КЛИМА И ТОПЛИНСКИ

ПОЈАСИ
 ШТО Е КЛИМА?

Клима е повеќегодишен режим на времето над

некое место или на делови
на Земјината површина. До нејзиното
определување се доаѓа врз основа на
долгогодишни набљудувања и проучувања
на метеоролошките елементи и појави.
 КЛИМАТСКИ ФАКТОРИ
 Образувањето на климата над некое место зависи од бројни и разновидни фактори, кои со заедничко име се
нарекуваат климатски фактори. Меѓу нив најголемо значење имаат сончевата радијација и циркулацијата или
смената на воздушните маси. Но, климата многу зависи и од физичко - географските фактори и услови на
одредено место или територија:
 Географската ширина е еден од најважните климатски фактори. Нејзиното влијание е големо
врз температурата и влажноста на воздухот. Тоа се должи на различното количество на сончева топлина што ја
примаат пределите со различна географска ширина. Најмногу топлина примаат местата во екваторскиот појас, а
најмалку во поларните области. Значи, со порастот на географската ширина, температурата на воздухот по правило
опаѓа, а со тоа климата станува поладна.
 Копнените и морските површини имаат различно влијание на климата. Во летната половина од
годината, морињата и океаните акумулираат многу повеќе топлина отколку копното. Затоа преку зимата, воздухот над
морските површини е потопол, а над копнените постуден. Овие карактеристики се одразуваат и над климата. Во оние
предели каде преовладуваат океанските воздушни маси, летото е посвежо, а зимата потопла, а во пределите под
влијание на континентални воздушни маси е обратно. Освена тоа, областите кои се поблиску до море примаат
поголеми количества на врнежи.
 Морските струи највеќе влијаат врз температурата на воздухот. Ладните морски струи ги разладуваат крајбрежните
области, а топлите ги загреваат.
 Релјефот влијае на климата преку надморската височина, со правецот на протегање на планинските вериги и
широките речни долини, со разместеноста на превоите, отвореноста на низините и со котлинскиот релјеф.
 Растителниот свет, а особено шумите, имаат доста големо влијание врз климата. Оголеното земјиште во текот на
денот побрзо се загрева и побрзо се лади отколку земјиштето што е покриено со вегетација. Затоа растенијата влијаат
на смалувањето на дневното и годишното колебање на температурата. Шумите влијаат врз зголемување
на испарувањето и на влажноста на воздухот, како и на правецот и брзината на ветровите. Во шумските предели паѓаат
поголеми количества врнежи.
 Човекот влијае на климата со своите активности: непланското сечење на шумите, загадувањето на воздухот итн.
 ВИДОВИ КЛИМА

Климатските зони се поголеми области на

Земјата кои имаат еднакви услови, различни од
оние во соседните области. За да се
класифицираат климите се земаат предвид
најразлични фактори, а воглавно температурата
(според која
постојат топли, умерени, студени и поларни кли
ми) и количеството на врнежите (според кое
постојат суви или влажни клими). Но, во овие
основни групи се прават додатни
подкласификации.
 ЕКВАРТОЈАЛНА ДОЖДЛИВА КЛИМА

Оваа клима создава појас од двете страни на екваторот,

меѓу 10° северна географска широчина и 5° јужна
географска широчина. Се одликува со речиси иста
должина на денот во текот на целата година, така што
не може да се разликуваат годишни времиња. Средната
температура изнесува 25 °C, иако може да има и
разлики од 15 степени меѓу денот и ноќта. Воздухот
има висока содржина на влага поради постојаните и
обилни дождови кои врнат во текот на целата година,
со просек од околу 2000 мм. Типична вегетација
е дождовната шума, како онаа
во Амазонија и Екваторијална Африка.
 ТРОПСКА КЛИМА

Создава два појаси, од двете страни на екваторот,

меѓу 10 и 20° С.Г.Ш. и 5 и 10° Ј.Г.Ш. Кај деновите
има мали варијации во текот на годината, а и
обилноста на дождовите се намалува како што се
оди подалеку од екваторот, додека просечната
температура е околу 23 °C. Сето ова придонесува
да има едно суво и друго повлажно годишно
време. Вегетацијата е како во саваните, со повеќе
или помалку дрвја.
 ПОЛУСУВА КЛИМА

Овој вид на клима постои како во умерените, така

и во тропските области и во зоните каде има
малку дождови (околу 200 мм годишно).
Температурите можат да бидат ниски или
високи, но секогаш има големи дневни
осцилации (топли денови и студени ноќи) и
годишни, во случај на ниските. Вегетацијата во
овие области е тревна или грмушеста.
 ПУСТИНСКА КЛИМА

Овој вид на клима постои како во умерените, така

и во тропските области и во зоните каде има
малку дождови (околу 200 мм годишно).
Температурите можат да бидат ниски или
високи, но секогаш има големи дневни
осцилации (топли денови и студени ноќи) и
годишни, во случај на ниските. Вегетацијата во
овие области е тревна или грмушеста.
 СРЕДОЗЕМНА КЛИМА

