ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.

400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

4o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2023
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΟΚΤΩ (8)

ΘΕΜΑ Α
Για τις ερωτήσεις A1. ─ A5. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και
δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α1. Σε ποιο από τα παρακάτω διαλύματα κατά την αραίωση του σε σταθερή θερμοκρασία
το pH μειώνεται:
α. Υδατικό διάλυμα ΝaNO3 0,1M
β. Υδατικό διάλυμα ΗCOOH0,1M–HCOONa 0,1M
γ. Υδατικό διάλυμα CΗ3OK 0,1M
δ. Υδατικό διάλυμα NH4Cl 0,1M
Μονάδες 5

Α2. H ένωση μυρμηκικό κάλιο (HCOOK) χρησιμοποιείται και ως αντιψυκτικό υγρό:

α. έχει ένα π δεσμό , δρα ως αναγωγικό και δημιουργεί βασικό διάλυμα στο νερό
β. έχει ένα π δεσμό , δρα ως αναγωγικό και δημιουργεί όξινο διάλυμα στο νερό
γ. έχει ένα π δεσμό , δρα ως οξειδωτικό και δημιουργεί βασικό διάλυμα στο νερό
δ. έχει ένα π δεσμό , δρα ως οξειδωτικό και δημιουργεί όξινο διάλυμα στο νερό
Μονάδες 5

Α3. Έστω η απλή χημική αντίδραση

Α(s) + 2B(g) →2Γ(g)
η οποία έχει αρχική ταχύτητα u . Αν διπλασιαστεί ο όγκος του δοχείου , τότε η αρχική
ταχύτητα της αντίδρασης θα γίνει:
α. u/2
β. u/4
γ. u/8
δ. 4u

Μονάδες 5

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 1

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

Α4. Δίνεται η πρότυπη ενθαλπία της αντίδρασης:

Η2(g) + ½ O2(g) →H2O(l) , ΔΗ1 ο = -286 kJ

Ποια είναι δυνατόν να είναι η πρότυπη ενθαλπία της επόμενης αντίδρασης στις ίδιες
συνθήκες:
2H2O(g) → 2H2(g)+ O2(g), ΔΗ2ο
α. 572 kJ
β. 580 kJ
γ. 484 kJ
δ.- 490 kJ
Μονάδες 5

Α5. To καθαρό H2O σε ορισμένη θερμοκρασία θοC έχει pH=6,5.

Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό;
α. Το καθαρό Η2Ο στους θοC είναι όξινο
β. Κw=10-14
γ. θ > 25 oC
δ. pOH=7,5
Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Β
Β1. Τον Αύγουστο του 2012 το ερευνητικό σκάφος Mars Curiosity της ΝΑSΑ προσεδαφίστηκε
στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη με τη χρήση προωθητών υδραζίνης. Η υδραζίνη, N 2H4,
χρησιμοποιείται συχνά στη Διαστημική καθώς με τη διάσπασή της στα στοιχεία της (Ν 2 και Η2),
παρουσία καταλυτών, παράγει αέρια προϊόντα σε υψηλή θερμοκρασία που βοηθούν στην
ώθηση του σκάφους.
α. Η υδραζίνη μπορεί να παρασκευαστεί από την αντίδραση της ΝΗ3 και Η2Ο2 σύμφωνα με την
εξίσωση που ακολουθεί.

2NH3(g) + H2O2(ℓ) → N2H4(ℓ) + 2H2O(ℓ), ∆H o = −241 kJ

Να υπολογιστεί η πρότυπη ενθαλπία της διάσπασης της N2H4 στα στοιχεία της (Ν2 και Η2).

Δίνονται οι πρότυπες ενθαλπίες σχηματισμού, σε kJ·mol−1, των ενώσεων:

NH3: −46, H2O2: −188, H2O(ℓ): −286.

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 2

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

β. Το H2O2 αντιδρά με την υδραζίνη σύμφωνα με την εξίσωση:

N2H4(ℓ) + 2H2O2(ℓ) → N2(g) + 4H2O(ℓ)

i. Να σημειώσετε τους αριθμούς οξείδωσης του αζώτου και του οξυγόνου στα αντιδρώντα και
στα προϊόντα της αντίδρασης αυτής.

ii. Το H2O2 οξειδώνει τη μεθανόλη σε CO2 και Η2Ο. Να γράψετε την ισοσταθμισμένη εξίσωση
που αποδίδει την αντίδραση.
Μονάδες 8

Β2. Διάλυμα NH4Cl συγκέντρωσης c έχει pH = 5. Ένα άλλο διάλυμα Νa2SO4 συγκέντρωσης
c έχει pH = 7,5. Ένα τρίτο διάλυμα (Δ) περιέχει εναμμώνιο θειικό νάτριο (ΝaNH 4SO4) σε
συγκέντρωση c.
α) Να γράψετε την εξίσωση διάστασης του άλατος ΝaNH4SO4.
β) Να εξηγήσετε αν το διάλυμα Δ εμφανίζει όξινο, βασικό ή ουδέτερο pH.
Όλα τα διαλύματα είναι στους 250 C, Kw =10-14.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε προσεγγιστικές εκφράσεις.

