materiały o nieregularnym, trudnym do jednoznacznego oszacowania, zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy przekracza 50% stałego zużycia
- niska dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie albo pokrycie kosztów specjalnych
zamówień

10. Strategie logistyczne wobec dostawców


Strategie logistyczne wobec dostawców (!!!)

Parametr Strategia Strategia Strategia


dominacji równowagi dywersyfikacji
Siła przetargowa Przewaga Równowaga Przewaga dostawcy
odbiorcy
Wielkość Niewielkie Duże zamówienia
zamówień (konsolidacja dostaw w
ramach aliansu
strategicznego)
Cena Umiarkowana Stosunkowo wysoka

Zapasy Niewielkie Wysokie

Długość umowy z Krótkie umowy Długoterminowe umowy


dostawcą
Poszukiwanie Nie ma Tak
nowych dostawców potrzeby
Poszukiwanie Nie ma Tak
substytutów potrzeby
Własna produkcja Nie Tak

Priorytet polityki Minimalizacja kosztów Zapewnienie


logistycznej dysponowalności

W przypadku strategii równowagi stosowane będą pośrednie rozwiązania, w zależności od sytuacji.


11. Cechy określacjące startegie dominacji, dywersyfikacji i równowagi
12. Czynniki określające siłę przetargową dostawców
Czynniki określające siłę przetargową dostawców (!!!)
1. Stopień koncentracji sektora dostawców – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców,
mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
2. Groźba integracji pionowej – im większa, tym mniejsza siła przetargowa dostawców, większa siła
przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
3. Koszt zmiany dostawcy – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców, mniejsza siła
przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
4. Poziom wzajemnego poinformowania o sobie i sytuacji w sektorze – strona, która posiada więcej
informacji, dysponuje większą siłą przetargową.
IM WIĘKSZA SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW, TYM WIĘKSZE RYZYKO ZAOPATRZENIA.
13. Efekt doświadczenia w logistyce
Każdorazowe podwojenie łącznej (skumulowanej) wielkości działalności powoduje zmniejszenie kosztów
jednostkowych tej działalności o pewien stały procent.
Na efekt doświadczenia składają się:
● Efekt skali
● Efekt wprawy
● Efekt innowacji
14. Strategia insourcingu i outsourcingu
● Outsourcing logistyczny
o wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych przez nie samodzielnie
funkcji i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom o zmniejszenie stopnia integracji pionowej danego
przedsiębiorstwa
● Insourcing logistyczny
o Realizacja danego zadania, funkcji we własnym zakresie
o Przekazanie procesów lub działań biznesowych jednostki, realizowanych w ramach działalności
gospodarczej przez zewnętrznych usługodawców/dostawców do wewnętrznej, wyodrębnionej i
wyspecjalizowanej komórki organizacyjnej – przeciwieństwo outsourcingu
15. Single sourcing
● Single sourcing
o Single Sourcing opiera się na stałej współpracy na linii dostawca-odbiorca. Partnerzy mają wspólnie
uzgodnione warunki zaopatrzenia, współpracy i komunikacji oraz dokumentację, jak również kompatybilne
systemy transferu danych. Single Sourcing pozwala odbiorcy z kolei obniżyć poziom zapasów, a nawet je
zlikwidować
o W odniesieniu do szeregu artykułów przedsiębiorstwo korzysta tylko z jednego źródła zaopatrzenia
16. Modular sourcing
● Modular sourcing
o Modular Sourcing jest strategią dostarczania, w której kupowane są nie pojedyncze elementy, a
uprzednio już przygotowane i ukończone moduły czy podsystemy. ● Global sourcing
o Pojęcie Global Sourcing opisuje strategię zaopatrzenia, w której próbuje się wykorzystać międzynarodowe
źródła na rynku międzynarodowym.
17. Global sourcing
● Local sourcing
o W przypadku local sourcing próbuje się świadomie, znaleźć punkty zaopatrzeniowe w najbliższym
geograficznie otoczeniu przedsiębiorstwa.
18. Strategia Just in Time
● System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
● System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia danego
przedsiębiorstwa
19. Typy popytu
Rodzaje popytu
● Popyt wtórny/zależny
● Popyt pierwotny/rynkowy/niezależny
20. Metody prognozowania krótkoterminowego (arytmetyczna średnia ruchoma, model Browna)

21. Formuła Wilsona (określania optymalnej wielkości zamówienia handlowego w warunkach pewności
– w tym: wpływ wielkości zamówienia handlowego na roczne koszty stałe i zmienne, punkt składania
zamówień)

22. Analiza ABC


Analiza ABC
● 20% elementów – 80% skumulowanej wartości
● 30% elementów – 15% skumulowanej wartości
● 50% elementów – 5% skumulowanej wartości
● opiera się na:
o prawie/regule Pareto

Analiza ta bazuje na regule Pareto 20:80. Można ją opisać za pomocą definicji:


W zbiorowości różnorodnej, na około 20% tej zbiorowości przypada około 80% skumulowanej wartości
cechy, według której zbiorowość ta jest analizowana.
Stosując tą analizę do artykułów i kosztów zaopatrzenia, można by powiedzieć że: Na około 20% produktów
przypada około 80% kosztów zaopatrzenia.
W analizie ABC nie pozostajemy tylko na proporcji 20:80 – wyróżniamy 3 grupy:
● Grupa A – 20% zbiorowości, 80% skumulowanej wartości cechy
● Grupa B – 30% zbiorowości, 15% skumulowanej wartości cechy
● Grupa C – 50% zbiorowości, 5% skumulowanej wartości cechy
Czasami mówimy też o grupie D – jeśli część zbiorowości wykazuje ujemną wartość cechy (np. niektóre
artykuły przyjmujemy do utylizacji za dopłatą, wobec czego koszt zaopatrzenia jest ujemny).
23. Analiza XYZ
W klasycznej analizie XYZ bierzemy pod uwagę 2 czynniki – stabilność popytu w ujęciu miesięcznym
oraz dokładność prognoz zapotrzebowania w ujęciu tygodniowym.
Stabilność popytu (1 miesiąc)

Duża (zmienność Brak


Mała stabilności
<20%) (zmienność
(zmienność >50%)
20-50%)
Dokładność Wysoka (>95%)
prognozy X
zapotrzebowania
(1 tydzień)
Średnia (70-95%)
Y

Niska (<70%) Z

● ZAPAMIĘTAJCIE PRZEDZIAŁY Z TABELKI, PRZYNAJMNIEJ MNIEJ WIĘCEJ.


● WAHANIA = ZMIENNOŚĆ
● STABILNOŚĆ = REGULARNOŚć
Ponieważ stabilność popytu i dokładność jego prognozy są ze sobą skorelowane, większość kombinacji tych
cech dla poszczególnych produktów można przypisać do pól oznaczonych jako X, Y i Z – gdzie X to grupa
towarów o najstabilniejszym popycie i najdokładniejszych prognozach, a Z to grupa towarów o
najmniej stabilnym popycie i najmniej dokładnych prognozach.
Najwyższy poziom zapasów będziemy utrzymywać w stosunku do produktów z grupy Z, a najniższy
przy produktach z grupy X.
Bierze pod uwagę:
● dokładność prognozy zapotrzebowania w okresie tygodnia
o <70% – niska
o 70-95 – średnia
o >95% – wysoka
● Regularność zapotrzebowania (wahania w ciągu miesiąca)
o Wahania (zmienność) <20% – zapotrzebowanie regularne, duża stabilność,
o Wahania (zmienność) 20-50% – średnia regularność zapotrzebowania, średnia stabilność o
Wahania (zmienność) >50% – brak regularności zapotrzebowania, brak stabilności Kategorie:
●X
o Wysoka dokładność prognozy
o Regularne zapotrzebowanie
o Najmniejszy zapas bezpieczeństwa
●Z
o Niska dokładność prognozy
o nieregularne zapotrzebowanie, brak stabilności
o Największy zapas bezpieczeństwa
24. Macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia (Kraljica)
dokonał klasyfikacji artykułów zaopatrzenia z punktu widzenia dwóch parametrów: 1. ryzyko zaopatrzenia
(jest tym większe, iż wyższy stopień koncentracji sektora dostawców, czyli im większa siła przetargowa
dostawców) czynniki ryzyka mogą mieć charakter makroekonomiczny → związany z aspektami
politycznymi, społecznymi i ekonomicznymi w rejonie kraju gdzie znajduje się nasze źródło zaopatrzenia,
czy jest to kraj stabilny politycznie itp, również czynniki związane z transportem, czyli problemy związane z
pogodą, atakami pirackimi,
mikroekonomiczny charakter → ryzyko może wynikać w syt. politycznej, społeczne (strajki w
przedsiębiorstwie), ekonomiczna (czy przedsiębiorstwo nie jest zagrożone bankructwem)
2. wpływ produktu, komponentu, surowca, materiału, w który się zaopatrujemy na nasz wynik finansowy i
jakość naszej oferty

Ryzyko zaopatrzenia
Duże Małe

Znaczenie D Artykuły Artykuły


produktu dla u strategiczne dźwigniowe
wyniku ż
finansowego i e
jakości oferty

M Artykuły Artykuły
a wąskiego pozostałe
ł gardła (obojętne)
e

Macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia.


Inaczej macierz Kraljica.
● W jej ramach uwzględnia się:
o ryzyko zaopatrzenia
o znaczenie produktu dla wyniku finansowego i jakości oferty
● Artykuły strategiczne
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły wąskiego gardła
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Mały wpływ, znaczenie
● Artykuły dźwigniowe
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły syngularne
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Maly wpływ, znaczenie

Artykuły strategiczne
Są najważniejsze z punktu widzenia firmy. Zalecana dla nich polityka logistyczna to:

● Podwyższony poziom zapasów


● Nawiązanie aliansu strategicznego
● Rozważanie produkcji we własnym zakresie
● Długoterminowe umowy
● Poszukiwanie substytutów – zwłaszcza, gdy szczególne znaczenie wynika z ceny, a nie cech
specyficznych
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze awaryjnym
● Zbieranie informacji na temat rynku zaopatrzenia

Artykuły dźwigniowe (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Niskie zapasy magazynowe


● Just in time
● Optymalizacja kosztowa
● Poszukiwanie tańszych substytutów
● Rozważenie produkcji we własnym zakresie

Artykuły wąskiego gardła (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Wszystkie kroki zmierzające do minimalizacji ryzyka


● Podwyższone zapasy
● Długoterminowe umów
● poszukiwanie substytutów
● rozważenie produkcji we własnym zakresie
Artykuły pozostałe
Zalecana polityka logistyczna:

● Optymalizacja kosztowa
● Niski poziom zapasów
● Krótkoterminowe umowy

25. Macierz intensywności logistycznej


bazuje na podstawowym wniosku, że logistyka jest funkcją koordynującą, w codziennej, bieżącej
działalności. Im wyższych nakładów koordynacyjnych wymaga dany produkt, to tym wyższy jest poziom jej
intensywności logistycznej i tym wyższe koszty logistyczne Parametry:
1. złożoność produktu, w który się zaopatrujemy, złożoność jest tym większa z im większej ilości
różnorodnych części dany produkt się składa.
2. singularność, dot. każdego z tych elementów, części z osobna, różnorodność, unikalność części,
przeciwieństwo standaryzacji. Jeśli to każdego sprzętu dodajemy ten sam kabel, to singularność jest
niska
● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing
26. Wpływ standaryzacji na koszty logistyczne
standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne, zatem logicznie rzecz biorąc
personalizacja je zwiększa.
27. Kanały dystrybucji
Kanały dystrybucji możemy podzielić zasadniczo na bezpośrednie i pośrednie. Pośredników w procesie
dystrybucji możemy z kolei podzielić na tych przejmujących prawo własności (np. hurtownicy) oraz nie
przejmujących prawa własności (agenci, brokerzy) gotowiec!.
28. Struktura pionowa i pozioma systemu dystrybucji
● Struktura pionowa – mówi o ilości stopni/etapów w łańcuchu dostaw, które występują w drodze do klienta
● Struktura pozioma – ile mama jednostek w ramach poszczególnych poziomów, i gdzie się znajdują (np. ile
i gdzie magazynów regionalnych)
29. Dystrybucja bezpośrednia a pośrednia
o dystrybucja bezpośrednia (nie korzystamy z usług pośredników)
o pośrednia
▪ hurtownicy i detaliści (przejmują prawo własności do towaru, kupują i sami dysponują towarem), ▪ agenci i
brokerzy (nie maja prawa własności, działają w naszym imieniu i na nasz rachunek)

30. Typy ogniw (podmiotów) w systemie dystrybucji


Typy podmiotów nie przejmujące praw własności do towaru:
o Agenci
o Brokerzy
Cztery typy pośredników: hurtownicy, detaliści, agenci i brokerzy -> dwaj pierwsi przejmują prawo własności
do towaru, dwaj ostatni działają w naszym imieniu i nasz rachunek). Im więcej pośredników tym dłuższy
kanał dystrybucji.
31. Zasady określania logistycznej polityki obsługi klienta (w tym: siatka powtórzeń Kelly’ego, koncepcja
trade-off)
Optymalny poziom obsługi klienta z punktu widzenia oferenta
Celem przedsiębiorstwa nie jest osiągnięcie ja najwyższego poziomu usługi logistycznej – jest nim
osiągnięcie jak największego zysku. Oznacza to, że poziom usługi logistycznej powinien być
optymalny tj. taki, przy którym zysk będzie największy.

Siatka powtórzeń Kelly’ego


Służy ustaleniu kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
Korzystamy z analizy trade off i conjoint measurement. Trade off mówi nam o tym, że możemy zaprojektować
większa ilość pakietów usług logistycznych różniących się między sobą w oczach danego konkretnego
klienta będą mieli taką samą wartość. Conjoint measurement wykorzystując te metode możemy
zaprojektować pakiet usług logistycznych,a także dokonać pewnej roszady klientów
1. Określenie kryteriów, którymi kierują się klienci przy ocenie dostawców
W tym i drugim kroku wykorzystujemy siatkę powtórzeń Kelly’ego, w celu ustaleniu kryteriów, jakimi
posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców.
2. Określenie, jaka jest relatywna waga tych czynników
3. Ocena własnej firmy w oczach klienta na tle konkurencji
4. Segmentacja rynku – dzielimy rynek na grupy klientów o podobnych oczekiwaniach względem
poszczególnych kryteriów
a. Claster analysys – analizujemy preferencje konsumentów dotyczące poszczególnych kryteriów, w celu
połączenia ich w grupy o podobnych wymaganiach. W tym celu analizujemy poszczególnych klientów pod
kątem ich wymagań dotyczących
konkretnych cech. Zakładamy, że te wymagania są zróżnicowane głównie ilościowo.
b. Dobrze jest, jeśli nie ma zbyt dużej ilości segmentów – najwyżej kilka lub kilkanaście. Na początku może
nam wyjść duża liczba, wtedy staramy się ją zmniejszyć. W tym celu możemy zastosować analizę trade-off.
c. Pojawia się problem: ile segmentów utworzyć? Podejmując taką decyzję należy pamiętać, że
standaryzacja opakowań i środków transportu obniża koszty logistyczne, zatem logicznie rzecz
biorąc personalizacja je zwiększa.
5. Projektowanie pakietu usług logistycznych
Analiza trade-off służy do określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług logistycznych.
Na podstawie analizy wypełnionych macierzy wymiany, dokonuje się pomiaru współzależności (conjoint
measurement). Każdemu stanowi poszczególnych cech przypisuje się pewne relatywne znaczenie,
pozwalające porównać różne kombinacje poszczególnych cech pod kątem preferencji konsumenta.
6. Wdrożenie
Customer service manager – kierownik ds. obsługi klienta
32. Modele dystrybucji międzynarodowej
Model tradycyjny
W każdym z krajów goszczących firma utrzymuje jednostkę handlową i magazyn krajowy, w kraju
macierzystym zlokalizowany jest magazyn centralny. Cechy tego modelu:
● Wysoki poziom obsługi klienta – wysoka jakość dostawy
● Wysoki koszt magazynowania – najwyższe koszty stałe
o wysoki koszt utrzymania infrastruktury
o wysoki koszt utrzymania zapasów;
● Niskie koszty transportu (najmniejsze koszty zmienne)
o Większe dostawy
o Nie muszą być regularne
o Niższy koszt jednostkowy transportu
o Wykorzystanie efektu doświadczenia
● Niskie koszty celne – jeśli cło naliczone jest od wartości, stawkę nalicza się od ceny wewnętrznej firmy,
ponieważ przepływ odbywa się wewnątrz firmy
Model tranzytowy
Zamiast magazynów firma utrzymuje w krajach goszczących punkty przeładunkowe. Zamówienia są
przyjmowane przez jednostki handlowe krajów goszczących, następnie zbiorczo realizowane w magazynie
centralnym. Przesyłka zbiorcza jest dekompletowana w punkcie przeładunkowym, i wysyłana do klientów
indywidualnych.
● Niższe niż w modelu tradycyjnym koszty magazynowania – brak konieczności utrzymywania
magazynów krajowych
● Wyższe koszty transportu – częstsze i mniejsze przesyłki
Model regionalny
Utrzymujemy w każdym regionie jeden magazyn regionalny. Magazyn regionalny obsługuje klientów ze
wszystkich krajów regionu. Każdym z krajów zbierane są zamówienia i przesyłane do magazynu
regionalnego. Dostawa do klienta może się odbywać bezpośrednio z magazynu regionalnego lub przez
punkty przeładunkowe w krajach regonu.
● Zaleca się zlokalizowanie magazynów regionalnych w strategicznych punktach, takich jak strefy
ekonomiczne czy wolne od cła
● Magazynem regionalnym powinien zarządzać menedżer niezwiązany z działami krajowymi firmy
Model bezpośredni
Pracownicy w krajach goszczących zbierają zamówienia, przesyłają je do magazynu centralnego, skąd
bezpośrednio wysyłane są przesyłki do klientów.
● Najniższe z rozważanych modelów koszty magazynowania (koszty stałe) ● Najwyższe koszty
transportu (koszty zmienne)
● Najwyższy udział kosztów zmiennych
● Wysokie koszty celne – cło naliczane od wartości rynkowej
Im bardziej kierujemy się w kierunku od modelu tradycyjnego do modelu bezpośredniego, to tym mniejsze
są koszty magazynowania, a tym większe koszty transportu. Chcemy utrzymać wysoki poziom obsługi
klienta i wysyłamy z polski za granicę przesyłki, muszymy stosować szybszy i częstszy transport, mniejszy
udział kosztów stałych w strukt kosztów. Niekoniecznie model bezpośredni powinien być preferowany.
Niższe koszty opłat celnych w modelu tradycyjnym DUŻY PLUS

33. Zasada odroczenia (postponement) w logistyce


Zasada „odroczenia” mówi, że pewne czynności należy wykonywać w ostatnim możliwym momencie w
łańcuchu dostaw, tak aby unikać niepotrzebnych powtórzeń, bądź cofania operacji. Dla przykładu,
polonizacji, czyli naklejenia na opakowaniu jednostkowym zagranicznego produktu etykiety z polskim jego
opisem należy dokonać dopiero wtedy, gdy na pewno wiadomo jest, że dana partia towaru faktycznie
zostanie wprowadzona na rynek polski. Polonizacja nie będzie więc wykonana u zagranicznego producenta,
lecz w terminalu (magazynie), z którego dana partia towaru zostanie wysłana do sprzedaży na rynku polskim.
34. Uwarunkowania realizacji międzynarodowych przepływów logistycznych (międzynarodowy transport
powietrzny, lądowy i wodny – linie, punkty i środki transportu, konwencje międzynarodowe regulujące
międzynarodowe przepływy ładunków)
35. Systemy taryfowe i czynniki wpływające na ich strukturę (odległość/trasa przewozu, rodzaj
przewożonego ładunku, wielkość jednorazowej partii, sposób przewozu, zasada opłaty maksymalnej,
cechy ładunku zbiorczego i zasady obliczania opłaty za przewóz (przewoźnikowi i spedytorowi)
36. Podatność logistyczna ładunku – istota, rodzaje.
Podatność logistyczna – stopień wrażliwości towaru na warunki procesów logistycznych. Ze względu na
rodzaj procesu wyróżniamy podatność:
● Magazynową – składowanie, magazynowanie
● Transportową – przewożenie ładunku
● Manipulacyjną – przeładunek
Ze względu na rodzaj cech wyróżniamy podatność:
● Naturalną – dotyczy fizycznych i chemicznych cech towarów, takich jak:
o Wrażliwość na temperaturę, zmiany temperatur
o Wrażliwość kontakt z obcymi zapachami
o Wrażliwość na wstrząsy
o Wrażliwość na wilgotność
o Wrażliwość na światło
o Wrażliwość na eksplozje
● Techniczną – wynika bardziej z gabarytów, kształtu, np. przewóz towarów ponadgabarytowych jest
droższy są. Wszystkie ładunki wymagające specjalnego traktowania ze względu na kształt są również
bardziej kosztowne w transporcie.
● Ekonomiczną – im większa wartość przewożonego ładunku, tym podatność jest mniejsza.
Która z niżej wymienionych grup artykułów w najmniejszym stopniu
nadaje się do stosowania strategii Just in Time? (jedno)
a) BX
b) CZ
c) CX
d) AZ
e) AX
f) BZ

Just In Time - jedna z technik stosowana w zarządzaniu przez jakość dotycząca produkcji.
Obejmuje całkowite wyeliminowanie marnotrawstwa, poprzez dostarczanie każdemu
procesowi produkcyjnemu wszystkich potrzebnych elementów w wymaganym momencie i
wymaganej ilości. Główną korzyścią związaną z JIT jest zredukowanie czasu realizacji do
minimum, co przynosi istotne oszczędności związane z redukcją zapasów.
Skuteczność wdrażania metody JIT zależy od znalezienia równowagi pomiędzy
elastycznością dostawców a stałością użytkowników, przy właściwym zaangażowaniu
kierownictwa, pracowników oraz wykorzystaniu zalet pracy zespołowej.

Grupa AX (wysoka wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy) – metoda just-in-


time, polegająca na dostarczaniu materiałów potrzebnych do wytworzenia produktów lub
usług dokładnie w takiej ilości, jakiej potrzebuje firma, i dokładnie w takim czasie, w jakim są
one konieczne.

Grupa AZ (wysoka wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy) – sterowanie


według stanu zamówieniowego zapasów magazynowych.

Grupa BY (średnia wartość zapotrzebowania; średnia dokładność prognozy) – sterowanie


według maksymalnych i minimalnych zapasów magazynowych.

Grupa CX (niska wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy) – sterowanie według


wyprzedzeń, czyli cykl produkcyjny nie może być dłuższy niż wyprzedzenia.

Grupa CY (niska wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy) – sterowanie według


programu i zapasów.
Elementy ABC
Grupa A
- materiały najdroższe
- jej wartość wynosi około 80% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 20%
- Od strony zaopatrzenia jest to najważniejsza grupa, gdyż swoją wartością ma
największy bezpośredni wpływ na koszty działalności. Dla materiałów tej grupy
sugerowane są częste kontrole poziomu zapasów, a także dbanie o terminowość i
jakość dostaw.

Grupa B
- materiały średniej wartości
- jej wartość wynosi około 15% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 30%
- Grupa nie obejmująca klasyfikacją najważniejszych towarów, jednak bardzo istotna w
stosunku do całości przetrzymywanego materiału.

Grupa C
- materiały niskiej wartości
- jej wartość wynosi około 5% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 50%
- Zapasy o charakterze masowym. Dla tych materiałów zalecane są prostsze metody
zarządzania zapasami, ale o tym trochę później.
- Jednak do pełnej skuteczności analizy ABC/XYZ, niezbędne jest uzupełnienie jej o
elementy klasyfikacji XYZ.

Elementy XYZ
Grupa X
- materiały o regularnym zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy wynosi około 20% stałego zużycia
- duża dokładność prognozy na ich zużycie
- nie jest wymagane utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie

Grupa Y
- materiały o zmiennym zużyciu, raczej sezonowym
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy mieści się w przedziale 20-50% stałego
zużycia
- średnia dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasów na magazynie

Grupa Z
- materiały o nieregularnym, trudnym do jednoznacznego oszacowania, zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy przekracza 50% stałego zużycia
- niska dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie albo pokrycie
kosztów specjalnych zamówień
Jaka będzie opłata do uiszczenia przewoźnikowi za przewiezienie
ładunku ważącego 1 tonę i zajmującego 3m3 (trzy metry sześcienne) w
sytuacji gdy graniczny współczynnik przestrzenności wynosi 1:4 (1 tona =
4 m3), a przewoźne jest kalkulowane od masy przewożonego ładunku
Tab. Stawki obowiązujące za przewóz 1 kg przesyłki transportem
lotniczym w (w PLN)

600 PLN

Zgodnie z podejściem procesowym do podstawowych instrumentów


harmonizacji przepływów logistycznych zalicza się:

Integracja i koordynacja

Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu strategią


normatywną wobec złożonych produktów standardowych powinno być:

Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu strategią normatywną wobec


prostych produktów zindywidualizowanych powinna być strategia: strategia selektywna
Zgodnie z macierzą intensywności logistycznej produktu strategią normatywną wobec
złożonych produktów standardowych powinna być strategia: strategia selektywna

● Strategia dystrybucji intensywnej - utożsamiana ze sprzedażą wszystkim


dostępnym na rynku odbiorcom. Głównym założeniem tej strategii jest ulokowanie
produktów we wszystkich dostępnych punktach sprzedaży na odpowiednich
szczeblach kanału dystrybucji. Dystrybucja intensywna występuje głównie w długich i
szerokich kanałach, które umożliwiają głęboką penetrację obsługiwanego rynku,
● Strategia dystrybucji selektywnej - najczęściej spotykana przy sprzedaży
produktów wybieralnych, to znaczy tych, które można porównać dokonaniem zakupu
a także mogą być oceniane z punktu widzenia jakości, ceny oraz funkcjonalności, są
to na przykład ubrania, sprzęt RTV i AGD. Ten typ strategii dystrybucji działa na
ograniczenie konkurencji występującej wśród producentów rywalizujących na rynku
tym samym produktem oraz przyczynia się do zwiększenia pewności co do
ustalonych cen i spodziewanych zysków,
● Strategia dystrybucji wyłącznej (ekskluzywnej) - cechą charakterystyczną jest
dystrybucja produktów przez jednego lub najwyżej kilku pośredników. W tym
przypadku przyznaje się danemu pośrednikowi handlowemu prawa wyłączności do
sprzedaży produktów na danym terytorium, za cenę podpisania zakazu sprzedaży
przez danego pośrednika produktów konkurencyjnych firm.

Siła przetargowa dostawcy jest tym wyższa, im: (wielo)


a) wyższe prawdopodobieństwo integracji pionowej wstecznej ze strony dostawcy
b) wyższy stopień koncentracji sektora odbiorców
c) wyższe koszty zmiany dostawcy
d) wyższe prawdopodobieństwo integracji pionowej wprzód ze strony odbiorcy

Siła przetargowa dostawców jest wysoka, gdy:


- Ilość dostawców na rynku jest ograniczona - im mniejsza ilość dostawców, tym
większą mają oni siłę przetargową, gdyż tym mniejsza występuje między nimi
konkurencja
- Dostawcy mogą zagrozić pominięciem odbiorców i sprzedażą dobra bezpośrednio na
końcowym rynku. W takiej sytuacji, przedsiębiorstwa na rynku muszą działać na
marżach na tyle niskich, aby dostawcom nie opłacało się podejmowanie takiego
przedsięwzięcia.
- Gdy koszty zmiany dostawcy są wysokie - firma musi mieć ważny powód, aby
zdecydować się na poszukiwanie nowego dostawcy.
Siła dostawców będzie niska, gdy:
- Dostawcy są rozdrobnieni i jest ich wielu. W takiej sytuacji muszą oni rywalizować
mię???dzy sobą o klientów i łatwo godzą się na ustępstwa wobec nich.
- Produkty oferowane przez dostawców są jednolite i odbiorcy nie mają preferencji w
kierunku konkretnego produktu. W takiej sytuacji dostawcy rywalizują atutami poza
samym produktem, takimi jak usługi dodatkowe bądź cena.
- Gdy firmy działające na rynku mogą zagrozić dostawcom przeprowadzeniem
integracji wstecznej, czyli stworzeniem własnej produkcji lub własnego kanału
pozyskiwania materiałów. Dostawcy muszą utrzymywać usługi i ceny na takim
poziomie, aby kupujący nie widzieli sensu w konkurowaniu z nimi.

Do cech strategii dominacji logistycznej wobec dostawców zalicza się:


(wielo)
a) podjęcie produkcji we własnym zakresie
b) minimalizacja stanu zapasów bezpieczeństwa
c) poszukiwanie nowych dostawców
d) poszukiwanie substytutów
e) insourcing

Do podstawowych czynników wpływających na pojawienie się efektu


doświadczenia zalicza się: (wielo)
a) efekt odroczenia
b) efekt innowacyjności
c) efekt skali
d) efekt wprawy
e) efekt postponement

Efekt doświadczenia oznacza, że wraz ze wzrostem nabywanych umiejętności przez firmę, w


procesie produkcji zmniejszają się nie tylko koszty stałe przypadające na jednostkę produktu,
ale wraz ze wzrostem wolumenu produkcji zmniejszyć się może np. czas montażu
poszczególnych podzespołów, zużycie maszyn i urządzeń, energii, liczba wyrobów
wybrakowanych

Efekt doświadczeń wyraża się w spadku kosztu jednostkowego wyrobu o pewien stały procent
przy każdym podwojeniu produkcji. Spadek ten waha się od 10% do 35% w zależności od
sektora. Efekt doświadczeń jest konsekwencją następujących zjawisk:
- ekonomiki skali; koszty stałe w miarę wzrostu skali produkcji rozkładają się na większą ilość
wyrobów, a wzrost wielkości firmy pozwala jej negocjować korzystniejsze ceny
zaopatrzeniowe,
- efektu specjalizacji; w miarę wzrostu skali produkcji wzrasta wydajność pracy a koszt
robocizny relatywnie zmniejsza się,
- efektu innowacji oraz substytucji kapitału i pracy; gromadzenie doświadczeń pozwala na
wprowadzenie modyfikacji wyrobu, postęp w technologii i organizacji pracy oraz automatyzacji
pracy.

