mineral (metal, di-metal, o enerhiya) upang gawing tapos na produkto o kabahagi ng isang yaring kalakal. • Ang mismong produkto, hilaw man o naproseso ang nagbibigay ng kita para sa bansa. Pagmamanupaktura
• Ito ay tumutukoy sa paggawa ng mga
produkto sa pamamagitan ng manual labor o ng mga makina. • Nagkakaroon ng pisikal o kemikal na transpormasyon ang mga materyal o bahagi nito sa pagbuo ng mga bagong produkto. Konstruksiyon • Kabilang dito ang mga gawaing tulad ng pagtatayo ng mga gusali, estruktura at iba pang land improvements. Utilities • Ito ay binubuo ng mga kompanyang ang pangunahing layunin ay matugunan ang pangangailangan ng mga mamamayan tulad ng tubig, kuryente at gas. • Kasama dito ang paglalatag ng mga imprastruktura at angkop na teknolohiya upang maihatid ang nararapat na serbisyo sa lahat ng tao. Uri ng mga Industriya ayon sa laki • Cottage Industry – Napapaloob dito ang mga produktong gawang kamay (hand- made products). Hindi hihigit sa 100 mangagawa ang kabilang sa industriya at maliit na lugar lamang ang sakop ng operasyon nito. • Small and Medium-scale Industry – Binubuo ng 100-200 na mga manggagawa at ginagamitan ng payak na makinarya sa pagproproseso ng mga produkto. Uri ng mga Industriya ayon sa laki • Large-scale Industry – Binubuo ng higit sa 200 na mga manggagawa, ginagamitan ng malalaki at kumplekadong makinarya sa pagproproseso ng mga produkto at kailangan ng malaking lugar para sa produksyon tulad ng planta o pabrika. Kahalagahan ng Industriya • Gumagawa ng mga produktong may bagong anyo, hugis at halaga. • Nagbibigay ng trabaho. • Pamilihan ng mga tapos na produkto • Nagpapasok ng dolyar sa bansa Suliranin ng Sektor ng Industriya Suliranin Epekto Kawalan ng malaking kapital Kakulangan ng produkto at upang tustusan ang pagtaas sa presyo nito. pangangailangan sa produksyon Mga White-elephant projects Pinsala sa mga mamamayan (Proyektong walang at kapaligiran. pakinabang) ng pamahalaan Kakulangan sa hilaw na Pagbabawas sa produksyon materyales at pagtaas sa presyo ng produkto. Malayang pagpasok ng Pagsasara ng mga lokal na murang produkto mula sa industriya at pagkawala ng ibang bansa dahil sa import hanapbuhay ng maraming liberalization. mamamayan. Sangay ng Pamahalaan na Tumutulog sa Sektor ng Industriya • Department of Trade and Industry (DTI) – Gumagabay sa mga mangangalakal sa pagtatatag ng negosyo. • Board of Investments (BOI) – Tinutulungan nito ang mga nagsisimulang industriya at humihikayat sa mga dayuhang mamumuhunan na magnegosyo sa bansa. • Philippine Economic Zone Authority (PEZA) – Tumutulong sa mga mamumuhunan na maghanap ng lugar upang pagtayuan ng negosyo. • Securities and Exchange Commission (SEC) – Nagtatala at negrerehistro sa mga kompanya sa bansa. Pagbubuod: • Pangunahing layunin ng sektor ng industriya ang maiproseso ang mga hilaw na materyal upang makabuo ng mga produkto na ginagamit ng tao. • Ang sektor ng industriya ay binubuo ng pagmimina, pagmamanupaktura, konstruksyon at utilities. • May tatlong uri ng industriya ayon sa laki – cottage industry, small and medium scale industry at large- scale industry. • Mahalaga ang sektor ng industriya sapagkat gumagawa ito ng mga produktong may bagong anyo, hugis at halaga, nagbibigay ng empleyo, pamilihan ng mga tapos na produkto at nagpapasok ng dolyar sa bansa TAKDA : PAGPAPAHALAGA
• Paano ka makatutulong sa pag-
unlad ng sektor ng industriya tungo sa pagkamit ng kaunlaran ng bansa? References: • EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon 2015 • Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House • De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong at Pag-unlad, VPHI • Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI • Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI