Projekt edukacyjny

„Dom rodzinny widać, choć go nie ma...”

Prezentowany projekt, poszerzający wiedzę na temat motywu domu i bezdomności,

można zrealizować przy okazji omawiania utworów związanych z problemami dnia
codziennego (podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego, s. 40–51).
Przewidziany jest dla sześciu grup, z których każda wykonuje przydzielone jej
zadanie w czasie czterech tygodni. Uwzględnia również pracę indywidualną –
uczniowie samodzielnie przygotowują się do wystąpienia w konkursie recytatorskim,
będącym zwieńczeniem projektu.
Sugerowana liczba zadań projektowych oraz wyznaczonych zespołów może ulec
zmianie w zależności od konkretnych warunków klasowych.

Instrukcja projektu

Temat: „Dom rodzinny widać, choć go nie ma...”

1. Cele:
– poszerzenie wiedzy na temat motywu domu i bezdomności w literaturze oraz
sztuce,
– kształcenie umiejętności dostrzegania uniwersalnych wartości wpisanych w dzieła
sztuki,
– opracowanie albumu – kroniki wspomnień o domu z czasów dzieciństwa,
– przygotowanie wystawy starych, rodzinnych zdjęć,
– przeprowadzenie ankiety na temat domu marzeń i wykonanie kolażu
informującego o wynikach sondy,
– nagranie audycji radiowej o bezdomności w Polsce,
– stworzenie prezentacji multimedialnej dotyczącej problemu ludzi bezdomnych w
literaturze, filmie i sztuce,
– zorganizowanie konkursu recytatorskiego.

2. Źródła informacji:
– podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego „Słowa na czasie 3” (s.
40–51),
– biblioteka szkolna i publiczna,
– internet,
– wypowiedzi ankietowanych osób.

3. Zadania dla grup:

Grupa I – Wykonanie kroniki wspomnień na temat domu z czasów dzieciństwa.

Opracowanie stron dotyczących roli tradycji w życiu człowieka.
Grupa II – Zorganizowanie wystawy starych rodzinnych fotografii, z którymi
związana jest ciekawa historia.
Grupa III –Przeprowadzenie ankiety na temat domu marzeń. Wykonanie kolażu
przedstawiającego wyniki sondy.
Grupa IV – Nagranie audycji radiowej o ludziach bezdomnych w Polsce.
 Grupa V – Stworzenie prezentacji multimedialnej dotyczącej problemu
bezdomności w literaturze, filmie i sztuce.
Grupa VI – Przeprowadzenie klasowego konkursu recytatorskiego. Zadania dla
poszczególnych grup szczegółowo opisano w Materiałach dla ucznia.

Zadania dla poszczególnych grup szczegółowo opisano w Materiałach dla ucznia.

Wszyscy uczniowie – Przygotowanie się do udziału w konkursie recytatorskim

(instrukcję dla uczestników konkursu zamieszczono w Materiałach dla ucznia).

4. Harmonogram projektu:
Realizacja projektu trwa dwa miesiące. Grupy I–VI powinny wykonać zadania w
ciągu czterech tygodni. W czasie kolejnego miesiąca tygodni wszyscy uczniowie
przygotowują się do konkursu recytatorskiego. Terminy zakończenia poszczególnych
etapów projektu uczniowie wpisują do tabeli z planem pracy (Materiały dla ucznia),
a nauczyciel nanosi je w formularzu harmonogramu prac zamieszczonym w
Materiałach dla nauczyciela.

5. Osoby odpowiedzialne za wykonanie zadań:

Odpowiednie imiona i nazwiska uczniowie odnotowują w tabeli z planem pracy,
znajdującej się w Materiałach dla ucznia.

6. Terminy konsultacji:
Terminy konsultacji uczniowie zapisują w tabeli z planem pracy, natomiast
nauczyciel wpisuje je do formularza harmonogramu prac.

7. Sposoby dokumentowania pracy:

Spostrzeżenia dotyczące realizacji konkretnych zadań uczniowie na bieżąco notują w
tabeli z planem pracy. Nauczyciel nanosi swoje uwagi w formularzu harmonogramu
prac.

