You are on page 1of 120

ch¬ng 1:Nh÷ng vÊn ®Ò chung cña

thèng kª Doanh nghiÖp


1.1.Vai trß cña th«ng tin thèng kª ®èi víi c«ng
t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp.
Th«ng tin x¸c ®Þnh ph¬ng híng s¶n xuÊt, kinh doanh.
Th«ng tin ®¶m b¶o lîi thÕ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
Th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
Th«ng tin kinh tÕ vÜ m«.
1.2 Nguån th«ng tin vµ ®èi tîng th«ng tin.
Nguån th«ng tin phôc vô cho qu¶n lý doanh nghiÖp
- Th«ng tin do doanh nghiÖp tù tæ chøc thu thËp, hoÆc mua
l¹i .
- Nguån th«ng tin s½n cã.
C¸c lo¹i th«ng tin bªn ngoµi cÇn cho doanh
nghiÖp.
- Th«ng tin vÒ qu¶n lý
- Th«ng tin kinh tÕ
- Th«ng tin x· héi
- Th«ng tin vÒ tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ
- Th«ng tin vÒ tù nhiªn, m«i trêng: khÝ hËu, thiªn tai…
- Th«ng tin vÒ an ninh, chiÕn tranh..
§èi tîng nhËn th«ng tin cña doanh nghiÖp.
- Ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp, c¬ quan cÊp trªn.
- C¬ quan qu¶n lý nhµ níc ë trung ¬ng, ®Þa ph¬ng.
- C¸c cæ ®«ng, ®¬n vÞ ®èi t¸c liªn doanh.
- TËp thÓ ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp.
• 1.2. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña
thèng kª doanh nghiÖp.
• 1.2.1.Kh¸i niÖm thèng kª DN.
 Kh¸i niÖm.
 Qu¸ tr×nh nghiªn cøu:
• + §iÒu tra thèng kª: ghi chÐp sè liÖu ban ®Çu:
• + Tæng hîp (ph©n tæ) tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nhÊt
®Þnh.
• +Ph©n tÝch dù b¸o
 Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
• Thèng kª DN dïng c¸c hÖ thèng chØ sè
• 1.2.2. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña thèng
kª DN.
• a/ §èi tîng nghiªn cøu cña Thèng kª doanh
nghiÖp.
• b/ Ph¹m vi nghiªn cøu cña Thèng kª doanh
1.3/ C¬ së lý luËn vµ c¬ së ph¬ng ph¸p luËn cña thèng kª
doang nghiÖp.
1.3.1/ C¬ së lý luËn.
 Dùa vµo lý luËn cña kinh tÕ chÝnh trÞ häc M¸c –
Lª vµ kinh tÕ häc thÞ trêng
 C¨n cø chñ nghÜa duy vËt lÞch sö: Nghiªn cøu sù
ph¸t sinh biÕn ®éng hiÖn tîng kinh tÕ bao giê còng
g¾n víi thêi gian vµ ®Þa ®iÓm cô thÓ.
 Dùa vµo chñ tr¬ng ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng,
nhµ níc trong tõng giai ®o¹n.
1.3.2/C¬ së ph¬ng ph¸p luËn.
Dùa vµo c¬ së lý luËn chung cña CNDVBC
 Xem xÐt ®¸nh gi¸ qu¸ hiÖn tîng kinh tÕ trong doanh nghiÖp
trong tr¹ng th¸i ®éng.
 Xem xÐt trong mèi quan hÖ biÖn chøng, t¸c ®éng qua l¹i.
 X©y dùng c¸c ph¬ng ph¸p ®o lêng, ®¸nh gi¸ mang tÝnh hÖ
thèng.
1.4/.NhiÖm vô cña th«ng tin thèng kª doanh nghiÖp
• Thu thËp c¸c th«ng tin, tÝnh to¸n sè liÖu theo hÖ thèng
chØ sè ®· x©y dùng cña doanh nghiÖp vÒ sù biÕn
®éng cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo.
• Thu thËp c¸c th«ng tin thèng kª ph¶n ¸nh t×nh h×nh sö
dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña
DN
• Thu thËp sö lý th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, tiªu thô
s¶n phÈm nh»m ph¸t hiÖn nhu cÇu míi cña thÞ trêng
®Ó tõ ®ã ®a ra quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh kÞp
Ch¬ng 2:
Thèng kª kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp
2.1. Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n cã quan hÖ ®Õn kÕt
qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
2.1.1. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
2.1.2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
2.1.3. C¸c d¹ng biÓu hiÖn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp
2.1.4. §¬n vÞ biÓu hiÖn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
2.2. TÝnh s¶n lîng b»ng tiÒn.
A. TÝnh s¶n lîng b»ng tiÒn trong DN c«ng
nghiÖp.
1. S¶n phÈm c«ng nghiÖp vµ ph©n lo¹i SP c«ng
nghiÖp.
a/ Kh¸i niÖm:
b/ Ph©n lo¹i s¶n phÈn c«ng nghiÖp.
 C¨n cø vµo t/c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
 C¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh.
2. ChØ tiªu gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GO)
a. Kh¸i niÖm, nguyªn t¾c tÝnh:
c / Ph¬ng ph¸p tÝnh.
3. Gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ s¶n xuÊt.
Kh¸i niÖm:.
TÝnh to¸n:
Theo gi¸ trÞ s¶n xuÊt.
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ NVL
Chªnh lÖch cuèi
s¶n l- cña ngêi
îng
= GO - vµ ®Çu kú gi¸ trÞ -
SP lµm dë ®Æt hµng
hhsx
Dùa vµo c¸c yÕu tè: Gi¸ trÞ s¶n lîng hhsx bao gåm:
4. Gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô. ( Doanh thu tiªu
thô)
5. Chi phÝ trung gian
6. Gi¸ trÞ gia t¨ng.
Mèi quan hÖ gi÷a 3 chØ tiªu:
Gi¸ trÞ s¶n
Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ s¶n
lîng hh tiªu
s¶n lîng s¶n lîng hhsx
= x x thô
hh tiªu xuÊt
thô (GO) Gi¸ trÞ sx Gi¸ trÞ s¶n
(GO) lîng hhsx
Qt  Q.H sx .H t
Qt1 Q1 Hsx1 Ht1
HTCS: = x x
Qt0 Q0 Hsx0 Ht0

- Lîng t¨ng ( gi¶m) tuyÖt ®èi:


Qt1-Qt0 = (Q1-Q0)Hsx1.Ht1 +(Hsx1- Hsx0)Q0.Ht1 +(Ht1-Hto)Q0.Hsx0
- NhËn xÐt, kÕt luËn.
2.3. Thèng kª sù biÕn ®éng s¶n lîng trong doanh
nghiÖp
2.3.1. Thèng kª sè lîng.
Qhv1 Qhv1
a. KiÓm tra. ;
Qhv 0 Qhvk
So s¸nh: HiÖn vËt

Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


Qgt1 Q Qhv1
gt1
- Qhv0(k)
;
Gi¸ trÞ Qgt 0 Qgtk

Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: Qgt1 – Qgt0(k)


b. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng.
+ HiÖn vËt: PT kinh tÕ:
S¶n lîng = n¨ng suÊt l®bq x sè cnbq trong danh s¸ch
Q = W.T
Ta cã: Q1 W1 T1
 x
Q0 W 0 T0

- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


Q1 – Q0 = (W1 – W0)T1 + (T1- T0) W0
-NhËn xÐt, kÕt luËn:
+ Gi¸ trÞ: Qgt   pi qi
So s¸nh: Q
gt1

 p1q1  p1q1  p0 q1
 x
Qgt 0  p0 q0  p0 q1  p0 q0

- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


 p q   p q1  ( p q   p q )  ( p q   p q )
1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 0

- NhËn xÐt, kÕt luËn:


2.3.2. Thèng kª chÊt lîng s¶n phÈm.
a. Møc phÈm cÊp b×nh qu©n.
- X¸c ®Þnh møc phÈm cÊp b×nh qu©n cña s¶n phÈm
tõng kú.
C
 Ci .qi
 qi
C
Trong ®ã: Møc phÈm cÊp b×nh qu©n
Ci: phÈm cÊp lo¹i i
qi: s¶n lîng
H s¶n phÈm ®¹t møc phÈm cÊp
C

i HC
- TÝnhHhÖsè
C1 phÈm cÊp
HC
( )
C
C0 H >1 ChÊt lîng s¶n phÈm gi¶m
C

<1 ChÊt lîng s¶n phÈm t¨ng


b. Ph¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n
+ §èi víi DN s¶n xuÊt 1 lo¹i SP.
Bíc 1: TÝnh gi¸ b×nh qu©n
P
 P .q
c c

q c
Trong ®ã: Pc ®¬n gi¸ 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm ë tõng møc
chÊt lîng
qc Khèi lîng s¶n phÈm ë tõng møc gi¸
Bíc 2: So s¸nh
I 
PC1
Pc
PCK ( PCO )

KÕt qu¶: IPC>1 (100%) Gi¸ b×nh qu©n t¨ng, chÊt lîng t¨ng
IPC<1 Gi¸ b×nh qu©n gi¶m, chÊt lîng gi¶m
IPC=1 Gi¸ b×nh qu©n kh«ng ®æi, chÊt lîng
+ §èi víi DN s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i SP
Dïng chØ sè chung tæng hîp.

I PC 
 PC1 .q c1
PCK .q c1
PC1 ; PCK ; PCO Gi¸ b×nh qu©n cña tõng lo¹i s¶n phÈm
qC1: khèi lîng tõng lo¹i s¶n phÈm kú thùc hiÖn, b¸o c¸o
IPC>1 (100%) Gi¸ b×nh qu©n t¨ng, chÊt lîng SP cña DN t¨ng
IPC<1 Gi¸ b×nh qu©n gi¶m, chÊt lîng SP cña DNgi¶m
IPC=1 Gi¸ b×nh qu©n kh«ng ®æi, chÊt lîng SP cña DN
kh«ng ®æi
+ §èi víi DN s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã ph©n
cÊp chÊt lîng vµ ®îc x¸c ®Þnh ë chØ sè c¸ thÓ
(ic)cña tõng lo¹i s¶n phÈm
-TÝnh chØ sè chÊt lîng.
I PC 
 i .P .q
c C c1

 P .q C c1
IPC>1 (100%) Gi¸ b×nh qu©n t¨ng, chÊt lîng SP cña DN
t¨ng
IPC<1 Gi¸ b×nh qu©n gi¶m, chÊt lîng SP cña DNgi¶m
IPC=1 Gi¸ b×nh qu©n kh«ng ®æi, chÊt lîng SP cña DN
kh«ng ®æi.
2.3.3. Ph¬ng ph¸p thèng kª tØ lÖ s¶n phÈm háng ( t
) TØ lÖ s¶n Sè lîng SP háng SX ra
phÈm háng = Sè lîng SP SX ra
(%)
TØ lÖ s¶n Gi¸ trÞ SP háng SX ra
phÈm háng = Gi¸ trÞ SP SX ra
(%)
Ch¬ng 3. Thèng kª lao ®éng vµ n¨ng suÊt lao
®éng trong doanh nghiÖp
3.1Thèng kª sè lîng lao ®éng trong doanh nghiÖp.
3.1.1.Ph©n lo¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp.
- C¨n cø vµo tÝch chÊt qu¶n lý:
+ Lao ®éng trong danh s¸ch
+ Lao ®éng ngoµi danh s¸ch
-C¨n cø cµo lÜnh vùc tham gia.
+ Lao ®éng lµm viÖc trong ho¹t ®éng c¬ b¶n.
+ Lao ®éng lµm viÖc trong ho¹t ®éng kh«ng c¬
b¶n
- S¬ ®å ph©n lo¹i sè lîng lao ®éng trong doanh
nghiÖp
S¬ ®å: Tæng thÓ lao ®éng
trong Dn
Lao ®éng trong danh s¸ch Lao ®éng ngoµi danh
s¸ch
Lao ®éng lµm viÖc trong h® c¬ Lao ®éng lµm viÖc trong ho¹t ®éng c¬
b¶n b¶n

