You are on page 1of 32

ANG

PANGHIHIRAM
2. Gamitin ang mga natatanging mga salita
mula sa mga katutubong wika sa Pilipinas
at panatilihin ang orihinal na baybay.

“bana” = (Hiligaynon at
Sugbuanog Binisaya)
tawag sa lalaking asawa
“butanding“ = (Bicol) whale shark
“imam“ = (Tausug) tawag sa
paring Muslim
“caňao“ = (Igorot)
panseremonyang sayaw
“banhaw“ = (Visaya) muling
pagkabuhay
“chidwai” = (Ivatan) biloy ( dimple)
“gahum” = (Cebuano, Hiligayon,
Waray) kapangyarihan
3. Mga Salitang Hiram sa
Espaňol

3.1 Baybayin ang salita ayon sa


ABAKADA.

vocabulario = bokabularyo
telefono = telepono
celebracion = selebrasyon
maquina = makina
psicologia = sikolohiya
estudyante - hindi istudyante
estilo - hindi istilo
espiritu - hindi ispiritu
estruktura - hindi istruktura
desgrasya - hindi disgrasya
espesyal - hindi ispesyal
3.3 Sa mga salitang hiram sa
Espaňol na may “o”, panatilihin
ang “o”.
politika - hindi pulitika
opisina - hindi upisina
tradisyonal - hindi tradisyunal
koryente - hindi kuryente
tornilyo - hindi turnilyo
 3.4 May mga salitang hiram sa Espaňol na
nababago ang kasunod na katinig, ang “o”
ay nagiging “u” sa ilang mga salitang
sinusundan ng “n” o pailong na katinig. At
ang “n” au nagiging “m”.

Espaňol Filipino
convencion kumbensyon
conferencia kumperencia
convento kumbento
comforme kumporme
convulsion kumbulsiyon
Espaňol Filipino Ingles

imagen imahen image

dialogo diyalogo dialogue

prioridad priyoridad priority


imeyds – imahe (para sa
image)
dayalog – dayalogo ( para sa
dialoque)
prayoriti – prayoridad (para sa
priority)
5. Panghihiram sa wikang Ingles: Kung
wikang Ingles at iba pang wikang dayuhan
ang pinanghihiraman, panatilihin ang
orihinal na ispeling kung makalilito ang
pagsasa-Filipino ng baybay.

habeas corpus
bouquet
depot
toupee
spaghetti
reservoir
Manuel Quezon Biňan, Laguna
Ablaza Bldg. Jose Reyes Hospital
Jhonson wax Varicose vein
Videotape X-ray
Carbon Dioxide Fe (iron)
C (carbon) ZnO (zinc oxide)
V (velocity)
KARAGDAGANG
TUNTUNIN
A. Ginigitlingan ang pangngalang pantangi
at salitang hiram kapag inuunlapian.

maka-Diyos
maka-Ingles
pa-Davao

Sa aspektong kontemplatibo, inuulit ang


unang katinig at patinig (KP) ng salita.

magpa-Pal magfo-Ford
magvi-Vios magjo-Johnson
B. Sa paglalapi at pag-uulit ng mga
salitang hiram, idinurugtong ang
tunog ng KP sa unlapi.

magju-juice magfo-Ford
magdu-duty magji-jeep
magfo-photocopy magdo-drawing
mga paintings
mga opisyal
mga computer
paintings – hindi “mga paintings”
opisyales – hindi “mga opisyales”
computers – hindi “mga computers”
kalalakihan – hindi “mga kalalakihan”
hindi “limang kalalakihan”

Kababaihan – hindi “mga kababaihan”


hindi “anim na kababaihan”

Kaguruan – hindi “mga kaguruan”


hindi “tatlong kaguruan”

Kabataan – hindi “mga kabataan”


hindi “sampung kabataan”
pang-akademya/akademiko – hindi “pang-
akademiko”
pangkultura/kultural – hindi
“pangkultural”
panlingguwistika/lingguwistik – hindi
“panlingguwistik”
d.1 Sa mga salitag Ingles na nagtatapos
sa “ct”, ang “ct” ay nagiging “k” kapag
binabaybay sa Filipino.

abstact – abstrak
impact – impak
addict – adik
contract – kontrak
connect – konek
d.2 Sa mga salitang hiram na may
“ch” tatlong paraan ang maaaring
gamitin.

chunks chess
chat charger
chips chimes
d.2.2 palitan ng ts ang ch
at baybayin sa Filipino
d.2.3 palitan ng k ang ch at
baybayin sa Filipino

machine – makina
scholar – iskolar
chemical – kemikal

Maging konsistent sa paggamit ng


alinman sa tatlong paraan.
d.3 Mga salitang may sh

d.3.1 panatilihin d.3.2 palitan ng sy


ang orihinal ng ang sh at baybayin sa
anyo Filipino
shower
workshop – worksyap
shop shooting – syuting
showcase censorship – sensorship
shuttle scholarship – iskolarsyip
E. Mga salitang hiram na nagsisimula sa
letrang “s” ay maaaring baybayin sa
dalawang paraan.

e.1 panatilihin ang orihinal na anyo

scarf slogan spark


script spa

e.2 lagyan ng “I” sa unahan kapag binabay sa Filipino


schedule – iskedyul
sport – isport
scout – iskawt
scholar – iskolar
F. Mga salitang may dalawang
magkasunod na parehong katinig

Kinakaltas ang isa sa dalawang magkasunod


na parehong katinig.

bulletin – buletin
grammar – gramar
pattern – patern
transmitter – transmiter
G. Mga salitang may kambal-
Patinig
Sa mga salitang hiram sa Espaňol na may
kambal- patinig

1. Nananatili ang a + (e,i,o,u) at e + (a,i,o,u)

a + (e,i,o,u) = maestro, aorta, bailarina, baul,


laurel
e + (a,i,o,u) = teatro,teorya,beinte, neutral,
neurosis
3. Sinisingitan ng y o w sa mga
sumusunod na posisyon:

a. kung ang kambal- patinig ay nasa unang pantig


ng salita

ia = diyabetes (diabetes)
ue = piyesta (fiesta)
io = Diyos (Dios)
ua = guwapo (guapo)
ue = kuwenta (cuenta)
b. Kung ang kambal- patinig ay
sumusunod sa dalawa o mahigit pang
mga katinig

ia = diperensiya(diferencia)
ue = impiyerno(infierno)
io = abaloryo (abalorio)
ua = guwapo (guapo)
ue = sarsuwela (zarzuela)
ui = buwitre (buitre)
c. kung ang kambal- patinig ay
sumusunod sa H

lohiya (logia)
kolehiyal (collegial)
rehiyon (region)
perhuwisyo (perjuicio)

You might also like