8. Kryteria oceny projektu:

Kryteria oceny są wyszczególnione w „Przykładowej karcie oceny projektu”
(Materiały dla nauczyciela).
W skład całościowej oceny projektu wchodzi także ocena prezentacji. Punkty
przyznaje nauczyciel – może w tym celu wykorzystać „Przykładową kartę oceny
prezentacji”, zamieszczoną w Materiałach dla nauczyciela.
W poszczególnych kartach oceny przydatne mogą być podane kryteria punktowania.

3 p. spełnione wymagania
2 p. drobne odstępstwa od wyznaczonych wymagań
1 p. istotne odstępstwa od wyznaczonych wymagań
0 p. niespełnione wymagania

Kryteria, według których będą oceniane wystąpienia uczniów w konkursie

recytatorskim, zamieszczono w karcie oceny konkursowej (Materiały dla
nauczyciela). Ponadto uczniowie dokonują samooceny (karta pracy 1) i
podsumowują pracę w zespole – uzupełniają kartę pracy 2.
Materiały dla nauczyciela

Przykładowy formularz harmonogramu prac

Realizacja projektu „Dom rodzinny widać, choć go nie ma...”

Termin
Numer Numer Termin
wykonania Uwagi
grupy zadania konsultacji
prac
1.
2.
3.
I 4.
5.
6.
7.
1.
2.
II 3.
4.
5.
6.
7.
1.
2.
3.
III 4.
5.
6.
7.
1.
2.
3.
IV 4.
5.
6.
7.
1.
2.
3.
V 4.
5.
6.
7.
1.
2.
3.
VI
 4.
5.
6.
7.

Przykładowa karta oceny prezentacji

Numer grupy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Termin prezentacji: . . . . . . . . . .

.
Imiona i nazwiska uczniów: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.....................................................................

Liczba
Oceniane elementy prezentacji
punktów
Zgodność z tematem.
Poziom merytoryczny.
Poprawność językowa.
Posługiwanie się słownictwem właściwym dla tematu i zrozumiałym
dla innych.
Odpowiednie tempo prezentacji.
Uporządkowany i logiczny układ prezentacji.
Estetyka wykonania pracy.
Oryginalna i pomysłowa forma prezentacji.
Zaangażowanie wszystkich członków zespołu w zaprezentowanie
projektu.
Dbałość o zainteresowanie odbiorców.
Wykorzystanie zaplanowanego czasu.
Suma punktów:

Przykładowa karta oceny projektu

Numer grupy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Termin prezentacji: . . . . . . . . . .

.
Imiona i nazwiska uczniów: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.....................................................................

Oceniane elementy prezentacji Liczba

punktów
Właściwe zaplanowanie pracy.
Podział zadań zgodnie z umiejętnościami i zainteresowaniami
poszczególnych członków grupy.
Zaangażowanie wszystkich osób z zespołu.
Dokumentowanie prac nad projektem.
Wykorzystanie informacji z różnorodnych źródeł.
Uporządkowanie i krytyczna analiza zebranych materiałów.
Przygotowanie tekstów.
 Opracowanie graficzne.
Wykazanie się zdolnościami organizacyjnymi.
Kreatywność, oryginalność.
Systematyczność pracy.
Przestrzeganie ustalonych terminów konsultacji.
Prezentacja efektów pracy.
Suma punktów:

Materiały dla ucznia

Zadania dla grupy I

Wykonajcie kronikę wspomnień o domu z czasów dzieciństwa. Opracujcie również

strony dotyczące znaczenia tradycji w życiu człowieka. W tym celu zrealizujcie
kolejno wyszczególnione zadania.

1. Wymyślcie tytuł kroniki i wybierzcie motto na pierwszą stronę.

2. Przeprowadźcie wywiady z kilkoma osobami o atmosferze, jaka panowała w ich
domach rodzinnych.
3. Odszukajcie w zasobach biblioteki szkolnej, publicznej i internetu teksty
zawierające wypowiedzi sławnych ludzi na temat ich domu rodzinnego oraz
pielęgnowanych w nim tradycji. Wynotujcie najważniejsze informacje.
4. Zaprojektujcie ciekawą i oryginalną formę graficzną albumu. Następnie
sporządźcie szczegółowy plan publikacji. Uwzględnijcie strony poświęcone roli
tradycji kultywowanych w domach rodzinnych.
5. Zredagujcie teksty do kroniki. Sprawdźcie ich poprawność językową,
interpunkcyjną i ortograficzną. Nanieście zmiany.
6. Przygotujcie publikację w odpowiednim programie komputerowym.
7. Zaprezentujcie kronikę na forum klasy.

