Yunit 6:

Mga Pangunahing
Konsepto sa
Sociolinguistics

Ronnalyn Joy C. Pasquin

MAEd- Filipino
Sosyolingguwistika

Pag-aaral ng epekto ng anuman

o lahat ng mga aspeto ng lipunan,
kabilang ang mga kalakarang
pangkultura, mga ekspektasyon o
inaasahan at diwa o konteksto sa kung
paano ginagamit ang wika at ang mga
epekto ng paggamit ng wika sa lipunan.
Wika

Masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na pinili at inayos
upang magamit sa komunikasyon ng
mga tao na nabibilang sa isang
kultura.
 LUZON Ayon sa Census of
Population and Housing
(CPH) na isinagawa ng
National Statistics Office
(NSO), mayroon humigit-
VISAYAS
kumulang 150 wika at
diyalekto sa Pilipinas
MINDANAO (2000).
 1.
• Tagalog (5.4 milyon sambahayan)

2.
• Cebuano/Bisaya/Binisaya/Boholano (3.6 milyon sambahayan)

3.
• Ilocano (1.4 milyong sambahayan)

Mga 4.
• Hiligaynon (1.1 milyong sambahayan)

Pangunahing 5
• Bikolano/Bicol

Wika sa 6.
• Waray

Pilipinas 7.
• Kapampangan

8.
• Pangasinan o Panggalatok

9.
• Maguindanao

10.
• Tausug
Barayti ng Wika

Isang maliit na grupo ng pormal o

makabuluhang katangian na nauugnay
sa particular na uri ng katangiang sosyo-
sitwasyonal.
 Barayti ng Wika/
Speech Variety

Permanente Pansamantala

Diyalek/Diyalekto Sosyolek Register

Idyolek Gay lingo

Coño/ coñotic /
Etnolek
conyospeak

Pidgin at Creol Jejemon

Jargon
Permanenteng Barayti
ng Wika
Pagkakaiba ng Wika at Diyalekto

Batay sa Laki
Mas malaki ang wika at mas marami itong aytem
kaysa sa dayalekto.

Base sa Prestihiyo
Ang wika ay may prestihiyong hindi makikita sa
dayalekto.
 Diyalek/Diyalekto

Ginagamit ng particular na pangkat ng mga tao mula sa

isang particular na lugar tulad ng lalawigan, rehiyon o
bayan.
Maaaring gumagamit ang mga tao ng iisang wikang katulad
ng sa iba pang lugar subalit naiiba ang punto o tono, may
magkaibang bokabolaryo para sa iisang kahulugan, iba ang
gamit na salita para sa isang bagay, o magkakaiba ang
pagbuo ng mga pangungusap na siyang nagpapaiba ng
dayalek ng lugar sa iba pang lugar.
Halimbawa

Dayalek ng wikang Tagalog ang barayti ng

Tagalog sa Batangas, Tagalog sa Maynila at
Tagalog ng Bisaya.
Idyolek

Tumutukoy sa pansariling paraan ng

pagsasalita ng isang tao.
Ang pagsaslita ng isang tao ay base sa kani-
kanilang indibidwal na estilo o paraan ng
paggamit ng wika kung saan higit siyang
komportableng magpahayag.
Etnolek

Barayti ng wika mula sa

etnolingguwistikong grupo
Nagmula sa pinagsamang
etniko at diyalek
 Pidgin

- umusbong na bagong wika o tinitawag sa Ingles na

‘nobody’s native language’ o katutubong wikang di
pag-aari ninuman.
-nangyayari ito kapag may dalawang taong
nagtangkang mag-usap ngunit magkaiba sila ng unang
wika. Dahil pareho silang walang nalalaman sa wika ng
bawat isa kaya nagkakaroon sila ng makeshift language.
Creole

Tumutukoy sa wikang nagsimula bilang

pidgin at naging likas na wika o unang
wika ng batang isinilang sa komunidad
ng pidgin.
 Halimbawa

Chavacano
-wikang sinasalita ng mga
Zamoangueño
(Tausug + Subanon + bisaya + Kastila)
Pansamantalang
Barayti ng Wika
 Sosyolek

