Τι είναι η Βιοφυσική

•Η Βιοφυσική ή Βιολογική Φυσική είναι ο •Η Βιοφυσική είναι ο κλάδος

διεπιστημονικός κλάδος της Βιολογίας και της εκείνος των φυσικών
Φυσικής που μελετά εκείνα τα φυσικά φαινόμενα που επιστημών που ασχολείται με:
συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την έμβια ύλη •1. τη μελέτη των φυσικών
(μικροοργανισμοί, φυτά, ζώα, άνθρωπος). φαινομένων που υπεισέρχονται
•Κύριο αντικείμενο της Βιοφυσικής είναι η στη δομή, οργάνωση και
διερεύνηση των φυσικών διαδικασιών που λειτουργία των βιολογικών
εξελίσσονται στους ανθρώπους και στους άλλους συστημάτων,
έμβιους οργανισμούς, καθώς και οι επιδράσεις •2. τη χρησιμοποίηση των
διαφόρων μορφών ενεργείας (π.χ. της θερμότητας, αρχών και μεθόδων της
του φωτός, ιονιζουσών ή μη ακτινοβολιών) ή της Φυσικής στην έρευνα των
βαρύτητας στα φυτά, στα ζώα και στον άνθρωπο. φαινομένων της ζωής,
Παράλληλα η Βιοφυσική επιστήμη από κοινού με •3. τη μελέτη των βιολογικών
άλλες βιολογικές επιστήμες-βιοεπιστήμες (πχ. αποτελεσμάτων από την
Βιοχημεία, Φυσιολογία) επιστρατεύεται για τον επίδραση των φυσικών
εντοπισμό των αιτιών των διαφόρων ασθενειών. παραγόντων στην έμβια ύλη

H Βιοφυσική κινείται στα όρια μεταξύ Φυσικής, Βιολογίας και Χημείας. Η εικόνα της έχει
αλλάξει τα τελευταία χρόνια, αφού τώρα πια επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στο μοριακό
και κυτταρικό επίπεδο των βιολογικών φαινομένων.
 Τι είναι η Βιοφυσική

Roland Glaser (2002 and 2012)

When I started teaching biophysics to biology students at the Friedrich Schiller
University of Jena in 1965, the questions arose: What actually is biophysics?
What should I teach? Only one thing seemed to be clear to me: biophysics is
neither “physics for biologists” nor “physical methods applied to biology,” but a
modern field of science leading to new approaches of our understanding of
biological functions.
 Τι είναι η Βιοφυσική

Roland Glaser (2002 and 2012)

The subjects of Biophysics are the physical principles underlying all processes of
living systems. This also includes environmental biophysics, which represents
physical influences on physiological functions.
Biophysics is an interdisciplinary science somewhere between biology and
physics – as may be concluded from its name – and it is furthermore connected to
other disciplines, such as mathematics, physical chemistry, and biochemistry. The
term “biophysics” was first used in 1892 by Karl Pearson in his book “The
Grammar of Science.”
Does biophysics belong to biology, or is it a part of physics? Biology, by
definition, claims to be a comprehensive science relating to all functions of living
systems. Hence, biophysics, like genetics, biochemistry, physiology etc., should be
considered as a special part of biology. This view has not remained undisputed by
physicists, since physics is not confined to subjects of inanimate matter. Biophysics
can be considered, with equal justification, as a part of physics. Especially today,
when the boundaries between classical disciplines are no longer fixed, it would be
futile to try to balance those aspects against each other. Biophysics appears to be
one of the best examples of an interdisciplinary science.
 Τι είναι η Βιοφυσική

Rodney Cotterill (2002)

It is probably no exaggeration to say that many regard biophysics as a discipline
still waiting to be adequately defined. This conclusion appears to be
endorsed by the considerable differences between several of the publications
on the subject cited at the end of this chapter. Indeed, in terms of the items they
discuss, these barely overlap with each other. But this should be taken as an
indication of the sheer multiplicity of things that now belong under the biophysics
banner; no single author could reasonably be expected to cover them
all. If one considers what these books and articles describe collectively, a
unified picture does in fact emerge.
Biophysics is simply the application of physics to biology, with a view to
furthering the understanding of biological systems. There is a related activity in
which methods developed originally for purely physical challenges have been
applied to biological (and in some cases medical) issues. Biophysics tends to be
studied by those who have a background in physics, and who may thus be
bringing useful expertise to the investigation of living things. But there have
also been examples of biologists acquiring the requisite knowledge of physics
and then using this to solve a specific problem.
 Περιεχόμενα μαθήματος

• Δομή πρωτεϊνών, DNA, RNA (βιολογικά μακρομόρια ή

βιολογικά πολυμερή ή βιοπολυμερή).
• Εφαρμογές Θερμοδυναμικής –Στατιστικής Φυσικής στη
Βιοφυσική.
• Πειραματικές τεχνικές στη Bιοφυσική: Περίθλαση ακτίνων Χ,
ηλεκτρονική μικροσκοπία (ΕΜ), σαρωτική μικροσκοπία
σήραγγας (STM), μικροσκοπία ατομικών δυνάμεων (ΑFM),
οπτικές μικροσκοπίες, οπτικές λαβίδες (optical tweezers)
• Βιολογικές μεμβράνες (φαινόμενα μεταφοράς, δυναμικά
ισορροπίας).
• Εισαγωγή στη νευροφυσιολογία (διεγέρσιμες μεμβράνες,
μοντελοποίηση μεμβρανών).
• Φασματοσκοπία NMR.