ARALING PANLIPUNAN 7

Republic of the Philippines

Department of Education
CARAGA REGION
SCHOOLS DIVISION OF AGUSAN DEL SUR

Learners’ Activity Sheets

Araling Panlipunan 7
Quarter 4 – Week 2

D.O Plaza Government Center, Patin-ay Prosperidad, Agusan del Sur

depedagusandelsur@deped.gov.ph
(085) 839-5456
Araling Panlipunan 7
Learners’ Activity Sheets
Quarter 4 – Week 2: Mga Salik na Nagbibigay-daan sa Ikalawang Yugto ng
Imperyalismong Kanluran sa Asya

First Edition, 2020

Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist in any work
of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency
or office wherein the work is created shall be necessary for the exploitation of such work
for a profit. Such agency or office may, among other things, impose as a condition the
payment of royalties.

Borrowed materials (e.g., songs, stories, poems, pictures, photos, brand names,
trademarks, etc.) included in this activity sheets are owned by their respective copyright
holders. Every effort has been exerted to locate and seek permission to use these
materials from their respective copyright owners. The authors do not represent nor claim
ownership over them.

Development Team of the Learners’ Activity Sheets

Writer/s: Lovelyn L. Mamugay, John Mishael F. Baynosa, Airene C. Sarsale
Reviewer/Editor/s: Lalaine S. Gomera, Noemi A. Melo
Illustrator:
Layout Artists: Lovelyn L. Mamugay, John Mishael F. Baynosa, Airene C. Sarsale
Lay-out Reviewer: Blessy T. Suroysuroy
Management Team: Minerva T. Albis
Lorna P. Gayol
Lelani R. Abutay
Lalaine S. Gomera
Alberto Socorro, Jr.
Soledad Rubillos
 GAWAING PAMPAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 7
Ikaapat na Markahan –Ikalawang Linggo

Pangalan:_________________________________ Baitang: ______________

Seksiyon: _________________________________Petsa: ________________

I. Pamagat: Mga Salik na Nagbibigay-daan sa Ikalawang Yugto ng Imperyalismong

Kanluran sa Asya

II. Kasanayang Pampagkatuto: Nasusuri ang mga dahilan, paraan at epekto ng kolonyalismo
at imperyalismo ng mga kanluraning sa unang yugto sa
pagdating nila sa Silangan at Timog-Silangan Asya.

III. Panuto: Basahin at unawain ang mga konseptong inilalahad upang mapalawak ang
kaalaman sa paksang aralin. Sagutin nang maayos ang mga gawain upang mas
mapaunlad pa ang iyong kakayahan.

IV. Mga Gawain

Susing Konsepto

Mga Salik na Nagbibigay-daan sa Ikalawang Yugto ng Imperyalismong

Kanluran sa Asya

Ikalawang Yugto ng
Imperyalismo

SANHI
1. Kompetisyon ng mga kanluranin sa mga
pananakop ng mga lupain at pagkontrol
sa kalakalan.
2. Napqabilis ang antas ng produksiyon
dahil sa naimbentong makinarya at mga
kagamitan noong panahon ng
industriyalisasyon.
3. Mataas na pangangailan sa hilaw na
materyales
4. Mapagdalhan ng sobrang produkto.
EPEKTO
1.Pinamahalaan at kinontrol ng mga
kanluranin ang ekonomiya ng mga
Asyano.
2. Ginagamit ng mga Kanluranin ang mga
likas na yaman ng mga nasakop na
bansa upang makagawa ng mas
maraming produkto.
3. Kinokontrol ng mga kanluranin ang
kalakalan at ipinagtatanim ang mga
Asyano ng mga produktong kailangan sa
kalakalan.
4. Kumita ang mga kanluranin dahil
ipinagbili nila ang mga sobrang produkto
sa kanilang mga kolonya sa Asya
 Silangang Asya
CHINA
 Isolationism- ipinatupad ng bansang China ang paghihiwalay ng kanilang bansa mula
sa daigdig dahil sa mataas na pagtingin sa kanilang sarili.
 Isinasagawa ng mga dayuhang mangangalakal ang ritwal na kowtow bilang paggalang
sa emperador ng China.
 Ang Opyo ay isang gamot na kapag inabuso ay nagdudulot ng masamang epekto sa
kalusugan.