CN trùc tiÕp s¶n xuÊt Nh©n viªn

C«ng Qu¶n Qu¶n Qu¶n


C «ng C «ng
nh©n lý lý lý
nh©n nh©n
häc kinh kü hµnh
chÝnh phô
nghÒ tÕ thuËt chÝnh
3.1.2. X¸c ®Þnh sè lîng lao ®éng b×nh qu©n trong danh
s¸ch
a.TÝnh sè lao ®éng thêng xuyªn b×nh qu©n.
+ Ph¬ng ph¸p céng dån (c¨n cø vµo sè liÖu b¶ng chÊm
c«ng)

Trong ®ã: Sè lao ®éng thêng xuyªn b×nh qu©n trong DS


Ti : Sè lao ®éng cã trong ngµy thø i
n : Sè ngµy d¬ng lÞch trong kú
B×nh qu©n gia quyÒn: trong kú cã nhiÒu ngµy cã sè
ngêi ®i lµm gièng nhau:

Trong ®ã: Ti: Sè lao ®éng cã trong kho¶ng thêi gian i


ni: TÇn sè Ti trong kú
-Trêng hîp Dn Theo dâi lao ®éng ë ®Çu vµ
cuèi kú.

- Trêng hîp Dn theo dâi lao ®éng ë nh÷ng thêi


®iÓm kh¸c nhau mµ kho¶ng c¸ch thêi gian
gi÷a thêi ®iÓm b»ng nhau:

+ TÝnh theo ph¬ng ph¸p ngµy c«ng d¬ng


lÞch
b. TÝnh sè lao ®éng t¹m thêi b×nh qu©n.
- TÝnh theo n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n.

- TÝnh theo tiÒn l¬ng b×nh qu©n.

Sè lao ®éng b×nh qu©n trong danh s¸ch cña ®¬n vÞ


:
3.1.3KiÓm tra t×nh h×nh sö dông sè lîng lao ®éng.
a/ KiÓm tra gi¶n ®¬n. T1
I  T
T0( k )
b/ KiÓm tra liªn hÖ víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt.
T1 T1
IT  
Q1 T0 ( K ) .I Q
T 0( k ) x
Q0
T0 ( K ) .I Q Sè lao ®éng kú gèc(kÕ ho¹ch) ®iÒu chØnh theo møc ®é
hoµn
thµnh kÕ ho¹ch s¶n lîng.
T  T1  T 0( K ) .I Q
Lîng t¨ng( gi¶m) tuyÖt ®èi:
3.2.Thèng kª t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng
trong doanh nghiÖp.
3.2.1 C¸c chØ tiªu vÒ thêi gian lao ®éng.
a/ Quü thêi gian lao ®éng theo ngµy c«ng.
S¬ ®å vÕ quü thêi gian ngµy c«ng cña Dn.

Tæng ngµy c«ng d¬ng lÞch


Tæng sè Tæng ngµy c«ng chÕ ®é
ngµy
nghØ lÔ,
T7,CN
Tæng sè ngµy c«ng cã thÓ sö Sè
dông ngµy
cao nhÊt nghØ
phÐp
Tæng sè ngµy c«ng cã Sè
mÆt trong kú ngµy
v¾ng
mÆt
Sè Sè ngµy c«ng Sè ngµy
b/ Quü thêi gian lao ®éng theo giê c«ng.

S¬ ®å quü thêi gian giê c«ng lao ®éng cña Dn.

Tæng giê c«ng chÕ ®é

Sè giê c«ng
Tæng giê c«ng LV thùc tÕ Sè giê c«ng
lµm thªm
ngõng viÖc
ngoµi chÕ chÕ ®é trong ca
®é
Tæng giê c«ng lµm viÖc
thùc tÕ hoµn toµn
3.2.2. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh h×nh sö dông
thêi gian lao ®éng.
a/ §é dµi ngµy lµm viÖc b×nh qu©n
* §é dµi ngµy lµm viÖc b×nh qu©n thùc tÕ chÕ
®é (§c®)

* §é dµi ngµy lµm viÖc thùc tÕ hoµn toµn ( §ht)

* HÖ sè lµm thªm giê. (Hg)


b/ Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ b×nh qu©n 1 c«ng nh©n.
- Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ chÕ ®é (Scd)

- Sè ngµy lµm viÖc thùc hoµn toµn tÝnh bq 1 CN


(Sht)

- HÖ sè lµm thªm ca (Hc).


c/ Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian lao
®éng trong doanh nghiÖp
Ph¬ng tr×nh kinh tÕ: Tg = §c® x Hg x Sc® x
Hc
Tg: Tæng sè giê c«ng lµm viÖc thùc tÕ hoµn toµn cña1
c«ng nh©n Tgt § cd.H g .Scd.H c .T
Tgt : Tæng sè giê c«ng lµm viÖc thùc tÕ hoµn toµn cña
toµn doanh nghiÖp
Tgt1
§ cd1 Hg1 Scd1 H c1 T1
Tgt  = a xx b x xc x dx x ex
HÖ thèng chØ sè:
Tgt 0 § cd 0 H g 0 Scd 0 H co T0
Tgt1 a1 b1 c1 d1 e1
 x x x x
Tgt 0 a 0 b 0 c 0 d 0 e 0
Tgt1  Tgt 0  (a1  a0 ).b1 .c1 .d1 .e1  ....  (e1  e0 )a0 .b0 .c0 .d 0
3.3.Thèng kª n¨ng suÊt lao ®éng.
3.3.1 Kh¸i niÖm vµ c¸c ph¬ng ph¸p tÝnh
a/ Kh¸i niÖm vµ c¸c h×nh thøc biÓu hiÖn
Kh¸i niÖm.
BiÓu hiÖn:
Q
Wt 
+ Theo chiÒu thuËn: T
T
+ Theo chiÒu nghÞch: t
Q
b/ C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh n¨ng suÊt lao ®éng.
- Dùa vµo ph¬ng ph¸p tÝnh s¶n lîng
+ Theo hiÖn vËt Qhv Qtd
Whv  ;
T T
+ Theo gi¸ trÞ:

- C¨n cø vµo kÕt cÊu lao ®éng trong doanh


nghiÖp.
+ N¨ng xuÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh :

+ N¨ng xuÊt L§ cña c«ng nh©n:

+ N¨ng suÊt L§ c«ng nh©n viªn:

- C¨n cø vµo thêi gian hao phÝ:


+N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n giê
Q S¶n lîng
Tæng sè giê c«ng lµm viÖc thùc tÕ
ht
+ N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ngµy: ( Wng)

+ N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n th¸ng( quý, n¨m). (Wt)

3.3.2. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng n¨ng suÊt b×nh qu©n


a/ B»ng hÖ thèng chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
;
b/ B»ng hÖ thèng chØ sè 3 nh©n tè:

=a x b x c
HÖ thèng chØ sè :
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
= (a1- a0).b1.c1+…+(c1-
c0)a0.b0
NhËn xÐt, kÕt luËn:

c/ B»ng hÖ thèng chØ sè 5 nh©n tè


C¨n cø vµo kÕt cÊu hao phÝ vÒ thêi gian
HÖ thèng chØ sè:

Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi:


Wt1-Wt0 =( a1-a0).b1.c1.d1.e1+ …+(e1-e0).a0.b0.c0.d0
NhËn xÐt, kÕt luËn:
3.4.Ph©n tÝch sù biÕn ®éng chØ tiªu s¶n lîng.
XuÊt ph¸t tõ ph¬ng tr×nh:
HÖ thèng chØ sè:

Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


- NhËn xÐt, kÕt luËn.
 Dïng hÖ thèng chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn:
W 1 W 1 W 01
 x
W0 W 01 W0
Q1 W 1 . W 01 T1
HÖ thèng chØ sè:Q  x x
0 W 01 W 0 T0
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
Q  Q0  (W 1  W 01 ).T1  (W 01  W 0 )T1  (T1  T0 ).W0
- NhËn xÐt, kÕt luËn.
 Dïng hÖ thèng chØ sè 5 nh©n tè.
XuÊt ph¸t tõ: Q= Wg . §c® . Hg . Sc® . Hc . T
HÖ thèng chØ sè:Q1  Wg1 x Dcd1 x H g1 x Scd1 x H c1 x T1
Q0 Wg 0 Dcd 0 H g 0 Scd 0 H c 0 T0

Q1- Q0 =(Wg1-Wgo).§c®1.Hg1.Scd1.Hc1.T1+ ….+


+(T1-T0)Wg0.§c®0.Hg0.Sc®0.Hc0
Ch¬ng 4. Thèng kª tiÒn l¬ng trong doanh
nghiÖp
4.1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i quü tiÒn l¬ng trong doanh
nghiÖp.
4.1.1.Kh¸i niÖm .
4.1.2. Ph©n lo¹i quü tiÒn l¬ng.
Theo h×nh thøc tr¶ l¬ng: cã thÓ ph©n quü tiÒn l¬ng
thµnh:
+ Quü l¬ng tr¶ theo s¶n phÈm
+ Quü l¬ng tr¶ theo thêi gian.
Theo møc ®é hao phÝ vÒ mÆt thêi gian
+ Tæng quÜ l¬ng giê( Fg)
+ Tæng quü tiÒn l¬ng ngµy (Fng)
+ Tæng quü tiÒn l¬ng th¸ng ( quý, n¨m) ( Ft)
4.2. Thèng kª sù biÕn ®éng tiÒn l¬ng b×nh qu©n .
4.2.1/ C¸c chØ tiªu vÒ tiÒn l¬ng b×nh qu©n

-TiÒn l¬ng b×nh qu©n giê Fg


(X g ) Xg 
Tgt 2
-TiÒn l¬ng b×nh qu©n ngµy:
Fng
X ng 
TNT 2
- TiÒn l¬ng b×nh qu©n th¸ng (quý, n¨m) ( Xt)

Ft
Xt 
T
4.2.2. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña tiÒn l¬ng b×nh
qu©n
a/ B»ng hÖ thèng chØ sè cÊu thµnhkh¶
X .T biÕn. T
X1

X1 X 01 X 1; X 0    X .d ; d 
x
Trong ®ã: T T
X0 X 01 X0
X 01 
 XT
  X .d
0 1

T
0 1
1

- Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi: (X1-X0) =(X1-X01) + (X01-


X0)
- NhËn xÐt, kÕt lô©n.
b/ B»ng hÖ thèng chØ sè 5 nh©n tè
XuÊt Xph¸t
t1 a1 ph¬ng
tõ b1 c1 tr×nh
 x x x x
d1 e:1 Xt = Xg . §ht . Hg. Sht .
Ht X t 0 a0 b0 c0 d 0 e0
- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi.
Xt1-Xt0 =( a1-a0).b1.c1.d1.e1 +…+(e1-
e0).a0.b0.c0.d0
- NhËn xÐt, kÕt luËn:
4.2.3. So s¸nh tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng víi tèc ®é t¨ng
n¨ng suÊt lao ®éng.
- So s¸nh Iw víi Ix ; chØ sè n¨ng
I W xuÊt
W 1 lao
X 1 ®éng b×nh
qu©n vµ chØ sè tiÒn l¬ng b×nh  qu©n.
:
I W0 X0 IW
X W1 X1
 :
I X W 01 X 01
- Lo¹i trõ ¶nh hëng kÕt cÊu:
- TiÒn l¬ng b×nh qu©n giê, n¨ng xuÊt lao ®éng b×nh qu©n
giê ph¶nW¸nh
g1
chÝnh
X g1 x¸c nhÊt chÊt lîng lao ®éng cña ngêi lao
®éng. W : X
g0 g0

NhËn xÐt, kÕt luËn.


