FILI 30
Panukalang Batas Blg. 577 (1932) – gamitin bilang
KASAYSAYAN NG WIKANG PAMBANSA
PANAHON NG KASTILA
Ipinag-utos ng hari espanya na turuan ang
mga katutubo ng wikang kastila.Ngunit hindi
nila nasunod ang utos ng hari bagkus sila ang
nag-aral sa wikang katutubo sa tatlong
dahilan:
1. Ayaw nilang mahihigitan ang kanilang
talino ng mga katutubo.
2. Natatakot sila baka maghimagsik ang
mga katutubo laban sa kanila.
3. Nangangambang baka magsumbong
sa hari ng Espanya ang mga katutubo
tungkol sa kabalbalang ginawa ng mga
Kastila sa Pilipinas.
PANAHON NG REBOLUSYONG PILIPINO
1. Sa panahong ito ay namulat ang isipan at
damdaming makabayan ng mga Pilipino .
2. Dito naitatag ang “ kartilya ng Katipunan “ na
nakasulat sa wikang Tagalog.
3. Sa panahong ito ay maraming naisulat na mga
akdang pampanitikan na siyang nagpapagising
sa damdaming makabayan at sumibol ang
nasyonalismong Pilipino.
4. Sa pamamagitan ng Biak na Bato (1897),
nakasaad na ang wikang Tagalog ang siyang
magiging wikang opisyal ng Pilipinas.
PANAHON NG AMERIKANO
May pagbabagong nagaganap pagdating ng
mga Americano sa bansa.
Kabaligtaran ang nangyari sa panahon ng
Americano. Pilit nilang pinakalimutan sa mga
katutubo ang wikang bernakyular at sapilitang
ipagamit ang wikang Ingles.
Malugod naman itong tinanggap ng ating mga
ninuno sa kadahilanang : (1.)Uhaw ang ating
mga katutubo sa edukasyong liberal. (2.)
Mabuti ang pakikitungo ng mga amerikano sa
mga katutubo.
Nagpatayo sila ng pitong pampublikong
paaralan sa Maynila na kung saan ang mga
sundalong Amerikano ang kanilang unang
nagging guro.
Monroe Educational Commission (1925) –
Nagsasaad na mabagal matuto ang mga
batang Pilipino kung Ingles ang gamiting
wikang panturo sa paaralan batay sa
ginawang sarbey.
wikang panturo sa mga paaralang primary ang mga
katutubong wika mula taong panuruan 1932-1933.
PANAHONG PAGSASARILI
Saligang Batas ng 1935, Artikulo Blg. XIV,
Seksyon 3 ay nagsasabing ang kongreso ay
gagawa ng hakbang tungo sa pagpapatibay at
pagpapaunlad ng isang wikang pambansa na
ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong
wika sa kapuluan.
Pagtibayin ang Batas Komonwelt Blg. 184
(1936). - Itinatag ng katanggapan ng Surian ng
Wikang Pambansa na binigyan ng
kapangyarihang gumawa ng mga pag-aaral sa
lahat ng mga sinasalitang wika sa kapuluan.
Nobyembre 9, 1937 - Isinumite ng mga
miyembro ng SWP kay Pangulong Quezon ang
kanilang rekomendasyong tagalog ang
gagamiting batayansa pagpili ng wikang
pambansa.
Disyembre 30, 1939 - Nagkabisa ang
kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na
wikang tagalog ang gawing batayan sa pagpili
ng wikang pambansa ng Pilipinas. Ito ay
ipinahayag ni Pangulong Quezon sa
pamamagitan ng brodkast sa radio mula sa
Malacanang.
Disyembre 13, 1939 - Nailimbag ang kauna-
unahang Balarilang Pilipino na siyang bunga
ng walang pagod na pagsusumikap at
pagmamalasakit sa wika ni G. Lope K. Santos
na kinikilalang “ Ama ng Balarilang Pilipino.”
Abril 1, 1940, kautusang Tagapagpaganap
Blg. 263 - dito ipinalimbag ang diksyunaryong
Tagalog-Ingles at ng Balarilang ng Wikang
Pambansa upang magamit ng paaralan sa
buong kapuluan
Hunyo 19, 1940 - dito sinimulang ituro ang
pambansang wikang nakabatay sa Tagalog sa
mga paralang pribado at pampubliko.
PANAHON NG HAPON
Sumiklab ang ikalawang digmaang pandaigdig
at nasarado ang mga paaralan.
Pagkatapos ng digmaan ay binuksan muli ang
mga paaralan at ipinagamit ang wikang
katutubo bilang wikang panturo at
pinakalimutan ang wikang Ingles.

