Das Bildungssystem

in Deutschland
Entwicklung: Aleksander Gabryś
 Wörterbuch
der Kindergarten – przedszkole
die Grundschule – szkoła podstawowa
das Gymnasium – gimnazjum
die Gesamtschule – zespół szkół ponadpodstawowych: gimnazjum, szkoła realna,
szkoła główna
die Berufssschule – szkoła zawodowa
die Branchenschule – szkoła branżowa
Die Fachoberschule – technikum
Die Hauptschule – szkoła główna
Das Lyzeum – liceum
Die Oberschule – szkoła średnia
Die Realschule – szkoła realna
die Primarstufe – poziom podstawowy
die Sekundarstufe I – poziom średni I
die Sekundarstufe II – poziom średni II
 die Schulpflicht
Obowiązek szkolny obejmuje dzieci i młodzież w wieku od 6 do 18
roku życia.

Konstytucja Niemiec gwarantuje każdemu krajowi związkowemu

(LAND) znaczną niezależność w dziedzinie kultury i edukacji. Każdy
Land posiada własne Ministerstwo Oświaty (KULTUSMINISTERIUM).
Władze oświatowe danego Landu odpowiadają za politykę
edukacyjną na swoim terenie, przez co występują znaczne różnice w
programach nauczania i celach kształcenia w poszczególnych Landach.
 der Kindergarten
Przedszkole nie jest obowiązkowe, poprzedza ono
naukę w szkole podstawowej.
 die Primarstufe
Die Grundschule
Die GRUNDSCHULE (szkoła podstawowa) – od 6 roku życia, trwa
4 lata, w Berlinie i w Brandenburgii 6 lat. Celem szkoły
podstawowej jest nauka umiejętności czytania i pisania oraz
podstaw matematyki. Nauka obejmuje też obsługę komputerów,
edukację estetyczną, kulturę fizyczną, międzyprzedmiotowe
zajęcia z ochrony środowiska, przyrody, wiedzy obywatelskiej,
język obcy i religię. Początkowo dzieci nie są oceniane za pomocą
not, lecz w sposób opisowy (opinia).
 die Schultüte / die Zuckertüte
die Schultüte / die Zuckertüte to prezent, jaki otrzymują dzieci idące po raz
pierwszy do 1 klasy. Jest to ok 70cm rożek napchany wszelkiego rodzaju:
słodyczami – die Süßigkeiten, 
batonikami – die Schokoriegel,
lizakami – die Lutscher,
czekoladkami – die Pralinen,
cukierkami – die Bonbons
i przyborami szkolnymi:
piórnikiem – die Federtasche,
długopisami – die Kulis,
ołówkami – die Bleistifte,
linijką – das Lineal,
nożyczkami – die Schere,
zeszytami – die Hefte.
 Die SEKUNDARSTUFE I
Po 4 latach nauki drogi uczniów rozchodzą się, gdyż mają do
wyboru 3 (a w niektórych landach 4) typy szkół na wyższym
etapie kształcenia:
•Gimnazjum (das Gymnasium)
•Szkoła główna (die Hauptschule)
•Szkoła realna (die Realschule)
•Szkoła ogólna (die Gesamtschule)
 Das Gymnasium
Gimnazjum trwa 9 lat (klasy 5-13). Uczęszczają do niego uczniowie
wykazujący się najlepszymi wynikami. Do klasy 11 obowiązuje tzw.
System kursowy. Przed przystąpieniem do egzaminu maturalnego
(Das ABITUR) każdy uczeń musi ukończyć ustaloną liczbę kursów na
podstawie, których układany jest jego profil egzaminów
końcowych. Każdy uczeń musi zdawać egzamin z j. niemieckiego,
j. obcego i wybranego przedmiotu. Świadectwo maturalne
upoważnia do podjęcia studiów w szkole wyższej.
 Die Realschule