Оваа клима е типична за областите околу Средоземното

Море, но е застапена и на крајниот југ на Африка, во
централно Чиле и во Калифорнија. Се одликува со тоа што
дождовите најмногу врнат во есен и зима, а пролетта, и
особено летото се многу сушни. Врнежите изнесуваат меѓу
400 и 700 мм годишно, зимите се топли, а летата жешки.
Карактеристична вегетација се грмушките и дрвја со
секогаш зелени лисја. Постојат варијации на овој вид на
клима, па така таа е посвежа и повлажна на северниот брег
на Средоземјето, отколку на јужниот, кој е подложен на
директно влијание на Сахара. Подалеку од брегот, оваа
клима добива континентални обележја и станува постудена.
 ПАМПСКА КЛИМА

Слична е на средоземната, но со малку повисоки

средни температури и помала разлика меѓу
одделните годишни времиња. Врнежите се присутни
низ целата година, но со помал интензитет во текот
на летото, а просечните вредности им осцилираат
меѓу 600 и 800 мм годишно. Оваа клима се јавува
само во јужната хемисфера и нејзиното име потекнува
од најкарактеристичното место
во Аргентина - Пампас, иако ја има и во некои делови
на Австралија и на југот на Африка. Вегетацијата е
треви, а дрвјата се ретки.
 ОКЕАНСКА КЛИМА

Основна одлика на оваа клима е големото

влијание што го имаат западните ветрови врз
областите кај кои се јавува.
ТРОПСКА КЛИМА
СРЕДОЗЕМНА КЛИМА
ОКЕАНСКА КЛИМА
ПАМПСКА КЛИМА
ПУСТИНСКА КЛИМА
ВЛАЖНА КЛИМА
 ЖЕЖОК ПОЈАС

Тропски појас (жежок појас) — регион

на Земјата што се наоѓа околу екваторот. Појасот во
ширина е ограничен од северниот повратник на 23
26′ 16″ СГШ и јужниот повратник на 23° 26′ 16″ ЈГШ,
што е во склад со осниот наклон на Земјата. Во
тропскиот појас влегуваат сите подрачја на Земјата
каде Сонцето доаѓа нормално на Земјината површина
барем еднаш во текот на сончевата година. Во
тропскиот појкас живее околу 40% од населението во
светот (2008), а до 2060 се очекува да достигне 60%,
поради високиот природен прираст и преселбите.
 ЕКВАТОРСКА КЛИМА

Екваторска клима

Застапена околу екватор(до 10степени сгш и јгш /

Африка,Азија, Ј.Америка

      врнежи/ над 3000мм

      температура/ над 25ст.
      екваторски прашуми- 
    тропски дождовни шуми
 ПУСТИНСКА И МОНСУНСКА КЛИМА

Пустинска и Монсунска клима

- околу повратници
- мало количество врнежи под 250мм годишно
- температурни разлики
-сиромашен растителен и животински свет

- Монсунска - името е по периодични

врнежи- Монсуни
- Јужни и југо-источни делови на Азија
 УМЕРЕН ТОПЛИНСКИ ПОЈАС

4 климатски типа
средоземноморска
атланска влажна клима
континентална
умереноконтинентална
 СРЕДНОЗЕМНО АТЛАНСКА КЛИМА

Средоземно-морска
-околу Средоземно море и делови од Сев и Јуж.Америка
- жешки лета и благи зими

   Атланска влажна клима

-острови на Атлански ок и бреговите на Зап.Европа
- поголемо количество врнежи во текот на годината
- благи зими и свежи лета
КОНТИНЕНТАЛНА И УМЕРЕНО КОНТИНЕНТАЛНА КЛИМА

Континентална и Умерено-континентална клима

Континентална клима
- Внатрешност на Азија, Европа , Северна Америка
- Студени зими и топли лета
- мало количество на врнежи
( ниски треви и одредени врсти на културни растенија)
 Умерено-континентална клима
- 4 годишни времиња
- застапена на сите континенти
- листопадни и мешовити шуми
 СТУДЕНИ ТОПЛИНСКИ ПОЈАСИ

2 климатски типа(северно од поларен круг)

Субполарна
поларна
 ПОЛАРЕН КЛИМАТСКИ ТИП

Поларен климатски тип

- долги и студени зими
- кратки лета
- врнежи од снег
 - Сибир, Сев. делови на канада и Аљаска(САД)

Субполарен климатски тип

- околу половите
- покривка од лед и снег
- сиромашен растителен и животински свет
 ОПИС:

ИЗРАБОТИЛ:Алдин Нумановиќ
НАСТАВНИЧКА:Валентина Фидановска
Училиште:Хасан Приштина