Zadania dla grupy II

Zorganizujcie wystawę starych, rodzinnych fotografii. W tym celu wykonajcie

kolejno wyszczególnione zadania.

1. Zredagujcie tekst ogłoszenia informującego o zbieraniu starych zdjęć rodzinnych,

z którymi wiążą się ciekawe wspomnienia. Wydrukujcie ogłoszenia i rozwieście je w
szkole.
2. Zbierzcie fotografie. Przeprowadźcie rozmowy na temat osób uwiecznionych na
zdjęciach. Zanotujcie najważniejsze informacje.
3. Przygotujcie opisy do wszystkich eksponatów.
4. Sprawdźcie poprawność językową, interpunkcyjną i ortograficzną zredagowanych
tekstów. Nanieście zmiany.
5. Wybierzcie pod kierunkiem nauczyciela miejsce na wystawę. Zaprojektujcie
interesującą i oryginalną formę pokazu. Wykonajcie potrzebne dekoracje.
6. Napiszcie krótkie przemówienie do wygłoszenia podczas otwarcia ekspozycji.
7. Ułóżcie wszystkie zdjęcia z podpisami na wystawie. Odczytajcie przemowę.
Zadania dla grupy III

Przygotujcie i przeprowadźcie ankietę dotyczącą domu marzeń. Wykonajcie kolaż,

na którym przedstawicie wyniki sondy. W tym celu zrealizujcie kolejno
wyszczególnione zadania.

1. Ułóżcie pytania do ankiety. Wydrukujcie odpowiednią liczbę formularzy.

2. Przeprowadźcie ankietę co najmniej wśród 20 osób.
3. Zgromadźcie materiały do wykonania kolażu, np.: gazety, kolorowy papier,
sznurek, włóczkę, nożyczki, klej, arkusz dużego papieru, flamastry.
4. Zaproponujcie kilka ciekawych i oryginalnych pomysłów na formę graficzną
plakatu, wybierzcie najlepszy z nich i omówcie dokładnie wszystkie etapy swojej
pracy.
5. Wykonajcie kolaż. Na plakacie umieśćcie wyniki ankiety. Zadbajcie o jego
estetyczny wygląd.
6. Wymyślcie ciekawy tytuł plakatu.
7. Zaprezentujcie kolaż na forum klasy.

Zadania dla grupy IV

Nagrajcie audycję radiową na temat ludzi bezdomnych w Polsce. W tym celu

wykonajcie kolejno wyszczególnione zadania.

1. Odszukajcie w zasobach biblioteki szkolnej, publicznej oraz internetu, informacje

na temat zjawiska bezdomności w Polsce i jej przyczyn. Wynotujcie najważniejsze
informacje.
2. Zaproponujcie kilka pomysłów na audycję, wybierzcie najlepszy i opracujcie
dokładny plan programu.
3. Nagrajcie wypowiedzi kilku wybranych osób, np. przedstawicieli instytucji
zajmujących się pomocą ludziom bezdomnym, nauczycieli, rodziców i swoich
rówieśników, na temat przyczyn istnienia zjawiska bezdomności w naszym państwie.
4. Wybierzcie najciekawsze fragmenty rozmów.
5. Zredagujcie teksty dla osób prowadzących program radiowy.
6. Przeprowadźcie próbę audycji. Przećwiczcie modulację głosu.
7. Nagrajcie audycję i zaprezentujcie ją na forum klasy.

Zadania dla grupy V

Przygotujcie prezentację multimedialną dotyczącą problemu bezdomności w

literaturze, filmie i sztuce. W tym celu wykonajcie kolejno wyszczególnione zadania.