DIGMAANG OPYO

UNANG DIGMAANG OPYO IKALAWANG DIGMAANG OPYO

(1839-1842) (1856-1860)

Pagkumpiska at pagsunog Pagpigil ng isang opisyal ng

sa opyo na nakuha mula sa adwana na makapasok ang barko
isang barko na Dahilan ng mga British na may dalang
pagmamay-ari ng mga opyo. Sumali rin ang France dahil
British sa di- umanoy pagpatay sa
misyonerong Prances sa Tsina.

China at England Bansang China laban sa England at

kabilang France

Natalo ang mga Tsino dahil Natalo ang mga Tsino

sa lakas ng puwersa ng Bunga dahil sa lakas puwersa ng
mga British England at France

Nilagdaan ang kasunduang Nanking Nilagdaaan ang kasunduang Tientsin

(Nanjing)
Mga nilalaman:
1.Binuksan ang ibat-ibang daungan tulad ng
Amoy, Foochow, Ningpo, at Shanghai.
2. Pag-angkin ng England sa Hongkong.
3. Pagbabayad ng China ng 21 milyong
dolyar bilang bayad pinsala.
4. Ipinagkaloob sa England ang karapatang
extraterritoriality.
(Tianjin)
Mga Nilalaman:
1. Binuksan ang 11 pang daungan para sa
kalakalan.
2. Pag-angkin ng England Kowloon
3. Pagpapahintulot sa mga kanluranin na
manirahan sa Peking at makapasok sa
buong China.
4. Ginawang legal na gamot ang opyo sa
pamilihan ng China.
 SPHERE OF INFLUENCE SA CHINA
 Ang Sphere of Influence sa China ay tumutukoy sa mga Rehiyon sa China kung saan
nangingibabawa ang karapatan ng kanluraning bansa kontrolin ang ekonomiya at
pamumuhay ng tao.

OPEN DOOR POLICY

 Ito ay Iminungkahi ni John Hay, Secretary of State ng United States, na kung saan
magiging bukas ang China sa pakikipagkalakalan sa ibang bansa na walang Sphere of
Influence.
 Nakapaloob sa mungkahi ni John Hay ang mga sumusunod:
1. Pagrespeto sa karapatan at kapangyarihan sa pakikipagkalakalan sa mga lugar na
sakop ng Spher of Influence ng mga kanluranin.
2. Pagibibgay karapatan sa China na mangolekta ng buwis sa mga produktong inaangkat
mula sa bansa.
3. Paggalang sa mga itinakdang halaga ng buwis ng mga kanluraning bansa sa paggamit
ng mga kalsada, tren, at daungan sa kani-kanilang Spheres of Influence.
JAPAN
 Napaunlad nila ang kanilang ekonomiya, napatingkad ang kaniyang kultura at
pagpapahalaga, at napatatag ang kaniyang pamamahala dahil sa pagsasara ng kaniyang
mga daungan mula sa dayuhan.
 Noong 1853, ipinadala ni Pangulong Milliard Filmore ng United States si Commodore
Matthew Perry upang hilingin sa emperador ng Japan na buksan ang kaniyang daungan
para sa mga barko ng United States.
 Kasunduang Kanagawa 1854, sa ilalim ng kasunduang ito ay binuksan ang mga daungan
ng Hakodate at Shimoda para sa mga barko ng United States sa Japan. Dahil sa
pagbubukas ng Japan nakapsok na rin sa kanilang bansa ang mga Kanluranin tuladng
England, France, Germany, Russia at Netherlands.
 Emperador Mutsuhito siya ang bagong namumuno sa bagong tatag na pamahalaan na
tinatawag na Mieji era- ang ibig sabihin ay enlightened rule.

