ARALIN 1

Kabihasnang Minoan and Mycenean

Kabihasnang Minoan
• Uang nagtayo ng pamayanan sa timog Europa
• Ito ay nasa timog asya na nasa ISLA CRETE
• Minos
• Knossos- matatagpuan ang kagamitang nagpapakita ng
maunlad na pamumuhay. BILANG PINAKAMATANDANG
LUNGSOD.
• FRESCO- dibuhong tinakpan ng plaster tumigas at
tumagal
Kabihasnang Minoan
• LIPUNAN
• Magaling sa pangangalakal
• Halimbawa: palayok, tanso, ginto,at pilak
• Kilalang MANDARAGAT
• PAMAMAHALA
• Si Minos lamang ang kinilalang hari ng Minoan
• EKONOMIYA
• Nangunguna sa pangangalakal gmit ang bronze at copper.
• Tanim: wheat, barley, dates, ubas at oloves
• Hayop: tupa, baboy, at mga kambing
• Clay pipes
• SINING AT PANITIKAN
• Mahusay sa ining ng pabpapalayok

Kabihasnang Minoan
Disenyo: ay isda, puno, ibon, at iba pang hayop
ALAMAT NG MINOTAURO- may ulo ng toro at may katawang tao.
Anak ng isang toro at diyosa na nakatira sa Knossos. Napatay sa
ibang lugar dahil sa kanyang kalupitan
PAGBAGSAK NG MINOAN
Dahil sa lindol sa Crete
Kabihasnang Mycenean
• Monarkiya: Athens, Midea, Tiryns, Pylos, Thebes at Orchomenos.
• Timog gresya; Hellenic- kung saan ang pangalang Hellas ay
hinango sa Greyigo
• Maliit na tribu sa timog gresya
• Sinakop ang Minoan sa panahong ng lindol
• Digmaang Trojan
• Homer: Illiad ang Odyssey
• Dinokot ni Paris si Hellen, asawa ni haring Menelaus na hipag ni
Agamemnon
Kabihasnang Mycenean
• PAMAHALAAN
• Wanax- ang tawag sa haring namumuno ng Mycenean
• Relihiyon- ang ikalawang makapangyarihan
• Militar- ang ikatlong makapangyarihan
• LIPUNAN
• Zeus- pinakapakapangyarihang diyos
• Nagtayo ng temple
• Lion’s Gate- lagusang papuntang Mycenea
Kabihasnang Mycenean

