BÀI 1

THẾ GIỚI QUAN DUY VẬT VÀ

PHƯƠNG PHÁP LUẬN BIỆN CHỨNG
(TIẾT 2)
 NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Thế giới quan và phương pháp luận.
a. Vai trò thế giới quan, phương pháp luận của triết học.
b. Thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm.
c. Phương pháp luận biện chứng và phương pháp luận
siêu hình
 NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Thế giới quan và phương pháp luận.
a. Vai trò thế giới quan, phương pháp luận của triết học.
b. Thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm.
 1.Thế giới quan và phương pháp luận
b) Thế giới quan duy vật & thế giới quan duy tâm
Trong cuộc sống người ta luôn đặt ra muôn vàn câu hỏi và tìm lời
giải đáp cho mình. Từ đó hình thành nên thế giới quan. Vậy thế
giới quan là gì?
T hế
giới
là g quan
ì?

4
 b. Thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm

- Thông thường: Thế giới quan là quan niệm của con người về thế giới.

TGQ tôn
giáo
TGQ triết
TGQ
học
thần thoại

THẾ
GIỚI
QUAN
Bất kỳ thế giới quan nào cũng đều
tập trung giải quyết các vấn đề sau
đây: thế giới này là gì? Thế giới này
do đâu mà có? Thế giới này rồi sẽ đi
về đâu? Con người có nguồn gốc từ
đâu? Con người rồi sẽ đi về đâu? …
việc giải quyết những câu hỏi này đã
hình thành nên vấn đề cơ bản của
Triết học
TỰ CÓ, TỰ SINH
RA.
 VẤN ĐỀ CƠ BẢN
CỦA TRIẾT HỌC

MỐI QUAN HỆ GIỮA

VẬT CHẤT Ý THỨC

(Tồn tại, tự nhiên) (Tư duy. Tinh thần)
 Vấn đề cơ bản của triết học

Mặt thứ nhất Mặt thứ hai

Giữa vật chất và ý thức, cái Con người có thể nhận

nào có trước, cái nào có sau, thức được thế giới
Cái nào quyết định cái nào? hay không?

Giải quyết nội dung vấn đề cơ bản của triết học đã

phân chia các trường phái của các nhà Triết học.
Dựa vào cách giải quyết mặt thứ nhất vấn đề cơ bản của Triết
học mà xác định được thế giới quan duy vật hay thế giới quan
duy tâm.

TGQ Duy vật TGQ Duy tâm

- Vật chất là cái có trước, ý - Ý thức là cái có trước, vật

thức là cái có sau.Vật chất
quyết định ý thức.
- Thế giới VC tồn tại khách
quan, không phụ thuộc vào ý
thức con người.
chất là cái c Ý thức quyết
định vật chất.
- Ý thức là cái sản sinh ra
giới tự nhiên.
 Kết luận

Thế giới quan

Thế giới
duy tâm là chỗ
quan duy
dựa về lý luận
vật có vai
cho các lực
trò tích cực
lượng xã hội lỗi
trong việc
thời, kìm hãm
phát triển
sự phát triển
khoa học
của lịch sử
THẾ THẾ
GIỚI GIỚI
ĐỐI
QUAN QUAN
LẬP
DUY DUY
NHAU
VẬT TÂM
 Củng cố:
- Thế giới quan là toàn bộ quan điểm định hướng hoạt
động của con người trong cuộc sống.
- Triết học có các thế giới quan : thế giới quan duy vật và
thế giới quan duy tâm.

TGQ Duy vật TGQ Duy tâm

- Vật chất là cái có trước, ý thức là -Ý thức là cái có trước, vật chất là
cái có sau.Vật chất quyết định ý thức. cái có sau. Ý thức quyết định vật
- Thế giới vật chất tồn tại khách chất.
quan, không phụ thuộc vào ý thức - Ý thức là cái sản sinh ra giới tự
con người. nhiên.
Giáo Dục Công Dân 10 – THPT Lương Văn Can
 2 Những bài thơ dưới đây thể hiện thế giới quan nào?

“Ngẫm hay muôn sự tại trời

Trời kia đã bắt làm người có thân DUY TÂM
Bắt phong trần thì phải phong trần
Cho thanh cao thì mới được phần thanh cao”
( Truyện Kiều – Nguyễn Du)

DUY VẬT Con người có nguồn gốc từ loài

vượn cổ.
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 6: Nội dung nào dưới đây không phản ánh qua điểm của
thế giới quan duy vật?
A. Cha mẹ sinh con trời sinh tính.
B. Có thực mới vực được đạo.
C. Có bột mới gột nên hồ.
D. Trăm hay không bằng tay quen.

A
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 7: Quan niệm cho rằng thế giới vật chất tồn tại khác
quan không phụ thuộc vào ý chí của con người là quan điểm
của thế giới quan
A. thần thoại. B. duy tâm.
C. duy vật. D. tôn giáo.

C
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 8: Hình ảnh “Ông Bụt” trong các câu truyện cổ tích
Việt Nam thể hiện thế giới quan nào trong Triết học?
A. Thế giới quan thần thánh.
B. Thế giới quan cổ đại.
C. Thế giới quan thần thoại.
D. Thế giới quan duy tâm.
D
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 9: Vật chất là cái có trước, cái quyết định ý thức.

Giới tự nhiên tồn tại khách quan, không ai sáng tạo ra là
quan điểm của
A. thuyết bất khả tri.
B. thuyết nhị nguyên luận.
C. thế giới quan duy vật.
D. thế giới quan duy tâm.
C
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 10: “Người trong cung điện thì suy nghĩ khác người
trong túp lều”. Nhận định của Phoi-ơ-bắc thể hiện lập
trường thế giới quan nào dưới đây?
A. Văn hóa. B. Duy tâm.
C. Duy vật. D. Lịch sử.

C
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 11: Thế giới quan duy vật được thể hiện trong câu
truyện cổ tích Việt Nam nào sau đây?
A. Sự tích quả dưa hấu.
B. Sự tích con muỗi.
C. Sự tích đầm dạ trạch.
D. Thần trụ trời.
A
* BÀI TẬP CỦNG CỐ

Câu 12: Quan điểm nào dưới đây phù hợp với thế giới quan
duy tâm?
A. Vật chất tồn tại khách quan.
B. Vật chất là cái quyết định ý thức.
C. Ý thức sản sinh ra thế giới vật chất.
D. Vật chất tồn tại độc lập với ý thức.