MİKROBİYOLOJİ ve KLİNİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI

DÖNEM II

Konu: Mikrobiyolojik İnceleme Ve Kültür

 MİKROBİYOLOJİ UYGULAMA LABORATUVARINDA UYULMASI GEREKEN
KURALLAR

 Laboratuvara girerken beyaz ve temiz bir önlük giyilmelidir.

Laboratuvar önlüğü laboratuvar dışında giyilmemelidir. Önlüğün
önü kapalı olmalıdır.
 Laboratuvara gereksiz eşya (palto, kitap, defter vb.)
sokulmamalıdır.
 Laboratuvarda herhangi bir şey yenilmemeli ve içilmemeli,
çalışırken eller yüze sürülmemeli, ağıza herhangi bir şey
sokulmamalıdır.
 Çalışma sırasında masanın üzerinde gerekli malzemeden başka
eşya bulunmamalı, masa üzerine oturulmamalıdır.
 İçinde kültür bulunan tüp, petri kutusu gibi malzeme açık olarak
masa üzerine bırakılmamalı, tüpler önlük cebinde taşınmamalı,
masa üzerine gelişi güzel konulmamalıdır. Tüpler tüplükte
tutulmalıdır.
 Çalışırken laboratuvar kapı ve pencereleri kapalı tutulmalı,
laboratuvarda yüksek sesle konuşulmamalı, mikroorganizma veya
sporlarını etrafa yayacak gereksiz ve ani hareketlerden
sakınılmalıdır.
 Kültürlerin yere veya masaya dökülmesi veya kültür kaplarının
kırılması halinde durum hemen laboratuvar sorumlusuna
bildirilmeli ve dökülen kültürün üzeri anında uygun bir
dezenfektan çözeltisi ile kaplanarak (örneğin %10’luk hipoklorit
çözeltisi) 15-30 dakika beklenmeli ve daha sonra temizlenmelidir.
 Öze uçları her kullanımdan önce ve sonra Bunsen beki alevinde
usulüne uygun şekilde yakılarak sterilize edilmelidir.
 Pipetleme yapılırken, pipetör kullanılmalı, sıvılar kesinlikle ağızla
çekilmemelidir.
 Etil alkol gibi yanıcı maddeler Bunsen beki alevi çevresinden
uzak tutulmalıdır.
 Ellerde kesik, yara ve benzeri durumlar varsa, bunların üzeri
ancak su geçirmez bir bantla kapatıldıktan sonra çalışılmalı, aksi
takdirde çalışılmamalı ve durum sorumluya iletilmelidir.
 Mikroskopun objektif ve oküler kısmı her kullanımdan önce ve
sonra ince mercek temizleme mendili veya bir tülbent
vasıtasıyla dikkatlice merceğe zarar vermeden temizlenmelidir.
 Laboratuvardaki mikroskop, pH metre, terazi gibi aletler çok
dikkatli kullanılmalı ve her kullanımdan sonra kapatılmalıdır.
 Çalışma bittikten sonra kirli malzemeler kendilerine ait kaplara
konulmalıdır. Örneğin; kullanılmış pipetler, lam ve lamel, anında
içinde dezenfektan çözeltisi bulunan özel kaplara aktarılmalıdır.
 Laboratuvar atıkları uygun atık kaplarına atılmalıdır. Cam ve kesici
aletler “kesici-delici atık kutusu”na, enfeksiyöz diğer malzemeler
(petri, öze, eldiven..) “kırmızı renkli tıbbi atık kutusu”na,
enfeksiyöz olmayan diğer atıklar “gri renkli evsel atık kutusu”na
atılmalıdır

a-Kesici delici atık kutusu b-Tıbbi atık kutusu c-Evsel atık kutusu
 Çalışma sonunda, kullanılan cam malzemeler sorumlunun
belirttiği şekilde sterilize edilmeli veya yıkanmalıdır.
 Laboratuvardan kültür ve benzeri materyal dışarıya
çıkarılmamalıdır.
 Çalışma bittikten sonra eller sabunlu su ve gerektiğinde
antiseptik bir sıvı ile yıkanmalıdır.
 Laboratuvar çalışması süresince, laboratuvar görevlilerinin
ikaz, uyarı ve isteklerine uyulmalıdır.
 Öğrenciler yapılacak olan laboratuvar çalışması ile ilgili
bilgileri öğrenmelidir.
MİKROBİYOLOJİK İNCELEME
YÖNTEMLERİ

Mikroskobik inceleme yöntemleri şunları kapsamaktadır:

A- Makroskobik inceleme
B- Mikroskobik inceleme
C- Kültür
A-Makroskobik İnceleme

 Makroskobik inceleme yönlendiricidir. Klinik materyalin;

-Şekli
-Kokusu
-Kan ve mukus varlığı vb
enfeksiyon ve olası etken hakkında bilgi verebilir
 B-Mikroskobik İnceleme

 Mikroorganizmaların;
-Varlığı
-Şekli
-Boyanma özellikleri
-Spor gibi oluşumları
İle ilişkili bilgi verir.
*Bazenmikroskobik inceleme  bakteri identifikasyonu yapılmasını sağlar

Bu amaçla çeşitli boyama yöntemleri kullanılmaktadır

 MİKROSKOP
Mikroorganizmaları görünebilmeleri için büyütülmeleri ve gözle görülür hale
getirilmeleri gereklidir. Bu amaçla mikroskop kullanılır. Mikroskobun çeşitli
tipleri olup, uygulama laboratuvarında kullanılanları ışık mikroskobudur.

Kondansatö
r (Makrovida)
Diyafram
(Mikrovida)
 Bakteriler genellikle 1000 büyütmede incelenirler. Bu büyütme ise
immersiyon objektifi ile elde edilir.
 İmmersiyon objektifi ile çalışılırken dikkat edilmesi gereken en önemli
nokta, obje en küçük büyütmede (x10) bulunmalı, daha sonra
immersiyon objektifine geçilmelidir (x100)
-ayrıca immersiyon objektifi ile bakarken, mutlaka immersiyon yağı kullanılır

 Lam-lamel arası preparatlarda (x40): Kondansatör aşağıda diyafram kısık

 Boyalı preparatlarda (x100): Kondansatör yukarıda diyafram açık
 Boyasız Preparat hazırlanması

 Temiz bir lam üzerine bir damla SF (serum fizyolojik) damlatılır

 İncelenecek örnek ( koloni, hasta materyali vb) streil edilip, havada soğutulmuş öze ile
alınarak, SF damlasının yanında lam üzerinde iyice ezilir ve SF ile karıştırılarak iyice
homojen dağılması sağlanır.
-Sıvı bir örnek incelenecekse pastör pipeti ile bir damla anılır ve temiz lam üzerine konulur,
bunun üzerine direkt lamel kapatılır
 Üzerine lamel 45 derecelik bir açı ile yavaşça kapatılır, hava kabarcığının kalmamasına
dikkat edilir
 Mikroskopta önce 10’luk objektivde alan bulunur, sonra kondansatör aşağı, diyafram açık
bir pozisyona getirilerek 40’lık objektive geçilir. Mikrovida ile ince ayar yapılır
Teşekkürler