TANKA ni Ki no Tomonori

HAIKU ni Basho

JAPAN
Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat
Gramatika/Retorika:

Ponemang Suprasegmental
( diin, tono o intonasyon, at
antala o hinto)
 Panimula:
 Ang Japan ang isa sa mga kilala at
nangunguna sa larangan ng ekonomiya
at teknolihiya.
 Bagama’t makabago na ang paraan ng
pamumuhay ng mga tao roon,
napananatili parin nila ang kanilang
sinaunang kultura at pagpapahalaga sa
panitikan. Patuloy nila itong ginagamit
at pinagyayaman tulad na lamang ng
tanka at haiku.
 Tanka Haiku
Katapusan ng Aking Paglalakbay Tutubi
Ni Oshikochi Mitsune
Ni Gonzalo K. Flores
Isinalin sa Filipino ni M.O.Jocson

Napakalayo pa nga Hila mo’y tabak

Wakas ng paglalakbay Ang bulaklak nanginig
Sa ilalim ng puno Sa paglapit mo
Tag-init noon
Gulo ang isip.

Naghihintay Ako Anyaya

Ni Prinsesa Nukada Ni Gonzalo K. Flores
Isinalin sa Filipino ni M.O. Jocson

Naghintay ako, oo Ulilang damo

Nanabik ako sa’yo. Sa tahinik na ilog
Pikit-mata nga ako Halika, sinta
Gulo sa dampi
Nitong taglagas
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Tanka at Haiku
Isinalin sa Filipino ni M.O. Jocson
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Tanka at Haiku
Isinalin sa Filipino ni M.O. Jocson

 Ang Tanka at Haiku ay ilang anyo ng tula

na pinahahalagahan ng panitikang Hapon
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Tanka at Haiku
Isinalin sa Filipino ni M.O. Jocson

 Ang Tanka at Haiku ay ilang anyo ng tula

na pinahahalagahan ng panitikang Hapon

Tanka- ikawalong siglo

Haiku- ika-15 siglo
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Tanka at Haiku
Isinalin sa Filipino ni M.O. Jocson
 Ang Tanka at Haiku ay ilang anyo ng tula na
pinahahalagahan ng panitikang Hapon

Tanka- ikawalong siglo

Haiku- ika-15 siglo
-sa tulang ito layong pagsama-samahin ang
mga ideya at mensahe sa pamamagitan ng
kakaunting salita lamang.
Ang pinakaunang tanka ay kasama
sa kalipunan ng mg atula na
tinatawag na Manyoshu o
Collection of Ten Thousand
Leaves.
Isa itong antolohiya na
naglalaman ng iba’t-ibang anyo ng
tula na karaniwang ipinapahayag
at inaawit ng nakararami.
 Sa panahong lumabas ang Manyoshu,
kumawala sa makapangyarihang
impluwensiya ng sinaunang panitikitang
Tsino ang mga manunulat ng Hapon.
 Sa panahong lumabas ang Manyoshu,
kumawala sa makapangyarihang
impluwensiya ng sinaunang panitikitang
Tsino ang mga manunulat ng Hapon.
 Ang mga unang makatang Hapon ay
sumusulat sa wikang Tsino sapagkat
eksklusibo lamang ang wikang Hapon sa
pagsasalita at wala pang sistema ng
pagsusulat.
 Sa pagitan ng ikalima at ikawalong siglo,
isang sistema ng pagsususlat ng Hapon
ang nilinang na mula sa karakter ng
pagsulat sa China upang ilarawan ang
tunog ng Hapon.
 Sa pagitan ng ikalima at ikawalong siglo,
isang sistema ng pagsususlat ng Hapon
ang nilinang na mula sa karakter ng
pagsulat sa China upang ilarawan ang
tunog ng Hapon.
 At tinawag itong “KANA”.
 Sa pagitan ng ikalima at ikawalong siglo,
isang sistema ng pagsususlat ng Hapon
ang nilinang na mula sa karakter ng
pagsulat sa China upang ilarawan ang
tunog ng Hapon.
 At tinawag itong “KANA”.

