You are on page 1of 55

Pag-isipan Mo!

Pumikit ng ilang minuto. Isipin na


ikaw ay nasa isang daigdig na napakatahimik.
Maraming tao ngunit walang nagsasalita.
Nakita mo ang pinakamatalik mong kaibigan
na matagal mo nang hindi nakikita. Gusto mo
siyang makausap ngunit walang salitang
namumutawi sa iyong bibig. Madami kang
gustong sabihin sa kanya ngunit hindi mo
masabi.
1. Ano ang nararamdaman mo nang napunta
ka sa isang tahimik na daigdig?

2. Ano naman ang iyong reaksyon nang


makita ang pinakamatalik mong kaibigan na
matagal mo ng hindi nakikita?

3. Ano ang pakiramdam ng isang taong may


gustong sabihin ngunit walang paraan upang
sabihin ang kanyang saloobin?
masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na
pinipili at isinaayos sa
paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong
kabilang sa iisang kultura

- Henry Gleason
KATANGIAN NG WIKA

 Ang wika ay masistemang


balangkas
- May masistemang sinusunod sa
paggamit ng wika

 sinasalitang tunog
- kumakatawan sa ating mga
ipinahahayag na ideya.
 Ang wika ay arbitraryo

- sinang-ayunan ng lahat

 Ang wika ay pantao

- tao na kabilang sa iisang kultura


Tungkulin na Ginagampanan
ng Wika sa Lipunan
Wikang Opisyal
Ayon kay Virgilio Almario (2014), ang
wikang opisyal ay ang itinadhana ng
batas na magiging wikang opisyal na talastasan ng
pamahalaan.
Hal:
Bisaya- Cebu
Hiligaynon- Negros Oriental
Ilokano- Ilocos Sur, Nueva Ecija
Wikang Panturo
Ang wikang panturo naman ang opisyal na wikang
ginagamit sa pormal na edukasyon. Ito ang
wikang ginagamit sa pagtuturo at pag-aaral sa mga
eskuwelahan at ang wika sa pagsulat ng mga aklat at
kagamitang panturo sa mga silid aralan
Hal:
Tubo - Interest
- Sugarcane
SITWASYON

Nais mong maipaalam sa isang


tao na malapit sa puso mo na
mahal mo siya ….

Nais mong malaman ng isang taong


galit ka o hindi mo sinasang-ayunan
ang mga bagay na ginagawa niya ….
KONSEPTONG PANGWIKA
Unang Wika ang tawag sa wikang
kinagiskanan mula sa
pagsilang at unang itinuro sa
isang tao

Pangalawang Wika
ito ay ang wika na naririnig ng
paulit-ulit sa kanyang paligid at
unti-unting natutunan.
Ikatlong Wika bagong wika na
naririnig o nakikilala
na kalauna’y
natutuhann at
nagagamit na sa
pakikipagtalastasan sa
mga tao.

Monolingguwalismo
pagpapatupad ng iisang wika sa isang
bansa
Bilingguwalismo ito ang katawagan
sa paggamit ng
dalawang wika na
may pantay na
kahusayan

Multilinngguwalismo
Ang mga tao ay maaaring matawag na
multingguwal kung maalam sila sa pagsasalita
ng dalawa o higit pang daLawang ang
wika,anuman ang antas ng kakayahan.
SIMULAN NA NATIN.............

Paano ka bumati sa mga kaibigan mo na jejemon?

Guro???

Lolo o nakakatanda??

Mga kaibigan mo na bakla o beki?


Nagkaparehu-pareho ba ang paraang ng pagbati o pakikipag-usap??

Sagot:
Hindi ito magkakapareho dahil sa pagkakaiba ng edad, kasarian,
antas ng edukasyon at pagkatao o personalidad ng isang indibidwal???

Bakit kaya, kahit magkakapareho ang sitwasyon ay magkakaiba pa rin ang naging
paraan ng pagbati o pakikipag-usap?

Sagot:
* May kanya-kanya tayong personalidad.
*Nililikha ng Diyos ang mga tao bagamat sinasabing kahulma
Niya ay hindi sila pare-pareho ng pag-uugali, paraan ng pag-iisip,
pananalita, at ang kakayahang umunawa.
Ang ating wika ay may iba’t-ibang barayti. Ito ay
sanhi ng ....

Pagkakaiba ng Uri ng Lipunan


na Ating Ginagalawan...

Heograpiya
Pangkat ng Etnikong Kinabibilangan
Antas ng Edukasyon
Idyolek Dayalek
Etnolek

Sosyolek Pidgin

Creole
Ekolek
Idyolek bawat indibidwal ay may sariling istilo ng pamamahayag at
pananalita na naiiba sa bawat isa.
Dayalek

- ito ay varayti ng wika na nalililkha ng dimensiyong heograpiko. Ito ang salitang gamit ng
mga tao ayon sa partikular na rehiyon o lalawigan na kanilang kinabibilangan.
Sosyolek -nakabatay sa antas o katayuan ng tao. Maari ito ay :

Jejemon o Jejespeak Salitang ginagamit sa teks


Salitang Binabaliktad Salitang Coño
Salitang Gay
Linggo

Mga Rehistrong
Jargon
Isang uri ng barayti ng wika na nabuo mula sa salita ng
Etnolek mga etnolonggwistang grupo.

Payew
Ekolek

- wika na kadalasang ginagamit sa loob ng ating tahanan. Ito rin ay mga salitang
namumutawi sa mga bata at nakakatanda.
Pidgin
-produkto ng dalawang magkaibang wika na sinasalita ng dalawang
magkaibang tao hanggang sa sila ay makabuo ng sariling wika.