4.3/ Thèng kª sù biÕn ®éng tæng quü tiÒn l¬ng.
4.3.1/ KiÓm tra sù biÕn ®éng quü tiÒn l¬ng.
- KiÓm tra gi¶n ®¬n. F1
IF  ;  F  F1  Fk (0)
Fk (0)
F1 F1 FK
- IF 
KiÓm tra cã liªn hÖ víi s¶n xuÊt.  :
Q1 Q1 QK
FK ( 0 ) .
- NhËn xÐt, kÕt luËn. QK ( 0)

4.3.2/Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña tæng quü tiÒn l-


¬ng.
- Ph©n tÝch gi¶n ®¬n.
XuÊt ph¸t tõ ph¬ng tr×nh kinh tÕ:
Tæng quü l¬ng = tiÒn l¬ng bq x Sè c«ng nh©n bq trong
F
DS.  X .  T
Ta cã hÖ thèng chØ sè.
F1 X 1  T1
 x
F0 X 0  T0
- Lîng t¨ng( gi¶m) tuyÖt ®èi.
- NhËn xÐt, kÕt luËn. F1  F0  (X 1  X 0 ) T1  ( T1   T0 )X 0
- Ph©n tÝch më réng:
X1 X1 X 01

 XuÊt ph¸t tõ hÖ thèng chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn: x
X0 X 01 X0
+HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch quü l¬ng cã d¹ng.
F1 X 1 X 01  T1
 x x
F0 X 01 X 0  T0

+Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi:


F1  F0  (X 1  X 01 ) T1  (X 01  X 0 ) T1  ( T1   T0 )X 0
- Ph©n tÝch liªn hÖ.
F1 X 1 X 01 T1 X 1 X 01 T1
F1 X
 1x
T1 X
 1x
T1 hoÆc:Q  X x X x Q  X x X x T .I
Q Q F0 1 0 T0 1 0 Q
F0 1 X 0 T 0 1 X 0 T 0 .I Q
01 01 0
Q0 Q0 Q0 Q0
Q cã thÓ ®îc tÝnh b»ng s¶n phÈm hiÖn vËt, s¶n phÈm
quy chuÈn vµ tÝnh b»ng tiÒn ( GO. VA, NVA, DT…)
Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi:F1  F0 Q1  (X 1  X 01 )T1  (X 01  X 0 )T1  (T1  T 0 Q1 )X 0
Q0 Q0

 Ph©n tÝch tæng quü l¬ng theo c¸c nh©n tè sö


dông thêi gian lao ®éng trong doanh nghiÖp.
F= Xg . §ht . Hng. Sht . Ht. T
F = a. b. c. d. e .f
=> F1  a1 x b1 x c1 x d1 x e1 x f1
F0 a0 b0 c0 d 0 e0 f0
- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
F1-F0 =( a1-a0).b1.c1.d1.e1.f1 +…+(f1-f0).a0.b0.c0.d0. e0
NhËn xÐt, kÕt luËn.
b/ Ph©n tÝch tæng quü l¬ng theo chi phÝ tiÒn l¬ng
cho 1 ®¬n vÞ s¶n lîng. F =f . Q
HÖ thèng chØ sè:
F1

f 1 Q1
x
F0 f 0 Q0
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: F1  F0  ( f1  f 0 ).Q1  (Q1  Q0 ). f 0
HoÆc:
F  f .W .T
F = x.t.Q;
Ch¬ng V: Thèng kª tµi s¶n cè ®Þnh
5.1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh.
5.1.1.Kh¸i niÖm tµi s¶n cè ®Þnh.
Tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh÷ng c«ng cô lao ®éng vµ tµi s¶n cã
gi¸ trÞ lín, thêi giam sö dông lau dµi, ®îc Dn sö dông trong
nhiÒu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c.
Trong qu¸ tr×nh sö dông, h×nh th¸i vËt chÊt vÉn gi÷
nguyªn nhng gi¸ trÞ TSC§ bÞ gi¶m dÇn vµ ®îc chuyÓn
tõng phÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm lµm ra vµ ®îc thu håi
díi h×nh thøc khÊu hao.
5.1.2.Ph©n lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh.
 Theo h×nh th¸i biÓu hiÖn
+ Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh.
+ Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh.
 Theo tÝnh chÊt cña TSC§ phôc vô cho qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt.
+TSC§ ®ang sö dông
+ TSC§ cha cÇn dïng
+ TSC§ kh«ng cÇn dïng chê thanh lý

 Theo quyÒn së h÷u


+ TSC§ tù cã
+ TSC§ thuª ngoµi
C¸c lo¹i gi¸ dïng ®Ó ®¸nh gi¸ TSC§
- Nguyªn gi¸( hay gi¸ ban ®Çu ) cña TSC§
- Gi¸ ®¸nh l¹i ( gi¸ kh«i phôc ) cu¶ TSC§.
- Gi¸ cßn l¹i cña TSC§.
5.2 Thèng kª tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp .
5.2.1.Thèng kª sè lîng TSC§.
a/ Ph©n lo¹i sè lîng TSC§.
S¬ ®å ph©n lo¹i sè lîng TSC§ trong Dn.

Sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã


Sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ ®· l¾p ®Æt MMTB
cha l¾p

MMTB thùc tÕ Söa B¶o Ngõn
phßn dìng g viÖc
lµm viÖc ch÷a
g
*TÝnh to¸n sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ tõng lo¹i b×nh
qu©n.
x

x

Sè lîng m¸y
x.n mãc thiÕt bÞ tõng lo¹i b×nh qu©n
n
x: Sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ cã trong tõng ngµy
n: Sè ngµy cã sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ t¬ng øng
• Thèng kª hiÖu qu¶ sö dông TSC§.
HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ®îc nh×n nhËn tõ viÖc
TSC§ tham gia t¹o ra mét lîng kÕt qu¶ cho doanh nghiÖp lµ
Q
bao nhiªu.
Hk 
- N¨ng suÊt TSC§ ( HK) K
Trong ®ã: Q: ph¶n ¸nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, cã thÓ ®-
îc tÝnh b»ng hiÖn vËt, b»ng tiÒn ( GO, VA, NVA ….)
K Gi¸ trÞ TSC§ b×nh qu©n
Gi¸ trÞ TSC§ ®Çu kú + Gi¸ trÞ TSC§ cuèi

K =
-Tû suÊt lîi nhuËn TSC§ ( RK) 2
M
Rk 
K
Trong ®ã M: Lîi nhuËn kinh doanh cña DN
K Gi¸ trÞ TSC§ b×nh qu©n
- Møc ®é trang bÞ TSC§ cho 1 c«ng nh©n trùc tiÕp
s¶n xuÊt Gi¸ trÞ TSC§ bq trong kú
C =
Sè lîng CN trùc tiÕp SX b×nh qu©n
b/ KiÓm tra t×nh h×nh sö dông sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ.
- HÖ sè l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ (HL§)
SL m¸y mãc thiÕt bÞ ®· l¾p bq XL§
HL§ = SL m¸y mãc TB hiÖn cã b×nh =
X HC
qu©n
- HÖ sè sö dông thiÕt bÞ ®· l¾p ( H )
SD
SL m¸y mãc thiÕt bÞ LVTT bq XLV
HSD = SL m¸y mãc thiÕt bÞ ®· l¾p =
XL§
- HÖ sè sö dông m¸y mãcbqthiÕt bÞ hiÖn cã ( H )HC

SL m¸y mãc thiÕt bÞ LVTT bq XLV


HH = =
C SL m¸y mãc TB hiÖn cã b×nh
XHC
qu©n
- KiÓm tra t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt
bÞ. H HC1 H LD1 H SD1
 x
H HCK H LDK H SDK
HHC = HL§ x HSD =>
+Lîng  H HCK  ( H LD1 tuyÖt
H HC1t¨ng(gi¶m)  H LDK ) H®èi.
SD1  ( H SD1  H SDK ).H LDK

+ NhËn xÐt, kÕt luËn:


5.2.2.Thèng kª thêi gian m¸y mãc thiÕt bÞ.
a/ C¸c chØ tiªu vÒ thêi gian
-Tæng sè giê m¸y theo lÞch ( Tml)
- Tæng sè giê m¸y chÕ ®é ( Tmc®)
- Tæng sè giê m¸y lµm viÖc thùc tÕ
- Tæng giê m¸y ho¹t ®éng.
S¬ ®å quü thêi gian m¸y mãc thiÕt bÞ cña Dn

Tæng giê m¸y theo lÞch

Tæng giê m¸y chÕ ®é Ngoµi


Tæng giê m¸y cã thÓ sö dông cao nhÊt BD DP SCL

Tæng gi¬ m¸y LV thùc tÕ NV

GM
Tæng giê m¸y ho¹t ®éng C

PP
Tæng giê m¸y cã Ých
SPH
b/ Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian m¸y mãc
thiÕt bÞ:
* C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sö dông thêi gian
-§é dµi cña Tæng
1 ca m¸y
giê(§ca
m¸y) lµm viÖc thùc tÕ
§ca = ≤ 8h
Sè ca m¸y lµm viÖc thùc tÕ

- Sè ca m¸y lµm viÖc b×nh qu©n trong ngµy ( HÖ sè


ca:Hca) Tæng sè ca m¸y lµm viÖc thùc
Hca = tÕ ≤ 3 ca
Tæng ngµy m¸y lµm viÖc thùc tÕ
Tæng ngµy m¸y lµm viÖc thùc
- Sè ngµySb
lµm viÖc b×nh qu©ntÕ1 m¸y ( Sbq)
=
q Sè m¸y lµm viÖc thùc tÕ b×nh
qu©n
• Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông thêi gian MMTB
XuÊt ph¸t tõ PT kinh tÕ: Tm = §ca x Hca x Sbq x
Xlv
Tm1Tm a=1 a .bb1 . cc1. d d1
HÖ thèng chØ sè:  x x x
Tm0 a0 b0 c0 d 0

- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


Tm1 – Tm0 = (a1- a0) b1.c1.d1 + ….+(d1-d0). a0 .b0.c0
- NhËn xÐt, kÕt luËn.
5.2.3. Thèng kª møc n¨ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ.
- Kh¸i niÖm: Møc n¨ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ lµ chØ
tiªu hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông m¸y mãc
thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh sö dông cña doanh
nghiÖp ®îc biÓu hiÖn b»ng khèi lîng s¶n phÈm do
m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt ra trong 1 ®¬n vÞ thêi
gian hao phÝ.
* C¸ch x¸c ®Þnh.
Gäi Um lµ møc n¨ng suÊt cña 1 lo¹i MMTB nµo ®ã.
Qm: lµ s¶n lîng do m¸y ®ã s¶n xuÊt ra.
Tm: lµ lîng thêi Q
gian
m hao phÝ ®Ó SX ra khèi lîng s¶n phÈm
Qm. Um 
T m

