pto at

K on se
a ga y, Wika
am a l y on ng
ga Pa m r ya s
Ang M i a t Va
ara yt
a s a V
Teory
Physical Fitnes
Rosa Maria Aguado's Class

Health-Relate
Fitness
 group 5

Joan A. Bitoin Jorly L. Bualoy JETHSALINE P. HIMANTOG

Wika
Ano ang Wika?
Kasangkapan ng pakikipagtalastasan
Instrumento ng paglikha ng makabuluhan at
malikhaing pag-iisip.
 Lingua Franca
Dalawang Uri
Ano ang Lingua Franca? Rehiyonal
Kung ang isang wika o mga sangkap
Wika na ginagamit ng nito ay pangkalahatang gamit sa isang
dalawa o higit pang mga relihiyon bilang midyum sa anumang
uri ng pakikipagtalastasan.
tao na nagmula sa iba't-
Nasyonal
ibang pamayanan o Nagiging midyum sa pangkalahatang
multilinggwal pangkat ng mga tao kahit na ang
nagsasalita ay mula at nabibilang sa
iba-ibang dako ng kapuluan.
 Mga bahagi ng Dimensyon
ng wikA
WIKA

Dimension of power
Kausap at mas mababa, kapareho, o mas mataas sa nagsasalita
Dimension of solidarity
Kaisa ba ng tagapagsalita ang kanyang kausap
Formality of occasion
Kailangan bang pormal o hindi
Expertise
Teknikaliti
Paggamit ng nagsasalita ng mga teknikal na salita ayon sa
kaalamang teknikal ng kanyang kausap.
Varayti at Varyasyon ng Wika
Ano ang varayti? Ano Ang Varyasyon?

Ang pagkakaroon into ay Sa pagdaan ng panahon,

bunga ng paniniwala ng mga
linggwista na ang Wika ay
heterogenous o nagkakaiba-
iba.
nagiging ispeyalisado ang
gawain at tungkulin ng tao at
ito ay nagreresulta ng
paglakaiba-iba ng kultura at
Wika na siyang nagiging
panukat sa progreso ng tao.
 Varayti ng Wika
Dalawang Uri Ng Varayti
1. Permanente
Likas na gamit at linang sa sinumang tagapagsalita o
tagabasa
Dayalek, Idyolek, Etnolek, Ekolek

2. Pansamantala
Nagbabago batay sa pagbabago ng sitwasyon
Sosyolek, Register, Pidgin, Creole
 Permanenteng Varayti
Halimbawa:
1. Dayalek
• Cebuano
Wikang subordineyt ng Isang katulad
ding Wika. - Gihigugma ko ikaw
Ginagamit ito sa tiyak na lugar o
rehiyon. • waray
Ang DAYALEK ay varayting batay sa
-Maupay nga adlaw
lugar, panahon, at katayuan sa buhay.
Unang wikang kinamulatan at ugat ng • Hiligaynon
komunikasyon sa tahanan, pamayanan
- Nagakadlaw na siya
at lalawigan.
 Tatlong Uri ng DAYALEK
Ayon sa manunulat na Si Curtis McFarland:
1.Dialectal Variation
Tumutukoy sa distribusyon ng ilang mga salita, aksent, pagbigkas ng wika sa loob
ng isang language area katulad ng wikang Tagalog sa Bulacan, Nueva Ecija, Rizal,
Batangas, Laguna at Quezon.
2. Discrete Dialect
Hiwalay sa ibang mga dayalek dulot ng heograpikong lokasyon at pagiging
distinct na dayalek.
3. Social Dialect
Naiiba sa heograpikal na dayalek dahil ito ang sinasalita ng iba’t ibang uri sa
lipunan. Ang mga taong kabilang sa isang grupo ay may ibang pananalita
kumpara sa iba na mula sa ibang uri sa lipunan kahit na sila ay nasa iisang lugar.
 Permanenteng Varayti
2. Idyolek Halimbawa:
idio= pansarili o kakaiba • noli de castro
lect= pagkakaiba wika - “Magandang Gabi Bayan”
Ang wikang
• Mike Enriquez
tipikal/pangkaraniwang - “Hindi ka naming tatantanan”
ginagamit ng Isang tao;Ang
• Jessica Soho
personal na "Wika" ng Isang
- “Di umano'y"
tao.
 Permanenteng Varayti
3. Etnolek Halimbawa:
Isang URI ng barayti ng Wika
na nadedevelop mula sa •Batuk
salita ng mga
• solutan
etnolinggwistikong grupo.
Dahil sa pagkakaroon ng • Vakuul
maraming pangkat etniko • munsala
sumibol Ang iba't ibang uri

