BAB 9 : BAHAN BUATAN

DALAM INDUSTRI
(A) ASID SULFURIK
OLEH
NAATHASRI PRABAGARAN
 KEGUNAAN ASID SULFURIK
 MEMPUNYAI KEGUNAAN YANG BANYAK DALAM INDUSTRI
 PEMBUATAN BAJA : BAJA AMMONIUM SULFAT , (NH 4)2SO4
 PEMBUATAN PIGMEN PUTIH : CAT
 PEMBUATAN DETERGEN
 PEMBUATAN GENTIAN SINTETIK : RAYON
 PEMBUATAN ELEKTROLIT : BATERI KERETA
 PEMBUATAN PLASTIK
 PEMBUATAN BAHAN KIMIA LAIN : ASID TATARIK
 KEGUNAAN ASID SULFURIK
 DIGUNAKAN DALAM MAKMAL SEKOLAH :
 BAHAN PENGERING
 BAHAN PENGDEHIDRATAN
 SEBAGAI MANGKIN
 SEBAGAI ASID KUAT
 PEMBUATAN ASID SULFURIK DALAM
INDUSTRI
• ASID SULFURIK DISEDIAKAN MELALUI : PROSES SENTUH
• BAHAN MENTAH : SULFUR , UDARA , OKSIGEN DAN AIR
• CARTA ALIR UNTUK PROSES SENTUH :
 3 PERINGKAT PROSES SENTUH
 PERINGKAT I :
 PENGHASILAN SULFUR DIOKSIDA
 ( SULFUR SULFUR DIOKSIDA )
 PERINGAT II :
 PENUKARAN SUKFUR DIOKSIDA KEPADA SULFUR TRIOKSIDA
 ( SULFUR DIOKSIDA SULFUR TRIOKSIDA )
 PERINGKAT III :
 PENGHASILAN ASID SULFURIK
 ( SULFUR TRIOKSIDA ASID SULFURIK )
PERINGKAT I : PEMBENTUKAN SULFUR
DIOKSIDA
• SULFUR LEBUR DIBAKAR DI DALM UDARA KERING UNTUK
MENGHASILKAN SULFUR DIOKSIDA, SO2
• GAS YANG TERBENTUK DITULENKAN DAN DISEJUKKAN

S (ce) + O2 (g) SO2 (g)

 PERINGKAT II : PEMBENTUKAN
SULFUR TRIOKSIDA
• SULFUR DIOKSIDA , SO2 DAN GAS OKSIGEN , O2 YANG
BERLEBIHAN DISALURKAN MELALUI MANGKIN VANADIUM ,
V2O5
• PADA SUHU 450 C DI BAWAH TEKANAN 1 atm TERHASIL
SULFUR DIOKSIDA , SO3

2SO2 (g) + O2 (g) 2SO3 (g)

 PERINGKAT III : PEMBENTUKAN
OLEUM
• SUFUR TRIOKSIDA , SO3 DILARUTKAN DI DALAM ASIK
SULFURIK , H2SO4 PEKAT
• MEMBENTUK OLEUM , H2S2O7

SO3 (g) + H2SO4 (ce) H2S2O7 (ce)

PERINGKAT IV : PENCAIRAN OLEUM
• OLEUM , H2S2O7 DICAIRKAN DENGAN AIR UNTUK
MENGHASILKAN ASIK SULFURIK , H2SO4 PEKAT DALAM
KUANTITI YANG BANYAK

H2S2O7 (ce) + H2O (ce) 2H2SO4 (ce)