-ito rin ay tinatawag na ‘nobody’s native language’


Creole

pinaghalo-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang lugar


hanggang sa ito ay naging pangunahing wika ng partikular na
lugar.
Pagsusulit

I. Tukuyin kung anong barayti ng wika ang sumusunod.

_______1. Ito ay pansariling wika.


_______2. Kadalasan ginagamit sa loob ng tahanan.
_______3. Nakabatay sa katayuan ng antas ng tao.
_______4. Wikang ginagamit sa partikular na lugar.
_______5.Pinaghalo-halo ng salita o itinatawag ring
‘nobody’s native language.
________6. Nanggaling sa etnolinggwistang pangkat.
________7. Nagmula sa maraming pangkat at naging
pagmamay-ari na ng isang lugar.
Pagsusulit 2

Tukuyin kung anong barayti ng wika ang sumusunod.

_______1. Halimbawa nito ay Wikang Cybernatics, wika ng yuppies,


wika ng mga bading.
_______2. Hal. nito ay mga wikang Badjao, Muslim, Mangyan at
T’boli.
_______3. Mommyla, papsy, Lologets
_______4. Hal. Nito ay Hiligaynon, Waray at Tagalog.
_______5. “Para sayo ang Laban na’to”.
Mga Tungkulin ng Wika
Instrumental
tungkulin ng wikang tumutugon sa mga pangangailangan
ng tao gaya ng pakikipag-ugnayan sa iba

Halimbawa:
*Paggawa ng liham pangangalakal,
*Liham sa patnugot,
*Pagpapakita ng mga patalastas tungkol sa isang produkto na
nagsasaad ng gamit at halaga ng produkto
Regulatoryo

ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa pagkontrol


sa ugali o asal ng ibang tao.
Interaksiyonal
Ang tungkuling ito ay nakikita sa paraan ng
pakikipag-ugnayan ng tao sa kanyang kapwa

Hal.
pagkukwento ng malulungkot o
masasayang pangyayari
Personal
ang tungkuling ito ang pagpapahayag ng sariling
opinion o kuro-kuro sa paksang pinag-uusapan

Hal.
Pagsulat ng talaarawan at journal
Heuristiko
ang tungkuling ito ay ginagamit sa
pagkuha o paghahanap ng impormasyon.

Hal.
Pag-iinterbyu Pakikinig sa radyo
Panonood ng TV Pagbabasa ng Magasin/ Balita
Impormatibo
may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon
sa paraang pasulat at pasalita.

Hal.
Pagbibigay-ulat
Pagtuturo
Tesis
Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Ang Pilipinas ay isang kapuluang


binubuo ngng iba’t ibang pangkat ng
mga Pilipinong gumagamit ng iba’t ibang
wika at diyalekto. Humigit kumulang
150 wika at diyalekto ang umiiral sa
ating bansa.
1934 Iminungkahi ng grupo ni Lope K. Santos
na ang wikang pambansa ay dapat ibatay
sa isa sa mga umiiral na wika sa Pilipinas.

Ang pagsusog na ito ni Pangulong


1935
Quezon ay nagbibigay-daan sa
probisyong pangwika

1937 Iprinoklama ni Pangulong Manuel L.


Quezon ang wikang Tagalog upang maging
batayan ng wikang pambansa
1940 nagsimulang ituro ang wikang pambansa
na batay sa Tagalog sa mga paaralang
pambubliko at pribado

1946 ipinahayag ding ang mga wikang


opsiyal sa bansa ay Tagalog at Ingles

1959 pinalitan ang tawag sa wikang pambansa.


Mula Tagalog ito ay naging Pilipino
1972

1987: Sa Saligang Batas ng 1987 ay


pinagtibay ng Komisyong Konstitusyonal
na binuo ni dating Pangulong Cory Aquino
ang implementasyon sa paggamit ng
Wikang Filipino. Nakasaad sa Artikulo XIV,
Seksiyon 6 ang probisyon tungkol sa wika.
Ayon sa mga anthropologo, magkasabay na
sumibol sa mundo ang wika at lahi. Sinasabing
ang wika ng mga sinaunang tao ay
kahalintulad ng mga tunog na ginagamit ng
mga hayop. Subalit sa paglipas ng panahon,
kasaby ng pag-unlad ng kultura ng tao
umunlad din ang kanilang wika.
ANG TORE NG
BABEL
Ebolusyon
Teoryang Ding-dong

nagmula raw ang wika sa


panggagaya ng mga sinaunang tao
sa mga tunog ng kapaligiran
Teoryang Bow-Wow

nagmula sa panggagaya ng mga


sinaunang tao sa mga tunog na
nilikha ng mga hayop o nagmula
sa kalikasan.
Teoryang Pooh-Pooh

nagmula raw ang wika sa salitang


namutawi sa mga bibig ng
sinaunang tao nang nakaramdam
sila ng masisidhing damdamin
tulad ng galit,
Teoryang Ta-Ta

may koneksyon ang kumpas


o galaw ng kamay ng tao sa
paggalaw ng dila.
Teoyang Yo-he-ho

nagsasabi na ang tao ay


bumabanggit ng mga
salita kapag siya ay
gumagamit ng pisikal na
lakas.
TEORYANG TA-RA-
RA-BOOM-DE-AY

Mga pasigaw, pabulong ng mga taong


kalahok sa mga ritwal at sinaunang
selebrasyon ay lumikha ng mga tunog
at pag-usal ng mga salita na kalaunay
nabigyan ng kahulugan ng mga tao.

You might also like