Изработка на

запченици
Технолошки процеси и одржување

Ментор: Изработил:
Проф. Д-р Глигорче Вртаноски Лариса Конеска 395
1. ИЗРАБОТКА НА ЗАПЧЕНИЦИ СО ГЛОДАЊЕ
Методи

При изработка на запченици се користа две методи, и тоа:

 - метод на претходна обработка; и
 - метод на завршна обработка.
постојат методи за изработка на: цилиндрични запченици со прави, коси, аглести и
завојни заби, конусни запченици, запчести лостови, полжавести запченици и др.
 Поединечна изработка на запченици (заб по заб)
 Изработка на запченици по метод на релативно тркалање
 Изработка на запченици по метод на релативно тркалање
1.1 ХОРИЗОНТАЛНИ ГЛОДАЛКИ

Хоризонталните глодалки
наменети за едноставни
операции, како на пример
глодање на рамни површини,
рамни жлебови и друго, ги
нарекуваме обични
хоризонтални глодалки, а оние
што се наменети за обработка на
завојни жлебови, запчаници со
завојни заби и др., ги нарекуваме
универзални глодалки.
1.2 УНИВЕРЗАЛНИ И СПЕЦИЈАЛНИ
ГЛОДАЛКИ
Универзалните глодалки во целост имаат идентична конструкција со
хоризонталните глодалки. Разликата се јавува само со определени елементи од
конструкцијата или во определено движење.
Глодалките во чија конструкција има посебни уреди или кај кои некои од
деловите имаат специјална конструкција, ги викаме специјални глодалки.
Овие глодалки се наменети најчесто за обработка на такви предмети од
кои се бара поголема точност на димензиите, подобар квалитет на нивните
површини и покусо време за обработка.
1.3 ПОДЕЛБЕНИ АПАРАТИ

 Поделбените апарати се главни уреди на универзалните глодалки без кои не

може да се замисли изработката на запченици, завојни жлебови или прави
жлебови на некој цилиндричен дел, на еднакви растојанија.
Главни вида поделбени апарати
1. обичниот или простиот поделбен апарат;
2. универзалниот поделбен апарат; и
3. оптичкиот поделбен апарат.
Обичен поделбен апарат

 Обичниот поделбен апарат се користи за директно односно непосредно

делење на обиколката на цилиндричните предмети на еднаков број делови.
Универзален поделбен апарат

 Универзалниот поделбен апарат е наменет за поделба на обиколката на

цилиндричните предмети на исти делови со еднакви растојанија, и тоа како
поединечно така и во сериско производство.
Оптички поделбен апарат

 Оптичкиот поделбен апарат се користи за уште попрецизни делења, наместо

досега опишаните апарати се употребуваат оптичките поделебни апарати.
2. ОБРАБОТКА СО РЕНДИСУВАЊЕ
Рендисувањето е обработка со симнување на струганици со нож којшто се движи
праволиниски. Основна карактеристика на работата на рендисувалките е што при работа,
покрај работниот (резен) од (va), имаат уште и повратен (празен) од (vp). Поместот на
пробивањето (ѕƳ) може да го прави или алатот или предметот додека меѓусебниот однос
на резното движење и поместот може да биде:
а) алатот го врши главното резното движење, а поместот го прави предметот;
б) предметот го врши главното резното движење, а алатот го врши поместот (y)
в) алатот го врши и главното резно движење и поместот.
Основни форми на обработувани површини со
рендисување
Предности и недостатоци
а) Предности:
• обработката е едноставна бидејќи се
употребува релативно едноставен резен алат;
• со примена на стандардни ножеви можат да се
обработуваат точни и сложени површини, за разлика
од глодањето каде што се потребни специјални глодала;
• чинењето на резниот алат, сведен за една минута
при обработка на рамни површини е и до 5 пати помало, а
при обработка на жлебови до два пати помало во споредба
со чинењето на резниот алат при глодањето;
• подготвителното време на машината е покусо;
• машините се едноставни, прегледни и сразмерно
прости за послужување и др.
б) Недостатоци:
• искористувањето на машината не е
потполно, бидејќи секој работен од има и празен
(јалов) од;
• економичноста при сериско
производство е мала, бидејќи се работи
самосо еден нож, кој заради тоа и побрзо се
троши во однос на глодалката;
• голема потрошувачка на енергија за
забрзување и запирање на секој од;
• појава на тресење при запирање на
работниот од кога се работи со големи брзини.
2.1 РЕЗАЧКИ АЛАТ ЗА РЕНДИСУВАЊЕ
 Ножевите за рендисалка, во основа имаат ист облик со стругарските ножеви,
само што, поради посебната намена, овие ножеви најчесто се поголеми и
потешки. Ножевите за рендисалка се изработуваат, исто така, од различни
материјали, зависно од материјалот на обработуваниот предмет и резната
брзина.
2.2 ВИДОВИ НА РЕНДИСУВАЛКИ

КРАТКООДНИ РЕНДИСУВАЛКИ ДОЛГООДНИ РЕНДИСУВАЛКИ

ОБРАБОТКА СО ПРОВЛЕКУВАЊЕ

Оваа обработка се состои во провлекување на повеќесечен алат, провлекувач,

низ отворот на предметот што се обработува. При оваа обработка нема посебно
движење за помест, бидејќи со самото движење на алатот (главното работно
движење) се обезбедува помест за секој забец на алатот.
Внатрешно и надворешно провлекување
Принципот на обработката со
провлекување
3.2 МАШИНИ ЗА ПРОВЛЕКУВАЊЕ
(ПРОВЛЕКУВАЧКИ)
 Нивната поделба може да се изврши според неколку критериуми:
 1. Според конструкцијата разликуваме: обични и специјални провлекувачки;
 2. Според намената постојат: провлекувачки за внатрешно и надворешно
Провлекување
 3. Според правецот на работното праволиниско движење постојат:
вертикални и хоризонтални провлекувачки и провлекувачки за континуирано
(непрекинато) проовлекување.
Провлекувачките се разликуваат меѓусебе и по механизмот за работното
праволиниско движење. постојат провлекувачки со механички и со хидрауличен
механизам.
3.3 АЛАТ ЗА ПРОВЛЕКУВАЊЕ

Во зависност од тоа за каква обработка се наменети, провлекувачите можат да

бидат:
 провлекувачи за внатрешна; и
 провлекувачи за надворешна обработка.