KULTURA KO,

IPAGMAMALAKI KO!
KWARTER 2, MODYUL 6
LINGGO 6
JAYSON A. LAMADRID
 ARALIN

• ARALIN 1 : PAGHIHINUHA NG KULTURA

• ARALIN 2 : KULTURA MO VS. KULTURA
KO
 LAYUNIN

• SA PAGTATAPOS NG ARALING ITO ANG MGA MAG-AARAL AY

INAASAHAN NA:
• NAHIHINUHA MO ANG KULTURANG NAKAPALOOB SA KUWENTO.
• NAPAGHAHAMBING ANG KULTURA NG ILANG BANSA SA
SILANGANG ASYA BATAY SA NAPANOOD NA BAHAGI NG
TELESERYE O PELIKULA.
 SI DAYLEG AT SI LUMAWIG.

• TEACHER ANG LOLA KO. NUNG BAGO PA LAMANG SIYA

NAGTUTURO, NADESTINO SIYA SA CORDILLERA. MABABAIT DAW
ANG MGA TAO DUN. OO, MGA IFUGAO ANG MGA TAO DUN AT
SIYEMPRE, DAHIL 1960S NUN, USO PA ANG MGA HEADHUNTERS,
KAYA MAY TAKOT SI LOLA NANG MAGSIMULA SIYANG MAGTURO
DUN. MALAMIG DAW SA CORDILLERA. TUWING UMAGA,
NABABALOT NG ALAPAAP ANG MGA BUNDOK. AT KAPAG
DINARANG NA NG INIT NG ARAW ANG HAMOG, BUBUKA ANG
ALAPAAP AT MATATANAW MO NAMAN ANG MGA BAYTANG-
BAYTANG NA TANINAM NG PALAY. ISA DAW ITO SA MGA
KAGILAGILALAS NA GAWA NG MGA NINUNO NG MGA IFUGAO.
• MARAMING KAUGALIAN AT MGA TRADISYON ANG MGA IFUGAO NA IBA
SA MGA TAGALOG. ISA NA RITO ANG PANINIWALA KAY LUMAWIG, ANG
DIYOS NG BUNDOK. TUWING KABILUGAN NG BUWAN BAGO SILA
MAGSABOG NG BINHI, NAG-AATANG ANG BAWAT MAGSASAKA NG ISANG
MANOK KAY LUMAWIG. KAPAG HINDI DAW SILA NAG-ATANG AY
MAGIGING KAUNTI LAMANG ANG KANILANG ANI. INIIWAN NILA ANG
ALAY NA MANOK SA LIBIS NG GUBAT AT KINABUKASAN, MGA DUGUANG
BALAHIBO NA LAMANG ANG NATITIRA DITO. ANG PANINIWALA NG MGA
IFUGAO, KINAKAIN ITO NG ALAGANG BABOY DAMO NI LUMAWIG...
YUNG PUTING BABOY-DAMO NA BAWAL HULIHIN AT PATAYIN NINO MAN
-- KAPAG MAY PUMATAY NITO, AANIHIN NG BUONG TRIBO ANG POOT NI
LUMAWIG.
• ISA SA MGA ESTUDYANTE NI LOLA SI DAYLEG. LAGI SIYANG NAGTATANONG KAY
LOLA... KUNG BAKIT MAPUTI ANG BALAT NI LOLA AT ANG SA KANYA NAMAN AY
KAYUMANGGI; KUNG BAKIT SUSON-SUSON ANG SUOT NA DAMIT NI LOLA LABAN SA
GINAW; KUNG BAKIT IBA ANG WIKANG GAMIT NI LOLA SA PAGTUTURO; AT KUNG
IBA BA ANG DIYOS NI LOLA. KARAMIHAN SA MGA TANONG NA ITO AY HINDI
KAYANG SAGUTIN NI LOLA.
• SA MATAGAL NA PAMAMALAGI NI LOLA SA CORDILLERA, NAPALAPIT SA KANYA SI
DAYLEG. HANGGANG DUMATING ANG PANAHON NA KINAILANGAN NA NI DAYLEG
NA MAGKOLEHIYO. LUMUWAS SIYA SA SIYUDAD AT DUON, NAKAPAGTAPOS SIYA NG
KURSONG EDUKASYON. MEDYO NAGTAGAL DIN SI DAYLEG SA SIYUDAD NGUNIT
KAPAGDAKA AY BIGLANG UMUWI ITONG MULI SA CORDILLERA. PAGBALIK NIYA,
IBANG-IBA NA SIYA -- HINDI LAMANG SA PANANAMIT KUNDI NA RIN MAGING SA
PAGKILOS... NAGING MILITANTE SIYA. KAMA-MARTIAL-LAW PA LAMANG NUON AT
HINUHULI NG MILITAR ANG MGA KABATAANG PROGRESIBO. ITO ANG DAHILAN
KUNG BAKIT NAGBALIK SI DAYLEG SA CORDILLERA.
• NAGING KATUWANG NI LOLA SI DAYLEG SA PAGTUTURO. NGUNIT ANG MGA
LEKSIYONG ITINUTURO NI DAYLEG AY IBA NA SA MGA LEKSIYONG
NAKAGAWIAN NI LOLA. ANG MGA LEKSIYON NA ITO AY PUNO NA NG
PAGBABAGO AT NAGMIMISTULANG SALAMIN NG MARAHAS NA PANAHON NA
KANILANG KINIKILUSAN. PATI RIN ANG PAGKALINGA NI DAYLEG SA LUPA AY
NAGING REPLEKSIYON NG PAGBABAGONG NAGANAP SA KANIYANG SALOOBIN.