Um 
 U .T
m
 U
m
.dTm d Tm 
Tm
T  Tm
m
m
b/ Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña møc n¨ng suÊt
m¸y mãc thiÕt bÞ b×nh qu©n.
* B»ng hÖ thèng chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn.
U m1 U m1 U m01
 x
U m0 U m 01 U m0
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: U m1  U m0  (U m1  U m01 )  (U m01  U m0 )
* B»ng hÖ thèng chØ sè 4 nh©n tè
U m  U g .D ca.H ca.Sbq
XuÊt ph¸t tõ PT kinh tÕ:
=>HTCS U m1 U g1 D ca1 H ca1 Sbq1
 x x x
U m0 U g0 D ca0 H ca0 Sbq0
Lîng t¨ng (gi¶m ) tuyÖt ®èi:
U m1  U m0  (U g1  U g 0 )D ca1 .H ca1 .Sbq1  ....  (Sbq1  Sbq0 )U g 0 .D c a0 .H c a0
•Ph©n tÝch sù biÕn ®éng s¶n lîng do m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n
xuÊt ra:
Qm  U m .X LV  U g .§ ca.H ca.Sbq .X LV

•Mèi quan hÖ gi÷a chØ tiªu vÒ t×nh h×nh sö dông m¸y mãc
thiÕt bÞ víi s¶n lîng cña doanh  U g .Dc .Hs¶n
Qm nghiÖp xuÊt ra.
c .S bq .H sd .H ld . X hc
XuÊt ph¸t tõ PT kinh tÕ:
Qm1 a1 b1 c1 Qdm1 =e1a .f1b .gc1 . d . e . f . g
HTCS:
 x x x x x x
Qm0 a0 b0 c0 d 0 e0 f 0 g 0

Lîng t¨ng  Qm0  (tuyÖt


Qm1(gi¶m) a1  a0 ).®èi:
b1.c1.d1.e1. f1.g1  ......  ( g1  g 0 ).a0 .b0 .c0 .d 0 .e0 . f 0

- NhËn xÐt, kÕt luËn:


Ch¬ng 6: Thèng kª nguyªn vËt liÖu trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
6.1/ ý nghÜa vµ nhiÖm vô cña thèng kª nguyªn
vËt liÖu trong doanh nghiÖp.
- Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu trong Dn s¶n xuÊt.
- ý nghÜa:
+ Cung cÊp th«ng tin vÒ sè lîng, chÊt lîng, chñng lo¹i
NVL.
+ Cung cÊp th«ng tin kÞp thêi ®Ó cã biÖn ph¸p sö dông
tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu.
- NhiÖm vô:
+Nghiªn cøu t×nh h×nh cung øng, dù tr÷ NVL nh»m
®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh SX ®îc liªn tôc.
+ Nghiªn cøu t×nh h×nh sö dông NVL trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt kinh doanh cña DN.
6.2.Thèng kª t×nh h×nh ®¶m b¶o sè vµ chÊt lîng nguyªn
vËt liÖu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
6.2.1. Thêi gian ®¶m b¶o vËt t cho s¶n xuÊt.
M CKi
Ti 
 qn .min
MCKI: Khèi lîng vËt t cßn l¹i cuèi kú cña vËt t i:
min: ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu cho mét ®¬n vÞ s¶n
phÈm s¶n xuÊt tõ vËt t i.
qn: khèi lîng s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra trong 1 ngµy ®ªm.
6.2.2. Sè lÇn nhËp vµ ®é dµi b×nh qu©n mçi kú nhËp (kú
mua)
Sè ngµy d¬ng lÞch trong kú
§n =
Sè lÇn nhËp
6.3. Thèng kª t×nh h×nh sö dông khèi lîng
nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt .
6.3.1KiÓm tra khèi lîng nguyªn vËt liÖu tiªu dïng.
- KiÓm tra gi¶n ®¬n
So s¸nh khèi lîng nguyªn vËt liÖu tiªu dïng thùc tÕ (M1) víi
khèi lîng nguyªn vËt liÖu kÕ ho¹ch (Mk) hoÆc kú gèc (M0)
M1
IM 
M k ( 0)

Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: M1- Mk(0)


- KiÓm tra cã liªn hÖ víi s¶n xuÊt.
M1 Q1
IM  M 1: M 0( K ) .
Chªnh lÖch tuyÖt ®èi
Q1 Q0( k )
M k (0)
Q0
6.3.2.Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông khèi l-
îng nguyªn vËt liÖu.
 Trêng hîp doanh nghiÖp sö dông mét lo¹i nguyªn
vËt liÖu vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Tæng møc tiªu hao NVLM :   m.q
M 1  m1 .q1  m1 .q1  m0 .q1
  x
HÖ thèng chØ sè:M 0  m0 .q0  m0 .q1  m0 .q0
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
M1  M 0  ( m1.q1   m0 .q1 )  ( m0 .q1   m0 .q0 )
 Trêng hîp doanh nghiÖp sö dông nhiÒu lo¹i nguyªn
vËt liÖu vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.

Tæng møc tiªu hao NVL:M   s.m.q


HÖ thèng chØ sè:
M 1  s1 .m1 .q1  s1 .m1 .q1  s0 .m1 .q1  s0 .m0 .q1
  x x
M 0  s0 .m0 .q0  s0 .m1 .q1  s0 .m0 .q1  s0 .m0 .q0
- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
M1 – M0 =  s1m1q1   s0m0q0 =
 ( s1.m1.q1   s0 .m1.q1 )  ( s0 .m1.q1   s0 .m0 .q1 )  ( s0 .m0 .q1   s0 .m0 .q0 )
-NhËn xÐt, kÕt luËn:
6.4. Thèng kª sù biÕn ®éng møc tiªu hao NVL
vho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm.
6.4.1. ChØ sè ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng.
Trêng hîp Dn dïng 1 lo¹i NVL cho s¶n xuÊt 1 laäi
SP.
- Sö dông chØ sè c¸ thÓ møc
m1 tiªu hao NVL:
i  m  m1  m0( k )
ChØ sè cã d¹ng m
m ;
K (0)
-Trêng hîp Dn cã nhiÒu bé phËn cïng dïng 1 lo¹i NVL ®Ó s¶n
xuÊt ra 1 lo¹i SP; ta sö dông hÖ thèng chØ sè cÊu thµnh kh¶
biÕn.
m1 m1 m 01 m
 mq
m01 
 m01q1
 x Trong ®ã: q ;  q1
m0 m 01 m0
m1  m0  (m1  m01 )  (m01  m0 )
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
NhËn xÐt, kÕt luËn:
- Trêng hîp doanh nghiÖp dïng nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu ®Ó
s¶n xuÊt 1 lo¹i s¶n phÈm.I m ( s )   0 1
s .m
 s .m
m( s )  ( s0 .m1   s0 .m0 )
0 0
ChØ sè cã d¹ng:
Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi:
NhËn xÐt, kÕt luËn:
- Trêng hîp doanh nghiÖp sö dông 1 lo¹i NVL
®Ó s¶n xuÊt nhiÒu lo¹im SP .
I m(q) 
 1 1.q
ChØ sè cã d¹ng:  m0 .q1
Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi: m(q)  ( m1.q1  m0 .q1 ) 
NhËn xÐt, kÕt luËn:
-Trêng hîp doanh nghiÖp sö dông nhiÒu lo¹i
NVL ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i SP
I m ( sq) 
 s0 .m1q1
ChØ sè cã d¹ng:  s0 .m0 .q1
Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi: m( sq)  ( s0m1.q1   s0m0 .q1 )
NhËn xÐt, kÕt luËn:
6.4.2. Thèng kª c¸c yÕu tè cÊu thµnh møc
tiªu hao NVL cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm.
CÊu thµnh møc tiªu hao NVL cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm bao
gåm:
- PhÇn t¹o lªn thùc thÓ cña SP, cßn gäi lµ träng lîng tinh cña
SP (g) g.q'
h  qu©n cho 1 SP tèt (h), h ®îc x¸c ®Þnh
- PhÕ phÈm tÝnh b×nh
theo CT: q

Trong ®ã: g lµ träng lîng tinh 1 s¶n phÈm.


q’ lµ sè lîng phÕ phÈm.
q lµ sè lîng chÝnh phÈm
- PhÕ liÖu t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (f), ®îc x¸c ®Þnh
theo CT
-Khèi lîng NVL tiªu dïng cho s¶n xuÊt:
M   m.q   ( g  h  f )q
Ph©n tÝch nh©n tè cÊu thµnh møc tiªu hao NVL
cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.
+ Sè tuyÖt ®èi: m1 – mk =(g1 – gk)+(h1- hk)+(f1 – fk)
+ Sè t¬ng ®èi:m1-mk = g1- gk + h1- hk + f1-fk
mk mk mk mk
Ph©n tÝch c¸c nh©n tè cÊu thµnh ¶nh hëng ®Õn
tæng møc tiªu hao NVL:
(m1  m0 ).q1  (g1  g0 ).q1  ((h1  h0 ).q1  ( f1  f 0 ).q1
+ Sè tuyÖt ®èi:
+ Sè t¬ng ®èi: (m1  m0 )q1  ( g1  g0 )q1  (h1  h0 )q1  ( f1  f0 )q1
  