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modeli dystrybucji


międzynarodowej są poprawne?: (wielo)
a) Relatywnie najwyższe koszty transportu związane są z tradycyjnym modelem
dystrybucji międzynarodowej
b) Relatywnie najniższe koszty stałe związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji
międzynarodowej
c) Model tradycyjny jest korzystniejszy od bezpośredniego w sytuacji, gdy przewozy
towarowe odbywają się pomiędzy krajami należącymi do tego samego obszaru
celnego
d) Relatywnie najwyższe stany zapasów magazynowych związane są z tranzytowym
modelem dystrybucji międzynarodowej
e) Relatywnie najwyższe koszty stałe związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji
międzynarodowej
f) w tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są niższe niż w
modelu bezpośrednim
g) najwyższe koszty stałe związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowej
h) najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem regionalnym
dystrybucji międzynarodowej
i) najwyższe opłaty celne związane są z bezpośrednim modelem dystrybucji
międzynarodowej
j) najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem
bezpośrednim dystrybucji międzynarodowej (chyba)
k) relatywnie najwyższe opłaty celne związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji
międzynarodowej
l) w tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż
w modelu bezpośrednim
m) najwyższe koszty stałe związane są (z?) tranzytowym modelem dystrybucji
międzynarodowej

Koszty transportu
(bezpośredni>tranzytowy>regionalny>tradycyjny)

Koszty magazynowania
(tradycyjny>regionalny>tranzytowy>bezpośredni)

model tradycyjny
Wyobraźmy sobie, że jesteśmy polskim przedsiębiorstwem i mamy nasze oddziały w całej
Europie. W zarządzaniu międzynarodowym przyjmuje się, że kraj pochodzenia jest krajem
macierzystym, a kraje w którym prowadzimy działalność są krajami goszczącymi. W każdym
kraju goszczącym utrzymujemy magazyn krajowy. W magazynach krajowych powinny być
przechowywane te produkty, na które jest popyt. To rozwiązanie charakteryzuje się tym, że
transport jest stosunkowo tani, dlatego że dostawy nie muszą być częste, mogą być duże do
każdego kraju z osobna. Są natomiast wysokie koszty magazynowania pojmowane
całościowo. Zaleta modelu tradycyjnego (oprócz niskich kosztów transportu) jest to, że jeżeli
towar przekracza granicę celną w drodze do magazynu za granicą, to te magazyny są
uważane za część naszego przedsiębiorstwa. Dlatego ceny są niższe, bo nie są naliczane na
pełna cenę tylko obliczanymi od wartości produktu. Opłaty celne powinny niższe. To
rozwiązanie jest opłacalne na tych rynkach, na których wejście związane jest z opłatami
celnymi. W przypadku UE taki model nie jest uzasadniony.
- np. przeds. polskie + oddziały przeds. we wszystkich krajach europejskich
- transport jest stosunkowo tani – dostawy nie muszą być częste (mamy oddziały, więc
możemy magazynować) możemy korzystać z dużych i tanich środków transportu
- ale wysokie koszty magazynowania
- zaleta modelu – magazyny zagraniczne są traktowane jako część naszego przeds. –
opłaty celne są niższe niż ceny rynkowe
- opłacalny na tych rynkach, na których wejście jest związane z opłatami celnymi
- w przypadku krajów UE model nieuzasadniony bo nie ma opłat wew. UE, ale w
przypadku innych korzystnie jest posiadać magazyn

model tranzytowy
Utrzymujemy za granicą filię naszego przedsiębiorstwa i mamy coś na kształt magazynów,
ale nie magazynuje się towary tylko tam następuje dekonsolidacja ładunków i następuje
wysyłka tych przesyłek finalnym odbiorcom. Zbierają najpierw zamówienia, które wysyłają do
centrali w Polsce. Tam jest konsolidowana przesyłka (np. dla 80 klientów) zgodnie z
zamówieniami klientów z zagranicy jako jedna przesyłka z jednym listem przewozowym. Jeśli
wysyłamy jedną dużą przesyłkę a nie 80 małych przesyłek to koszty łączne będą niższe w
przypadku jednej dużej przesyłki -> następuje zmniejszenie kosztów. W magazynie
regionalnym przesyłka jest dekonsolidowana i wysyłana już do konkretnych 80 klientów. Nie
ma tam prawdziwego magazynu, tylko punkt wysyłkowy. W tym modelu są zdecydowanie
niższe koszty magazynowania, ale zwiększają się koszty transportu, gdyż jest on częściej
realizowany.
- utrzymujemy za granicą filie i mamy coś na kształt „magazynu”, ale nie jest on używany
do magazynowania, ale do przeprowadzana dekonsolidacji ładunków i przesyłanie ich
do finalnych odbiorców
- zwiększą się koszty transportu, bo będzie częstszy

model regionalny
Nasze rynki zagraniczne są dzielone na regiony (np. region skandynawski, bałkański, Europy
Zachodniej, itp.). Dla każdego regionu organizujemy magazyn regionalny, który ma za zadanie
obsługiwanie więcej niż jednego kraju. Organizacja w tym systemie regionalnym wygląda tak,
że w dalszym ciągu w każdym z krajów, na którym jesteśmy obecni utrzymujemy filię
przedsiębiorstwa, których pracownicy zbierają zamówienia od klientów. Np. w przypadku
Skandynawii mamy 5 filii (na każdy kraj) i zamówienia z każdego kraju wysyłane są do
magazynu regionalnego, który powiedzmy będzie w Szwecji. Pracownicy magazynu
regionalnego wysyłają skonsolidowane przesyłki do filii w każdym z krajów i tam te przesyłki
są dekonsolidowane i wysyłane ostatecznym odbiorcom albo z tego magazynu regionalnego
w Szwecji przesyłki są wysyłane bez konsolidacji bezpośrednio do ostatecznych odbiorców z
pominięciem pracowników w filiach w danych krajach. Są to dwa odmienne rozwiązania w
modelu regionalnym. Kto powinien zarządzać magazynem regionalnym? Czy powinien być to
szef filii szwedzkiej skoro mamy i filię i magazyn regionalny? NIE, ponieważ może to sprawić
że pracownicy z filii z innych krajów mogą się poniekąd zbuntować, że pracownicy szwedzcy
są faworyzowani. Lepiej do zarządzania magazynem regionalnym wysłać kogoś z Polski.
Ponadto dobrze jest, żeby magazyn był zlokalizowany w strefach wolnego handlu, strefach
wolnocłowych, w celu obniżenia kosztów.
- dzielony na regiony, np. Skandynawia (założenie: 5 filii)
- dla każdego regionu organizujemy magazyn regionalny
- utrzymujemy filie naszego przedsiębiorstwa, pracownicy zbierają zamówienia z
danego rynku do magazynu regionalnego, dwie możliwości:
pracownicy regionalni kompletują przesyłki i wysyłają skonsolidowane przesyłki do filii w
każdym z krajów, tam są dekonsolidowane i wysyłane ostatecznym odbiorcom oszczędzanie
na kosztach transportu koszty magazynowania wyższe może być też wysyłane bezpośrednio
do odbiorców z regionalnych magazynów, z pominięciem filii koszty transportu będą wyższe,
ale koszty magazynowania niższe, stąd ogólnie koszty będą niższe
- kto powinien zarządzać magazynem regionalnym?
nie powinien zarządzać ten sam szef co szef którejś z filii, bo jest możliwość faworyzowania,
lepiej żeby to była osoba niezależna, nie mająca nic wspólnego z filią o magazyn regionalny
lepiej żeby był zakładany w strefach bezcłowych, strefach wolnego handlu

model bezpośredni
Pracownicy filii zagranicznej w dalszym ciągu zajmują się komunikacją z rynkiem i wysyłają
zamówienia do centrali w Polsce, gdzie zamówienia są realizowane w ten sposób, że przesyłki
nie są konsolidowane, tylko wysyłane do ostatecznego odbiorcy (klienta). Np. filia szwedzka
zdobyła 50 klientów, wysyła ich zamówienie do magazynu centralnego w Polsce i pracownicy
z Polski przesyłają towar do klienta, a nie do filii szwedzkiej (skraca się droga dystrybucji).
Filia krajowa zajmuje się tylko przepływem informacji. o MC w Polsce o filia krajowa zajmuje
się tylko przepływem informacji, pracownicy bezp. zajmują się kontaktem z klientem bezp. o
przesyłki raczej nie są konsolidowane, ale wysyłane bezpośrednio do klienta finalnego o
najwyższe koszty transportu, niższe koszty magazynowania o niby powinien być preferowany
ten model bo ma najniższe koszty, ale w praktyce wygląda to inaczej ze względu na opłaty
celne (bo towar gotowy, z marżą) – najwyższe opłaty celne

Tradycyjny:

- Umieszczanie w kraju goszczącym magazynów.


- Magazyn centralny w kraju macierzystym.
- Jeżeli obsługujemy kraje zagraniczne, to z magazynu macierzystego produkty trafiają
do magazynów krajowych, a stamtąd do klienta.
- Koszty transportu stosunkowo niskie – duże dostawy, tańsze środki transportu
- Infrastruktura magazynowa, koszty utrzymywania zapasów wysokie
- Ewentualne opłaty celne nie od ceny rynkowej, ale od wewnętrznych cen
rozliczeniowych, bez narzucenia marży, ewentualne opłaty od niższej wartości.

Tranzytowy:

- Magazyny krajowe nie pełnią funkcji stricte magazynowania, wysyłki są jedynie


przeładowywane i przekazywane finalnym odbiorcom.
- Filie krajowe w krajach goszczących- przyjmowanie zamówień itp.,
- Model tranzytowy dlatego, że w krajach goszczących jednostki magazynowe pełnią
funkcję przeładowania (następuje tranzyt)
- Niższe koszty magazynowania- zamrożenia kapitałowego

Regionalny:

- Nasze rynki zbytu podzielone na regiony.


- W poszczególnych regionach umiejscowione nasze centra dystrybucyjne
- W ramach regionów buduje się regionalne magazyny, z reguły jest tak, że mamy filie,
ale we filiach krajowych nie ma magazynów jest jeden np. na region. kanały
przepływów informacyjnych, finansowych nie pokrywają się z tymi przepływami
materiałów.
- Dobrym rozwiązaniem jest, jeśli są zlokalizowane w strefach wolnego handlu,
wolnocłowych, opłata w momencie opuszczania strefy.

Bezpośredni:

- W poszczególnych krajach goszczących Istnieją filie, ale nie zajmują się w ogóle
przesyłanym towarem, przyjmują zamówienia, zbierają informacje itp.
- Natomiast towary są wysyłane bezpośrednio z kraju macierzystego z centralnego
magazynu, brak punktów przeładunkowych, towar trafia bezpośrednio do finalnego
odbiorcy.
- Relatywnie niskie koszty infrastruktury magazynowej
- Najwyższe koszty transportu
- Zasada odroczenia w logistyce mówi o tym, że to co może być robione później powinno
być później zrealizowane
- Dekonsolidacja, jak najdalej w łańcuchu dostaw, a jak najbliżej klienta
- Wiąże się to z najniższymi kosztami

Które z poniższych stwierdzeń opisuje model tranzytowy dystrybucji


międzynarodowej?: (wielo)
a) w modelu tym koszty magazynowania są wyższe niż w modelu tradycyjnym
b) w modelu tym występują niższe koszty transportu niż w modelu bezpośrednim
c) model ten w porównaniu z modelem bezpośrednim w wyższym stopniu bazuje na
zasadzie odroczenia w przepływach logistycznych
d) w modelu tym udział kosztów stałych w strukturze kosztów logistycznych jest wyższy
niż w modelu tradycyjnym

Tranzytowy:

- Magazyny krajowe nie pełnią funkcji stricte magazynowania, wysyłki są jedynie


przeładowywane i przekazywane finalnym odbiorcom.
- Filie krajowe w krajach goszczących- przyjmowanie zamówień itp.,
- Model tranzytowy dlatego, że w krajach goszczących jednostki magazynowe pełnią
funkcję przeładowania (następuje tranzyt)
- Niższe koszty magazynowania- zamrożenia kapitałowego

Bezpośredni:

- Relatywnie niskie koszty infrastruktury magazynowej


- Najwyższe koszty transportu
- Zasada odroczenia w logistyce mówi o tym, że to co może być robione później powinno
być później zrealizowane

Tradycyjny:

- Infrastruktura magazynowa, koszty utrzymywania zapasów wysokie

Które z poniższych stwierdzeń są poprawne? (wielo)


a) w modelu tradycyjnym ewentualne opłaty celne będą wyższe niż w modelu
bezpośrednim
b) model bezpośredni dystrybucji międzynarodowej powinien być preferowany, gdy
przepływy logistyczne nie są związane z przekraczaniem granicy celnej
c) aspekty celne nie powinny być uwzględniane przy wyborze modelu dystrybucji
międzynarodowej
d) model tradycyjny dystrybucji międzynarodowej powinien być preferowany, gdy
przepływy logistyczne realizowane są w ramach jednego obszaru celnego.

Zaleta modelu tradycyjnego (oprócz niskich kosztów transportu) jest to, że jeżeli towar
przekracza granicę celną w drodze do magazynu za granicą, to te magazyny są uważane za
część naszego przedsiębiorstwa. Dlatego ceny są niższe, bo nie są naliczane na pełna cenę
tylko obliczanymi od wartości produktu. Opłaty celne powinny niższe. W przypadku UE taki
model nie jest uzasadniony.

Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy: (wielo)


a) cenę produktu
b) poziom gotowości dostawczej
c) stan dostawy
d) funkcjonalność dostarczonego produktu
e) podatność logistyczną ładunku
Strategia outsourcingu logistycznego oznacza: (wielo)
a) realizację funkcji logistycznych (np. transportu, magazynowania) we własnym zakresie
b) realizację danego zadania logistycznego we własnym zakresie
c) zwiększenie stopnia integracji pionowej działań danego przedsiębiorstwa
d) realizację strategii “buy” (koncepcja make or buy)

Integracja pionowa polega na połączeniu technologicznie odrębnych faz produkcji, sprzedaży,


dystrybucji lub innych procesów w jednym przedsiębiorstwie. Jest to wykorzystanie transakcji
wewnętrznych czy administracyjnych, zamiast transakcji rynkowych, do osiągnięcia
wyznaczonych celów Integracja pionowa jest jedną z trzech kierunków ekspansji firmy.
Wpływa ona na siłę konkurencyjną firmy. Strategiczne możliwości działań przedsiębiorstwa
związane z relacjami z odbiorcami i dostawcami są następujące.

Make or buy (MOB) (wykonaj lub kup) – rodzaj problemu ze sfery zarządzania na poziomie
strategicznym, polegającego na rozpatrywaniu korzyści i kosztów alternatywnych możliwości:
korzystania z dostępnego potencjału danego przedsiębiorstwa lub zlecania zadań
produkcyjnych i usług podwykonawcom czy przedsiębiorstwom typu 3rdPL.

Buy (zakup) - nabywanie produktów i usług od zewnętrznych partnerów z łańcucha dostaw


zwiększa elastyczność przedsiębiorstwa i daje mu dostęp do najnowocześniejszych
produktów. Poleca się gdy:
● Istnieje konkurencja na rynku dostawców
● Produkt nie jest postrzegany jako ważny strategicznie
● Niepewność otoczenia sprawia, że wewnętrzne inwestycje są ryzykowne

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących metody ABC jest poprawne?


(jedno)
a) wobec produktów grupy “A” powinny być utrzymywane stosunkowo wysokie zapasy
magazynowe
b) relatywnie najniższy poziom zapasów magazynowych powinien dotyczyć produktów
grupy “C”
c) produkty grupy “A” tworzą w porównaniu z produktami B i C najmniejszą liczebnie
grupę produktów
d) najdroższe produkty to te, które należą do grupy C
Elementy ABC
Grupa A
- materiały najdroższe
- jej wartość wynosi około 80% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 20%
- Od strony zaopatrzenia jest to najważniejsza grupa, gdyż swoją wartością ma
największy bezpośredni wpływ na koszty działalności. Dla materiałów tej grupy
sugerowane są częste kontrole poziomu zapasów, a także dbanie o terminowość i
jakość dostaw.

Grupa B
- materiały średniej wartości
- jej wartość wynosi około 15% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 30%
- Grupa nie obejmująca klasyfikacją najważniejszych towarów, jednak bardzo istotna w
stosunku do całości przetrzymywanego materiału.

Grupa C
- materiały niskiej wartości
- jej wartość wynosi około 5% całości
- ogólna masa wynosi mniej więcej 50%
- Zapasy o charakterze masowym. Dla tych materiałów zalecane są prostsze metody
zarządzania zapasami, ale o tym trochę później.
- Jednak do pełnej skuteczności analizy ABC/XYZ, niezbędne jest uzupełnienie jej o
elementy klasyfikacji XYZ.

Macierz Kraljica służy do: (jedno)


a) określenia poziomu intensywności logistycznej produktu
b) określenia siły przetargowej dostawców
c) określenia optymalnej wielkości zamówienia handlowego
d) klasyfikacji artykułów w sferze zaopatrzenia
Jest to gotowe narzędzie w strategii zakupowej, które umożliwia Ci zoptymalizowanie
kosztów, a także dobór odpowiednich strategii dla każdej z ustalonych grup. Owocuje to
korzyściami wypływającymi z umiejętnego zarządzania zakupami, które przekładać się będzie
na zyski dla firmy. Ponadto każdy pracownik działu zakupów będzie miał jasno określoną
strategię działania i narzędzie, które pozwoli mu działać maksymalnie efektywnie.

Do parametrów opisujących usługę logistyczną zalicza się: (wielo)


a) poziom gotowości dostawczej
b) niezawodność produktu
c) jakość dostawy
d) czas dostawy
e) cenę produktu

Zgodnie z założeniami metody XYZ stabilność zapotrzebowania jest


średnia, gdy: (jedno)
a) wahania zapotrzebowania w skali tygodnia przekraczają 30%
b) wahania zapotrzebowania w skali tygodnia mieszczą się w granicach 20%-30%
c) wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
d) wahania zapotrzebowania w skali tygodnia wynoszą do 30%
e) wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%

Elementy XYZ
Grupa X
- materiały o regularnym zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy wynosi około 20% stałego zużycia
- duża dokładność prognozy na ich zużycie
- nie jest wymagane utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie

Grupa Y
- materiały o zmiennym zużyciu, raczej sezonowym
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy mieści się w przedziale 20-50% stałego
zużycia
- średnia dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasów na magazynie

Grupa Z
- materiały o nieregularnym, trudnym do jednoznacznego oszacowania, zużyciu
- zapotrzebowanie na materiały tej grupy przekracza 50% stałego zużycia
- niska dokładność prognozy na ich zużycie
- wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasu na magazynie albo pokrycie
kosztów specjalnych zamówień

Złożoność produktu jest parametrem wykorzystywanym w: (jedno)


a) analizie ABC
b) macierzy Kraljica
c) analizie XYZ
d) siatce powtórzeń Kellyego
e) macierzy intensywności logitsycznej
Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do: (jedno)
a) podziału rynku zbytu na segmenty
b) określenia większej ilości równoważnych dla klientów pakietów usług logistycznych
c) określenia kryteriów, jakimi kierują się odbiorcy przy wyborze dostawcy
d) określenie poziomu gotowości dostawczej

Do systemów logistycznych wyszczególnionych według kryterium


instytucjonalnego zalicza się: (wielo)
a) transport
b) logistykę marketingu
c) makrologistykę
d) magazynowanie
e) logistykę zaopatrzenia
f) metalogistykę

Obejmuje ona między innymi wszystkie wyszczególnione przez Pfohla według kryterium
instytucjonalnego typy systemów logistycznych. W swojej klasyfikacji Pfohl wyróżnia:
makrologistykę, mikrologistykę oraz metalogistykę.
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących formuły Wilsona są
prawdziwe? (wielo)
a) wraz ze zmniejszaniem się wielkości zamówień spadają roczne koszty (stałe) realizacji
zamówień handlowych
b) wraz ze wzrostem wielkości zamówień spadają roczne koszty (stałe) realizacji
zamówień handlowych
c) wraz ze zmniejszaniem się wielkość zamówień spadają roczne koszty utrzymywania
zapasów magazynowych
d) wraz ze wzrostem wielkości zamówień spadają roczne koszty utrzymania zapasów
magazynowych

Roczne koszty składania zamówień = S ∙ D/Q


Roczne koszty utrzymywania zamówień = iCQ/2
TC = SD/Q + iCQ/2
TC jest minimalne dla: Q = √2SD/iC

D-wielkość popytu w jednostkach/rok


S- koszt złożenia zamówienia w jednostkach/rok
C- koszt jednostki towaru
i- stopa określająca koszty utrzymywania zapasów
Q- wielkość zamawianej partii towaru
TC- globalne koszty składania zamówień oraz kosztów utrzymywania zapasów.

Za stosowaniem strategii dominacji jako strategii wobec dostawców


przemawia: (wielo)
a) niski stopień koncentracji sektora dostawców
b) wysokie koszty zmiany dostawcy
c) wysoka siła przetargowa dostawców
d) duża groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy

Stopnia koncentracji sektora dostawcy w porównaniu z sektorem odbiorcy - im wyższa


koncentracja, tym większa siła dostawcy

Strategia dominacji jako strategia logistyczna stosowana wobec


dostawców jest zalecana, gdy: (wielo)
a) siła przetargowa dostawcy jest mniejsza niż danego przedsiębiorstwa
b) siłą przetargowa dostawcy jest taka sama jak danego przedsiębiorstwa
c) siłą przetargowa dostawcy jest większa niż siła przetargowa danego przedsiębiorstwa
d) gdy stopień koncentracji sektora odbiorcy jest wysoki
e) gdy stopień koncentracji sektora dostawcy jest niski
Zgodnie z macierzą Kralijća artykuły “wąskiego gardła”: (wielo)
a) to artykuły o dużym wpływie na wynik finansowy i jakość oferty danego
przedsiębiorstwa
b) to artykuły, których stany zapasów magazynowych powinny być relatywnie wysokie
c) to artykuły charakteryzujące się relatywnie wysokim ryzykiem zaopatrzenia
d) to artykuły wobec których powinno się rozważać użycie substytutów

Artykuły wąskiego gardła - nie są kosztowne, ale ryzyko zaopatrzenia jest duże. Możemy
utrzymywania podwyższone stany zapasów. Jeżeli na dany produkt występuje podwyższone
ryzyko zaopatrzenia, to powinno utrzymywać się zapasy bezpieczeństwa. Powinniśmy
podpisywać długoterminowe umowy z dostawcami. Nie powinniśmy szukać substytutów czy
też produkować we własnym zakresie.

Do określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych


służy: (jedno)
a) analiza grupująca (cluster analysis)
b) siatka powtórzeń Kelly’ego
c) koncepcja trade-off
d) macierz Krajilića

Zgodnie z podejściem systemowym w logistyce: (wielo)


a) przy podejmowaniu decyzji logistycznych powinno się dążyć do suboptymalizacji
działania
b) suboptymalizacja działania może prowadzić do wzrostu kosztów logistycznych
c) obniżenie kosztów utrzymania zapasów magazynowych zawsze pociąga za sobą
obniżenie kosztów funkcjonowania całego systemu logistycznego
d) systemy cechują się koherentnością

Obiektem zainteresowań podejścia systemowego są zmienne – całość i część oraz relacje,


które się tworzą między nimi. Podejście to wymaga zatem myślenia całościowego, ze względu
na powiązania i zależności. Koncepcja ta opiera się na założeniu, że wszystkie działania w
przedsiębiorstwie, zaangażowane w fizyczny przepływ i składowanie surowców, półproduktów
oraz wyrobów gotowych, powinny być traktowane jako całość, a nie jako indywidualne części.
W konsekwencji zastosowanie podejścia systemowego w logistyce pomaga eliminować
suboptymalizację rozwiązań, gdyż pojedyncze elementy systemu dążą do takiego
współdziałania, które wymagane jest we wszystkich częściach całościowo ocenianego
systemu logistycznego
O tej pierwszej sytuacji możemy mówić w odniesieniu do koncepcji systemowej, która w
przeciwieństwie do tradycyjnego, kartezjańskiego paradygmatu analitycznego może zostać
uznana za podstawowy paradygmat współczesnej nauki. System jest rozumiany jako spójny
zbiór elementów. Przy jego analizie szczególnego znaczenia nabierają interakcje pomiędzy
tymi elementami. Wynika to przede wszystkim z podstawowej cechy systemów, jaką jest
koherentność, oznaczająca, iż działania każdego poszczególnego elementu danego systemu
wywierają określony wpływ na inne elementy tego systemu oraz na system jako całość.
Ponadto większość systemów, w tym wszystkie systemy społeczne, do których zaliczają się
również organizacje gospodarcze cechuje otwartość względem otoczenia, oznaczająca
występowanie interakcji pomiędzy poszczególnymi elementami otoczenia a systemem jako
całością oraz poszczególnymi jego elementami. Tak więc zgodnie z teorią systemów żaden z
elementów nie powinien być analizowany w izolacji od innych elementów danego systemu, a
system w izolacji od swego otoczenia. W ten sposób organizacja może osiągnąć korzyści
synergetyczne, zgodnie z założeniem, że całość to więcej niż suma jej elementów.

Do parametrów opisujących usługę logistyczną zalicza się: (wielo)


a) jakość dostarczanego produktu
b) stan dostawy
c) cena dostarczanego produktu
d) poziom gotowości dostawczej
e) podatność logistyczna ładunku
f) niezawodność dostaw

Jeśli przedsiębiorstwo FERRAS stosuje koncepcję modular sourcing


oznacza to, że: (wielo)
a) w odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo FERRAS zaopatruje się
tylko u jednego dostawcy
b) przedsiębiorstwo FERRAS zaopatruje się tylko w części singularne
c) przedsiębiorstwo FERRAS zaopatruje się w komponenty
d) przedsiębiorstwo FERRAS jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
e) przedsiębiorstwo FERRAS zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia

Modular Sourcing jest strategią dostarczania, w której kupowane są nie pojedyncze


elementy, a uprzednio już przygotowane i ukończone moduły czy podsystemy.

Klasyfikacji systemów logistycznych:


a) Do systemów logistycznych wyszczególnionych według kryterium funkcjonalnego (faz
przebiegu) zalicza się:
Do klasyfikacji systemów logistycznych najczęściej wykorzystuje się następujące kryteria:
- kryterium funkcjonalne:
- system zaopatrzenia,
- system produkcji,
- system dystrybucji,
- system zwrotu towarów, odpadów.

b) Do systemów logistycznych wyszczególnionych według kryterium instytucjonalnego


zalicza się: makrologistykę, mikrologistykę oraz metalogistykę.
Obejmuje ona między innymi wszystkie wyszczególnione przez Pfohla według kryterium
instytucjonalnego typy systemów logistycznych. W swojej klasyfikacji Pfohl wyróżnia:
makrologistykę, mikrologistykę oraz metalogistykę.

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących macierzy portfelowej


artykułów zaopatrzenia (macierzy Kralijća) są poprawne? (wielo)
a) Artykuły “strategiczne” to te charakteryzujące się wysoką wartością jednostkową i
wysoką stabilnością zapotrzebowania
b) Artykuły “dźwigniowe” to te charakteryzujące się wysokim ryzykiem zaopatrzenia i
wysokim poziomem singularności
c) Artykuły “wąskiego gardła” to te charakteryzujące się wysokim ryzykiem zaopatrzenia
i niskim wpływem na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa
d) Artykuły standardowe (obojętne) to te charakteryzujące się wysoką dokładnością
prognozy zapotrzebowania i wysoką stabilnością zapotrzebowania?
W sytuacji, gdy ładunek w procesie transportu może ulec rozbiciu
oznacza, że ładunek ten charakteryzuje się: (jedno)
a) wysoką transportową podatnością ekonomiczną
b) niską techniczną podatnością transportową
c) niską naturalną podatnością manipulacyjną
d) wysoką techniczną podatnością transportową
e) niską naturalną podatnością transportową

Podatność naturalna
Podatność naturalna jest definiowana jako odporność ładunków na warunki przemieszczania
wynikające z fizycznych, chemicznych oraz biologicznych cech i właściwości przewożonych
produktów. Te właściwości i cechy produktów powinny zostać określone przez logistyka oraz
szczegółowo rozpoznane. Decydują one w określonym stopniu o:
● wrażliwości na czas transportu
● wrażliwości na wilgoć, temperaturę i światło
● szkodliwości dla zdrowia ludzkiego
● możliwości uszkodzenia lub zniszczenia innych przedmiotów stykających się z
ładunkiem
● podatność na wchłanianie lub wydzielanie woni
● podatność na rozsypywanie, rozlewanie i ulatnianie
● podatność na samozapalenie, wybuch oraz łatwopalność
● wrażliwości na drgania mechaniczne
Cechy naturalne przewożonych produktów wpływają na tworzenie specjalnych postulatów,
pod względem transportu, których realizacja ma na celu usunięcie niebezpieczeństw
grożących ładunkom podczas transportu.
Niska podatność transportowa:
● Ładunki niebezpieczne takie jak gazy w płynie, chemikalia itp.
● Niska podatność jest spowodowana tym, że do ich przemieszczania są potrzebne
wysoce specjalistyczne środki transportu i przeładunku, a ponadto cały proces
transportowy musi być nadzorowany i spełniać określone wymagania oraz
procedury.
● Produkty szybko psujące się oraz tak specyficzne jak np. żywe kwiaty, dla których
kondycji czas transportu odgrywa dużą rolę.
Wysoka podatność transportowa:
● Ładunki odporne na warunki i skutki transportu.
● Możemy wśród nich wymienić: piasek, żwir, czy węgiel. Przewóz tego rodzaju
ładunków nie wymaga specjalnych środków transportu, są one ponadto odporne
zarówno na warunki klimatyczne jak i na temperaturę.