1. Przeszukajcie zasoby biblioteki szkolnej, publicznej i internetu, aby zebrać

informacje o problemie bezdomności w literaturze, filmie i sztuce. Wynotujcie
najważniejsze wiadomości.
2. Znajdźcie w różnych źródłach dzieła sztuki przedstawiające motyw bezdomności.
Zeskanujcie wybrane ilustracje.
3. Obejrzyjcie film Katarzyny Adamik „Boisko bezdomnych”. Napiszcie
sprawozdanie z tego filmu.
4. Zaproponujcie kilka pomysłów na kompozycję prezentacji, wybierzcie najlepszy i
zaplanujcie dokładne rozmieszczenie zgromadzonych materiałów na slajdach.
5. Przygotujcie teksty na poszczególne slajdy prezentacji. Sprawdźcie ich
poprawność językową, interpunkcyjną i ortograficzną. Nanieście zmiany.
6. Zaprojektujcie ciekawą, pomysłową i oryginalną formę graficzną pokazu slajdów.
7. Wykonajcie prezentację.

Zadania dla grupy VI

Zorganizujcie szkolny konkurs recytatorski, którego motywem przewodnim będzie

dom rodzinny. W tym celu wykonajcie kolejno wyszczególnione zadania.

1. Zaproponujcie kilka pomysłów na formę konkursu recytatorskiego, wybierzcie

najlepszy i sporządźcie szczegółowy plan imprezy.
2. Zaproście wybranych nauczycieli oraz uczniów do jury.
3. Uzgodnijcie z dyrektorem szkoły, w jakich godzinach i w której sali odbędzie się
konkurs.
4. Opracujcie regulamin imprezy. Wykonajcie dyplomy dla zwycięzców i
pozostałych uczestników.
5. Przygotujcie oprawę muzyczną konkursu i udekorujcie scenę. Ustawcie w
wyznaczonym miejscu sali krzesła.
6. Poprowadźcie konkurs. Zadbajcie o dokumentację fotograficzną uroczystości.
7. Napiszcie sprawozdanie z imprezy. Zamieśćcie je wraz ze zdjęciami na szkolnej
stronie internetowej lub w kronice szkoły.

Instrukcja dla uczestnika konkursu

Przygotuj się do udziału w konkursie recytatorskim, którego motywem przewodnim

będzie dom rodzinny. Wykorzystaj wskazówki zawarte w instrukcji.
1. Wybierz utwór poetycki o domu rodzinnym. Pamiętaj, aby Twoja recytacja nie
była dłuższa niż pięć minut.
2. Naucz się tekstu na pamięć.
3. Zanim weźmiesz udział w konkursie, wyrecytuj wiersz przed kilkoma osobami,
aby pozbyć się tremy i dowiedzieć się, czy słychać Cię wyraźnie.
4.W trakcie deklamacji zadbaj o poprawną wymowę oraz odpowiednią postawę.

Twoja recytacja będzie oceniana według następujących kryteriów:

– zgodność utworu z tematyką konkursu,
– ekspresja i sugestywność podczas recytacji,
– płynność i swoboda w trakcie prezentacji wiersza,
– odpowiednia intonacja – ukazanie uczuć i nastawienia osoby deklamującej,
– ogólne wrażenie.

Plan pracy

Termin
Nr Osoby Osoby Termin
wykonania Materiały Uwagi
zad. odpowiedzialne wspomagające konsultacji
prac
1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.
Karta pracy 1
Jak siebie oceniam?
...........................................
Imię i nazwisko

...............
Grupa

Oceń w skali 0–6 swój wkład w pracę nad realizacją projektu.

Oceniane elementy Liczba

punktów

Zrealizowanie przydzielonych zadań.

Dotrzymywanie ustalonych terminów.

Zaangażowanie w pracę.

Współpraca z innym członkami grupy.

Udzielanie pomocy pozostałym osobom z zespołu.

Zaprezentowanie opracowanego materiału.

Konsultowanie wątpliwości z opiekunem projektu.

Suma
punktów:

Karta pracy 2
Jak oceniamy pracę nad projektem?
...............
Grupa
.........................................
.........................................
.........................................
Imiona i nazwiska uczestników
1. Czy zainteresował Was temat projektu?
Tak Nie

2. Czy otrzymaliście wystarczająco dużo czasu na wykonanie zadań?

Tak Nie

3. Jak układała się współpraca w Waszej grupie?

 Dobrze Dość dobrze Źle Bardzo źle

4. Czego nauczyliście się w czasie realizowania wyznaczonych zadań?

.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................

5. Jakie są zalety i wady przygotowywania prezentacji metodą projektu?

Zalety: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
....................................................................
Wady: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...................................................................