Talumpati Mula

Sa South Africa
Aralin 5
 Judiah Kenia Nerelle Jane

Xerxes Ceadrick Andrea Mae

 Balik Aral

Magbigay ng Maglahad ng Magbigay ng Tukuyin kung anong

mga pahayag isang ekspresiyon ang

matatalinhaga ginamit sa pahayag
pangungusap
na naglalahad ng pananalita na, “Inaakala kong
na may mas makabubuting
ng at gamitin ito
salita/parirala pag-isipan mo muna
damdaming na ginagamit sa ang lahat bago mo
nagbababala sa panunumpa pangungusap gawin.”
Nelson Rolihlah Kauna-unahang Noong 1948,
pinamahalaan niya ang

Mandela
"Black African" na
mga National Party sa
naging Presidente Timog Africa at kinilala
sa Timog Aprika siyang isang "freedom
noong 1994 fighter" dahil sa pag-
aklas o pagkikipaglaban
hanggang 1999.
sa Apartheid.

Siya ay nakalabas ng kulungan at nakipagtulungan kay

President F.W. Klerk para makapagtatag ng bagong
konstitosyon noong 1990 na naging hudyat ng pagkawala
ng apartheid.
Ginawaran sila ng dalawang Nobel Prize for Peace noong
1993
Bilang tandang nawakasan na ang mahabang
panahon ng racial discrimination, nahalal si Mandela
bilang pangulo ng Timog Africa siya noong 1994.
 Talumpati ni
Nelson Mandela
Mayo 10, 1994
Basahin at Sagutin
Batay sa talumpati, ano ang pangunahing paksa ni

1. G. Nelson Mandela?
A) Halalan B) Kalayaan
C) Politika D) Wala sa nabanggit

Alin sa mga sumusunod ang ipinagkait o

2. ipinagdamot sa ilalim ng apartheid?

A) Kabuhayan B) Karapatan
C) Pamamahala D) Lahat ng nabanggit

Para kay Mandela, ano ang totoong sanhi ng

3. pagkakaroon ng kaguluhan sa Timog Africa?

A) Impluwensiya ng malaking bansa B) Kahirapan at
kawalan ng trabaho C) Rasismo D) Relihiyon
 Basahin at Sagutin
Saan inihalintulad ni Ginoong Mandela ang tungkol sa kalagayan ng

4.
mga taga-Timog Africa?
A) Mga hayop na kilala sa Timog Africa B) Mga ibong lumilipad na
parang nakawala sa hawla C) Mga kilalang puno gaya ng
jacaranda at mimosa D) Mga luntiang damo na nakikita sa kalsada

Sa pagkahalal ni Mandela, ano ang una niyang pinagtuonan ng

5.
pansin sa pamamagitan ng Interim Government of National
Unity?
A) Amnestiya sa mga nakulong B) Buwis at kita ng gobyerno
C) Kawalan ng trabaho D) Pamimigay ng tulong sa mahihirap
Sanaysay
 Sanaysay
Ito ay isang uri ng panitikan na isinusulat sa anyong tuluyan na
karaniwang pumapaksa sa sariling kaisipan, kuro-kuro, saloobin
at damdamin na kapupulutan ng aral, at aliw ng mga
mambabasa. Mabibilang sa uring ito ng panitikan ang mga
sulating pampahayagan. Kasama rin sa uring ito ang mga
akdang pandalubhasa. Gayundin ang mga panunuring
pampanitikan at akdang pampananaliksik. Ito ay ginagamit
upang makapagbigay ng mahahalagang kaisipan tungkol sa
paksang nais nitong talakayin.

Katangian ng
Sanaysay Ang mahahalagang Ang balangkas ay isang
kaisipan sa sanaysay lohikal o kaya’y
kronolohikal at
ay tumutukoy sa
pangkalahatang
mahahalagang
paglalarawan ng
1. Makabuluhan ang paksa impormasyong
paksang isusulat. Isang
ibinibigay nito sa panukalang buod ng
2. May kaisahan mambabasa. komposisyon.
3. Tamang pananalita
4. Makatawag pansin ang
Ang talumpati ay isang uri ng
pamamaraan
pampublikong komunikasyon na
tumatalakay o nagpapaliwanag tungkol sa
isang paksa. Ito ay isang halimbawa ng
sanaysay na binibigkas sa harapan ng
maraming tao.
 Sanaysay
Michel de Montaigne
essai: isang pagtatangka, isang
pagtuklas, isang pagsubok sa
anyo ng pagsulat.

