Republic of the Philippines

Department of Education
CARAGA REGION
SCHOOLS DIVISION OF AGUSAN DEL SUR

Mga Gawaing Pampagkatuto

para sa Mag-aaral
Edukasyon sa sa Pagpapakatao 9
Unang Markahan - Linggo 1 – 2
LAYUNIN NG LIPUNAN: KABUTIHANG
PANLAHAT

D.O Plaza Government Center, Patin-ay Prosperidad, Agusan del Sur

depedagusandelsur@deped.gov.ph
(085) 839-5456
 Edukasyon sa Pagpapakatao - Baitang 9
Learners’ Activity Sheet
Ikalawang Markahan, Linggo 8 PAKIKILAHOK AT BOLUNTERISMO
Unang Edisyon, 2021
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi
maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ng
Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang
pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng
nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan
ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon,
pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng
karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-
aring iyon.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring

kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot
sa Kagawaran.

Development Team of the Learners Activity Sheets

Writer/s: Jesselly C. Vales
Editor/s: Leonora G. Tabangcora, Gloria E. Bante, Cheryl Masalta
Illustrator:
Layout
Artists:
Lay-out Reviewer: Blessy T. Soroysoroy, PDO
Management Team: Minerva T. Albis
Lorna P. Gayol
Lelani R. Abutay
Leonora G.
Tabangcora
Zandro T. Saturinas
Marilou P. Curugan

D.O Plaza Government Center, Patin-ay Prosperidad, Agusan del Sur

depedagusandelsur@deped.gov.ph (085) 839-5456
 Edukasyon sa Pagpapakatao 9
Unang Markahan- Linggo 1 - 2

Pangalan: _____________________________ Baitang at Seksyon: ___________

Guro:_________________________________ Petsa;
_________________________
Paaralan: _____________________________ Iskor: _________________________

Gawaing Pampagkatuto

I. Pamagat: Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat

II. Kasanayang Pampagkatuto: 1.1 Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang

panlahat.
1.2 Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng pagsaalang-
alang sa kabutihang panlahat sa pamilya, paaralan,
pamayanan, o lipunan.

IV. Mga Gawain

MAIKLING TALAKAYAN

Sa kasalukuyang panahon tayo ay nakararanas ng epekto ng

pandemya partikular na ang sakit na Coronavirus Disease na nagmula sa China,
at kumalat na sa buong mundo kabilang na ang Pilipinas, dahil dito ang lipunan
ay nakararanas ng iba’t ibang suliranin tulad ng kakulangan sa suplay ng
pagkain at pagsasara ng mga iba’t ibang ahensya, trabaho at pasilidad upang
matugunan ang pangangailangang medikal ng mga taong nagpositibo sa sakit
na Coronavirus Disease. Ano nga ba ang dapat isinusulong ng lipunan upang
mapanatili ang kaayusan? Ang lipunan ay may layunin na Kabutihang
Panlahat, at ito ay kabutihan para sa bawat indibidwal sa lipunan. Ito ay isang
pagpapahalagang naiiba sa pansariling kapakanan. Ang tunay na tunguhin ng
lipunan ay ang kabutihan ng komunidad na nararapat na bumalik sa lahat ng
indibidwal na kasapi nito.

1
 Nasa ibaba ang mga elemento ng Kabutihang Panlahat at mga kahulugan nito;

Ang paggalang sa indibidwal na tao

Upang maging makatarungan ang isang lipunan, kailangang
nasisiguro ng namumuno dito na ang karapatan ng bawat
indibidwal ay kinikilala, iginagalang, pinoprotektahan at
pinahahalagahan.

Ang tawag ng katarungan o kapakanang panlipunan ng

pangkat
Ang pag-unlad ang kabuuang pokus ng panlipunang
tungkuling kailangang maibigaypangangalagasa mgasa
kalusugantao, halimbawaat malinisnito
naay;kapaligiranpampublikongat umuunladsistema ngna
sistemang pang-ekonomiya.

Ang kapayapaan
Kalimitang sinasabi na ang kapayapaan ay ang
pagkakaroon ng katahimikan, kapanatagan, o kawalan ng
kaguluhan sa lahat ng aspekto ng buhay tulad ng isip,
kalooban, pamilya, lipunang ginagalawan, at iba pa, subalit
ang kapayapaan ay resulta ng pagkakaroon ng katahimikan,
kapanatagan at kawalan ng kaguluhan.

Ang buhay ng tao ay panlipunan. Kalooban ng Diyos na ang tao ay sosyal kung
kaya likas sa kanya na makipag – ugnayan sa ibang tao at bumuo ng samahan o
lipunan. Walang sinomang tao ang maaaring mabuhay para sa kanyang sarili lamang.
Kinakailangan niyang makibahagi at mamuhay sa lipunan. Isa ito sa mga itinalagang
likas na katangian ng mga nilikha ayon sa Likas na Batas.