m q0 0 m q0 0 m q0 0 m q0 0
Ch¬ng 7
Thèng kª gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
7.1. Kh¸i niÖm CFSX vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
7.1.1/ CFSX vµ ph©n lo¹i CFSX.
7.1.1.1. Kh¸i niÖm CFSX
Chi phÝ cña doanh nghiÖp lµ toµn bé c¸c hao phÝ
vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ c¸c chi
phÝ kh¸c mµ Dn ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn
trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Chi phÝ cña doanh nghiÖp bao gåm:
+ Chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Chi phÝ tµi chÝnh.
+ Chi phÝ kh¸c.
7.1.1.2.Ph©n lo¹i CFSX trong doanh nghiÖp
a/ Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt c¨n cø vµo néi dung,
tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ.
+ Chi phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu .
+ Chi phÝ nh©n c«ng
+ Chi phÝ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
+ Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
b/ Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých vµ
c«ng dông cña chi phÝ.
+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
+ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
c/ Ph©n lo¹i chi phÝ theo ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
+ Chi phÝ ban ®Çu
+ Chi phÝ lu©n chuyÓn trong néi bé
d/ Ph©n lo¹i chi phÝ theo tÝnh chÊt chuyÓn dÞch .
+ Chi phÝ biÕn ®æi.
+ Chi phÝ cè ®Þnh
7.1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ c¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
7.1.2.1 B¶n chÊt cña gi¸ thµnh.
- Gi¸ thµnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ
vËt chÊt, dÞch vô, lao ®éng vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n
phÈm trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
- C«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh: Z= D®k + C – Dck
Trong ®ã: Z lµ gi¸ thµnh.
D®k lµ chi phÝ dë dang ®Çu kú
C lµ chi phÝ ph¸t sinh trong kú.
Dck lµ chi phÝ dë dang cuèi kú
7.1.2.2.C¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.
a/ Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm
tÝnh to¸n.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc.
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ.
b/ Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph¹m vi c¸c chi phÝ cÊu
thµnh.
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm
7.2/ Thèng kª sù biÕn ®éng gi¸ thµnh s¶n
phÈm so s¸nh ®îc.
7.2.1/S¶n phÈm so s¸nh ®îc vµ ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n phÈm
®îc coi lµ so s¸nh ®îc.
a/ Kh¸i niÖm.
S¶n phÈm so s¸nh ®îc lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· ®îc
doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra hµng lo¹t víi chu kú æn
®Þnh kh«ng chØ ë trong kú nghiªn cøu mµ cßn ë
kú tríc hoÆc kú tríc n÷a
b/ §iÒu kiÖn.
- XÐt trong ph¹m vi tõng ph©n xëng hay tõng giai
®o¹n s¶n xuÊt cña s¶n phÈm th× s¶n phÈm ®îc coi
lµ so s¸nh ®îc khi cã Ýt nhÊt 2 kú liÒn kÒ (®· cã
chu kú liÒn nhÞp) ®îc s¶n xuÊt æn ®Þnh.
- XÐt trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp, s¶n phÈm
®îc coi lµ so s¸nh ®îc khi kú nghiªn cøu ®· cã chu
kú s¶n xuÊt æn ®Þnh cßn ë chu kú tríc chØ cÇn 1
ph©n xëng, 1 giai ®o¹n s¶n xuÊt víi khèi lîng t¹o ra
s¶n phÈm hµng lo¹t.
Trong trêng hîp doanh nghiÖp thay nguyªn vËt liÖu
chÝnh cho s¶n xuÊt s¶n phÈm nhng quy tr×nh s¶n xuÊt
s¶n phÈm vµ c«ng dông cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra
kh«ng ®æi th× còng ®îc coi lµ s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
7.2.2/ ChØ sè ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng chØ tiªu gi¸
thµnh.
a/ Doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1 lo¹i s¶n phÈm.
- ChØ sè gi¸Z K thµnh kÕ ho¹ch(chØ sè nhiÖm vô h¹ gi¸
iZK 
thµnh)
Z0
Z K:   Z K ®¬n
GiZ¸Kthµnh Z0 vÞ SP kÕ
ho¹ch
- ChØ sè hoµn thµnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh.
Z1 Z1: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP kú thùc
iZht 
hiÖn. Z
k
ZK: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP kÕ
ho¹ch Z  Z1  Z k
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
Z 1 thµnh thùc tÕ:
- ChØ i zt 
sè gi¸
Z0 Z1: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP kú thùc
hiÖn
Z  Z1  Z 0
Z0: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP kú gèc
Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖtZ®èi: Z K Z1
 
1
i i .i x
* Mèizt quan zk hÖ zht cña 3 chØ
Z 0 tiªu:
Z0 Z K
=>
( Z1  Z 0 )  ( Z K  Z 0 )  ( Z1  Z K )
b/ Doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n
phÈm .

I ZK 
 K 1
- ChØ sè gi¸ Zthµnh
.q kÕ ho¹ch

 Z0 .q1  Z K .(gi¶m)
Lîng (t¨ng q1   Z0tuyÖt
.q1 ) ®èi:

- ChØ sè hoµn
I Zht 
1
Z1 .qthµnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh

Z K .q1 ( Z1(gi¶m)
Lîng t¨ng .q1   ZtuyÖt
K .q1 ) ®èi:

- ChØ sè gi¸ thµnh thùc tÕ:


I Zt 
 Z1 .q1
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
 Z 0 .q1 ( Z1 .q1   Z 0 .q1 )
- Mèi quan hÖ gi÷a 3 chØ tiªu:

I Zt  I ZK .I Zht  Z .q   Z .q x  Z .q
1 1 K 1 1 1

 Z .q  Z .q  Z .q
0 1 0 1 K 1
+Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
( Z1.q1   Z 0 .q1 ) = ( Z K .q1   Z0 .q1 ) + ( Z1.q1   Z K .q1 )
+ NhËn xÐt, kÕt luËn.
7.3/ Ph©n tÝch sù biÕn ®éng tæng gi¸ thµnh
a/ §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1 lo¹i s¶n phÈm, cã
nhiÒu ph©n xëng, bé phËn cïng tham gia s¶n xuÊt.
Gi¸ thµnh
Tæng khèi l-
Tæng gi¸ b×nh qu©n 1
= x îng s¶n
thµnh ®¬n vÞ s¶n
phÈm
phÈm
Ta cã:  Z.q  Z  q
 Z .q 1 1

Z1
x
 q
1

Z1
x
Z 01
x
 q
1
HÖ thèng chØ sè: Z .q
 0 0 Z0 q0 Z 01 Z0 q0

- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


 Z1.q1   Z 0 .q0  (Z1  Z 01 ). q1  (Z 01  Z 0 ) q1  ( q1   q0 ).Z 0
- NhËn xÐt, kÕt luËn.
b/ §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n
phÈm
Gi¸ thµnh ®¬n
Tæng gi¸ Khèi lîng s¶n
= vÞ s¶n phÈm x
thµnh phÈm (i)
(i)
 Z1.q1
HÖ thèng chØ sè:

 Z .q  Z .q
1
x
1 1 1

 Z .q
0 0  Z .q  Z .q
0 1 0 0

- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


( Z1.q1   Z0 .q0 ) = ( Z1.q1   Z 0 .q1 ) + ( Z 0 .q1   Z 0 .q0 )
- NhËn xÐt, kÕt luËn:
* Ph©n tÝch sù biÕn ®éng tæng gi¸ thµnh khi
c¬ cÊu s¶n phÈm thay ®æi.(cã s¶n phÈm
míi thay thÕ).
Ta .q1 
söZ1dông 
Z sthèng
hÖ 1 .q s1
x
 Z s 0 .qsè
chØ s1 cã
x
 Z1 .q1  Z s 0 .q s 0
d¹ng: x
 Z 0 .q0  Z s0 qs1  Z s0 .qs0  Z s1.qs1  Z 0 .q0

(a) = (b) x (c) x (d) x


ChØ sè (a) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña tæng gi¸ thµnh s¶n
phÈm cña ®¬n vÞ.
ChØ sè (b) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña gi¸ thµnh ®¬n vÞ
cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
ChØ sè (c) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña kÕt cÊu khèi lîng
s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
ChØ sè (d) ph¶n ¸nh møc ®é t¨ng thªm cña c¸c mÆt hµng
míi
ChØ sè (e) ph¶n ¸nh møc ®é gi¶m s¶n phÈm cò.
7.4/ Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi¸ thµnh cho 1
®ång s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô.
1. Kh¸i niÖm vµ c¸ch x¸c ®Þnh.
Chi phÝ cho 1 ®ång s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô lµ
chØ tiªu hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ chung cña toµn
bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong qu¸
NÕu doanh nghiÖp cã 1 ®ång gi¸ trÞ s¶n lîng hµng
ho¸ tiªu thô th× trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
doanh nghiÖp ph¶i bá ra bao nhiªu ®ång chi phÝ.
C¸ch x¸c ®Þnh:
Tæng gi¸ thµnh s¶n lîng
Chi phÝ cho 1 hµng ho¸ tiªu thô
®ång SL hµng =
ho¸ tiªu thô Tæng gi¸ trÞ SL hµng
ho¸ tiªu thô
C
 Z i .qi

Trong ®ã:
 Pi .qi
Zi: Gi¸ thµnh toµn bé 1 s¶n phÈm i tiªu thô.
Pi: §¬n gi¸ (theo gi¸ cè ®Þnh) cña 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
i tiªu thô
qi: Khèi lîng s¶n phÈm i tiªu thô.
7.4.2/ Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi¸ thµnh mét
®ång s¶n lîng hµng ho¸ tiªu thô.
 Trêng hîp doanh nghiÖp chØ bao gåm s¶n
phÈm so s¸nh ®îc.
+ C¨n cø vµo c¸c yÕu tè cÊu thµnh.
HÖ thèng chØ sè: Z 1 .q1  Z 1 .q1  Z 0 .q1  Z 0 .q1
C1

 P .q
1 1

 P .q
1
x
1 P .q
x

1 P .q
1 0 1

C0  Z .q
0 0  Z .q  Z .q  Z .q
0 1 0 1 0 0

 P .q
0 0  P .q  P .q  P .q
1 1 0 1 0 0

- Lîng t¨ng ( gi¶m) tuyÖt ®èi:


C1  C0 (
 Z .q  Z .q
1 1

0 1
)(
 Z .q  Z .q

0 1
)(
 Z .q  Z .q

0 1
)
0 1 0 0

 P .q  P .q  P .q  P .q  P .q  P .q
1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 0

- NhËn xÐt, kÕt luËn:


+ Dùa vµo chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn.
Trêng hîp doanh nghiÖp cã nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt kh¸c
C :nhau

C

Møc chi phÝ
C.qb×nh
t
qu©n chung cña toµn doanh

q
nghiÖp
t

Trong ®ã:
C: møc chi phÝ c¸ biÖt cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm s¶n
xuÊt
C1 C1 C 01
 ho¸
qt: Gi¸ trÞ s¶n lîng hµng x tiªu thô hoÆc doanh thu tiªu
C0s¶nCphÈm
thô cho tõng lo¹i 01 C0 hoÆc tõng ph©n xëng.
C1  C0  (C1  C 01 )  (C 01  C0 )
HÖ thèng chØ sè:
- Trêng hîp doanh nghiÖp cã s¶n xuÊt s¶n phÈm
so s¸nh ®îc vµ s¶n phÈm kh«ng so s¸nh ®îc.
Ta sö dông hÖ thèng chØ sè ph©n tÝch sau:
 Z .q
1 1  Z .q
s1 s1  Z .q
s0 s1 Zs0 .q s 1  Z .q
1 1  Z .q
s0 s0

C1

 P .q
1 1

 P .q
s1 s1
x
 P .q
s1 s1
x
 P
s0 .q s 1
x
 P .q
1 1
x
 P .q
s0 s0

C0  Z .q
0 0  Z .q
s0 s1  Z .q
s0 s1 Zs0 .q s 0  Z .q
s1 s1  Z .q
0 0

 P .q
0 0  P .q
s1 s1  P .q
s0 s1 Ps0 .q s 0  P .q
s1 s1  P .q
0 0

C = a. b.c.d.e
ChØ sè (a) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña gi¸ thµnh toµn bé cña SP so s¸nh
®îc.
ChØ sè (b) ph¶n ¸nh sù biÕn ®¬n gi¸ cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
ChØ sè (c) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng kÕt cÊu s¶n lîng cña s¶n phÈm so
s¸nh ®îc.
ChØ sè (d) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña sù xuÊt hiÖn mÆt hµng míi.
ChØ sè (e) ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña sù mÊt ®i c¸c mÆt hµng cò.
7.5/ Ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chñ yÕu trong gi¸
thµnh ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng cña gi¸
thµnh.
7.5.1.Nghiªn cøu sù biÕn ®éng kho¶n môc chi phÝ
vËt t ¶nh hëng ®Õn biÕn ®éng gi¸ thµnh s¶n
phÈm:

   x
a/ Ph©n tÝch chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ
s¶n phÈm s1 .m1 s1 .m1 s0 .m1
HÖ thèng  s .m sè:Izs .m=Is 
chØ 0 0 0 s .m
. Im
1 0 0

