IKAAPAT NA PANGKAT

 MEMBERS: mga aralin:

 Lorenze Ayhon 1.Bilinggwalismo
 Donel Afable 2.Multilinggwalismo
 Erich Diga 3.Register/Baryting Wika
 Kent Aljibe 4.Homogenous
 Teodoro Estil 5.Heterogenous
 6.Linggwistikong
 7.Unang wika
 8.Ikalawang wika
MGA
KONSEPTO NG
PANGWIKA
{REGISTER/BARAYTI NG
WIKA ,HOMOGENOUS,HETEROGENOU
S}
Layunin:

1) Matutunan mong matukoy ang kahulugan at

kabuluhan ng mga konseptong pangwika.
2) Inaasahang masasagutan ninyu ang aming mga
palatuntunin.
3) Matutunan ninyu ang mga kahalagahan ng
pangwika.
Aplication
Panuto: Gumawa ng sanaysay
kung ano ang inyung natutunan
tungkol sa aming aralin, at isulat
sa isang buong papel.
UNANG
PARTE
BILINGGWALISMO
 Tumutukoy sa dalawang wika. Isang pananaw sa pagiging bilingguwal ng
isang tao kung nakapagsasalita siya ng dalawang wika ng pantay ng
kahusayan.
 Halimbawa:
 Dito sa atin, karamihan ay marunong magsalita ng dalawa o higit pang wika.
Meron tayong Mother tounge ang waray-waray, Filipino bilang pambansang
wika at Ingles bilang pandaigdigang wika. Ang ilan nga satin ay marunong
may salita nga Korean at iba pa.
multinggwalismo
 Multilingguwalismo - Ay ang kakayahan ng isang indibidwal na
nagsasalita o isang komunidad ng mga nasasalita upang makipag-
usap ng mabisa sa tatlo o higit pang mga wika.
 Halimbawa:
 Dito sa atin, karamihan ay marunong magsalita ng dalawa o higit
pang wika. Meron tayong Mother tounge ang waray-waray, Filipino
bilang pambansang wika at Ingles bilang pandaigdigang wika. Ang
ilan nga satin ay marunong may salita nga Korean at iba pa.
 IKALAWANG
IKALAWANG
PARTEPARTEA
REGISTER/BARAYTI NG WIKA
 Maraming nag hahambing ng register sa diyalekto. Ang register ay baryasyon
batay sa gamit samantalang ang diyalekto ay batay sa taong gumagamit
Tinatawag ding estilo sa pananalita ang register. Ang isang tao ay maaaring
gumagamit o maging sa pagsulat upang maipahayag ang kanyang nadarama
Iba ang register ng guro kapag kausap niya ang punong guro,iba rin ang gamit
niyang register kapag kausap niya ang mga kasamahang guro at lalong naiiba
ang register niya kung kaharap ang kaniyang mga mag-aaral. Ang isang
pinanggalingang ng mga baryasyon ng pananalita ng indibidwal ay depende
sa mga sitwasyon ng paggamit. Hindi lang kaso ito ng kung sino tayo kundi
kung anong mga sitwasyon ang kinapapalooban natin. Tradisyonal na
nilalapitan ang tipong ito ng baryasyon sa konsepto ng register.
Mga Uri May walong uri ng barayti ng
wika
 Idyotek
 Dayalek
 Sosyolek/Sosyalek
 Etnolek
 Ekolek
 Pidgin
 Creole
 Register
IDYOTEK

 1. Idyotek Ito ay ang personal na paggamit ng

salita ng isang indibidwal. Bawat indibidwal ay
may istilo sa pamamahayag at pananalita.
 Halimbawa: •"Magandang Gabi Bayan - Noli de
Castro •"Hoy Gising"-Ted Failon •Hindi ka namin
tatantanan"- Mike Enriquez •Di umano'y--Jessica
Soho
DAYALEK

 2. Dayalek Ito ay nalilikha ng dahil sa heograpikonog kinaroroonan.

Ang barayti na ito ay ginagamit ng mga tao ayon sa partikular na
rehiyon o lalawigan na tnitirhan.
 Halimbawa:
 •Tagalog-"Mahal kita"
 •Hiligaynon "Langga ta gd ka"
 •Bikolano - "Namumutan ta ka
 •" Tagalog-"Hindi ko makaintindi"
 •Cebuano - "Dili ko sabot
SOSYOLEK/SOSYALEK

 3. Sosyolek/Sosyalek Uri ng barayti na pansamantala lang

at ginagamit sa isang partikular na grupo.
 Halimbawa:
 •Te meg, shat ta? (Pare, mag-inuman tayo)
 • Oh my God! It's so mainit naman dito. (Naku, ang init
naman dito!)
 • Wag kang snobber (Huwag kang maging suplado)
ETNOTEK