Techniczna podatność transportowa to odporność na warunki i skutki przemieszczania


wynikające z ich kształtu, wielkości i przestrzenności. Decydent logistyczny uwzględnia
wielkość pojedynczych ładunków, ciężar, objętość oraz skrajne wymiary. Charakter tych cech
powoduje określenie wymagań względem techniki procesu przewozowego lub
przeładunkowego. Bardzo duże znaczenie ma powtarzalność przewozu oraz masa ogólna,
które mogą wskazać na celowość zastosowania określonych jednostek ładunkowych,
mających wpływ na zwiększenie podatności technicznej tych produktów. Wymienione cechy
określają również bezpośrednio wymagania użytkowników transportu względem
zapotrzebowania masowości środków transportu.

Niską podatnością techniczną będą się charakteryzowały ładunki ponad normatywne, jak np.
kilkuset tonowa turbina przeznaczona dla elektrowni, czy dźwig portowy, który trzeba
dostarczyć do miejsca przeznaczenia. W takich przypadkach konieczne jest indywidualne
zaprojektowanie procesu transportowego (ang. project cargo), pokonanie wielu przeszkód
technicznych, uzyskanie odpowiednich pozwoleń i ciągły nadzór nad przebiegiem dostawy. W
celu zwiększenia podatności transportowej niektórych konstrukcji urządzeń wysyła się je w
kilku częściach, montowanych następnie u odbiorcy. Wysoką podatnością transportową
wykażą się m.in. ładunki skonteneryzowane oraz ładunki pół-masowe, mające jednolity kształt
i rozmiar, a więc mogące korzystać z uniwersalnych środków transportu i przeładunku.

Macierz intensywności logistycznej produktu uwzględnia następujące


parametry: (wielo)
a) stopień złożoności produktu
b) siła przetargowa dostawców
c) wartość jednostkowa nabywanych dóbr
d) stopień koncentracji sektora dostawców
e) dokładność prognozy zaopatrzenia w dany produkt
f) ryzyko zaopatrzenia w dany produkt
Strategia insourcingu logistycznego oznacza: (jedno)
a) stosowanie strategii global sourcing
b) korzystanie z usług przedsiębiorstw logistycznych
c) stosowanie strategii single sourcing
d) zmniejszenie stopnia integracji pionowej działań
e) realizację danej funkcji logistycznej we własnym zakresie

Insourcing – przekazanie procesów lub działań biznesowych jednostki, realizowanych w


ramach działalności gospodarczej przez zewnętrznych usługodawców/dostawców do
wewnętrznej, wyodrębnionej i wyspecjalizowanej komórki organizacyjnej.

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modeli dystrybucji międzynarodowej są


poprawne? (wielo)
a) Model tradycyjny jest korzystniejszy od bezpośredniego w sytuacji, gdy przewozy
towarowe odbywają się pomiędzy krajami należącymi do jednej strefy
b) Relatywnie najwyższe stany zapasów magazynowych związane są z tranzytowym
modelem dystrybucji międzynarodowej
c) Relatywnie najwyższe koszty stałe związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji
międzynarodowej
d) Relatywnie najwyższe koszty transportu związane są z tradycyjnym modelem
dystrybucji międzynarodowej
Efekt doświadczenia wynosi 10%, a koszty jednostkowe działalności wynoszą 1000
PLN przy skali działalności wynoszącej 100 jednostek. Jakie będą koszty jednostkowe
przy skali działalności wynoszącej 200 jednostek?

Odpowiedz: 900
koszty jednostkowe - (koszty jednostkowe * efekt doświadczenia)
za każdym razem kiedy się podwaja skala działalności, to efekt doświadczenia ma
zastosowanie

czyli przy 400 sztukach byłoby


900 - 900*0,1 = 810

przy 800 sztukach byłoby


810 - 810*0,1 = 729

W której sytuacji mamy do czynienia z barierami przepływów logistycznych pierwszego


stopnia? (wielo)
a) gdy system informacyjny stosowany w systemie logistyki danego przedsiębiorstwa nie
jest zintegrowany z systemem informacyjnym stosowanym… (TO ZALEŻY)
b) gdy występują bariery pomiędzy systemem logistycznym przedsiębiorstwa a
otoczeniem tego przedsiębiorstwa
c) gdy system logistyki zaopatrzenia danego przedsiębiorstwa używa innego systemu
informacyjnego niż dostawcy tego przedsiębiorstwa
d) gdy ładunki dostarczane są z Ukrainy drogą kolejową
e) gdy system logistyki produkcji używa innego systemu informacyjnego niż system
logistyki zaopatrzenia

- bariery pierwszego stopnia - obejmują one granice istniejące pomiędzy elementami,


ewentualnie subsystemami systemu logistycznego danej organizacji,

Standaryzacja w logistyce pociąga za sobą: (wielo)


a) podwyższenie nakładów koordynacyjnych
b) wzrost kosztów utrzymania zapasów magazynowych
c) obniżenie poziomu złożoności systemu logistycznego
d) wzrost kosztów logistycznych ???

Na podstawie analizy ww. czynników otoczenia wpływających na złożoność systemu


logistycznego, można przyjąć, że wraz ze wzrostem stopnia standaryzacji procesów
zmniejsza się nakład koordynacji, a tym samym stopień złożoności systemu logistycznego.
Egzamin 23.06
Jak to będzie wyglądać?

Pytania obliczeniowe, uzupełnić, wybrać właściwą odpowiedź lub właściwe odpowiedzi


20-30min
na zoomie
Na co zwrócić uwagę wg MU?:

- Analiza XYZ, ABC, Macierz intensywności logistycznej, Siatka powtórzeń Pellego


Wiilsona, Macierz Krajnicia, Strategie wobec dostawców (wybór, kiedy zastosować w
jakiej sytuacji), coś tam integracji koncentracji idk, serwis dostawczy parametry,
zadania na logikę skutek-wynik, systemy logistyczne podział funkcjonalny, efekty
związane z efektem doświadczenia (klient, logistyka a marketing, jak wplywa),
kanały dystrybucji jakie są, kiedy się sprawdzają, siła przetargowa efekty skali, do
przeliczenia co na co wpływa raczej na logikę, wyznaczenie kosztu jednostkowego,
koszty,

Podstawowe zagadnienia egzaminacyjne

definicja logistyki, cele logistyki, podejście systemowe (w tym definicja systemu, podsystemu,
nadsystemu, otoczenia systemu, koherentność i synergia, pojęcie suboptymalizacji) i
procesowe w logistyce (istota i typy barier przepływów logistycznych, integracja i koordynacja
jako metody harmonizacji przepływów logistycznych, kierunki integracji i koordynacji
przepływów logistycznych), klasyfikacja systemów logistycznych (instytucjonalna,
funkcjonalna, rzeczowa), strategiczne znaczenie logistyki, kryteria oceny usługi logistycznej,
strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia (podmiotowe i przedmiotowe) – strategie
logistyczne wobec dostawców, czynniki określające siłę przetargową dostawców, cechy
strategii równowagi, dominacji i dywersyfikacji, efekt doświadczenia w logistyce, strategia
insourcingu i outsourcingu, single sourcing i modular sourcing, strategia Just in Time, typy
popytu i metody prognozowania krótkoterminowego (arytmetyczna średnia ruchoma, model
Browna), formuła Wilsona (określania optymalnej wielkości zamówienia handlowego w
warunkach pewności – w tym: wpływ wielkości zamówienia handlowego na roczne koszty
stałe i zmienne, punkt składania zamówień), analiza ABC, XYZ, macierz portfelowa artykułów
zaopatrzenia (Kraljica), macierz intensywności logistycznej, wpływ standaryzacji na koszty
logistyczne, dystrybucja a logistyka dystrybucji, kanały dystrybucji i struktura pionowa i
pozioma systemu dystrybucji, dystrybucja bezpośrednia a pośrednia, typy ogniw (podmiotów)
w systemie dystrybucji, zasady określania logistycznej polityki obsługi klienta (w tym: siatka
powtórzeń Kelly’ego, koncepcja trade-off) modele dystrybucji międzynarodowej; zasada
odroczenia (postponement) w logistyce, uwarunkowania realizacji międzynarodowych
przepływów logistycznych (międzynarodowy transport powietrzny, lądowy i wodny – linie,
punkty i środki transportu, konwencje międzynarodowe regulujące międzynarodowe
przepływy ładunków), systemy taryfowe i czynniki wpływające na ich strukturę (odległość/trasa
przewozu, rodzaj przewożonego ładunku, wielkość jednorazowej partii, sposób przewozu,
zasada opłaty maksymalnej, cechy ładunku zbiorczego i zasady obliczania opłaty za przewóz
(przewoźnikowi i spedytorowi), podatność logistyczna ładunku – istota, rodzaje.
Przydatna literatura:

Pfohl H. Chr., Systemy logistyczne (zwłaszcza rozdział dot. Logistyki międzynarodowej)

Gołemska E., Szymczak M., Logistyka międzynarodowa

Płaczek E., Logistyka międzynarodowa

Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z. Logistyka w przedsiębiorstwie, (problematyka określania


optymalnej wielkości zamówienia handlowego)

Christopher M., Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw (lub Logistyka marketingu) -


zwłaszcza rozdział dot. Określania logistycznej polityki obsługi klienta

Szczepaniak T, Transport i spedycja w handlu zagranicznym

22.02

Poziom umiędzynarodowienia przedsiębiorstwa może być różny. Żeby obliczyć poziom


posługujemy się różnymi wskaźnikami poziomu umiędzynarodowienia przedsiębiorstwa.
Mogą to być wskaźniki takie jak wielkość obrotu na rynkach zagranicznych w stosunku do
obrotu ogółem, ilość klientów zagranicznych do ilości wszystkich klientów itp.Im te wskaźniki
są wyższe tym wyższy poziom umiędzynarodowienia działalności danego przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwa multinarodowe - strategia jest dostosowania do specyfiki każdego z


krajów np. gdy w skład wchodzi 100, to do każdego ze 100 krajów dostosowujemy specyfikę
(mają placówki w wielu krajach)
Przedsiębiorstwo transnarodowe - pewna nowa jakość, ponadnarodowe
Przedsiębiorstwo globalne - stara się znaleźć to co jest wspólne dla wszystkich krajów,
jednolita strategia we wszystkich krajach. Przeciwieństwo przedsiębiorstwa multi
narodowego
Przedsiębiorstwa międzynarodowe - takie, które eksportują swoje produkty za granicę

Logistyka - zapewnienie, aby odpowiednie dobro było dysponowane w odpowiednim


miejscu i czasie po minimum kosztów

DOBRO: informacje, materiały, ludzie, energia, pieniądze to też wchodzi w zakres


zainteresowania logistyki

Definicja formalna logistyki:


Logistyka to planowanie, koordynowanie, realizacja i kontrola (ZARZĄDZANIE) czaso-
przestrzennej transformacji dóbr. (PRZEPŁYWEM DÓBR)
Logistyka zajmuje się optymalizacją przepływu dóbr.

W logistyce dążymy do optymalizacji

→ Nie powinno się dążyć do max. poziomu usługi logistycznej (koszty zapewnienia tego
poziomu mogą przewyższać zyski)
→ Dążymy do realizacji do najwyższych zysków → optymalizacja
→ Nie powinno się dążyć do min. kosztów logistycznych, bo min. kosztów to 0, czyli wgl nie
prowadzimy działalności

Podejście systemowe oraz procesowe w logistyce:

Cechy koncepcji logistycznej materiały od HALINY

Do podstawowych zasad, na których opiera się ta nowa koncepcja można


zaliczyć:

- filozofię systemową oraz

- filozofię procesową.

Filozofia systemowa zakłada całościowy, w odniesieniu do przedsiębiorstw


ponadwydziałowy sposób postrzegania układu oraz uwzględnienie założenia, że dla
wyjaśnienia stanu i zachowania całości nie wystarcza uwzględnienie składających się na tę
całość elementów, ale również zależności istniejących pomiędzy tymi elementami. Wymaga
więc postrzegania całości jako swego rodzaju złożonej sieci współzależności. Cele, do
których dążą poszczególne elementy tej sieci mogą być w stosunku do siebie neutralne,
komplementarne lub sprzeczne (Fey). Tak więc dążenie do optymalizacji całości wymaga
odpowiedniego zharmonizowania działań poszczególnych jej elementów, zwłaszcza tych,
pomiędzy którymi występuje konflikt celów oraz optymalizację działania poszczególnych
podsystemów z punktu widzenia całego systemu, tak aby system ten mógł realizować
korzyści synergetyczne. Zgodnie z tym optymalne wartości parametrów poszczególnych
podsystemów danego systemu są określane na podstawie znajomości optymalnych
wartości parametrów całego systemu.

Przyjmując, że podstawowym celem działania systemu jest tworzenie wartości, a


tworzenie to jest zawsze procesem, to optymalizacja tego działania oznacza optymalizację
procesu. Optymalizacja procesu wymaga zastosowania opisanej w I. rozdziale filozofii
procesowej, zgodnie z którą system powinien być tak ukształtowany, aby proces przebiegał
bez zakłóceń. Zakłócenia te tworzą wszelkie bariery na drodze przepływów materiałowych i
informacyjnych. Występować mogą one na granicy pomiędzy poszczególnymi
podsystemami (elementami) systemu. Bariery te określane w języku angielskim jako
interfaces, w niemieckim jako Schnittstellen, powstają wskutek segmentacji strumienia
materiałowo - informacyjnego, a więc jego podziałem na odcinki, z których każdy znajduje
się w sferze kompetencji różnych jednostek organizacyjnych. Może to spowodować
względnie silne odizolowanie poszczególnych jednostek od siebie, ich względną
autonomizację w odniesieniu do przepływów materiałowych i informacyjnych, słabszą
identyfikację z całym łańcuchem logistycznym, a tym samym wywołuje tendencje do
suboptymalizacji w ramach poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz występowanie
silnych barier w przebiegach procesów materiałowych i informacyjnych, co oznacza
czasowo - przestrzenne przerwanie tych przepływów. Tendencjom tym przeciwstawia się
orientacja procesowa ukierunkowana na harmonizację dotąd rozdzielonych zadań
logistycznych.

Można więc stwierdzić, że działanie systemu logistycznego jest ukierunkowane na


harmonizację działania poszczególnych jego elementów w celu optymalizacji działania
całego systemu (także: Bäck, Ballou). Im więcej więc elementów i występujących pomiędzy
nimi interakcji składa się na dany system, a więc im bardziej rozbudowana jest sieć
zależności, tym bardziej złożone jest zadanie harmonizacji działania tych elementów.

Sieć logistyczna
Sieć może być postrzegana jako układ węzłów i połączeń pomiędzy nimi. Układ ten
wyznacza drogi, którymi następuje przepływ takich czynników tworzenia wartości, jak
materiał, informacja, czynnik ludzki, energia. W przypadku systemu logistycznego węzły
symbolizują funkcję czasowej, a połączenia pomiędzy nimi przestrzennej transformacji
objektu. W zależności od określonego poziomu agregacji elementów systemu logistycznego
węzłami mogą być systemy magazynowania, transportu, ale również poszczególne
stanowiska pracy. Sposób postrzegania systemu logistycznego w decydujący sposób
wpływa na zakres analizy tego systemu. W przypadku ponadwydziałowego postrzegania
systemu logistycznego sieć logistyczna obejmuje nie tylko wewnątrzorganizacyjny system
tworzenia wartości, ale również dostawców i odbiorców danej organizacji. Im większa ilość
węzłów składa się na sieć logistyczną, tym większa jest liczba możliwych barier na drodze
przepływów materiałowych i informacyjnych i tym bardziej złożone jest zadanie koordynacji
tych przepływów.
8.03

System - jest to spójny zbiór elementów, które tak są ze sobą powiązane, że łącznie
realizują cele systemu

Podejście systemowe - mówi nam o tym, że system to nie jest zbiór dowolnych elementów,
tylko to jest taki zbiór takich elementów pomiędzy którymi występują pewne więzi, pewne
zależności, relacje i te relacje są zorientowane na to by realizować cele całego systemu

Każdy system dzieli się na małe części (podsystemy lub subsystemy)

Każdy podsystem jest pewnym systemem.

System otwarty - ma otoczenie np. systemy ekonomiczne


System zamknięty - nie ma

a- koszt realizacji jednej dostawty (koszt stały) - 100zł


5200zł → roczne koszty stałe

To, że transport spadnie do 2600zł, nie oznacza, że we wszystkich podsystemach też


koszty spadną. Teraz mogą się zwiększyć, jeśli chodzi o zarządzanie zapasami dlatego
koszty całego systemu mogą wzrastać → zasada substytucyjności kosztów, czyli jeżeli
podejmuje decyzje dot. jednego podsystemu to pociąga to za sobą zmiany w innym
podsystemie a w rezultacie cały system ulega zmianie. Podejście holistyczne (całościowe)
Należy unikać suboptymalizacji działania, tak jak w przykładzie, gdzie obniżyliśmy niby
koszty transportu, a jednak koszty zarz. zapasami się zwiększyły. Optymalny kształt całości,
a nie części odrębnej→ to powinno nas kierować

Podstawowe parametry opisujące usługę logistyczną:


- czas dostawy - czas, który upływa od złożenia zamówienia do otrzymania ładunku
- niezawodność dostawy - mówi nam o tym, jakie jest prawdopodobieństwo
dotrzymania terminu dostawy (terminowość). Możemy mierzyć w taki sposób:
licząc jaka jest ilość terminowych dostaw x 100%
czynniki wpływające na czas oraz niezawodność dostawy:
→ gotowość dostawcza - poziom g.d. mówi nam o tym w jakim stopniu dany
dostawca jest w stanie zrealizować zamówienie natychmiast, co oznacza, że
dysponuje gotowym artykułem w magazynie albo już schodzi z linii produkcyjnej
→ organizacja pracy u naszego dostawcy
- jakość dostawy - mówi nam o tym, czy otrzymany ładunek jest zgodny z naszą
specyfikacją co do ilości i jakości, stan dostawy, czy jest nieuszkodzona
MIERNIK: ilość reklamacji do ilości wszystkich dostaw x 100%
- elastyczność dostawy - czy dostawca się dostosowuje czy my się do niego
dostosowujemy

Dyfuzja technologiczna - nowe technologie znacznie szybciej są przejmowane


przez inne przedsiębiorstwa, jeśli technologia podobna to i produkt podobny :P

22.03

Klasyfikacja systemów logistycznych (!!!)


● Kryterium instytucjonalne
○ Makrologistyka – system całego państwa, Eurologistyka - jednolitość na
terenie UE lub Europy całej jako kontynentu
○ Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa np. w
szpitalu
○ Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami różne sektory,
natomiast mezologistyka dotyczy konkretnego sektora np. logistyka żywności
● Kryterium funkcjonalne
○ Logistyka zaopatrzenia
○ Logistyka produkcji
○ Logistyka dystrybucji, czy wszyscy klienci mają te same oczekiwania??

○ Logistyka recyklingu

● Kryterium rzeczowe
○ transport
○ zarządzanie zapasami
○ opakowania
○ infrastruktura logistyczna
○ realizacja zamówień
Logistyka marketingu obejmuje logistykę zaopatrzenia oraz dystrybucji

Systemy logistyczne – klasyfikacja instytucjonalna


Etapy rozwoju koncepcji logistycznej:

→ Koncepcja Ballou
1. etap lata uśpienia (po wojnie)
2. logistyka dystrybucja (lata 60)
3. logistyka zaopatrzenia (lata 70)
4. logistyka przedsiębiorstw (lata 80)
5. zarządzanie łańcuchem dostaw (supply chain management) (lata 90 - obecnie)

Efekt doświadczenia obejmuje zarówno efekt skali, efekt wprawy jak i efekt innowacyjności.

f. przedsiębiorstwa → podstawowa czyli najważniejsza

Strategia logistyczne zaopatrzenia które się zaopatrujemy czy np. niskie stany magazynowe
czy nie
- ABC
- XYZ
- intensywności logistycznej

26.04

Formuła Wilsona metoda która jest pomocna przy określaniu optymalnej wielkości dostawy.
(w warunkach pewności!)
Od czego zależą stany zapasów magazynowych?
- od ilości magazynowanych dóbr → im więcej magazynowanych dóbr tym wyższe
koszty magazynowania
- od czasu magazynowania → im dłużej dane dobro jest magazynowane tym
wyższe są koszty
- od wartości jednostkowej magazynowanych dóbr → im wyższa wartość dóbr tym
wyższe koszty np. koszty zamrożenia kapitałowego (utraconych korzyści), mówią ile
byśmy zarobili mając pieniądze, które nie byłby zamrożone w towarze

Tak naprawdę mamy realny wpływ jedynie na ilość magazynowych dóbr, czyli stany
magazynowe.

Punkt składania zamówień obliczamy jako: czas realizacji zamówienia x dzienne


zapotrzebowanie
Określanie opt. wielkości zamówienia handlowego:

- roczne koszty realizacji dostaw → koszty stałe


- roczne koszty utrzymywania zapasów magazynowych → koszty zmienne
Chcemy aby suma tych kosztów była min rKł =Ks+Ks → min

Roczne koszty realizacji dostaw = koszt realizacji 1 dostawy x ilość dostaw ciągu roku
(popyt roczny/ wielkość zamówienia handlowego)
Roczne koszty utrzymywania zapasów = wielkość zamówienia handlowego/2 x wartość
jednostkowa dóbr x stawka rocznych kosztów utrzymywania zapasów magazynowych
→ min

Wzór na opt. wielk. zamów. =


2𝑎𝑃 , gdzie

𝑚∗𝑊𝑗
a - koszt realizacji 1 dostawy
P - popyt roczny
m - stawka rocznych kosztów utrzymywania zapasów magazynowych
Wj - wartość jednostkowa dóbr

● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień (!!!):


o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień (!!!):
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych

Współczynnik obrotu mówi nam jaka jest relacja pomiędzy wielkością sprzedaży w danym
okresie czasu do stanu zapasów magazynowych w danym okresie czasu

Logistyka jako funkcja koordynacyjna


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe jest
przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają


one przebiegać bez zakłóceń.

W podejściu procesowym logistykę postrzegamy więc przede wszystkim jako funkcję


koordynacyjną.

Czynniki określające siłę przetargową dostawców (!!!)


1. Stopień koncentracji sektora dostawców – im wyższy, tym większa siła
przetargowa dostawców, mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego
przedsiębiorstwa)
2. Grożba integracji pionowej – im większa, tym mniejsza siła przetargowa
dostawców, większa siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
3. Koszt zmiany dostawcy – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców,
mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
4. Poziom wzajemnego poinformowania o sobie i sytuacji w sektorze – strona,
która posiada więcej informacji, dysponuje większą siłą przetargową.

IM WIĘKSZA SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW, TYM WIĘKZE RYZYKO


ZAOPATRZENIA.

Strategie logistyczne wobec dostawców (!!!)


Parametr Strategia Strategia Strategia dywersyfikacji
dominacji równowagi
Siła przetargowa Przewaga Równowaga Przewaga dostawcy
odbiorcy
Wielkość Niewielkie Duże zamówienia (konsolidacja
zamówień dostaw w ramach aliansu
strategicznego)
Cena Umiarkowana Stosunkowo wysoka
Zapasy Niewielkie Wysokie
Długość umowy z Krótkie umowy Długoterminowe umowy
dostawcą
Poszukiwanie Nie ma Tak
nowych dostawców potrzeby
Poszukiwanie Nie ma Tak
substytutów potrzeby
Własna produkcja Nie Tak
Priorytet polityki Minimalizacja Zapewnienie dysponowalności
logistycznej kosztów
W przypadku strategii równowagi stosowane będą pośrednie rozwiązania, w zależności od
sytuacji.

Kryteria i systemy oceny dostawców

4 podstawowe kryteria oceny dostawców: (!!!)


1. Czas dostawy
2. Niezawodność (terminowość) dostawy
3. Jakość dostawy
4. Elastyczność dostawy

System oceny dostawców


System oceny dostawców powinien składać się z 2 części:

● Oceny samego produktu


● Oceny usługi związanej z dostarczeniem produktu

Czynniki ryzyka zaopatrzenia i strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka


zaopatrzenia

Czynniki ryzyka
● Związane ze źródłem zaopatrzenia
o Sytuacja ekonomiczno-polityczna kraju dostawcy
o Sytuacja ekonomiczna dostawcy
o Stopień ważności naszej firmy dla dostawcy (wynika ze stopnia
koncentracji rynku)
● Związane z przewozem
o Warunki pogodowe
o Stopień przejezdności trasy
o Kradzieże, piractwo
o Wypadki
o Inne

Strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka zaopatrzenia (!!!)


● Podwyższony poziom zapasów
● Długoterminowe umowy
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze
awaryjnym
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy

Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia


● Strategie podmiotowe
o Większa siła przetargowa dostawcy – strategia dywersyfikacji (patrz wyżej)
o Większa siła przetargowa odbiorcy – strategia dominacji (patrz wyżej)
● Strategie przedmiotowe (patrz niżej)
o Analiza ABC
o Analiza XYZ
Macierz Kraljica

31.05
Macierz Kralijca (macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia
dokonał klasyfikacji artykułów zaopatrzenia z punktu widzenia dwóch parametrów:
1. ryzyko zaopatrzenia (jest tym większe, iż wyższy stopień koncentracji sektora
dostawców, czyli im większa siła przetargowa dostawców) czynniki ryzyka mogą
mieć charakter makroekonomiczny → związany z aspektami politycznymi,
społecznymi i ekonomicznymi w rejonie kraju gdzie znajduje się nasze źródło
zaopatrzenia, czy jest to kraj stabilny politycznie itp, również czynniki związane z
transportem, czyli problemy związane z pogodą, atakami pirackimi,
mikroekonomiczny charakter → ryzyko może wynikać w syt. politycznej, społeczne
(strajki w przedsiębiorstwie), ekonomiczna (czy przedsiębiorstwo nie jest zagrożone
bankructwem)
2. wpływ produktu, komponentu, surowca, materiału, w który się zaopatrujemy na
nasz wynik finansowy i jakość naszej oferty

Ryzyko zaopatrzenia
Duże Małe
Znaczenie D
produktu dla
wyniku u Artykuły Artykuły
finansowego
i jakości ż strategiczne dźwigniowe
oferty e

M
a Artykuły Artykuły
ł wąskiego pozostałe
e
gardła (obojętne)

Strategie normatywne do każdych art


Podejście ilościowe i jakościowe, przy określaniu wpływu (duży bądź mały) na wynik
finansowy. Artykuły w które się zaopatrujemy mają duży udział w strukturze zaopatrzenia ale
też funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Wpływ może mieć też charakter jakościowy produkt unikatowy (anegdota z chlebem)
Art. strategiczne - szczególna uwaga zwrócona, dokładna analiza ryzyka, planowanie o
charakterze awaryjnym, zastanowić się nad produkcja we własnym zakresie, utrzymywać
stany magazynowe, podpisywać długoterminowe umowy z dostawcami
Art. dźwigniowe - wysoka wartość jednostkowa produktów, nasza strategia logistyczna →
możemy pomyśleć o substytutach, produkcji we własnym zakresie
Art. wąskiego gardła - nasza strategia logistyczna wobec tych produktów powinna się
charakteryzować, poszukiwanie substytutów z niskim ryzykiem, możemy utrzymywać
zapasy, bo nie są to produkty drogie, podpisywanie długoterminowych umów
Art. pozostałe (obojętne) - te które nie przysparzają problemów, możemy stosować politykę
optymalizacyjną, wielkości zamówień, stan zapasów

Macierz intensywności logistycznej produktów:


bazuje na podstawowym wniosku, że logistyka jest funkcją koordynującą, w codziennej,
bieżącej działalności. Im wyższych nakładów koordynacyjnych wymaga dany produkt, to tym
wyższy jest poziom jej intensywności logistycznej i tym wyższe koszty logistyczne
Parametry:
1. złożoność produktu, w który się zaopatrujemy, złożoność jest tym większa z im
większej ilości różnorodnych części dany produkt się składa.
2. singularność, dot. każdego z tych elementów, części z osobna, różnorodność,
unikalność części, przeciwieństwo standaryzacji. Jeśli to każdego sprzętu dodajemy
ten sam kabel, to singularność jest niska
Produkty na prawo od ukośnej, pogrubionej linii (na zielono) charakteryzują się wysoką
intensywnością logistyczną, produkty na lewo – niską.

Modular sourcing - startegia przedmiotowa


Single sourcing - strategia podmiotowa (w odniesieniu do dostawców), pojedyncze źródło
zaopatrzenia

Zabiegi w celu obniżenia intensywności logistycznej (!!!)


● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing

Im wyższa złożoność produktu tym wyższa jego intensywność logistyczna, tym wyższe
nakłady koordynacyjne tym wyższe koszty logistyczne

Im wyzszy poziom singularnosci, czyli pojdyncze wykorzystanie komponentow do


ograniczonej ilości produktów różnego rodzaju tym wyzszy poziom intensywności
logistycznej

Skala produkcji
Niska Wysoka
Intensywno W
ść
logistyczna y
s “B” “A”

o
k
a
N
i “C” “B”
s
k
a
a - najważniejsze produktu

Modele dystrybucji międzynarodowej

Model tradycyjny
W każdym z krajów goszczących firma utrzymuje jednostkę handlową i magazyn krajowy, w
kraju macierzystym zlokalizowany jest magazyn centralny. Cechy tego modelu:

● Wysoki poziom obsługi klienta – wysoka jakość dostawy


● Wysoki koszt magazynowania – najwyższe koszty stałe
o wysoki koszt utrzymania infrastruktury
o wysoki koszt utrzymania zapasów;
● Niskie koszty transportu (najmniejsze koszty zmienne)
o Większe dostawy
o Nie muszą być regularne
o Niższy koszt jednostkowy transportu
o Wykorzystanie efektu doświadczenia
● Niskie koszty celne – jeśli cło naliczone jest od wartości, stawkę nalicza się od ceny
wewnętrznej firmy, ponieważ przepływ odbywa się wewnątrz firmy

Model tranzytowy
Zamiast magazynów firma utrzymuje w krajach goszczących punkty przeładunkowe.
Zamówienia są przyjmowane przez jednostki handlowe krajów goszczących, następnie
zbiorczo realizowane w magazynie centralnym. Przesyłka zbiorcza jest dekompletowana w
punkcie przeładunkowym, i wysyłana do klientów indywidualnych.