Ponemikong Karakter
“hiram na pangalan”
 Noong panahong nakumpleto na ang
Manyoshu, nagsimulang pahalagahan
ng mga makatang Hapon ang wika
nila sa pamamagitan ng
madamdaming pagpapahayag.
 Kung historikal ang pagbabatayan,
ipinapahayag ng mga Hapon na ang
Manyoshu ang simula ng panitikan
nilang nakasulat na matatawag
nilang sariling-sarili nila.
TANKA…
 TANKA…
 Ito
ay maiikling awitin na puno ng
damdamin.
 TANKA…
 Ito
ay maiikling awitin na puno ng
damdamin.
 Bawat Tanka ay nagpapahayag ng
emosyon o kaisipan.
 TANKA…
 Itoay maiikling awitin na puno ng
damdamin.
 Bawat Tanka ay nagpapahayg ng
emosyon o kaisipan.
 Karaniwang paksa naman ang
pagbabago, pag-iisa, o pag-ibig.
 TANKA…
 Tatlumpu’tisa (31) ang tiyak na
bilang ng pantig na may limang
taludtod ang tradisyunal ng Tanka.
 TANKA…
 Tatlumpu’t isa (31) ang tiyak na
bilang ng pantig na may limang
taludtod ang tradisyunal ng Tanka.
 Tatlo sa mga taludtod ay may tig-
pitong bilang ng pantig samantalang
tig-limang pantig naman ang
dalawang taludtod.
 TANKA…
Napakalayo pa nga 1

Wakas ng paglalakbay 2

Sa ilalim ng puno 3 TALUDTOD

Tag-init noon 4

Gulo ang isip.

5
 TANKA…
Na-pa-ka-la-yo- pa- nga 7 PANTIG

Wa-kas- ng- pag-la-lak-bay 7 PANTIG

May 31 na
pantig sa
Sa- i-la-lim- ng- pu-no 7 PANTIG
limang
Tag-i-nit- no-on 5 PANTIG
taludtod.

Gu-lo- ang- i-sip.

5 PANTIG
 TANKA…
 Nagiging
daan ang Tanka upang
magpahayag ng damdamin sa isa’t-isa
ang nagmamahalan (lalaki at babae).
 TANKA…
 Nagiging daan ang Tanka upang
magpahayag ng damdamin sa isa’t-isa
ang nagmamahalan (lalaki at babae).
 Ginagamit din sa paglalaro ng aristocrats
ang tanka, kung saan lilikha ng tatlong
taludtod at dudugtungan naman ng
ibang tao ang dalawang taludtod upang
mabuo ang isang tanka.
HAIKU
HAIKU
 Noong ika-15 siglo, isinilang ang
bagong anyo ng pagbuo ng tula ng
Hapon, at tinawag itong Haiku.
HAIKU
 Noong ika-15 siglo, isinilang ang
bagong anyo ng pagbuo ng tula ng
Hapon, at tinawag itong Haiku.
 Noong panahon ng pananakop ng mga
Hapon sa Pilipinas lumaganap nang
lubos ang Haiku.
HAIKU
 Binubuo ng labinpitong (17) pantig na
nahahati ng tatlong (3) taludturan.
HAIKU
 Binubuo ng labinpitong (17) pantig na
nahahati ng tatlong (3) taludturan.

Ulilang damo

Sa tahimik na ilog

Halika, sinta
HAIKU
 Binubuo ng labinpitong (17) pantig na
nahahati ng tatlong (3) taludturan.

Ulilang damo 1
Sa tahimik na ilog Tatlong (3)
2 Taludtod
Halika, sinta
3
HAIKU
 Binubuo ng labinpitong (17) pantig na
nahahati ng tatlong (3) taludturan.