ng Etnolek
 Permanenteng Varayti
4. Ekolek Halimbawa:
Barayti ng wika na kadalasang • palikuran
ginagamit sa loob ng ating
- banyo o kubeta
tahanan.
Ito Ang mga salitang madalas na • pamingganan
numumutawi sa big ng mga Bata
- lalagyan ng plato
at mga nakatatanda, malimit itong
ginagamit sa pang araw-araw na • mumsy
pakikipagtalastasan - nanay o ina
 Pansamantalang Varayti
1. Sosyolek Halimbawa:
Nakabatay ang
Wa facelak girlash mo
pagkakaiba nito sa Sige Ka, jujumbagin
katayuan istatus ng kita!
Isang ginagamit ng wika Repapips, ala na akong
sa lipunang kanyang datung eh

ginagalawan
 Mga Uri Ng Sosyolek
1. Konyo- May timpla ng pagiging sosyal or nabibilang dito
ay ang tinatawag nating rich kid.
2. Taglish- Banayad at nagagamit depende sa pinagmulan
niyang pangkat at katayuan sa buhay.
3. Jejemon- Karaniwang ginagamit sa pasulat or text na
pamamaraan.
4. Code Switching- Kapag tuwiran ang pagsasalita sa isang
wika at nahaluan mo ng isang termino ng ibang wika.
5. Gaylinggo- Ginagamit na salita ng mga kabilang sa
LGBTQ, partikular na ang mga bading.
 Pansamantalang Varayti
2. Register Halimbawa:
Anyo ng wika batay sa uri at paksa ng Talakayan sa klase
talakayan o larangang pinag- ng international
uusapan, sa mga tagapakinig o affairs
kinakausap o kaya sa okasyon at sa Talakayan sa klase
iba pang salik o factor. sa Filipino
A. Field o larangan Klase sa law school
B. Mode o modo
C. Tenor
 Pansamantalang Varayti
3. Pidgin Halimbawa:
Ito ay barayti ng wika na walang pormal na Ako kita Ganda babae
estraktura. Ito ay binansagang "nobody's Kayo bili alak akin
native language" ng mga dayuhan. Ako tinda damit maganda
Ito ay ginagamit ng dalawang individual na Suki ikaw bili akin ako
naguusap na may dalawa ring magkaibang bigay diskwant
wikang ginagamit. Ikaw aral mabuti para
Sila ay walang komong wikang ginagamit.
ikaw kuha taas grado
Umaasa lamang sila sa mga "make-shift" na
salita o mga pansamantalang Wika lamang.
 Pansamantalang Varayti
4. Creole Halimbawa:
•mi nombre
Mga barayti ng wika na
- Ang pangalan ko
nadedevelop dahil sa mga
pinaghalo halong salita ng •Di donde Lugar to?
indibidwal, mula sa magkaibang - Taga saan ka?
Lugar Hanggang sa ito ay
•Buenas dias
naging pangunahing Wika
- Magandang umaga
particular na lugar.
 Mga Teorya sa Varayti ng Wika
1. Teoryang Sosyolinggwistiko
Nagiging makabuluhan ang anumang pahayag, aksyon,
salita ng isang indibidwal kung ito ay nakapaloob sa
lipunan at ipinapahayag sa ibang indibidwal o grupo.
2. Teoryang Heterogenous
May tinatawag na Tagalog- Filipino, Ilokano- Filipino,
Ilocos Norte- Ilokano at iba pa.
May mga Filipino ng mga bakla, sugarol, kolehiyala, at
iba pa.

3. Teorya ng Akomodasyon
Nakatuon sa Second Language Acquisition o SLA
Nakapokus sa mga taong kasangkot sa sitwasyong pangwika.
4. Teoryang Interference Phenomenon at Inter Language
Interference- pagbuo ng mga varayti ng wikang Filipino
Halimbawa: Cebuano- Filipino (hindi paggamit ng REDUPLIKASYON)
(Doon ako magturo sa Palawan)
Paggamit ng panlaping- mag- kahit dapat na gamitan ng -um-
(Huwag kang mag- ihi dito)
Inter- language- tinatawag na mental grammar na nabubuo ng tao
sa pagdating ng panahon sa proseso ng pagkatuto niya sa
pangalawang wika
Maraming Salamat sa Pakikinig
-GROUP 5