8.

1
Penggunaan cermin
 8.1.1
Membezakan
antara imej sahih
dan imej maya.
• Imej ialah gambaran yang
dihasilkan daripada sebuah
objek.

• Imej boleh digolongkan kepada

imej sahih dan imej maya.
 Jenis-jenis imej
Imej sahih Imej maya

Boleh ditangkap dengan Tidak boleh ditangkap.

menggunakan skrin. Merupakan ilusi pemerhati.

Boleh dihasilkan oleh Boleh dihasilkan oleh

pembiasan cahaya oleh
kanta.
Contoh: Imej yang
ditayangkan pada skrin oleh
projektor LCD merupakan
imej nyata.
pantulan cermin.
Contoh: Imej yang
terbentuk pada cermin
satah merupakan imej
maya.

• Kedua-dua jenis imej boleh diperhatikan oleh mata manusia.

 8.1.2
Berkomunikasi mengenai ciri
imej dalam cermin satah, cermin
cekung dan cermin cembung.

8.1.3
Menyatakan bahawa jarak objek
adalah sama dengan jarak imej
dalam cermin satah.
• Rajah di bawah menunjukkan situasi di mana
anda sedang berdiri di depan sebuah cermin
satah. Imej anda terbentuk di belakang cermin
tersebut.
Imej maya
terbentuk di
Anda (sebagai belakang cermin
objek)

u v
• Berdasarkan pemerhatian pada rajah, didapati:
Jarak objek, u = Jarak imej, v
Jarak objek, u merupakan jarak di antara anda (sebagai
objek) dengan permukaan cermin
Jarak imej, v merupakan jarak di antara imej anda dengan
permukaan cermin. 
• Imej yang terbentuk di belakang cermin satah tersebut
merupakan imej maya kerana tidak dapat ditangkap
dengan menggunakan layar.
• Ketinggian anda sama dengan ketinggian imej di belakang
cermin satah.
• Ketika tangan kanan anda diangkat, diperhatikan bahawa
tangan kiri imej tersebut diangkat. Imej itu dikatakan
tersongsang sisi.
Jenis-jenis cermin melengkung serta
ciri-ciri imej yang terbentuk :
Cermin cembung

• Juga dikenali sebagai cermin

pencapah.
• Bentuk: melengkung ke luar.
• Memantulkan semua sinar
yang selari menghala ke luar,
seolah-olah berasal daripada
fokus utama, F yang berada di
belakang cermin.
• Ciri-ciri imej: tegak, maya dan
lebih kecil daripada objek
Cermin cekung
• Juga dikenali sebagai cermin
penumpu.
• Bentuk: melengkung ke
dalam.
• Memantulkan semua sinar
yang selari ke arah fokus
utama, F.
• Ciri-ciri imej:
tegak, maya dan lebih besar
daripada objek. (ketika
objek berada di antara F
dengan muka cermin)
• Imej yang dihasilkan pada sesebuah
cermin satah mempunyai ciri-ciri yang
berikut:

a) Maya
b) Tegak
c) Tersongsang sisinya. Bahagian kiri objek
membentuk bahagian kanan imej dan
sebaliknya.
d) Mempunyai saiz yang sama dengan objek
Maya
Tegak

Tersongsang
sisinya
Mempunyai
saiz yang sama
dengan objek
 8.1.4
Menggunakan cermin satah untuk
mengaplikasi konsep pantulan cahaya.

8.1.5
Mewajarkan aplikasi cermin cekung dan
cermin cembung dalam kehidupan.

8.1.7
Menyelesaikan masalah dalam kehidupan
seharian dengan mengaplikasi cermin
satah, cermin cekung dan cermin cembung
Contoh-contoh aplikasi cermin dalam
kehidupan seharian :
Jenis cermin Contoh-contoh aplikasi
Cermin satah Pelakon menggunakan cermin Cermin besar diletakkan
untuk memerhatikan gerak- dalam bilik yang sempit
geri badan sendiri sebelum mewujudkan kesan ruang
berlakon . dalaman yang besar.
Cermin cekung
Cermin cekung Cahaya ditumpukan
digunakan oleh doktor pada titik fokus
gigi untuk membesarkan membolehkan tenaga
bahagian dalam rongga suria dikumpul untuk
mulut yang sempit. memanaskan masakan.

Cermin cekung
bersifat
menumpukan
cahaya dan
menghasilkan
imej maya yang
tegak dan lebih
besar ketika objek
berada dalam julat
panjang fokus.
Cermin cembung Cermin sebegini
mempunyai luas Cermin sisi dan cermin
medan ditempatkan pada sudut pandang belakang pada
pemandangan yang jalan supaya pemandu kenderaan
lebih besar daripada dapat mengesan mengaplikasikan cermin
sesebuah cermin kenderaan yang datang cembung supaya
satah. dari sebelah sudut pemandu mendapat
tersebut. medan permadangan
yang lebih luas
 8.1.6
Membina alat optik dan
menghargai penggunaan
alat optik untuk
meningkatkan keupayaan
deria manusia.
Struktur binaan sebuah periskop ringkas
dengan menggunakan sepasang cermin
satah:

Object

Observer
• Periskop yang lebih canggih
dipasangkan pada kapal selam
supaya keadaan di permukaan air
dapat diperhatikan ketika sedang
menyelam.
Struktur binaan sebuah keleidoskop yang
digunakan untuk menghasilkan corak-corak yang
menarik ketika dilihat melalui tetingkap:
 Uji Diri
• Pilih perkataan yang betul dalam jadual berikut untuk
menunjukkan ciri-ciri imej yang terbentuk oleh
cermin satah dalam rajah berikut.
Characteristic
Sosang sisi
Bersaiz sama dengan objek
( Nyata/ Maya )
( Tegak / Tertonggeng )
Jarak di antara imej dengan cermin
(lebih besar daripada / sama dengan )
jarak di antara objek dengan cermin.
 Uji Diri
• Tandakan () pada alat yang menggunakan
pantulan cermin cembung.

Cermin yang
ditempatkan pada
sudut kedai runcit
[  ]

Cermin pada Cermin doktor gigi

tepi jalan [ ]
lengkok yang
tajam [  ]