● Niższe niż w modelu tradycyjnym koszty magazynowania – brak konieczności


utrzymywania magazynów krajowych
● Wyższe koszty transportu – częstsze i mniejsze przesyłki
Model regionalny
Utrzymujemy w każdym regionie jeden magazyn regionalny. Magazyn regionalny obsługuje
klientów ze wszystkich krajów regionu. Każdym z krajów zbierane są zamówienia i
przesyłane do magazynu regionalnego. Dostawa do klienta może się odbywać
bezpośrednio z magazynu regionalnego lub przez punkty przeładunkowe w krajach regonu.

● Zaleca się zlokalizowanie magazynów regionalnych w strategicznych punktach,


takich jak strefy ekonomiczne czy wolne od cła
● Magazynem regionalnym powinien zarządzać menedżer niezwiązany z działami
krajowymi firmy

Model bezpośredni
Pracownicy w krajach goszczących zbierają zamówienia, przesyłają je do magazynu
centralnego, skąd bezpośrednio wysyłane są przesyłki do klientów.

● Najniższe z rozważanych modelów koszty magazynowania (koszty stałe)


● Najwyższe koszty transportu (koszty zmienne)
● Najwyższy udział kosztów zmiennych
● Wysokie koszty celne – cło naliczane od wartości rynkowej

Im bardziej kierujemy się w kierunku od modelu tradycyjnego do modelu


bezpośredniego, to tym mniejsze są koszty magazynowania, a tym większe koszty
transportu. Chcemy utrzymać wysoki poziom obsługi klienta i wysyłamy z polski za
granicę przesyłki, muszymy stosować szybszy i częstszy transport, mniejszy udział
kosztów stałych w strukt kosztów. Niekoniecznie model bezpośredni powinien być
preferowany. Niższe koszty opłat celnych w modelu tradycyjnym DUŻY PLUS

7.06

Problematyka określania logistycznej polityki obsługi klienta

Schemat ten określa etapy postępowania, które powinny być zachowane jeżeli
chcemy w sposób właściwy określić logistyczną politykę obsługi klienta. Musimy
sobie zadać pytania odnośnie jednolitości rynku, czy w innych krajach oczekiwania
są różne? Czy też możemy podzielić rynek na segmenty i do tych segmentów
powinniśmy dostosować naszą ofertę. Co trzeba zrobić by określić logistyczną
politykę obsługi klienta?

1. Ustalenie czym tak naprawdę kieruje się nasz klient przy wyborze dostawcy.
Ważne jest to, abyśmy zidentyfikowali na które cechy usługi logistycznej dany
klient zwraca szczególną uwagę. Musimy zidentyfikować decydenta.
Identyfikujemy kryteria którymi się kieruję przy wyborze. Siatka powtórzeń
Kelly’ego pozwala na nie bezpośredni dostrzec do systemu wartości klienta.
Pytamy go, które 2 spośród 3 podanych firm są do siebie podobne i pod
jakim względem.
2. Co jest najważniejsze co mniej ważne i o ile dla klienta, udziały
procentowe. Klient dzieli 100 procent pkt na kilka kryteriów.
3. Jak my wyglądamy w oczach klienta na tle konkurencji? Metodą jest
wykres grzebieniowy.
4. Segmentacja rynku, dzielimy naszych klientów na grupy i w ramach każdej z
grup mamy klientów, którzy mają jednakowe lub bardzo podobne
oczekiwania co do szczególnych cech usługi logistycznej. Analiza
grupująca.Ile tych segmentów powinniśmy wyodrębnić? Im mniejsza ilość
segmentów do obsługi tym mniejsze koszty logistyczne. Dobrze jest żeby
liczba segmentów nie była zbyt duża, kilka, kilkanaście. A jeśli chodzi o
korporacje to z 20. W jaki sposób to możemy robić? Korzystamy z analizy
trade off i conjoint measurement. Trade off mówi nam o tym, że możemy
zaprojektować większa ilość pakietów usług logistycznych różniących się
między sobą w oczach danego konkretnego klienta będą mieli taką samą
wartość. Conjoint measurement wykorzystując te metode możemy
zaprojektować pakiet usług logistycznych,a także dokonać pewnej roszady
klientów.

Na ofertę współczesnych przedsiębiorstw składają się 2 elementy:

- produkt
- usługa związana z tym produktem

Strategie konkurencji:

- strategia kosztowa, polega na tym, że wygrywamy walkę


konkurencyjną dzięki temu, że mamy niższe koszty jednostkowe naszej
działalności
- strategia wyróżnienia, mówi nam o tym, że co prawda nie mamy tak niskich
kosztów jednostkowych jak te przedsiębiorstwa, które stosują strategię
kosztową. Specyficzne cechy, które nas wyróżniają TOP
- strategia koncentracji, koncentrujemy się na jakimś fragmencie, a nie całości
rynku

Możemy w takim przypadku zastosować 2 różne podejścia:

- inżynierskie →
- marketingowe → nie narzucamy naszego rozwiązania klientom, ale
orientujemy się jakie są ich oczekiwania lub potrzeby. Badamy
oczekiwania klienta. Wtedy odpowiednio dostosowujemy naszą
ofertę do oczekiwań klienta, co może polegać na tym, że
rezygnujemy z tej niepotrzebnej części (u góry), a uzupełniamy o to
co brakuje, żeby zaspokoić klienta (część na dole). Jest to marketing
pasywny, bo dostosowujemy się do klienta (patrz rysunek na dole).
- Drugi rodzaj marketingu to odpowiednie oddziaływanie na klienta, tak by on
odczuwał potrzebę zainteresowania tą ofertą, jaką jesteśmy mu wstanie
zaoferować. Takie podejście nazywamy marketingiem aktywnym.
Zagadnienia od dr Łyszczarz – opracowane
Definicja i zakres logistyki marketingu
Logistyka marketingowa (zarządzanie logistyczno-marketingowe) - zintegrowana funkcja marketingu
i logistyki, nastawiona na realizację ich celów.

Logistyka marketingowa opiera się na realizowaniu celów:

● szybkie i elastyczne reagowanie na zmiany popytu i potrzeby klientów;


● utrzymanie wysokiego poziomu obsługi klientów;
● utrzymanie odpowiednich relacji z klientami i kooperantami;
● uzyskanie przewagi konkurencyjnej;
● obsłużenie klientów przy jak najniższym dla nich koszcie.

Klasyfikacja systemów logistycznych (!!!)


● Kryterium instytucjonalne
o Makrologistyka – system całego państwa
o Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa
o Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami
● Kryterium funkcjonalne
o Logistyka zaopatrzenia
o Logistyka produkcji
o Logistyka dystrybucji

Definicja logistyki dystrybucji, dystrybucja a logistyka dystrybucji


Dystrybucja obejmuje 2 podstawowe grupy zadao:

● Akwizycja - pozyskiwanie nowych klientów


● Dystrybucja fizyczna zarządzanie przepływem dóbr, z magazynu wyrobów gotowych
do finalnego odbiorcy

Dystrybucja - przepływ dóbr z magazynu wyrobów gotowych do finalnego odbiorcy. Podsumowując:


Dystrybucja fizyczna to inaczej logistyka dystrybucji.

Logistyka dystrybucji – koordynacja, planowanie, organizowanie, sterowanie i kontrola


czasoprzestrzennej transformacji dóbr, z magazynu wyrobów gotowych do finalnego odbiorcy.

Decyzje logistyczne a decyzje marketingowe


Polityka produktu
Ważne są parametry fizyczne produktu, ponieważ wpływają one na koszty logistyczne.

Już na etapie projektowania powinno się brać pod uwagę koszty logistyczne, poprzez zwracanie
uwagi np. na:

● Dostępność surowców
● Standardowe wymiary
Logistyka będzie też zależała od etapu cyklu życia produktu. We wczesnych etapach ważne jest
szybkie dostarczenie, – występuje nadwyżka popytu – dlatego stosuje się rozbudowaną sieć
dystrybucji. W późniejszych etapach stosuje się takie strategie jak strategia minimalnej
opłacalności klienta (realizuje się tylko zamówienia przynoszące określony zysk), prowadzi się też
politykę optymalizacyjną.

Polityka cen
Jeśli chodzi o cenę dobra w równoległych kanałach dystrybucji, mogłoby się wydawać że cena
będzie niższa w wypadku kanałów bezpośrednich, gdzie firma ponosi mniejsze koszty. W
rzeczywistości jednak czasami może to wyglądać inaczej.

Jeśli jednak kanał bezpośredni jest wskutek uwarunkowań zewnętrznych warunków bardzo
rozbudowany, niższy koszt (i co za tym idzie cena) może występować przy dystrybucji przez
pośredników, dzięki wystąpieniu efektu doświadczenia.

Struktura systemu dystrybucji


● Struktura pionowa – mówi o ilości stopni/etapów w łańcuchu dostaw, które występują
w drodze do klienta
● Struktura pozioma – ile mama jednostek w ramach poszczególnych poziomów, i gdzie
się znajdują (np. ile i gdzie magazynów regionalnych)

Kanały dystrybucji
Kanały dystrybucji możemy podzielić zasadniczo na bezpośrednie i pośrednie. Pośredników w
procesie dystrybucji możemy z kolei podzielić na tych przejmujących prawo własności (np.
hurtownicy) oraz nie przejmujących prawa własności (agenci, brokerzy) gotowiec!.

Modele dystrybucji międzynarodowej (będzie na 100%!)


Model tradycyjny
W każdym z krajów goszczących firma utrzymuje jednostkę handlową i magazyn krajowy, w kraju
macierzystym zlokalizowany jest magazyn centralny. Cechy tego modelu:

● Wysoki poziom obsługi klienta – wysoka jakość dostawy


● Wysoki koszt magazynowania – najwyższe koszty stałe
o wysoki koszt utrzymania infrastruktury
o wysoki koszt utrzymania zapasów;
● Niskie koszty transportu (najmniejsze koszty zmienne)
o Większe dostawy
o Nie muszą być regularne
o Niższy koszt jednostkowy transportu
o Wykorzystanie efektu doświadczenia
● Niskie koszty celne – jeśli cło naliczone jest od wartości, stawkę nalicza się
od ceny wewnętrznej firmy, ponieważ przepływ odbywa się wewnątrz firmy

Model tranzytowy
Zamiast magazynów firma utrzymuje w krajach goszczących punkty przeładunkowe. Zamówienia są
przyjmowane przez jednostki handlowe krajów goszczących, następnie zbiorczo realizowane w
magazynie centralnym. Przesyłka zbiorcza jest dekompletowana w punkcie przeładunkowym, i
wysyłana do klientów indywidualnych.

● Niższe niż w modelu tradycyjnym koszty magazynowania – brak konieczności


utrzymywania magazynów krajowych
● Wyższe koszty transportu – częstsze i mniejsze przesyłki

Model regionalny
Utrzymujemy w każdym regionie jeden magazyn regionalny. Magazyn regionalny obsługuje klientów
ze wszystkich krajów regionu. Każdym z krajów zbierane są zamówienia i przesyłane do magazynu
regionalnego. Dostawa do klienta może się odbywać bezpośrednio z magazynu regionalnego lub
przez punkty przeładunkowe w krajach regionu.

● Zaleca się lokalizowanie magazynów regionalnych w strategicznych punktach, takich


jak strefy ekonomiczne czy wolne od cła
● Magazynem regionalnym powinien zarządzad menedżer niezwiązany z
działami krajowymi firmy

Model bezpośredni
Pracownicy w krajach goszczących zbierają zamówienia, przesyłają je do magazynu centralnego, skąd
bezpośrednio wysyłane są przesyłki do klientów.

● Najniższe z rozważanych modelów koszty magazynowania (koszty stałe)


● Najwyższe koszty transportu (koszty zmienne)
● Najwyższy udział kosztów zmiennych
● Wysokie koszty celne – cło naliczane od wartości rynkowej

Decyzje lokalizacyjne (w tym technika sieciowa) i zasady określania wielkości zaplecza


handlowego (w tym prawo grawitacyjne detalu Reilly'ego) – ZADANIA OBLICZENIOWE
OSOBNO

Podejście systemowe w logistyce i zasada substytucyjności kosztów (!!!)


● Zgodnie z podejściem systemowym
o Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmiany innych
elementów systemu
o Systemy cechują się synergią

Optymalna wielkość zamówienia handlowego


Optymalna wielkość zamówienia handlowego dla odbiorcy to taka, przy której łączne roczne koszty
realizacji dostaw i utrzymania zapasów magazynowych osiągają wartość minimalną.

Formuła/wzór Wilsona – EQQ


Wzór
P – całkowity popyt na dane dobro w badanym okresie
KD – koszt 1 dostawy (obsługi zamówienia)
KU = c*r; gdzie
c to cena zakupu jednostki danego dobra,
a r to koszt utrzymania jednostki dobra w magazynie w ciągu roku liczony jako procent od ceny
zakupu tej jednostki.

● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień (!!!):


o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień (!!!):
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych

Zasada odroczenia w logistyce


Zasada „odroczenia” mówi, że pewne czynności należy wykonywać w ostatnim możliwym momencie
w łańcuchu dostaw, tak aby unikać niepotrzebnych powtórzeń, bądź cofania operacji. Dla przykładu,
polonizacji, czyli naklejenia na opakowaniu jednostkowym zagranicznego produktu etykiety z polskim
jego opisem należy dokonać dopiero wtedy, gdy na pewno wiadomo jest, że dana partia towaru
faktycznie zostanie wprowadzona na rynek polski. Polonizacja nie będzie więc wykonana u
zagranicznego producenta, lecz w terminalu (magazynie), z którego dana partia towaru zostanie
wysłana do sprzedaży na rynku polskim.

Koncepcja systemu idealnego G. Nadlera i podejście analityczne i prognostyczne w


projektowaniu systemów logistycznych
Koncepcja systemu idealnego G. Nadlera jest metodą, w której najpierw tworzy się system idealny, z
którego stopniowo schodzi się w dół, aż do systemu który spełnia warunki ograniczające. Koncepcja
ta poszukuje całościowego usprawnienia, tutaj to funkcja systemu jest celem, a cały system powinien
do osiągnięcia tej funkcji dążyć.

W związku z tą koncepcją rozróżniamy 2 podejścia przy projektowaniu systemów logistycznych:

● Podejście analityczne – projektowanie zaczynamy od analizy istniejącego systemu


● Podejście prognostyczne – projektowanie rozpoczynamy od teoretycznego
systemu idealnego

Kryteria oceny i zasady określania poziomu usług logistycznych

Kryteria oceny (!!!)


● Czas dostawy
● Niezawodność – prawdopodobieństwo dotrzymania terminu
● Jakość dostawy – stan dostawy i opakowania, zgodność z zamówieniem
(ilościowa i jakościowa), właściwe opakowanie
● Elastyczność dostawy – gotowość do dostosowania formy, terminu, wielkości
dostawy to indywidualnych potrzeb klienta

Zasady określania poziomu usług logistycznych (!!!)


Celem przedsiębiorstwa nie jest osiągnięcie jak najwyższego poziomu usługi logistycznej – jest nim
osiągnięcie jak największego zysku. Oznacza to, że poziom usługi logistycznej powinien być
optymalny tj. taki, przy którym zysk będzie największy.
Wpływ pakietu usług logistycznych na konkurencyjność przedsiębiorstw
Pakiet usług logistycznych oferowanych przez nasze przedsiębiorstwo powinien w jak największym
stopniu spełniać oczekiwania klienta (wtedy nasza usługa jest atrakcyjna), jednocześnie ich nie
przekraczając (ponieślibyśmy zbędne koszty, zmniejszające naszą konkurencyjność).

Oprócz badania rynku w celu dostosowania naszej oferty do potrzeb konsumentów, możemy
również aktywnie wpływać na preferencje klientów, poszerzając ich potrzeby o oferowane przez
nas elementy, a także skłaniając go do rezygnacji z usług których nie oferujemy.

W obu przypadkach będziemy dążyć do jednego celu, harmonizacji między oczekiwaniami klienta a
naszą ofertą – wszystkie jego oczekiwania zostaną spełnione, nie będziemy też wydatkować
środków na funkcje dla klienta bezużyteczne.

Projektowanie logistycznej polityki obsługi klienta (!!!)


1. Określenie kryteriów, którymi kierują się klienci przy ocenie dostawców
W tym i drugim kroku wykorzystujemy siatkę powtórzeń Kelly’ego, w celu ustaleniu
kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców.
2. Określenie, jaka jest relatywna waga tych czynników
3. Ocena własnej firmy w oczach klienta na tle konkurencji
4. Segmentacja rynku – dzielimy rynek na grupy klientów o podobnych
oczekiwaniach względem poszczególnych kryteriów
a. Claster analysys – analizujemy preferencje konsumentów dotyczące
poszczególnych kryteriów, w celu połączenia ich w grupy o podobnych
wymaganiach. W tym celu analizujemy poszczególnych klientów pod kątem ich
wymagań dotyczących konkretnych cech. Zakładamy, że te wymagania są
zróżnicowane głównie ilościowo.
b. Dobrze jest, jeśli nie ma zbyt dużej ilości segmentów – najwyżej kilka lub
kilkanaście. Na początku może nam wyjść duża liczba, wtedy staramy się ją
zmniejszyć. W tym celu możemy zastosować analizę trade-off.
c. Pojawia się problem: ile segmentów utworzyć? Podejmując taką decyzję
należy pamiętać, że standaryzacja opakowań i środków transportu
obniża koszty logistyczne, zatem logicznie rzecz biorąc personalizacja je
zwiększa.
5. Projektowanie pakietu usług logistycznych
Analiza trade-off służy do określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów
usług logistycznych.
Na podstawie analizy wypełnionych macierzy wymiany, dokonuje się pomiaru
współzależności (conjoint measurement). Każdemu stanowi poszczególnych cech przypisuje
się pewne relatywne znaczenie, pozwalające porównać różne kombinacje poszczególnych
cech pod kątem preferencji konsumenta.
6. Wdrożenie
Customer service manager – kierownik ds. obsługi klienta

Logistyka jako funkcja koordynacyjna


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe jest
przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają one
przebiegać bez zakłóceń.
W podejściu procesowym logistykę postrzegamy więc przede wszystkim jako funkcję koordynacyjną.

Czynniki określające siłę przetargową dostawców (!!!)


1. Stopień koncentracji sektora dostawców – im wyższy, tym większa siła
przetargowa dostawców, mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego
przedsiębiorstwa)
2. Groźba integracji pionowej – im większa, tym mniejsza siła przetargowa dostawców,
większa siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
3. Koszt zmiany dostawcy – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców, mniejsza
siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
4. Poziom wzajemnego informowania o sobie i sytuacji w sektorze – strona, która
posiada więcej informacji, dysponuje większą siłą przetargową.

IM WIĘKSZA SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW, TYM WIĘKSZE RYZYKO ZAOPATRZENIA.

Strategie logistyczne wobec dostawców (!!!)


Parametr Strategia Strategia Strategia dywersyfikacji
dominacji równowagi
Siła przetargowa Przewaga Równowaga Przewaga dostawcy
odbiorcy
Wielkość zamówienia Niewielkie Duże zamówienia (konsolidacja dostaw
w ramach aliansu strategicznego)
Cena Umiarkowana Stosunkowo wysoka
Zapasy Niewielkie Wysokie
Długość umowy z Krótkie umowy Długoterminowe umowy
dostawcą
Poszukiwanie Nie ma potrzeby Tak
nowych dostawców
Poszukiwanie Nie ma potrzeby Tak
substytutów
Własna produkcja Nie Tak
Priorytet polityki Minimalizacja Zapewnienie dysponowalności
logistycznej kosztów
W przypadku strategii równowagi stosowane będą pośrednie rozwiązania, w zależności od sytuacji.

Kryteria i systemy oceny dostawców

4 podstawowe kryteria oceny dostawców: (!!!)


1. Czas dostawy
2. Niezawodność (terminowość) dostawy
3. Jakość dostawy
4. Elastyczność dostawy

System oceny dostawców


System oceny dostawców powinien składać się z 2 części:

● Oceny samego produktu


● Oceny usługi związanej z dostarczeniem produktu
Czynniki ryzyka zaopatrzenia i strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka
zaopatrzenia

Czynniki ryzyka
● Związane ze źródłem zaopatrzenia
o Sytuacja ekonomiczno-polityczna kraju dostawcy
o Sytuacja ekonomiczna dostawcy
o Stopień ważności naszej firmy dla dostawcy (wynika ze stopnia koncentracji rynku)
● Związane z przewozem
o Warunki pogodowe
o Stopień przejezdności trasy
o Kradzieże, piractwo
o Wypadki
o Inne

Strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka zaopatrzenia (!!!)


● Podwyższony poziom zapasów
● Długoterminowe umowy
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze awaryjnym
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy

Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia


● Strategie podmiotowe
o Większa siła przetargowa dostawcy – strategia dywersyfikacji (patrz wyżej)
o Większa siła przetargowa odbiorcy – strategia dominacji (patrz wyżej)
● Strategie przedmiotowe (patrz niżej)
o Analiza ABC
o Analiza XYZ
o Macierz Kraljica

Efekt doświadczenia w logistyce (uzupełnione)


Każdorazowe podwojenie łącznej (skumulowanej) wielkości działalności powoduje zmniejszenie
kosztów jednostkowych tej działalności o pewien stały procent.

Na efekt doświadczenia składają się:

● Efekt skali
● Efekt wprawy
● Efekt innowacji

ZADANIA OBLICZENIOWE Z EFEKTEM DOŚWIADCZENIA W ODRĘBNYM PLIKU

Istota out- i insourcingu (!!!)


● Outsourcing logistyczny
o wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych
realizowanych przez nie samodzielnie funkcji i przekazanie ich do wykonania
innym podmiotom
o zmniejszenie stopnia integracji pionowej danego przedsiębiorstwa
● Insourcing logistyczny
o Realizacja danego zadania, funkcji we własnym zakresie
o Przekazanie procesów lub działań biznesowych jednostki, realizowanych w
ramach działalności gospodarczej przez zewnętrznych usługodawców/dostawców
do wewnętrznej, wyodrębnionej i wyspecjalizowanej komórki organizacyjnej –
przeciwieństwo outsourcingu

Systemy taryfowe
Istnieją 2 podstawowe rodzaje systemów taryfowych:

Systemy naturalne
Opłata za przewiezienie ładunku jest określana na podstawie cech naturalnych takich jak:

● Masa
● Objętośd
● Ilość, liczba sztuk
● Gabaryty (długość, szerokość itp.)

Systemy wartościowe (ad valorem)


Cena przewozu określana na podstawie wartości przewożonych dóbr.

Systemy mieszane
W praktyce spotykamy najczęściej systemy mieszane – hybrydowe.

Zaopatrzenie Just in Time (!!!)


● System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
● System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia
danego przedsiębiorstwa

Single sourcing, modular sourcing, global and local sourcing (uzupełnione) (!!!)
● Single sourcing
o Single Sourcing opiera się na stałej współpracy na linii dostawca-odbiorca.
Partnerzy mają wspólnie uzgodnione warunki zaopatrzenia, współpracy i
komunikacji oraz dokumentację, jak również kompatybilne systemy transferu
danych. Single Sourcing pozwala odbiorcy z kolei obniżyć poziom zapasów, a
nawet je zlikwidować
o W odniesieniu do szeregu artykułów przedsiębiorstwo korzysta tylko z jednego
źródła zaopatrzenia
● Modular sourcing
o Modular Sourcing jest strategią dostarczania, w której kupowane są nie
pojedyncze elementy, a uprzednio już przygotowane i ukończone moduły czy
podsystemy.
● Global sourcing
o Pojęcie Global Sourcing opisuje strategię zaopatrzenia, w której próbuje
się wykorzystać międzynarodowe źródła na rynku międzynarodowym.
● Local sourcing
o W przypadku local sourcing próbuje się świadomie, znaleźć punkty
zaopatrzeniowe w najbliższym geograficznie otoczeniu przedsiębiorstwa.
Struktura strategii przedsiębiorstwa
● Strategia przetrwania – zakłada skupienie się na bieżącej działalności
przedsiębiorstwa, w celu uniknięcia np. bankructwa lub upadku, łączy się zazwyczaj z
redukcją kosztów
● Strategia rozwoju – przedsiębiorstwo koncentruje się na realizacji głównych założeń firmy,
czyli przetrwania, rozwoju, przezwyciężenia konkurencji oraz wzmocnienie swojej pozycji
na rynku. Strategia rozwoju obejmuje wszystkie działania zmierzające do osiągnięcia celów
strategicznych przedsiębiorstwa w dłuższym okresie czasu.
o Rozwój wewnętrzny – rozbudowa potencjału gospodarczego
przedsiębiorstwa poprzez inwestycje realizowane z własnych środków.
o Rozwój zewnętrzny – rozszerzanie skali działania przedsiębiorstwa poprzez
rozwijanie związków kapitałowych lub kontraktowych z podmiotami
otoczenia.
▪ Fuzje

▪ Przejęcia

Istota i typy aliansów strategicznych w logistyce


Alians strategiczny definiowany jest jako związek pomiędzy firmami, którego zamierzeniem jest
realizacja wspólnego celu obu partnerów. Powstają, gdy pomiędzy partnerami sojuszu występuje
słaba rywalizacja i silna współpraca. Alians oznacza przymierze, trwały sojusz pomiędzy partnerami
lub współdziałanie konkurentów w celu osiągnięcia obustronnych korzyści.

W logistyce np. możemy zaobserwować alianse strategiczne odbiorców, w celu zwiększenia ich siły
przetargowej w stosunku do dostawców.

Rodzaje aliansów:

● Udziałowe
● Bezudziałowe
● Między podmiotami:
o Konkurencyjnymi
o Niekonkurencyjnymi

Podział aliansów strategicznych


1. Rodzaje aliansów:

1.1. Udziałowe

● spółki joint-ventures

1.2 Bez udziałowe:

● kapitałowe alianse (obopólny wykup udziałów, udziały mniejszościowe)


● umowy (franchising, kontrakt o stowarzyszeniu, umowy i współpracy, licencje)

1.3. Między podmiotami niekonkurencyjnymi (wielonarodowościowe spółki Joint venture, porozumienia międzysektorowe,
partnerstwo wertykalne)

1.4. Między podmiotami konkurencyjnymi (są to: alianse komplementarne, alianse pseudo koncentracji, alianse wspólnej
integracji - inaczej alians ścisłej ( prostej ) integracji)
2. Alianse między konkurentami

● Alianse komplementarne – zaistniała z uwagi na logikę transakcyjną (badanie kosztów działania struktury
organizacyjnej, aspekt strukturalny.
● Alianse wspólnej integracji – zaistniała z uwagi na logikę konkurencyją.

Podejście procesowe w logistyce


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe jest
przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają one
przebiegać bez zakłóceń.

Klasyfikacja barier logistycznych


Bariery logistyczne klasyfikujemy ze względu na:

● Miejsce ich występowania


o I stopnia – w ramach systemu logistycznego przedsiębiorstwa, między
podsystemami logistycznymi (produkcji, magazynowania)
o II stopnia – między podsystemem logistycznym przedsiębiorstwa a
pozostałymi podsystemami tego przedsiębiorstwa, np. pomiędzy systemem
logistycznym a marketingu
o III stopnia – między różnymi systemami logistycznymi, np. systemem
logistycznym przedsiębiorstwa a jego dostawcami lub odbiorcami
● Rodzaj dobra
o Dobra materialne
o Informacje

Przykłady barier (!!!)


● Bariera informacyjna I stopnia – niekompatybilne systemy informatyczne w
działach zaopatrzenia i dystrybucji firmy.
● Bariera materialna III stopnia – różne szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie

Harmonizacja przepływów logistycznych (!!!)


● Podstawowe narzędzia
o Integracja
o Koordynacja

Kierunki harmonizacji (uzupełnione) (!!!)


● Kierunek pionowy ( przepływy techniczne) – nastawiony na dysponowanie
gotowym produktem. Wszystkie działania dotyczące produktu, od zaopatrzenia w
surowce do dystrybucji, powinny być zintegrowane jako część jednego procesu.
● Kierunek poziomy (przepływy ekonomiczne) – nastawiony na realizację zamówienia, od
jego przyjęcia do wydania. Wszystkie elementy procesu realizacji zamówienia powinny
być zharmonizowane.
● Kierunek lateralny (koordynacja przepływów technicznych i ekonomicznych) –
zakłada połączenie integracji pionowej i poziomej, tj. integrację w obu kierunkach.

Analiza ABC (!!!)


Analiza ta bazuje na regule Pareto 20:80. Można ją opisać za pomocą definicji:

W zbiorowości różnorodnej, na około 20% tej zbiorowości przypada około 80% skumulowanej
wartości cechy, według której zbiorowość ta jest analizowana.

Stosując tą analizę do artykułów i kosztów zaopatrzenia, można by powiedzieć że:

Na około 20% produktów przypada około 80% kosztów zaopatrzenia.

