MGA

KONSEPTONG
PANGWIKA
REGISTER, BARAYTI, HOMOGENOUS,
HETEROGENOUS
INIHANDA NI: RCL
MGA LAYUNIN
PAGKATAPOS NG ARALING ITO, DAPAT NA:
• NAIBIBIGAY MO ANG KAHULUGAN NG REGISTER NG WIKA,
• NATATALAKAY MO ANG MGA TIYAK NA SITWASYON KUNG SAAN
GINAGAMIT ANG IBA'T IBANG REGISTER NG WIKA, AT
• NATUTUKOY MO ANG PAPEL NA GINAGAMPANAN NG REGISTER
NG WIKA SA INTELEKTUWALISASYON NG WIKANG FILIPINO.
 ANG REGISTER NG WIKA

• ANG HETEREGENOUS NA KALIKASAN NG WIKA AY ANG PAGKAKAIBA-IBA

NG WIKANG GINAGAMIT NG IBA’T IBANG INDIBIDWAL AT PANGKAT NA MAY
MAGKAKAIBANG URING PINAGMULAN, GAWAIN, TIRAHAN, INTERES,
EDUKASYON, AT IBA PANG MGA SALIK.
• ANG BARYASYON NG WIKA AY BUNGA NG PANGANGAILANGANG
TUMUGON SA HINIHINGI NG IBA'T IBANG SITWASYON O KONTEKSTO. ANG
PAGGAMIT NG WIKA SA PARTIKULAR NA KONTEKSTO AY NAKABATAY RIN SA
MGA ALITUNTUNING PINAGKAKASUNDUAN NG GRUPO O KOMUNIDAD NA
GUMAGAMIT NG WIKA.
• NAKIKILALA NAMAN ANG REGISTER NG WIKA AYON SA
LARANGAN O FIELD. ANG MGA NAGSASALITA SA BAWAT
LARANGAN ANG BUMUBUO SA MGA BOKABULARYONG
MAYROON ANG BAWAT LARANGAN. ANG PAGBUBUO NG
BOKABULARYO AY NANGYAYARI KAPAG NAGDARAGDAG NG
MGA BAGONG TERMINO O SALITA NA KAKATAWAN O
TUTUKOY SA MGA BAGONG KONSEPTO SA NASABING
LARANGAN. SA KABILANG BANDA, NAKALILIMUTAN DIN ANG
MGA TERMINONG HINDI NA MADALAS GAMITIN, O
NAPAPALITAN NG MAS KILALANG KATAWAGAN SA PAGLIPAS
NG PANAHON.
 ANG REGISTER NG WIKA SA IBA’T IBANG LARANGAN
NARITO ANG ISANG TSART NA NAGLALAMAN NG MGA SALITANG
NAGBABAGO ANG KAHULUGAN BATAY SA LARANGAN:
 ANG REGISTER NG WIKA SA AGHAM AT ANG
WIKANG FILIPINO
• SA PILIPINAS, ITINAKDA ANG PAGTUTURO NG ASIGNATURANG
AGHAM SA INGLES. SA TRADISYONAL NA PANANAW, ANG INGLES AY
ISTANDARDISADO, NAKAAANGAT SA IBA PANG WIKA, AT
ITINUTURING NA WIKA NG INTELEKTWAL. SA MAHABANG PANAHON
AY IPINALAGAY NA INGLES LAMANG ANG NARARAPAT NA WIKANG
PANTURO SA TEKNIKAL NA LARANGAN GAYA NG AGHAM.
• SA KABILANG BANDA, PINANINIWALAAN NG KARAMIHAN NA KAPOS
AT HINDI ISTANDARDISADO ANG WIKANG FILIPINO, KAYA’T HINDI
MAAARING GAMITIN BILANG WIKANG PANTURO SA AGHAM.
• SALUNGAT ITO SA KASO NG SOUTH KOREA AT SYRIA. ANG SOUTH
KOREA, NA NANGUNGUNA SA BUONG MUNDO SA PAGSUSUMITE
NG PATENT AT RESEARCH AND DEVELOPMENT, GUMAGAMIT NG
WIKANG KOREANO SA PAGTUTURO NG AGHAM. KINIKILALA RIN
NG MGA EKSPERTO SA MEDISINA ANG KAHUSAYAN NG MGA
SYRIAN NA DOKTOR NA NAG-ARAL NG MEDISINA SA
WIKANG ARABIC. PINATUNAYAN NG MGA ITO NA HINDI SILA
PAHUHULI SA IBANG DOKTOR SA IBANG BAHAGI NG MUNDO SA
PAGKUHA NG MATAAS NA MARKA SA EKSAMEN NG EDUCATIONAL
COMMISSION FOR FOREIGN MEDICAL GRADUATES.
• NOONG 1966 LAMANG SINIMULAN ANG INTELEKTUWALISASYON NG
WIKANG FILIPINO SA LARANGAN NG AGHAM NANG BIGYANG-LAYA NG
UNIBERSIDAD NG PILIPINAS (UP) ANG MGA GURO NA MAGPASYA KUNG
INGLES O FILIPINO ANG GAGAMITING WIKANG PANTURO SA AGHAM AT
MATEMATIKA. NAGKAROON DIN NG ILANG MGA PAGSISIKAP NA BUMUO NG
TERMINOLOHIYA SA AGHAM TULAD NG MGA NAKATALA SA LIBRONG
ISINULAT NINA GONZALO DEL ROSARIO (MAUGNAYING TALASALITAANG
PANG-AGHAM: INGLES-PILIPINO, 1968), DR. PORFIRIO M. RECIO (GLOSSARY
OF MEDICAL TERMS, 1975), ROGELIO PE-PUA (LIST OF PSYCHOLOGICAL
TERMS IN FILIPINO, 1989), AT DR. JOSE REYES SYTANGCO (SCIENTIFIC
DICTIONARY: ENGLISH-PILIPINO, 1977).
• GAYUNPAMAN, DAHIL KALAT-KALAT AT WALANG SISTEMATIKONG PARAAN
NG PAGBUBUO, HINDI ITO NAGRESULTA SA ISTANDARDISASYON NG MGA
TERMINOLOHIYA.
 MGA HAKBANG SA ISTANDARDISASYON AT
INTELEKTUWALISASYON NG WIKANG FILIPINO SA
LARANGAN NG AGHAM

• UPANG MAGKAROON NG ISTANDARDISASYON AT INTELEKTUWALISASYON

NG WIKANG FILIPINO AY ISINAGAWA ANG SUMUSUNOD NA MGA
HAKBANG:
• ISTANDARDISASYON NG PAGBABAYBAY
• PAGSUSULAT AT PUBLIKASYON NG MGA AKLAT PANG-AGHAM SA WIKANG
FILIPINO
• PAGSASALIN AT PAGPAPALAGANAP NG MGA TERMINOLOHIYA
• PAGPAPAUNLAD NG KAALAMAN AT KASANAYAN NG MGA GURO SA AGHAM