Ano ang Lipunan?

Ang salitang lipunan ay nagmula sa salitang "lipon" na nangangahulugang

pangkat. Ang mga tao ay may mga kinabibilangang pangkat na may iisang layunin o
tunguhin. Sa isang banda, madalas gamitin ang salitang komunidad upang tukuyin ang
lipunan. Ito ay galing sa salitang Latin na communis na ang ibig sabihin ay common o
nagkakapareho. Ang isang komunidad ay binubuo ng mga indibidwal na
nagkakapareho ng mga interes, ugali o pagpapahalagang bahagi ng isang partikular na
lugar. Sa isang komunidad, mas nabibigyang halaga ang mga natatanging katangian ng
mga kasapi o kabahagi. Ang bawat indibidwal ay may kanya-kanyang mga layunin o
tunguhin sa buhay. Ang lipunan ay para sa tao at hindi maaaaring magkabaligtad ito.

Ang iba’t ibang sektor at institusyon ng lipunan tulad ng pamilya, simbahan,

paaralan, pamahalaan at negosyo ay gumaganap ng mahalagang bahagi sa
pagkakamit ng ispiritwal ng kabutihang panlahat. Isa sa mga nalilinang ng mga ito ay
ang moral at ispiritwal na buhay ng mamamayan. Ang bawat gawain at mga batas,
kaugalian at paniniwala na pinaiiral sa bawat sektor ay dapat na may basehang moral
na may layuning tungo sa kabutihang panlahat.

PAMAHALAAN. Nararapat na magkaroon ng mga batas at programa na

makapagbibigay sa mamamayan ng kanilang mga pangangailangan upang matulungan
silang matamo ang kanilang kaganapan.

PAMILYA. Simula at batayan ng lipunan . Dapat itong maging bahagi hindi lamang ng
pagdaragdag ng mga kasapi ng lipunan kundi maging sa pagpapalaki at paghubog ng
mga kasaping ito upang maging mga katuwang sila sa pagsasaayos ng lipunan.

SIMBAHAN. May tungkuling magdala sa tao sa Diyos sa pamamagitan ng paglalahad

sa kanila ng katotohanang maisasaayos ang lipunan ayon sa plano ng Diyos.

PAARALAN. Nararapat na humubog sa tao sa kanyang bahaging gagampanan sa

lipunan. Ito ay sa pamamagitan ng pagtuturo sa kanya ng kailangang mga kaalaman at
kakayahan para siya ay magkaroon ng masagana, matagumpay at maunlad na buhay.

NEGOSYO. Nagsisilbing hanapbuhay ng mga entrepreneur. Dito nabibili ng mga

mamamayan ang kanilang mga pangangailangan sa buhay. Ang lipunan ay bunga ng
pagmamahalan dahil ito ay nabuo sa oras na magkaisa ang mga tao na gumawa ng
bagay para sa kanilang kabutihan na gusto rin nilang lahat. Hindi lahat ng pagtitipon ay
bumubuo ng isang lipunan. Nagkakaroon lamang ng isang lipunan kapag ang mga tao
ay nagkakabuklod para sa iisang mithiin at para sa kabutihang panlahat na siyang
dahilan ng kanilang pagkakabuklod.

Ano ang kabutihang panlahat?

Sa simpleng pananalita, masasabing ito ay kabutihan ng bawat isang nasa

lipunan. Kailangang maunawaan na ang layunin ng lipunan ay hindi ang kabutihan
lamang ng indibidwal o ang koleksyon ng indibidwal na kabutihan ng mga taong
bumubuo nito. Kapag ganito ang paniniwalang mangingibabaw, patuloy na mabibigyan
ng laya ang mga malalakas na apihin ang mga mahihina. Ang tunay na tunguhin ng
lipunan ay ang kabutihan ng komunidad na nararapat bumalik sa lahat ng indibidwal na
kasapi nito.
 Ang kabutihang panlahat ay natatamo sa pamamagitan ng pagkakaisa at
pagtutulungan. Ang mga kasapi sa tunay na lipunan ay pinagbuklod ng pagmamahalan,
pagbabalikatan at pagdadamayan.

Samakatwid, kung ang kabutihang panlahat ang hangad ng tao kaya sila bumuo
ng lipunan, dapat magkatugma ang personal na kabutihan at panlipunang kabutihan
upang matamo ang ganap na kabutihan

PANIMULANG GAWAIN

PANUTO: Isulat sa bawat kahon ang tamang sagot. Anu-ano ang mga elemento
upang magkaroon ng Kabutihang Panlahat?

KABUTIHANG
______________ ______________ ______________ PANLAHAT

PAGSUSURI

PANUTO: Sagutin ang tanong sa ibaba, punan lamang ng tamang salita ang
bawat patlang upang mabuo ang konsepto.

Paano makakamit ang Kabutihang Panlahat?

