Professional Documents
Culture Documents
KOMUNIKASYO
N AT
PANANALIKSIK
SA WIKA AT
KULTURANG
PILIPINO
Mga
Konseptong
Pang wika
Tukuyin kung wika o
dayalekto
Kapampangan
Tagalog-Quezon
Bicol-Naga
Ilokano
Filipino
Ano nga ba
ang Wika?
Ang WIKA ay isang bahagi ng pakikipag
talastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo,
tunog at mga kaugnay ng bantas upang
maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan.
HALIMBAWA
Kamusta (Tagalog)
Annyeong (Korean)
Aloha (Hawaii)
Arigato (Nihonggo)
Wikang Daluyan
Ipinanagisag
Karunungang
Midyum
Artipisyal at Likas
Ano nga ba
ang
Dayalekto?
Ang DAYALEKTO ay varayti ng wikang
nilikikha ng dimensyong heograpiko.
Tinatawag din itong wikain at ginagamit sa
isang partikular na relihiyon malaki man o
maliit.
HALIMBAWA
- Bisaya – Unsa’y pangalan nimo?
- Waray – Puydi ba ako manguyab?
Katangian ng Wika
May masistemang balangkas
Sinasalitang tunog
Arbitraryo
Pinipili at isinasaayos
Buhay
Mga Katangian ng Sariling
Wika
Katagang nanganganak ng salita
(word metamorphism)
Kung ano’ng bigkas, siyang baybay
(phonetic simplicity)
Tunog Kalikasan
(onomatopoeia)
Mahigpit na Kasaklawan at Pagkamaugnayin
(neoligistic cohesion)
Kataga at salitang inuulit
Unang Wika
Unang kinamulatan ng tao
Natural na ginagamit sa
pakikipagkomunikasyon
MTB-MLE – Mother-Tongue Based
Multi-lingual Education
Pangalawang Wika
Bagong wikang natutuhan ng isang tao
Isang opisyal na wika na gamit sa pag-aaral, trabaho at
anupamang mahalagang pangangailangan.
Wikang Rehiyunal
Nakabatay sa lingua franca ng mga
mamamayan sa isang rehiyon.
Lalawiganin
Taguri sa wika ng probinsya.
Wikang Pampanitikan
Kadalasang gumagamit ng mga
tayutay
Pabalbal o Kolokyal
Karaniwan at impormal na wika
Teknikal na Wika
Kadalasang ginagamit sa larangan ng
agham at matematika
Patay na wika
Pagkawala ng isang dayalek dahil hindi
na ito ginagamit
PIDGIN
Ang tawag sa proseso ng pagbuo ng paulit-
ulit at panggagaya na kahit mali-mali.
CREOLE
Ang tawag sa wikang nadedebelop sa isang
pidgin at nagiging unang wika ng isang lugar
DAYALEK
Wikang ginagamit ng mga
etnolinggwistikong grupo
IDYOLEK
Ang katangi-tanging pananalita ng isang tao,
kaugnay sa kanyang pinagmulang dayalektong
sinasalita
Pambansang Wika
Simbolo ng pagkakakilanlan
Lingua franca ng mga mamamayan
LINGUA FRANCA