KUNG SAAN DATI SIYA'Y NAGBIBILANG NANG PAGBILOG NG BUWAN AT NAG-
AATANG KAY LUMAWIG, SUMUSUGA NA SIYA NANG WALANG PASINTABI SA
TRADISYON NG TRIBO; HINDI NA NIYA HINIHINTAY ANG HUDYAT NG MGA
MATATANDA UPANG MAGTANIM. NANG SIYA AY PINUNA NG MGA NAKATATANDA,
GANITO ANG SINABI NIYA: "HINDI NA AKO NANINIWALA SA MGA DIYOS NG
IFUGAO DAHIL ANG MGA DIYOS NA ITO AY NANANAGHARI LAMANG SA BUNDOK
AT WALANG KAPANGYARIHANG IWASTO ANG MGA MALI SA MUNDO." DAHIL SA
KAPANGAHASANG ITO LABAN SA MGA DIYOS, PINATAWAN SIYA NG PARUSANG
KATAHIMIKAN -- WALANG MAAARING KUMAUSAP KAY DAYLEG HANGGA'T
WALANG HUDYAT NA MANGGAGALING SA MGA DIYOS.
• KINAUMAGAHAN, NAGULAT NA LAMANG ANG LAHAT NANG MAKITA NILA SI
DAYLEG NA BALOT NG DUGONG TUMATAGAS MULA SA KATAWAN NG HAYOP NA
PASAN NIYA. NANGASO SI DAYLEG AT PINATAY NIYA ANG PUTING BABOY-DAMO.
UMALINGAWNGAW ANG IYAKAN SA PALIGID. TAKOT NA LUMINGA ANG LAHAT...
ALUMPIHIT NA TUMINGIN SA GUBAT. IISA ANG TANONG NILA -- BAKIT?
• "UPANG IPAKITA SA INYO NA ANG BABOY-DAMO NA ITO AY ISANG HAYOP
LAMANG! HINDI SIYA ESPESYAL! HINDI SIYA ALAGA NI LUMAWIG! HINDI TOTOO
SI LUMAWIG!" ALINSABAY SA HULING TINURAN NIYA AY ANG ALINSANGAN NA
DULOT NG ARAW. NAGBABADYA ANG TAGTUYOT. NANGATAKOT ANG KATRIBO
NIYA AT SILA'Y NANGAGSITUNGO SA LIBIS NG GUBAT. DUON, SILA'Y LUMUHOD
AT PILIT HUMINGI NG TAWAD KAY LUMAWIG. PILIT NA HINIMOK NG MGA
MATATANDA SA TRIBO SI DAYLEG NA HUMINGI NG TAWAD KAY LUMAWIG
NGUNIT MATIGAS SI DAYLEG. "ANG NAG-IISANG DIYOS AY ANG DIYOS NG
SIYENSIYA AT SIYA'Y NILILOK LAMANG NG TAO." ITO ANG MADALAS TURAN NI
DAYLEG.
• ANG MGA ARAW AY NAGING LINGGO NA NAGING BUWAN NA NAGING
TAON. TATLONG TAON NANG TUMATAGAL ANG TAGTUYOT NGUNIT
HINDI NAGBABAGO NG PANININDIGAN SI DAYLEG. HANGGANG
NAGKASAKIT AT NARATAY SA KAMA ANG INA NIYA... NABIBINGIT ITO
SA KAMATAYAN. ILANG DOKTOR MULA SA SIYUDAD ANG DINALA NI
DAYLEG SA BAHAY NILA NGUNIT WALA SILANG MAKITANG SAKIT
NITO. ANAS-ANASAN NG MGA KATRIBO NI DAYLEG NA ITO NA
MARAHIL ANG PARUSANG PATAW NI LUMAWIG.
• ISANG GABI, NARINIG NG BUONG TRIBO ANG ISANG HAGULGOL NA
PUNO NG PAIT. UMALINGAWNGAW ANG IYAK NA YAON. NANG
SUMIKAT ANG ARAW, NAKITA NILA SI DAYLEG NA SUMASAYAW SA
LIBIS NG GUBAT, SUOT MULI ANG TRADISYUNAL NA KASUOTAN NG
MGA IFUGAO.
• . NAKALATAG SA HARAP NIYA ANG BANGKAY NG KANIYANG INA. PAWISAN
NA SI DAYLEG AT HALATANG MAY KUNG ILANG ORAS NA SIYANG
SUMASAYAW NG RITWAL NA SAYAW PARA KAY LUMAWIG
• "LUMMMAAAAWIIIIIIIG! PATAAAAAWAAAAAD!
LUUUMMMMAAAAAWIIIIIIIG!" ANG SIGAW NIYA HABANG NAGSASAYAW.
LUMUBOG ANG ARAW AT SINIKATAN SIYA NG BUWAN NGUNIT PATULOY PA
RIN SIYANG NAGSAYAW. KINAUMAGAHAN, BUMUNGAD SA BUONG TRIBO
ANG MALAMIG NA KATAWAN NI DAYLEG. KASABAY NANG PAGSIKAT NG
ARAW AY ANG UNANG PATAK NG ULAN NA WARI BA'Y NAGLILINIS SA
BANGKAY NI DAYLEG AT NG KANIYANG INA.
• NANG ARAW DING IYON, BUMABA SI LOLA DITO SA PATAG. HINDI NA RAW
NIYA KAYANG INTINDIHIN ANG MALALIM AT MISTERYOSONG TRADISYON NG
MGA IFUGAO.
 PAG-USAPAN NATIN !!!!

