GJERGJ KASTRIOTI

PERIU DHAT

1405-1468
NE PREANDORINE RIKTHIMI NE VAZHDIMI PER
VOGELIA
OSMANE ARBERII KRIJIMIN E NJE SHTETI
 ARBERI

VOGELIA E
SKENDERBEUT
KRUJE
I l i n d u r r r e t h v i ti t 1 4 0 5 , G j e r g j i i s h t e
f è m i j a i p a r a f u n d i t i p r i n c i t G j o n K a s t r i o ti
d h e g r u a s s e ti j V o j s a v e s . G e r g j i k i s h t e t r e
v e l l e z e r d h e p e s e m o t r a . N e v i ti n 1 4 0 9
G j o n K a s t r i o ti p r a n o i v a s a l i t e ti n o s m a n
dhe i dorêzoi peng sulltanit nje prej
d j e m v e t e ti j . K u r K r u j a r a n e n s u n d i m i n
o s m a n r r e t h v i ti t 1 4 1 5 , a i u d e t y r u a t e
d o r e z o n t e p e n g d j a l i n e ti j t e v o g e l ,
Gjergjin nentèvjeçar.

PERIUDHA I 1405-1415
 SKENDERBEU

PJESE E
PERANDORISE
OSMANE
EDRENE , TURQI

G e r g j i u d è r g u a n e k r y e g y t e ti n e P e r a n d o r i s e O s m a n e
ne Edrene. Per njè periudhe dhjetevjeçare ai u edukua
ne shkollen e ish-ollgaceve ku u dallua per
mendjemprehtësi duke arritur te zotëronte disa gjuhë te
h u a j a d h e n j e p e r g a ti t j e t e l a r t e u s h t a r a k e . A i l u ft o n t e
mbi kal e ne kembe dhe ishte mjeshter i perdorimit te
shpatēs dhe armève te tjera. Gjate viteve te shkolles,
Gergjit iu vu emri musliman Skender dhe mori pjese ne
f u s h a t a t e n d r y s h m e u s h t a r a k e o s m a n e n e A z i n e e Vo g ë l
dhe ne Ballkan. Ne keto fushata ai u shqua si nje
u s h t a r a k i z o ti d h e p a s s h k o l l ë s d o t ' i j e p e j ti t u l l i " b e j ' .
N e v i t e t 1 4 3 7 - 1 4 3 8 i u d h a p o s ti i q e v e r i t a r i t t e K r u j e s .
Per shkak te mbeshetjes qe i dha shqiptarève gjate
q e n d r i m i t n e K r u j e , s u l l t a n M u r a ti I I b r e n d a v i ti t e
largoi nga Kruja dhe e emeroi sanxhakbej larg tokave
shqiptare.

PERIUDHA II 1415- 1438

 SKENDERBEU

RIKTHIMI NE
ARBERI
BETEJA E NISHIT

Ndonese qëndroi pèr nje kohe tè gjate jashte atdheut,

G j e r g i r u a j ti t e g j a l l e d a s h u r i n e p e r f a m i l j e n d h e t o k ê n
e te parève te vet. Me 3 nëntor 1443, ne betejën e
Nishit, forcat osmane mes tè cilave gjendej edhe
Gjergji, u shpartalluan nga ushtria hungareze e drejtuar
nga Janosh Huniadi. Gergji e gjykoi humbjen e osmanève
n e N i s h s i m o m e n ti n e p e r s h t a t s h e m p ë r t ' u k t h y e r n e
a t d h e . A i b r a k ti s i u s h t r i n e o s m a n e d h e b a s h k e m e 3 0 0
kalorës shqiptare, pjesèmarres ne betejen e Nishit,
mori rrugèn e kthimit ne atdhe. Pasi mori ne dorèzim
Dibren, iu drejtua Krujes. Ai u paraqit para
autoriteteve osmane ne Kruje si i riemèruar nga sulltani
n è p o s ti n e q e r v e r i t a r i t t e s a j . M è 2 8 n e n t o r 1 4 4 3
G j e r g i K a s t r i o ti n g r i ti n e m u r e t e k e s h t j e l l e s s e K r u j e s
fl a m u r i n e P r i n c i p a t e s s e K a s t r i o t e v e . N e fj a l i m i n e
mbajtur ne Kruje ai kerkoi organizimin e kryengritjes se
pergjithshme te armatosur per clirimin e vendit nga
pushtuesi osman. Brenda nie kohe te shkurtër, me
forcat e armatosura qe u grumbulluan me shpejtësi,
S k ë n d e r b e u s h ti u n e d o r ê k ë s h t j e l l a t e P e t r e l e s , G u r i t
t e B a r d h e , S t e l u s h i t d e S f e ti g r a d i t d u k e d e b u a r p r e j
tyre repartet ushtarake turke.
PERIUDHA III 3 nentor 1443
 SKENDERBEU