U-li-lang- da-mo 5 pantig

Sa- ta-hi-mik- na i-log

17 pantig
7 pantig
na may 3
Ha-li-ka, sin-ta 5 pantig taludtod.
 HAIKU
 Ang pinakamahalaga sa Haiku ay ang
pagbigkas ng taludod na may wastong antala
o paghinto.
 HAIKU
 Ang pinakamahalaga sa Haiku ay ang
pagbigkas ng taludod na may wastong antala
o paghinto.
 Kiru ang tawag dito o sa Ingles ay cutting.
 HAIKU
 Ang pinakamahalaga sa Haiku ay ang
pagbigkas ng taludod na may wastong antala
o paghinto.
 Kiru ang tawag dito o sa Ingles ay cutting.
 Ang KIRU ay kahawig ng sesura sa ating
panulaan.
 HAIKU
 Ang pinakamahalaga sa Haiku ay ang
pagbigkas ng taludod na may wastong antala
o paghinto.
 Kiru ang tawag dito o sa Ingles ay cutting.
 Ang KIRU ay kahawig ng sesura sa ating
panulaan.
 Ang Kireji naman ang salitang paghihintuan
o cutting wood. Ito ay kadalasang
matatagpuan sa dulo ng isa sa huling tatlong
parirala ng bawat berso.
HAIKU
 Ang kinalalagyan ng salitang
pinaghintuan ay maaaring
makapagpahiwatig ng saglit na
paghinto sa daloy ng kaisipan upang
makapagbigay-daan na mapag-isipan
ang kaugnay ng naunang berso sa
sinundang berso. Maaari din namang
makapagbigay daan ito sa marangal
na pagwawakas.
 HAIKU
 Ang mga salita na ginagamit ay maaaring
sagisag ng isang kaisipan.
 HAIKU
 Ang mga salita na ginagamit ay maaaring
sagisag ng isang kaisipan.
 Halimbawa ang salitang kawazu ay “palaka”
na nagpapahiwatig ng tagsibol.
 HAIKU
 Ang mga salita na ginagamit ay maaaring
sagisag ng isang kaisipan.
 Halimbawa ang salitang kawazu ay “palaka”
na nagpapahiwatig ng tagsibol.
 Ang shigure naman ay “unang ulan sa
pagsisimula ng taglamig”.
Mahalagang maunawaan ng
babasa ng haiku at tanka
ang kultura at paniniwala
ng mga hapon upang lubos
na mahalaw ang mensaheng
nakapaloob sa tula.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Pareho ang anyo ng tula ang tanka at

haiku ng mga hapon.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Pareho ang anyo ng tula ang tanka at

haiku ng mga hapon.
 Maiikling awitin ang tanka na
binubuo ng tatlumpu’t isang pantig na
may limang taludlod.
 Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Pareho ang anyo ng tula ang tanka at

haiku ng mga hapon.
 Maiikling awitin ang tanka na binubuo ng
tatlumpu’t isang pantig na may limang
taludlod.
 Karaniwang hati ng pantig sa mga
taludtod ay: 7-7-7-5-5, 5-7-5-7-7 o
maaaring magkapalit-palit din na ang
kabuuan ng pantig ay tatlumpu’t isang
pantig pa rin.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Samantala, ang haiku ay mas pinaikli

sa sa tanka.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Samantala, ang haiku ay mas pinaikli

sa sa tanka.
 May 17 bilang ang pantig na may
tatlong taludtod.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Samantala, ang haiku ay mas pinaikli

sa sa tanka.
 May 17 bilang ang pantig na may
tatlong taludtod.
 Maaaring ang hati ng pantig sa mga
taludtod ay: 5-7-5 o maaaring
magkapalit-palit din, ang kabuuan ng
pantig ay labinpito pa rin.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Karaniwang paksa ng tanka ay

pagbabago, pag-ibig, at pag-iisa.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Karaniwang paksa ng tanka ay

pagbabago, pag-ibig, at pag-iisa.
 Ang paksang ginagamit naman sa
haiku ay tungkol sa kalikasan at pag-
ibig.
Estilo ng Pagkakasulat ng Tanka at Haiku

 Karaniwang paksa ng tanka ay

pagbabago, pag-ibig, at pag-iisa.
 Ang paksang ginagamit naman sa
haiku ay tungkol sa kalikasan at pag-
ibig.
 Parehong nagpapahayag ng masidhing
damdamin ang tanka at haiku.
MGA HALIMBAWA NG
TANKA AT HAIKU SA
WIKANG NIHONGO
Isinalin sa Ingles at
Filipino
Tanka ni Ki no Tomonori
isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat

Hapon Ingles Filipino

Hi-sa-ka-ta no This perpectly still Payapa at tahimik

Spring day bathed in soft

Hi-ka-ri- no-do-ke- light Ang araw ng tagsibol
ki
From the spread-out sky Maaliwalas
Ha-ru no hi ri
Why do the cherry Bakit ang Cherry Blossoms
blossoms
Shi-zu ko-ko-ro na-
ku So restly scatter down. Naaging mabuway

Ha-na no chi-ru-ra-
mu
Haiku ni Basho
isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat

Hapon Ingles Filipino

Ha-tsu shi-gu-re An old silent Matandang sapa
pond…

Sa-ru mo ko- Ang palaka’y

mino wo A frog jumps into tumalon
the pond,

Ho-shi-ge na-ri Lumalagaslas

Splash! Silence
again