SINH LÝ THẦN KINH

Ths.Bs.Phạm Kiều Anh Thơ

TB thần kinh và TB thần kinh đệm
 Tế bào thần kinh

Cấu trúc chức năng

1.1. Hình thái chức năng
• Phân loại nơron
 Chức năng tiếp nhận và xử lý tín hiệu

- Ngưỡng kích thích thấp

- Hoạt tính chức năng cao
- Khi hưng phấn tiêu thụ nhiều oxy, năng lượng
• Một vài yếu tố ảnh hưởng lên hoạt động của
neuron
- PH
- Oxy
- Thuốc
 Dẫn truyền xung động trên sợi trục

• Dẫn truyền trên một sợi

– Xung đông điện, 2 chiều
• Không có myelin
• Có myelin
– Quy luật “tất hoặc không”
– Hai kiểu dẫn truyền
– Đường kính sợi trục
Loại sợi Chức năng Đường kính Tốc độ
(m) dẫn truyền (m/s)

A Sợi cảm giác suốt cơ, thị giác, 15 70-120

sợi vận động cơ vân

A Sợi truyền xúc giác (da) 8 30-70

A Sợi vận động ở suốt cơ 5 15-30
A Sợi truyền cảm giác nhiệt và 3 12-30
đau “nhanh” (da)

B Sợi tiền hạch giao cảm 3 3-15

C Sợi truyền cảm giác đau 1 0,5-2
“chậm”, sợi hậu hạch giao (không myelin)
cảm
Dẫn truyền trên một bó sợi
– Riêng trên từng sợi
SYNAPSE
 Ty thể
Sợi trục
Cúc tận cùng

Túi synap

Khe synap

Receptor Chất truyền Màng sau synap

đạt thần kinh
 Dẫn truyền xung động qua synap

• 1 chiều
• Cơ chế dẫn truyền:
– Cơ chế trước synap
– Cơ chế sau synap
– Chấm dứt dẫn truyền
• Cơ chế trước synap
• Cơ chế sau synap
– Receptor
– Hưng phấn/ức chế
• Chấm dứt dẫn truyền:
– Khuếch tán khỏi khe synap
– Enzym phân hủy
– Tái sử dụng
Chất truyền đạt thần kinh
 Chất truyền đạt thần kinh
Phân tử nhỏ Phân tử lớn

Tổng hợp Cúc Thân

Số lượng 1 Nhiều

Tác dụng Nhanh, ngắn Chậm, dài

Túi synap Tái sử dụng Không tái sử

dụng
Khử 3 cách 1 cách
 Các đặc điểm dẫn truyền
• Hiện tượng cộng synap
• Hiện tượng mỏi synap
• Hiện tượng chậm synap
Dẫn truyền xung động trên một hệ thống neuron

• Truyền tín hiệu trong một tập hợp thần kinh

• Truyền theo cách phân kỳ
• Truyền theo cách hội tụ
TỔ CHỨC HỆ THẦN KINH
 1. Vai trò của hệ thần kinh

• Điều hòa hoạt động cơ thể bằng cơ

chế thần kinh

– Chi phối các cơ

www.themegallery.com
 2. Phân chia hệ thần kinh

2 cách
phân chia

Về mă ̣t Về mă ̣t
hình thái chức năng

Thần kinh Thần kinh Thần kinh Thần kinh

trung ương ngoại biên động vâ ̣t thực vâ ̣t

12 đôi dây
Não Cơ vân Cơ tim
sọ não

31 đôi dây
Tủy sống Cơ trơn
tủy sống
www.themegallery.com
 Giải phẫu

• Thần kinh trung ương

• Thần kinh ngoại biên

www.themegallery.com
 Sinh lý

Co thật sự
(có ý thức)
Thần
Thầnkinh
kinh Cơ vân
độ
độnnggvâ
vật ̣t
trương lực cơ
Về
Vềmă
mặṭt (không ý
chức
chức thức)
năng
năng Cơ tim

Thần
Thần kinh
kinh Co thật sự và
thực
thựcvâ
vật ̣t trương lực cơ
(không ý
Cơ trơn thức)

www.themegallery.com
 3. Thuật ngữ

1 Nhân? (vỏ/đồi thị/củ não/cấu tạo lưới/sừng)

2 Hạch?

3 Bó?

4 Dây?

www.themegallery.com
 Cơ

www.themegallery.com
www.themegallery.com
 4. Chức năng từng phần
• Thần kinh giữ vai trò chỉ huy:
– Trung tâm: chất xám trong thần kinh trung
ương (nhân)
– Dẫn truyền: chất trắng trong thần kinh trung
ương (bó) và thần kinh ngoại biên (dây và
hạch)

www.themegallery.com
 5. Cấp độ chỉ huy
Nhiều cấp độ chỉ huy: phần
trên chỉ huy phần dưới
Vỏ não • Vỏ não: có ý thức
Gian não • Dưới vỏ: không có ý thức
đoan não

Thân não
Tủy sống Chỉ huy

www.themegallery.com
www.themegallery.com
Don’t believe her…