W analizie ABC nie pozostajemy tylko na proporcji 20:80 – wyróżniamy 3 grupy:

● Grupa A – 20% zbiorowości, 80% skumulowanej wartości cechy


● Grupa B – 30% zbiorowości, 15% skumulowanej wartości cechy
● Grupa C – 50% zbiorowości, 5% skumulowanej wartości cechy

Czasami mówimy też o grupie D – jeśli część zbiorowości wykazuje ujemną wartość cechy (np.
niektóre artykuły przyjmujemy do utylizacji za dopłatą, wobec czego koszt zaopatrzenia jest
ujemny).

Analiza XYZ (!!!)


W klasycznej analizie XYZ bierzemy pod uwagę 2 czynniki – stabilność popytu w ujęciu miesięcznym
oraz dokładność prognoz zapotrzebowania w ujęciu tygodniowym.
Stabilność popytu (1 miesiąc)
Duża (zmienność Mała Brak
<20%) (zmienność stabilności
20-50%) (zmienność
>50%)
Dokładność Wysoka (>95%)
prognozy
zapotrzebowania
X
(1 tydzień)
Średnia (70-95%)

Y
Niska (<70%)
Z

● ZAPAMIĘTAJCIE PRZEDZIAŁY Z TABELKI, PRZYNAJMNIEJ MNIEJ WIĘCEJ.


● WAHANIA = ZMIENNOŚĆ
● STABILNOŚĆ = REGULARNOŚć

Ponieważ stabilność popytu i dokładność jego prognozy są ze sobą skorelowane, większość


kombinacji tych cech dla poszczególnych produktów można przypisać do pól oznaczonych jako X, Y i
Z – gdzie X to grupa towarów o najstabilniejszym popycie i najdokładniejszych prognozach, a Z to
grupa towarów o najmniej stabilnym popycie i najmniej dokładnych prognozach.

Najwyższy poziom zapasów będziemy utrzymywać w stosunku do produktów z grupy Z, a najniższy


przy produktach z grupy X.
Połączona analiza ABC i XYZ (!!!)
● AX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Wysoki poziom wartości zużycia
o Stosujemy koncepcję Just in Time
● CX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Niski poziom wartości zużycia
Macierz Kraljica (macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia) (!!!)
Ryzyko zaopatrzenia
Duże Małe

Znaczenie
produktu dla
Artykuły Artykuły
wyniku Duże strategiczne dźwigniowe
finansowego i
jakości oferty
Małe
Artykuły Artykuły
wąskieg pozostałe
o gardła (obojętne)

Artykuły strategiczne
Są najważniejsze z punktu widzenia firmy. Zalecana dla nich polityka logistyczna to:

● Podwyższony poziom zapasów


● Nawiązanie aliansu strategicznego
● Rozważanie produkcji we własnym zakresie
● Długoterminowe umowy
● Poszukiwanie substytutów – zwłaszcza, gdy szczególne znaczenie wynika z ceny, a nie
cech specyficznych
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze awaryjnym
● Zbieranie informacji na temat rynku zaopatrzenia

Artykuły dźwigniowe (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Niskie zapasy magazynowe


● Just in time
● Optymalizacja kosztowa
● Poszukiwanie tańszych substytutów
● Rozważenie produkcji we własnym zakresie

Artykuły wąskiego gardła (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Wszystkie kroki zmierzające do minimalizacji ryzyka


● Podwyższone zapasy
● Długoterminowe umowy
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy
● Rozważenie produkcji we własnym zakresie

Artykuły pozostałe
Zalecana polityka logistyczna:

● Optymalizacja kosztowa
● Niski poziom zapasów
● Krótkoterminowe umowy

Macierz intensywności logistycznej


Singularność
części
Niska Wysoka

Złożoność Wysoka
produktu Produkty złożone Produkty złożone
standardowe zindywidualizowane

Niska
Produkty proste Produkty proste zindywidualizowane
standardowe

Produkty na prawo od ukośnej, pogrubionej linii charakteryzują się wysoką intensywnością


logistyczną, produkty na lewo – niską.

Złożoność – między innymi liczba różnorodnych części.

Singularnośd – różnorodnośd, unikalność części, przeciwieństwo standaryzacji.

Zabiegi w celu obniżenia intensywności logistycznej (!!!)


● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing

Zagadnienia nie podane przez dr Łyszczarz, które jednak były na


zajęciach (!!!)
Rodzaje popytu
● Popyt wtórny/zależny
● Popyt pierwotny/rynkowy/niezależny
Podatność logistyczna
Podatność logistyczna – stopień wrażliwości towaru na warunki procesów logistycznych. Ze
względu na rodzaj procesu wyróżniamy podatność:

● Magazynową – składowanie, magazynowanie


● Transportową – przewożenie ładunku
● Manipulacyjną – przeładunek

Ze względu na rodzaj cech wyróżniamy podatność:

● Naturalną – dotyczy fizycznych i chemicznych cech towarów, takich jak:


o Wrażliwość na temperaturę, zmiany temperatur
o Wrażliwość kontakt z obcymi zapachami
o Wrażliwość na wstrząsy
o Wrażliwość na wilgotność
o Wrażliwość na światło
o Wrażliwość na eksplozje
● Techniczną – wynika bardziej z gabarytów, kształtu, np. przewóz towarów
ponadgabarytowych jest droższy są. Wszystkie ładunki wymagające specjalnego
traktowania ze względu na kształt są również bardziej kosztowne w transporcie.
● Ekonomiczną – im większa wartość przewożonego ładunku, tym podatność jest mniejsza.

Luźne prawdziwe stwierdzenia


● Standaryzacja opakowań i środków transportu obniż koszty logistyczne
● Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu skorzystania
z niższych stawek przewoźnego

Model Browna
Wzór na prognozę:

𝑦 𝑡+1 = 𝑎𝑦𝑡 + (1 − 𝑎) 𝑦 𝑡
𝑦 𝑡+1 – prognoza na okres t+1
𝑦𝑡 – wartość zmiennej (popytu) w okresie t
𝑦 𝑡 – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
α – wyrównanie wykładnicze alfa

Wyrównanie wykładnicze alfa: (cholera nie jestem pewien tak czy odwrotnie)

● Gdy jest bliskie 0


o W małym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Duża regularność
o Wolne zmiany trendu
● Gdy jest bliskie 1 (jedności)
o W dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Mała regularność
o Szybkie zmiany trendu
Logistyka marketingu
Logistyka marketingu obejmuje
o Logistykę zaopatrzenia
o Logistykę produkcji
o Logistykę dystrybucji
Struktura pionowa systemu dystrybucji
● Typy podmiotów nie przejmujące praw własności do towaru:
o Agenci
o Brokerzy
Harmonizacja przepływów logistycznych
● Podstawowe narzędzia
o Integracja
o Koordynacja
Siatka powtórzeń Kelly’ego
Służy ustaleniu kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców.
Typy barier logistycznych
Bariera informacyjna I stopnia – niekompatybilne systemy informatyczne w działach zaopatrzenia i dystrybucji firmy.
Bariera materialna III stopnia – różna szerokość torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie
Modele dystrybucji
● Model tradycyjny
o Najniższe koszty transportu
o Najwyższe koszty magazynowania/stałe
● Model tranzytowy
o Najniższe opłaty celne
o Koszty utrzymania zapasów niższe niż w tradycyjnym
● Model bezpośredni
o Najwyższe koszty transportu
o Najniższe koszty magazynowania
Macierz intensywności logistycznej
● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing
Podejście systemowe
● Zgodnie z podejściem systemowym
o Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmiany innych elementów systemu
o Systemy cechują się synergią
Optymalna wielkość zamówienia handlowego
Optymalna wielkość zamówienia handlowego dla odbiorcy to taka, przy której łączne roczne koszty realizacji dostaw i
utrzymania zapasów magazynowych osiągają wartość minimalną.

Formuła/wzór Wilsona – EQQ


● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień:
o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień:
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
Analiza trade off
Służy do określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług logistycznych.
Rodzaje popytu
● Popyt wtórny/zależny
● Popyt pierwotny/rynkowy/niezależny
Strategie logistyczne (sourcing xd)
● Outsourcing logistyczny
o wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych przez
nie samodzielnie funkcji i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom
o zmniejszenie stopnia integracji pionowej danego przedsiębiorstwa
● Single sourcing
o W odniesieniu do szeregu artykułów przedsiębiorstwo korzysta tylko z jednego źródła zaopatrzenia
● Insourcing logistyczny
o Realizacja danego zadania, funkcji we własnym zakresie
Optymalny poziom obsługi klienta z punktu widzenia oferenta
Celem przedsiębiorstwa nie jest osiągnięcie jak najwyższego poziomu usługi logistycznej – jest nim osiągnięcie jak
największego zysku. Oznacza to, że poziom usługi logistycznej powinien być optymalny tj. taki, przy którym zysk
będzie największy.
Podatność logistyczna
Podatność logistyczna – stopień wrażliwości towaru na warunki procesów logistycznych. Ze względu na rodzaj
procesu wyróżniamy podatność:
● Magazynową – składowanie, magazynowanie
● Transportową – przewożenie ładunku
● Manipulacyjną – przeładunek
Ze względu na rodzaj cech wyróżniamy podatność:
● Naturalną – dotyczy fizycznych i chemicznych cech towarów, takich jak:
o Wrażliwość na temperaturę, zmiany temperatur
o Wrażliwość kontakt z obcymi zapachami
o Wrażliwość na wstrząsy
o Wrażliwość na wilgotność
o Wrażliwość na światło
o Wrażliwość na eksplozje
● Techniczną – wynika bardziej z gabarytów, kształtu, np. przewóz towarów ponadgabarytowych jest
droższy są. Wszystkie ładunki wymagające specjalnego traktowania ze względu na kształt są również
bardziej kosztowne w transporcie.
● Ekonomiczną – im większa wartość przewożonego ładunku, tym podatność jest mniejsza.
Luźne prawdziwe stwierdzenia
● Standaryzacja opakowań i środków transportu obniż koszty logistyczne
● Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu skorzystania z niższych
stawek przewoźnego
Prognozowanie

Model Browna
Wzór na prognozę:
^ ^
𝑦 = 𝑎𝑦 + (1 − 𝑎)𝑦
𝑡+1 𝑡 𝑡
^

𝑦 – prognoza na okres t+1


𝑡+1

𝑦 – wartość zmiennej (popytu) w okresie t


𝑡
^
𝑦 – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
𝑡
α – wyrównanie wykładnicze alfa
Wyrównanie wykładnicze alfa: (cholera nie jestem pewien tak czy odwrotnie)
● Gdy jest bliskie 0
o W małym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Duża regularność
o Wolne zmiany trendu
● Gdy jest bliskie 1 (jedności)
o W dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Mała regularność
o Szybkie zmiany trendu
Klasyfikacja systemów logistycznych
● Kryterium instytucjonalne
o Makrologistyka – system całego państwa
o Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa
▪ Logistyka szpitali

▪ Logistyka wojskowości

▪ Logistyka przedsiębiorstw

▪ Logistyka innych organizacji


o Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami
▪ Kooperacja firm produkcyjnych

▪ Kooperacja firm logistycznych

▪ Kooperacja firm produkcyjnych i logistycznych


● Kryterium funkcjonalne
o Logistyka zaopatrzenia
o Logistyka produkcji
o Logistyka dystrybucji
Podstawowe parametry opisujące usługę logistyczną
● Czas dostawy
● Niezawodność – prawdopodobieństwo dotrzymania terminu
● Jakość dostawy – stan dostawy i opakowania, zgodność z zamówieniem (ilościowa i jakościowa),
właściwe opakowanie
● Elastyczność dostawy – gotowość do dostosowania formy, terminu, wielkości dostawy to
indywidualnych potrzeb klienta
Just in time
● System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
● System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia
danego przedsiębiorstwa
Strategie podmiotowe zaopatrzenia
● siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa – wysoka koncentracja
sektora dostawców
o dywersyfikacja
o rozważenie produkcji we własnym zakresie
o poszukiwanie substytutów
o wysokie ryzyko zaopatrzenia
● siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa – niska koncentracja sektora dostawców
o strategia dominacji
Strategie przedmiotowe zaopatrzenia
Macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia.
Inaczej macierz Kraljica.
● W jej ramach uwzględnia się:
o ryzyko zaopatrzenia
o znaczenie produktu dla wyniku finansowego i jakości oferty
● Artykuły strategiczne
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły wąskiego gardła
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Mały wpływ, znaczenie
● Artykuły dźwigniowe
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły syngularne
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Maly wpływ, znaczenie
Analiza ABC
● 20% elementów – 80% skumulowanej wartości
● 30% elementów – 15% skumulowanej wartości
● 50% elementów – 5% skumulowanej wartości
● opiera się na:
o prawie/regule Pareto
Analiza XYZ
Bierze pod uwagę:
● dokładność prognozy zapotrzebowania w okresie tygodnia
o <70% – niska
o 70-95 – średnia
o >95% – wysoka
● Regularność zapotrzebowania (wahania w ciągu miesiąca)
o Wahania (zmienność) <20% – zapotrzebowanie regularne, duża stabilność,
o Wahania (zmienność) 20-50% – średnia regularność zapotrzebowania, średnia stabilność
o Wahania (zmienność) >50% – brak regularności zapotrzebowania, brak stabilności
Kategorie:
● X
o Wysoka dokładność prognozy
o Regularne zapotrzebowanie
o Najmniejszy zapas bezpieczeństwa
● Z
o Niska dokładność prognozy
o nieregularne zapotrzebowanie, brak stabilności
o Największy zapas bezpieczeństwa
Połączona analiza ABC i XYZ
● AX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Wysoki poziom wartości zużycia
o Stosujemy koncepcję Just in Time
● CX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Niski poziom wartości zużycia
Obliczenia
Przeciętny poziom zapasów magazynowych
min – zapas minimalny w firmie
zam – średnia wielkość
zamówienia zap – przeciętny
poziom zapasów zap = min + zam/2
Punkt składania zamówień
Z – zużycie w okresie (dzienne)
T – czas realizacji zamówienia w okresach (dniach)
min – zapas minimalny
PSZ – punkt składania zamówienia
PSZ = T*Z+min
Model Browna
^
𝑦 – prognoza na okres t+1
𝑡+1

𝑦 – wartość zmiennej (popytu) w okresie t


^𝑡
𝑦 – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
𝑡
α – wyrównanie wykładnicze alfa
et – błąd prognozy
^ ^
𝑦 = 𝑎𝑦 + (1 − 𝑎)𝑦
𝑡+1 𝑡𝑡
^

e =y -𝑦
t 𝑡
Koszty
t zaopatrzenia
RKRR – roczny koszt realizacji zamówień
RKUZ – roczny koszt utrzymania
zapasów rz – koszt realizacji jednego
zamówienia P – roczny popyt
z – wielkość zamówienia handlowego
n – ilość zamówień w ciągu roku
u – procentowa stawka kosztów utrzymania zapasów
n = P/z
RKRR =
n*rz
RKUZ = (z/2)*u
Punkt składania zamówień – patrz wyżej
Średnioroczny stan zapasów = z/2

Konsolidacja przesyłek
a – wielkość jednej przesyłki
b – wielkość przesyłki konsolidatora
Oa – oficjalna stawka przewoźnika dla wielkości przesyłki a
Ob – oficjalna stawka przewoźnika dla wielkości przesyłki b
Ka – stawka spedytora konsolidatora dla wielkości przesyłki
a x – oszczędność klienta
y – zysk konsolidatora
x = (a*Oa)-(a*Ka)
y = (b*Ka)-(b*Ob)
Test jednokrotnego wyboru
1
Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia (macierzą Kraljica) produkty, których ryzyko zaopatrzenia jest
wysokie, a ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest niski, nazywamy:
a. strategicznymi
b. „wąskiego gardła”
c. „dźwigniowymi”
d. Modularnymi
2
Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
a. podziału rynku zbytu na segmenty
b. określenia poziomu gotowości dostawczej
c. klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
d. określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych
e. ustalenia kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
3
Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a. siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b. sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
c. siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
d. koszty zmiany dostawcy są wysokie
nie ma poprawnej, serio xd
4
Zgodnie z założeniami metody XYZ o średniej regularności zużycia mówimy, gdy:
a. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b. wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
c. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
d. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%
5
Materiały z grupy CZ (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
a. wysoki poziom wartości zużycia
b. niska dokładność prognozy zużycia
c. wysoka regularność zużycia
d. wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
6
Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych taki poziom:
a. przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną
b. przy którym poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
c. przy którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
d. przy którym stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną
7
Analiza trade off służy do:
a. określenia kryteriów, jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy
b. określenia większej ilości równoważonych dla klienta pakietów usług logistycznych
c. planowania potrzeb dystrybucji
d. klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Test wielokrotnego wyboru
1
Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:
a. czas dostawy
b. niezawodność dostawy
c. funkcjonalność produktu
d. jakość dostawy
e. podatność logistyczną ładunku
f. poziom gotowości dostawczej
2
Zgodnie z podejściem systemowym:
a. obniżenie kosztów transportu zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego systemu logistycznego
b. powinno się dążyć do działania suboptymalizacji działania
c. systemy cechują się spójnością
d. systemy cechują się synergią
e. systemy cechują się
koherentnością Kursywą odpowiedzi może
dobrze xd
3
Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego zaliczamy:
a. mikrologistykę
b. logistykę zaopatrzenia
c. logistykę produkcji
d. logistykę dystrybucji
e. metalogistykę
f. logistykę marketingu
4
Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję modular sourcing oznacza to, że:
a. w odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko u jednego dostawcy
b. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
c. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się w komponenty
d. przedsiębiorstwo serum jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
5
W przypadku niskiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:
a. Stosować strategię dominacji
b. Stosować strategię dywersyfikacji
c. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d. Poszukiwać substytutów
6
Zróżnicowanie szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie świadczy o tym, że:
a. bariery przepływów informacyjnych pierwszego stopnia są wysokie
b. bariery przepływów materiałowych pierwszego stopnia są wysokie
c. bariery przepływów materiałowych drugiego stopnia są niskie
d. bariery przepływów materiałowych trzeciego stopnia są wysokie
7
System Just in Time może być stosowany wobec artykułów:
a. AZ
b. BX
c. AV
d. AX
8
W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące parametry:
a. ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b. dokładność prognozy zapotrzebowania
c. regularność (stabilność) zużycia
d. zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
e. złożoność produktu
9
Materiały z grupy „X” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:
a. bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
b. wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
c. wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
d. potrzeba utrzymania wysokich zapasów bezpieczeństwa
10
Do podmiotów (ogniw) kanału dystrybucji, które nie przejmują prawa własności towarów zaliczamy:
a. agentów
b. brokerów
c. hurtowników
d. detalistów
Zadania otwarte
1
Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami są dwaj producenci.
Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o
najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić do wzoru
Nr Położenie Położenie Wielkoś Koszty
dostawc na osi OX na osi OY ć transport
y sklepu dostaw u ( w PLN
(S) (w na
tonach) 1 tonę)
D1 10 2 80 4
D2 8 4 120 5
S1 14 2 100 6
S2 0 0 60 6
S3 6 18 90 6
Położenie zakładu produkcyjnego na osi X:
𝑚 𝑛
∑𝑟𝑑𝑆+∑𝑅𝐷𝑀 𝑖 𝑖𝑖 𝑖 𝑖 𝑖
𝑖=1
𝐶= 𝑖=1 = 4*10*80+5*8*120 +
6*14*100+6*0*60+6*6*90
𝑚 𝑛 4*80+5*120 + 6*100+6*60+6*90
∑ 𝑟𝑖𝑆𝑖 + ∑ 𝑅 𝑀 𝑖 𝑖
𝑖=1 𝑖=1

Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:


𝑚 𝑛
∑𝑟𝑑𝑆+∑𝑅𝐷𝑀 𝑖 𝑖𝑖 𝑖 𝑖 𝑖
𝑖=1
𝐶= 𝑖=1 = 4*2*80+5*4*120 +
6*2*100+6*0*60+6*19*90
𝑚 𝑛
4*80+5*120 + 6*100+6*60+6*90
∑ 𝑟𝑖𝑆𝑖 + ∑ 𝑅 𝑀 𝑖 𝑖
𝑖=1 𝑖=1
2
Przedsiębiorstwo ALORA zaopatruje się w komponent K-1 na rynkach zagranicznych. Przeprowadzona analiza
portfelowa artykułów zaopatrzenia wykazała, że ryzyko zaopatrzenia na ten komponent jest niskie, a znaczenie tego
komponentu dla przedsiębiorstwa jest duże ze względu na duży udział tego komponentu w strukturze kosztów
zaopatrzenia przedsiębiorstwa ALORA. Jaka powinna być polityka logistyczna przedsiębiorstwa ALORA wobec
komponentu K-1?
a. Utrzymywanie niskich stanów magazynowych
b. Poszukiwanie tańszych substytutów
3
Proszę uzupełnić:
W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są niższe niż w modelu bezpośrednim.
Najwyższe koszty magazynowania związane są z modelem tradycyjnym dystrybucji międzynarodowej. Najniższe opłaty
celne są cechą tradycyjnego modelu dystrybucji międzynarodowej. Najniższe koszty stałe są związane z bezpośrednim
modelem dystrybucji międzynarodowej.
4
Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:
a. Większy stopień koncentracji rynku dostawców
b. Wyższy koszt zmiany dostawcy
c. Mniejsza groźba integracji pionowej
5
Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
a. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy (proszę
podstawić do wzoru),
2
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 190 1
𝑅𝑧𝑒𝑠𝑧𝑜𝑤𝑖𝑒
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝐾𝑟𝑎𝑘𝑜𝑤𝑖𝑒 = 767 000 ×
000
( )
55 2
0

b. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa do
Dębicy wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 5 km, a liczba ludności Krakowa wynosi 767tys., a
Rzeszowa 190tys. (Proszę podstawić do wzoru)

𝑄= 175
1+
Test jednokrotnego wyboru
1
Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia (macierzą Kraljica) produkty, których ryzyko zaopatrzenia jest
niskie, a ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest wysoki, nazywamy:
a. strategicznymi
b. „wąskiego gardła”
c. „dźwigniowymi”
d. Modularnymi
2
Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
f. podziału rynku zbytu na segmenty
g. określenia poziomu gotowości dostawczej
h. klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
i. określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych
j. ustalenia kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
3
Strategia dywersyfikacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
e. siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
f. sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
g. siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
4
System Just in Time może być stosowany wobec artykułów:
e. AX
f. BX
g. AV
h. AZ
5
Zgodnie z założeniami metody XYZ o dużej regularności zużycia mówimy, gdy:
e. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
f. wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
g. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
h. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%
6
Materiały z grupy CX (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
e. wysoki poziom wartości zużycia
f. niska dokładność prognozy zużycia
g. wysoka regularność zużycia
h. wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
7
Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych taki poziom:
e. przy którym poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
f. przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną
g. przy którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
h. przy którym stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną
8
Analiza trade off służy do:
e. określenia kryteriów, jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy
f. planowania potrzeb dystrybucji
g. określenia większej ilości zrównoważonych dla klienta pakietów usług logistycznych
h. klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Test wielokrotnego wyboru
1
Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:
g. czas dostawy
h. niezawodność dostawy
i. funkcjonalność produktu
j. podatność logistyczną ładunku
k. jakość dostawy
l. poziom gotowości dostawczej
2
Zgodnie z podejściem systemowym:
f. obniżenie kosztów transportu nie zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego
systemu logistycznego
g. powinno się dążyć do działania suboptymalizacji działania
h. systemy cechują się spójnością
i. systemy cechują się synergią
j. systemy cechują się
koherentnością Kursywą odpowiedzi może
dobrze xd
3
Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego zaliczamy:
g. mikrologistykę
h. logistykę militarną
i. logistykę produkcji
j. logistykę dystrybucji
k. metalogistykę
l. logistykę marketingu
4
Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję single sourcing oznacza to, że:
e. w odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko u jednego dostawcy
f. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
g. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się w komponenty
h. przedsiębiorstwo serum jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
5
W przypadku wysokiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:
e. Stosować strategię dominacji
f. Stosować strategię dywersyfikacji
g. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
h. Poszukiwać substytutów
6
Zróżnicowanie szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie świadczy o tym, że:
e. bariery przepływów materiałowych trzeciego stopnia są wysokie
f. bariery przepływów materiałowych pierwszego stopnia są wysokie
g. bariery przepływów materiałowych drugiego stopnia są niskie
h. bariery przepływów informacyjnych pierwszego stopnia są wysokie
7
W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące parametry:
f. ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
g. dokładność prognozy zapotrzebowania
h. regularność (stabilność) zużycia
i. zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
j. złożoność produktu
8
Materiały z grupy „Z” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:
e. bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
f. wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
g. wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
h. potrzeba utrzymania wysokich zapasów bezpieczeństwa
9
Do podmiotów (ogniw) kanału dystrybucji, które nie przejmują prawa własności towarów zaliczamy:
e. agentów
f. brokerów
g. hurtowników
h. detalistów
Zadania otwarte
1
Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami są dwaj producenci.
Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o
najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić do wzoru
Nr Położenie Położenie Wielkoś Koszty
dostawc na osi OX na osi OY ć transport
y sklepu dostaw u ( w PLN
(S) (w na
tonach) 1 tonę)
D1 10 2 8 4
D2 8 4 12 5
S1 14 2 10 6
S2 0 0 6 6
S3 6 8 9 6
Położenie zakładu produkcyjnego na osi X:
𝑚 𝑛
∑𝑟𝑑𝑆+∑𝑅𝐷𝑀
𝑖 𝑖𝑖 𝑖 𝑖 𝑖
𝑖=1
𝐶= 𝑖=1 = 4*10*8+5*8*12 +
6*14*10+6*0*6+6*6*9
𝑚 𝑛
4*8+5*12 + 6*10+6*6+6*9
∑𝑟𝑆+∑𝑅𝑀
𝑖𝑖 𝑖 𝑖
𝑖=1 𝑖=1

Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:


𝑚 𝑛
∑𝑟𝑑𝑆+∑𝑅𝐷𝑀
𝑖 𝑖𝑖 𝑖 𝑖 𝑖
𝐶 = 𝑖=1 𝑖=1
=
4*2*8+5*4*12 +
6*2*10+6*0*6+6*8*9
𝑚 𝑛
4*8+5*12 + 6*10+6*6+6*9
∑𝑟𝑆+∑𝑅𝑀
𝑖𝑖 𝑖 𝑖
𝑖=1 𝑖=1
2
Przedsiębiorstwo ALORA zaopatruje się w komponent K-1 na rynkach zagranicznych. Przeprowadzona analiza
portfelowa artykułów zaopatrzenia wykazała, że ryzyko zaopatrzenia na ten komponent jest niskie, a znaczenie tego
komponentu dla przedsiębiorstwa jest duże ze względu na duży udział tego komponentu w strukturze kosztów
zaopatrzenia przedsiębiorstwa ALORA. Jaka powinna być polityka logistyczna przedsiębiorstwa ALORA wobec
komponentu K-1?
c. Utrzymywanie niskich stanów magazynowych
d. Poszukiwanie tańszych substytutów
3
Proszę uzupełnić:
W bezpośrednim modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w modelu tradycyjnym.
Najwyższe koszty magazynowania związane są z modelem tradycyjnym dystrybucji międzynarodowej. Najniższe opłaty
celne są cechą tradycyjnego modelu dystrybucji międzynarodowej. Najniższe koszty stałe są związane z bezpośrednim
modelem dystrybucji międzynarodowej.
4
Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:
d. Większy stopień koncentracji rynku dostawców
e. Wyższy koszt zmiany dostawcy
f. Mniejsza groźba integracji pionowej
5
Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
c. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy (proszę podstawić
60 2
do wzoru),
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝐾𝑟𝑎𝑘𝑜𝑤𝑖𝑒 780 000 200 000 120
𝑍𝑎𝑘𝑢𝑝𝑦 𝑤 𝑅𝑧𝑒𝑠𝑧𝑜𝑤𝑖𝑒 =

d. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa do Dębicy
wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 60 km, a liczba ludności Krakowa wynosi 780tys., a Rzeszowa
200tys. (Proszę podstawić do wzoru)

𝑄= 480
1+

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących metody ABC jest poprawne?

● relatywnie najniższy poziom zapasów magazynowych powinien dotyczyć produktów grupy “C”
● produkty grupy “A” tworzą w porównaniu z produktami “B” i “C” najmniejszą liczebnie grupę produktów
● najdroższe produkty to te, które należą do grupy “C”
● wobec produktów grupy “A” powinny być utrzymywane stosunkowo wysokie zapasy magazynowe

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modeli dystrybucji międzynarodowej są poprawne?

● W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w


modeli bezpośrenim
● Najwyższe koszty stałe związane są z tranzytowym modelem dystrybucji międzynarodowej
● Najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem bezpośrednim
dystrybucji międzynarodowej
● Najwyższe opłaty celne związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji międzynarodowej

Ryzyko zaopatrzenia i znaczenie artykułu dla wyniku finansowego i jakości oferty danego
przedsiębiorstwa stanowią podstawowe parametry wykorzystywane w:
● formule Wilsona
● macierzy intensywności logistycznej produktu
● analizie XYZ
● macierzy Kraljica
● macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia
● analizie trade off

W przypadku wysokiej siły przetargowej sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:


● unikać podpisywania długoterminowych umów z dostawcami
● stosować strategię “rozwagi” jako strategię w sferze zaopatrzenia
● utrzymywać podwyższone stany zapasów
● magazynowych

poszukiwać substytutów
rozważyć produkcję we własnym zakresie
W przypadku wysokiego stopnia rozproszenia sektora dostawców przedsiębiorstwo powinno:
● rozważyć zwiększenie produkcji we własnym zakresie
● poszukiwać substytutów
● stosować strategię dominacji
● poszukiwać nowych dostawców
● unikać podpisywania długoterminowych umów z dostawcami

Różniczka pozioma polega na różnicowaniu stawek przewozowych pod względem


● cech ładunku
● cech środka transportu użytego do przewozy
● sposobu realizacji usługi transportowej
● czasu przewozu
● relacji (kierunku) przewozu
● okres przewozu

Różniczka pionowa to zróżnicowanie stawek taryfowych z uwagi na


● odległość przewozu
● trasę przewozu

Wysoka wrażliwość przewożonego ładunku na niską temperaturę oznacza, że jego:


● transportowa podatność ekonomiczna jest niska
● transportowa podatność naturalna jest niska
● transportowa podatność techniczna jest niska
● transportowa podatność naturalna jest wysoka
● transportowa podatność ekonomiczna jest wysoka
● techniczna podatność transportowa jest wysoka

W przedsiębiorstwie SEZAM stosowany jest model Browna dla prognozowania popytu dla okresów jednego
tygodnia. Wyrównana wykładniczo średnia ocena trendu po minionym tygodniu wyniosła 33,90. Popyt w
aktualnym tygodniu wyniósł 33,80. Jaka będzie prognoza na przyszły tydzień (proszę podstawić do wzoru), jeśli
przyjęto wartość współczynnika alfa= 0,3?
● 0,3x33,80+0,3x33,90
● 0,3x33,80+0,7x33,90
● 0,7x33,80+0,7x33,90
● 0.3x33,90x0,7x33,80
Za stosowaniem strategii dominacji jako strategii wobec dostawców przemawia:
● wysokie koszty zmiany dostawcy
● wysoka siła przetargowa dostawców
● duża groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy
● niski stopień koncentracji sektora
Egzamin 23.06
Jak to będzie wyglądać?

