pandiwa sa simuno o paksa ng pangungusap. Naipapakita ito sa pamamagitan ng taglay na panlapi ng pandiwa.
I love painting URI NG POKUS 1. AKTOR-POKUS O TAGAGANAP
-ang paksa ang tagaganap ng kilos na isinasaad
ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "sino?". ---ginagamitan ng mga panlaping (mag- , um- , mang- , ma- , maka- , makapag- , maki- , magpa-) Halimbawa: 1. Naglunsad ng proyekto ang mga kabataan. 2. Nagluto ng masarap na ulam si nanay para sa amin. 3. Si Ian ay humingi ng payo sa kanyang kapatid tungkol sa kanyang suliranin. 2. POKUS SA LAYON
Ang paksa ang layon ng pandiwa sa
pangungusap; sumasagot sa tanong na "ano?". --- ginagamit sa pandiwa ang mga pnlaping (-in- , -i- , -ipa- , ma- , - an) sa Ingles, ito ay ang direct object. Halimbawa:
1. Nasira mo ang mga props para sa play.
2. Ang ulam na masarap ay niluto ni nanay para sa amin. 3. LOKATIBONG POKUS O GANAPAN Ang paksa ang lugar na ginaganapan ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "saan?". ---ginagamit ang mga panlaping(pag-/-an , - an/-han , ma-/-an , pang-/-an , mapag-/-an) HALIMBAWA: Pinagtaniman namin ang bukiran ng maraming gulay. Pinuntahan ni nanay ang kusina ng bahay para magluto. Ang tindahan, ang pinagbilhan ni Rosa ng bulaklak. Pinadausan ng paligsahan ang bagong tayong entablado. 4. BENEPAKTIBONG POKUS O TAGATANGGAP ---Ang paksa ang tumatanggap sa kilos ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "para kanino?". ---ginagamit ng mga panlaping(i- , -in , ipang- , ipag-) ---sa Ingles, ito ay ang indirect object. HALIMBAWA
Kami ay ipinagluto ni nanay ng masarap
na ulam. Ibinili ni Rosa ng bulaklak ang pinakamamahal na lola. 5. INSTRUMENTONG POKUS O KAGAMITAN Ang paksa ang kasangkapan o bagay na ginagamit upang maisagawa ang kilos ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "sa pamamagitan ng ano?". --- ginagamitan ng panlaping (ipang- , maipang-) Halimbawa Ipinampunas ni Marco ang basahan sa mesa. Ipinanghambalos niya ang hawak na tungkod sa magnanakaw. 6. KOSATIBONG POKUS O SANHI ang paksa ang nagpapahayag ng sanhi ng kilos ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "bakit?", ginagamitan ng panlaping (i- , ika- , ikina-) HALIMBAWA: Ikinatuwa namin ang pagluluto ng masarap na ulam ng aming nanay. Ikinalungkot ng bata ang hindi nila pagkikitang mag-anak. ALL ABOUT ME 7. POKUS SA DIREKSYON ---Ang paksa ang nagsasaad ng direksyon ng kilos ng pandiwa sa pangungusap; sumasagot sa tanong na "tungo saan/kanino?", ginagamitan ng panlaping (-an , -han , -in , -hin) I love gardening! ALL ABOUT ME HALIMBAWA: Sinulatan niya ang kanyang mga magulang. Pinuntahan ni Henry ang tindahan para mamili ng kagamitan.