Konseptong Pangwika

Una at Ikalawang Wika

Homogenous/Heterogenous
 TAYO AY
MANALANGIN
Panginoon, maraming salamat po sa ibinigay
ninyong panibagong pagkakataon upang kami ay
matuto. Gawaran mo kami ng isang bukas naisip
upang maipasok namin ang mgaitinuturo sa amin
at maunawaan ang mgaaralin namakatutulong sa
amin sa pagtatagumpay sabuhay na ito. Amen.
 TEKA MUNA!
•Panatilihing ang pagiging aktibo sa klase.
•Maaaring itaas ang kamay kung nais
sumagot o may katanungan.
•Lumahok sa mga gawain sa klase.
•Panatilihin ang respeto sa oras ng klase.
TANDAAN ANG SALITANG "BIDA"
1. Bawal ang walang facemask. Ugaliin itong isuot
saan man magpunta.
2. Isanitize ang mga kamay. Iwasan humawak sa
mga bagay.
3. Dumistansya ng isang metro.
4. Alamin ang totoong impormasyon.
 LAYUNIN
Pagkatapos ng talakayan, ang mga mag-aaral ay
inaasahan na:
Natutukoy ang Nakapagbabahagi ng Napahahalagahan ang
konseptong sariling karanasang mga naibahaging
pangwika: maiuugnay sa karanasan na kaugnay
(Una at Ikalawang konseptong sa konseptong
Wika,Heterogenuous pangwika na pangwika na
at Homogenous) natalakay. natalakay.
 PAUNANG PAGTATAYA
• Katangian ng wika na may pagkakatulad ng mga salita.
Bagaman magkakatulad, nag-iiba naman ang kahulugan
dahil sa pagbigkas o pagbaybay at intonasyon.

a. Dayalekto c. Homogenous
b. Heterogenous d. Midyum
 PAUNANG PAGTATAYA
2. Itinuturing na wikang taal, likas at kinagisnan sapagkat ito
ay umusbong sa isipan ng isang indibiduwal mula sa kanyang
tahanan at lingguwistikong komunidad.

a. Unang Wika c. Idyolek

b. Ikalawang Wika d. Dayalekto
 PAUNANG PAGTATAYA
3. Ang paraan ng pagkatuto nito ay mulat o
malay na paraan ng pagsasalin ng prosesong
komunikatibo.

a. Unang Wika c.Idyolek

b. Ikalawang Wika d.Dayalekto
 PAUNANG PAGTATAYA
4. Barayti ng wika na batay sa pinaggalingan
lugar, panahon at katayuan sa buhay ng isang tao.

a. Unang Wika c. Idyolek

b. Ikalawang Wika d. Dayalekto
 PAUNANG PAGTATAYA
5. Pagkakaiba-iba ng wikang ginagamit dahil sa
magkakaibang edad, kasarian, edukasyon, tirahan,
gawain at iba pang salik upang tumugon sa kanilang
partikular na pangangailangan.