Pytania obliczeniowe, uzupełnić, wybrać właściwą odpowiedź lub właściwe odpowiedzi


20-30min
na zoomie
Na co zwrócić uwagę wg MU?:

- Analiza XYZ, ABC, Macierz intensywności logistycznej, Siatka powtórzeń Pellego


Wiilsona, Macierz Krajnicia, Strategie wobec dostawców (wybór, kiedy zastosować w
jakiej sytuacji), coś tam integracji koncentracji idk, serwis dostawczy parametry,
zadania na logikę skutek-wynik, systemy logistyczne podział funkcjonalny, efekty
związane z efektem doświadczenia (klient, logistyka a marketing, jak wplywa), kanały
dystrybucji jakie są, kiedy się sprawdzają, siła przetargowa efekty skali, do
przeliczenia co na co wpływa raczej na logikę, wyznaczenie kosztu jednostkowego,
koszty,

Podstawowe zagadnienia egzaminacyjne

definicja logistyki, cele logistyki, podejście systemowe (w tym definicja systemu, podsystemu,
nadsystemu, otoczenia systemu, koherentność i synergia, pojęcie suboptymalizacji) i
procesowe w logistyce (istota i typy barier przepływów logistycznych, integracja i koordynacja
jako metody harmonizacji przepływów logistycznych, kierunki integracji i koordynacji
przepływów logistycznych), klasyfikacja systemów logistycznych (instytucjonalna,
funkcjonalna, rzeczowa), strategiczne znaczenie logistyki, kryteria oceny usługi logistycznej,
strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia (podmiotowe i przedmiotowe) – strategie
logistyczne wobec dostawców, czynniki określające siłę przetargową dostawców, cechy
strategii równowagi, dominacji i dywersyfikacji, efekt doświadczenia w logistyce, strategia
insourcingu i outsourcingu, single sourcing i modular sourcing, strategia Just in Time, typy
popytu i metody prognozowania krótkoterminowego (arytmetyczna średnia ruchoma, model
Browna), formuła Wilsona (określania optymalnej wielkości zamówienia handlowego w
warunkach pewności – w tym: wpływ wielkości zamówienia handlowego na roczne koszty stałe
i zmienne, punkt składania zamówień), analiza ABC, XYZ, macierz portfelowa artykułów
zaopatrzenia (Kraljica), macierz intensywności logistycznej, wpływ standaryzacji na koszty
logistyczne, dystrybucja a logistyka dystrybucji, kanały dystrybucji i struktura pionowa i
pozioma systemu dystrybucji, dystrybucja bezpośrednia a pośrednia, typy ogniw (podmiotów)
w systemie dystrybucji, zasady określania logistycznej polityki obsługi klienta (w tym: siatka
powtórzeń Kelly’ego, koncepcja trade-off) modele dystrybucji międzynarodowej; zasada
odroczenia (postponement) w logistyce, uwarunkowania realizacji międzynarodowych
przepływów logistycznych (międzynarodowy transport powietrzny, lądowy i wodny – linie,
punkty i środki transportu, konwencje międzynarodowe regulujące międzynarodowe
przepływy ładunków), systemy taryfowe i czynniki wpływające na ich strukturę (odległość/trasa
przewozu, rodzaj przewożonego ładunku, wielkość jednorazowej partii, sposób przewozu,
zasada opłaty maksymalnej, cechy ładunku zbiorczego i zasady obliczania opłaty za przewóz
(przewoźnikowi i spedytorowi), podatność logistyczna ładunku – istota, rodzaje.
Przydatna literatura:

Pfohl H. Chr., Systemy logistyczne (zwłaszcza rozdział dot. Logistyki

międzynarodowej) Gołemska E., Szymczak M., Logistyka międzynarodowa

Płaczek E., Logistyka międzynarodowa

Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z. Logistyka w przedsiębiorstwie, (problematyka określania


optymalnej wielkości zamówienia handlowego)

Christopher M., Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw (lub Logistyka marketingu) -


zwłaszcza rozdział dot. Określania logistycznej polityki obsługi klienta

Szczepaniak T, Transport i spedycja w handlu zagranicznym

22.02

Poziom umiędzynarodowienia przedsiębiorstwa może być różny. Żeby obliczyć poziom


posługujemy się różnymi wskaźnikami poziomu umiędzynarodowienia przedsiębiorstwa.
Mogą to być wskaźniki takie jak wielkość obrotu na rynkach zagranicznych w stosunku do
obrotu ogółem, ilość klientów zagranicznych do ilości wszystkich klientów itp.Im te wskaźniki
są wyższe tym wyższy poziom umiędzynarodowienia działalności danego przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwa multinarodowe - strategia jest dostosowania do specyfiki każdego z


krajów np. gdy w skład wchodzi 100, to do każdego ze 100 krajów dostosowujemy specyfikę
(mają placówki w wielu krajach)
Przedsiębiorstwo transnarodowe - pewna nowa jakość, ponadnarodowe
Przedsiębiorstwo globalne - stara się znaleźć to co jest wspólne dla wszystkich krajów,
jednolita strategia we wszystkich krajach. Przeciwieństwo przedsiębiorstwa multi
narodowego
Przedsiębiorstwa międzynarodowe - takie, które eksportują swoje produkty za granicę

Logistyka - zapewnienie, aby odpowiednie dobro było dysponowane w odpowiednim


miejscu i czasie po minimum kosztów

DOBRO: informacje, materiały, ludzie, energia, pieniądze to też wchodzi w zakres


zainteresowania logistyki

Definicja formalna logistyki:


Logistyka to planowanie, koordynowanie, realizacja i kontrola (ZARZĄDZANIE) czaso
przestrzennej transformacji dóbr. (PRZEPŁYWEM DÓBR)
Logistyka zajmuje się optymalizacją przepływu dóbr.

W logistyce dążymy do optymalizacji

→ Nie powinno się dążyć do max. poziomu usługi logistycznej (koszty zapewnienia tego
poziomu mogą przewyższać zyski)
→ Dążymy do realizacji do najwyższych zysków → optymalizacja
→ Nie powinno się dążyć do min. kosztów logistycznych, bo min. kosztów to 0, czyli wgl nie
prowadzimy działalności
Podejście systemowe oraz procesowe w logistyce:

Cechy koncepcji logistycznej materiały od HALINY

Do podstawowych zasad, na których opiera się ta nowa koncepcja można zaliczyć: -

filozofię systemową oraz

- filozofię procesową.

Filozofia systemowa zakłada całościowy, w odniesieniu do przedsiębiorstw


ponadwydziałowy sposób postrzegania układu oraz uwzględnienie założenia, że dla
wyjaśnienia stanu i zachowania całości nie wystarcza uwzględnienie składających się na tę
całość elementów, ale również zależności istniejących pomiędzy tymi elementami. Wymaga
więc postrzegania całości jako swego rodzaju złożonej sieci współzależności. Cele, do
których dążą poszczególne elementy tej sieci mogą być w stosunku do siebie neutralne,
komplementarne lub sprzeczne (Fey). Tak więc dążenie do optymalizacji całości wymaga
odpowiedniego zharmonizowania działań poszczególnych jej elementów, zwłaszcza tych,
pomiędzy którymi występuje konflikt celów oraz optymalizację działania poszczególnych
podsystemów z punktu widzenia całego systemu, tak aby system ten mógł realizować
korzyści synergetyczne. Zgodnie z tym optymalne wartości parametrów poszczególnych
podsystemów danego systemu są określane na podstawie znajomości optymalnych wartości
parametrów całego systemu.

Przyjmując, że podstawowym celem działania systemu jest tworzenie wartości, a


tworzenie to jest zawsze procesem, to optymalizacja tego działania oznacza optymalizację
procesu. Optymalizacja procesu wymaga zastosowania opisanej w I. rozdziale filozofii
procesowej, zgodnie z którą system powinien być tak ukształtowany, aby proces przebiegał
bez zakłóceń. Zakłócenia te tworzą wszelkie bariery na drodze przepływów materiałowych i
informacyjnych. Występować mogą one na granicy pomiędzy poszczególnymi
podsystemami (elementami) systemu. Bariery te określane w języku angielskim jako
interfaces, w niemieckim jako Schnittstellen, powstają wskutek segmentacji strumienia
materiałowo - informacyjnego, a więc jego podziałem na odcinki, z których każdy znajduje
się w sferze kompetencji różnych jednostek organizacyjnych. Może to spowodować
względnie silne odizolowanie poszczególnych jednostek od siebie, ich względną
autonomizację w odniesieniu do przepływów materiałowych i informacyjnych, słabszą
identyfikację z całym łańcuchem logistycznym, a tym samym wywołuje tendencje do
suboptymalizacji w ramach poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz występowanie
silnych barier w przebiegach procesów materiałowych i informacyjnych, co oznacza
czasowo - przestrzenne przerwanie tych przepływów. Tendencjom tym przeciwstawia się
orientacja procesowa ukierunkowana na harmonizację dotąd rozdzielonych zadań
logistycznych.

Można więc stwierdzić, że działanie systemu logistycznego jest ukierunkowane na


harmonizację działania poszczególnych jego elementów w celu optymalizacji działania
całego systemu (także: Bäck, Ballou). Im więcej więc elementów i występujących pomiędzy
nimi interakcji składa się na dany system, a więc im bardziej rozbudowana jest sieć
zależności, tym bardziej złożone jest zadanie harmonizacji działania tych elementów.

Sieć logistyczna
Sieć może być postrzegana jako układ węzłów i połączeń pomiędzy nimi. Układ ten
wyznacza drogi, którymi następuje przepływ takich czynników tworzenia wartości, jak
materiał, informacja, czynnik ludzki, energia. W przypadku systemu logistycznego węzły
symbolizują funkcję czasowej, a połączenia pomiędzy nimi przestrzennej transformacji
objektu. W zależności od określonego poziomu agregacji elementów systemu logistycznego
węzłami mogą być systemy magazynowania, transportu, ale również poszczególne
stanowiska pracy. Sposób postrzegania systemu logistycznego w decydujący sposób
wpływa na zakres analizy tego systemu. W przypadku ponadwydziałowego postrzegania
systemu logistycznego sieć logistyczna obejmuje nie tylko wewnątrzorganizacyjny system
tworzenia wartości, ale również dostawców i odbiorców danej organizacji. Im większa ilość
węzłów składa się na sieć logistyczną, tym większa jest liczba możliwych barier na drodze
przepływów materiałowych i informacyjnych i tym bardziej złożone jest zadanie koordynacji
tych przepływów.
8.03

System - jest to spójny zbiór elementów, które tak są ze sobą powiązane, że łącznie
realizują cele systemu

Podejście systemowe - mówi nam o tym, że system to nie jest zbiór dowolnych elementów,
tylko to jest taki zbiór takich elementów pomiędzy którymi występują pewne więzi, pewne
zależności, relacje i te relacje są zorientowane na to by realizować cele całego systemu

Każdy system dzieli się na małe części (podsystemy lub subsystemy)

Każdy podsystem jest pewnym systemem.

System otwarty - ma otoczenie np. systemy ekonomiczne


System zamknięty - nie ma
a- koszt realizacji jednej dostawty (koszt stały) - 100zł
5200zł → roczne koszty stałe

To, że transport spadnie do 2600zł, nie oznacza, że we wszystkich podsystemach też koszty
spadną. Teraz mogą się zwiększyć, jeśli chodzi o zarządzanie zapasami dlatego koszty
całego systemu mogą wzrastać → zasada substytucyjności kosztów, czyli jeżeli podejmuje
decyzje dot. jednego podsystemu to pociąga to za sobą zmiany w innym podsystemie a w
rezultacie cały system ulega zmianie. Podejście holistyczne (całościowe) Należy unikać
suboptymalizacji działania, tak jak w przykładzie, gdzie obniżyliśmy niby koszty transportu, a
jednak koszty zarz. zapasami się zwiększyły. Optymalny kształt całości, a nie części
odrębnej→ to powinno nas kierować

Podstawowe parametry opisujące usługę logistyczną:


- czas dostawy - czas, który upływa od złożenia zamówienia do otrzymania ładunku -
niezawodność dostawy - mówi nam o tym, jakie jest prawdopodobieństwo dotrzymania
terminu dostawy (terminowość). Możemy mierzyć w taki sposób: licząc jaka jest ilość
terminowych dostaw x 100%
czynniki wpływające na czas oraz niezawodność dostawy:
→ gotowość dostawcza - poziom g.d. mówi nam o tym w jakim stopniu dany
dostawca jest w stanie zrealizować zamówienie natychmiast, co oznacza, że
dysponuje gotowym artykułem w magazynie albo już schodzi z linii produkcyjnej
→ organizacja pracy u naszego dostawcy
- jakość dostawy - mówi nam o tym, czy otrzymany ładunek jest zgodny z naszą
specyfikacją co do ilości i jakości, stan dostawy, czy jest nieuszkodzona MIERNIK:
ilość reklamacji do ilości wszystkich dostaw x 100%
- elastyczność dostawy - czy dostawca się dostosowuje czy my się do niego
dostosowujemy

Dyfuzja technologiczna - nowe technologie znacznie szybciej są przejmowane


przez inne przedsiębiorstwa, jeśli technologia podobna to i produkt podobny :P

22.03

Klasyfikacja systemów logistycznych (!!!)


● Kryterium instytucjonalne
○ Makrologistyka – system całego państwa, Eurologistyka - jednolitość na
terenie UE lub Europy całej jako kontynentu
○ Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa np. w
szpitalu
○ Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami różne sektory,
natomiast mezologistyka dotyczy konkretnego sektora np. logistyka żywności ●
Kryterium funkcjonalne
○ Logistyka zaopatrzenia
○ Logistyka produkcji
○ Logistyka dystrybucji, czy wszyscy klienci mają te same oczekiwania??

○ Logistyka recyklingu

● Kryterium rzeczowe
○ transport
○ zarządzanie zapasami
○ opakowania
○ infrastruktura logistyczna
○ realizacja zamówień
Logistyka marketingu obejmuje logistykę zaopatrzenia oraz

dystrybucji Systemy logistyczne – klasyfikacja instytucjonalna

Etapy rozwoju koncepcji logistycznej:

→ Koncepcja Ballou
1. etap lata uśpienia (po wojnie)
2. logistyka dystrybucja (lata 60)
3. logistyka zaopatrzenia (lata 70)
4. logistyka przedsiębiorstw (lata 80)
5. zarządzanie łańcuchem dostaw (supply chain management) (lata 90 - obecnie) Efekt

doświadczenia obejmuje zarówno efekt skali, efekt wprawy jak i efekt innowacyjności.

f. przedsiębiorstwa → podstawowa czyli najważniejsza

Strategia logistyczne zaopatrzenia które się zaopatrujemy czy np. niskie stany magazynowe
czy nie
- ABC
- XYZ
- intensywności logistycznej

26.04

Formuła Wilsona metoda która jest pomocna przy określaniu optymalnej wielkości dostawy.
(w warunkach pewności!)
Od czego zależą stany zapasów magazynowych?
- od ilości magazynowanych dóbr → im więcej magazynowanych dóbr tym wyższe
koszty magazynowania
- od czasu magazynowania → im dłużej dane dobro jest magazynowane tym wyższe
są koszty
- od wartości jednostkowej magazynowanych dóbr → im wyższa wartość dóbr tym
wyższe koszty np. koszty zamrożenia kapitałowego (utraconych korzyści), mówią ile
byśmy zarobili mając pieniądze, które nie byłby zamrożone w towarze

Tak naprawdę mamy realny wpływ jedynie na ilość magazynowych dóbr, czyli stany
magazynowe.

Punkt składania zamówień obliczamy jako: czas realizacji zamówienia x dzienne


zapotrzebowanie

Określanie opt. wielkości zamówienia handlowego:

- roczne koszty realizacji dostaw → koszty stałe


- roczne koszty utrzymywania zapasów magazynowych → koszty zmienne
Chcemy aby suma tych kosztów była min rKł =Ks+Ks → min

Roczne koszty realizacji dostaw = koszt realizacji 1 dostawy x ilość dostaw ciągu roku
(popyt roczny/ wielkość zamówienia handlowego)
Roczne koszty utrzymywania zapasów = wielkość zamówienia handlowego/2 x wartość
jednostkowa dóbr x stawka rocznych kosztów utrzymywania zapasów magazynowych →
min
Wzór na opt. wielk. zamów. = √2����
��∗����, gdzie
a - koszt realizacji 1 dostawy
P - popyt roczny
m - stawka rocznych kosztów utrzymywania zapasów
magazynowych Wj - wartość jednostkowa dóbr

● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień (!!!):


o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień (!!!):
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych

Współczynnik obrotu mówi nam jaka jest relacja pomiędzy wielkością sprzedaży w danym
okresie czasu do stanu zapasów magazynowych w danym okresie czasu

Logistyka jako funkcja koordynacyjna


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe jest
przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają


one przebiegać bez zakłóceń.

W podejściu procesowym logistykę postrzegamy więc przede wszystkim jako funkcję


koordynacyjną.

Czynniki określające siłę przetargową dostawców (!!!)


1. Stopień koncentracji sektora dostawców – im wyższy, tym większa siła
przetargowa dostawców, mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego
przedsiębiorstwa)
2. Grożba integracji pionowej – im większa, tym mniejsza siła przetargowa
dostawców, większa siła przetargowa odbiorcy (naszego
przedsiębiorstwa)
3. Koszt zmiany dostawcy – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców,
mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
4. Poziom wzajemnego poinformowania o sobie i sytuacji w sektorze – strona,
która posiada więcej informacji, dysponuje większą siłą przetargową.

IM WIĘKSZA SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW, TYM WIĘKZE RYZYKO


ZAOPATRZENIA.

Strategie logistyczne wobec dostawców (!!!)


Parametr Strategia Strategia Strategia dywersyfikacji
dominacji równowagi

Siła przetargowa Przewaga Równowaga Przewaga dostawcy


odbiorcy
Wielkość Niewielkie Duże zamówienia
zamówień (konsolidacja dostaw w
ramach aliansu
strategicznego)

Cena Umiarkowana Stosunkowo wysoka

Zapasy Niewielkie Wysokie

Długość umowy Krótkie Długoterminowe umowy


z dostawcą umowy

Poszukiwanie Nie ma Tak


nowych dostawców potrzeby

Poszukiwanie Nie ma Tak


substytutów potrzeby

Własna produkcja Nie Tak

Priorytet polityki Minimalizac Zapewnienie dysponowalności


logistycznej ja kosztów

W przypadku strategii równowagi stosowane będą pośrednie rozwiązania, w zależności od


sytuacji.

Kryteria i systemy oceny dostawców

4 podstawowe kryteria oceny dostawców: (!!!)


1. Czas dostawy
2. Niezawodność (terminowość) dostawy
3. Jakość dostawy
4. Elastyczność dostawy

System oceny dostawców


System oceny dostawców powinien składać się z 2 części:

● Oceny samego produktu


● Oceny usługi związanej z dostarczeniem produktu

Czynniki ryzyka zaopatrzenia i strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka


zaopatrzenia

Czynniki ryzyka
● Związane ze źródłem zaopatrzenia
o Sytuacja ekonomiczno-polityczna kraju dostawcy
o Sytuacja ekonomiczna dostawcy
o Stopień ważności naszej firmy dla dostawcy (wynika ze stopnia koncentracji
rynku)
● Związane z przewozem
o Warunki pogodowe
o Stopień przejezdności trasy
o Kradzieże, piractwo
o Wypadki
o Inne
Strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka zaopatrzenia
(!!!) ● Podwyższony poziom zapasów
● Długoterminowe umowy
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze
awaryjnym
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy

Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia


● Strategie podmiotowe
o Większa siła przetargowa dostawcy – strategia dywersyfikacji (patrz wyżej)
o Większa siła przetargowa odbiorcy – strategia dominacji (patrz wyżej) ● Strategie
przedmiotowe (patrz niżej)
o Analiza ABC
o Analiza XYZ
Macierz Kraljica

31.05
Macierz Kralijca (macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia
dokonał klasyfikacji artykułów zaopatrzenia z punktu widzenia dwóch parametrów: 1.
ryzyko zaopatrzenia (jest tym większe, iż wyższy stopień koncentracji sektora
dostawców, czyli im większa siła przetargowa dostawców) czynniki ryzyka mogą mieć
charakter makroekonomiczny → związany z aspektami politycznymi, społecznymi i
ekonomicznymi w rejonie kraju gdzie znajduje się nasze źródło zaopatrzenia, czy jest to
kraj stabilny politycznie itp, również czynniki związane z transportem, czyli problemy
związane z pogodą, atakami pirackimi,
mikroekonomiczny charakter → ryzyko może wynikać w syt. politycznej, społeczne
(strajki w przedsiębiorstwie), ekonomiczna (czy przedsiębiorstwo nie jest zagrożone
bankructwem)
2. wpływ produktu, komponentu, surowca, materiału, w który się zaopatrujemy na nasz
wynik finansowy i jakość naszej oferty

Ryzyko zaopatrzenia
Duże Małe

Znaczenie D Artykuły Artykuły


produktu dla
wyniku
u strategiczne dźwigniowe
finansowego i ż
jakości oferty e
M Artykuły Artykuły
a wąskiego pozostałe
ł gardła (obojętne)
e

Strategie normatywne do każdych art


Podejście ilościowe i jakościowe, przy określaniu wpływu (duży bądź mały) na wynik
finansowy. Artykuły w które się zaopatrujemy mają duży udział w strukturze zaopatrzenia ale
też funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Wpływ może mieć też charakter jakościowy produkt unikatowy (anegdota z chlebem) Art.
strategiczne - szczególna uwaga zwrócona, dokładna analiza ryzyka, planowanie o
charakterze awaryjnym, zastanowić się nad produkcja we własnym zakresie, utrzymywać
stany magazynowe, podpisywać długoterminowe umowy z dostawcami
Art. dźwigniowe - wysoka wartość jednostkowa produktów, nasza strategia logistyczna →
możemy pomyśleć o substytutach, produkcji we własnym zakresie
Art. wąskiego gardła - nasza strategia logistyczna wobec tych produktów powinna się
charakteryzować, poszukiwanie substytutów z niskim ryzykiem, możemy utrzymywać
zapasy, bo nie są to produkty drogie, podpisywanie długoterminowych umów Art.
pozostałe (obojętne) - te które nie przysparzają problemów, możemy stosować politykę
optymalizacyjną, wielkości zamówień, stan zapasów

Macierz intensywności logistycznej produktów:


bazuje na podstawowym wniosku, że logistyka jest funkcją koordynującą, w codziennej,
bieżącej działalności. Im wyższych nakładów koordynacyjnych wymaga dany produkt, to tym
wyższy jest poziom jej intensywności logistycznej i tym wyższe koszty logistyczne
Parametry:
1. złożoność produktu, w który się zaopatrujemy, złożoność jest tym większa z im
większej ilości różnorodnych części dany produkt się składa.
2. singularność, dot. każdego z tych elementów, części z osobna, różnorodność,
unikalność części, przeciwieństwo standaryzacji. Jeśli to każdego sprzętu dodajemy
ten sam kabel, to singularność jest niska
Produkty na prawo od ukośnej, pogrubionej linii (na zielono) charakteryzują się wysoką
intensywnością logistyczną, produkty na lewo – niską.

Modular sourcing - startegia przedmiotowa


Single sourcing - strategia podmiotowa (w odniesieniu do dostawców), pojedyncze źródło
zaopatrzenia

Zabiegi w celu obniżenia intensywności logistycznej (!!!)


● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing

Im wyższa złożoność produktu tym wyższa jego intensywność logistyczna, tym wyższe
nakłady koordynacyjne tym wyższe koszty logistyczne

Im wyzszy poziom singularnosci, czyli pojdyncze wykorzystanie komponentow do


ograniczonej ilości produktów różnego rodzaju tym wyzszy poziom intensywności
logistycznej

Skala produkcji
Niska Wysoka
Intensyw W “B” “A”

no ść y
logistyczna s
o
k
a
N “C” “B”

i
s
k
a

a - najważniejsze produktu

Modele dystrybucji międzynarodowej

Model tradycyjny
W każdym z krajów goszczących firma utrzymuje jednostkę handlową i magazyn krajowy, w
kraju macierzystym zlokalizowany jest magazyn centralny. Cechy tego modelu:

● Wysoki poziom obsługi klienta – wysoka jakość dostawy


● Wysoki koszt magazynowania – najwyższe koszty stałe
o wysoki koszt utrzymania infrastruktury
o wysoki koszt utrzymania zapasów;
● Niskie koszty transportu (najmniejsze koszty zmienne)
o Większe dostawy
o Nie muszą być regularne
o Niższy koszt jednostkowy transportu
o Wykorzystanie efektu doświadczenia
● Niskie koszty celne – jeśli cło naliczone jest od wartości, stawkę nalicza się od ceny
wewnętrznej firmy, ponieważ przepływ odbywa się wewnątrz firmy

Model tranzytowy
Zamiast magazynów firma utrzymuje w krajach goszczących punkty przeładunkowe.
Zamówienia są przyjmowane przez jednostki handlowe krajów goszczących, następnie
zbiorczo realizowane w magazynie centralnym. Przesyłka zbiorcza jest dekompletowana w
punkcie przeładunkowym, i wysyłana do klientów indywidualnych.

● Niższe niż w modelu tradycyjnym koszty magazynowania – brak konieczności


utrzymywania magazynów krajowych
● Wyższe koszty transportu – częstsze i mniejsze przesyłki
Model regionalny
Utrzymujemy w każdym regionie jeden magazyn regionalny. Magazyn regionalny obsługuje
klientów ze wszystkich krajów regionu. Każdym z krajów zbierane są zamówienia i
przesyłane do magazynu regionalnego. Dostawa do klienta może się odbywać bezpośrednio
z magazynu regionalnego lub przez punkty przeładunkowe w krajach regonu.

● Zaleca się zlokalizowanie magazynów regionalnych w strategicznych punktach,


takich jak strefy ekonomiczne czy wolne od cła
● Magazynem regionalnym powinien zarządzać menedżer niezwiązany z działami
krajowymi firmy

Model bezpośredni
Pracownicy w krajach goszczących zbierają zamówienia, przesyłają je do magazynu
centralnego, skąd bezpośrednio wysyłane są przesyłki do klientów.

● Najniższe z rozważanych modelów koszty magazynowania (koszty stałe)


● Najwyższe koszty transportu (koszty zmienne)
● Najwyższy udział kosztów zmiennych
● Wysokie koszty celne – cło naliczane od wartości rynkowej

Im bardziej kierujemy się w kierunku od modelu tradycyjnego do modelu


bezpośredniego, to tym mniejsze są koszty magazynowania, a tym większe koszty
transportu. Chcemy utrzymać wysoki poziom obsługi klienta i wysyłamy z polski za
granicę przesyłki, muszymy stosować szybszy i częstszy transport, mniejszy udział
kosztów stałych w strukt kosztów. Niekoniecznie model bezpośredni powinien być
preferowany. Niższe koszty opłat celnych w modelu tradycyjnym DUŻY PLUS

7.06

Problematyka określania logistycznej polityki obsługi klienta

Schemat ten określa etapy postępowania, które powinny być zachowane jeżeli
chcemy w sposób właściwy określić logistyczną politykę obsługi klienta. Musimy
sobie zadać pytania odnośnie jednolitości rynku, czy w innych krajach oczekiwania
są różne? Czy też możemy podzielić rynek na segmenty i do tych segmentów
powinniśmy dostosować naszą ofertę. Co trzeba zrobić by określić logistyczną
politykę obsługi klienta?

1. Ustalenie czym tak naprawdę kieruje się nasz klient przy wyborze dostawcy.
Ważne jest to, abyśmy zidentyfikowali na które cechy usługi logistycznej dany
klient zwraca szczególną uwagę. Musimy zidentyfikować decydenta.
Identyfikujemy kryteria którymi się kieruję przy wyborze. Siatka powtórzeń
Kelly’ego pozwala na nie bezpośredni dostrzec do systemu wartości klienta.
Pytamy go, które 2 spośród 3 podanych firm są do siebie podobne i pod jakim
względem.
2. Co jest najważniejsze co mniej ważne i o ile dla klienta, udziały procentowe.
Klient dzieli 100 procent pkt na kilka kryteriów.
3. Jak my wyglądamy w oczach klienta na tle konkurencji? Metodą jest wykres
grzebieniowy.
4. Segmentacja rynku, dzielimy naszych klientów na grupy i w ramach każdej z
grup mamy klientów, którzy mają jednakowe lub bardzo podobne oczekiwania
co do szczególnych cech usługi logistycznej. Analiza grupująca.Ile tych
segmentów powinniśmy wyodrębnić? Im mniejsza ilość segmentów do
obsługi tym mniejsze koszty logistyczne. Dobrze jest żeby liczba segmentów
nie była zbyt duża, kilka, kilkanaście. A jeśli chodzi o korporacje to z 20. W
jaki sposób to możemy robić? Korzystamy z analizy trade off i conjoint
measurement. Trade off mówi nam o tym, że możemy zaprojektować większa
ilość pakietów usług logistycznych różniących się między sobą w oczach
danego konkretnego klienta będą mieli taką samą wartość. Conjoint
measurement wykorzystując te metode możemy zaprojektować pakiet usług
logistycznych,a także dokonać pewnej roszady klientów.