Naging maunlad sa panitikan ang Pilipinas.
Inalis ang kurikulum ang wikang Ingles at
sapilitang ipinaturo ang wikang pambansa at
wikang Niponggo.
PANAHON NG BAGONG LIPUNAN
Binigyang diin ang Niponggo sa mga paaralan
at Institusyon.
Nobyembre 30,1943 – Nilagdaan ni
Pangulong Jose P. Laurel ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 10 na nagtakda ng ilang
repormang pang-edukasyon, isa sa mga iyon
ay ang pagtuturo ng wikang pambansa sa
lahat ng publiko at pribadong paaralan ng
hayskul ,kolehiyo at unibersidad.
Enero 3, 1944 – Binuksan ang isang Surian ng
tagalog na tulad ng Surian ng Niponggo upang
ituro ang mga tagalog sa mga gurong di-
tagalog.
PANAHON NG REPUBLIKA
Hulyo 4, 1946- Ipinalaba sa Batas Komonwelt
Blg. 570 na ang wikang pambansa ay isa ng
wikang opisyal sa Pilipinas.
1946 – Ang wikang pambansa ay tatawaging
“Wikang Pambansang Pilipino.”
Proklamasyon Blg. 13 noong Marso 26, 1954
– ay nilagdaan ni Pangulong Ramon
Magsaysay ang tungkol sa pagdiriwang ng
Linggo ng Wika tuwing Marso 29- Abril 4.
Proklamasyon Blg. 186 noong Setyembre
23,1955 na nagsasabing inilipat ang petsa ng
pagdiriwang ng Linggo ng Wika sa Agosto 13-
19 na kung saan itinapat ang huling araw ng
pagdiriwang sa kaarawan ni Pangulong
Manuel L. Quezon na binigyang karangalan “
Ama ng Wikang Pambansa .”
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 7 noong
Agosto 13 ,1959 na nagsasabing na ang
wikang pambansa ay Pilipino.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 96 (1967) –
na pangalanan sa Pilipino ang mga gusali at
tanggapan ng ating pamahalaan.
Resolusyon Blg. 70 (1970) – ay nagsasabing
ang wikang pambansa ay nagging wikang
panturo sa antas elementarya.
Memorandum Sirkular 488, Hulyo 29, 1971.
Humiling sa lahat ng tanggapan ng
pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa
pagdiriwang ng lingo ng Wikang pambansa
tuwing Agosto 13-19.
Rebolusyon Blg. 73 (1973) – iniluwal ang
patakarang bilingguwal. Ito ay ang paggamit
ng wikang Ingles at Pilipino bilang midyum ng
pagtuturo sa mga tiyak na aralin at bilang
hiwalay na asignatura sa kurikulum mula
unang baiting ng mababang paaralan
hanggang Kolehiyo sa lahat ng paaralan.
Noong 1974-75 – ay sinimulang ipatupad ang
patakarang Edukasyong Bilingguwal.
Ipinalabas ang mga aklat ng “ Mga
Katawagang sa Edukasyong Bilingguwal “
noong 1975 upang mabilis na maipalaganap
ang bilingguwalismo.
Memorandum Serkular 77 (1977) -
pagsasanay ng mga pinuno at kawani ng mga
pamahalaang local sa paggamit ng wikang
Pilipino sa mga transaksyon,komunikasyon at
korespondensya.
Lumabas ang kautusang Pangministri Blg. 22
(1978) na nag uutos ng pagkakaroon ng 6 na
yunit na Pilipino sa lahat ng kurso sa tersyarya
at 12 yunit sa mga kursong pang-edukasyon.
Kautusang pangministri Blg. 40 (1979) – ang
mga estudyante sa medisina, dentisa ,
abogasya at paaralang gradwado ay
magkaroon na rin ng asignaturang Pilipino pati
na rin ang mga estudyanteng dayuhan.
Memorandum Sirkular Blg. 80-86
(Nobyembre 1980) – nag-aatas sa lahat ng
mga gobernador at mayor ng Pilipinas sa isa-
Pilipino ang mga Sagisag-opisyal.
Kautusang Pangministri Blg. 102 – nagtatakda
ng mga Sentro sa Pagsasanay ng mga guro sa
Pilipino bilang midyum ng pagtuturo sa antas
tersyarya.
Constitutional Commission (Setyembre 10,
1983) – nagpatibay na ang Pilipino ay gagawin
bilang Wikang Pambansa.
PANAHON NG KASALUKUYAN
Oktubre 12,1986 - pinagtibay ang
implementasyon ng paggamit ng Filipino
bilang pambansang wika, gaya ng isinasaad sa
1987 konstitusyon ng Pilipinas ( artikulo 4