• EKONOMIYA
• 3 pinapaunlad: agrikultura, paggawa, kalakalan
• Nagtatanim: ubas, butyl, olives, wheat, barley
• Kagamitang Bakal
Quiz
• Pinakapakapangyarihang diyos sa maycenean?
• Dibuhong tinakpang ng plaster upang tumigas at tumagal?
• Pulong makakatagpuan ng Mioan?
• Isang kagamitang pumipigil sa pag apaw ng tubig sa mga lupain
ng Minoan?
• Tawag sa hari ng estadong Mycenean?
• Alamat ng Minoan na may ulo ng toro at katawan ng tao?
• Dalwang epiko na isinulat ni Homer?
• Pinakamatandang lungsod ng Europa?
• Prinsepng dumokot kay Helle?
Quiz
• Tela
• Clay pipes
• Fresco
• Wanax
• Zeus
• Lion’s gate
• Iliad
• Pabango
• Minos
• Minotaur
 Aralin 2
Ang Klasiko at Hellenistikong Gresya
City-State sa Gresya
• Polis- ay binubuo ng mga lungsod. Pamahalaan at batas
• Acropolis- sentro ng mga polis kung saan ito ay nagtitipon tipon ang mga
tao upang talakayin ang tungkol sa politika at relihiyon
• Agora- sa ilalim ng acropolis, kinalalagyang ng palengke at pook na
nagsasama ang mga pamayanan
• 2 uri ng Polis:
• Karapatang legal- kalakalan, pag-aari, at mamuhay ng mapayapa
• Karapatang Politika- pagboto, paghalal sa pamahalaan, at magkaroon ng
armas
City-State sa Gresya
• KALALAKIHAN- pinakamataas na uri. May karapatang legal at
politika
• KABABAIHAN AT KABATAAN- may karapatang legal lamang
• MGA MAMAYANANG TUMIRA SA IBANG POLIS- karapatang legal
• ALIPIN- walang karapatang legal at politaka
• Plato- THE REPUBLIC
• 5 uri ng Hanapbuhay
• Taong kasangkot sa paggawa, Mamumuhunan sa negosyo,
• Manlalayag, Mangangalakal at magsasaka
City-State ng Sparta
• Messenia- isang relihiyon na sinakop sa timog kanlurang gresya
• Ang tawag sa mga messenian ay hilot meaning bihag
• Polis: binibuo ng mamayanan na bata lamang
• Edad na 20: pumapasok na sa serbisyong military ang mga bata
• 60 na edad magtatapos ang kanilang serbisyo
• Lycurgus- namuno ng Sparta
• Rule: 2 hari na mamumuno sa military, Gerousia na 28 na lalaki
na 60 na taong gulang. Ephors na pangkat na lalaki na
mangangalaga ng edukasyon ng lalaki at paguugali ng
pamayanan.
• Bumagsak sila dahil sa pagkatalo ng digmaan
City-State ng Athens
• Focus: pilosopiya at sining na malayo sa pamamaraan
ng Sparta
• Archon- 9 na kalalakiahan na pinamamahalaan tungkol
sa politika at relihiyon.
• Solon- pinakatanyag na archon na nagpatupad ng
reporma (nagpapalaya sa mga alipin).
• Naging maunlad ang kalakalan ng Athens
• Cleisthenes- pinuno na unang nagpakilala ng esensya ng
demokrasya
Digmaang Griyego-Persyano
• Digmaang Marathon- isang lugar sa silangan Gresya. Nagwagi ang
Athenian sa pamumuno ni Miltiades.
• Phippides-nagpabatid sa tagumapay ng mga Athenian. Namatay
pagkatapos ,maipabalita.
• Marathon- isang larong pinakamahabang palaro ng takbuhan
• Xerxes I- bilang ganti sa sa Griyego inilunsad ang digmaang
THERMOPYLAE.
• 300 na sundalo ng mga Sparta na pinamumunoan ni HARING
LEONIDAS
• 700 sundalo buhat sa iba pang lungsod ng Gresya
Digmaang Griyego-Persyano
• Natalo ang Griyego dahil sa isang traydor
• 480 BCE: nagkaroon ng digmaang sa SALAMIS . Naisahan ng mga
Athenian ang mga persyano sa pamumuno ni THEMISTOCLES.
• DIGMAANG PLATEA: tinalo ng mga Sparta ang mga persyano sa
labanan. ITO ANG DAHILANG KUNG BAKIT UMATRAS ANG
PERSYANO SA GRESYA .
• Pericles- narrating ng Athens ang ginintuang panahon ng
demokrasya.
• Ang pagbagsak ng ginintuang Panahon ng demokrasya ay dahil sa
pag siklab ng digmaang Peloponnisian hidwaan sa pagitan ng
Athens at Sparta
MGA KATANGIAN NG LIPUNANG ATHENIAN
ESTADO NG MGA KABABAIHAN
• Ay nakabilang sa mababang uri at dapat maging tagasunod ng
mga kalalakihan
• Hindi sila kabilang sa paglalahok ng paghalal ng pamahalaan
PAGUNLAD NG PANITIKANG
Isang libangan: panonood ng drama ( Athenian)
Lumikha ng teatro para ditto na kadalasan ay hugis pabilog
3 pinakaunang manunulat
• AESCHYLUS
• Isang manunulat ng dulang trahedya- nakatoun sa isang salaysay
at kahulugan
• ORESTIA- tumalakay sa hari ng Mycenae na si Agamemnon at
asawa na si Clyemnestra (paghihiganti ng asawa sa kanyang
asawa at paghihiganti ng anak sa kanyang ama.
• SOPHOCLES
• OEDIPUS REX- isang kwento tungkol sa isang hari (Oedipus)
• EURIPIDES- dulang nakabasi sa totoong buhay
Pagunlad ng pagsulat ng kasaysayan
• HERODOTUS- ama ng kasaysayan
• ARISTOTLE- Greyigo pilosopo sa paaralang LYCEUM
• Lumikha ng pamahalaan batay sa katarungan
• Libro: POLITICS
• Babae: sekondaryang uri ng mamayanan at mga mahihinga tao,
hindi sila dapat bigyan ng pagkakataon sa pamamahala.
• HARING PHILIP- hari ng Macedonia (may 7 asawa at 5 anak)
• ALEXANDER THE GREAT- anak ni haring Philip (pinagpatuloy ang
hangarin ng kanyang ama na lubusin ang persyano
•
• HELLINISTIKA- kultura ng makabagong Gresya “Hellas”
• 3 GENERAL NI ALEXANDER
• Antigonus- namuno sa Macedonia
• Seleucus- namuno sa asia minor
• Ptolemy-namuno sa Ehipto
• Aristarchus- ang bituin ay HINDI gumagalaw, ang daigdig ANG
gumagalaw
• Erastosthene- ay nagsabing and DAIGDIG AY BILOG at unang
nagtaya ng SIRKUMPERENSYA
• Euclid- nagambag ng pondasyon ng geometry “element”
• Archimides- sphere and cylinder
• Epicurus- tagapagtatag ng Epecureanismo (ang pangunahing
layunin ng tao ay maging masaya at MATATAMO LAMANG ITO
SA PAMAMAGITAN NG PAGKAMIT NG KALIGAYAN
• Zeno- stoisismo ( ang kasiyahan ay matatamo lamang sa
PAGKAKAROON NG KAPAYAPAAN NG KALOOB-LOOBAN NG
TAO)
• RENAISSANCE- muling pagsilang ng kaisipang griyego (italya)
• Humanismo- naniniwala ang kaisipan at pagpapaliwanag ay
dapat nakatuon sa tao.
• Desiderius Erasmus- ama ng humanism “Praise of Folly”
• Francesco Petrarch- tinaguyod rin ang ideang humanism
• Niccolo Machiavelli- gagawin ng tao ang lahat upang makamit
mapalawak manatili ang kanyang kapangyarihan “the Prince”
“THE END JUSTIFY THE MEANS”
• Thomas More- naniniwala rin ng humanism “ Utopia”- pantay
pantay
GREAT PINTOR
• Raphael Sanzio- “Sistine Madonna”
• Michaelangelo Buonarroti- “ Chapel”
• Leonardo de Vinci- “last supper” “monalisa”
• Francois Rebelais- Gargantua and pantagruel
• Miguel de Cervantes- “don Quixote”
ARALIN 5
• SCIENTIFIC REVOLUTION
• Scientific method
• Nicolaus Copernicus-ayon sa kanya, lumilibot ang daigdig paikot
sa araw.
• AKLAT: On the Revolutions of the Heavenly Sphere

