Kasaysayan ng Wikang

Pambansa ng Pilipinas

shs.mapua.edu.ph
Ebolusyon ng Wikang Pambansa ayon sa
Komisyon sa Wikang Filipino
• Disyembre 30, 1937 – iprinoklama na ang wikang
Tagalog ang magiging batayan ng Wikang Pambansa.
Magkakabisa ang proklamasyong ito dalawang taon
matapos itong mapagtibay.
• 1940 – ipinag-utos ang pagtuturo ng Wikang Pambansa
sa ikaapat na taon sa lahat ng pampubliko at pribadong
paaralan at sa mga pribadong institusyong pasanayang
pangguro sa buong bansa.
shs.mapua.edu.ph
• Hunyo 4, 1946 – nagkabisa ang Batas Komonwelt Blg. 570 na
pinagtibay ng Pambansang Asambleya noong Hunyo 7, 1940 na
nagproklama na ang Wikang Pambansa na tatawaging Wikang
Pambansang Pilipino ay isa nang wikang opisyal.
• 1959 – ibinaba ng Kalihim Jose B. Romero ng Edukasyon ang
Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 nanagsasaad na ang Wikang
Pambansa ay tatawaging Pilipino upang mailagan na ang
mahabang katawagang “Wikang Pambansang Pilipino” o “Wikang
Pambansa Batay sa Tagalog”.

shs.mapua.edu.ph
• 1987 – Filipino na ang ngalan ng wikang pambansa, alinsunod sa
Konstitusyon na nagtatadhanang “ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino.” Ito ay hindi pinaghalu-halong sangkap mula
sa iba’t ibang katutubong wika; bagkus, ito ay may nucleus, ang
Pilipino o Tagalog.

shs.mapua.edu.ph
Mga Yugto ng Wikang Pambansa

1. Pre-kolonyal o Katutubong Panahon

• Mayroon ng sining at Panitikan ang mga Pilipino bago dumating ang
mga Kastila.
• May sariling pamahalaan (barangay), batas, sining, panitikan at wika
ang mga katutubo noon.
• Mga biyas ng kawayan, dahon ng palaspas at balat ng punongkahoy
ang pinakapapel nila noon.
• Ang ginagamit nilang panulat ay ang dulo ng matutulis na bakal
(lanseta ) 

shs.mapua.edu.ph
• Pinatunayan ni Padre Chirino ang kalinangan ng
Pilipinas sa kaniyang Relacion de las Islas Filipinas
(1604).

shs.mapua.edu.ph
• Sinabi niya na may sariling sistema ng pagsulat ang mga katutubo
noon at ito ay tinawag na Baybayin.

shs.mapua.edu.ph
• Ayon sa mga misyonerong kastila, kanilang nadatnan ang
mga Pilipino ay marunong nang magbasa at magsulat gamit
ang baybayin na naglalaman ng 17 na simbolo. (14 na katinig
at 3 patinig)
• Nailimbag ang kauna-unahang aklat sa bansa, ang Doctrina
Christiana sa paraang baybayin.

shs.mapua.edu.ph
2. Panahon ng Kastila
• Ipinag-utos ng Hari ng Espanya na turuan ang mga katutubo ng
wikang Kastila ngunit hindi nila nasunod ang utos ng hari bagkus
sila ang nag-aral sa wikang katutubo sa tatlong dahilan:
• Ayaw nilang mahihigitan ang kanilang talino ng mga katutubo.
• Natatakot sila baka maghimagsik ang mga katutubo laban sa
kanila.
• Nangangambang baka magsumbong sa hari ng Espanya ang mga
katutubo tungkol sa kabalbalang ginawa ng mga Kastila sa
Pilipinas.

shs.mapua.edu.ph
3. Panahon ng Rebolusyon

• Sa panahong ito ay namulat ang isipan at damdaming makabayan

ng mga Pilipino .
• Pawang mga akdang nagsasaad ng pagiging makabayan,
masisidhing damdamin laban sa mga kastila ang pangunahing
paksa ng kanilang isinulat. (Dr. Jose Rizal, Graciano Lopez-
Jaena, Antonio Luna, Marcelo H. Del Pilar)

shs.mapua.edu.ph
• Dito naitatag ang “Kartilya ng Katipunan “ na nakasulat sa wikang
Tagalog.
• Sa panahong ito ay maraming naisulat na mga akdang
pampanitikan na siyang nagpapagising sa damdaming makabayan
at sumibol ang nasyonalismong Pilipino.
• Sa pamamagitan ng Saligang Batas ng Biak na Bato (1897),
nakasaad na ang wikang Tagalog ang siyang magiging wikang
opisyal ng Pilipinas.

shs.mapua.edu.ph
4. Panahon ng Amerikano

• Kabaligtaran ang nangyari sa panahon ng Amerikano.

