MÔN: CÔNG NGHỆ 12

BÀI 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ -

CHỈNH LƯU – NGUỒN MỘT CHIỀU
 Linh kiện(Intergrated
bán dẫn có Circuit)
ba tiếp giáp P-N
Linh
Linh
kiện
Linh kiện
bánbán
kiện điện
bán
dẫn dẫn
tử
dùng
dẫn có
cóđể
có thông
haiđiều
một tiếpsốkhiển
tiếp giáp
thayP-N
giáp thiết
đổi bị
P-N
Được
Có bachế
dâytạo
dẫnbằng
ra làcác
ba điện
côngcực:
nghệAnôtđặc (A);
biệt
Cótrong
Bađiện
hai dây
các
theo
hết
catôtdẫn
mạch
độ
cực:
sức
(K);ra
chiếu
điện
là khiển
anôt
tinh
điều
vi, basáng
xoay
(A)điện
chính và(G)
xác chiều
cực (K)
catốt

ĐIÔT BÁN
1 DẪN TRANZITO
2 TIRIXTO
3

VI MẠCH TỔ HỢP
TRIAC VÀ
4 ĐIAC QUANG 5ĐIỆN TỬ 6
(IC)
 Khái niệm mạch điện tử

Uht Rht UR
0 t
UV +E
R1 Uv®
0 + - + - +- t
- + + +
0
Uv OA - - -
t

+ URa
Uvk
-E

Mạch điện tử là mạch điện mắc phối hợp

giữa các linh kiện điện tử với các bộ phận
nguồn, dây dẫn để thực hiện một nhiệm vụ
nào đó trong kĩ thuật điện tử
 MẠCH ĐiỆN TỬ

s in
h ình
sóng
h tạo
c
Mạ
Phân loại
ch k h uếch đại
Theo chức Mạ

năng
Mạch tạo Xu
ng

Mạch
nguồ
n chỉ
nh lưu, l
ọ c và ổ
n áp
 MẠCH ĐiỆN TỬ
Phân loại

Theo phương thức gia công, xử lí tín hiệu

1.Mạch kĩ thuật tương tự (Analog)

2. Mạch kĩ thuật số (Digital)

MẠCH CHỈNH LƯU

NGUỒN MỘT CHIỀU

 §
1
+
U~ U2 tải U-
RRt¶i
2 -

 2 3 4 5 6 7 8
1
Ưu điểm
Mạch điện rất đơn giản,
chỉ dùng 1 điôt

Nhược điểm Mạch điện chỉ làm việc trong

mỗi nửa chu kì
nên hiệu suất sử dụng biến áp nguồn thấp.
Dạng sóng ra có độ gợn sóng lớn,
tần số gợn sóng là 50 Hz,
việc lọc san bằng độ gợn sóng khó khăn,
hiệu quả kém nên thực tế ít dùng.
Nửa chu kì dương

+ A

u2a Rt

u2b

-B
(Mũi tên đỏ chỉ chiều đi của dòng điện)
Nửa chu kì âm
A
-
u2a Rt
O

u2b

+
B
(Mũi tên đỏ chỉ chiều đi của dòng điện)
 U2a U2b

U~

Giản t
O
đồ
dạng
sóng U-

O t
 2 3 4 5 6 7 8
Nhận xét
- Mạch điện phải dùng
2 điôt tiếp mặt
Đ1 và Đ2 để luân phiên
chỉnh lưu theo từng nửa chu kì
- Cuộn thứ cấp của biến áp
nguồn phải được quấn làm
hai nửa cân xứng nhau
A I

Đ4 Đ1

U~
Rt

Đ3 Đ2
B
A I
- Đ4 Đ1

U~
Rt

Đ3 Đ2

B
+
Nửa chu kì âm
A I
+ Đ4 Đ1

U~
Rt

- Đ3 Đ2

Nửa chu kì dương

 U~
t
Giản O
đồ
dạng
sóng U-

t
O
 2 3 4 5 6 7 8
Giả sử nửa chu kì đầu A dương B, thì D1,D3 dẫn có
dòng Io đi qua tải Rt; D2, D4 ngưng, nửa chu kì sau
B dương A âm, thì D2, D4 dẫn có dòng đi Io qua tải
Rt; D1, D2 ngưng
 NGUỒN ĐIỆN MỘT CHIỀU

Sơ đồ khối

Công dụng

Chuyển
Côngđổi
dụngnăng
? lượng từ điện xoay chiều thành
năng lượng điện một chiều có mức điện áp ổn định
và công suất cần thiết để nuôi các thiết bị điện tử

Mạch Mạch Mạch

Biến áp
nguồn Chỉnh lưu lọc nguồn ổn áp

Mạch Tải tiêu

thụ
bảo vệ
 NGUỒN ĐIỆN MỘT CHIỀU

Mạch nguồn điện thực tế

 Bieán aùp
nguoàn

Công dụng

Dùng
Công để đổi
dụng ? điện xoay chiều 220V
thành các mức điện cao lên hay thấp
xuống tuỳ theo yêu cầu của tải (máy)

Dạng
Dạng điện
Dạngđiện áp
điệnáp ra
áprara
 Maïch chænh löu

Công dụng

Dùng
Côngcác
dụngđíôt
? tiếp mặt để đổi điện xoay
chiều thành điện một chiều
Phổ biến nhất là cách mắc chỉnh lưu cầu

Dạng điện áp ra
 Maïch loïc
nguoàn

Công dụng

Dùng các tụ hóa có trị số điện dung lớn phối

Công dụng ?
hợp với điện cảm có trị số điện cảm lớn để
lọc, san bằng độ gợn sóng, giữ cho điện áp
một chiều ra trên tải được bằng phẳng

Dạng điện áp ra
 Mạch ổn áp

Công dụng
Dùng để giữ cho mức điện áp một chiều ra bên tải
Công dụng ?
luôn luôn được ổn định mặc dù mức điện áp đầu
vào luôn biến đổi và dòng điện tiêu thụ chạy ra
ngoài tải luôn thay đổi

Dạng điện áp ra
i

Dßng ®iÖn xoay chiÒu

tr­íc khi chØnh l­u
i

Dßng ®iÖn xoay chiÒu sau khi

chØnh l­u 1 nöa chu kú
i

Dßng ®iÖn xoay chiÒu sau

khi chØnh l­u c¶ 2 nöa chu kú
i

Dïng bé bï ®iÖn ®Ó gi¶m

Bít ®é nhÊp nh¸y
CÂU HỎI
MỞ RỘNG
3 7
CÂU HỎI
5
s ơ đ ồ m ạ c h

đ i ệ n t ử
 n g u ồ n

m ộ t c h i ề u
U~ + U~ +

- -
U~ +
U~ +

- -

50:50
Cuộn thứ cấp của biến áp nguồn sẽ bị
chập mạch, dòng điện sẽ tăng vọt làm đứt
cầu chì hoặc làm cháy biến nguồn
 A. Pin, acquy B. Tivi, Màn hình
RẤT TIẾC!
CÂU TRẢ LỜI CỦA BẠN
CHƯA CHÍNH XÁC!
C. Điện tâm đồ D. Bóng đèn

50:50 Tư vấn
tại chỗ
A. Mạch chỉnh lưu nửa chu kì

B. Mạch chỉnh lưu 2 điôt

C. Mạch chỉnh lưu cầu (dùng 4 điôt)

D. Mạch chỉnh lưu một nguồn