• Galileo Galilei- italyanong iskolar ng matematika. Sang-ayon kay

Copernicus
• NAIMBENTO: teleskopyo
• Nabilanggo dahil sa kanyang libro na pagtuligsa sa simbahan
• Johannes Kepler- isa sa nagpatotoo sa teorya ni Copernicus.
• SAYING: ANG ARAW ANG SENTRO NG SOLAR SYSTEM
• AKLAT: Three laws of Planetary Motion
• 1. ang orbit ay elliptical
• 2.hindi nagbabago ang galaw ng planeta; bumibilis ang orbit
kapag ito ay nalalapit sa araw
• 3. ang bilis ng pagbagtas ng araw ay nakabatay sa layo ng nito sa
araw.
• Isaac Newton- kilala sa larangang Pisika
• PRINCIPLES- Laws of motion, laws of universal Gravitation,
at three laws of planetary motion ni kepler
• LAW OF UNIVERSAL GRAVITATION- anumang dalawang
bagay sa sanlibutan ay mahahatak papalapit sa isa’t isa.
• AKLAT: Mathematical Principles of Natural Philosophy
Ang Reformation
- tumutukoy sa panahon ng pagtuligsa sa simbahang katolika na
hindi ayon sa pamamalakad nito
• Martin Luther- unang taga pagsulong ng Reformation
• THE 95 THESES: listahan ng mga proposisyon tungkol sa mga
Gawain ng simbahan
• INDULHENSYA: ang pagkakaalis ng kaparusahang pagdaraanan ng
kaluluwa ng tao

• Ulrich Zwingli- isang pari. Tinotul niya ang pagdaraos ng misa

(wala sa bibliya)
• REBULTO: pinatanggal niya dahil sa pagaakalang na ito ang
sinasamba ng tao
Ang Reformation
- tumutukoy sa panahon ng pagtuligsa sa simbahang katolika na
hindi ayon sa pamamalakad nito

• John Calvin- pinagpatuloy ang Gawain ni Zwingli. Protestante

• AKLAT: Institutes of the Christian Religion
• PREDESTINATION- ay ang pagpili ng diyos sa mga kaluluwang
maililigtas at hindi maiiligtas
Age of Enlightenment
• AGE OF REASON: naganap sa panahong ito ang malaking pagbabago sa kaisipan
ng tao.
• Umunlad ang pangangatwiran ng tao.
• Pagunlad ng industriya ng paglathala
• Pagbabago sa Sistema ng edukasyon
• Paglaganap ng mga salon at coffeehouse
Pag-unlad ng industriya ng Paglathala
INGLATERA
Thomas Hobbes- Leviathan
John Locke- Two treatise of Government

PRANSYA
Charles de Second- The spirit of the laws
Jean Jacques Rousseau- The social Contract
Encyclopedia
Voltaire- Letters on the English
Pagbabago sa Sistema ng Edukasyon
• EMPIRICISM- ay pagbabatay mula sa pagmamasid o
eksperimento upang makakuha ng kaisipan o kaalaman
• SCIENTIFIC METHOD- ginamit para sa pagpapatotoo sa mga
pahayag tungkol sa daigdig
• Jean Jacque Rousseau- aklat na Emile or on Education

Ang ambag ng mga Salon at Coffeehouse

Nagsilbing lugar na pweding pagulungan