seksyon 6 ). “Ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang ito
ay dapat payabungin at pagyamaninpa salig sa
umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika”
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 ( Enero
1987 ) – ang dating Surian ng Wikang
Pambansa ng (SWP) ay pinalitan ng Linangan
ng mga Wika sa Pilipinas (LWP).
Kautusang Pangkagawaran Blg.84 (1988) –
nag-aatas sa lahat ng opisyal sa DECS na
isakatuparan ang kautusang tagapagpaganap
Blg. 335 na nag-uutos na gamitin ang Filipino
sa lahat ng komunikasyon at transakyon ng
pamahalaan.
Marso 19, 1989 – ipinalabas ng kalihim Isidro
Carino ng Edukasyon , kultura at Palakasan
ang kautusang pangkagawaran Blg. 21 na
nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa
pagbigkas ng panunumpa ng katapatan sa
Saligang Batas at sa bayan natin.
Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14,1991) –
nilikha ang komisyon Sa Wikang Filipino (KWF)
bilang alinsunod sa Artikulo XIV, Seksyon 9 ng
1987 konstitusyon.
Hulyo 15, 1997 – nilagdaan at ipinalabas ni
Pangulong Fidel V. Ramos ang Proklamasyon
Blg. 1041 na nagpapahayag ng taunang
pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa
mula Agosto 1-31 na dating Linggo ng Wika.
BARAYTI NG WIKA
Ang wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan
ng bawat lugar. Ito rin ay isang simbolismo
tungo sa pagkakakilanlan ng bawat indibidwal.
Sa pamamagitan ng wika, ay nailalabas o
napapahayag natin ang ating mga emosyon at
saloobin, masaya man o malungkot. Ginagawa
natin ito sa pamamaraan ng pagsusulat,
pakikipagtalastasan at iba pa.
Ang ating wika ay may iba’t-ibang barayti. Ito
ay sanhi ng pagkakaiba ng uri ng lipunan na
ating ginagalawan, heograpiya, antas ng
edukasyon, okupasyon, edad at kasarian at uri
ng pangkat etniko na ating kinabibilangan.
Dahil sa pagkakaroon ng heterogenous na
wika tayo ay nagkaroon ng iba’t-ibang
baryasyon nito, at dito nag-ugat ang mga
variety ng wika, ayon sa pagkakaiba ng mga
indibidwal.
IDYOLEK
bawat indibidwal ay may sariling istilo ng
pamamahayag at pananalita na naiiba sa
bawat isa. Gaya ng pagkakaroon ng personal
na paggamit ng wika na nagsisilbing
simbolismo o tatak ng kanilang pagkatao. Ito
ay mga salitang namumukod tangi at yunik.
“Magandang Gabi Bayan” ni Noli de
Castro
“Hindi ka namin tatantanan” ni Mike
Enriquez
“Ang buhay ay weather weather lang”
ni Kim Atienza
DAYALEK
Ito ay Barayti ng wika na nalililkha ng
dimensiyong heograpiko. Ito ang salitang
gamit ng mga tao ayon sa partikular na
rehiyon o lalawigan na kanilang
kinabibilangan. Tayo ay may iba’t-ibang uri ng
wikang panrehiyon na kung tawagin ay wikain.
Mga halimbawa ng Dayalek:
Tagalog = Bakit?
Batangas = Bakit ga?
Bataan = Baki ah?
Ilocos = Bakit ngay?
Pangasinan = Bakit ei?
SOSYOLEK
Minsan ay tinatawag na “Sosyalek” Ito ay
pansamantalang barayti lamang. Ito ay uri ng
wika na ginagamit ng isang partikular na
grupo. Ang mga salitang ito ay may kinalaman
sa katayuang sosyo ekonomiko at kasarian ng
indibidwal na gumagamit ng mga naturang
salita.
Mga halimbawa ng Sosyolek:
 Repapips, ala na ako datung eh (Pare,
wala na akong pera)
 Oh my God! It’s so mainit naman dito.
(Naku, ang init naman dito!)
 Wa facelak girlash mo (walang mukha
o itsura ang gelpren mo o kaya ay
pangit ng gelpren mo)
 Sige ka, jujumbagin kita! (sige ka,
bubugbugin kita!)
 May amats na ako ‘tol (may tama na
ako kaibigan/kapatid o kaya ay lasing
na ako kaibigan/kapatid)
 CREOLE
Ang creole ay isang wika na sinasabing likas at
nagmula sa mga salitang pidgin.

