ALKANE

Đoán tranh

Khi quan sát bức hình

này, các bạn hãy mô tả về
tính chất vật lí (trạng
thái, màu sắc, mùi, khả
năng tan trong nước...),
tính chất hóa học và ứng
dụng của chúng trong đời
sống
1. Khái niệm, nguồn alkane trong tự nhiên và công thức chung

Thảo luận
Câu 1: Dưới đây là dãy đồng đẳng của ankane, từ đó hãy đưa ra khái theo cặp
niệm và công thức chung cho alkane
CH4 C2H6 C3H8 C4H10 C5H12 C6H14 …
Viết công thức của alkane có 13C, 17C, 33C.
Câu 2: Hãy nêu một số nguồn alkane trong tự nhiên
 

Định nghĩa: Alkane là nhóm hydrocarbon no mạch hở, nguyên tử carbon có lai hóa sp3.

Công thức chung: CnH2n+2, (n1)

C13H28, C17H36, C33H68

Alkane được tìm thấy trong các khí tự nhiên và dầu mỏ. Trong dầu mỏ có thể chứa alkane có tới
70C. Khí tự nhiên có chủ yếu là methane, ethane, propane…
2. Cấu trúc, đồng phân, danh pháp của alkane

Methane Ethane Propane

Bậc carbon là gì ?

n-butane isobutane
 Bậc của nguyên tử C trong phân tử hiđrocacbon no được tính
bằng số liên kết của nó với các nguyên tử carbon khác.

Từ C4H10 trở đi, ứng với mỗi công thức phân tử có các công thức
cấu tạo mạch cacbon không phân nhánh và mạch cacbon phân
nhánh của các đồng phân mạch cacbon.

Hãy viết các đồng phân

cấu tạo của alkane có 5C
và hãy chỉ ra bậc của mỗi
nguyên tử Carbon trong
đồng phân cấu tạo đó
Danh pháp
Một số anlkane mạch carbon không phân nhánh được giới thiệu trong bảng sau:
Các alkane có mạch nhánh được gọi tên theo danh pháp thay thế như sau:

1. Chọn mạch carbon dài nhất và có nhiều nhánh nhất làm mạch chính

2. Đánh số thứ tự các nguyên tử carbon mạch chính từ phía gần nhánh hơn

3. Gọi tên mạch nhánh (nhóm ankyl) theo thứ tự vần chữ cái cùng với số chỉ vị
trí của nó, tiếp theo là tên alkane tương ứng với mạch chính (xem bảng trên).

vận dụng quy tắc

vừa học, viết các
đồng phân và gọi
tên chất có CTHH
là C5H12
3. Tính chất vật lý

Nhận xét đặc điểm về tính chất vật lí (nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, tỉ khối,
tính tan) của một số alkane.
4. Tính chất hóa học

- Ở nhiệt độ thường, các ankan không tác dụng với dung dịch axit, dung dịch kiềm và các chất oxi hóa như
dung dịch KMnO4 (thuốc tím)...

- Khi chiếu sáng hoặc đun nóng, các ankan dễ dàng tham gia các phản ứng thế, phản ứng tách hiđro và phản
ứng cháy. 

Từ đặc điểm cấu tạo, anh

chị có dự đoán gì về tính
chất hóa học của alkane
https://www.youtube.com/watch?v=b0vi5QD8fJg
* Phản ứng thế bởi halogen:
* Phản ứng tách: Dưới tác dụng của nhiệt và chất xúc tác thích hợp, các alkane có phân tử khối
nhỏ bị tách thành hiđro cacbon không no tương ứng:
CH3-CH3 CH2=CH2 + H2

* Phản ứng oxi hóa

Khi bị đốt, các ankan đều cháy, tỏa nhiều nhiệt.
Nếu thiếu oxi, phản ứng cháy của ankan xảy ra không hoàn toàn: sản phẩm cháy ngoài CO 2, H2O còn có
C, CO,...
5. Điều chế
5.1. Trong phòng thí nghiệm
Metan được điều chế bằng cách đun nóng natri axetat khan với hỗn hợp vôi tôi xút:
5.2. Trong công nghiệp
Các ankan là thành phần chính của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu.
Từ dầu mỏ, bằng phương pháp chưng cất phân đoạn, ta thu được các ankan ở các phân đoạn khác nhau.
Từ khí thiên nhiên và khí mỏ dầu cũng thu được các ankan CH4, C2H6, C3H8, C4H10 ...
6. Ứng dụng