TIMOG SILANGANG ASYA

 Nagpatuloy ang mga kanlurananin sa pagpapahangad ng mga Kanluranin sa mga
pampalasa ng mga bansa sa Timog-Silangang Asya. Ang pagbabagong dulot ng
industriyalisayon ay lalo pang nagpapataas sa pagnanais ng mga kanluranin na
mapanatili ang kanilang imperyo.

PILIPINAS
 Natalo ang mga Espanyol at idiniklara ni Emilio Aguinaldo ang kalayaan ng Pilipinas
noong Hunyo 12, 1998.
 Nagkaroon ng lihim na kasunduan ang Spain at United States. Batay sa kasunduan
susuko ang Spain sa United States at isasalin sa huli nag karapatang pamunuan ang
Pilipinas.
 Nilagdaan ang kasunduan sa Paris ng mga kinatwan ng Us at Spain noong Desyembre
10,1898.
 Noong 1902 sumiklab ang digmaang Pilipino-Amerikano na kung saan natalo ang mga
Pilipino.
 Itinatag ang Pamahalaang Militar
 20 milyong dolyar- ibinayad ng Us sa Spain kapalit ng pagpapaunlad na ginawa ng Spain
sa Pilipinas.
 Thomasites- tawag sa unang gurong Amerikano na dumating sa Pilipinas lolang ang
barkong S.S Thomas.

INDONESIA
 Culture System- kilala rin sa tawag na Cultivation Sytem. Ang patakarang ito ay
iminungkahi ni Johannes Van Den Vosch. Sa patakarang ito inatasan ng mga Dutch ang
mga magsasakang Indones na ilaan ang san-lima(1/5) na bahagi ng kanyang lupain o 66
na araw para sa pagtatanim ng mga produktong iniluluwas ng mga Dutch.

SINGAPORE
 Singapura galing sa salitang malay na ang ibig sabihin sa English ay Lion City.
 Nakilala ang Singapore bilang isa sa pinakamaganda at pinakamaunlad na daungan sa
Timog- Silangang Asya.

MALAYSIA
 Ito ay kilalang bansa na may malawak na plantasyon ng goma(rubber) at malaking reserve
ng lata.
 Rubber- ito ay orihinal na matatagpuan sa south Amerika. Dinala ng mga British ang mga
buto nito sa Malaysia upang pasimulan ang plantasyon ng rubber tree sa rehiyon.
 Melting Pot- Tawag sa lugar o rehiyon kung saan nagtatagpo ang mga ibat-ibang kultura
at pangkat-etniko.
 Ang populasyon ng Malaysia ay binubuo ng mga katutubo ng malay, tsino, tsmil, Pilipino
at mga Nepalese.
 Ang pananakop ng mga British sa Malaysia ay nagdudulot ng paghihirap atkaguluhan sa
pagitan ng dayuhang tsino at katutubong malay na hanggang ngayon ay nararamdaman
parin sa bansa.