FORMIMI I SHTETIT
TE perqendurar
KRUJE

Nè betejat e para te zhvilluara pas Lidhies se Lezhes, disa princa nuk po

merrin pjese rregullisht, nuk po paguanin detyrimet e caktuara pèr luftên si
dhe grindeshin me njeri-tjetrin per çeshtje kufijsh. Disa prej tyre dolen nga
Lidhja.
Perballe kèsaj situate Skënderbeu kuptoi se, për zhvillimin e mëtejshëm te
luftes, ishte i domosdoshëm krijimi i nje shteti te bashkuar shqiptar. Per te
realizuar bashkimin, ai perdori lidhjet martesore, nè disa raste edhe forcen.
Per tu afruar me Arianitët, u martua me Doniken, vjazën e Gergj Arianitit,
ndersa motrën, Mamicên, e martoi me Muzak Topine. Duke u mbeshtetur tek
ushtria dhe fshatarèsia e lire, Skenderbeu filloi te mos i perfillte privilegjet e
princave brenda zotèrimeve te tyre. Gradualisht ata humbën pushtetin ne
zotèrimet e tyre, te cilat u perfshine brenda shtetit t₴ Skenderbeut.
Shteti i ri, i emertuar nga Skenderbeu me emrin Arberi, ishte monarki feudale.
Skenderbeu, si kryetari i shtetit, mbante titullin "Zot i Arbërise". Pushteti i tij
ishte i trashegueshëm. Ne vitet '60 te shek. XV shteti shtrihej nga Malesia e
Dukagjinit ne veri deri ne lumenjte Devoll dhe Seman ne jug; nga lugina e
Drinit te Zi ne lindje deri ne brigjet e detit Adriatik ne perëndim. Kryegyteti i
shtetit ishte Kruja.

PERIUDHA IV vitet ‘60

 SKENDERBEU

RENDESIA E
EPOKES SE GJERGJ
KASTRIOTIT
KE SH TJ E L L A E KR UJ ES

Me 17 janar 1468, pas nje semundjeje te papritur, Skenderbeu nderroi jete ne

moshēn 63 vjeçare. Lufta e shqiptarëve nen udheheqjen e Skënderbeut
perbën ngjarjen me te rendesishme dhe me kulmore ne historine e popullit
shqiptar. Per 25 jet me radhe ai luftoi bashke me popullin per te mbrojtur
vendin e vet, kunder Perandorise Osmane. Ai realizoi mobilizimin, organizimin
dhe bashkimin e shqiptareve duke i hapur rrugen krijimit te shtetit te pavarur.
Ne vitet ne vazhdim figura e tij u shnderrua ne simbol dhe burim frymezimi
ne luftën e shqiptarëve për liri dhe pavarèsi.
Lufta e shqiptarève nen udheheqjen e Skenderbeut eshte vlerësuar ne Europe
si nje barriere e fuqishme qe pengoi kalimin e ushtrive osmane ne drejtim te
Europes Perendimore. Papèt e Romès, interesat e tê cilève ishin cènuar nga
pushtimet osmane, e cilesuan Skenderbeun mbrojtes te krishtërimit duke i
dhene titullin "Kapiten i pergjithshem i Selise së Shenjte"

PERIUDHA V 17 janar 1468

 SKENDERBEU

se bashku sot festojme

555 vjetorin e vdekjes
se heroit tone
k o m b e t a r.