กลไกการสร้างน้ำปัสสาวะ

นางสาวพิมลรัตน์ ทองเหลา ชั้นปีที่1 เลขที่71

กลไกการ
ทำงานของไต
การสร้างปัสสาวะของไต เริ่มจากเลือดแดงไหลเข้าสู่ไตทั้ง 2 ข้าง
ประมาณ 1,200 ลิตร/นาที ไตจะทำหน้าที่ดูดซึมสารต่างๆ ที่เป็นประโยชน์กลับ
เข้าสู่ร่างกายและขับสารที่ไม่ต้องการทิ้งไปใน ปัสสาวะ ปัสสาวะจากท่อรวมจะ
ไหลเข้าสู่กรวยไตและหลอดไต เพื่อนำไปเก็บไว้ในกระเพาะปัสสาวะและขับ
ออกจากร่างกาย ขบวนการสร้างปัสสาวะประกอบด้วย 3 ขั้นตอน
 การกรองที่โกลเมรูลัส
(Glomerulus Filtration)
การกรองจะเกิดที่โกลเมอรูลัส โดยเลือดที่ผ่านเข้ามาในโกลเมอรูลัส จะถูกกรองภายใต้แรงดัน ผ่านผนัง
หลอดเลือดฝอยเล็ก ๆไปยังช่องระหว่างโบวแมน แคปซูล น้ำที่กรองได้เรียกว่า ฟิลเตรท(Filtrate) ซึ่งมีส่วน
ประกอบของความเข้มข้นคล้ายพลาสมายกเว้นไม่มีสารโมเลกุลใหญ่ คือ โปรตีน ในปกติไตกรองพลาสมาออก
ประมาณร้อยละ 21 ของเลือด ที่ผ่านเข้าสู่ไต ดังนั้นใน 1 วัน เลือดที่ผ่านไตถึง 180 ลิตร ก็ควรมีพลาสมาที่ถูก
กรองออกประมาณ 40 ลิตร แต่ในสภาพจริงพลาสมาที่ผ่านมา กรองนี้ไม่ได้ถูกขับออกจากร่างกายทั้งหมดเพราะ
ยังต้องผ่านสู่ท่อไตเพื่อเข้ากระบวนการสร้าง ปัสสาวะอีก 2 ขั้นตอนต่อไป
 การดูดกลับของไต คือขบวนการดูดกลับสารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
จากท่อไตกลับเข้าสู่กระแสเลือดจะเกิดขึ้นตลอดความ
(Tular Reabsorbtion) ยาวของท่อเล็กๆ ในหน่วยทำงานของไต จะดูดซึมเอา
น้ำและสารบางอย่างที่ร่างกายต้องการกลับ คืนสู่
กระแสเลือด ประมาณ 178.5-179 ลิตร/วัน จึงมี
ปัสสาวะออกมานอกร่างกายเพียง 1-1.5 ลิตรต่อวัน
การดูดซึมกลับจะเกิดขึ้นมากบริเวณหลอดฝอยไตส่วน
ต้น สารที่ถูกดูดซึมกลับ ได้แก่ กลูโคส ฟอสเฟต
กรดแลคติก กรดอะมิโน วิตามินซีซิเตรท (Citrate)
มอลเลท (Malate) โซเดียม น้ำ ไบคาร์บอเนต ยู
เรีย และคลอไรด์
 การขับทิ้ง คือขบวนการขับสารที่เป็นพิษหรือ
เกินความต้องการออกจากกระแสเลือดเข้า
(Tubular Secretion) สู่ท่อไตสารที่ได้จากการกรองและไม่
สามารถดูดซึมกลับเข้าสู่เส้นเลือดจะเหลือ
อยู่ในท่อเล็กๆในหน่วยทำงานของไต
สะสมรวมกันเป็นน้ำปัสสาวะสารเหล่านี้
ได้แก่ ยูเรีย กรดยูริค ครีอะตินิน ของเสีย
จากกระบวนการเผาผลาญของโปรตีนและ
ยาต่างๆ