( s1.m1   s0 .m0 )  ( s1.m1   s0 .m1 )  ( s0 .m1   s0 .m0 )


- Lîng t¨ng (gi¶m ) tuyÖt ®èi:
b/Ph©n tÝch chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong tæng
gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh cña doanh
nghiÖp b»ng tÝch chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho 1 ®¬n vÞ SP
víi khèi lîng s¶n phÈm t¬ng øng.
Ph©n tÝch møc ®é biÕn ®éng riªng cña kho¶n môc nguyªn
vËt liÖu trong tæng gi¸ thµnh ta lo¹i trõ biÕn ®éng cña khèi
lîng s¶n phÈm b»ng c¸ch cè ®Þnh s¶n lîng s¶n xuÊt ë kú
nghiªn cøu.
 s .m .q   s .m .q x  s .m .q
1 1 1 1 1 1 0 1 1
HÖ thèng chØ sè: s .m .q  s .m .q  s .m .q
0 0 1 0 1 1 0 0 1

( s1.m1q1t¨ng
+Lîng   s0 (gi¶m)
.m0 .q1 )  (tuyÖt  s0 .m1.q1 )  ( s0 .m1.q1   s0 .m0 .q1 )
s1.m1.q1 ®èi:

+ NhËn xÐt, kÕt luËn:


7.5.2/ Ph©n tÝch ¶nh hëng kho¶n môc chi phÝ
tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh.
Gäi : X lµ kho¶n môc tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh
x lµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho 1 ®¬n vÞ thêi gian.
t lµ thêi gian hao phÝ cho 1 ®¬n vÞ s¶n
phÈm.
X q 
lµ khèi
xi .ti .qlîng
i
s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
 x .t .q  x .t .q  x t .q

1 1 1 1 1 1 0 1 1
x
 x .t .q
0 0 0  x t .q  x .t .q
0 1 1 0 0 1
HÖ thèng chØ sè :
 x1t1t¨ng
Lîng q1  (gi¶m)  x1t1q1 ®èi:
x0t 0 q1  (tuyÖt  x0t1q1 )  ( x0t1q1   x0t0 q1 )

- NhËn xÐt, kÕt luËn:


7.5.3. Ph©n tÝch ¶nh hëng cña kho¶n môc
chi phÝ s¶n xuÊt chung.
a/ Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt chung cho ®¬n vÞ
s¶n phÈm
Ci
:Lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho 1 ®¬n vÞ s¶n
phÈm lo¹i i
Cis¶n phÈm i.
Ci 
Ci:Lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho lo¹i
qi:Lµ sè lîng s¶n phÈm lo¹i i: qi
Nh vËy:
C1 C1 C 01
HÖ thèng chØ sècÊu xthµnh kh¶ biÕn.
C0 C 01 C0
C1  C0  (C1  C 01 )  (C 01  C0 )

- Lîng t¨ng (gi¶m)tuyÖt ®èi:


b/Sù biÕn ®éng cña tæng møc chi phÝ s¶n xuÊt
chung.  C1 .q1   C1 .q1 x  C 0 .q1
 C 0 .q 0  C 0 .q1  C 0 .q0
HÖ thèng chØ sè:


- LîngC 1t¨ng 
.q1  (gi¶m) 
C 0 .q0 tuyÖt 1 
( C 1 .q®èi: 
C 0 .q1 )  ( C 0 .q1   C .q )
0 0

- NhËn xÐt, kÕt luËn:


*Ph©n tÝch sù biÕn ®éng kho¶n môc khÊu hao trong gi¸
thµnh.
K: kho¶n môc khÊu hao TSC§ trong gi¸ thµnh
Ms : Møc trÝch khÊu hao TSC§ vµo gi¸ thµnh
K   Ms.Ts
Ts : Gi¸ trÞ TSC§ trÝch khÊu hao
HÖ thèng chØ sè:  M s1Ts1  M Ts1  M Ts1
 s1
x sk

M sk Tsk M s1Tsk M sk Tsk

+ Lîng t¨ng tuyÖt ®èi:


 M s1.Ts1   M sk .Tsk  ( M s1.Ts1   M sk .Ts1 )  ( M sk .Ts1   M sk .Tsk )
+ NhËn xÐt, kÕt luËn:
-Trêng hîp doanh nghiÖp dïng 1 TSC§ ®Ó s¶n xuÊt 1
lo¹i SP th× møc trÝch khÊu hao cho 1 ®¬n vÞ SP: ;
(k= a.b.c)
K 1
k  Ms.Ts.
q q k1 a1 b1 c0
 x x
k 0 a0 b0 c0
HÖ thèng chØ sè:
 k (gi¶m)
+ Lîngkt¨ng
1  (a  a tuyÖt
0 ).b .c ®èi:
1 0 (b  b
1 1 1 0 ).a0 c1  (c1  c0 ).a0 .b0

+ NhËn xÐt, kÕt luËn.


Ch¬ng 8
Thèng kª c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh trong doanh
nghiÖp
8.1/ Thèng kª vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp.
8.1.1/ Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i vèn ®Çu t.
8.1.1.1/ Kh¸i niÖm vèn ®Çu t.
Vèn ®Çu t lµ toµn bé c¸c nguån lùc ®îc Dn sö
dông cho ho¹t ®éng ®Çu t nh»m thu ®îc nh÷ng lîi
Ých nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai.
Vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp bao gåm: c¸c lo¹i hµng ho¸
h÷u h×nh ( nhµ xëng, m¸y mãc thiÕt bÞ……) hµng ho¸ v«
h×nh ( quyÒn sö dông ®Êt, b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ…….)
TiÒn vµ c¸c chøng chØ t¬ng ®¬ng tiÒn, c¸c kim lo¹i quý, ®¸
quý… kh«ng ph©n biÖt së h÷u ®îc huy ®éng vµo trong qu¸
tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nh»m thu ®îc lîi Ých
cho chñ DN
8.1.1.2/ Ph©n lo¹i vèn ®Çu t.
a/ Ph©n lo¹i vèn ®Çu t theo nguån h×nh thµnh.
- Vèn ng©n s¸ch cÊp.
- Vèn tù cã cña chñ doanh nghiÖp.
- Vèn tù bæ sung tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i vµ tõ c¸c quü.
- Vèn vay th¬ng m¹i
- Vèn do gãp vèn liªn doanh
- Vèn do ph¸t hµnh cæ phiÕu tr¸i phiÕu.
- Vèn tõ viÖn trî níc ngoµi.
- C¸c lo¹i nguån vèn kh¸c.
b/Ph©n lo¹i vèn ®Çu t theo thêi gian thùc hiÖn
®Çu t.
- Vèn ®Çu t ng¾n h¹n.
- Vèn ®Çu t trung vµ dµi h¹n.
c/ Ph©n lo¹i vèn ®Çu t theo c«ng dông kinh tÕ.
- Vèn ®Çu t cho lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt.
- Vèn ®Çu t cho lÜnh vùc kh«ng s¶n xuÊt vËt chÊt.
d/ Ph©n lo¹i vèn ®Çu t theo néi dung ho¹t ®éng .
- Vèn cho chuÈn bÞ ®Çu t.
- Vèn ®Çu t c¬ b¶n.
- Vèn ®Çu t cho vËn hµnh s¶n xuÊt.
* Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, phÇn vèn ®Çu t cho tµi
s¶n cè ®Þnh ®ãng vai trß rÊt quan träng. PhÇn lín thu
nhËp cña Dn lµ cã tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ
xuÊt ph¸t tõ vèn ®Çu t TSC§. V× vËy phÇn vèn dïng ®Çu t
mua s¾m TSC§ gäi lµ vèn ®Çu t c¬ b¶n.
S¬ ®å vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c kh¸i niÖm vÒ vèn.
Mua hoÆc thuª
TSC§
Vèn ®Çu t TSC§
c¬ b¶n

Vèn x©y dùng c¬


b¶n
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt
Vèn ®Çu t kinh doanh

Vèn lu ®éng, sù
* PhÇn vèn ®Çu t th«ngnghiÖp
quan c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n nh»m
t¹o ra tµi s¶n cè ®Þnh gäi lµ vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n .
8.2./ Thèng kª vèn kinh doanh.
Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn
b»ng tiÒn cña toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi
h¹n, vè lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp.
a/ Vèn kinh doanh thêi ®iÓm.
Møc vèn
Møc Møc vèn Møc vèn
kinh
vèn KD + KD t¨ng - KD gi¶m
doanh =
®Çu kú trong kú trong kú
cuèi kú
b/ Vèn kinh doanh b×nh qu©n:
V1  Vn   n1 V
2
 i
VKD  i 2
n 1
Vi lµ lîng vèn kinh doanh t¹i thêi ®iÓm i
n: lµ thêi ®iÓm tham gia nghiªn cøu.
c/ Vèn kinh doanh hiÖn cã cña Dn. ( VKDhc)
Lµ sè vèn doanh nghiÖp cã quyÒn sö dông vµo
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån vèn kinh
doanh hiÖn cã cã thÓ do : Nhµ níc cÊp, tù tÝch
luü, vèn gãp liªn doanh, vèn chiÕm dông…. vèn
nµy cã thÓ ®îc sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, kinh doanh trªn thÞ trêng vèn…
Dùa vµo quan hÖ c©n ®èi th× tæng lîng vèn hiÖn
cã cña DN cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh:
VKDhc = vèn chñ së h÷u + Tæng nî ph¶i tr¶
HoÆc : VKDhc = VC§ + VL§
d/ Vèn ®ang sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh:
Lµ vèn kinh doanh ®ang hiÖn cã cña doanh
nghiÖp , ®îc doanh nghiÖp sö dông vµo viÖc mua
s¾m, x©y dùng c¸c lo¹i thiÕt bÞ, tµi s¶n cè ®Þnh,
vËt t, thuª lao ®éng…, vèn s¶n xuÊt trong lu th«ng,
vèn tiÒn mÆt
e/ Vèn kinh doanh bæ sung ( VLDbs)
§Ó ®¸p øng nhu cÇu cho s¶n xuÊt kinh doanh,
doanh nghiÖp lu«n cã nhu cÇu bæ sung c¸c yÕu tè
cho s¶n xuÊt kinh doanh nh bæ sung cho thiÕt bÞ(
VbsΦ), bæ sung cho dù tr÷ vËt t(Vbsm), vèn bæ
sung cho ®µo t¹o lao ®éng (Vbsl®)vèn bæ sung
kh¸c ( Vbs#)
Do vËy tæng vèn kinh doanh bæ sung ®îc x¸c
®Þnh:
VKDbs = VbsΦ + Vbsm + Vbsl® + Vbs#
f/ Vèn kinh doanh theo yªu cÇu më réng SX(
VKDyc)
Lµ khèi lîng vèn kinh doanh mµ doanh nghiÖp dù
®Þnh sö dông theo yªu cÇu cña t¨ng trëng s¶n
xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ, ®îc x¸c ®Þnh b»ng
tæng vèn ®ang sö dông vµ vèn kinh doanh bæ
sung:
VKDyc = VKDsd + VKDbs
g/ Thèng kª c¬ cÊu vèn kinh doanh
- TØ träng c¸c bé phËn vèn.
Lµ sè t¬ng ®èi so s¸nh møc vèn kinh doanh cña mét
bé phËn xÐt theo mét tiªu thøc nµo ®ã so víi tæng
møc vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ®îc x¸c
®Þnh. VKD
dvi  i

tæng thÓVKDi
dvi lµ tØ träng VKD bé phËn i trong

VKDi lµ møc vèn kinh doanh bé phËn i.