Nauka obejmuje z reguły 5-6 lat, a ukończenie szkoły realnej
warunkuje podjęcie nauki zawodu i pracy na średnim szczeblu
w różnych dziedzinach gospodarki – handel, przemysł, służba
publiczna, rzemiosło.
 Die Hauptschule
Szkoła główna trwa od 5 do 6 lat (klasy 5-9 lub 10). Celem kształcenia
jest przekazanie uczniowi ogólnych wiadomości i umiejętności, które
stanowić będą podstawę do dalszej nauki w szkole zawodowej.
Po ukończeniu szkoły głównej uczeń otrzymuje tzw.
Haupstchulabschluss, który stanowi podstawę przyjęcia do szkoły
zawodowej (die BERUFSSCHULE) oraz podpisania umowy
rozpoczynającej praktyczną naukę zawodu w rzemiośle, handlu czy
przemyśle. Szkoły zawodowe trwają 3 lata.
 Das Gymnasium
Gimnazjum trwa 9 lat (klasy 5-13). Uczęszczają do niego
uczniowie wykazujący się najlepszymi wynikami. Do klasy
11 obowiązuje tzw. System kursowy. Przed przystąpieniem
do egzaminu maturalnego (Das ABITUR) każdy uczeń musi
ukończyć ustaloną liczbę kursów na podstawie, których
układany jest jego profil egzaminów końcowych. Każdy
uczeń musi zdawać egzamin z j. niemieckiego, j. obcego
i wybranego przedmiotu. Świadectwo maturalne upoważnia
do podjęcia studiów w szkole wyższej.
 Die Gesamtschule
Szkoła ogólna jest połączeniem wszystkich wymienionych typów
szkół, nie występuje we wszystkich landach. W zależności od
zdolności i postępów ucznia, może on brać udział
(tak jak w Gimnazjum) w kursach o mniejszych lub większych
wymaganiach. Tutaj również uczeń może zdawać egzamin
maturalny.
 die Sekundarstufe II
GYMNASIUM (gimnazjum)- 11 - 13 klasa przygotowujące do matury
GESAMTSCHULE (szkoła zespolona) – od 11 klasy
BERUFSSCHULE (szkoła zawodowa)– klasy 11-13
FACHOBERSCHULE - technikum
 Das Abitur
Na maturze uczniowie zdają 3 -5 przedmiotów.
Obowiązkowo język niemiecki, matematyka, język obcy.
Egzaminy mają formę pisemną i ustną w zależności od
Landu. W Niemczech można studiować bez matury –
Fachhochschule.
 DUALES SYSTEM: ARBEIT+SCHULE
Dualny system to połączenie teoretycznej nauki z praktyczną
nauką zawodu (np. 3 dni w zakładzie pracy, 2 dni w szkole) Uczeń
jest zobowiązany do zorganizowania sobie praktyk i znalezienie
swojego pracodawcy. W ramach praktyk uczeń otrzymuje
miesięczne wynagrodzenie za  pracę. Praktyka trwa 2-3 lata
i kończy się egzaminem.
Die Schulnoten
 Die Ferien
W każdym Landzie jest inny termin zakończenia i rozpoczęcia
roku szkolnego. Terminy i czas trwania ferii w poszczególnych
Landach jest różny.
wakacje (Sommerferien) – 6 tygodni, różne terminy
ferie jesienne (Herbstferien)
ferie świąteczne (Weihnachtsferien)
ferie zimowe (Winterferien)
ferie wielkanocne (Osterferien)
ferie wiosenne (Pfingstferien)
 Ciekawostki – die Kuriositäten
•Przerwy w szkole są co 2 lub co 3 godziny. Trwają 20 i 30 minut.
• Jest też przerwa godzinna dla tych co zostają w szkole do 16.
•Jeżeli uczeń szkoły średniej otrzyma z dwóch lub więcej
przedmiotów oceny 5 lub 6 musi powtarzać klasę.
•Nie ma możliwości poprawy sprawdzianów.