მოლი

IX კლასი
Mole
მოლი
моль
,,თბილისი მოლი“
მოლი არის ნივთიერების რაოდენობა,
რომელიც შეიცავს მოცემული
ნივთიერების იმდენსავე სტრუქტურულ
ნაწილაკს, რამდენი ატომიცაა 0,012კგ
ნახშირბადის C12 იზოტოპში.

0,012კგ
N= − =6,02.10 23
1,993.10 26კგ

ე.ი. მოლი არის ნივთიერების

რაოდენობა, რომელიც 6,02.1023
სტრუქტურულ ერთეულს შეიცავს.
ამ რიცხვს იტალიელი მეცნიერის ავოგადროს
პატივსაცემად ავოადროს რიცხვი ეწოდება
 სტრუქტურული ნაწილაკების რიცხვის (N)
ფარდობას შესაბამის ნივთიერების
რაოდენობასთან (n)ავოგადროს მუდმივა(NA)
ეწოდება.
6,02.1023
NA = = 6,02.1023მოლი-1
1მოლი
საჰარას უდაბნოში სულ 3 მოლი
ქვიშაა
 დაიმახსოვრეთ!!!
 ნებისმიერი ნივთიერების 1მოლი
6,02.1023 სტრუქტურულ
ნაწილაკს შიცავს!
𝑵
 n=
𝑵𝑨

𝑵
 NA =
𝒏

 N= n.NA
 უპასუხეთ კითხვებს!
რამდენ ატომს შეიცავს: ა) 1მოლი რკინა?
ბ) 0,5 მოლი სპილენძი?
გ) 1,5 მოლი ჰელიუმი?
 უპასუხეთ კითხვებს!
 რა რაოდენობის ნივთიერებაა
ა)1,8.1023 მოლეკულა წყალი?
ბ) 9.1023 ატომი სპილენძი?
გ) 0,602.1023 ატომი რკინა?
 მოლური მასა
 ერთი მოლი ნივთირების მასას მოლური
მასა ეწოდება.
 ნივთიერების მოლური მასა(M) არის
ნივთიერების მასის(m) ფარდობა
შესაბამის ნივთიერების
რაოდენობასთან(n)
𝒎
M=
𝒏
 მოლური მასის განზომილებაა გ/მოლი
m=n.M
𝒎
n=
𝑴
ნივთიერების მოლური მასის დასასგენად
ვიყენებთ პერიოდულ სისტემას
1 მოლი ნივთიერების მასა რიცხობრივად
ემთხვევა ამ ნივთიერების ფარდობითი
მოლეკულური მასის სიდიდეს
ამოცანა:
 როგორი მასური თანაფარდობით
უნდა ავიღოთ ალუმინი და გოგირდი
რეაქციისთვის,რომ მივიღოთ სუფთა
ალუმინის სულფიდი?
გამოთვალეთ
 რა რაოდენობის ნივთიერებაა:
ა) 9,8გ გოგირდმჟავა?
ბ) 72გ წყალი?
გ) 36გ წყალი?
გამოიყენეთ ფორმულები და უპასუხეთ
კითხვებს

𝑵
 m= . 𝑴
𝑵𝑨
რას უდრის მოლეკულების
რიცხვი 1,4გ აზოტში?
რას უდრის 24.1023 მოლეკულა SO2-ის
მასა?
 ავოგადროს კანონი
 სხვადასხვა აირის ტოლი
მოცულობები, ერთნაირ ფიზიკურ
პირობებში (ერთნაირ წნევასა და
ტემპერატურაზე), მოლეკულების
ტოლ რიცხვს შეიცავს.
ავოგადროს კანონიდან
გამომდინარეობს შედეგები:
1. სხვადასხვა აირის მოლეკულათა ტოლი
რიცხვი, ერთნაირ ფიზიკურ
პირობებში,ტოლ მოცულობებს იკავებს
2. ნებისმიერი აირის ერთი მოლი,ერთნაირ
ფიზიკურ პირობებში, იკავებს ერთსა და
იმავე მოცულობას.
დაიმახსოვრეთ!
 ნ.პ.-ში ნებისმიერი აირის მიერ
დაკავებული მოცულობა მუდმივი
სიდიდეა და 22,4 ლ/მოლის ტოლია.
 VM=22,4ლ/მოლი
მოლური მოცულობა
 მოლური მოცულობა არის
მოცულობის ფარდობა შესაბამის
ნივთიერების რაოდენობასთან.

𝑉
 VM=
𝑛

 V=n.VM

𝑉
 n=
𝑉𝑀
იანგარიშეთ:
 რა მოცულობას დაიკავებს
(ნ.პ.)-ში
 ა) 3 მოლი აზოტი?
 ბ) 10 მოლი მეთანი?
 გ) 0,5 მოლი ნახშირორჟანგი?
გამოთვალეთ:
 რა მოცულობას დაიკავებს 0,6.1023 მოლეკულა
ქლორი?

 24.1023 მოლეკულა მეთანი?

იანგარიშეთ:
 რას უდრის მოლეკულების რიცხვი:
1) 67,2 ლ ჟანგბადში?
2) 11,2 ლ ნახშირორჟანგში?
3) 6,72 ლ წყალბადში?
აირთა ნარევებში თითოეული აირის
მოლური და მოცულობითი წილი
ერთნაირია!
 წყალბადსა და ქლორს შორის
მიმდინარე რეაქციის ტოლობაა:
აირების ფარდობითი სიმკვრივე
 ერთი აირის მასა(m1) იმდენჯერ მეტია მეორე
აირის მასაზე(m2),რამდენჯერაც პირველის
მოლური მასა(M1) მეტია მეორის მოლურ
მასაზე(M2).
m1 M1
=
m2 M2

 აირთა სიმკვრივეები ისე შეეფარდება

ერთმანეთს,როგორც მათი მოლური მასები

ρ1 M1 ρ1 M1
= D= ,მაშინ D= ; M1= M2D
ρ2 M2 ρ2 M2
ერთი აირის სიმკვრივის ფარდობას მეორე
აირის სიმკვრივესთან ეწოდება
ფარდობითი სიმკვრივე.
უცნობი აირის მოლური მასა უდრის ამ
აირის ფარდობით სიმკვრივეს მეორე აირის
მიმართ,გამრავლებულს მეორე აირის
მოლურ მასაზე.

 1) რას უდრის ნახშირორჟანგის ფარდობითი

სიმკვრივე ჰაერის მიმართ?

 2) რამდენჯერ მსუბუქია ამიაკი ქლორზე?

ჰაერზე?

 დაიმახსოვრეთ, ჰაერის საშუალო მოლური მასაა 29 გ/მოლი