Sa paglaon ng panahon, ang pidgin ay nagiging

likas na wika o unang wika ng ilang mga
bahagi ng komunidad na isinisilang sa
panahong umiiral na ang pidgin. Sa madaling
sabi, ang creole ay isang pidgin na naging likas
sa paglipas ng panahon.

Mga Halimbawa Ng Creole

Chavacano – Ito ay isa sa mga wikang
sinasalita sa Pilipinas, lalo na ang mga taga-
Zamboanga at ilang bahagi ng Cavite, Davao,
Maynila, at Basilan. Ito ay halong Kastila at
wikang Bisaya. Ang salitang Chavacano ay
nangangahulugan mismo ng “mababang
panlasa” o “bulgar” sa wikang Spanish.

Kahalagahan
Malaking bahagi ng pagiging creole ng isang
wika ay ang madalas na paggamit ng mga tao
sa paligid. Ayon sa konsepto ng wika, nagiging
native sa isang lugar ang wika dahil sa
madalas na pagsasalit at paggamit nito.
PIDGIN Sa bansang Pilipinas na nasakop ng ilang
bansa na may ibang wika, mayroong mga
lugar na gumagamit na ng halong wika.
ESTADO NG WIKANG FILIPINO SA KASALUKUYAN
BILINGGWALISMO
Ang bilinggwalismo ay ang paggamit ng
dalawang uri ng lenggwahe o wika. Mula sa
partikular na rehiyon o probinsiya na ating
kinabibilangan tayo ay may sariling
dayalektong ginagamit sa loob ng ating
tahanan.
Sa ating araw-araw na pakikisalamuha sa ating
kapwa, tayo ay natututo ng iba pang uri ng
wika o salita. Ayon sa mga pag-aaral, ang
bawat indibidwal ay may isa o dalawang
lenggwahe na natutunan o nadedebelop.
Ito ang kanilang nagiging gabay at sandata
upang masigurado ang isang maayos na
pakikipagtalastasan sa loob o labas man ng
ating bansa.
Maging sa pagtuturo at pakikipagtalastasan ng
mga guro sa kanilang mga estudyante ay
pinalalaganap na rin nila ang paggamit ng
bilinggwalismo. Ito ay sa kadahilanang mas
madali nilang maipaunawa o ipaintindi ang
mga bagay na mahirap maintindihan ng ibang
mag-aaral sa wikang Ingles. Sa kabilang dako
may mga mag-aaral din naman na mas mabilis
silang umintindi sa wikang Ingles.
Sa ating pang araw-araw na gawain sa buhay,
dito man o sa iba pang parte ng mundo,
napakahalaga sa atin ang may kaalaman ng
iba pang uri ng wika bukod pa sa ating sariling
gamit. Walang masama kung matuto man
tayo ng iba pang global na salita.
MULTILINGGWALISMO
Hango sa salitang ingles na “multi” na ang
kahulugan ay marami at salitang lenggwahe
na ang ibig sabihin ay salita o wika. Sa
kabuuan ang multilinggwalismo ay “maraming
salita o wika”.
Ang wikang Pilipino ay binubuo ng maraming
wika. Mula sa ating wikang pambansang
gamit, may mga nabuo pang salita hango sa
ating mga kasalong wika.
Ang multilingualismo ay ang kakayahan ng
