Temat: Kamieni na szaniec Aleksandra Kamińskiego jako

opowieść o ludziach, którzy „potrafili pięknie żyć i

pięknie umierać.
a. Cele lekcji
Wiadomości
Uczeń:
· zna treść książki A. Kamińskiego Kamienie na szaniec.

Umiejętności
Uczeń:
· potrafi na podstawie tekstu dopasować przykładowe opisy do poszczególnych sylwetek
bohaterów,
· potrafi znaleźć cechy wspólne, łączące wszystkich trzech bohaterów utworu,
· potrafi rozwiązywać problemy w sposób twórczy,
· rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych
pomysłów,
· potrafi odnieść analizowane cechy charakteru postaci literackich do własnych postaw
życiowych.
· Podsumowuje informacje zebrane w czasie lekcji
· Poprawnie rozwiązuje zadania problemowe zawarte w prezentacji multimedialnej;
· Potrafi wypowiedzieć się o danym bohaterze,

b. Metoda i forma pracy

Praca indywidualna, praca w parach, praca z tekstem,

c. Środki dydaktyczne
Kartki z informacjami o bohaterach (załącznik 1), prezentacja multimedialna dotycząca bohaterów
lektury; prezentacja podsumowująca wiadomości z lektury

d. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć, to, że lekcja jest
powtórzeniowa. Uczniowie pracują z treścią lektur oraz notatkami, które sporządzili do tej pory.

Faza realizacyjna
1. Nauczyciel zaprasza uczniów do obejrzenia prezentacji multimedalnej dotyczącej informacji, które
zebraliśmy dotychczas. Prosi uczniów o komentarze.
2. Nauczyciel informuje uczniów, że teraz po raz ostatni spotkamy się z bohaterami lektury Kamienie
na szaniec. Już w I rozdziale autor przedstawił sylwetki bohaterów powieści na tle domu rodzinnego,
przyjaciół, szkoły.
3. Na tablicy wieszamy po kolei 3 arkusze szarego papieru, na środku którego widnieją imiona
głównych bohaterów powieści. Informujemy uczniów, że będziemy tworzyli mapę myśli dotyczącą
chłopaków.
4. Prosimy uczniów, aby wyszukali informacje o konkretnym bohaterze (opisy są umieszczone na
karteczkach ) z materiałów w załączniku pierwszym. Zapiszcie wybrana informację na kolorowej
karteczce i przyczepcie w odpowiednim miejscu na naszej mapie myśli.
5. Uczniowie mogą również dopisać te wydarzenia lub informacje, które są im znane, a których nie ma
na podanych kartkach.
6. Prezentujemy plakaty wszystkie 3 plakaty przed klasą i rozmawiamy o ich zawartości. Zadajemy
uczniom pytanie, które cechy są indywidualne, a które są wspólne dla wszystkich.
Uczniowie powinni zauważyć, że chłopcy mieli wiele wspólnych cech charakteru, jak: odwaga,
komunikatywność, wpojony od młodości patriotyzm, rozwijanie zainteresowań, cechy przywódcze,
umiejętność współdziałania, odkrywanie talentów, otwartość, współczucie, pomysłowość.
7. Nauczyciel prosi uczniów, aby obejrzeli teraz prezentację multimedialną dotyczącą naszych
bohaterów i dopiszcie, jeśli jest taka potrzeba informacje na plakatach, o których zapomnieliśmy.

Faza podsumowująca
1. Nauczyciel podsumowuje informacje, które zebraliśmy w czasie naszej dzisiejszej lekcji. Zwraca
uwagę na to, co kształtowało wartości, jakimi kierowali się bohaterowie Kamieni na szaniec:
a) system moralny chłopców ukształtowany był przez rodzinę, szkołę i drużynę harcerską
b) na postawy chłopców wpływ miało też czytanie polskiej literatury patriotycznej
c) stale rozwijali pasji i zainteresowań, mimo niesprzyjających do tego warunków
d) niezwykłe ważna była w ich życiu przyjaźń i miłość
2. Uczniowie dyskutują na temat, które cechy charakteru głównych bohaterów Kamieni na szaniec są
im szczególnie bliskie, które waszym zdaniem, w dzisiejszych czasach to już przeżytek?