 4. Etnolek Ginawa ito mula sa salita ng mga

etnolonggwistang grupo. Nagkaroon nga iba't
ibang etnolek dahil sa maraming mga pangkat na
etniko.
 Halimbawa:
 •Palangga Sinisinta, Minamahal
 •Kalipay-saya, tuwa, kasiya
 •Bulanim-pagkahugis ng buo ng buwan
PIDGIN

 6. Pidgin Wala itong pormal na estraktura at tinawag ding "lengwahe

ng wala ninuman". Ginagamit ito sa mga tao na nasa ibang lugar o
bansa.
Halimbawa:
• Ako punta banyo - Pupunta muna ako sa banyo.
• Hindi ikaw galing kanta - Hindi ka magaling kumanta.
•Sali ako laro ulan - Sasali akong maglaro sa ulan.
CREOLE

 Creole Ito ay ang pinaghalo-halong salita ng indibidwal, mula sa magkaibang

lugar hanggang personal na wika.
 Halimbawa:
 •Mi nombre - Ang pangalan ko
 •Yu ting yu wan, a? - Akala mo espesyal ka o ano?
 • I gat planti kain kain abus long bikbus - Marami akong uri ng mga hayop sa
gubatan.
REGISTER

 8. Register Ito ay espesyalisadong ginagamit sa isang partikular na pangkat o

domain.
 May tatlong uri nito:
 •Larangan - naayon ito sa larangan ng taong gumagamit nito •Modo-paano
isinasagawa ang uri ng komunikasyon?
 •Tenor- ayon sa relasyon ng mga-naguusap
 Halimbawa:
 •Jejemon
 •Binaliktad
 •Pinaikli sa teks
HOMOGENOUS
Ang homogeneous na wika ay ang pagkakatulad ng mga salita pero dahil sa pagbaybay at
intonasyon, nagkaroon ito ng ibang kahulugan. Dahil sa pagkakahati-hati ng mga lugar,
nagkarron ng ibat-ibang uri o baryasyon ng wika at ang bansa ay nahahati ayon sa wika na
ginagamit. Ang pagsakop din ng ibang lahi sa Pilipinas ay naka-impluwensya sa sa ating
pananalita.
Ito ang halimbawa ng homogeneous:
*puNO o wala ng espasyo PUno o tree sa wikang Ingles
*saMA o hindi kaaya-aya SAma o makilahok
*BUkas o sunod na araw buKAS o open sa wikang Ingles
*BAka o ang hayop na cow sa Ingles baKa o hindi sigurado
Ang homogeneous ay ang mga salita rin na iba-iba ang baybay pero iisa lang ang ibig
sabihin. Sa kabilang banda, ang heterogeneous na wika ay ang mga salitang di pormal o mga
salita na naimbento ng iba’t ibang grupo ng lipunan. Ito ang mga salita na binibigkas sa
kakaibang istilo pero ang kahulagan ay iisa lamang.
aike
 Ang homogeneous ay ang mga salita rin na iba-iba ang baybay pero iisa lang
ang ibig sabihin. Sa kabilang banda, ang heterogeneous na wika ay ang mga
salitang di pormal o mga salita na naimbento ng iba’t ibang grupo ng lipunan.
Ito ang mga salita na binibigkas sa kakaibang istilo pero ang kahulagan ay
iisa lamang.
Mga halimbawa:
Erpat o ama
Ermat o ina
Lodi o baligtad ng idol
Werpa o baligtad ng power
Petmalu o baligtad ng malupet
Igop o baligtad ng pogi
HETEROGENOUS

Ang heterogeneous ay tinuturing din na

uri ng wika na iba-iba ang baryasyon o
barayti. Ang pagkakaiba-iba ay maaring
dahil sa heograpiya, kasarian, edad,
grupo, antas ng pamumuhay at uri ng
sosyodad.
LINGGWISTIKONG KOMUNIDAD

 inggwistikong Komunidad - Ang lingguwistikong

komunidad at tumutukoy sa isang grupo ng mga taong
gumagamit sa iisang uri nga wika at nagkakaunawaan sa
mga ispesipikong patakaran o mga alituntunin sa paggamit
ng wika.
 Halimbawa: - Ang "gay lenggua" ay isang uri ng
lingguwistikong komunidad dahil ang wikang ito ay
binubuo ng isang grupo.
IKATLONG PARTE 3
Unang wika

 Ito ay tinatawag ding”wikang sinuso sa ina” dahil ito ang

unang wikang natutunan ng isang bata.
 Tinatawag na “taal’na tagapagsalita ng isang particular na
wika ang isang tao na ang unang wikang pinag uusapan .
Ikalawang wika

 Ang tawag sa iba pang mga wikang matutunan ng

isang tao pagkaraang matutunan ang kanyang
unang wika.
Halibawa:
Hiligaynon ang uang wika ng mga taga Iloilo.Ang
Filipino ay ang ikalawang wika.