DẪN TRUYỀN THẦN KINH

Ths. Bs Nguyễn Phước Vĩnh

BM Giải phẫu học
Ñaïi hoïc Y Döôïc TPHCM
 Hệ
Hệ thần
thần kinh
kinh

Hệ
Hệ thần
thần kinh
kinh trung ương (CNS)
trung ương (CNS) Hệ
Hệ thần
thần kinh
kinh ngoại biên(PNS)
ngoại biên (PNS)

NÃO
NÃO BỘ
BỘ TUỶ
TUỶ GAI
GAI Neuron
NeuronVẬN
VẬN ĐỘNG
ĐỘNG Neuron
NeuronCẢM
CẢM GIÁC
GIÁC

Hệ
Hệ thần
thần kinh
kinh bản
bản thể
thể Hệ
Hệ thần
thần kinh
kinh tự
tự chủ
chủ
(Cơ,
(Cơ, xương)
xương) (Tạng,
(Tạng, cơ
cơ trơn)
trơn)

Giao
Giaocảm
cảm Phó
Phó giao
giao cảm
cảm
 Dây thần kinh ngoại biên

Màng trong TK

Màng quanh TK

Màng trên TK

Bó
 Neuron đơn vị cấu trúc của hệ thần kinh
nhánh
nhánh Thân
Thân
Bao
Bao Myelin
Myelin

Trục
Trục
Neuron
Neuron
Neuron
Neuron
Phân loại theo cấu trúc của neuron

 Đơn cực:
 Neuron cảm giác
 Lưỡng cực:
 Võng mạc mắt
 Đa cực:
 Neuron vận động
Phân loại theo cấu trúc của neuron
Phân loại theo cấu trúc của neuron
Neuron
 Phân loại theo chức năng

 Cảm giác (hướng tâm):

 Thụ thể cảm giác về
TKTW
 Vận động (ly tâm):
 TK TW đến các tổ chức

 Liên hợp:
 Bên trong TK TW

 Từ neuron đến neuron

Myelin
Nhánh có Myelin: Myelin
Ở TK TW, não bộ tuỷ gai
Xung động dẫn truyền nhanh, chính xác (60-120m/s)
Chổ thắt lại gọi là nút Ranvier
Ngoài cùng là bao Schwann
 Myelin
Nhánh không Myelin:
Các neuron nội tạng
Xung động TK dẫn truyền chậm
Khuếch tán tràn lan
TK trung ương (CNS)
Myelin (CNS)
PNS
 SYNAP
 Giao tiếp của những neuron
 Quyết định tính dẫn truyền một chiều
 Dẫn truyền xung động cảm giác  vận động
SYNAP
SYNAP
SYNAP
 Cung phản xạ đơn giản

 Neuron cảm giác: hướng tâm, thân nằm ở hạch

gai, các nhánh  cơ quan cảm giác ngoại biên
 Neuron vận động: ly tâm, thân nằm ở sừng
trước, nhánh trục các cơ quan
 Neuron liên hợp: thân ở sừng sau, nhánh trục
ở sừng trước
 Đường dẫn truyền lớn

 Gồm nhiều neuron kế tiếp nhau

 Cảm giác:
 Nông:
 Xúc giác
 Thống nhiệt
 Sâu có ý thức:
 Xương khớp, gân cơ..
 Sâu không ý thức:
 Cơ, mạch, các tạng
 Vận động:
 Có ý thức (cơ vân)
 Không ý thức (cường cơ các mạch hay tạng)
 Đường dẫn truyền lớn

 Đường cảm giác ở cổ, thân và tứ chi

 Gồm 03 chặng neuron liên tiếp nhau:

 Chặng 1 (ngoại biên):

 Neuron hình chữ T, thân nằm ở hạch gai
 Nhánh trục tận hết ở sừng sau tuỷ (nông và sâu
không ý thức) hoặc đầu dưới hành não (sâu có
ý thức)
 Chặng 2 (trung ương)
 Bắt chéo sang bên đối diện, tận hết ở đồi thị
 Chặng 3 (trung ương)
 Thân nằm ở đồi thị
 Tận hết ở vỏ não
 Đường cảm giác sâu không ý thức

 Chặng 1: Cơ quan cảm thụ  sừng sau

tuỷ gai
 Chặng 2: Bó gai tiểu não trước và sau,
 Chặng 3, chặng 4..: tiểu não, thường
không lên tới vỏ não
Đường cảm giác nông
 Đường cảm giác sâu có ý thức
 Chặng 1: Cơ quan cảm thụ  đầu dưới
hành não
 Chặng 2: Bắt chéo liềm, bắt chéo cảm
giác
 Chặng 3: đồi thị  vỏ não (đỉnh sau TT)
Đường dẫn truyền cảm giác sâu có ý thức
Đường dẫn truyền cảm giác sâu có ý thức
 Đường dẫn truyền lớn

 Đường vận động ở cổ,

thân và tứ chi
 Đi theo bó gối và
dây TK sọ
 Gồm 02 chặng
neuron liên tiếp
nhau
Đường vận động có ý thức (12 đôi TK sọ)

 Chặng 1: Bó gối  bao trong

 Bắt chéo sang bên đối diện ở gian não, trung
não, cầu não, hành não
 Chặng 2: Thân não  cơ
 Các TK sọ bắt chéo sau khi đi qua bao trong
 sang bên đối diện
 Đường vận động có ý thức
 Chặng 1: Hồi trán  bao trong  trung não, cầu
não, hành não  bó tháp
 2/3 bó tháp bắt chéo sang bên đối diện  bó
tháp bên
 1/3  cột trước tuỷ  bắt chéo  bó tháp
trước
 Chặng 2: sừng trước tuỷ gai  rễ trước  cơ
 Các TK sọ bắt chéo sau khi đi qua bao trong 
sang bên đối diện
Đường vận động
Đường vận động có
ý thức
Đường vận
động có ý
thức
Đường vận động có
ý thức
Hệ vận động bản thể
 Trục tiền hạch dài
 Có Myelin
 Ít nhánh
 Trục hậu hạch ngắn
 Không có Myelin
 TB TK hậu hạch gần với cơ quan đích
 Trục tiền hạch ngắn
 Có Myelin
 Nhiều nhánh
 Trục hậu hạch dài
 Không có Myelin