- C¬ cÊu vèn kinh doanh:


§Ó thÊy ®îc vai trß vµ mèi quan hÖ lÉn nhau cña c¸c
bé phËn vèn kinh doanh ta ph¶i quan s¸t toµn bé c¸c
tØ träng hoÆc mét bé phËn quan träng nhÊt trong
c¸c tØ träng ®ã, tøc lµ nghiªn cøu c¬ cÊu vèn.
C¬ cÊu vèn ®îc x¸c ®Þnh.:  C = dvi
h/ChØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qña sö dông vèn kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
- HiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh ( Hvkd)
Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu tæng vèn kinh doanh
cña doanh nghiÖp ®· quay ®îc bao nhiªu vßng, ®ång thêi cho
biÕt 1 ®ång vèn kinh doanh tham gia s¸ng t¹o ra bao nhiªu ®ång
s¶n lîng(gi¸ trÞ)
Doanh thu tiªu thô SP trõ thuÕ kú nghiªn
cøu
Hvkd =
Vèn kinh doanh b×nh qu©n kú nghiªn
cøu
So s¸nh Hvkd1/ Hvkdk(0)
Lîng tuyÖt ®èi: Hvkd1- Hvkdk(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông VKD kú nghiªn cøu tèt
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VKD kú nghiªn cøu kh«ng tèt.
KÕt qu¶: = 1; hiÖu qu¶ sö dông VKD kh«ng ®æi
- Møc ®¶m nhiÖm cña 1 ®ång VKD ( Mvkd)
Ph¶n ¸nh trong kú ®Ó t¹o ra 1 ®ång doanh thu th× doanh
nghiÖp ph¶i bá ra bao nhiªu ®ång VKD hay trong 1 ®ång
doanh thu th× VKD chiÕm bao nhiªu.
Vèn kinh doanh b×nh qu©n kú nghiªn cøu
Mvkd =
Gi¸ trÞ s¶n lîng (DT tiªu thô) trõ thuÕ kú NC
1
HoÆc Mvkd =
Hvkd
So s¸nh : Mvkd1/Mvkdk(0)
Lîng t¨ng ( gi¶m) tuyÖt ®èi: : Mvkd1 - Mvkdk(0)
KÕt qu¶: >1 (100%) Sö dông l·ng phÝ vèn kinh doanh trong
s¶n xuÊt.
KÕt qu¶ :<1 (100%) Sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ trong s¶n xuÊt.
KÕt qu¶: =1 (100%) kh«ng thay ®æi trong sö dông vèn kinh
doanh.
- Doanh lîi vèn kinh doanh ( DLvkd)
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu,1 ®ång vèn kinh
doanh tham gia t¹o ra bao ®ång lîi nhuËn.
Lîi nhuËn toµn bé (hay lîi nhuËn thuÇn
tuý)
DLvkd =
Vèn kinh doanh b×nh qu©n
So s¸nh: DLvkd1 /DLvkdk(0)
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: DLvkd1 - DLvkdk(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông VKD kú nghiªn cøu tèt
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VKD kú nghiªn cøu kh«ng tèt.
KÕt qu¶: = 1; hiÖu qu¶ sö dông VKD kh«ng ®æi.
8.4. Thèng kª vèn cè ®Þnh.
 Vèn cè ®Þnh cña doanh nghÞªp lµ vèn ®Çu t øng
tríc ®Ó mua s¾m, x©y dùng hay l¾p ®Æt c¸c tµi
s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh vµ v« h×nh hay nãi kh¸c ®i
nã lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ
toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp.
+ §Æc ®iÓm cña vèn cè ®Þnh.
- Lµ biÓu hiÖn cña vèn ®Çu t c¬ b¶n.
- Vßng chu chuyÓn tr¶i qua 2 lÜnh vùc.( S¶n xuÊt
kinh doanh vµ ®Çu t c¬ b¶n nh»m x©y dùng hoÆc
mua s¾m míi TSC§)
- Tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm.
- Vèn chuyÓn dÇn tõng phÇn trong chu kú s¶n
xuÊt díi h×nh thøc khÊu hao øng víi gi¸ trÞ hao
mßn cña TSC§.
- Tèc ®é chu chuyÓn cña VC§ chËm.
•Vèn cè ®Þnh thêi ®iÓm
Møc vèn Møc vèn Møc vèn Møc vèn
cè ®Þnh + C§ t¨ng = C§ gi¶m + cè ®Þnh
®Çu kú trong kú trong kú cuèi kú

•Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n


C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qña sö dông vèn cè
®Þnh.
- HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh ( Hvc®)
Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm trõ thuÕ kú nghiªn
cøu
Hvc® =
Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n kú nghiªn cøu
Cho biÕt trong kú nghiªn cøu, 1 ®ång vèn cè ®Þnh b×nh
qu©n cña ®¬n vÞ tham gia t¹o ra bao nhiªu ®ång gi¸ trÞ SL
(doanh thu)
So s¸nh: Hvc®1/Hvc®k(0)
Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: Hvc®1 – Hvc®k(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh kú nghiªn cøu
tèt
-Møc ®é ®¶m nhiÖm cña 1 ®ång vèn cè ®Þnh (
Mvc®)
Ph¶n ¸nh møc ®é hao phÝ vèn cè ®Þnh chiÕm trong 1
®ång s¶n lîng hoÆc Vèn
1 ®ång doanhb×nh
cè ®Þnh thu .
qu©n kú nghiªn cøu
1
Mvc
®
= =
Gi¸ trÞ s¶n lîng (DT tiªu
Hvc®
thô) trõ thuÕ kú NC

So s¸nh : Mvc®1/Mvc®k(0)
Lîng tuyÖt ®èi: : Mvc®1 – Mvc®k(0)
KÕt qu¶: >1 (100%) Sö dông l·ng phÝ VC§ trong s¶n
xuÊt.
KÕt qu¶ :<1 (100%) Sö dông tiÕt kiÖm VC§ trong s¶n
xuÊt.
-Doanh lîi vèn cè ®Þnh ( DLvc®)
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu, 1
®ång vèn cè ®Þnh tham gia t¹o ra bao ®ång lîi
nhuËn. Lîi nhuËn toµn bé (hay lîi nhuËn thuÇn
tuý)
DLvc® =
Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n

So s¸nh: DLvc®1/ DLvc®k(0)


Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: DLvc®1- DLvc®k(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông VC§ kú nghiªn cøu tèt
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VC§ kú nghiªn cøu
kh«ng tèt.
KÕt qu¶: = 1; hiÖu qu¶ sö dông VC§ kh«ng ®æi.
8.5. Thèng kª vèn lu ®éng:
Vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp lµ sè tiÒn
øng tríc vÒ tµi s¶n lu ®éng s¶n xuÊt vµ tµi
s¶n lu th«ng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i
s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc thùc hiÖn
b×nh thêng, liªn tôc.
+ §Æc ®iÓm cña vèn lu ®éng:
+ Tham gia mét lÇn vµo chu kú s¶n xuÊt vµ chuyÓn
ho¸ sang h×nh th¸i kh¸c.
+ Toµn bé vèn lu ®éng chuyÓn 1 lÇn thùc hiÖn 1
vßng chu chuyÓn.
+ Chu kú tuÇn hoµn cña VL§ phï hîp víi chu kú cña
qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña DN
-Sè lÇn chu chuyÓn vèn lu ®éng (Lvl®)
Ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu 1 ®ång vèn lu ®éng b×nh
qu©n ®· quay ®îc bao nhiªu vßng còng chÝnh lµ 1 ®ång
vèn lu ®éng tham gia t¹o ra bao nhiªu ®ång gi¸ trÞ s¶n l-
îng. Lîi nhuËn toµn bé (hay lîi nhuËn thuÇn
Lvl® = tuý)
Vèn lu ®éng b×nh qu©n

+ So s¸nh: Lvl®1 / Lvl®k(0)


+ Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: Lvl®1 - Lvl®k(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng kú nghiªn
cøu tèt
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VL§ kú nghiªn cøu
kh«ng tèt.
- §é dµi vßng quay vèn lu ®éng (Nvl®)
Ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu vèn lu ®éng b×nh
qu©n chu chuyÓn 1 vßng tuÇn hoµn hÕt bao
nhiªu ngµy.Sè ngµy d¬ng lÞch trong kú NC (
N.VL§
Nvl N)
®
= =
Vßng chu chuyÓn vèn lu ®éng
G
(Lvl®)

+ So s¸nh: Nvl®1/ Nvl®k(0)


+ Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: Nvl®1- Nvl®k(0)
KÕt qu¶ : >1; hiÖu qu¶ sö dông VL§ kú nghiªn cøu kh«ng
tèt
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VL§ kú nghiªn cøu tèt.
KÕt qu¶: = 1; hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng kh«ng ®æi.
- Møc ®é ®¶m nhiÖm cña 1 ®ång vèn lu ®éng (
Mvl®)
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu ®Ó cã ®îc 1
®ång gi¸ trÞ s¶n lîng hay doanh thu ®· lo¹i trõ thuÕ, trong
kú nghiªn cøu doanh nghiÖp ph¶i bá ra bao nhiªu ®ång
vèn lu ®éng. Vèn lu ®éng b×nh qu©n (VL§)
Mvl® = Gi¸ trÞ s¶n lîng hay doanh thu trõ thuÕ (
G)

+ So s¸nh: Mvl®1/ Mvl®k(0)


+ Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: Mvl®1- Mvl®k(0)
KÕt qu¶ : >1; Sö dông VL§ kú nghiªn cøu lµ l·ng phÝ.
KÕt qu¶ :<1 ; hiÖu qu¶ sö dông VL§ kú nghiªn cøu tèt.
KÕt qu¶: = 1; hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng kh«ng ®æi
-TØ suÊt lîi nhuËn trªn vèn lu ®éng ( DLvl®)
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong kú nghiªn cøu nÕu DN sö
dông 1 ®ång vèn lu ®éng vµo s¶n xuÊt th× sau qu¸ tr×nh
SXKD, Dn sÏ thu ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.
Lîi nhuËn toµn bé (hay lîi nhuËn thuÇn
DLvl tuý)
=
®
Vèn lu ®éng b×nh qu©n (VL§)
+ So s¸nh: DLvl®1/§Llvl®k(0)
+ Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi: DLvl®1- DLvl®k(0)
KÕt qu¶ : >1; Møc doanh lîi t¨ng, hiÖu qu¶ sö dông VL§
kú nghiªn cøu lµ tèt
KÕt qu¶:<1;Møc doanh lîi gi¶m, hiÖu qu¶ sö dông VL§
kú nghiªn cøu gi¶m
KÕt qu¶: = 1; Møc doanh lîi kh«ng ®æi, hiÖu qu¶ sö
dông VL§ kh«ng ®æi.
•Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn lu ®éng:
XuÊt ph¸t tõ PT kinh tÕ.VLD  Mvld. G
HÖ thèng chØ sè:
VLD1 M vld1 G1
 x
VLD0 M vld 0 G0

+ Lîng t¨ng(gi¶m) tuyÖt ®èi:


