UNIVERZITET CRNE GORE

MEDICINSKI FAKULTET-PODGORICA
VISOKA MEDICINSKA ŠKOLA-BERANE

LISTERIA MONOCYTOGENES
Šćekić Dragana
br. Indeksa: 453/11

1
 ŠTA JE LISTERIOZA?
• Listeriosis ( Listerioza ) je ozbiljna infekcija
izazvana konzumiranjem hrane, koja u sebi
sadrži bakteriju Listeriae Monocytogenes.
• Bolest se prvenstveno javlja starijim
osobama, trudnicama, a novoredjonoj djeci i
odraslim osobama, ukoliko imaju loš imunitet.
• Osobe koje nemaju ove rizične faktore rijetko
obole od ove bolesti.

2
 Listeria Monocytogenes je štapićastog oblika i gram pozitivna je patogena
bakterija koja napada citoplazmu živih ćelija. Ona razvija karakterističan rep ( tzv
raketa ) koji uspije da udje u citoplazmu. Ta “raketa” gura bakterije u susjedne
ćelije propagirajući infekciju.

3
 LISTERIOZA
• Uzročnik je gram pozitivna,
pokretljiva bakterija =
Listeria Monocytogenes
• L.monocytogenes prourukuje
infekciju, ne zavisno od mjesta
boravka
• Važan uzrok infekcije i kod
čovjeka i kod životinje

4
 LISTERIA MONOCYTOGENES
• Raste na uobičajenim mjestima
gdje ima hrane, u aerobnim
uslovima
• Fakultativni je anaerob
• Na krvnom agaru stvara beta-
hemolizu, za razliku od
apatogenih sojeva koji nemaju
tu sposobnost
• Smatra se da je hemolizin
listeriolizin O, glavni faktor
virulencije

5
 KAKO SE LJUDI ZARAZE OD LISTERIJE

• Listeria monocytogenes može se naći u različitim

mliječnim proizvodima, povrću, ribi i mesu.
• Listeria monocytogenes, za razliku od većine
drugih štetnih bakterija, polako će rasti u hrani,
naročito na hladnom mjestu
• Listeria monocytogenes se takođe može prenijeti
kontaktom sa zaraženog proizvoda ili površine,
preko ruke ili radne površine, tokom pripreme
hrane.

6
 PATOGENEZA
• Kod peroralnog ulaska uzročnik penetrira crijevnu
sluzokožu pa nastaje:
1) inaparentna infekcija uz dugotrajno izlučivanje
uzročnika fecesom
2) bakterijemija s lokalizacijom u raznim organima
3) fatalna septikemija

Listerija ulazi u ćelije, uključivši i crijevne ćelije, izravnom

endocitozom. Može preživjeti unutar makrofaga i
monocita.
Pobačaj nastane zbog edema i nekroze placente. Infekcija na
samom kraju može uzrokovati mrtvorođenje ili se dijete
rodi ali brzo ugine zbog septikemije.

7
 KO IMA NAJVEĆI RIZIK
• Najveći rizik da obole
imaju:
Trudnice
Oboljeli od Aids-a
Osobe sa limfomima
Osobe sa transplantiranim
organom

8
 LISTERIOZA KOD ODRASLIH
• Bakterijemija se može ispoljiti
kod odraslih osoba.
• Meningoencefalitis se najčešće
javlja kod pacijenata kod koijih
je Listerioza jedan od najčešćih
uzročnika meningitisa.
• Bolest može biti podmukla i
fulminantna

9
 KASNE POJAVE BOLESTI
• Novorođeno dijete može da
dobije pojavu sindroma, koji
kasnije stvara menigitis,
između rođenja i treće nedelje
života.
• Često je izazvan serotipom IV-
b koji ima značajnu stopu
smrtnosti.

10
 LISTERIOZA KOD TRUDNICA
• 20 puta je češća, i
oko jedne trećine
slučajeva
listerioze, desi se
tokom trudnoće.

11
 KLINIČKA SLIKA
Razlikuju se dva osnovna oblika oboljenja:
-perinatalna listerioza i listerioza kod odraslih pacijenta.
-Trudnice su oko 20 puta osjetljivije na infekciju sa listerijom nego druge odrasle osobe.
Bolest kod trudnica je često bez simptoma ili ima znake i simptome prehlade. Premda
laka ili neprimjetna listerioza kod majke za njen plod može biti fatalna. Ako je do
infekcije došlo na početku trudnoće može doći do abortusa ili preranog poradaja ili
rođenja mrtvog djeteta. Ako je do infekcije došlo kasnije u trudnoći, beba može biti
rođena živa ali teško bolesna sa sepsom, pneumoniom, trombocitopeniom i upalom
mozga. Smrtni ishodo je u 50% slučajeva.

-Kod odraslih osoba, dobrog imuniteta, izuzimajući trudnice, listerioza je blago, febrilno
oboljenje, koje često ostaje nedijagnostikovano. Kod osoba sa narušenim imunitetom
zbog bolesti i kod starih osoba može se razviti sepsa, pneumonija i upala moždanih
ovojnica i mozga.

12
 DIJAGNOZA
• Jedini način dijagnoze je klasična izolacija kultivacijom
uzročnika iz krvi, likvora ili drugih tečnosti i ispitivanje
antigenske građe monospecifičnim serumima
• Treba obavezno odraditi hemokulturu
• Serološki testovi nisu pouzdani, kao što je aglutinacija i
reakcija vezivanja komplemenata
• Kultura stolice niti je osjetljiva, niti specifična

13
 DIJAGNOZA LISTERIJE
• Dijagnoza bolesti se
postavlja klinički,
epidemiološki i
laboratorijski. Od
laboratorijskih nalaza radi
se izolacija bakterija iz
različitih uzoraka: bris
cerviksa, krv, urin, likvor,
mekonium. Mogu se raditi i
serološki testovi na
prisustvo antitijela u serumu
bolesnika.
14
 TERAPIJA
• Antibiotska terapija i terapija za jačanje organizma.
• Kada dođe do infekcije tokom trudnoće, antibiotici često
mogu da spriječe infekciju ploda i novorođenčeta.
• Čak i uz brz tretman, neki slučajevi infekcije završavaju se
smrću pacijenta ( kod starijih osoba sa hroničnim
oboljenjem )
• Najbolja terapija se postiže primjenom kombinacije
ampicilina ili amoksicilina sa gentamicinom ili
tobramicinom u većim dozama.

15
 PREVENCIJA
• Najbolji način prevencije listerioze je:
1) Sprječavanje mogućnosti kontaminacije hrane tokom
proizvodnje i obrade.
2) Izbjegavanje konzumiranja nepasterizovanog mlijeka i mliječnih
proizvoda, mesnih salata, hladno dimnjenih proizvoda, kao i
svih vrsta gotove hrane koja se ne zagrijeva prije upotrebe.
3) Termička obrada (zagrijevanje) prije ponovne upotrebe, bilo
kakvi ostaci hrane se čuvaju u frižideru.
4) Dobro pranje pod mlazom vode sirovog povrća i prizemnog
voća prije upotrebe.
5) Primjena novih standarda u kontroli proizvodnje namirnica.

16
HVALA NA
PAŽNJI

17