TEKNOLOJİ VE TASARIMIN

TEMELLERİ
 Teknoloji ile İlgili Kavramlar
• Bilim
• Teknik
• Teknoloji
• Endüstri
• Buluş / İcat
• Keşif
 Bilim
• Bilim kavramı, bir fikir olarak tanımlanabileceği gibi bazı doğal
olguları açıklamak için yararlanılan bir yöntem olarak da ifade
edilebilir.
• Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen,
deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak
sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim
• Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve
dizgesel bilgi.
• Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir amaca
yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci.
 Bilim Ne Değildir?
• 1. Gerçeklerin birikimi, bilimin birincil amacı değildir.
• 2. Tüm bilimlerin deneysel ve gerçek olduğu kesin değildir.
• 3. Bilim, etkisini değerlendirebileceği bir fenomeni anlamaya çalışmaz.
• 4. Bilimin öncelikli işi, insanın ihtiyaçlarını karşılamakla ilgili değildir.
• 5. Bilim tarafından sunulan her iddianın bir şeyi çürütme yükümlülüğü
yoktur. İspat yükümlülüğü iyi belgelenmiş olmasa dahi, bu olağandışı
bir iddia da olabilir. Aksi takdirde gerçekleri anlama konusunda
ilerlemede sorunlar olmaktadır.
• 6. Teori ve gerçeklik birbirinden farklı değildir. Teoride, yeni bir durum
olduğunda sadece öngörülmeyen bir anahtar unsur eksik kalabilir.
• 7. Bilimsel araştırmanın amacı, açıklanamaz eşsizliği keşfetmek değildir
(İnternet, 1).
 Teknik
• TDK Türkçe Sözlük’te şöyle tanımlanmıştır:
• 1. Bir sanat, bir bilim, bir meslek dalında
kullanılan yöntemlerin hepsi.
• 2. Fizik, kimya, matematik gibi bilimlerden elde
edilen verileri iş ve yapım alanında uygulama.
• 3. Yol, beceri, yöntem.
• 4. Teknikle ilgili bir sanata, bir bilime, bir
mesleğe özgü olan.
 Teknoloji
• Teknoloji; belli amaçlara ulaşmada, belli sorunları çözmede,
gözleme dayalı ve kanıtlanmış bilgilerin uygulanmasıdır
(Demirel, 1993).
• Başka bir tanımda teknoloji, genel anlamda kazanılmış
yeteneklerin işe koşulmasıyla doğaya egemen olmak için
gerekli işlevsel yapılar oluşturma olarak ifade edilmektedir
(Alkan, 1998).
 Endüstri
• Ham maddeleri işlemek, enerji kaynaklarını
yaratmak için kullanılan yöntemlerin ve
araçların bütünü
 Buluş / İcat
• Buluş ya da icat, daha önce bulunmayan bir şeyin ilk defa
insan çabasıyla ortaya çıkarılmasıdır.
• Erkin’e (2011) göre ise buluş; herhangi bir konu ya da alanda,
özgün olan ve ilk kez ortaya konulan nesne, araç, yöntem,
düşünce, imaj, sembol gibi “bulunan”ı da insana özgü bir çaba
konusu, süreç ve başarı olarak “bulma”yı da ifade etmektedir.
 Buluş/İcat Özellikleri
• - Daha önce hiç yapılmamış bir ürün veya süreç için bir fikrin
ortaya çıkması, buluş olarak adlandırılmaktadır. Ürün veya
süreç fikrinin ilk defa uygulanması, yenilik olarak adlandırılır.
• - Buluş, yeni ürünün ortaya çıkartılmasıyla ilgilidir.
• - Buluş, yeni bir fikir ve teorinin nasıl çalıştığının sorgulanması
ile ortaya çıkar.
• - Buluş bilimsel yeterlikler gerektirir.
• - Buluş tek bir ürün veya işlem ile ilgilidir.
• - Buluş, kuruluşun araştırma ve geliştirme bölümü ile sınırlı
olabilir.
• - Buluş özgünlük testinden geçmelidir, yani önceki icatlardan
yeterince farklı olmalıdır.
 Keşif
• Keşif, önceden var olmasına rağmen ilk kez
“bulunan” ya da “fark edilen” bir şeydir.
Tasarım ile İlgili Kavramlar
 Tasarım
• Özüne baktığımızda doğada örneği bulunmayan
yollardan çevremizi biçimlendirip oluşturmaya,
gereksinimlerimize hizmet etmeye ve yaşamlarımıza
anlam katmaya yarayan insana özgü bir yetenek
(Heskett, 2002)” olarak tanımlanabilir.
•Tasarım, bir ürünün tümü, veya bir parçası veya
üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku,
malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan
çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünü
ifade eder.”
 Tasarım Türleri
• Grafik Tasarım
• Mimari ve Çevre Tasarımı
• Endüstriyel Tasarım
 Grafik Tasarım
• Amerikan Grafik Sanatı Enstitüsüne (AIGA) göre, iletişim
tasarımı olarak da bilinen grafik tasarım, görsel ve metinsel
içerikle fikir ve deneyimlerin planlanması ve projelendirilmesini
kapsayan bir sanat ve uygulamadır.
• grafik tasarım, görseller aracılığıyla belirli fikirleri veya mesajları
iletmektedir.
 Mimari ve Çevre Tasarımı

• Bina, peyzaj ve iç mekan tasarımını kapsayan

oldukça geniş bir çalışma alanıdır.
 Endüstriyel Tasarım
• “Endüstriyel Tasarım, inovasyonu yönlendiren, iş başarısı
sağlayan ve yenilikçi ürünler, sistemler, hizmetler ve
deneyimler yoluyla daha iyi bir yaşam kalitesine yol açan
stratejik bir problem çözme sürecidir (İnternet, 7).”

• Makineler, teknolojik ürünler, mutfak malzemeleri,

beyaz eşyalar ve diğer benzer ürünlerin üç boyutlu
olarak tasarlanması ve geliştirilmesidir.
 Teknoloji ve Tasarım İlişkisi
• Temel ihtiyaçlardan başlayan teknolojinin serüveni; insanlığın gelişmesi
ve bilgi birikiminin artması ile
• matbaalar,
• arabalar,
• buharlı makineler,
• elektrik,
• uzay araçları,
• uydular,
• televizyon,
• telefon,
• bilgisayar
gibi teknolojik cihazlara dönüşmüştür.
• Teknoloji, genel anlamda kazanılmış
yeteneklerin işe koşulmasıyla doğaya egemen
olmak için gerekli işlevsel yapılar oluşturmaktır
(Alkan,1998).

• Tasarım kavramı da yeteneklerin işe koşulma

noktasında devreye girmektedir.
 Türkiye’deki ve Dünyadaki Teknolojik
Gelişmeler
• Sanal Gerçeklik
• Yapay Zekâ
• Nesnelerin İnterneti
• Kişisel Tıp
• Hane Tipi Enerji
• Sosyal Robotlar
• Giyilebilir Teknolojiler
• STEAM
 STEAM
STEAM;
• bilim (Science),
• teknoloji (Technology),
• mühendislik (Engeenering),
• sanat(Arts)
• matematik (Mathematics)
Kelimelerinin baş harflerinin birleşmesiyle oluşan bir
kavramdır.