isang indibidwal na nagsasalita o isang
komunidad ng mga nagsasalita upang
makipag-usap nang mabisa sa tatlo o higit
pang mga wika . Contrast sa monolingualism,
ang kakayahang magamit lamang ang isang
wika.
Ang isang taong maaaring magsalita ng
maraming wika ay kilala bilang isang polyglot
o isang multilingual .
Sa sektor ng edukasyon, ay nagkaroon din ng
patakaran ng paggamit ng multilinggwilismo.
Sa katunayan ay kasalukuyang ipinatutupad
ng kagawaran ang pagdagdag sa paggamit ng
“Mother Tongue”o Inang Wika sa sistema ng
asignatura ng mga elementarya sa mga
pampublikong paaralan.
Sinabatas ang paggamit ng katutubong
dayalekto maliban pa sa paggamit ng Pilipino
at Ingles sa loob ng paaralan ng mga
elementarya. Sinang-ayunan ang paggamit ng
multilinggwalismo lalo ng inang wika para
mapreserba at di mawala sa sirkulasyon ang
ating katutubong wika.
MOTHER TONGUE BASED-MULTILINGUAL EDUCATION
Isang patakaran sa kurikulum ng pilipinas na
ipinatupad noong taong panuruan 2012-2013
Ito ay tumutukoy sa "Edukasyon sa unang
wika o unang lenggwahe ang una."
Ang opisyal na wika-filipino at ingles ay
ipinakilala bilang wikang panturo pagkatapos
ng baitang 3.
Ayon sa mga mananaliksik na ang mga bata ay
ang wika ng kanilang tahanan ay naglalayong
gumawa ng mas mahusay sa mga huling taon
ng kanilang pag-aaral.
Ginagamit ang mother tongue sa pag-aaral ng
ibang wika.
Mas natututo ang mag-aaral sa pamamagitan
ng unang wika, ang kanilang Mother Tongue
(MT). Twelve have then introduces: Bahasa,
Sug, Bicol, Cebuano, Chavacano, Hiligaynon,
Iloko, Kapampangan, Waray, Maguindanao,
Maranao, Panganese at Tagalog. Ang ibang
lokal na wika ay idadagdag sa mga susunod na
taon ng pag-aaral.
Bukod sa Mother Tongue, ang Ingles at
Filipino ay itinuturo bilang asignatura simula
Baitang 1, na natuon sa oral fluency. Mula
Grade 4 hanggang 6, unti-unting ipinakilala
ang Ingles at Filipino bilang wikang panturo.
Parehong magiging pangunahing wika ng
pagtuturo sa Junir High School at Senior High
School.
Pagkatapos ng Baitang 1, mababasa ng bawat
mag-aaral ang kaniyang sariling wika. Ang pag-
aaral sa mother tongue ay nagsisilbi ring
pundasyon para madaling matuto ng Filipino
at Ingles ang mag-aaral.
ANTAS NG WIKA
Ang wika ay mahalaga sa lipunang ating
ginagalawan. Ito ang ginagamit natin sa pang-
araw-araw napakikipag-ugnayan sa kapwa.
Ayon kay Tumangan(1986), “ang wika ay
mahalagang bahaging lipunan sa dahilang ito
ang kasangkapang kailangan sa
pakikipagtalastasan.”
Balbal
May katumbas itong slang sa Ingles at
itinuturing na pinakamababang antas ng wika.