Pilit nilang pinakalimutan sa mga katutubo ang wikang
bernakyular at sapilitang ipagamit ang wikang Ingles.
• Ang mga gurong sundalong Thomasites ang mga naging
guro noon.

shs.mapua.edu.ph
• Malugod naman itong tinanggap ng ating mga
ninuno sa kadahilanang : (1.) Uhaw ang ating mga
katutubo sa edukasyong liberal. (2.) Mabuti ang
pakikitungo ng mga amerikano sa mga katutubo.

shs.mapua.edu.ph
5. Panahon ng Pagsasarili

• Saligang Batas ng 1935, Artikulo Blg. XIV, Seksyon 3 – ay nagsasabing ang kongreso
ay gagawa ng hakbang tungo sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng isang wikang
pambansa na ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika sa kapuluan.
• Pagtibayin ang Batas Komonwelt Blg. 184 (1936). Itinatag ang Surian ng Wikang
Pambansa na binigyan ng kapangyarihang gumawa ng mga pag-aaral sa lahat ng
mga sinasalitang wika sa kapuluan.
• Nobyembre 9, 1937 – Isinumite ng mga miyembro ng SWP kay Pangulong Quezon
ang kanilang rekomendasyong tagalog ang gagamiting batayan sa pagpili ng wikang
pambansa.

shs.mapua.edu.ph
• Disyembre 13, 1939- Nailimbag ang kauna-unahang Balarilang
Pilipino na siyang bunga ng walang pagod na pagsusumikap at
pagmamalasakit sa wika ni G. Lope K. Santos na kinikilalang “
Ama ng Balarilang Pilipino.”
• Disyembre 30, 1939 – Nagkabisa ang kautusang Tagapagpaganap
Blg. 134 na wikang tagalog ang gawing batayan sa pagpili ng
wikang pambansa ng Pilipinas. Ito ay ipinahayag ni Pangulong
Quezon sa pamamagitan ng brodkast sa radio mula sa
Malacanang.

shs.mapua.edu.ph
ABAKADANG TAGALOG
• mula sa 17 na orihinal na titik ng baybayin ay
idinagdag ang titik r at ginawang lima ang patinig
(A, E, I, O, U)

shs.mapua.edu.ph
ANO ANG BALARILA?
• Ang balarila ay ang pag-aaral hinggil sa isang wika na
kinabibilangan ng mga sumusunod: pagkakabalangkas ng
mga salita (morpolohiya); ng sintaks (syntax ) o
pagsasaayos upang ang mga salita ay maging
makabuluhang mga pangungusap; ng ponolohiya o
wastong pagbigkas; ng semantika o kahulugan ng mga
salita at parirala; at ng etimolohiya o ugat o palaugatan
ng mga salita.

shs.mapua.edu.ph
• Abril 1, 1940, kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – dito
ipinalimbag ang diksyunaryong Tagalog-Ingles at ng Balarilang
Wikang Pambansa upang magamit ng paaralan sa buong
kapuluan.
• Hunyo 19, 1940 – dito sinimulang ituro ang pambansang wikang
nakabatay sa Tagalog sa mga paaralang pribado at pampubliko.

shs.mapua.edu.ph
6. Panahon ng Hapon
• Sumiklab ang ikalawang digmaang pandaigdig at nasarado ang mga paaralan.
• Pagkatapos ng digmaan ay binuksan muli ang mga paaralan at ipinagamit ang
wikang katutubo bilang wikang panturo at pinakalimutan ang wikang Ingles.
• Naging maunlad sa panitikan ang Pilipinas.
• Inalis ang kurikulum na may wikang Ingles at sapilitang ipinaturo ang wikang
pambansa at wikang Niponggo.
• Binigyang-diin ang Niponggo sa mga paaralan at Institusyon.

shs.mapua.edu.ph
• Nobyembre 30,1943 – Nilagdaan ni Pangulong Jose P. Laurel ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 10 na nagtakda ng ilang
repormang pang-edukasyon, isa sa mga iyon ay ang pagtuturo ng
wikang pambansa sa lahat ng publiko at pribadong paaralan ng
hayskul, kolehiyo at unibersidad.
• Enero 3, 1944 – Binuksan ang isang Surian ng Tagalog na tulad ng
Surian ng Niponggo upang ituro ang mga tagalog sa mga gurong
di-tagalog.