Na ofertę współczesnych przedsiębiorstw składają się 2 elementy:

- produkt

- usługa związana z tym produktem

Strategie konkurencji:

- strategia kosztowa, polega na tym, że wygrywamy walkę konkurencyjną


dzięki temu, że mamy niższe koszty jednostkowe naszej działalności
- strategia wyróżnienia, mówi nam o tym, że co prawda nie mamy tak niskich
kosztów jednostkowych jak te przedsiębiorstwa, które stosują strategię
kosztową. Specyficzne cechy, które nas wyróżniają TOP
- strategia koncentracji, koncentrujemy się na jakimś fragmencie, a nie całości
rynku
Możemy w takim przypadku zastosować 2 różne podejścia:

- inżynierskie →
- marketingowe → nie narzucamy naszego rozwiązania klientom, ale
orientujemy się jakie są ich oczekiwania lub potrzeby. Badamy
oczekiwania klienta. Wtedy odpowiednio dostosowujemy naszą ofertę
do oczekiwań klienta, co może polegać na tym, że rezygnujemy z tej
niepotrzebnej części (u góry), a uzupełniamy o to co brakuje, żeby
zaspokoić klienta (część na dole). Jest to marketing pasywny, bo
dostosowujemy się do klienta (patrz rysunek na dole).

- Drugi rodzaj marketingu to odpowiednie oddziaływanie na klienta, tak by on odczuwał


potrzebę zainteresowania tą ofertą, jaką jesteśmy mu wstanie zaoferować. Takie
podejście nazywamy marketingiem aktywnym.
Zagadnienia od dr Łyszczarz – opracowane
Definicja i zakres logistyki marketingu
Logistyka marketingowa (zarządzanie logistyczno-marketingowe) - zintegrowana funkcja marketingu
i logistyki, nastawiona na realizację ich celów.

Logistyka marketingowa opiera się na realizowaniu celów:

● szybkie i elastyczne reagowanie na zmiany popytu i potrzeby klientów;


● utrzymanie wysokiego poziomu obsługi klientów;
● utrzymanie odpowiednich relacji z klientami i kooperantami;
● uzyskanie przewagi konkurencyjnej;
● obsłużenie klientów przy jak najniższym dla nich koszcie.

Klasyfikacja systemów logistycznych (!!!)


● Kryterium instytucjonalne
o Makrologistyka – system całego państwa
o Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa
o Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami
● Kryterium funkcjonalne
o Logistyka zaopatrzenia
o Logistyka produkcji
o Logistyka dystrybucji

Definicja logistyki dystrybucji, dystrybucja a logistyka dystrybucji


Dystrybucja obejmuje 2 podstawowe grupy zadao:

● Akwizycja - pozyskiwanie nowych klientów


● Dystrybucja fizyczna zarządzanie przepływem dóbr, z magazynu wyrobów gotowych do
finalnego odbiorcy

Dystrybucja - przepływ dóbr z magazynu wyrobów gotowych do finalnego odbiorcy.


Podsumowując: Dystrybucja fizyczna to inaczej logistyka dystrybucji.

Logistyka dystrybucji – koordynacja, planowanie, organizowanie, sterowanie i kontrola


czasoprzestrzennej transformacji dóbr, z magazynu wyrobów gotowych do finalnego
odbiorcy.

Decyzje logistyczne a decyzje marketingowe


Polityka produktu
Ważne są parametry fizyczne produktu, ponieważ wpływają one na koszty logistyczne.

Już na etapie projektowania powinno się brać pod uwagę koszty logistyczne, poprzez
zwracanie uwagi np. na:

● Dostępność surowców
● Standardowe wymiary
Logistyka będzie też zależała od etapu cyklu życia produktu. We wczesnych etapach ważne jest
szybkie dostarczenie, – występuje nadwyżka popytu – dlatego stosuje się rozbudowaną sieć
dystrybucji. W późniejszych etapach stosuje się takie strategie jak strategia minimalnej
opłacalności klienta (realizuje się tylko zamówienia przynoszące określony zysk), prowadzi się też
politykę optymalizacyjną.

Polityka cen
Jeśli chodzi o cenę dobra w równoległych kanałach dystrybucji, mogłoby się wydawać że
cena będzie niższa w wypadku kanałów bezpośrednich, gdzie firma ponosi mniejsze koszty.
W rzeczywistości jednak czasami może to wyglądać inaczej.

Jeśli jednak kanał bezpośredni jest wskutek uwarunkowań zewnętrznych warunków bardzo
rozbudowany, niższy koszt (i co za tym idzie cena) może występować przy dystrybucji przez
pośredników, dzięki wystąpieniu efektu doświadczenia.

Struktura systemu dystrybucji


● Struktura pionowa – mówi o ilości stopni/etapów w łańcuchu dostaw, które występują w
drodze do klienta
● Struktura pozioma – ile mama jednostek w ramach poszczególnych poziomów, i gdzie się
znajdują (np. ile i gdzie magazynów regionalnych)

Kanały dystrybucji
Kanały dystrybucji możemy podzielić zasadniczo na bezpośrednie i pośrednie. Pośredników
w procesie dystrybucji możemy z kolei podzielić na tych przejmujących prawo własności (np.
hurtownicy) oraz nie przejmujących prawa własności (agenci, brokerzy) gotowiec!.

Modele dystrybucji międzynarodowej (będzie na 100%!)


Model tradycyjny
W każdym z krajów goszczących firma utrzymuje jednostkę handlową i magazyn krajowy, w
kraju macierzystym zlokalizowany jest magazyn centralny. Cechy tego modelu:

● Wysoki poziom obsługi klienta – wysoka jakość dostawy


● Wysoki koszt magazynowania – najwyższe koszty stałe
o wysoki koszt utrzymania infrastruktury
o wysoki koszt utrzymania zapasów;
● Niskie koszty transportu (najmniejsze koszty zmienne)
o Większe dostawy
o Nie muszą być regularne
o Niższy koszt jednostkowy transportu
o Wykorzystanie efektu doświadczenia
● Niskie koszty celne – jeśli cło naliczone jest od wartości, stawkę nalicza się od
ceny wewnętrznej firmy, ponieważ przepływ odbywa się wewnątrz firmy

Model tranzytowy
Zamiast magazynów firma utrzymuje w krajach goszczących punkty przeładunkowe. Zamówienia
są przyjmowane przez jednostki handlowe krajów goszczących, następnie zbiorczo realizowane w
magazynie centralnym. Przesyłka zbiorcza jest dekompletowana w punkcie przeładunkowym,
i wysyłana do klientów indywidualnych.

● Niższe niż w modelu tradycyjnym koszty magazynowania – brak konieczności utrzymywania


magazynów krajowych
● Wyższe koszty transportu – częstsze i mniejsze przesyłki

Model regionalny
Utrzymujemy w każdym regionie jeden magazyn regionalny. Magazyn regionalny obsługuje
klientów ze wszystkich krajów regionu. Każdym z krajów zbierane są zamówienia i przesyłane do
magazynu regionalnego. Dostawa do klienta może się odbywać bezpośrednio z magazynu
regionalnego lub przez punkty przeładunkowe w krajach regionu.

● Zaleca się lokalizowanie magazynów regionalnych w strategicznych punktach, takich jak


strefy ekonomiczne czy wolne od cła
● Magazynem regionalnym powinien zarządzad menedżer niezwiązany z działami
krajowymi firmy

Model bezpośredni
Pracownicy w krajach goszczących zbierają zamówienia, przesyłają je do magazynu centralnego,
skąd bezpośrednio wysyłane są przesyłki do klientów.

● Najniższe z rozważanych modelów koszty magazynowania (koszty stałe)


● Najwyższe koszty transportu (koszty zmienne)
● Najwyższy udział kosztów zmiennych
● Wysokie koszty celne – cło naliczane od wartości rynkowej

Decyzje lokalizacyjne (w tym technika sieciowa) i zasady określania wielkości zaplecza


handlowego (w tym prawo grawitacyjne detalu Reilly'ego) – ZADANIA OBLICZENIOWE
OSOBNO

Podejście systemowe w logistyce i zasada substytucyjności kosztów


(!!!) ● Zgodnie z podejściem systemowym
o Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmiany innych elementów
systemu
o Systemy cechują się synergią

Optymalna wielkość zamówienia handlowego


Optymalna wielkość zamówienia handlowego dla odbiorcy to taka, przy której łączne roczne
koszty realizacji dostaw i utrzymania zapasów magazynowych osiągają wartość minimalną.

Formuła/wzór Wilsona – EQQ


Wzór

P – całkowity popyt na dane dobro w badanym okresie


KD – koszt 1 dostawy (obsługi zamówienia)
KU = c*r; gdzie
c to cena zakupu jednostki danego dobra,
a r to koszt utrzymania jednostki dobra w magazynie w ciągu roku liczony jako procent od ceny
zakupu tej jednostki.

● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień (!!!):


o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień (!!!):
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych

Zasada odroczenia w logistyce


Zasada „odroczenia” mówi, że pewne czynności należy wykonywać w ostatnim możliwym
momencie w łańcuchu dostaw, tak aby unikać niepotrzebnych powtórzeń, bądź cofania operacji. Dla
przykładu, polonizacji, czyli naklejenia na opakowaniu jednostkowym zagranicznego produktu
etykiety z polskim jego opisem należy dokonać dopiero wtedy, gdy na pewno wiadomo jest, że dana
partia towaru faktycznie zostanie wprowadzona na rynek polski. Polonizacja nie będzie więc
wykonana u zagranicznego producenta, lecz w terminalu (magazynie), z którego dana partia towaru
zostanie wysłana do sprzedaży na rynku polskim.

Koncepcja systemu idealnego G. Nadlera i podejście analityczne i prognostyczne w


projektowaniu systemów logistycznych
Koncepcja systemu idealnego G. Nadlera jest metodą, w której najpierw tworzy się system idealny, z
którego stopniowo schodzi się w dół, aż do systemu który spełnia warunki ograniczające. Koncepcja
ta poszukuje całościowego usprawnienia, tutaj to funkcja systemu jest celem, a cały system
powinien do osiągnięcia tej funkcji dążyć.

W związku z tą koncepcją rozróżniamy 2 podejścia przy projektowaniu systemów logistycznych:

● Podejście analityczne – projektowanie zaczynamy od analizy istniejącego systemu ●


Podejście prognostyczne – projektowanie rozpoczynamy od teoretycznego systemu
idealnego

Kryteria oceny i zasady określania poziomu usług logistycznych

Kryteria oceny (!!!)


● Czas dostawy
● Niezawodność – prawdopodobieństwo dotrzymania terminu
● Jakość dostawy – stan dostawy i opakowania, zgodność z zamówieniem (ilościowa i
jakościowa), właściwe opakowanie
● Elastyczność dostawy – gotowość do dostosowania formy, terminu, wielkości dostawy
to indywidualnych potrzeb klienta

Zasady określania poziomu usług logistycznych (!!!)


Celem przedsiębiorstwa nie jest osiągnięcie jak najwyższego poziomu usługi logistycznej – jest nim
osiągnięcie jak największego zysku. Oznacza to, że poziom usługi logistycznej powinien być
optymalny tj. taki, przy którym zysk będzie największy.
Wpływ pakietu usług logistycznych na konkurencyjność przedsiębiorstw Pakiet usług
logistycznych oferowanych przez nasze przedsiębiorstwo powinien w jak największym stopniu
spełniać oczekiwania klienta (wtedy nasza usługa jest atrakcyjna), jednocześnie ich nie
przekraczając (ponieślibyśmy zbędne koszty, zmniejszające naszą konkurencyjność).

Oprócz badania rynku w celu dostosowania naszej oferty do potrzeb konsumentów, możemy
również aktywnie wpływać na preferencje klientów, poszerzając ich potrzeby o oferowane przez
nas elementy, a także skłaniając go do rezygnacji z usług których nie oferujemy.

W obu przypadkach będziemy dążyć do jednego celu, harmonizacji między oczekiwaniami klienta a
naszą ofertą – wszystkie jego oczekiwania zostaną spełnione, nie będziemy też wydatkować
środków na funkcje dla klienta bezużyteczne.

Projektowanie logistycznej polityki obsługi klienta (!!!)


1. Określenie kryteriów, którymi kierują się klienci przy ocenie dostawców
W tym i drugim kroku wykorzystujemy siatkę powtórzeń Kelly’ego, w celu
ustaleniu kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców.
2. Określenie, jaka jest relatywna waga tych czynników
3. Ocena własnej firmy w oczach klienta na tle konkurencji
4. Segmentacja rynku – dzielimy rynek na grupy klientów o podobnych oczekiwaniach
względem poszczególnych kryteriów
a. Claster analysys – analizujemy preferencje konsumentów dotyczące poszczególnych
kryteriów, w celu połączenia ich w grupy o podobnych wymaganiach. W tym celu
analizujemy poszczególnych klientów pod kątem ich wymagań dotyczących
konkretnych cech. Zakładamy, że te wymagania są zróżnicowane głównie ilościowo.
b. Dobrze jest, jeśli nie ma zbyt dużej ilości segmentów – najwyżej kilka lub kilkanaście.
Na początku może nam wyjść duża liczba, wtedy staramy się ją zmniejszyć. W tym celu
możemy zastosować analizę trade-off.
c. Pojawia się problem: ile segmentów utworzyć? Podejmując taką decyzję
należy pamiętać, że standaryzacja opakowań i środków transportu
obniża
koszty logistyczne, zatem logicznie rzecz biorąc personalizacja je zwiększa.
5. Projektowanie pakietu usług logistycznych
Analiza trade-off służy do określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów
usług logistycznych.
Na podstawie analizy wypełnionych macierzy wymiany, dokonuje się pomiaru
współzależności (conjoint measurement). Każdemu stanowi poszczególnych cech
przypisuje się pewne relatywne znaczenie, pozwalające porównać różne kombinacje
poszczególnych cech pod kątem preferencji konsumenta.
6. Wdrożenie
Customer service manager – kierownik ds. obsługi klienta

Logistyka jako funkcja koordynacyjna


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe
jest przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają


one przebiegać bez zakłóceń.
W podejściu procesowym logistykę postrzegamy więc przede wszystkim jako funkcję koordynacyjną.

Czynniki określające siłę przetargową dostawców (!!!)


1. Stopień koncentracji sektora dostawców – im wyższy, tym większa siła przetargowa
dostawców, mniejsza siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
2. Groźba integracji pionowej – im większa, tym mniejsza siła przetargowa dostawców, większa
siła przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
3. Koszt zmiany dostawcy – im wyższy, tym większa siła przetargowa dostawców, mniejsza siła
przetargowa odbiorcy (naszego przedsiębiorstwa)
4. Poziom wzajemnego informowania o sobie i sytuacji w sektorze – strona, która posiada
więcej informacji, dysponuje większą siłą przetargową.

IM WIĘKSZA SIŁA PRZETARGOWA DOSTAWCÓW, TYM WIĘKSZE RYZYKO ZAOPATRZENIA.

Strategie logistyczne wobec dostawców (!!!)


Parametr Strategia Strategia dywersyfikacji
Strategia
dominacji
równowagi

Siła przetargowa Przewaga Przewaga dostawcy


Równowaga
odbiorcy

Wielkość Niewielkie Duże zamówienia (konsolidacja


zamówienia dostaw w ramach aliansu
strategicznego)

Cena Umiarkowana Stosunkowo wysoka

Zapasy Niewielkie Wysokie

Długość umowy z Krótkie umowy Długoterminowe umowy


dostawcą

Poszukiwanie Nie ma potrzeby Tak


nowych dostawców

Poszukiwanie Nie ma potrzeby Tak


substytutów

Własna produkcja Nie Tak

Priorytet polityki Minimalizacja Zapewnienie dysponowalności


logistycznej kosztów

W przypadku strategii równowagi stosowane będą pośrednie rozwiązania, w zależności od

sytuacji. Kryteria i systemy oceny dostawców

4 podstawowe kryteria oceny dostawców: (!!!)


1. Czas dostawy
2. Niezawodność (terminowość) dostawy
3. Jakość dostawy
4. Elastyczność dostawy

System oceny dostawców


System oceny dostawców powinien składać się z 2 części:

● Oceny samego produktu


● Oceny usługi związanej z dostarczeniem produktu
Czynniki ryzyka zaopatrzenia i strategie logistyczne w warunkach wysokiego
ryzyka zaopatrzenia

Czynniki ryzyka
● Związane ze źródłem zaopatrzenia
o Sytuacja ekonomiczno-polityczna kraju dostawcy
o Sytuacja ekonomiczna dostawcy
o Stopień ważności naszej firmy dla dostawcy (wynika ze stopnia koncentracji rynku)
● Związane z przewozem
o Warunki pogodowe
o Stopień przejezdności trasy
o Kradzieże, piractwo
o Wypadki
o Inne

Strategie logistyczne w warunkach wysokiego ryzyka zaopatrzenia (!!!)


● Podwyższony poziom zapasów
● Długoterminowe umowy
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze awaryjnym
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy

Strategie logistyczne w sferze zaopatrzenia


● Strategie podmiotowe
o Większa siła przetargowa dostawcy – strategia dywersyfikacji (patrz wyżej)
o Większa siła przetargowa odbiorcy – strategia dominacji (patrz wyżej)
● Strategie przedmiotowe (patrz niżej)
o Analiza ABC
o Analiza XYZ
o Macierz Kraljica

Efekt doświadczenia w logistyce (uzupełnione)


Każdorazowe podwojenie łącznej (skumulowanej) wielkości działalności powoduje
zmniejszenie kosztów jednostkowych tej działalności o pewien stały procent.

Na efekt doświadczenia składają się:

● Efekt skali
● Efekt wprawy
● Efekt innowacji

ZADANIA OBLICZENIOWE Z EFEKTEM DOŚWIADCZENIA W ODRĘBNYM PLIKU

Istota out- i insourcingu (!!!)


● Outsourcing logistyczny
o wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych
przez nie samodzielnie funkcji i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom
o zmniejszenie stopnia integracji pionowej danego przedsiębiorstwa
● Insourcing logistyczny
o Realizacja danego zadania, funkcji we własnym zakresie
o Przekazanie procesów lub działań biznesowych jednostki, realizowanych w ramach
działalności gospodarczej przez zewnętrznych usługodawców/dostawców do
wewnętrznej, wyodrębnionej i wyspecjalizowanej komórki organizacyjnej –
przeciwieństwo outsourcingu

Systemy taryfowe
Istnieją 2 podstawowe rodzaje systemów taryfowych:

Systemy naturalne
Opłata za przewiezienie ładunku jest określana na podstawie cech naturalnych takich jak:
● Masa
● Objętośd
● Ilość, liczba sztuk
● Gabaryty (długość, szerokość itp.)

Systemy wartościowe (ad valorem)


Cena przewozu określana na podstawie wartości przewożonych dóbr.

Systemy mieszane
W praktyce spotykamy najczęściej systemy mieszane – hybrydowe.

Zaopatrzenie Just in Time (!!!)


● System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
● System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia danego
przedsiębiorstwa

Single sourcing, modular sourcing, global and local sourcing (uzupełnione) (!!!)
● Single sourcing
o Single Sourcing opiera się na stałej współpracy na linii dostawca-odbiorca. Partnerzy
mają wspólnie uzgodnione warunki zaopatrzenia, współpracy i komunikacji oraz
dokumentację, jak również kompatybilne systemy transferu danych. Single Sourcing
pozwala odbiorcy z kolei obniżyć poziom zapasów, a nawet je zlikwidować
o W odniesieniu do szeregu artykułów przedsiębiorstwo korzysta tylko z jednego
źródła zaopatrzenia
● Modular sourcing
o Modular Sourcing jest strategią dostarczania, w której kupowane są nie pojedyncze
elementy, a uprzednio już przygotowane i ukończone moduły czy podsystemy. ● Global
sourcing
o Pojęcie Global Sourcing opisuje strategię zaopatrzenia, w której próbuje się
wykorzystać międzynarodowe źródła na rynku międzynarodowym.
● Local sourcing
o W przypadku local sourcing próbuje się świadomie, znaleźć punkty zaopatrzeniowe
w najbliższym geograficznie otoczeniu przedsiębiorstwa.
Struktura strategii przedsiębiorstwa
● Strategia przetrwania – zakłada skupienie się na bieżącej działalności przedsiębiorstwa, w
celu uniknięcia np. bankructwa lub upadku, łączy się zazwyczaj z redukcją kosztów ● Strategia
rozwoju – przedsiębiorstwo koncentruje się na realizacji głównych założeń firmy, czyli
przetrwania, rozwoju, przezwyciężenia konkurencji oraz wzmocnienie swojej pozycji na rynku.
Strategia rozwoju obejmuje wszystkie działania zmierzające do osiągnięcia celów
strategicznych przedsiębiorstwa w dłuższym okresie czasu.
o Rozwój wewnętrzny – rozbudowa potencjału gospodarczego przedsiębiorstwa
poprzez inwestycje realizowane z własnych środków.
o Rozwój zewnętrzny – rozszerzanie skali działania przedsiębiorstwa poprzez
rozwijanie związków kapitałowych lub kontraktowych z podmiotami
otoczenia.

▪ Fuzje

▪ Przejęcia
Istota i typy aliansów strategicznych w logistyce
Alians strategiczny definiowany jest jako związek pomiędzy firmami, którego zamierzeniem jest
realizacja wspólnego celu obu partnerów. Powstają, gdy pomiędzy partnerami sojuszu występuje
słaba rywalizacja i silna współpraca. Alians oznacza przymierze, trwały sojusz pomiędzy
partnerami lub współdziałanie konkurentów w celu osiągnięcia obustronnych korzyści.

W logistyce np. możemy zaobserwować alianse strategiczne odbiorców, w celu zwiększenia ich
siły przetargowej w stosunku do dostawców.

Rodzaje aliansów:

● Udziałowe
● Bezudziałowe
● Między podmiotami:
o Konkurencyjnymi
o Niekonkurencyjnymi

Podejście procesowe w logistyce


Logistyka opiera się na podejściu systemowym i procesowym. Podejście procesowe
jest przeciwieństwem podejścia strukturalnego.

Podejście procesowe – polega na tym, że optymalizuje się procesy w organizacji; mają


one przebiegać bez zakłóceń.

Klasyfikacja barier logistycznych


Bariery logistyczne klasyfikujemy ze względu na:

● Miejsce ich występowania


o I stopnia – w ramach systemu logistycznego przedsiębiorstwa, między podsystemami
logistycznymi (produkcji, magazynowania)
o II stopnia – między podsystemem logistycznym przedsiębiorstwa a pozostałymi
podsystemami tego przedsiębiorstwa, np. pomiędzy systemem logistycznym a
marketingu
o III stopnia – między różnymi systemami logistycznymi, np. systemem logistycznym
przedsiębiorstwa a jego dostawcami lub odbiorcami
● Rodzaj dobra
o Dobra materialne
o Informacje

Przykłady barier (!!!)


● Bariera informacyjna I stopnia – niekompatybilne systemy informatyczne w działach
zaopatrzenia i dystrybucji firmy.
● Bariera materialna III stopnia – różne szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie

Harmonizacja przepływów logistycznych (!!!)


● Podstawowe narzędzia
o Integracja
o Koordynacja

Kierunki harmonizacji (uzupełnione) (!!!)


● Kierunek pionowy ( przepływy techniczne) – nastawiony na dysponowanie gotowym
produktem. Wszystkie działania dotyczące produktu, od zaopatrzenia w surowce do
dystrybucji, powinny być zintegrowane jako część jednego procesu.
● Kierunek poziomy (przepływy ekonomiczne) – nastawiony na realizację zamówienia, od
jego przyjęcia do wydania. Wszystkie elementy procesu realizacji zamówienia powinny
być zharmonizowane.
● Kierunek lateralny (koordynacja przepływów technicznych i ekonomicznych) – zakłada
połączenie integracji pionowej i poziomej, tj. integrację w obu kierunkach.

Analiza ABC (!!!)


Analiza ta bazuje na regule Pareto 20:80. Można ją opisać za pomocą definicji:

W zbiorowości różnorodnej, na około 20% tej zbiorowości przypada około 80%


skumulowanej wartości cechy, według której zbiorowość ta jest analizowana.

Stosując tą analizę do artykułów i kosztów zaopatrzenia, można by powiedzieć

że: Na około 20% produktów przypada około 80% kosztów zaopatrzenia.

W analizie ABC nie pozostajemy tylko na proporcji 20:80 – wyróżniamy 3 grupy:

● Grupa A – 20% zbiorowości, 80% skumulowanej wartości cechy


● Grupa B – 30% zbiorowości, 15% skumulowanej wartości cechy
● Grupa C – 50% zbiorowości, 5% skumulowanej wartości cechy

Czasami mówimy też o grupie D – jeśli część zbiorowości wykazuje ujemną wartość cechy (np.
niektóre artykuły przyjmujemy do utylizacji za dopłatą, wobec czego koszt zaopatrzenia jest
ujemny).

Analiza XYZ (!!!)


W klasycznej analizie XYZ bierzemy pod uwagę 2 czynniki – stabilność popytu w ujęciu
miesięcznym oraz dokładność prognoz zapotrzebowania w ujęciu tygodniowym.
Stabilność popytu (1 miesiąc)
Duża (zmienność Brak
Mała stabilności
<20%) (zmienność
(zmienność >50%)
20-50%)

Dokładność Wysoka (>95%)


prognozy
zapotrzebowania
X
(1 tydzień)

Średnia (70-95%)
Y

Niska (<70%)
Z
● ZAPAMIĘTAJCIE PRZEDZIAŁY Z TABELKI, PRZYNAJMNIEJ MNIEJ WIĘCEJ.
● WAHANIA = ZMIENNOŚĆ
● STABILNOŚĆ = REGULARNOŚć

Ponieważ stabilność popytu i dokładność jego prognozy są ze sobą skorelowane, większość


kombinacji tych cech dla poszczególnych produktów można przypisać do pól oznaczonych jako X, Y i
Z – gdzie X to grupa towarów o najstabilniejszym popycie i najdokładniejszych prognozach, a Z to
grupa towarów o najmniej stabilnym popycie i najmniej dokładnych prognozach.

Najwyższy poziom zapasów będziemy utrzymywać w stosunku do produktów z grupy Z, a


najniższy przy produktach z grupy X.

Połączona analiza ABC i XYZ (!!!)


● AX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Wysoki poziom wartości zużycia
o Stosujemy koncepcję Just in Time
● CX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Niski poziom wartości zużycia
Macierz Kraljica (macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia) (!!!) Ryzyko

zaopatrzenia

Duże Małe

Znaczenie
Małe
produktu dla wyniku
Artykuły
finansowego i jakości oferty
pozostałe
ł
DużeArtyku y(obojętne)
Artykuły
strategiczne
Artykuły strategiczne
Artykuły wąskiego gardła
dźwigniowe

Są najważniejsze z punktu widzenia firmy. Zalecana dla nich polityka logistyczna to:

● Podwyższony poziom zapasów


● Nawiązanie aliansu strategicznego
● Rozważanie produkcji we własnym zakresie
● Długoterminowe umowy
● Poszukiwanie substytutów – zwłaszcza, gdy szczególne znaczenie wynika z ceny, a nie cech
specyficznych
● Zarządzanie zorientowane na minimalizację ryzyka – planowanie o charakterze awaryjnym
● Zbieranie informacji na temat rynku zaopatrzenia

Artykuły dźwigniowe (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Niskie zapasy magazynowe


● Just in time
● Optymalizacja kosztowa
● Poszukiwanie tańszych substytutów
● Rozważenie produkcji we własnym zakresie

Artykuły wąskiego gardła (uzupełnione)


Zalecana polityka logistyczna:

● Wszystkie kroki zmierzające do minimalizacji ryzyka


● Podwyższone zapasy
● Długoterminowe umowy
● Poszukiwanie substytutów o mniejszym ryzyku dostawy
● Rozważenie produkcji we własnym zakresie

Artykuły pozostałe
Zalecana polityka logistyczna:

● Optymalizacja kosztowa
● Niski poziom zapasów
● Krótkoterminowe umowy

Macierz intensywności logistycznej

Wysoka Produkty złożone


Prod
standardowe

Złożoność produktu
Niska
Singularność
części

Niska Wysoka

zindywidualizowane
Produkty proste standardowe
Produkty proste
Produkty na prawo od ukośnej, pogrubionej linii charakteryzują się wysoką
intensywnością logistyczną, produkty na lewo – niską.

Złożoność – między innymi liczba różnorodnych części.

Singularnośd – różnorodnośd, unikalność części, przeciwieństwo standaryzacji.

Zabiegi w celu obniżenia intensywności logistycznej (!!!)


● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing

Zagadnienia nie podane przez dr Łyszczarz, które jednak były na zajęciach


(!!!)