• PERINGKAT KETIGA DAN KEEMPAT ADALH SETARA DALAM
MENCAMPURKAN SULFUR TRIOKSIDA , SO3 SECARA LANGSUNG KE
DALAM AIR : SO3 (g) + H2O (ce) H2SO4 (ce)
• TIDAK DILAKUKAN DALAM INDUSTRI KERANA SULFUR TRIOKSIDA ,
SO3 BERTINDAK BALAS TERLALU CERGAS DENGAN AIR
• AKAN MENGHASILKAN WAP ASID SULFURIK , H2SO4 YANG BANYAK
• WASAP AKAN MENGAKIS , TIDAK MUDAH DIKONDUKSIKAN DAN
MENCEMARKAN UDARA
SULFUR DIOKSIDA DAN PENCEMARAN
ALAM SEKITAR
GAS SULFUR DIOKSIDA BOLEH MENCEMARKAN ALAM SEKITAR KERANA SIFATNYA
BERASID DAN BERACUN
PROSES SENTUH MENGHASILKAN SULFUR DIOKSIDA SECARA SAMPINGAN
SISTEM PERNAFASAN AKAN TERGANGGU APABILA TERHIRUP GAS SULFUR
SEHINGGA MENYEBABKAN :
 BATUK
 SAKIT DADA
 SESAK NAFAS
 BRONKITIS
 PENYAKIT PARU-PARU YANG LAIN
 PUNCA SULFUR DIOKSIDA , SO2
HAMPIR SEMUA SULFUR DIOKSIDA DI UDARA BERPUNCA DARIPADA
 KENDERAAN : MENGELUARKAN SO2 HASIL PEMBAKARAN BAHAN API FOSIL
 SUMBER INDUSTRI : MENYEBABKAN PENCEMARAN UDARA
 PUNCA LAIN YANG MENGHASILKAN SULFUR DIOKSIDA ADALAH SEPERTI
BERIKUT :
 LETUSAN GUNUNG BERAPI
 PENGEKSTRAKAN LOGAM DARIPADA BIJIH SULFIDA
 PEMBAKARAN BAHAN API FOSIL : ARANG BATU DAN PETROLEUM YANG MENGANDUNGI
KADAR SULFUR YANG TINGGI
 PEMBUANGAN HASIL BUANGAN YANG DIPERBUAT DARIPADA ASID SULFURIK : RAYON
 PEMBETUKAN HUJAN ASID
 PUNCA UTAMA : SULFUR DIOKSIDA
 APABILA SULFUR DIOKSIDA LARUT DALAM AIR , ASID SULFURUS TERBENTUK :
SO2 (g) + H2O (ce) H2SO3 (ak)
 SULFUR DIOKSIDA BOLEH BERTINDAK BALAS DENGAN OKSIGEN DAN AIR UNTUK MEMBENTUK
ASID SULFURIK :
2SO2 (g) +O2 (g) + 2H2O(ce) 2 H2SO4 (ak)

 pH AIR HUJAN PERLU BERADA DALAM LINGKUNGAN 2.0 HINGGA 5.5 UNTUK HUJAN
ASID TERBETUK
 KEHADIRAN ASID SULFURUS , ASID SULFURIK DAN ASID NITRIK DALAM AIR HUJAN
 KESAN HJAN ASID KE ATAS ALAM
SEKITAR
 PENCEMARAN UDARA
 MENCEMARKAN UDARA , MANGAKIS BANGUNAN DAN ARCA YANG
DIPERBUAT DARIPADA LOGAM DAN BATU MARMAR
 LOGAM BOLEH BERTINDAK BALAS PERLAHAN-LAHAN DENGAN ASID
DALAM AIR HUJAN :
FE (p) + H2SO4 (ak) FESO4 (ak) + H2 (g)

CaCO3 (p) + H2SO4 (ak) CaSO4 (p) + CO2 (g) + H2O (ce)
 KESAN HUJAN ASID KE ATAS ALAM
SEKITAR
 PENCEMARAN TANAH
 HUJAN ASID :
 MENINGKATKAN KEASIDAN TANAH
 MENGHAUSKAN MINERAL DAN NUTRIEN TANAH
 MENYEBABKAN KEMUSNAHAN POKOK DALAM HUTAN
 KESAN HUJAN ASID KE ATS ALAM
SEKITAR
 PENCEMARAN AIR
 MENINGKATKAN KEASIDAN AIR SUNGAI DAN AIR TASIK
 AIR YANG BERSIFAT ASID BOLEH MENYEBABKAN ORGANISMA
AKUATIK SEPERTI PLANKTON DAN IKAN MATI SEHINGGA
MENGGANGU EKOSISTEM
 CARA UNTUK MENGATASI KESAN
HUJAN ASID
 MENGGUNAKAN BAHAN API YANG MENGANDUNGI KANDUNGAN SULFUR
YANG RENDAH
 UNTUK MENGURANGKAN PEMBEBESAN SULFUR DIOKSIDA KE UDARA
 MENYINGKIRKAN SULFUR DIOKSIDA DARIPADA GAS BUANGAN INDUSTRI
SEBELUM TERBEBAS KE UDARA
 SEBUK KALSIUM KARBONAT : UNTUK MENYERAP SULFUR DIOKSIDA DARIPADAGAS
BUANGAN DAN MEMBENTUK KALSIUM OKSIDA
CaCO3 (p) CaO (p) + CO2 (g)
 KALSIUM OKSIDA KEMUIAN BERTIDAK BALAS DENGAN SULFUR DIOKSIDA :
MEMBENTUK KALSIM SULFIT
CaO (p) + SO2 (g) CaSO3 (p)
 CARA UNTUK MENGATASI KESAN
HUJAN ASID
 KALSIUM SULFIT KEMUDIAN DIOKSIDAKAN KEPADA KALSIUM
SULFAT: DIGUNAKAN DALAM INDUDTRI PEMBINAAN
 MENEUTRALKAN AIR DAN TANAH YANG BERASID MELALUI
TINDAK BALAS DENGAN KALSIUM OKSIDA , KALSIUM
HIDROKSIDA DAN KALSIUM KARBONAT
TERIMA KASIH