Singaw ng panahon sapagkat bawat panahon
ay may nabubuong salita. Ito ang
nagpapatunay ng pagiging dinamiko ng wika.
Itinuturing din itong pinakamababang antas
ng wika na karaniwang ginagamit sa
lansangan.
Halimbawa
Parak– pulis
Eskapo – takas ng bilangguan
Istokwa – naglayas
Juding – Bakla
Kolokyal
Ito ang ginagamit sa pang-araw-araw na
hinalaw sapormal na mga salita. Nagtataglay
ng kagaspangan ang mga salitang ito subalit
maaari rin namang maging repinado batay sa
kung sino ang nagsasalita gayon din sa
kanyang kinakausap.
Halimbawa
Kailan- kelan
Ganoon-ganun
Paano -pano
Sa akin- sakin
Saan- san
Lalawiganin
Ito ang mga salitangkaraniwangsalitain o
dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan
gayang Cebuano,Bicolano,Batangueno at
ibapana may tatak –lalawiganinsa kanilang
pagsasalita. isangpalatandaanng
lalawiganingtatak ay angpunto o accent.
Halimbawa
Ditse (Ate)
Sangko (Kuya)
Pasanin(Problema)
Talukbong(Pandong)
Bahay (Balay)
Pambansa
Ang mga salitang ito ang ginagamit sa mga
aklat, babasahin at sirkulasyong pangmadla.
Ito rin ang wikang ginagamit sa mga paaralan
at sa pamahalaan
Halimbawa
Ina
Kapatid
Aklat
Wika
Bansa
Pampanitikan
Ang wikang pampanitikan Ito ang ginagamit
ng mga manunulat upang makapaghatid ng
isang ideya,ngunit sa isang mas maganda at
aesthetic na paraan upang makuha ang
pansinng mambabasa. Nakasalalay sa
istraktura at nilalaman, ang wikang
pampanitikan ay matatagpuan sa mga liriko,
salaysay,dramatiko at didaktiko-sanaysay na
mga genre
Pinakamayamang uri kadalasa’y ginagamit ang
salita sa ibang kahulugan. Gumagamit ng
idyoma, tayutay, at iba ’t ibang tono, tema, at
punto. Isang eksperto na rin ang nagsabi na
ang panitikan ay ang “kapatid na babaeng
kasaysayan,” ito ay dahil sa ang wikang
pampanitikan ay makasaysayan dahil sa
kanyang kakayahang lumikhang piksyunal o
kathangisip. ito ay nagaganap sa tuwing ang
wikang pampanitikan ay malayang nagagamit
sa pagkatha ng dula, katha, palabas, at iba
pang likhang pampanitikan
Halimbawa
Mabulaklak angdila/
Di-maliparanguwak/ Kaututangdila/
Balat sibuyas/
Taingangkawali/
Nagbukasngdibdib
Katangian ng Wika, Wikang Pambansa, Wikang
Opisyal, Wikang Panturo at iba pa.

The Native Speaker: An Achievable Model?

Natututuhan niya ito noong bata pa siya.

May kakayahan itong makabuo ng mataas na

diskurso.

May puntong dayalekto sa unang wika.

Teoryang Second Language Acquisition

Ang acquiring ay isang natural na proseso
habang ang learning ay kinakasangkutan ng
malay o sadyang desisyon na pag-aralan ang
wika.