Alejandro G. Abadilla
ang sanaysay ay ang
“pagsasalaysay ng isang
sanay."
 Uri ng Sanayasay
Pormal
Nagbibigay impormasyon
Nagbibigay ng mahahalagang kaisipan
o kaalaman sa pamamagitan ng
makaagham at lohikal na
pagsasaayos sa paksang tinatalakay.
Maingat na pinipili ang pananalita
Tono ay mapitagan.
Obhetibo o di-kumikiling sa damdamin
ng may-akda.
Di-Pormal
Nagsisilbing aliwan/libangan
Nagbibigay-lugod ito sa pamamagitan
ng pagtalakay sa mga paksang
karaniwan, pang-araw-araw, at
personal.
Pakikipagkaibigan ang tono
Subhetibo ang paglalahad nito
sapagkat pumapanig sa damdamin at
paniniwala ng may-akda.
 Wika at
Gramatika
Tuwiran at Di-tuwirang Pahayag
 Wika at Gramatika
Ang tuwiran at di-tuwirang pahayag ay...
Nakatutulong sa pag-unawa ng mensahe ng isang diskurso.
Napapalinaw ang isang sanaysay o talumpati.
Nakakatulong sa pagtukoy sa mga ito ang katotohanan o
opinyon.

May mga pang-ugnay na nagpapatibay o nagpapatotoo sa

isang argumento upang makahikayat.
Halimbawa: katunayan, ang totoo, bilang patunay, at iba pa.
 Wika at Gramatika
Tuwirang Pahayag
may pinagbatayan at may
ebidensiya kaya't kapani-paniwala.
naglalahad ng eksaktong mensahe o
impormasyong ipinahahayag ng
isang tao.
Gumagamit ng mga panipi ("...")
upang ipakita ang buong sinabi ng
mamamahayag.
Di-Tuirang Pahayag
binabanggit lamang muli kung ano
ang tinuran o sinabi ng isang tao.
Hindi ito ginagamitan ng mga panipi.
ginagamitan ito ng mga pang-ukol
tulad ng alinsunod sa/kay, batay
sa/kay, ayon sa/kay, atbp.
pahayag na bagaman batay sa sariling
opinyon ay nahihikayat naman sa mga
tagapakinig o tagabasa.
 Halimbawa
Tuwirang Pahayag
1. “Ang totoo, hindi ako mapakali
dahil sa kinakaharap na suliranin
ng ating bansa” pahayag ng
pangulo.
2. Batay sa DOH, umabot na sa
429,864 ang kabuuang bilang ng
kumpirmadong kaso ng Covid-19
sa Pilipinas.
Di-Tuwirang Pahayag
1. Sa totoo lang, mas masarap
mamuhay ng mag-isa kaysa
magkaroon ng maingay na
kasama.
2. Sinabi ni Nelson Mandela na ang
nananalo ay isang nagmimithi na
hindi nawawalan ng pag-asa
Gawain
 Tukuyin
Sa totoo lang, ako ay ginagamit sa maraming

1. sitwasyon at pagkakataon. Ah, tunay ngang

malayo na ang aking narating bilang isang
instrumento ng komunikasyon.

Ayon kay Florante de Leon, siya ay isang Pinoy, sa puso’t

2.
diwa. Pinoy na isinilang sa ating bansa. Siya’y ‘di sanay sa
wikang mga banyaga, siya’y Pinoy na mayroong sariling
wika. Wikang Pambansa, ang gamit niyang salita.

Talagang ang mga Pinoy ay hindi nagpapahuli. Subalit,

3.
kasabay ng pagbabago at pagiging modernong ito ay
ginawa na rin akong moderno. Pakiramdam ko ay
binihisan ako upang sumabay sa makabagong panahon.
 Tukuyin
Ayon sa tagapagsalaysay sa “Ako ay Ikaw” na ang ako ay

4. ikaw na sasalamin sa ating bansa. Hindi masama ang pag-

unlad at ang pagbabago kung ang pagbabagong ito ay para
sa ikabubuti at ikaaayos ng komunikasyon.

5.
Sa katunayan, ang wika ng kabataan ngayon, Taglish, mga
jejemon wika nga. Ang salitang nanay sasabihing mudra,
ang tatay ay pudra.
Maraming
Salamat!