Barayti ng wikang nakabatay a katayuan o

antas panlipunan o dimensyong sosyal ng mga
taong gumagamit ng wika
Ang mga tao ay nagpapangkat-pangkat batay
sa ilang katangian katulad ng kalagayang
panlipunan, paniniwala, oportunidad, kasarian,
edad at iba pa.
 Sosyolek

Gay Coño/ coñotic /

Jejemon Jargon
lingo conyospeak
 Gaylingo

“Wika ng mga beki”

Intensyon nilang magkaroon ng sikretong
lengguwahe na hindi nauunawaan ng iba
Halimbawa

Gay Lingo Filipino

1. Indiana Jones Hindi Sumipot
2. Bigalou Malaki
3. Givenchy Pahingi
4. Juli Andrews Nahuli
5. Charot Isang Biro/ Hindi Totoo
 Coño/ Coñotic/ Conyospeak

Ang mga salitang Ingles ay inihahalo

sa Filipino. (Code Switching)
Karaniwang maririnig sa mga
kabataang maykaya at nag-aaral sa
mga ekslusibong paaralan
Halimbawa

Kaibigan 1: Let’s make kain na.”

Kaibigan 2: Wait lng. Im calling Anna pa.
Kaibigan 1: Come on na. Well make pila. It’s
so haba na naman for sure.
Kaibigan 2: I know, right. Sige, go ahead na.
 What if conyo lahat the people here in ‘Pinas?

Magnanakaw: Holdap, make bigay all your

thingies! Don’t make galaw or I will make tusok
you!
Raliyista: Let’s make baka, don’t be takot! Don’t
be sossy, join the rally!
Customer: Pa-buy ng water, yung naka
shachet! (ice tubig)
JEJEMON

Nagmula sa pinaghalong jejeje at pokemon

Nakabatay rin sa wikang Ingles at Filipino
subalit isinusulat nang may pinaghalo-
halong numero, mga simbolo, at may
magkasamang malalaki at maliliit na titik.
Halimbawa

Jejemon
3ow ph0w, mUsZtAh nA ph0w Hello po, kamusta na po
kaOw? kayo?
aQcKuHh iT2h Ako ito.
iMiszqcKyuH I miss you
MuZtaH Kamusta?
Jargon

Natatanging bokabularyo ng partikular

na pangkat na nagpapakilala sa
kanilang trabaho o gawain
Register

Inaangkop ang ginagamit na wika sa

sitwasyon at kausap.
Speech Community

Pangkat ng mga tao na gumagamit ng

magkatulad na wika at paraan ng komunikasyon o
pakikipagtalastasan sa kapwa.
Ito ay maaring malaking komunidad gaya ng
mga bayan o syudad o maaari ring maliit na
pangkat gaya ng sa gitna lamang ng pamilya at
mga kaibigan.
 Speech Act

an utterance that has performative function in

language and communication.
An action performed in saying something
Include real-life interactions which require not only
knowledge of the language but also appropriate use
of language within a given culture
 3 Lebel ng Speech Act

Speech Act

Locutionary act Illocutionary act Perlocutionary act

-Kung ano ang -Kung ano ang ibig -Ang nangyari

inusal o sinabi sabihin/pagpapaka bilang resulta
hulugan
Types of Locutionary Act

1. Utterance Act – Pag-usal ng mga salita o

tunog na halos walang kahulugan
2. Propositional Act- may reference o
pinatutungkulan sa pagsasalita
DIGLOSSIA
Tumutukoy sa dalawang uri ng
dayalekto na sinasalita ng isang
pangkat sa iisang komunidad kung
saan ang isa ay itinuturing na mas
mataas kaysa sa isa.
 Switzerland

High German
Swiss German
(Standard
Language)
(Vernacular)
Ang konsepto ay maaaring naimpluwensiyahan ng
historikal na aspeto.

Ang mas mataas na wika ay ginagamit sa pormal

na mga usapan; pulitikal at pampanitikan.

Ang mababa ay ginagamit sa ordinaryong

pakikipagtalastasan sa impormal na pamamaraan.
Agwat sa Lipunan
Ito ay pag-aaral sa wika ng
mga tao sa isang komunidad na
napabilang sa iba’t ibang antas
ng pamumuhay.
 Uri ng Edukasyon
pamumuhay

Pangkat Etniko