a. Dayalekto c.Homogenous
b. Heterogenous d.Midyum
ANO ANG NAIISIP MO SA
MGA SALITANG ITO?
-UNANG WIKA
-IKALAWANG
WIKA
-HOMOGENOUS
 UNANG WIKA
Tinatawag na “mother tongue”, katutubong wika o
sinusong wika.
 UNANG WIKA
-Wikang katutubo na kinagisnan at natamo mula sa
pagkasilang hanggang sa oras na magamit at maunawaan
ng isang indibiduwal.
 UNANG WIKA
wikang taal, likas at kinagisnan
sapagkat it ay umusbong sa isipan ng
isang indibiduwal mula sa kanyang
tahanan at lingguwistikong komunidad.
 UNANG WIKA
Sa ngayon, ang “mother tongue” ay
hindi lamang unang wika bagkus ay
wikang panturo na rin sapagkat ito ay
itinuturo sa baitang 1-3 upang maging
daluyan ng higit na pagkatuto at
pagkaunawa sa ikalawang wika.
Mula sa artikulo ng “The Native
Speaker” ni Lee (2013),
Naririto ang mga gabay upang
matukoy kung ang isang tao ay
katutubong tagapagsalita ng
isang wika:
 1.Natutuhan ng 3. May kakayahan ang
indibiduwal ang indibidwal na makabuo
wika sa murang ng mataas at
edad. importansyang diskurso
gamit ang wika.
2.Ang indibiduwal
ay may likas at 4. Mataas ang kakayahan
instruktibong sa komunikasyon ng
kaalaman at indibiduwal gamit ang
kamalayan sa wika. wika.
 IKALAWANG WIKA
Ito ay wikang natutuhan sa paaralan o sa pakikipag-
ugnayan sa ibang tao na may kakayahang gamitin ito.
 IKALAWANG WIKA
-Matututuhan lamang ito matapos
niyang mahasa sa paggamit ng Unang
Wika (L1).
-Matututuhan sa paraang mulat o malay
na paraan ng pagsasalin ng prosesong
komunikatibo.
Aguilar, Jennifor L. et al. 2016
na mula sa katha ni Krashen
(1982)
ang pangalawang wika ay iba sa Unang
Wika, sapagkat ito ay hindi taal o likas na
natutuhan ng isang indibiduwal sa kanyang
tahanan at kinabibilangang lingguwistikong
komunidad.
ANO NGA BA ANG
LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD?

Barayti at baryasyon
ng wikang Filipino
kasama ang mga
makabagong
henerasyon.
ANO NGA BA ANG
LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD?
HALIMBAWA:
1.SALITANG WARAY ng mga
taga Bisaya
2.IBALOY ng mga taga
Zambales
ANO NGA BA ANG
LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD?
HALIMBAWA:
3.Pinaghalong Tagalog at Ingles
o “konyo”.
4.Jejemon at bekimon na
linggwahe ng mga bading.
ANO NGA BA ANG
LINGGUWISTIKONG KOMUNIDAD?
HALIMBAWA:
5. Partikular na salita ng mga
doktor, abogado, enhinyero at
iba pang larangan.
 KATANGIAN NG WIKA
HOMOGENOU HETEROGENOUS
S
mula sa salitang mula sa salitang
Griyego. Griyego.
Homo = pareho Homo = magkaiba
Genos = uri o yari Genos = uri o yari
HOMOGENOUS NA KATANGIAN NG WIKA

Ang homogenous na katangian ng

wika ay pagkakatulad ng mga salita.
Bagaman magkakatulad, nag-iiba
naman ang kahulugan dahil sa
pagbigkas o pagbaybay at
intonasyon.
HOMOGENOUS NA KATANGIAN NG WIKA
HALIMBAWA:

puNO (sa huli ang impit) – walang espasyo

PUno – tree sa Ingles

saMA (sa huli ang impit) – bad sa Ingles

SAma – join sa Ingles
 HETEROGENOUS NA KATANGIAN NG WIKA

Pagkakaiba-iba ng wikang ginagamit dahil sa magkakaibang

edad, kasarian, edukasyon, tirahan, gawain at iba pang salik
upang tumugon sa kanilang partikular na pangangailangan.
BARAYTI NG HETEROGENOUS

BARAYTING BARAYTING
PERMANENTE PANSAMANTALA
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKTO IDYOLEK
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
Okatayuan sa buhay ng isang tao.
barayti na batay sa pinanggalingang lugar, panahon at
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
HALIMBAWA:
O
Dayalektong Heograpikal – Tagalog
Batangas, Tagalog Cavite, Tagalog Laguna,
Tagalog Quezon at iba pa.
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
TANDAAN!
O Heograpikal
Dayalektong
Tagalog ang pangunahing wika sa timog katagalugan ngunit iba
pa rin barayti ng wika dahil sa sariling wika na mayroon sa
kanikanilang lugar.
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
HALIMBAWA:
O
Dayalektong Temporal – Ang Probinsyano na katatapos
lamang sa ABS-CBN. Mayroon na nito noon ngunit iba
ang barayti ng wika dahil nilikha ito sa magkaibang
panahon.
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
HALIMBAWA:
O – batay sa uri, edad at katayuan sa
Dayalektong Sosyal
lipunang ginagalawan.
 BARAYTING PERMANENTE

