Aralin

3.3
PANGKAT 2: BayanII
afri
• Ito pangalawang pinakamalaking

ca
kontinente sa daigdig at pangalawa sa
pinakamataong populasyon pagkatapos ng
Asya.
• Ang populasyon ng Aprika ay ang
pinakabata sa lahat ng kontinente sa
mundo. Ang kanilang median age noong
2012 ay 19.7, habang ang pangkabuuang
gitnang edad (median age) noon sa
mundo ay 30.4.
SA
NA Ang sanaysay ay isang uri ng
panitikan na nasa anyong
tuluyan na ipinahahayag ang

YS
sariling kaisipan, kuro-kuro,
saloobin, at damdamin
uri ng panitikan na nasa anyong tuluyan na
nakapupulutan ng aral at aliw
ipinahahayag ang sariling kaisipan, kuro-kuro,
ng mambabasa.

AY
saloobin, at damdamin nakapupulutan ng aral at
aliw ng mambabasa.
Ayon kay Alejandro G Abadila,
ito ay ‘pagsasalaysay ng isang
sanay’.
SA
NA SiMichel de Montaigne ay
tinaguriang ‘Ama ng Sanaysay’.
Ito ay tinawag niyang ‘essai’ sa

YS
wikang Pranses na
nangangahulugang isang
uri ng panitikan na nasa anyong tuluyan na
pagtatangka, pagtuklas,
ipinahahayag ang sariling kaisipan, kuro-kuro,
pagsubok sa anyo ng pagsulat.

AY
saloobin, at damdamin nakapupulutan ng aral at
aliw ng mambabasa.
Dalawang uri ng Sanaysay
1.Pormal
2.Di-Pormal o Personal
 POR
MAL
uri
•
•
Nagbibigay ng impormasyon
Nagbibigay ng mahalagang
kaisipan o kaalaman sa
VS
pamamagitan ng makaagham
at lohikal na pagsasaayos sa
paksang tinalakay.
• maingat na pinipili ang
pananalita
• ang toni ay mapitagan
• obhektibo o di-kumikiling sa
damdamin na may-akda
DI-
POR
MAL
• Nagsisilbing aliwan o libangan
• Nagbibigay-lugod sa
pamamagitan ng pagtalakay
sa mga paksang karaniwan,
pang-araw-araw at personal.
• Ang himig ng pananalita ay
parang nakikipag-usap lamang
• Pakikipagkaibigan ang tono
• Subhektibo sapagkat
pumapanig sa damdamIn at
paniniwala ng may-akda
7
MANDELA: BAYANI
Isinalin sa Filipino ni Roselyn T. Salum

NG AFRICA
Ang tinutukoy na kalayaan ni Nelson Mandela sa
kanyang talumpati ay ang kalayan ng kanilang bansa.
Kalayaan sa pansariling pamamahala o demokrasya.
Maituturing na isang malaking tagumpay para sa mga
mamamayan ng isang bansa ang mapagkalooban ng
kalayaang political, kalayaang pulili ng lider
kalayaang hindi matutumbasan ng kahit anong
material na bagay.

9
Bahagi rin ng kalayaang pinupunto ng kanyang
talumpati ay ang pagiging malaya sa tinatawag
na diskriminasyon , ibig sabihin may pantay-
pantay na kalayaan ang bawat isang
mamamayan ng Timog Africa, itim man o Puti
ang kulay ng balat.

10
MANDELA: BAYANI
Isinalin sa Filipino ni Roselyn T. Salum

NG AFRICA
Ibig sabihin ay panahon na para ang mamamayan ng
Timog Africa ay tumayo sa sarili nilang mga paa
upang bumuo ng panibagong bayan na kung saan ay
malaya ang lahat sa kumpleto, makatarungan, at
panghabambuhay na kapayapaan. Kapayapaan na
maihahalintulad mo sa malayang paglalakad sa daan
na walang takot sa bawat puso, karapatan sa
pagkakaroon ng dignidad – isang bansang may
kapayapaang pansarili at pambansa.

11
MANDELA: BAYANI
Isinalin sa Filipino ni Roselyn T. Salum

NG AFRICA
Bahagi rin ng talumpati, ang pangangako ni Mandela
sa mga kababayan na pangalagaang mabuti ang
natamasang kasarinlan. Malaking bahagi ng
talumpating ito, ay ang taos pusong pasasalamat ni ni
Mandela at ng buong mamamayan ng Timog Africa
sa mga nagging bahagi ng kanilang pagtahak patungo
sa inaasam na kalayaan.

12
AKO AY
ni Hans Roemar T. Salum

IKAW
Ang wikang pambansa na ginagamit ng mga Flipino
noon ay isang wikang ipinaglaban ng dating Pangulong
Manuel L. Quezon. Ang wika na simbolo ng ating
pagkakakilanlan. Ang wikang ito ay malayo na ang
narating. Ang patuloy na pag-unlad ng ating wika, ang
patuloy na pagbabago ng ating wika ngunit ang
pagbabago ay hindi dapat makasira sa totoong mukha
ng ating wika. Patuloy ang pagyabong at pag-unlad ng
ating wika at ito ay sasabay sa pagbabago. Gamitin ito
sa tamang paraan. Piliin ang tamang panahon ng
pagbabago
pahayag
tuwi
DI
tuwi
ran
ran
• Naglalahad ng eksaktong
mensahe o impormasyon
VS • mga pahayag na
bagaman batay sa
ipinahayag ng isang tao o sariling opinion ay
mga pahayag na may nakahihikayat naman sa
pinagbatayan at may mga tagapakinig o
ebidensya kaya’ tagabasa.
kapanipaniwala.
15
 BALANGK
BALANGKAS
AS
Ito ay ang pagkasunud-sunod ng kwento.
Ito ay ang maayos na paghahanda ng ulat
sa pamamagitan ng pagsulat ng mga
mahahalagang punto hingil sa paksa.
PANIMULA
Ito ay kun saan ang mga karakter at ang
mga elemento ay ipinapakita. Sa ibang
sitwasyon, napahiwatig na ang
problema o laban sa bida natin.
PABABANG AKSYON
Dito natin matatapos ng tunay ang labanan o
problema. Dito rin natin maipakita ang
ginawa ng bida, mabuti man o masama.
PATAAS NA AKSYON
Dito natin ipinasok ang labanan o problema na
haharapin ng ating bida sapagkat nagsimula
nang lumala ang mga bagay na nakapalibot sa
kanya
KASUKDULAN
Ito ay magiging punto ng ating kwento kung
saan ang bida natin ay mapapanganib o lapit
nang magwawagi o magiging talo siya, pisikal
man o mental.
WAKAS
Ang wakas ng isang kuwento, nobela, o sulat.
Dito rin ipapasok ang resolusyon. Ito ay kun
saan pinagligpit na ang lahat at ang resulta ay
masaya man o malungkot.