VL§1 - VL§0 =(Mvl®1- Mvl®0)G1+(G1 - G0)VL§0
+ NhËn xÐt:
+ KÕt luËn:
8.6. Thèng kª lîi nhuËn trong c¸c doanh nghiÖp.
1/ Lîi nhuËn vµ c¸ch x¸c ®Þnh lîi nhuËn.
* Kh¸i niÖm: Lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cuèi
cïng cña mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong
doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh b»ng kho¶ng chªnh lÖch
gi÷a kÕt qu¶ mµ doanh nghiÖp thu vÒ th«ng qua
doanh thu tiªu thô s¶n phÈm víi chi phÝ mµ doanh
nghiÖp bá ra vµ c¸c kho¶n thuÕ doanh nghiÖp ph¶i
nép vµo NSNN.
* C¸ch x¸c ®Þnh: Doanh thu : G =  Gi
- Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm chÝnh.
- Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm phô.
- Doanh thu ho¹t ®éng liªn doanh..
- Doanh thu do kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
- Doanh thu kh¸c
- Lîi nhuËn toµn bé: L = Li = ( Gi – Zi – TAi)
Trong ®ã: Li: Lîi nhuËn toµn bé cña nhãm i.
Di: Doanh thu tiªu thô cña nhãm i
Zi: Gi¸ thµnh toµn bé nhãm i
Tai: ThuÕ GTGT nhãm i (nÕu cã).
- Lîi nhuËn thuÇn tuý (Lt): Lt = L – ThuÕ thu nhËp
DN
-C¨n cø vµo tØ xuÊt lîi nhuËn b×nh qu©n chung toµn
L (Lt )  
doanh nghiÖp tõt.®ã  G lµm c¬ së tÝnh lîi nhuËn.
G t.dïng

Trong ®ã t: TØ xuÊt lîi nhuËn b×nh qu©n chung


toµn Dn
G: doanh thu thuÇn
8.6.2/ Thèng kª sù biÕn ®éng cña lîi nhuËn.
L( Lt )  t.
•Dùa vµo tØ suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n: G
HÖ thèng chØ sè:
L t1 t 011

G
x x
 1

L0 t 01 t 0 G 0

Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:


L1  L0  (t1  t 01) G1  (t 01  t 0 ) G1   G1   G0 t 0
+ NhËn xÐt:
+ KÕt luËn :
•Dùa vµo hÖ thèng chØ sè 3 nh©n tè:
L1 t1 Lvld1 V L1
 x x
L0 t 0 Lvld 0 V L 0
• Dùa vµo hÖ thèng chØ sè:
L1 = tz1 x C1 x Htt1 x Hsx1 W1 x T1
L0 tzo C0 Htt0 Hsx0 W0 T0
(a) (b) (c) (d) (e) (f)
- Lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi:
L1 - L0 =( a1 – a0)b1c1d1e1f1+ …+ (f1 - f0)a0b0c0d0e0
- NhËn xÐt, kÕt luËn.
8.7/ Thèng kª ph©n phèi lîi nhuËn trong Dn.
yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi ph©n phèi lîi nhuËn lµ:
+ Gi¶i quyÕt hµi hoµ mèi quan hÖ lîi Ých Nhµ níc – Doanh
nghiÖp - ngêi lao ®éng
+PhÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i DN cÇn dµnh phÇn thÝch ®¸ng cho
ph¸t triÓn kinh doanh, gi¶i quyÕt mèi quan hÖ lîi Ých tríc
m¾t vµ l©u dµi
1/ Thèng kª ph©n phèi lîi nhuËn sau thuÕ.
Tuú theo ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh së h÷u mµ viÖc ph©n phèi lîi
nhuËn sau thuÕ kh¸c nhau:
- §èi víi doanh nghiÖp thuéc së h÷u Nhµ níc.
- Bï c¸c kho¶n lç n¨m tríc kh«ng ®îc trõ vµo lîi nhuËn tríc thuÕ.
- Nép tiÒn vÒ sö dông vèn ng©n s¸ch.
- Tr¶ c¸c kho¶n bÞ ph¹t
- Trõ vµo c¸c kho¶n chi phÝ kh«ng ®îc x¸c ®Þnh lµ chi phÝ khi
x¸c ®Þnh lîi nhuËn
- Chia cho c¸c cæ phÇn theo hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh.
2. Thèng kª c¸c quü cña doanh nghiÖp.
PhÇn cßn l¹i ®Ó trÝch lËp c¸c quü cña doanh
nghiÖp.
- Quü dù phßng tµi chÝnh 10%(tèi ®a kh«ng vît qua25%vèn
- Quü ®Çu t ph¸t triÓn , tèi thiÓu 50%.
- Quü trî cÊp mÊt viÖc lµm 5% , tèi ®a kh«ng qu¸ tæng quü l-
¬ng 6 th¸ng.
- Quü ®Æc biÖt , ®îc quy ®inh ë 1 sè ngµnh ®Æc thï nh ng©n
hµng, b¶o hiÓm ( quü xö lý nî xÊu, phßng ngõa rñi ro,…)
- Chia l·i cæ phÈn nÕu cã.
- TrÝch quü khen thëng phóc lîi, tèi ®a t¬ng ®¬ng tæng quü l-
¬ng 3 th¸ng.
8.8/ Thèng kª t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ®èi
víi NN.
* C¸c lo¹i thuÕ ph¶i nép .
- ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - ThuÕ nhµ ®Êt
- ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt - ThuÕ vèn
- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp - ThuÕ kh¸c.
- ThuÕ tµi nguyªn
* C¸c kho¶n b¶o hiÓm vµ kinh phÝ c«ng ®oµn ph¶i
nép gåm
B¶o hiÓm x· héi. (15%) ( Theo l¬ng c¬ b¶n)
B¶o hiÓm y tÕ, (2%) ( Theo l¬ng c¬ b¶n)
Kinh phÝ c«ng ®oµn,(2%) ( Theo l¬ng thùc tÕ)
* C¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c.
- C¸c kho¶n phô thu.
- C¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ.
- C¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c.
8.9.Thèng kª kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ mÆt tµi
chÝnh vµ t×nh h×nh thanh to¸n nî cñaDN.
1/ §¸nh gi¸ møc ®é ®éc lËp tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
TØ Nî ph¶i tr¶
= = 1 - TØ suÊt tù tµi trî
suÊt nî Tæng VKD
Nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña tØ suÊt nî, thèng kª sö
dông ph¬ng ph¸p chØ sè d¹ng.
ITSN = INPT x( 1/ IVKD)
Trong ®ã: ITSN ChØ sè tØ suÊt nî
INPT ChØ sè nî ph¶i tr¶.
IVKD ChØ sè vèn kinh doanh
Lîng tuyÖt ®èi: ∆TSN =(∆NPTx1/VKD1)+(∆1/VKD x NPT0)
+NhËn xÐt:
+KÕt luËn:
1.2/ TØ suÊt tù tµi trî ( tØ suÊt nguån vèn chñ së h÷u)
TØ suÊt tù tµi trî ®îc dïng ®Ó ®o lêng sù gãp vèn cña chñ
së h÷u trong tæng nguån vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp
vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
TØ suÊt Vèn chñ së h÷u TØ suÊt
= = 1 -
tù tµi trî Tæng VKD nî

Nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña chØ tiªu nµy, dïng ph¬ng
ph¸p chØ sè cã d¹ng:
ITSVCSH = IVCSH x( 1/ IVKD)

Trong ®ã: ITSvCSH ChØ sè tØ suÊt nguån vèn chñ së h÷u


IVCSH ChØ sè nguån vèn chñ së h÷u
IVKD ChØ sè vèn kinh doanh
Lîng tuyÖt ®èi: ∆TSVCSH =(∆VCSH. 1/VKD1)+(∆1/VKD.VCSH0)
+NhËn xÐt:
+KÕt luËn:
2/ Thèng kª kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña Dn.
a/ ChØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n
hay nî ph¶i thanh to¸n trong kú.
Kh¶ n¨ng thanh TSL§ vµ ®Çu t ng¾n h¹n
to¸n nî ng¾n =
h¹n Tæng nî ng¾n h¹n
•Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh.
Kh¶ n¨ng TiÒn + TS t¬ng ®¬ng
thanh to¸n = tiÒn
b/ ChØ tiªunhanh Nî tíinî
kh¶ n¨ng thanh to¸n h¹n
dµi+ h¹n
nî qu¸
. h¹n
Kh¶ n¨ng Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®îc h×nh
thanh to¸n = thµnh tõ vèn vay hoÆc nî dµi h¹n
nî dµi h¹n Nî dµi h¹n
c/ TØ suÊt nî ph¶i tr¶ so víi nî ph¶i thu.
So s¸nh tæng sè c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ víi c¸c kh¶on nî
ph¶i thu ta ®îc chØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh h×nh chiÕn dông
TØ suÊt
vèn theo c«ng thøc:nî Tæng sè nî ph¶i
ph¶i tr¶ so tr¶
=
víi nî ph¶i
thu Tæng nî ph¶i thu
d/ Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay.
Kh¶ n¨ng thanh L·i thuÇn tríc thuÕ
=
to¸n l·i vay Sè tiÒn l·i vay ph¶i tr¶.
* Kh¶ n¨ng thanh to¸n nãi chung.
Kh¶ n¨ng thanh Tæng tµi s¶n
=
to¸n nãi chung Tæng nî ph¶i tr¶
3/ §o lêng hiÖu qu¶ ®Çu t vµ rñi ro tµi chÝnh.
a/ §o lêng hiÖu qu¶ ®Çu t.
 ChØ tiªu lîi suÊt ®Çu t trong 1 kho¶ng thêi gian (


ROI)
CFt  P0
ROI 
P0
Trong ®ã: CFt lµ kho¶n tµi chÝnh thu ®îc t¬ng øng thêi
kú t trong tæng qu·ng thêi gian ®Çu t vµ ®îc x¸c ®Þnh:
CFt = CF1(1+g)t-1
P0 lµ kho¶n ®Çu t ban ®Çu:
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trong toµn bé thêi gian ®Çu t, lîi
suÊt cña kho¶n ®Çu t ban ®Çu t¹o ra bao nhiªu.
ChØ tiªu lîi suÊt b×nh qu©n trªn n¨m.
§Ó ®o lêng hiÖu qu¶ ®Çu t theo chØ tiªu lîi suÊt b×nh
qu©n trªn n¨m, thèng kª sö dông chØ tiªu lîi suÊt b×nh
qu©n h×nh häc ( ROIgn)
ROI g  n  (1  rt )  1
t 1

ChØ tiªu nµy cho biÕt b×nh qu©n mçi n¨m lîi suÊt thu
®îc lµ bao nhiªu cña mét kho¶n ®Çu t:
b. §o lêng rñi ro tµi chÝnh.
- ChØ tiªu kú väng lîi suÊt ®Çu t E[R]:
Gäi lîi suÊt ®Çu t cña kho¶n ®Çu t i lµ Ri
X¸c suÊt ®Ó ®iÒu ®ã s¶y ra t¬ng øng lµ Pi
n
E R    Ri .Pi
i 1
-§é ph©n t¸n cña c¸c møc lîi suÊt.
n 2

   Ri  ER  P1
2

i 1

Trong trêng hîp chØ cã tµi liªô qu¸ khø.

H  
n
Ri  R 2

i 1 n

You might also like