MODULE 2

Mga Bansa sa Mga Salik na Nagbigay Mga Pangyayari na Kahalagahan ng

Silangang Asya Daan sa Pag-usbong ng Nagbigay Daan sa Nasyonalismo
Nasyonalismo Pag-usbong ng
Nasyonalismo
1. China Pagpasok ng opyo (isang Digmaang Opyo Pakikidigma ng
halamang gamot na kapag (naganap sa pagitan mga Tsino sa mga
inabuso ay nagdudulot ng ng China at England) Bitish para
masamang epekto sa ipagtanggol ang
kalusugan) ng mga British sa karapatan bilang
daungan ng China kung saan mamamayan sa
mas marami na ang China
produktong inaangkat ng mga
Tsino mula sa mga British
kaysa iniaangkat mga British
mula sa China.
Pangingibabaw ng Sphere of Influence Napanatili ng China
karapatang kanluranin na (paghahati ng mga ang kanilang
kontrolin ang ekonomiya at kanluranin sa ilang kalayaan subalit
pamumuhay ng mga tao teritoryo ng China nanatiling control
upang maiwasan ang ng mga
digmaan sa pagitan ng mananakop ang
mga kanluranin) kaniyang
ekonomiya.
Gumuho ang dating matatag Open Door Policy ng Napanatili ng China
na pamamahala ng mga United States na ang kanilang
emperador iminungkahi ni John kalayaan at
Hay, Secretary of State pumasok ang iba’t
kung saan ay magiging ibang impluwensiya
bukas ang China sa ng mga kanluranin
pakikipagkalakalan sa sa kanilang kultura.
ibang 8ans ana walang
sphere of influence.
Kasunduang Shimonoseki Digmaang Sino- Pakikidigma ng
(kasunduang naganap sa Japanese noong 1894 mga Tsino sa mga
pagitan ng China at Japan (nakuha ng bansang Hapones para sa
resulta ng pagkatalo nito sa Japan ang karapatan kalayaan ng mga
digmaan) sa mga isla ng lupain nito
Formosa, Pescadores,
at Liadong Peninsula
sa pagkatalo ng China
sa digmaang ito)
2.Japan Commodore Matthew Perry Kasunduang Pag-iwas sa
ng United States nagbabala Kanagawa noong pakikidigma upang
na gamitin ang puwersa kung 1854 (binuksan ang maiwasan ang
hindi bubuksan ng mga mga daungan ng malaking pinsalang
Hapones ang kanilang Hakodate at Shimoda maidudulot nito sa
daungan para sa mga barko ng bansa at sa mga
United States na mamamayan.
nagresulta sa
 pagkawala ng
kapangyarihan sa
kamay ng Shogunato
ng Tokugawa
Pakikitungo sa mga Pamumuno ni Ang makabagong
kanlurann at pagyakap sa Emperdador Mutsuhito mga kagamitan,
modernisasyon sa edad na 15 na teknolohiya, at
tinaguriang Meiji Era paraan ng
(enlightened rule) pamumuhay na
natutuhan ng mga
Hapones mula sa
mga dayuhan ay
nakatulong upang
siya ay umunlad
Mga Bansa sa Mga Salik na Nagbigay Mga Pangyayari na Kahalagahan ng
Timog-Silangang Daan sa Pag-usbong ng Nagbigay Daan sa Nasyonalismo
Asya Nasyonalismo Pag-usbong ng
Nasyonalismo
1. Pilipinas Mahigit tatlong daang taong Pagkamkam sa mga Pagkamit ng
pagsakop ng mga Espanyol likas na yaman at kalayaan nito
sa Pilipinas pagiging malupit sa noong Hunyo 12,
mga mamamayan 1898 sa
pamumuno ni
Heneral Emilio
Aguinaldo
Pagsalin ng pananakop sa Kasunduan sa Paris Pag-aalsa ng mga
Pilipinas ng mga Espanyol sa (isang lihim na Pilipino laban sa
mga Amerikano kasunduan na mga Amerikano
nilagdaan ng United
States at Spain noong
Disyembre 10, 1898)
20 milyong dolyar ang
ibinayad ng United
States sa Spain kapalit
ng pagpapaunlad na
ginawa ng Spain sa
Pilipinas
Pagpapalabas ng batas na Sumiklab ang Pagnanais na
nagpipigil sa pagpapamalas Digmaang Pilipino- makalaya sa mga
ng mga Pilipino ng Amerikano noong mananakop na
damdaming nasyonalismo sa 1902 kung saan natalo Amerikano
Pamahalaang Sibil ng puwersang
Amerikano ang mga
Pilipino
Pagpapanatili ng Naitatag ang Pagkakaroon ng
impluwensiya ng mga Pamahalaang ganap na kalayaan
Amerikano sa pamahalaan ng Commonwealth kung sa pamumuno at