Rodzaje popytu
● Popyt wtórny/zależny
● Popyt pierwotny/rynkowy/niezależny
Podatność logistyczna
Podatność logistyczna – stopień wrażliwości towaru na warunki procesów logistycznych.
Ze względu na rodzaj procesu wyróżniamy podatność:

● Magazynową – składowanie, magazynowanie


● Transportową – przewożenie ładunku
● Manipulacyjną – przeładunek

Ze względu na rodzaj cech wyróżniamy podatność:

● Naturalną – dotyczy fizycznych i chemicznych cech towarów, takich jak:


o Wrażliwość na temperaturę, zmiany temperatur
o Wrażliwość kontakt z obcymi zapachami
o Wrażliwość na wstrząsy
o Wrażliwość na wilgotność
o Wrażliwość na światło
o Wrażliwość na eksplozje
● Techniczną – wynika bardziej z gabarytów, kształtu, np. przewóz towarów
ponadgabarytowych jest droższy są. Wszystkie ładunki wymagające specjalnego
traktowania ze względu na kształt są również bardziej kosztowne w transporcie.
● Ekonomiczną – im większa wartość przewożonego ładunku, tym podatność jest mniejsza.

Luźne prawdziwe stwierdzenia


● Standaryzacja opakowań i środków transportu obniż koszty logistyczne
● Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu skorzystania z
niższych stawek przewoźnego
Model Browna
Wzór na prognozę:

�� ��+1 = ������ + (1 − ��) �� ��


�� ��+1 – prognoza na okres t+1
���� – wartość zmiennej (popytu) w okresie t
�� �� – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
α – wyrównanie wykładnicze alfa

Wyrównanie wykładnicze alfa: (cholera nie jestem pewien tak czy odwrotnie)

● Gdy jest bliskie 0


o W małym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Duża regularność
o Wolne zmiany trendu
● Gdy jest bliskie 1 (jedności)
o W dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Mała regularność
o Szybkie zmiany trendu
Logistyka marketingu
Logistyka marketingu obejmuje
o Logistykę zaopatrzenia
o Logistykę produkcji
o Logistykę dystrybucji
Struktura pionowa systemu dystrybucji
● Typy podmiotów nie przejmujące praw własności do towaru:
o Agenci
o Brokerzy
Harmonizacja przepływów logistycznych
● Podstawowe narzędzia
o Integracja
o Koordynacja
Siatka powtórzeń Kelly’ego
Służy ustaleniu kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców.
Typy barier logistycznych
Bariera informacyjna I stopnia – niekompatybilne systemy informatyczne w działach zaopatrzenia i dystrybucji
firmy. Bariera materialna III stopnia – różna szerokość torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie Modele
dystrybucji
● Model tradycyjny
o Najniższe koszty transportu
o Najwyższe koszty magazynowania/stałe
● Model tranzytowy
o Najniższe opłaty celne
o Koszty utrzymania zapasów niższe niż w tradycyjnym
● Model bezpośredni
o Najwyższe koszty transportu
o Najniższe koszty magazynowania
Macierz intensywności logistycznej
● Proste produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
● Złożone produkty standardowe
o Modular sourcing
● Złożone produkty zindywidualizowane
o Wewnętrzna standaryzacja
o Modular sourcing
Podejście systemowe
● Zgodnie z podejściem systemowym
o Zmiana jednego elementu systemu pociąga za sobą zmiany innych elementów systemu
o Systemy cechują się synergią
Optymalna wielkość zamówienia handlowego
Optymalna wielkość zamówienia handlowego dla odbiorcy to taka, przy której łączne roczne koszty realizacji dostaw
i utrzymania zapasów magazynowych osiągają wartość minimalną.

Formuła/wzór Wilsona – EQQ


● Wraz ze wzrostem wielkości zamówień:
o Spadają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Wzrastają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
● Wraz ze spadkiem wielkości zamówień:
o Wzrastają roczne koszty realizacji zamówień handlowych
o Spadają roczne koszty utrzymania zapasów magazynowych
Analiza trade off
Służy do określania większej ilości równoważnych dla klienta pakietów usług
logistycznych. Rodzaje popytu
● Popyt wtórny/zależny
● Popyt pierwotny/rynkowy/niezależny
Strategie logistyczne (sourcing xd)
● Outsourcing logistyczny
o wydzielenie ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa niektórych realizowanych przez nie
samodzielnie funkcji i przekazanie ich do wykonania innym podmiotom
o zmniejszenie stopnia integracji pionowej danego przedsiębiorstwa
● Single sourcing
o W odniesieniu do szeregu artykułów przedsiębiorstwo korzysta tylko z jednego źródła zaopatrzenia
● Insourcing logistyczny
o Realizacja danego zadania, funkcji we własnym zakresie
Optymalny poziom obsługi klienta z punktu widzenia oferenta
Celem przedsiębiorstwa nie jest osiągnięcie ja najwyższego poziomu usługi logistycznej – jest nim osiągnięcie
jak największego zysku. Oznacza to, że poziom usługi logistycznej powinien być optymalny tj. taki, przy którym
zysk będzie największy.
Podatność logistyczna
Podatność logistyczna – stopień wrażliwości towaru na warunki procesów logistycznych. Ze względu na
rodzaj procesu wyróżniamy podatność:
● Magazynową – składowanie, magazynowanie
● Transportową – przewożenie ładunku
● Manipulacyjną – przeładunek
Ze względu na rodzaj cech wyróżniamy podatność:
● Naturalną – dotyczy fizycznych i chemicznych cech towarów, takich jak:
o Wrażliwość na temperaturę, zmiany temperatur
o Wrażliwość kontakt z obcymi zapachami
o Wrażliwość na wstrząsy
o Wrażliwość na wilgotność
o Wrażliwość na światło
o Wrażliwość na eksplozje
● Techniczną – wynika bardziej z gabarytów, kształtu, np. przewóz towarów ponadgabarytowych jest droższy
są. Wszystkie ładunki wymagające specjalnego traktowania ze względu na kształt są również bardziej
kosztowne w transporcie.
● Ekonomiczną – im większa wartość przewożonego ładunku, tym podatność jest mniejsza.
Luźne prawdziwe stwierdzenia
● Standaryzacja opakowań i środków transportu obniż koszty logistyczne
● Przesyłka ma charakter przesyłki zbiorczej, jeśli została skompletowana w celu skorzystania z niższych stawek
przewoźnego
Prognozowanie

Model Browna
Wzór na prognozę:
��^��+1 = ������+ (1 − ��)��^��
^
�� – prognoza na okres t+1
��+1
�� – wartość zmiennej (popytu) w okresie t
��
^
�� – prognoza wartości zmiennej (popytu) w okresie t
��
α – wyrównanie wykładnicze alfa
Wyrównanie wykładnicze alfa: (cholera nie jestem pewien tak czy odwrotnie)
● Gdy jest bliskie 0
o W małym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Duża regularność
o Wolne zmiany trendu
● Gdy jest bliskie 1 (jedności)
o W dużym stopniu uwzględnia błędy poprzednich prognoz
o Mała regularność
o Szybkie zmiany trendu
Klasyfikacja systemów logistycznych
● Kryterium instytucjonalne
o Makrologistyka – system całego państwa
o Mikrologistyka – system w obrębie organizacji, firmy, przedsiębiorstwa

▪ Logistyka szpitali

▪ Logistyka wojskowości

▪ Logistyka przedsiębiorstw

▪ Logistyka innych organizacji


o Metalogistyka – współpraca między firmami, organizacjami

▪ Kooperacja firm produkcyjnych

▪ Kooperacja firm logistycznych

▪ Kooperacja firm produkcyjnych i logistycznych


● Kryterium funkcjonalne
o Logistyka zaopatrzenia
o Logistyka produkcji
o Logistyka dystrybucji
Podstawowe parametry opisujące usługę logistyczną
● Czas dostawy
● Niezawodność – prawdopodobieństwo dotrzymania terminu
● Jakość dostawy – stan dostawy i opakowania, zgodność z zamówieniem (ilościowa i jakościowa), właściwe
opakowanie
● Elastyczność dostawy – gotowość do dostosowania formy, terminu, wielkości dostawy to indywidualnych
potrzeb klienta
Just in time
● System zaopatrzenia zsynchronizowanego z produkcją
● System ukierunkowany na eliminację zapasów magazynowych w sferze zaopatrzenia danego
przedsiębiorstwa
Strategie podmiotowe zaopatrzenia
● siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa – wysoka koncentracja sektora
dostawców
o dywersyfikacja
o rozważenie produkcji we własnym zakresie
o poszukiwanie substytutów
o wysokie ryzyko zaopatrzenia
● siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa – niska koncentracja sektora dostawców
o strategia dominacji
Strategie przedmiotowe zaopatrzenia
Macierz portfelowa artykułów zaopatrzenia.
Inaczej macierz Kraljica.
● W jej ramach uwzględnia się:
o ryzyko zaopatrzenia
o znaczenie produktu dla wyniku finansowego i jakości oferty
● Artykuły strategiczne
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły wąskiego gardła
o Wysokie ryzyko zaopatrzenia
o Mały wpływ, znaczenie
● Artykuły dźwigniowe
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Duży wpływ, znaczenie
● Artykuły syngularne
o Niskie ryzyko zaopatrzenia
o Maly wpływ, znaczenie
Analiza ABC
● 20% elementów – 80% skumulowanej wartości
● 30% elementów – 15% skumulowanej wartości
● 50% elementów – 5% skumulowanej wartości
● opiera się na:
o prawie/regule Pareto
Analiza XYZ
Bierze pod uwagę:
● dokładność prognozy zapotrzebowania w okresie tygodnia
o <70% – niska
o 70-95 – średnia
o >95% – wysoka
● Regularność zapotrzebowania (wahania w ciągu miesiąca)
o Wahania (zmienność) <20% – zapotrzebowanie regularne, duża stabilność,
o Wahania (zmienność) 20-50% – średnia regularność zapotrzebowania, średnia stabilność
o Wahania (zmienność) >50% – brak regularności zapotrzebowania, brak stabilności Kategorie:
●X
o Wysoka dokładność prognozy
o Regularne zapotrzebowanie
o Najmniejszy zapas bezpieczeństwa
●Z
o Niska dokładność prognozy
o nieregularne zapotrzebowanie, brak stabilności
o Największy zapas bezpieczeństwa
Połączona analiza ABC i XYZ
● AX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Wysoki poziom wartości zużycia
o Stosujemy koncepcję Just in Time
● CX
o Wysoka regularność zużycia
o Wysoka dokładność prognozy zużycia
o Niski poziom wartości zużycia
Obliczenia
Przeciętny poziom zapasów magazynowych
min – zapas minimalny w firmie
zam – średnia wielkość zamówienia
zap – przeciętny poziom zapasów
zap = min + zam/2
Punkt składania zamówień
Z – zużycie w okresie (dzienne)
T – czas realizacji zamówienia w okresach (dniach)
min – zapas minimalny
PSZ – punkt składania zamówienia
PSZ = T*Z+min
Model Browna
^
�� – prognoza na okres t+1
��+1
�� – wartość zmiennej (popytu) w okresie t
��
^
�� – prognoza wartości zmiennej (popytu) w
okresie t ��
α – wyrównanie wykładnicze alfa
et – błąd prognozy
��^��+1 = ������+ (1 − ��)��^��
et=yt-��^��
Koszty zaopatrzenia
RKRR – roczny koszt realizacji zamówień
RKUZ – roczny koszt utrzymania zapasów
rz – koszt realizacji jednego zamówienia
P – roczny popyt
z – wielkość zamówienia handlowego
n – ilość zamówień w ciągu roku
u – procentowa stawka kosztów utrzymania
zapasów n = P/z
RKRR = n*rz
RKUZ = (z/2)*u
Punkt składania zamówień – patrz wyżej
Średnioroczny stan zapasów = z/2

Konsolidacja przesyłek
a – wielkość jednej przesyłki
b – wielkość przesyłki konsolidatora
Oa – oficjalna stawka przewoźnika dla wielkości przesyłki a
Ob – oficjalna stawka przewoźnika dla wielkości przesyłki b
Ka – stawka spedytora konsolidatora dla wielkości przesyłki
a x – oszczędność klienta
y – zysk konsolidatora
x = (a*Oa)-(a*Ka)
y = (b*Ka)-(b*Ob)
Test jednokrotnego wyboru
1
Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia (macierzą Kraljica) produkty, których ryzyko zaopatrzenia
jest wysokie, a ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest niski, nazywamy: a.
strategicznymi
b. „wąskiego gardła”
c. „dźwigniowymi”
d. Modularnymi
2
Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
a. podziału rynku zbytu na segmenty
b. określenia poziomu gotowości dostawczej
c. klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
d. określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych
e. ustalenia kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
3
Strategia dominacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
a. siła przetargowa dostawców jest wyższa niż danego przedsiębiorstwa
b. sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
c. siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
d. koszty zmiany dostawcy są wysokie
nie ma poprawnej, serio xd
4
Zgodnie z założeniami metody XYZ o średniej regularności zużycia mówimy, gdy:
a. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
b. wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
c. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
d. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%
5
Materiały z grupy CZ (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
a. wysoki poziom wartości zużycia
b. niska dokładność prognozy zużycia
c. wysoka regularność zużycia
d. wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
6
Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych taki
poziom: a. przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną
b. przy którym poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
c. przy którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
d. przy którym stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną
7
Analiza trade off służy do:
a. określenia kryteriów, jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy
b. określenia większej ilości równoważonych dla klienta pakietów usług logistycznych
c. planowania potrzeb dystrybucji
d. klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Test wielokrotnego wyboru
1
Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:
a. czas dostawy
b. niezawodność dostawy
c. funkcjonalność produktu
d. jakość dostawy
e. podatność logistyczną ładunku
f. poziom gotowości dostawczej
2
Zgodnie z podejściem systemowym:
a. obniżenie kosztów transportu zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego systemu logistycznego
b. powinno się dążyć do działania suboptymalizacji działania
c. systemy cechują się spójnością
d. systemy cechują się synergią
e. systemy cechują się koherentnością
Kursywą odpowiedzi może dobrze xd
3
Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego
zaliczamy: a. mikrologistykę
b. logistykę zaopatrzenia
c. logistykę produkcji
d. logistykę dystrybucji
e. metalogistykę
f. logistykę marketingu
4
Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję modular sourcing oznacza to, że:
a. w odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko u jednego dostawcy
b. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
c. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się w komponenty
d. przedsiębiorstwo serum jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
5
W przypadku niskiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo
powinno: a. Stosować strategię dominacji
b. Stosować strategię dywersyfikacji
c. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
d. Poszukiwać substytutów
6
Zróżnicowanie szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie świadczy o tym, że:
a. bariery przepływów informacyjnych pierwszego stopnia są wysokie
b. bariery przepływów materiałowych pierwszego stopnia są wysokie
c. bariery przepływów materiałowych drugiego stopnia są niskie
d. bariery przepływów materiałowych trzeciego stopnia są wysokie
7
System Just in Time może być stosowany wobec artykułów:
a. AZ
b. BX
c. AV
d. AX
8
W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące
parametry: a. ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
b. dokładność prognozy zapotrzebowania
c. regularność (stabilność) zużycia
d. zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
e. złożoność produktu
9
Materiały z grupy „X” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:
a. bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
b. wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
c. wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
d. potrzeba utrzymania wysokich zapasów bezpieczeństwa
10
Do podmiotów (ogniw) kanału dystrybucji, które nie przejmują prawa własności towarów
zaliczamy: a. agentów
b. brokerów
c. hurtowników
d. detalistów
Zadania otwarte
1
Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami są dwaj producenci.
Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o
najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić do wzoru
S3 6 18 90
Nr Położe Położe Wielko
dostaw nie na nie na ś
cy osi OX osi OY ć
Położeniedosta
zakładu
sklepu
produkcyjnego
w (w na osi X:
(S)
Koszty tonach)
transportu ( w PLN na 1 tonę)
D1 10 24 80
5
D2 8 46 120
6
S1 14 2 100
6
S2 0 0 60
�� ��
∑ ������������+��=1
�� =��=1 �� 90 4*80+5*120 +
∑ ������������
=4*10*80+5*8*120 + 6*100+6*60+6*90
�� 6*14*100+6*0*60+6*6*
∑ ��������+��=1
��=1
����

����
Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:
��
��
∑ ������������+��=1
�� =��=1 �� 90 4*80+5*120 +
∑ ������������
=4*2*80+5*4*120 + 6*100+6*60+6*90
�� 6*2*100+6*0*60+6*19*
∑ ��������+��=1
��=1
�����
2
∑ ���

Przedsiębiorstwo ALORA zaopatruje się w komponent K-1 na rynkach zagranicznych. Przeprowadzona analiza
portfelowa artykułów zaopatrzenia wykazała, że ryzyko zaopatrzenia na ten komponent jest niskie, a znaczenie tego
komponentu dla przedsiębiorstwa jest duże ze względu na duży udział tego komponentu w strukturze kosztów
zaopatrzenia przedsiębiorstwa ALORA. Jaka powinna być polityka logistyczna przedsiębiorstwa ALORA wobec
komponentu K-1? a. Utrzymywanie niskich stanów magazynowych
b. Poszukiwanie tańszych substytutów
3
Proszę uzupełnić:
W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są niższe niż w modelu bezpośrednim.
Najwyższe koszty magazynowania związane są z modelem tradycyjnym dystrybucji międzynarodowej. Najniższe
opłaty celne są cechą tradycyjnego modelu dystrybucji międzynarodowej. Najniższe koszty stałe są związane z
bezpośrednim modelem dystrybucji międzynarodowej.
4
Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:
a. Większy stopień koncentracji rynku dostawców
b. Wyższy koszt zmiany dostawcy
c. Mniejsza groźba integracji pionowej
5
Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
a. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy (proszę podstawić
do wzoru),

���������� ( 120 )2
�����������
�� �� � ��
�����������
����������
�����
�������� 190 000 ×55
=767 000
b. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa do Dębicy
wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 5 km, a liczba ludności Krakowa wynosi 767tys., a Rzeszowa
190tys. (Proszę podstawić do wzoru)
�� =175
1+190 000
767 000
Test jednokrotnego wyboru
1
Zgodnie z macierzą portfelową artykułów zaopatrzenia (macierzą Kraljica) produkty, których ryzyko zaopatrzenia
jest niskie, a ich wpływ na wynik finansowy i jakość oferty danego przedsiębiorstwa jest wysoki, nazywamy: a.
strategicznymi
b. „wąskiego gardła”
c. „dźwigniowymi”
d. Modularnymi
2
Siatka powtórzeń Kelly’ego służy do:
f. podziału rynku zbytu na segmenty
g. określenia poziomu gotowości dostawczej
h. klasyfikacji artykułów zaopatrzenia
i. określenia większej ilości równoważnych pakietów usług logistycznych
j. ustalenia kryteriów, jakimi posługują się odbiorcy przy ocenie dostawców
3
Strategia dywersyfikacji jako strategia wobec dostawców powinna być stosowana, gdy:
e. siła przetargowa dostawców jest niższa niż danego przedsiębiorstwa
f. sektor dostawców charakteryzuje się wysokim poziomem koncentracji
g. siła przetargowa dostawców i przedsiębiorstwa (odbiorcy) jest taka sama
4
System Just in Time może być stosowany wobec artykułów:
e. AX
f. BX
g. AV
h. AZ
5
Zgodnie z założeniami metody XYZ o dużej regularności zużycia mówimy, gdy:
e. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą do 20%
f. wahania zapotrzebowania w skali tygodnia nie przekraczają 50%
g. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca mieszczą się w granicach od 20% do 50%
h. wahania zapotrzebowania w skali miesiąca wynoszą od 50% do 70%
6
Materiały z grupy CX (na podstawie analizy ABC i XYZ) cechuje:
e. wysoki poziom wartości zużycia
f. niska dokładność prognozy zużycia
g. wysoka regularność zużycia
h. wysoki poziom ryzyka zaopatrzenia
7
Optymalny poziom obsługi klienta to z punktu widzenia oferenta świadczeń logistycznych taki
poziom: e. przy którym poziom zysku realizowanego przez danego oferenta jest najwyższy
f. przy którym poziom świadczenia logistycznego przyjmuje wartość maksymalną
g. przy którym koszty logistyczne ponoszone przez oferenta są najniższe
h. przy którym stosunek kosztów do efektów przyjmuje wartość maksymalną
8
Analiza trade off służy do:
e. określenia kryteriów, jakimi się kierują odbiorcy przy wyborze dostawcy
f. planowania potrzeb dystrybucji
g. określenia większej ilości zrównoważonych dla klienta pakietów usług logistycznych
h. klasyfikacji artykułów w sferze dystrybucji
Test wielokrotnego wyboru
1
Do parametrów opisu serwisu dostawczego zaliczamy:
g. czas dostawy
h. niezawodność dostawy
i. funkcjonalność produktu
j. podatność logistyczną ładunku
k. jakość dostawy
l. poziom gotowości dostawczej
2
Zgodnie z podejściem systemowym:
f. obniżenie kosztów transportu nie zawsze pociąga za sobą obniżenie kosztów całego systemu
logistycznego
g. powinno się dążyć do działania suboptymalizacji działania
h. systemy cechują się spójnością
i. systemy cechują się synergią
j. systemy cechują się koherentnością
Kursywą odpowiedzi może dobrze xd
3
Do systemów logistycznych wyszczególnionych z punktu widzenia funkcjonalnego
zaliczamy: g. mikrologistykę
h. logistykę militarną
i. logistykę produkcji
j. logistykę dystrybucji
k. metalogistykę
l. logistykę marketingu
4
Jeśli przedsiębiorstwo SERUM stosuje koncepcję single sourcing oznacza to, że:
e. w odniesieniu do określonego artykułu przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko u jednego dostawcy
f. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się tylko w jeden artykuł w sferze zaopatrzenia
g. przedsiębiorstwo serum zaopatruje się w komponenty
h. przedsiębiorstwo serum jest jedynym oferentem danego produktu na rynku
5
W przypadku wysokiego stopnia koncentracji sektora dostawców przedsiębiorstwo
powinno: e. Stosować strategię dominacji
f. Stosować strategię dywersyfikacji
g. Rozważyć produkcję we własnym zakresie
h. Poszukiwać substytutów
6
Zróżnicowanie szerokości torów kolejowych w Polsce i na Ukrainie świadczy o tym, że:
e. bariery przepływów materiałowych trzeciego stopnia są wysokie
f. bariery przepływów materiałowych pierwszego stopnia są wysokie
g. bariery przepływów materiałowych drugiego stopnia są niskie
h. bariery przepływów informacyjnych pierwszego stopnia są wysokie
7
W macierzy intensywności logistycznej produktu wykorzystywane są następujące
parametry: f. ryzyko zaopatrzenia na dany produkt
g. dokładność prognozy zapotrzebowania
h. regularność (stabilność) zużycia
i. zużycie wartościowe magazynowanego wyrobu
j. złożoność produktu
8
Materiały z grupy „Z” wyszczególnione na podstawie analizy XYZ cechuje:
e. bardzo wysoka regularność zapotrzebowania
f. wysoki stopień dokładności prognozy zapotrzebowania
g. wysoki stopień przewidywalności wielkości ich zużycia
h. potrzeba utrzymania wysokich zapasów bezpieczeństwa
9
Do podmiotów (ogniw) kanału dystrybucji, które nie przejmują prawa własności towarów
zaliczamy: e. agentów
f. brokerów
g. hurtowników
h. detalistów
Zadania otwarte
1
Prowadzimy przedsiębiorstwo posiadające 3 sklepy sprzedaży detalicznej, a głównymi dostawcami są dwaj producenci.
Dla podanych niżej warunków używając techniki sieciowej proszę określić miejsce lokalizacji zakładu produkcyjnego (o
najniższych kosztach transportu). Proszę podstawić do wzoru
S3 6 8 9
Nr Położe Położe Wielko
dostaw nie na nie na ś
cy osi OX osi OY ć
Położenie zakładu
sklepu dosta
produkcyjnego na osi X:
(S) w (w
Koszty
tonach)
transportu ( w PLN na 1 tonę)
D1 10 24 8
5
D2 8 46 12
6
S1 14 2 10
6
S2 0 0 6
�� ��
∑ ������������+��=1
�� =��=1 �� ��
6*14*10+6*0*6+6*6*9
∑ 4*8+5*12 +
=4*10*8+5*8*12 + 6*10+6*6+6*9
������������
∑ ��������+��=1
��=1
���

��
���
Położenie zakładu produkcyjnego na osi Y:
��
��
∑ ������������+��=1
�� =��=1 �� ��
6*2*10+6*0*6+6*8*9
∑ 4*8+5*12 +
=4*2*8+5*4*12 + 6*10+6*6+6*9
������������
∑ ��������+��=1
��=1
�����
2
∑ ���

Przedsiębiorstwo ALORA zaopatruje się w komponent K-1 na rynkach zagranicznych. Przeprowadzona analiza
portfelowa artykułów zaopatrzenia wykazała, że ryzyko zaopatrzenia na ten komponent jest niskie, a znaczenie tego
komponentu dla przedsiębiorstwa jest duże ze względu na duży udział tego komponentu w strukturze kosztów
zaopatrzenia przedsiębiorstwa ALORA. Jaka powinna być polityka logistyczna przedsiębiorstwa ALORA wobec
komponentu K-1? c. Utrzymywanie niskich stanów magazynowych
d. Poszukiwanie tańszych substytutów
3
Proszę uzupełnić:
W bezpośrednim modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w modelu tradycyjnym.
Najwyższe koszty magazynowania związane są z modelem tradycyjnym dystrybucji międzynarodowej. Najniższe
opłaty celne są cechą tradycyjnego modelu dystrybucji międzynarodowej. Najniższe koszty stałe są związane z
bezpośrednim modelem dystrybucji międzynarodowej.
4
Siła przetargowa dostawców jest tym wyższa im:
d. Większy stopień koncentracji rynku dostawców
e. Wyższy koszt zmiany dostawcy
f. Mniejsza groźba integracji pionowej
5
Opierając się na prawie grawitacyjnym detalu proszę określić:
c. w której miejscowości ( Krakowie czy Rzeszowie) mieszkańcy Dębicy częściej robią zakupy (proszę podstawić
do wzoru),

���������� ( 120 )2
�����������
�� �� � ��
�����������
���������� �����
78
��������= 200 000 ×
60
0 000

d. a także jaki jest zasięg oddziaływania Krakowa w kierunku Rzeszowa, jeśli odległość z Krakowa do Dębicy
wynosi 120 km, z Dębicy do Rzeszowa 60 km, a liczba ludności Krakowa wynosi 780tys., a Rzeszowa
200tys. (Proszę podstawić do wzoru)

�� =480
1+200 000
780 000

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących metody ABC jest poprawne?

● relatywnie najniższy poziom zapasów magazynowych powinien dotyczyć produktów grupy “C” ●
produkty grupy “A” tworzą w porównaniu z produktami “B” i “C” najmniejszą liczebnie grupę produktów ●
najdroższe produkty to te, które należą do grupy “C”
● wobec produktów grupy “A” powinny być utrzymywane stosunkowo wysokie zapasy magazynowe

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących modeli dystrybucji międzynarodowej są poprawne?

● W tradycyjnym modelu dystrybucji międzynarodowej koszty transportu są wyższe niż w modeli


bezpośrenim
● Najwyższe koszty stałe związane są z tranzytowym modelem dystrybucji międzynarodowej ●
Najniższe łączne stany zapasów magazynowych związane są z modelem bezpośrednim dystrybucji
międzynarodowej
● Najwyższe opłaty celne związane są z tradycyjnym modelem dystrybucji międzynarodowej
Ryzyko zaopatrzenia i znaczenie artykułu dla wyniku finansowego i jakości oferty danego
przedsiębiorstwa stanowią podstawowe parametry wykorzystywane w:
● formule Wilsona
● macierzy intensywności logistycznej produktu
● analizie XYZ
● macierzy Kraljica
● macierzy portfelowej artykułów zaopatrzenia
● analizie trade off

W przypadku wysokiej siły przetargowej sektora dostawców przedsiębiorstwo


powinno: ● unikać podpisywania długoterminowych umów z dostawcami
● stosować strategię “rozwagi” jako strategię w sferze zaopatrzenia
● utrzymywać podwyższone stany zapasów magazynowych
● poszukiwać substytutów
● rozważyć produkcję we własnym zakresie
● nawiązywać alianse strategiczne w sferze zaopatrzenia
W przypadku wysokiego stopnia rozproszenia sektora dostawców przedsiębiorstwo
powinno: ● rozważyć zwiększenie produkcji we własnym zakresie
● poszukiwać substytutów
● stosować strategię dominacji
● poszukiwać nowych dostawców
● unikać podpisywania długoterminowych umów z dostawcami

Różniczka pozioma polega na różnicowaniu stawek przewozowych pod względem


● cech ładunku
● cech środka transportu użytego do przewozy
● sposobu realizacji usługi transportowej
● czasu przewozu
● relacji (kierunku) przewozu
● okres przewozu

Różniczka pionowa to zróżnicowanie stawek taryfowych z uwagi na


● odległość przewozu
● trasę przewozu

Wysoka wrażliwość przewożonego ładunku na niską temperaturę oznacza, że jego:


● transportowa podatność ekonomiczna jest niska
● transportowa podatność naturalna jest niska
● transportowa podatność techniczna jest niska
● transportowa podatność naturalna jest wysoka
● transportowa podatność ekonomiczna jest wysoka
● techniczna podatność transportowa jest wysoka
W przedsiębiorstwie SEZAM stosowany jest model Browna dla prognozowania popytu dla okresów jednego
tygodnia. Wyrównana wykładniczo średnia ocena trendu po minionym tygodniu wyniosła 33,90. Popyt w
aktualnym tygodniu wyniósł 33,80. Jaka będzie prognoza na przyszły tydzień (proszę podstawić do wzoru),
jeśli przyjęto wartość współczynnika alfa= 0,3?
● 0,3x33,80+0,3x33,90
● 0,3x33,80+0,7x33,90
● 0,7x33,80+0,7x33,90
● 0.3x33,90x0,7x33,80
Za stosowaniem strategii dominacji jako strategii wobec dostawców
przemawia: ● wysokie koszty zmiany dostawcy
● wysoka siła przetargowa dostawców
● duża groźba integracji pionowej wprzód ze strony dostawcy
● niski stopień koncentracji sektora dostawców

You might also like