Kamil Ziomek 3f Jak wygląda normalna cyrkulacja oceaniczna w strefie okołorównikowej, między zachodnią a wschodnią częścią Oceanu Spokojnego?
W strefie okołorównikowej między zachodnią a wschodnią
częścią oceanu spokojnego zachodzi specyficzna Cyrkulacja oceaniczno-atmosferyczna. Polega ona na okresowych zmianach temperatury wód powierzchniowych Oceanu i układów ciśnienia atmosferycznego w ramach tej oscylacji u wybrzeży Australii oraz Indonezji tworzy się ośrodek niskiego ciśnienia, a u zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej ośrodek wysokiego ciśnienia. Powstała różnica ciśnienia sprawia, że masy powietrza znad Wschodnich wybrzeży Pacyfiku przemieszczają się ku jego zachodnim wybrzeżom. Wraz z południowo-wschodnim pasatem powodują one odpływ powierzchniowych warstw wód oraz wybrzeży Ameryki Południowej w kierunku Azji. W ich miejsce następuje wynoszenie na powierzchnię oceanu zimnych wód głębinowych (upwelling). Na czym polega zjawisko El Niño?
El Niño jest to zjawisko pogodowe i
oceaniczne, polega na utrzymywaniu się ponadprzeciętnie wysokiej temperatury na powierzchni wody w strefie równikowej Pacyfiku. Powstaniu tego zjawiska sprzyjają słabnięcie pasatów (stałych wiatrów strefy międzyzwrotnikowej) ze wschodu i zahamowanie upwellingu, czyli wynoszenia powierzchni oceanu chłodnych wód głębinowych. Jakie są konsekwencje El Niño dla zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej a jakie dla wschodnich wybrzeży Australii i Indonezji? Pasaty wiejące wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej sprzyjają wypiętrzaniu się chłodnych i zarazem bogatych w składniki odżywcze warstw wody, co tworzy bardzo korzystne warunki do rozwoju ławic ryb. Konsekwencją tego jest wzrost rozwoju populacji ptactwa, których odchody są wykorzystywane jako nawóz rolniczy, co pozytywnie wpływa na rozwój rolnictwa. Podczas El Niño nad środkowym i zachodnim Pacyfikiem słabną pasaty. Proces ten powoduje zahamowanie upwellingu we wschodniej części oceanu. W związku z tym wartości temperatury wód powierzchniowych oceanu i wilgotności powietrza rosną w rejonie zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej. W tym samym czasie obniża się temperatura wody i wilgotność powietrza na zachodnim Pacyfiku. W Andach obserwowane są intensywne, często katastrofalne opady. Jednocześnie nad Azją południowo‐wschodnią i północną Australią obserwowane jest zmniejszenie sum opadów oraz susze. Jedną z poważnych konsekwencji zahamowania upwellingu w rejonie wybrzeża Ameryki Południowej jest wstrzymanie łańcucha pokarmowego począwszy od planktonu po ryby i ptactwo, co prowadzi do załamania przemysłu rybnego. Z kolei azjatyckie i australijskie susze powodują zmniejszenie plonów w rolnictwie oraz braków wody. Konsekwencje El Niño