Μονάδες 6

Β3. Η αντίδραση: Α(g) + B(g) →Προϊόντα ακολουθεί το παρακάτω σχήμα ενεργών

συγκρούσεων (κάθε ευθύγραμμο τμήμα αντιπροσωπεύει και μία ενεργό σύγκρουση).

Αν η ταχύτητα της αντίδρασης είναι ανάλογη των ενεργών συγκρούσεων να βρεθεί η τάξη
της αντίδρασης.

Μονάδες 5

Β4. Τα αμέταλλα Ψ και Χ ανήκουν στην 3η περίοδο του Περιοδικού Πίνακα και έχουν
διαδοχικούς ατομικούς αριθμούς. Τα στοιχεία αυτά σχηματίζουν τις βάσεις ΧΗ2- (Kb1) και
ΗΨ- (Kb2) με pKb2 > pKb1.

α) Ποιο από τα στοιχεία Χ και Ψ έχει μεγαλύτερη ατομική ακτίνα;

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 3

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

β) Αν το άτομο του Χ έχει στη θεμελιώδη του κατάσταση έχει 3 μονήρη e να βρεθούν οι
ατομικοί αριθμοί των Χ και Ψ.

γ) Αν το σημείο βρασμού (στις ίδιες συνθήκες) της ένωσης ΧΗ3 είναι -87,7 oC και το σημείο
βρασμού της ένωσης Η2Ψ είναι – 60 oC να εξηγήσετε ποιο από τα μόρια αυτά έχει διπολική
ροπή μ=0,58 D και ποιο μ=0,97 D. Τα μόρια είναι πολικά με ίδιες Μr.

Μονάδες 3+2+1=6

ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Για να προσδιορίσουμε πειραματικά τον νόμο ταχύτητας της αντίδρασης (Ι):

CH3CH2Br + KOH → CH2=CH2 + KBr + H2O, ΔΗ1 =100 (kJ),

διεξάγουμε τα ακόλουθα πειράματα:

α. i) Ποιος είναι ο νόμος ταχύτητας της αντίδρασης 1;

ii) Ποια είναι η τάξη της αντίδρασης;
iii) Ποια είναι η τιμή της σταθεράς του νόμου ταχύτητας της αντίδρασης;
β) Αναμειγνύουμε V1(L) από διάλυμα Υ1 CH3CH2Br 0,01M με V2(L) διάλυμα Υ2 KOH 0,5 M.
Να υπολογιστεί η τιμή του λόγου V1/V2=λ>1, έτσι ώστε η αρχική ταχύτητα της αντίδρασης
(Ι) να είναι ίση με uo=1,6. 10-5 M/s.
γ) Να υπολογίσετε το απορροφούμενο ποσό θερμότητας από την ανάμειξη του
προηγούμενου ερωτήματος αν V2=0,2L.

Μονάδες 2 +1 +2 +2 +1

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 4

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

Γ2. Δίνονται οι παρακάτω αντιδράσεις:

Να βρείτε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α έως Θ

Μονάδες 7
Γ3. Σε κλειστό δοχείο όγκου V , αποκαθίσταται η παρακάτω ισορροπία που είναι απλή και
προς τις δυο κατευθύνσεις:

𝑢1
Α(g) ⇔ 2B(g) , ΔΗ>0
u2

Στο διάγραμμα που ακολουθεί απεικονίζονται οι ταχύτητες των δυο αντίθετων

αντιδράσεων:

Τη στιγμή t1 προκαλείται μία από τις παρακάτω μεταβολές:

i) υποδιπλασιασμός του όγκου του δοχείου
ii) διπλασιασμός της θεμοκρασίας
iii) προσθήκη καταλύτη

Να εξηγήσετε ποια μεταβολή πραγματοποιήθηκε αιτιολογώντας την απάντηση σας

Μονάδες 5

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 5

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

Γ4. Για την απομάκρυνση του μικροβιακού φορτίου από τις πισίνες γίνεται χρήση του
υποχλωριώδους νατρίου (NaOCl). Κατά τη διάλυσή του στο νερό παράγεται HOCl ( το οποίο
σκοτώνει τα μικρόβια ) σύμφωνα με την αντίδραση:

OCl-(aq) + H2O (l) ↔OH-(aq) + HOCl (aq) με ΔΗ > 0

Το υποχλωριώδες ιόν ( OCl-) κατά την έκθεση του στην υπεριώδη ακτινοβολία

(UV) του ήλιου διασπάται σύμφωνα με την αντίδραση:

𝑼𝑽
OCl-(aq) → Cl-(aq) + 1⁄2 O2 (g)

α. Ποια επίπτωση ( αύξηση – μείωση – σταθερή ) θα έχουν στη συγκέντρωση του

HOCl οι παρακάτω μεταβολές:

β. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας για την επίδραση της ακτινοβολίας UV.

Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Το γλυκολικό οξύ είναι υδροξυοξύ με τύπο HOCH2COOH. Χρησιμοποιείται σε διάφορα
δερματολογικά προϊόντα, στη γεωργία, σε συνθέσεις διαφόρων άλλων προϊόντων κτλ. Ένας
φοιτητής ογκομέτρησε 10 mL γλυκολικού οξέος συγκέντρωσης c με πρότυπο διάλυμα
ΝaOH(aq) 0,1 Μ και πήρε την καμπύλη ογκομέτρησης που ακολουθεί.

α. Να υπολογίσετε τη συγκέντρωση (c) του διαλύματος του γλυκολικού οξέος.

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 6

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

β. Να υπολογίσετε το pH όταν είχαν προστεθεί 15 mL του πρότυπου διαλύματος.

Για το γλυκολικό οξύ, Κa = 1,5·10−4. Να θεωρήσετε τις κατάλληλες προσεγγίσεις. θ=25οC
Μονάδες 7
Δ2. Δίνεται η ισορροπία:

PCl3(g) + Cl2(g) ⇌ PCl5(g),

για την οποία ισχύει: Kc = 100 (στους 400 K).

α) Σε δοχείο που έχει αποκατασταθεί η παραπάνω ισορροπία στους 400 Κ συνυπάρχουν
0,2 mol PCl3(g), 0,2 mol Cl2(g) και 0,2 mol PCl5(g). Ποιος είναι ο όγκος (V1) του δοχείου;
β) Πόσα επιπλέον mol PCl5 πρέπει να εισαχθούν στο δοχείο της ισορροπίας, ώστε στη νέα
ισορροπία που θα αποκατασταθεί να υπάρχουν 0,4 mol Cl2;
γ) Μεταβάλλουμε τον όγκο στο δοχείο της αρχικής χημικής ισορροπίας και στη νέα
ισορροπία προσδιορίζονται 0,25 mol PCl5. Ποιος ο νέος όγκος (V2) του δοχείου;

Μονάδες 6
Δ3. Δείγμα σκόνης Cu(s) περιέχει και μικρή ποσότητα Zn(s). Με κατεργασία του δείγματος
με περίσσεια διαλύματος HCl(aq) αντιδρά όλη η ποσότητα του Zn(s) παράγοντας 224 mL
Η2(g) μετρημένα σε STP, σύμφωνα με την αντίδραση που ακολουθεί (ο Cu δεν αντιδρά).

Zn(s) + 2HCl(aq) → ZnCl2(aq) + H2(g)

α) Να υπολογιστεί η μάζα του Ζn στο δείγμα. Στη συνέχεια η ποσότητα του Cu στο δείγμα
αντιδρά με διάλυμα ΚΜnO4 1 Μ οξινισμένο με H2SO4, σύμφωνα με τη μη ισοσταθμισμένη
εξίσωση που ακολουθεί.

Cu(s) + ΚMnO4(aq) + H2SO4(aq) → CuSO4(aq) + MnSO4(aq) + K2SO4(aq) + H2O(l)

Για την πλήρη οξείδωση του Cu(s) απαιτήθηκαν ακριβώς 40 mL του παραπάνω διαλύματος
KMnO4.
β) i. Nα ισοσταθμίσετε την παραπάνω οξείδωση με τους κατάλληλους συντελεστές.
ii. Να υπολογίσετε τη μάζα του Cu(s) στο δείγμα.
Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες, Cu: 63,5, Zn:65.
Μονάδες 6

Δ4. Ένας αδενοϊός δεν αναπτύσσεται σε pH<4. Ένα αντισηπτικό σκεύασμα για την
προστασία από τον ιό παρασκευάστηκε με υδρόλυση HCN οπότε προέκυψε υδατικό διάλυμα
HCOOH 1M. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει αναμίξουμε το διάλυμα αυτό με υδατικό
διάλυμα NaOH 0,5M ώστε το αντισηπτικό να μπορεί να δράσει κατά του αδενοϊού;
Δίνεται Κa =10-4 , Kw = 10-14

Μονάδες 6

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 7

 ΝΤΕΠΩ Β. Όλγας 168 2310.428.400

ΕΥΟΣΜΟΣ Μ.Αλεξάνδρου
2310.770.360
45

Τα θέματα επιμελήθηκε ο καθηγητής

Αλέξανδρος Αλεξίου

Ευχόμαστε επιτυχία

Φροντιστήρια ΣΥΣΤΗΜΑ Σελίδα 8