• BAKIT KINAKAILANGAN NILANG MAGALAY NG MANOK TUWING

KABILUGAN NG BUWAN?
• ANO ANG SINASABING NAGING DAHILAN NG PAGKAKASAKIT NG INA NI
DAYLENG?
• MAHIHINUHA ANG KULTURANG NAKAPALOOB SA KUWENTO?PAANO
• BAKIT MAHALAGA ANG PAGHIHINUHA NG KULTURA SA ISANG KUWENTO?
• YEHEY! NAKATUTUWA NAMAN AT NAHIHINUHA NA NINYO ANG MGA
KULTURANG NAKAPALOOB SA ISANG KUWENTO.
ARALIN 2 : KULTURA MO VS. KULTURA KO
 PAG-USAPAN NATIN!
• PAANO ISINALAYSAY ANG PAGKAKAIBA NG KULTURA NG BANSANG PILIPINAS AT
BANSANG KOREA?
• ANONG KAIBAHAN NG KOREA SA PILIPINAS PAGDATING SA KASUOTANG
PAMPAA?
• ANONG KAIBAHAN NG KOREA SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGBATI SA
NAKATATANDA?
• ANONG KAIBAHAN NG KOREA SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGBATI SA
NAKATATANDA?
• ANONG KAIBAHAN NG KOREA SA PILIPINAS PAGDATING SA ISANG BABAENG
NAGDADALANG-TAO NA NAGTATRABAHO?
• ANONG KAIBAHAN NG KOREA SA PILIPINAS PAGDATING SA PAG-AKIT SA PAG-
INOM SA TAUHAN?
(10 REASONS WHY THE PHILIPPINES IS BETTER
THAN JAPAN)
 PAG-USAPAN NATIN
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGSASALITA?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGGAMIT NG SOCIAL MEDIA?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA EKONOMIYA NG BANSA?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGIGING POSITIBO? \
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA KLIMA?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA UPBEAT?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA ADJUSTMENT?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA PAGKAKAPANTAY NG
KARAPATAN NG LALAKI AT BABAE?
• ANONG KAIBAHAN NG HAPON SA PILIPINAS PAGDATING SA PAG-UUWI NG MGA
NATITIRANG PAGKAIN SA RESTORAN?
• PAANO NASASALAMIN ANG KULTURA NG ISANG BANSA SA MGA PELIKULA O
TELESERYE?
• NASASALAMIN ANG KULTURA NG ISANG BANSA SA MGA PELIKULA O TELESERYE
SAPAGKAT ANG KADALASANG PINAPAKSA NG MGA TELESERYE O PELIKULA AY
ANG MGA KINAMULATAN O KINAGISNAN NG MGA MAMAMAYAN AT ITO ANG
BUMUBUO SA KANILANG KULTURA.
• PAANO MABISANG MAIHAHAMBING ANG KULTURA NG IBA’T IBANG BANSA
KUNG ANG PAGBABATAYAN AY ANG KANILANG MGA PELIKULA O TELESERYE?
• SA PAMAMAGITAN NG PAGBIBIGAY PANSIN SA KUNG PAANO SILA MAMUHAY,
ANO ANG MADALAS NILANG GINAGAWA, MGA BAGAY NA KINAHIHILIGAN NG
NAKARARAMI, MGA PANINIWALA AT TRADISYON AT MARAMI PANG IBA.
•MARAMING SALAMAT SA
AKTIBONG PAKIKINIG AT
PAKIKIPAGTALAKAYAN