“Makakamit ang Kabutihang Panlahat sa

pamamagitan ng __________, __________, at

_________ upang mapatatag ang

__________.”
PAGLALAPAT

PANUTO: Suriin ang mga larawan sa ibaba. Punan ang talahanayan ng tamang
sagot. Tukuyin ang sektor ng lipunan at elemento ng Kabutihang Panlahat.

LARAWAN PAMILYA/PAARALAN PAGGALANG/KATARUNGAN/

/ PAMAYANAN O KAPAYAPAAN
LIPUNAN

PAGGANAP
PANUTO: Sa kasalukuyang panahon tayo ay nakararanas ng epekto ng
pandemya, ilarawan o iguhit mo sa ibaba ang maaari mong gawin upang maipakita
ang Kabutihang Panlahat. Pumili lamang sa sektor ng lipunan; pamilya, paaralan at
pamayanan.
PAGSASABUHAY
PANUTO: Bumuo ng commitment o pagtatalaga ng sarili sa tamang
pagsasabuhay ng Kabutihang Panlahat. Pumili lamang sa sektor ng lipunan; pamilya,
paaralan at pamayanan.
PAGTATAYA
PANUTO: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Piliin ang letra ng
pinakaangkop na sagot at isulat ito sa patlang.

__________ 1. Ano ang pangunahing layunin ng lipunan?

A. Kabutihang Panlahat C. Kasaganaan

B. Kapayapaan D. Katiwasayan

__________ 2. Aling sitwasyon ang nagpapakita ng Kabutihang Panlahat?

A. Nagbigay ng tulong sa mga taong kakilala lamang.
B. Gumawa ng batas para sa mga taong may kaya lamang.
C. Mahirap o mayaman ay dapat makinabang sa yaman ng bansa.
D. Bigyang pansin lamang ang mga taong may malaking ambag sa
lipunan.

__________ 3. Ang mga sumusunod ay mga elemento ng Kabutihang Panlahat

maliban sa __________.
A. Kapayapaan C. Katarungan
B. Kasaganaan D. Paggalang sa indibidwal

__________ 4. Sa kabila ng kapansanan ni Aryanna siya ay binigyan ng pinansiyal na

tulong ng pamahalaan. Anong elemento ng Kabutihang Panlahat ang ipinapakita sa
sitwasyon?
A. Kapayapaan C. Katarungan
B. Kasaganaan D. Paggalang sa indibidwal

__________ 5. Ang pampublikong sistema ng pangangalaga sa kalusugan at malinis

na kapaligiran ay pagbibigay sa lipunan ng __________.
A. Kapayapaan C. Katarungan
B. Kasaganaan D. Paggalang sa indibidwal

6-10. Tukuyin ang mga sumusunod na pangungusap. Iguhit ang ☺ sa patlang

kung ang pahayag ay nagpapahayag ng Kabutihang Panlahat at  kung ito ay hindi
nagpapahayag ng Kabutihang Panlahat.

__________ 6. Sa panahon ng pandemya tulad ng pagkalat ng Coronavirus, ako ay

sumusunod sa panuntunan at tagubilin ng pamahalaan.

__________ 7. Bago ko i-post o i-share ang isang impormasyon sa Social Media,

sinusuguro ko muna na ito ay totoo at makatutulong sa iba.

__________ 8. Sa panahon ng General Community Quarantine (GCQ) sa bansa,

maaari naman akong lumabas ng bahay kahit na wala akong suot na face mask.
__________ 9. Pinapanatili ko ang physical distancing kahit saan man ako magpunta.

__________ 10. Sa simpleng paraan, pinagdarasal ko ang kaligtasan ng bansa at ng

mga taong nagsakripisyo sa panahon ng Enhanced Community Quarantine (ECQ).

Sanggunian

Pasay ESP 9 Learning Materials, ESP 9 Learners Modules, Inilimbag sa Pilipinas ng

Department of Education – SOCCSKSARGEN XII
Word and Life Publications, Compendium of the Social Doctrine of The Church
Cathechism of the Catholic ChurchSusan J. Ellis, The Volunteer Recruitment Book,
November 22, 2004

Websites:
http://tl.wikepedia.org/wiki/Bolunterismo
http://www.bygpub.com/books/tg2rw/volunteer.htm
www.partnership.org.uk/pres/fitlog/sld007.htm
https://www.google.com.ph/search?
q=peachy+bretana+pork+barrel+protest&espv=210&es_sm=93&source=lnms&tbm=isc
h&sa=X&ei=hZOBUqvsGu-SiQfCsYGwBg&ved=0CAcQ_AUoAQ&biw=1366&bih=630
Susi sa Pagwawasto

Gawain 2
1. Imperyalismo
2. Moluccas
3. Espanya
4. Netherlands
5. Indonesia
6. Asya
7. China
8. Dutch
9. Pilipinas
10. Ginto

Gawain :
1. e
2. d
3. c
4. b
5. a