Burma(Myanmar)
 Nag lokasyon ng Burma sa india ,na sakop ng mga England ang dahilan kung bakit
sinakop din ito ng mga British.
 Mahalaga para sa mga British ang Burma dahil ito ay magagamit upang mapigilan ang
Magtatangkang sumakop sa Silangang bahagi ng India na noon ay kabilang sa mga sakop
njiya lupain.
 Digmaang Aglo-Burmese ang tawag sa sumiklab na mga labana sa pagitan ng Britsh at
Burmese.
 Talahanayan Ng Dahilan At Bunga Ng Mga Digmaang Anglo-Burmese
Unang Digmaang Pangalawang Pangatlong
Anglo-Burmese Digmaang Anglo- Digmaang Anglo-
Burmese Burmese
Taon 1842-1856 1852-153 1885-1886
Paglusob ng Burma Hidwaan sa Itinuturing ng mgs
sa estado ng asam, kalakalan. british naa
arakan, at Manipur na Sapilitang kinuha ng pagtataksil ang
Dahilan itinuturing ng mga mga british ang mga pakikipagkasundo
british na barkong pang ng mga Burmese sa
panghihimasok sa kalakalan ng mga bansang France.
India. Burmese.
 Natalo ang  Natalo ang mga  Natalo ang mga
mga Burmese at Burmese Dahilsa Burmese.
nilagdaan ang mga mas malaks na  Ganap na
kasunduan sa kagamitang sinakop ng
yandabo. pandigma ng England ang
 Nagbigay ng mga British. Burma at
bayad pinsala ang  Nawalan ng isinama ito
Burma. karapatan ang bilang
Bunga  Napasakamay mga Burmese na probinsiya ng
ang ng English East dumaan sa india. Isa itong
India company ang rutang malaking
arakan at pangkalakalan kahihiyan para
Tennasserin na dating sa kaharian ng
 Tinanggap ng pagmamay-ari. Burma na
Burma ang British matagal ng
resident sa palasyo namamahala sa
ng hari kanilang lupain.

Residents System- ay isang patakarang ipinatupad ng British sa Burma, Ang British

resident ay kinatawan ng pamahalaan ng England sa Burma Bilang Kinatawan kailangang
manirahanang British Resident sa Burma.Isa sa Kanyang tungkulin ay pakikipagugnayan
sa mga dayuhang bansa. Ibig sabihin, may karapatang makipag-usap, makipag kasundo,
makipagkalakalan at makipag-desisyon sa mga usapin sa panlabas ng Burma na dati ay
Gawain lamang ng hari ng Burma.

French Indo-China
 Ito ay binubuo ng tatlong bansa, laos, Cambodia at Vietnam.
 Nanggaling sa pinagsamang india at China.
 Ang mga Ulat ng pang-aapi ng mga misyonerong katoliko na kanilang ipinadala
ang ginawang dahilan ng mga pranses sa pagsakop sa Indo-China.

Laos
 Hiningi ng Fench ang kaliwang pang-pang ng Mekong river na kasalukuyang ay
sa bansang Vietnam bilang bayad- pinsala sa pagpapatalsik sa mga
misyonerong French.
  Isa itong bansa na protektoradong ng France

Cambodia
 Isang protektoradong bansa ang Cambodia ng Frrance matapos nitong makuha ang
Cochin China noong 1862.
 Dahil sa lakas ng puwersa ng French walang nagawa ang Cambodia kundi tanggapin
ang protektorado ng France.

Vietnam
 Napabilang din sa Protektoradong ng Fracne ang Vietnam sa pamamagitan ng
puwersang military.
 Sauna ay tutmutol ang China subalit wala ring nagawa dahil sa lakas ng puwersa ng
France.

Patakarang Ipinatupad sa Indo China

 Tulad sa pamamahala ng Espanyol sa Pilipinas Deriktang Pinamahalaan ng nga French
ang Indo China.
 Ang mga French ang humawak sa ibat-ibang posisyon ng pamahalaan. Ipinag-utos din
ang pagtatanim ng mga palay dahil mahalaga sa pakikipagkalakalan

GAWAIN 1: PUNAN MO!

Panuto: Sagutan ang mga sumusunod na tanong sa pamamagitan ng pagkuha ng sagot sa
kahon.
-French Indo-China -Resident System -Sphere of Influence -Melting Pot
-Singapura -20 dolyar -Culture System -Meiji era
-Thomasites -Hunyo 12, 1898 -30 dolyar -Open Door Policy
-Emperador Mutsuhito -Isolationism
-Malaysia -Digmaang Anglo-Burmes

