8 - Lamarck

KABIHASNA
NG SUMER

SUMER sa MESOPOTAMIA
Ang Mesopotamia ang kinilala
bilang "cradle of civilization'
dahil dito umusbong ang unang
sibilisadong lipunan ng tao .

Bakit CRADLE OF
CIVILIZATION?
Matatagpuan ang Mesopotamia sa Gitnang
Silangan na tinawag na Fertile Crescent,(Iraq)
isang arko ng matabang lupa na naging tagpuan
ng ibat ibang grupo ng tao mula sa Persian Gulf
hanggang sa dalampasigan ng Mediterranean Sea.
Sa lugar na ito matatagpuan ang Ilog ng Tigris at
Euprates kung saan umusbong ang kabihasnan.

Noong panahong Neolitiko natatag ang pamayanang

Jericho sa Israel at Catal Huyuk sa Anatolia at mga kalatkalat na pamayanan sa Zagros. Subalit hindi naglaon
nangibabaw ang Sumer na naging sentro ng kabihasnang
Mesopotamia.
Ang mga mahahalagang lungsod ng Sumer ay ang Ur,
Uruk, Eridu, Lagash, Nippur at Kish. Sa katunayan,
isang pinakamahalagang gusali ang itinayo sa Ur na
tinawag na Ziggurat.
Ziggurat ang tawag bilang pagbibigay karangalan sa
kanilang mga Diyos na nagsisilbing panirahan nito.

MGA PAPEL NA GINAMPANAN NG

PARING-HARI
- tagapamahalang ispiritwal at isang pulitikal na
lider
- ang mga pinunong militar ang papalit sa
Paring-hari bilang pinuno ng templong-estado

SISTEMANG
PANRELIHIYON
Ang mga Ziggurat o templo ay tahanan ng mga
diyos ng mga Sumerian
Natuto ang mga Artisano na ihubog ang luwad na
galing sa ilog upang maging iadrilyo
ayon sa mga matandang paniniwalang Sumerian,
Ang mga kabundukan ay siyang sentro ng
kapangyarihang supernatural sa mundo
Ang bawat baitang ng Ziggurat ay pinag-uugnay
ng mga hagdan
Pagsapit sa tuktok, matatagpuan ang isang
dambana na alay sa diyos na kanilang sinasamba

Mga Diyos ng Sumerian

AN
- Diyosa ng kalangitan
ENLIL
- Diyos ng hangin
ENKI
- Diyos ng katubigan
NINHURSAG
- Dakilang diyosa ng
sangkalupaan

SISTEMANG PANLIPUNAN
- Nasa tuktok ng lipunan ang mga pinunong
pulitikal at ispiritwal
- Kasama sa naghaharing uri ang matataas na
opisyal at kanilang pamilya. kasunod ang mga
mangangalakal,artisano,scribe,at mababang
opisyal.

KABIHASNANG
SUMERIAN
Mga Ambag sa
Kabihasnan Sanhi ng Pagunlad at Pagbagsak: Mga
Imbensyon

CUNEIFORM
Unang nabuong
sistema ng panulat. Isa itong uri ng
pictograph na naglalarawan ng mga
bagay na ginagamitan ng may 600
pananda sa pagbubuo ng mga
salita o ideya. Dahil nito, naitala na nila
ang batas,epiko,dasal,at kontrata ng
negosyo.

mga scribe o tagasulat ay umuukit sa isang basangClay tablet. Nagtataglay ng kumpletong petsa at lungsod kung saan ito nagmu
g pinakaunang epiko sa daigdig ay Sumerian-ang epiko ni Gilgamesh.

Ang mga scribe o tagasulat ay umuukit

sa isang basangClay tablet.
Nagtataglay ng kumpletong petsa at
lungsod kung saan ito nagmula.

Ang pinakaunang epiko sa daigdig ay

Sumerian-ang epiko ni Gilgamesh. Ang
ginagamit naman nilang panulat ay ang
stylus.

GULONG (SUMERIAN
WHEEL)
Nabuo noong 3500 B.C .Sa
pagkakatuklas
nito, nagawa nila ang
unang
karwahe.

CACAO
Ginamit bilang
unang pamalit ng kalakal. Dahil roon,
sila ang nakaimbento ng unang
paraan ng
pagpapalitan/pakikipagkalakalan.

MATEMATIKA

Ang Sumerians nakabuo ng isang

kumplikadong sistema ng Sipnayan. Paglikha
ng aritmetika, geometry, at algebra. Sa
prinsipyong ito
ng matematika, ginamit ang sistema
ng pagbilang na nakabatay sa 60,
paghahati o fraction, gayundin ang
square root. Isama pa ang pagbibilang
hanggang sampu.

Naimbento nila ang Decimal System.

Ang hugis na bilog ay hinati nila sa 360
degrees. Sila rin ang nakaimbento ng
kalendaryong lunar na may 12 buwan.

Sumer Star Chart 3300 BC

Paggamit ng laryo na yari sa luwad (clay tablet)

Dome, vault, rampa at zigguratsa arkitektura

at inhenyeriya.

PAG UNLAD
PAGBAGSAK
1. Imbensyon
2. Karapatan ng
Kababaihan
3. Lungsod-Estado
4. Edukasyon
5. Industriya
6. Pwersang Paggawa

1. Kawalan ng
Pagkakaisa
2. Walang natural na
depensa sa mga
mananakop

 Umunlad ang mga pamayanan at naging

lungsod- estado na malaya at nagsasarili,
subalit hindi naglaon nagkaroon ng mga
pag-aaway.
Sinamantala ng ibang lungsod tulad ng
Akkadian ang mga pangyayaring ito at
nasakop ang mga Sumerian sa pamumuno
ni Sargon na nagtatag ng pinakaunang
imperyo sa kasaysayan.

 Marahil naging
masaklap din ang
pagwawakas ng mga
Akkadian dahil sa
pagsakop ng Babylon
na gumamit ng
kaguluhan at
digmaan sa pagsakop
na pinamunuan ni
Hammurabi na
nagpatupad ng mga
batas na hango sa
"Code of
Hammurabi".

 Matapos ang mga Babylon sunod

sunod na ang mga nanakop dito, ang
mga Hittite na kilala sa imperyong
gumagamit ng kasangkapang bakal
na pandigma, ang mga Chaldean at
mga Assyrian na kilala bilang
matatapang na mandirigma.

Pagkasira ng Sumer