DAYALEKT
HALIMBAWA:
DayalektongO
Sosyal
Uri: Balbal (utol, ermats, dedma, epal)
Edad: Ang tawag ng matatanda sa salamin sa mata ay ANTIPARA
samantalang ang mga kabataan ang tawag dito ay SHADES.
BARAYTING PERMANENTE

IDYOLE
barayti na batay sa personal na kakanyahan ng
Kindibiduwal na gumagamit ng wika.
bawat
BARAYTING PERMANENTE

IDYOLE
K
Halimbawa: Masasabi mo kung tagasaan o ang kakanyahan sa
simpleng pakikinig sa nagsasalita batay sa kanyang bigkas, tono,
kalidad ng boses at pisikal na katayuan.
 BARAYTI NG HETEROGENOUS

REGISTER
BARAYTING
ISTILO
PANSAMANTALA
MIDYUM
 BARAYTING PANSAMANTALA
REGISTER
barayti na bunga ng sitwasyon at disiplina
o larangang pinaggagamitan ng wika.
 BARAYTING PANSAMANTALA
ISTILO
barayti na batay sa bilang at katangian ng
kinakausap at relasyon ng nagsasalita sa
kinakausap.
 BARAYTING PANSAMANTALA
MIDYUM
barayti na batay sa pamamaraang gamit sa
komunikasyon, maaaring pasalita o pasulat.
PANONOOD NG BIDYO NA MAY IBA'T IBANG GAMIT NG
WIKA
 PANGKATANG GAWAIN
Mula sa bidyo na napanood, sagutin ang mga
sumusunod na tanong.
1. Tungkol saan ang bidyo na napanood?
2. Ano-anong wika ang ginamit sa naganap na
usapan?
 PANGKATANG GAWAIN
3.Naging madali ba ang pagkakaunawaan sa mga
nagsiganap sa bidyo? Ipaliwanag.
4. Kung ikaw ang nasa sitwasyon sa napanood na bidyo,
ano ang pinakamainam na wika na gamitin upang
magkaunawaan?
5. Magbahagi ng isang pangyayari sa iyong buhay na
maaaring maiugnay sa napanood na bidyo?
PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA
MAGNILAY TAYO!
Bilang isang mag-aaral, paano mo
maiuugnay ang mga konseptong
pangwika na tinalakay sa iyong sariling
kaalaman, pananaw at mga karanasan.
 LAGUMANG PAGTATAYA
1.Ito ay pagkakatulad ng mga salita ngunit
nagkakaroon ng pagkakaiba ng kahulugan dahil sa
pagbigkas at intonasyon.

a. Heterogenous ng Wika c. Homogenous na Wika

b. Barayti ng Wika d. Dayalekto
 LAGUMANG PAGTATAYA
2.Pagkakaiba-iba ng wikang ginagamit dahil sa magkakaibang
edad, kasarian, edukasyon, tirahan, gawain at iba pang salik
upang tumugon sa kanilang partikular na pangangailangan.

a.Heterogenous ng Wika c. Homogenous na Wika

b.Barayti ng Wika d. Dayalekto
 LAGUMANG PAGTATAYA
3.Wikang kinagisnan at natamo mula sa pagkasilang
hanggang sa oras na magamit at maunawaan ng isang
indibiduwal.

a. Pangalawang Wika c. Homogenous na Wika

b. Unang Wika d. Heterogenous na Wika
 LAGUMANG PAGTATAYA
4.Wikang natutuhan sa paaralan o sa pakikipag-
ugnayan sa ibang tao na may kakayahang gamitin
ito.

a. Pangalawang Wika c. Homogenous na Wika

b. Unang Wika d. Heterogenous na Wika
 LAGUMANG PAGTATAYA
5.Barayti na batay sa personal na kakanyahan
ng bawat indibiduwal na gumagamit ng wika.

a. Dayalekto c. Istilo
b. Register d. Idyolek
HANGGANG SA MULI!!