_______________1. Ito ay binubuo ng tatlong bansa, laos, Cambodia at Vietnam.

_______________2. Isang patakarang ipinatupad ng British sa Burma.
_______________3. Ang tawag sa sumiklab na mga labanan sa pagitan ng Britsh at Burmese.
_______________4. Tawag sa lugar o rehiyon kung saan nagtatagpo ang mga ibat-ibang kultura
at pangkat-etniko.
_______________5. Kilalang bansa na may malawak na plantasyon ng goma(rubber) at
malaking reserve ng lata.
_______________6. Galing sa salitang malay na ang ibig sabihin sa English ay Lion City.
_______________7. Sa patakarang ito inatasan ng mga Dutch ang mga magsasakang Indones
na ilaan ang san-lima(1/5) na bahagi ng kanyang lupain o 66 na araw para
sa pagtatanim ng mga produktong iniluluwas ng mga Dutch.
_______________8. Tawag sa unang gurong Amerikano na dumating sa Pilipinas lolang ang
barkong S.S Thomas.
_______________9. Ilang dolyar ang ibinayad ng US sa Spain kapalit ng pagpapaunlad na
ginawa ng Spain sa Pilipinas?
_______________10. Kailan natalo ang mga Espanyol at idiniklara ni Emilio Aguinaldo ang
kalayaan ng Pilipinas?
_______________11. Siya ang bagong namumuno sa bagong tatag na pamahalaan na
tinatawag na Meiji Era.
_______________12. Ang ibig sabihin nito ay enlightened rule.
_______________13. Ito ay iminungkahi ni John Hay, Secretary of State ng United States, na
kung saan magiging bukas ang China sa pakikipagkalakalan sa ibang
bansa na walang Sphere of Influence.
_______________14. Tumutukoy sa mga rehiyon sa China kung saan nangingibabaw ang
karapatan ng kanluraning bansa na kontrolin ang ekonomiya at
pamumuhay ng tao.
_______________15. Ipinatupad ng bansang China ang paghihiwalay ng kanilang bansa mula
sa daigdig dahil sa mataas na pagtingin sa kanilang sarili.

GAWAIN 2: PAGSUSURI
Panuto: Suriin ang pagkakaiba at pagkaktulad ng mga karanasan ng mga bansa sa Silangan at
Timog Silangan Asya na sinakop ng mga kanluranin noong ikalawang yugto ng
imperyalismo. Punan ang tamang sagot ang Chart.
Nasakop Kanluraning Dahilan ng Paraan ng Patakarang Epekto
ng Bansa bansa na nasakop Panaakop Pananakop Ipinatutupad
China
Japan
Pilipinas
Indonesia
Malaysia
Indo-
China
Mayanmar

GAWAIN 3. PAGHAHAMBING NG IMPERYALISMO

Panuto: Sa pamamagitan ng Venn diagram, suriin ang pagkakatulad at pagkakaiba ng Una at
Ikawalang yugto ng imperyalismo kanluranin sa Silangan at Timong Silangan Asya.

Unang yugto ng Ikalawang yugto ng

Imperyalismo Imperyalismo
V. Panapos na Gawain

Gawain 3:
Panuto: Sagutin ang tanong sa ibaba.

1. Paano nakaapekto sa pamumuhay ng mga mamamayan sa Silangan at Timog-

Silangan Asya sa naganap na kolonyalismo at Imperyalismo?
___________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
____________________________________.
Sanggunian

Bernard R. Balitao, Martiniano D. Busing, Edward D.J. Garcia, Apollo D. De Guzman,

Juanito L. Lumibao Jr., Alex P. Mateo, at Irene J. Mondejar. 2017. Ekonomiks-
Ikasiyam na Baitang Araling Panlipunan-Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon
2015. Pasig City : Vibal Group, Inc.
Gawain 1
1 French Indo-China
2. Resident System
3.Digmaang Aglo-Burmese
4. Melting Pot
5. Malaysia
6. Singapura
7. Culture System
8.Thomasites
9. 20 dolyar
10.Hunyo 12, 1898
11. Mieji era
12.Emperador Mutsuhito
13. Open Door Policy
14. Sphere of Influence
15.Isolationism
Susi sa Pagwawasto