Pilipinas upang saan sinamay nila ang demokratikong
maprotektahan ang kaniyang mga Pilipino sa pamamahala
mga interes sa bansa pagpapatakbo ng
isang pamahalaang
 demokratiko
2. Indonesia Mataas na paghahangad ng Pagpapatupad ng mga Pag-aalsa ng mga
mga taga-Europe sa mga Dutch sa culture Indones laban sa
pampalasa at produktong system o kilala rin sa mga Dutch
agrikultural tawag na cultivation
system na
iminungkahi ni
Johannes Van den
Bosch upang
matugunan ang
pangangailangan nito
sa pagbebenta ng mga
pampalasa sa
pandaigdigang
kalakalan
3. Malaysia Pagkontrol ng mga British sa Hinikayat ng mga Pagiging melting
pagluluwas ng mga goma British ang mga Tsino pot ng bansa kung
(rubber-orihinal na na mandayuhan sa saan nagtatagpo
matatagpuan sa South Malaysia para ang iba’t ibang mga
America na dinala ng mga mapabilis ang kultura at pangkat-
British sa Malaysia) at lata produksiyon at mas etniko. Ang
(tin) kumita ng malaki. populasyon nito ay
binubuo ng
katutubong Malay,
malaking bahagdan
ng mga Tsino,
Tamil, Pilipino at
mga Nepalese.
4. Singapore Ito ay Pagkontrol ng mga British sa Naging angkop na Nakilala ang
mula sa salitang daungan ng Singapore daungan ang Singapore bilang
Singapura na ang Singapore sa kanilang isa sa
ibig sabihin sa mga barkong pinakamaganda at
English ay Lion pangkalakalan mula pinakamaunlad na
City India patungong China daungan sa Timog-
kung kaya kumita ng Silangang Asya.
malaki ang mga Birtish
sa pakikipagkalakalan
5. Burma (ngayon Sinakop ng England ang Sumiklab ang mga Paglusob ng
ay Myanmar) Burma dahil ito ay magagamit labanan sa pagitan ng Burma sa mga
niya upang mapigilan ang mga British at estado ng Assam,
ang mga magtatangkang Burmese na tinawag Arakan, at Manipur,
sumakop sa silangang bahagi na Digmaang Anglo- hidwaan sa
ng India at isinama ito bilang Burmese (a. Unang kalakalan at
probinsiya ng India Digmaang Anglo- pakikipagkasundo
Burmese-1842-1856, ng mga haring
b. Ikalawang Burmese sa
Digmaang Anglo- bansang France.
Burmese-1852- 1853,
c. Ikatlong Digmaang
Anglo-Burmese-1885-
1886)
 Nabawasan ang Ipinatupad ng mga Nagsagawa ang
kapangyarihan ng hari ng British ang resident mga Burmese ng
Burma at nawala sa kaniyang system sa Burma at ilang pag-aaklas
kamay ang karapatan na ang British Resident para mapalaya ang
magdesisyon kung kaninong ay kumatawan sa kanilang bansa
dayuhan makikipagkaibigan pamahalaan ng laban sa
at makikipagugnayan. England sa Burma na pagpapahirap ng
may tungkuling mga British.
makikipagugnayan sa
mga dayuhang bansa.
6. French Indo-
China Ito ay
binubuo ng tatlong
bansa: Laos,
Cambodia at
Vietnam.
Nanggaling ang
pangalang Indo-
China sa
pinagsamang India
at China na
nakaimpluwen-siya
sa kultura ng
rehiyong ito
a. Laos Hiningi ng French ang Isinama ang Laos Pagpapatalsik sa
kaliwang pampang ng bilang protektorado ng mga misyonerong
Mekong River na magagamit France at lumaganap French.
bilang daungan at pagkontrol ang kagutuman dahil
sa mayamang kalikasan. halos lahat ng inaaning
palay ay kinukuha ng
mga French upang
iluwas.
b. Cambodia Pagkuha ng France sa Naging protektorado Pakikipaglaban sa
Cochin China ng France ang puwersa ng mga
Cambodia dahil sa French
lakas ng puwersa nito
noong 1862.
c. Vietnam Ang mga French ang Sa pamamagitan ng Pakikidigma sa
humawak sa iba’t ibang puwersang pang- mga French
posisyon ng pamahalaan at militar, napabilang din
ipinag-utos din ang sa protektorado ng
pagtatanim ng palay dahil French ang Vietnam sa
mahalaga ito sa kabila ng pagtutol ng
pakikipagkalakalan ng mga China.
French.