shs.mapua.edu.ph
7. Panahon ng Bagong Republika
• Hulyo 4, 1946- Ipinalabas sa Batas Komonwelt Blg. 570 na ang wikang pambansa ay
isa ng wikang opisyal sa Pilipinas.
• 1946 – Ang wikang pambansa ay tatawaging “ Wikang Pambansang Pilipino.”
• Proklamasyon Blg. 13 noong Marso 26, 1954 – nilagdaan ni Pangulong Ramon
Magsaysay ang tungkol sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika tuwing Marso 29- Abril 4.
• Proklamasyon Blg. 186 noong Setyembre 23,1955 na nagsasabing inilipat ang petsa
ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-19 na kung saan itinapat ang huling
araw ng pagdiriwang sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na binigyang
karangalan “ Ama ng Wikang Pambansa .”

shs.mapua.edu.ph
• Kautusang Tagapagpaganap Blg. 7 noong Agosto 13 ,1959 na nagsasabing na
ang wikang pambansa ay Pilipino.
• Kautusang Pangkagawaran Blg. 96 (1967) – na pangalanan sa Pilipino ang
mga gusali at tanggapan ng ating pamahalaan.
• Resolusyon Blg. 70 (1970) – ay nagsasabing ang wikang pambansa ay
magiging wikang panturo sa antas elementarya.
• Memorandum Sirkular 488, Hulyo 29, 1971. Humiling sa lahat ng tanggapan
ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng linggo ng
Wikang Pambansa tuwing Agosto 13-19.

shs.mapua.edu.ph
8. Panahon ng Bagong Lipunan

• Resolusyon Blg. 73 (1973) – iniluwal ang patakarang bilingguwal. Ito ay ang

paggamit ng wikang Ingles at Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa mga
tiyak na aralin at bilang hiwalay na asignatura sa kurikulum mula unang
baitang ng mababang paaralan hanggang Kolehiyo sa lahat ng paaralan.
• Noong 1974-75 – ay sinimulang ipatupad ang patakarang Edukasyong
Bilingguwal.
• Ipinalabas ang mga aklat ng “ Mga Katawagang sa Edukasyong Bilingguwal “
noong 1975 upang mabilis na maipalaganap ang bilingguwalismo.

shs.mapua.edu.ph
• Memorandum Sirkular 77 (1977) – pagsasanay ng mga pinuno at
kawani ng mga pamahalaang lokal sa paggamit ng wikang Pilipino sa
mga transaksyon, komunikasyon at korespondensya.
• Lumabas ang Kautusang Pangministri Blg. 22 (1978) na nag uutos ng
pagkakaroon ng 6 na yunit na Pilipino sa lahat ng kurso sa tersyarya at
12 yunit sa mga kursong pang-edukasyon.
• Kautusang Pangministri Blg. 40 (1979) – ang mga estudyante sa
medisina, dentista , abogasya at paaralang gradwado ay magkaroon na
rin ng asignaturang Pilipino pati na rin ang mga estudyanteng dayuhan.

shs.mapua.edu.ph
• Memorandum Sirkular Blg. 80-86 ( Nobyembre 1980 ) – nag-
aatas sa lahat ng mga gobernador at mayor ng Pilipinas sa isa-
Pilipino ang mga Sagisag-opisyal.
• Kautusang Pangministri Blg. 102 – nagtatakda ng mga Sentro sa
Pagsasanay ng mga guro sa Pilipino bilang midyum ng pagtuturo
sa antas tersyarya.

shs.mapua.edu.ph
9. Wika sa Kontemporaryong Panahon

• Oktubre 12,1986- pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng Filipino

bilang pambansang wika, gaya ng isinasaad sa 1987 Konstitusyon ng
Pilipinas ( Artikulo 14 Seksyon 6 ). “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
Filipino. Samantalang nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa
salig sa umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika”
• Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 ( Enero 1987 ) – ang dating Surian ng
Wikang Pambansa ng (SWP) ay pinalitan ng Linangan ng mga Wika sa
Pilipinas (LWP).

shs.mapua.edu.ph
• Kautusang Pangkagawaran Blg.84 (1988) – nag-aatas sa lahat ng
opisyal sa DECS na isakatuparan ang kautusang tagapagpaganap
Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino sa lahat ng
komunikasyon at transakyon ng pamahalaan.
• Marso 19, 1989 – ipinalabas ng kalihim Isidro Carino ng
Edukasyon, Kultura at Palakasan ang Kautusang Pangkagawaran
Blg. 21 na nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa pagbigkas ng
panunumpa ng katapatan sa Saligang Batas at sa bayan natin.

shs.mapua.edu.ph
• Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,1991) – nilikha ang
komisyon Sa Wikang Filipino (KWF) bilang alinsunod sa Artikulo
XIV, Seksyon 9 ng 1987 Konstitusyon.
• Hulyo 15, 1997 – nilagdaan at ipinalabas ni Pangulong Fidel V.
Ramos ang Proklamasyon Blg. 1041 na nagpapahayag ng taunang
pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa mula Agosto 1-31
na dating Linggo ng Wika.

shs.mapua.edu.ph