Wniosek: Bohaterowie lektury byli zwykli, a jedna niezwykli. Podziwiamy ich za wiele różnych cech.
Przede wszystkim nie uważali się oni za bohaterów, zabijanie wrogów przepłacali rozterkami
moralnymi, mieli słabości, z którymi konsekwentnie walczyli, wyznawali zasadę: „być zwyciężonym i
nie ulec to zwycięstwo”.
a) Informacje o bohaterach
(Załącznik 1.
Ojciec zaraził go patriotyzmem, gdyż sam jako młody chłopak walczył w I Brygadzie Legionów
Piłsudskiego i dostał odznakę Virtuti Militari.

Miał siostrę o imieniu Danuta.

Jego matka organizowała tajne szkoły polskie pod zaborem rosyjskim.
Ten bohater miał bardzo dobre relacje z matką, przyjaźnił się z nią.
Jego ojciec był dyrektorem Fabryki Karabinów, w listopadzie 1939 roku został rozstrzelany, gdyż
odmówił współpracy z Niemcami.
Jego matkę wywieziono do obozu koncentracyjnego, nie wiedziała o śmierci syna.
Miał jasne włosy, piegi i był rudawy.
W gimnazjum przezwano go imieniem dziewczyny, gdyż miał dziewczęcy wygląd, niebieskie oczy
i blond czuprynę.
Zakochany był w Baśce.
Szybko mówił, energicznie wymachiwał rękami, wysportowany, najlepszy narciarz, uwielbiał ryzyko,
wybierał do zdobycia najwyższe góry, mało zbadane szlaki.
Niespokojna dusza, spragniona niecodzienności.
Dużo rozmawiał ze swoim ojcem profesorem.
Był bardzo zdolny, ale uczył się na czwórkach.
Znakomity kucharz.
Całą duszę wkładał w rozmowy, dlatego bardzo go lubili koledzy, miał wręcz swoich wielbicieli.
Komendant „Wawra”, zawsze spokojny i opanowany.
Wymyślił odznakę dla Buków: 23 w trójkącie na pomarańczowym tle; artystycznie uzdolniony.
Komendant Hufca Szarych Szeregów, organizator wypraw ćwiczebnych do lasu.
Pisał pamiętnik.
Wymyślił hasło Tylko świnie siedzą w kinie.
Narysował 80 żółwi, znak według którego ludzie powinni pracować wolniej na rzecz Niemców.
Przezywano go Kotwicki.
Najsprawniej wybijał szyby u fotografów.
Zmarł jako ostatni z bohaterów książki.
Był bohaterem „kopernikowskiej” afery.
Notatki dla nauczyciela - Przykładowe rozwiązanie ćwiczenia.
Rudy:
Ojciec zaraził go patriotyzmem, gdyż sam jako młody chłopak walczył w I Brygadzie Legionów
Piłsudskiego i dostał odznakę Virtuti Militari.
Miał siostrę o imieniu Danuta.
Miał jasne włosy, piegi i był rudawy.
Znakomity kucharz.
Wymyślił odznakę dla Buków: 23 w trójkącie na pomarańczowym tle; artystycznie uzdolniony.
Wymyślił hasło Tylko świnie siedzą w kinie.
Przezywano go Kotwicki.
Narysował 80 żółwi, znak według którego ludzie powinni pracować wolniej na rzecz Niemców.

Zośka:
Jego matka organizowała tajne szkoły polskie pod zaborem rosyjskim.
W gimnazjum przezwano go imieniem dziewczyny, gdyż miał dziewczęcy wygląd, niebieskie oczy,
blond czuprynę.
Dużo rozmawiał ze swoim ojcem profesorem.
Był bardzo zdolny, ale uczył się na czwórkach.
Komendant „Wawra”, zawsze spokojny i opanowany.
Komendant Hufca Szarych Szeregów, organizator wypraw ćwiczebnych do lasu.
Pisał pamiętnik.
Zmarł jako ostatni z bohaterów książki.

Alek:
Jego ojciec był dyrektorem Fabryki Karabinów, w listopadzie 1939 roku został rozstrzelany, gdyż
odmówił współpracy z Niemcami.
Zakochany był w Baśce.
Jego matkę wywieziono do obozu koncentracyjnego, nie wiedziała o śmierci syna.
Szybko mówił, energicznie wymachiwał rękami, wysportowany, najlepszy narciarz, uwielbiał ryzyko,
wybierał do zdobycia najwyższe góry, mało zbadane szlaki.
Niespokojna dusza, spragniona niecodzienności.
Całą duszę wkładał w rozmowy, dlatego bardzo go lubili koledzy, miał wręcz swoich wielbicieli.
Był bohaterem „kopernikowskiej” afery.
Najsprawniej wybijał szyby u fotografów.